تحقیق در مورد مقایسه خمیردهی پخت کرافت سه گونه کاج، صنوبر، کاه گندم

اختصاصی از فی فوو تحقیق در مورد مقایسه خمیردهی پخت کرافت سه گونه کاج، صنوبر، کاه گندم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:59

 فهرست مطالب

1- کلیات

مقدمه 1

تاریخچه کاغذسازی در جهان 3

روند مصرف خمیر کاغذ 4

روند مصرف کاغذ و کارتن در جهان 4

تاریخچه تولید کاغذ در ایران 5

صنوبر 7

- خواص عمومی چوب 7

- خواص اکولوژیک 7

- خواص آناتومیکی 8

- خواص شیمیایی و خمیردهی 8

- امتیازات استفاده از صنوبر در صنایع کاغذسازی 9

کاج: 10

- مشخصات عمومی کاج الدریکا 10

- خواص آناتومیکی 10

- ترکیبات شیمیایی 11

کاه گندم 11

- ساختمان فیزیکی و خصوصیات شیمیایی 11

- خواص آناتومی 12

- خواص خمیردهی 13

- فرایندهای تهیه خمیر کاغذ از کاه 13

- امتیازهای استفاده از کاه در صنعت کاغذسازی 14

ترکیبات شیمیایی چوب و تأثیر آن بر خمیر کاغذ 17

- سلولز 17

- لیگنین 17

- مواد استخراجی 18

- خاکستر 19

مقایسه گیاه سوزنی برگ و پهن برگ و گیاه غیر چوبی 19

پروسه‌های تهیه خمیر کاغذ 21

فرایندکرافت (سولفات) 24

اصطلاحات فرایند کرافت 26

نکاتی در رابطه با لیگنین زدایی 28

متغیرهای مؤثر بر فرآیند 30

1- اثر اندازه خرده چوبها 31

2- اثر مقدار قلیا 32

3- اثر دمای پیشینة‌ پخت 33

4- اثر سولفیدیته 34

5- اثر نسبت مایع پخت به چوب 34

2- روش تحقیق

هدف 35

تهیه نمونه و اطلاعات مربوط به آنها: 35

اندازه‌گیری درصد رطوبت: 35

آماده‌سازی مایع پخت Liquor 36

عملیات خمیرسازی 37

- وسایل مورد استفاده 37

نسبت مایع پخت به خرده چوب و آماده‌سازی دایجستر 37

- درجه حرارت و زمان پخت 37

- شستشو و جداسازی الیاف خمیر کاغذ 37

- تعیین درصد رطوبت و بازده خمیر 38

تعیین عدد کاپا 39

الف – مقدار تهیه محلولهای موردنیاز جهت یک تکرار آزمون کاپا 39

ب- مراحل آزمون 39

محاسبه کاپا 41

3- تجزیه و تحلیل و نتایج

اثر زمان پخت بر روی عدد کاپا و راندمان و درصد وازد خمیر 49

اثر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان 49

نتیجه‌گیری 50

منابع: 51

فهرست جداول

عنوان                                     صفحه

جدول شماره 1- سهم منابع مختلف سلولزی در سال 1986 و نرخ رشد منابع غیرچوبی در
سالهای 86-1971............................................ 2

جدول شماره 2- میانگین میزان ترکیبات شیمیایی چوب صنوبر دلتوئیدس  7

جدول شماره 3- مقادیر ترکیبات شیمیایی تشکیل دهنده ساقه گندم 11

جدول شماره 4- فرایندهای قابل استفاده برای تولید خمیر کاغذ از کاه گندم و خصوصیات خمیر کاغذ
حاصله................................................... 15

جدول شماره 5- خصوصیات فرایندهای مختلف تهیه خمیر چوب.......... 20

جدول شماره 6- میزان تولید خمیر دردنیا با استفاده از پروسه‌های مختلف در سال 1979........................................................ 22

جدول شماره 7- تعریف اصطلاحات در مورد مایع پخت در فرایند کرافت   24

جدول شماره 8- متغیرهای موثر بر پخت کرافت.................. 31

جدول شماره 9- وزن تقریبی نمونه برای تعیین کاپا.............. 41

جدول شماره 10- نتایج حاصل از آزمایشهای خمیرسازی روی سه گونه صنوبر، کاج و کاه در قلیائیت 35%
و 60% .................................................. 43

