در این مقاله به استناد مطالعات توصیفی و پژوهش میدانی سعی شده است که تأثیر هوش هیجانی را بر پیشرفت دانش آموزان راهنمایی شهرستان درگز بررسی کند و پس از این بررسی و پژوهش طی نمودار؛ پی نتایج این تحقیق به تصویر کشیده شده است نمایانگر تأیید موضوع پژوهش یعنی «هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی تأثیر مثبت دارد» می باشد.
امید آنکه دبیران با توجه به تأثیرگذاری این موضوع در فرایند آموزش مورد توجه قرار دهند تا به نتایج مثبت دست یابند و هم اینکه تمامی دانش آموزان در کلاس های درس مورد توجه قرار گرفته و علاوه برلذت یادگیری از اعتماد به نفس بالا برخوردار شوند.
کلمات کلیدی:
هوش – هیجان –هوش هیجانی – معدل دانش آموزان - پیشرفت تحصیلی
ظهور هوش هیجانی
با فکر کردن به باهوشترین افرادی که می شناسید احتمالاً چند خصیصه بارزشان را به خاطر می آورید: به احتمال زیاد این افراد با کمترین تلاش، بالاترین نمره ها را در مدرسه
می گرفتند. آنها شغل های خوبی دارند ولی در ارتباط با همکارانشان موفق نیستند. و با اینکه دوستان زیادی دارند، ولی در ارتباط با همکارانشان موفق نیستند. و با اینکه دوستان زیادی دارند، ولی روابط جدی شخصی شان اندک است. (سالوی وسلویتر1997)
یکی از پدیده هایی که در دهه اخیر مورد استقبال زیادی قرار داشته است، پدیده هوش هیجانی بوده است، که دلیل این امر توانایی فرضی هوش هیجانی بالاتر در حال بهتر مسائل، کاستن از میزان تعارضات بین آنچه که انسان احساس می کند با آنچه که فکر می کند. به همان تقابل قدیمی «عقل» و «دل» و مشاهده زندگی شاد و موفقیت آمیز کسانی بوده که از تحصیلات عالی برخوردار نیستند ولی به دلیل هوش هیجانی بالا به این خوشبختی دست یافته اند. پژوهش های متعددی نشان داده که هوش هیجانی می تواند سبب افزایش میزان سلامتی، رفاه، ثروت، موفقیت و عشق و شادی گردد.
به طور خلاصه هوش هیجانی یعنی، داشتن ظرفیتی برای شناخت احساسات و هیجان های خود و دیگران و استفاده از این هیجان ها به بهترین نحو برای برقرار ارتباط با خدا و دیگران.
بیان مسئله:
گلمن هوش هیجانی را چنین تعریف می کند. هوش هیجانی نوع دیگری از هوش است. این هوش مشتمل بر شناخت احساسات خویشتن و استفاده از آن برای اتخاذ تصمیم گیری های مناسب در زندگی است. عاملی که به هنگام شکست و در شخص ایجاد انگیزه و امید می کند. او معتقد است که IQ در بهترین حالت خود فقط عامل 20 درصد از موفقیت ها زندگی است، 80 درصد موفقیت ها به عوامل دیگر وابسته است و سرنوشت افراد در بسیاری از موارد در گروه مهارتهایی است که هوش هیجانی را تشکیل می دهد.
در واقع هیجانی در موارد مختلف بر آنها مدیریت می کند. یکی از مهم ترین تفاوت هوش بر با هوش هیجانی این است که IQ از طریق ژنتیک اما EQ از طریق آموزش ایجاد می شود. به نظر می رسد ساختار مغز انسان با وجود رشد سرسام آوری که در علوم ریاضیات و منطق داشته است از نظر عواطف با انسان های اولیه تفاوت چندانی نکرده است هنوز در عکس العمل انسان در قبال خشم جریان خون به سمت دستها و تندتر شدن ضربان قلب است. با وجود آنکه خیلی پیش از آنکه مغز متفکر و منطقی پدید آید، مغز هیجانی وجود داشته است در واقع مسائل هیجانی مربوط به بادامه مغز است که به عنوان مخزن خاطرات هیجانی عمل می کند.
ضرورت تحقیق:
اهمیت تحقیق حاضر از آن جهت می باشد که ارتباط بین هوش هیجانی افراد با IQ را مورد مطالعه قرار می دهیم اگر این دو مهم با یکدیگر ارتباط داشته باشند می توان از طریق هر کدام از این مقوله ها دیگری را پیش بینی نمود. این موضوع مهم خواهد بود که بتوان از طریق کشف متغیرها مرتباً به هوش هیجانی افراد با IQ را مورد مطالعه قرار می دهیم اگر این دو مهم با یکدیگر ارتباط داشته باشند می توان از طریق هر کدام از این مقوله ها دیگری را پیش بینی نمود. این موضوع مهم خواهد بود که بتوان از طریق کشف متغیرها مرتبا به هوش هیجانی و IQ میزان آنرا کشف نمود.
اهداف تحقیق:
هدف تحقیق حاضر بررسی تحقیق میزان هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان راهنمایی شهرستان درگز می باشد.
فرضیه پژوهش:
بین میازن هوش هیجانی (EQ) و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع راهنمایی دخترانه شهرستان درگز رابط وجود دارد.
تعریف عملیات:
هوش هیجانی، منظور از هوش هیجانی، نمره ای است که هر فردی در آزمون هوش و هیجانی کسب می کند.
