16 ص
آناتومی دندان (Tooth anatomy)
یک دندان شامل چندین لایه است. خارجی ترین لایه enamel یا مینای دندان نام دارد. مینای دندان سخت ترین و معدنی ترین ماده در بدن است. بعد از این لایه، بافت نازک و نسبتاً سختی به نام سیمانه یا cementum قرار دارد. لایه بعدی dentin است که به سختی استخوان بوده و برخلاف مینای دندان یا dental pulp یک بافت عروقی شامل مویرگ ها، شریان های بزرگ تر خونی، بافت هم بند، فیبرهای عصبی و سلول های شامل odontoblasts، fibroblass ، macrophages، lymphocytes است. Pulp وظیفه غذارسانی به دندان در طول رشد آن را داشته و پس از اینکه دندان به میزان رشد یافته خود رسید وظیفه آگاهی دادن به فرد از طریق انتقال درد در زمان ایجاد عفونت یا آسیب دیدگی دندان را به عهده دارد.
-حفره های دندان (Dental cavity)
حفره های دندانی عفونت هایی هستند که توسط ترکیبات کربوهیدراتی حاوی مواد غذایی و باکتری هایی هستند که در دهان، زندگی می کنند . باکتری ها به صورت فیلم های پیوسته بر سطح دندان و اطراف دهان ما شکل می گیرند. که به این فیلم ها plaque گفته می شود. با وجود انواع مختلفی از باکتری ها تنها مقدار کمی از آنها مسئول ایجاد حفره هستند که نام تعدادی از این باکتری ها عبارت است از:
- Streptococcus mutants
- Lactobacillus casei
- Acidophilus
- Actinomyces naeslundii
این باکتری ها کربوهیدارت ها را پیدا کرده و آنها را می خورند و ایجاد اسید می کنند. این اسید سبب افت PH سطح دندان می شود به طوریکه قبل از خوردن غذا PH دهان تقریباً 0/7 تا 2/6 بوده که تنها مقدار کمی اسیدی تر از PH آب است. با خوردن غذاهای شیرین و کربوهیدارتی PH تا حد 2/5 تا 5/5 افت می کند. اسید ایجاد شده مینای سخت دندان را که پوشش خارجی دندان است د رخود حل می کند. با خوردن چنین غذاهایی دندان به مدت 20 دقیقه در معرض این محیط اسیدی قرار میگرد. با از بین رفتن مینا، حفره تا عمق بیشتر دندان عصب و قسمت خون رسانی نفوذ می کند.
-پر کننده ها (Fillers)
تاریخچه حفره های دندانی به قرن ها پیش بر می گردد اما در سال 1875 فردی به نام دکتر G.V. Black اول بار یک روش سازمان یافته برای درمان را ارائه داد که روش های سیستماتیک وی هنوز مورد استفاده قرار می گیرند. روش های درمانی وی شامل خالی کردن قسمت فاسد شده دندان و جایگزینی آن با amalgam بود.
حفره های سطحی دندان که هنوز به قسمت dentin نرسیده اند نباید تحت درمان پرشدگی قرار گیرند زیرا این حفره ها قابلیت احیا و معدنی شدن دوباره توسط فلوراید را دارند.
پرکردن دندان شامل دو اصل اولیه است:
1-خالی کردن قسمت فاسد دندان
2-بازسازی ساختار از بین رفته دندان توسط ماده پرکننده
آناتومی دندان