فهرست نمودارها

عنوان                                     صفحه

نمودار شماره 1- منحنی رابطه فاکتور H و جداسازی لیگنین در طی تولید خمیر کاغذ کرافت از کاج (-) و غان (---)................ 29

نمودار شماره 2- اثر ضخامت خرده چوب و لیگنین زدایی بر مقدار پس زدة غربال    32

نمودار شماره 3- کاپا در قلیائیت فعال 60% و درجه حرارت 170. 44

نمودار شماره 4- راندمان در قلیائیت فعال 60% و درجه حرارت 170 44

نمودار شماره 5- کاپا در قلیائیت فعال 35% و درجه حرارت 170. 45

نمودار شماره 6- راندمان در قلیائیت فعال 35% و درجه حرارت 170 45

نمودار شماره 7- تاثیر زمان بر روی عدد کاپا و راندمان صنوبر. 46

نمودار شماره 8- تاثیر زمان بر روی عدد کاپا و راندمان کاه... 46

نمودار شماره 9- تاثیر زمان بر روی عدد کاپا و راندمان کاج... 47

نمودار شماره 10- تاثیر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان صنوبر   47

نمودار شماره 11- تاثیر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان کاه 48

نمودار شماره 12- تاثیر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان کاج 48

1- کلیات مقدمه

صنعت کاغذسازی با تلفیق هنر، تجربه و تکنولوژی نوین از ماده‌ای همچون چوب یا دیگر مواد لیگنو سلولزی، ماده‌ای با خواص متفاوت به نام کاغذ که یکی از کالاهای مهم و استراتژیک موردنیاز انسان‌هاست را تولید می‌کند.

اهمیت کاغذ و فرآورده‌های کاغذی در زندگی نوین بر همگان آشکار است. هیچ فرآوردة صنعتی دیگری نقشی این چنین برجسته در زندگی انسان ندارد. به طوری که امروزه مصرف کاغذ به عنوان شاخصی از میزان پیشرفت فرهنگی و اجتماعی جوامع مختلف مطرح می‌گردد.

از نقطه نظر تاریخی اولین بار کاغذ با استفاده از الیاف غیرچوبی ساخته شده، ولی با توسعة سریع و رشد روزافزون این صنعت بر استفاده از ماده اولیة ‌چوبی تمرکز یافت. در حال حاضر حجم گستردة ارتباطات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و تبادل اطلاعات سبب افزایش مصرف کاغذ و محصولات کاغذی نیز خواهد شد. لذا در چند دهة‌ اخیر اغلب کشورها سعی در کاشت درختان پهن برگ و سوزنی برگ سریع‌الرشد داشته‌اند. زیرا از رشد بیشتری برخوردار بوده و نتیجتاً سن بهره‌برداری آنها کوتاهتر خواهد بود.

همچنین کشورهایی وجود دارند که به علت نداشتن منابع طبیعی و جنگل کافی برای استفاده از آنها سعی و کوشش خود را بر استفاده از منابع الیاف سلولز غیرچوبی و سایر منابع، مانند کاغذ باطله متمرکز کرده‌اند. البته هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه، فشار فزاینده‌ای در جهت استفاده از مواد خام جایگزین و مشابه برای تهیه خمیر و کاغذ هم به لحاظ زیست محیطی و هم به لحاظ موجودی مواد اولیه وجود دارد.

اگر چه منابع سلولزی غیرچوبی سهم اندکی در کل تولید دارند، ولی نرخ رشد قابل توجه 93/3% آنها در مقایسه با 73/2% برای منابع چوبی در سالهای 1971 تا 1986 نشان دهندة‌ علاقمندی زیاد به استفاده از منابع غیرچوبی می‌باشد.