بررسی پیشینه تحقیق:
تاریخچه:
در سال 1990 پیترسالوی و جان مایر مفهوم اساسی تئوری خود را برای اولین بار تحت عنوان «هوش هیجانی به چاپ رساندند و در سال 1995 این مفهوم را پرفروش ترین کتاب سال 1995 نوشته دانیل گلمن تحت عنوان (هوش هیجانی) ظاهر گردید. همچنین در سال 1990 سالوی و مایر مقالاتی را به چاپ رساندند که ملی آنها هوش هیجانی را به عنوان توانایی درک احساسات در خود و در دیگران معرفی نمودند همچنین استفاده از این احساسات به عنوان توانایی درک احساسات در خود و در دیگران معرفی نمودند همچنین استفاده از این احساسات به عنوان راهنماهای اطلاعاتی برای تفکر و عمل بیان کردند.
تعریف هوش:
تاریخچه روان شناسی حاوی تعاریف متعددی درباره هوش است، زیرا هوش مفهومی انتزاعی است که روانشناسان مختلف آنرا به اخای گوناگون مفهوم ساخته اند.
اما می توان با اطمینان نسبی گفت که هوش با این ویژگی ها همراه است. توانایی
1- یادگیری سریع 2- انطباق با موقعیت های جدید 3- به کاربردن استدلال انتزاعی
4- درک مفاهیم کلامی و ریاضی 5- انجام دادن تکالیفی که مستلزم درک رابطه موجود باشد. دیوید و گسلر مولف مقیاس هوش و گسلر برای بزرگسالان و مقیاس هوش و گسلر برای کودکان هوش را چنین تعریف می کند توانایی یک پارچه فرد در عمل عامرانه، تفکر منطقی و توانایی کنار آمدن با محیط به نحوی موثر.
تعریف هیجان:
از لحاظ فیزیولوژیکی، یک هیجان فرآیندی جسمانی است شاملنوسانهای بارز در وضعیت انگیختگی فرد. این تغییرات دگرگونیهای ضربان قلب، سرعت تنفس، تعریق غدد عرق و غیره مشهور است. از لحاظ روان شناختی، هیجان صورت واکنشی بسیار خوشایند و یا بسیار ناخوشایند تجربه می شود که ما با واژه های توصیفی از قبیل شادی یا خشم از آنها نام می بریم.
واژه هیجان (EMOTION) در واقع ترکیبی از دو واژه (MOTION) حرکت. یونانیان باستانی عقیده داشتند که به وقت بروز یک هیجان، روح به نوعی موقتاً از بدن خارج می شود.
تعریف هوش هیجانی:
فریدون: «هوش هیجانی روشی است برای تشخیص، درک و انتخاب چگونگی تفکر، احساس و عمل ما هوش هیجانی، تعامل ما با دیگران درک ما نسبت به خودمان را شکل می دهد. چگونگی یادیگری و چیزهایی که یاد می گیریم را تعریف می کند. به ما اجازه می دهد تا اولویت های را وضع کنیم و اکثر اقدامات روزانه ما را تعیین می کند. پژوهش ها نشان می دهد که هوش هیجانی مسئول بیش از 80درصد موفقیت های ما در زندگی است.
انتقاد در مورد پژوهش های هوش هیجانی:
هانس آیزنگ در مورد کارهای گولمن: «او بیش از دیگران اسرار دارد که تمام انواع رفتارها را زیر عنوان نوعی» هوش رده بندی کند: اگر این پنج قابلیت، هوش هیجانی را تعریف
می کنند. آنگاه ما انتظار داریم که شواهد مبنی بر همبستگی بسیار زیاد آنها وجود داشته باشند. در حالی که خود گولمن می پذیرد که آنها ممکن است کاملاً ناهمبسته باشند و به هر حال چنان چه ما نتوانیم آنها را اندازه گیری کنیم پس چطور می دانیم که آنها همبسته هستند؟ در نتیجه، کل این نظریه بر مبنای سستی نباشد. و به نظر نمی رسد پایه علمی داشته باشد.
مولفه هوش هیجانی:
هر چند هوش هیجانی با هوش شناختی IQ ارتباط دارد ولی از لحاظ مفهوم نظری و عملکرد کاملاً با آن تفاوت دارد مولفه های هوش هیجانی برقرار زیر است:
- درون فردی: شامل خودشکوفایی، استقلال و خودآگاهی عاطفی
- بین فردی: همدلی و مسئولیت اجتماعی
- سازگاری: شامل حل مسائل و آگاهی به واقعیت
- مدیریت استرس: شامل کنترل تکانه ها و تحمل فشارها
- خلق و خوی: شامل شادکامی و خوش بینی
دیدگاههای هوش هیجانی:
- دیدگاه اولیه از هوش هیجانی که آن را به عنوان نوعی از هوش تعریف می کند که در برگیرنده عاطفه هیجانی می باشد.
- دیدگاه دوم که به دیدگاه مختلط مشهور است و هوش هیجانی را با دیگر توانمندی دو ویژگی های شخصیتی مانند انگیزش ترکیب می کند.
دیدگاه توانمندی (پردازش اطلاعات)
اصطلاح هوش هیجانی برای اولین بار از سوی سالوی و مایر در سال (1990، به عنوان شکلی از هوش اجتاعی مطرح شد. الگوی اولیه آنها از هوش هیجانی شامل 2 حیطه یا گسترده از توانایی ها شد:
- ارزیابی و ابراز هیجان: ارزیابی و بیان هیجان در خود توسط دو بعد کلامی و غیرکلامی همچنین ارزیابی هیجان در دیگران توسط ابعاد فردی ادراک غیرکلامی و همدلی مشخص می شود.
شامل 12 صفحه فایل WORD قابل ویرایش
دانلود تحقیق بررسی تاثیر هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع راهنمایی درگز