جدول شماره 1- سهم منابع مختلف سلولزی در سال 1986 و نرخ رشد منابع غیرچوبی در سالهای 86-1971

نوع ماده اولیه

درصد تولید از کل تولید

درصد نرخ رشد

غیرچوبی

38/5

93/3

چوب

9/68

37/2

کاغذ باطله

53/2

Atchison (1987)

تاریخچه کاغذسازی در جهان

در مورد تاریخ پیدایش کاغذ، نویسندگانی چند نوشته‌اند که دو قرن پیش از میلاد مسیح برای نخستین بار توسط چینی‌ها ساخته شده است، هر چند که در بعضی از منابع مصریها را در این امر پیشگام می‌دانند که از نوعی نی، کاغذی بنام پاپیروس تهیه می‌کردند.

نخستین کاغذسازی واقعی در حدود سال 100 میلادی در چین و با استفاده از سوسپانسیونی از الیاف خیزران یاتوت عملی شد.

در سال 750 میلادی اعراب که سمرقند را در میان گرفته بودند مورد حمله چینی‌ها قرار گرفتند که پس از شکست خوردن از اعراب توسط اسرای آنها، رموز ساخت کاغذ بدست اعراب افتاد و بدین ترتیب به کشورهای وابسته و زیر نفوذ اعراب راه یافت. در این باب گفته شده است که کاغذ را ابتدا از آسیا به یونان برده‌اند.

از نوشته‌های تاریخی چنین بر می‌آید که ابتدا از کتان جهت کاغذسازی استفاده میشد. رفته رفته تکه پارچه و کهنه جای کتان را گرفته و بر اثر افزایش روزافزون مصرف کاغذ، هر گونه گیاه غیرچوبی نیز مورد استفاده قرار گرفت، تا آنجایی که از خود پنبه نیز در این صنعت استفاده گردید.

کاغذسازی در اروپا ابتدا در شهر «مور» واقع در اسپانیا مصادف با نیمه سده دوازدهم آغاز گردید و توسط این کشور به فرانسه و انگلستان نیز راه پیدا کرد. در ایتالیا نیز صنعت کاغذسازی با پیروزی اعراب در جزیره سیسیل رواج یافت و در سال 1276 این کشور به ساخت بهترین نوع کاغذ معروف شد و بین سالهای 1294- 1293 نخستین کارخانه در شهر فابریانو (Faberiano) شروع به کار کرد و پیشرفت کاغذسازی در سده پانزدهم به جنوب آلمان نیز کشیده شد.

در آمریکا نخستین بار کارخانه کاغذسازی به سال 1690 با همکاری یک چاپخانه دار آمریکایی و یک کاغذ ساز آلمانی بنیانگذاری شد.

روند مصرف خمیر کاغذ

روند مصرف خمیر کاغذ مانند روند مصرف سایر محصولات چوبی و کاغذی در طی دوره 80-1970 رو به افزایش بوده و تنها در طول بحران اقتصادی سال 1975 نسبت به سال قبل کاهش یافته است. طی این دوره مصرف خمیر کاغذ با 24 درصد افزایش از 102 میلیون تن در سال 1970 به 126 میلیون تن در سال 1980 افزایش یافت.

از آنجا که خمیر کاغذ ماده اصلی و اولیه تهیه کاغذ و کارتن در جهان است که آنها نیز به نوبه خود توسط عواملی نظیر وضعیت اقتصادی کشورهای مصرف‌کننده عمده و کارتن، کمیت و کیفیت جمعیت در این کشورها و استفاده از سایر خمیرهای غیرچوبی در تولید کاغذ و کارتن تعیین می‌گردند، لذا میزان مصرف و تولیدکاغذ می‌تواند معرف تکنولوژی وضعیت اقتصادی و کلاً پیشرفت یک کشور باشد.

روند مصرف کاغذ و کارتن در جهان

مصرف کاغذ و کارتن در جهان نیز روندی رو به افزایش داشته و در طی دوره 80-1970 مصرف این گروه از محصولات کاغذ با 35 درصد افزایش از 127 میلیون تن در سال 1970 به 170 میلیون تن در سال 1980 بالغ گردیده است. بعبارت دیگر متوسط رشد مصرف کاغذ و کارتن در جهان طی این مدت 5/3% در سال بوده است که علیرغم این رشد چشمگیر، نسبت به نرخ رشد مصرف در دهه‌های گذشته کاهش یافته است.

از آنجا که مصرف کاغذ علاوه بر سطح تولید و درآمد نسبت به عواملی از قبیل جمعیت، درصد افراد باسواد در جمعیت جهان و فرهنگ کشورها حساسیت دارد عواملی اجتماعی و فرهنگی نیز همراه با عوامل اقتصادی در مصرف این گروه از محصولات کاغذی نقش مهمی ایفا می‌نماید. از این رو مصرف کاغذ و کارتن تنها بر اثر بحران شدید اقتصادی در سال 1975 مشابه خمیر کاغذ کاهش یافته است.

مصرف سرانه کاغذ و کارتن نیز از 35 کیلوگرم برای هر نفر در سال 1970 به 39 کیلوگرم در سال 1979 و 2/42 کیلوگرم در سال 1986 افزایش یافته است. البته این مقدار بطور متوسط بیان شده، چرا که در بعضی از کشورها مثل آمریکا مصرف سرانه حتی به 6/282 کیلوگرم در سال 1986 می‌رسد، در صورتی که در افغانستان به 3/0 کیلوگرم برای هر نفر بالغ می‌شود.

تحقیق در مورد گونه هاى ششگانه دیه

اختصاصی از فی فوو تحقیق در مورد گونه هاى ششگانه دیه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:80

 فهرست مطالب

کاوشى درباره گونه  هاى ششگانه دیه

و آنچه امروز باید پرداخت

1. تشکیک در دیه بودن حُلة
2. تخییر در پرداخت گونه هاى ششگانه دیه
3. اصل در دیه چیست

کاوشى درباره اقسام ششگانه دیه

ویژگى نام دینار و درهم

ویژگى وزن معین هر سکه

بى تردید،  دیه از میان یکى از این شش چیز پرداخت مى شده است: شتر،  گاو،  گوسفند،  دینار،  درهم و حله. این که دیه از میان همین دسته پرداخت مى گردیده،  از دیدگاه فقهى مطلبى پذیرفته شده و روشن نزد شیعیان و سنیان است،  چنانکه در روایات معتبر بسیارى نیز آمده است. با این همه،  آن را از چند جهت مورد بررسى قرار مى دهیم:

1. تشکیک در دیه بودن حُلة

یکى از بزرگان،  قدس سره،  چنین نگاشته است:

«انّ العمدة فى کون مئتى حلة من افراد الدیة هو الاجماع و التسالم المقطوع به بین الاصحاب،  و الا فهو لم یرد الاّ فى صحیحة ابن ابى عمیر عن جمیل و صحیحة ابن الحجاج ولا یمکن اثبات ذلک بهم؛ فان الاولى منهما موقوفة و لم یرو جمیل ذلک عن الامام،  و اما الثانیة فان ابن الحجاج لم یرو ذلک عن الامام و انما رواه عن ابن ابى لیلى عن النبى(ص) مرسلاً و لا عبرة بمسانید ابن ابى لیلى فضلاً عن مراسیله.»

دلیل اصلى بر این که دویست حُله در شمار گونه هاى دیه جاى دارد،  تنها اجماع و پذیرش همگانى و قطعى فقیهان شیعه است وگرنه چنین چیزى جز در صحیحه ابن ابى عمیر از جمیل و صحیحه ابن حجاج نیامده است. از سویى دیگر،  جمیل آن را از امام نقل نکرده و ابن حجاج نیز نه از امام که از ابن ابى لیلا از پیامبر به صورت مرسل،  روایت کرده است.

باید گفت که روایتهاى داراى سند ابن ابى لیل،  اعتبارى ندارند،  چه رسد به حدیثهاى مرسل او.

در این باره مى توان چنین گفت: در صحیحه جمیل نام نبردن از امام(ع) بدان معنى نیست که روایت از امام نیست؛ زیرا: نخست آن که: این روایت مضمره است و نه موقوفه؛ زیرا اگر سند این گونه بود که: «ابن ابى عمیر گفته است که جمیل چنین گفت و یا از جمیل نقل کرده است که او گفت: درباره دیه هزار دینار...»،  مى توانستیم آن را موقوفه به شمار آوریم،  ولى سند این روایت بدین گونه است: «ابن ابى عمیر از جمیل بن دراج چنین نقل کرده که او درباره دیه گفته است: دیه هزار درهم و...». ظاهر جمله «درباره دیه گفت » این است که این،  گفته جمیل است،  چنانکه گفته باشد (قال فى الدیة:) و از این روى روایت،  مضمره خواهد بود؛ زیرا در روایتهاى مضمره تفاوتى میان این دو صورت نیست که ضمیر به گونه اى آشکار،  چون «از او شنیدم یا به او گفتم »،  و یا به صورت پنهان،  مانند «گفت:»،  آمده باشد.

دوم آن که: اگر با این همه،  باز هم مضمره بودن این روایت را نپذیریم،  باید گفت: جمیل خود از یاران برجسته امام صادق(ع) و حاملان حدیث او و از اصحاب اجماع بوده و داراى اصل روایى معروف و پذیرفته شده نزد همه عالمان است،  چنانکه با مراجعه به کتابهاى رجال روشن مى شود و کسى که کتاب روایى او را نقل کرده (ابن ابى عمیر) روایتگر همین روایت،  است و نیز خود این مطلب که ابن ابى عمیر این حدیث مضمره را از او نقل کرده است،  نمایانگر آنند که این روایت از امام معصوم(ع) بوده و بلکه از جمله روایتهایى است که در اصل جمیل،  یا همان مجموعه روایتهاى او از امامان(ع)،  مى توان یافت؛ چرا که سند این حدیث یکى از همان سندهایى است که ابن ابى عمیر،  با آن سنده،  روایتهایى را از اصل جمیل نقل مى کند. بنا بر این،  نیاوردن نام امام(ع) از آن روست که حدیثهاى نقل شده از این گونه اصول را به صورت بخشهاى جدا از هم،  در بابهاى گوناگون فقهى پخش مى کردند و بدین سان نام امام(ع) را در همه قسمتهاى آن تکرار نمى کردند،  این روش،  بویژه در حدیثهاى بلند،  مانند روایتهاى باب دیه انجام مى گرفت. بنا بر این،  تردید در صحیحه جمیل از این جهت ناشایسته مى نماید.

آرى،  مقدار حُلّه ها در آن تعیین نگردیده است،  ولى هنگامى که اصل بودن حُلّه در کنار دیگر اقسام دیه ثابت گردد،  مقدار آن نیز ثابت مى شود؛ چرا که شیعه و سنّى همین مقدار را پذیرفته اند و با قیمت دیگر اقسام دیه در آن روزگار نیز هماهنگى دارد.

درباره صحیحه ابن حجاج نیز باید گفت: آنچه در آن آمده چنین است:

«قال: سمعت ابن ابى لیلى یقول: کانت الدیة فى الجاهلیة مئة من الابل فاقرّها رسول اللّه(ص)،  ثم انّه فرض على اهل البقر مئتى بقرة و فرض على اهل الشاة الف شاة تثنیة و على اهل الذهب الف دینار و على اهل الورق عشرة آلاف درهم و على اهل الیمن الحلل،  مئتى حلّة.

قال عبدالرحمن: فسالت ابا عبداللّه(ع) عمّا روى ابن ابى لیلى،  فقال: کان على(ع) یقول: الدیة الف دینار و قیمة الدینار عشرة دراهم و عشرة آلاف لاهل الامصار و على اهل البوادی مئة من الابل و لاهل السواد مئة بقرة او الف شاة.»

عبدالرحمان بن حجاج گفته است که از ابن ابى لیلا شنیدم که مى گوید: دیه در روزگار جاهلیت صد شتر بود که پیامبر(ص) نیز آن را تایید فرمود. سپس آن حضرت بر آنان که گاو دارند دویست گاو و بر گوسفند داران هزار گوسفند که دو سال از سن آنها گذشته باشد و بر دارندگان زر،  هزار دینار و دارندگان نقره،  ده هزار درهم و بر اهل یمن ویست حلّه، مقرر فرمود.

عبدالرحمن مى گوید: از امام صادق(ع) از آنچه ابن ابى لیلا گفته بود پرسیدم،  حضرت فرمود: امیرالمؤمنین(ع) مى فرمود:

دیه،  هزار دینار است و بهاى هر دینار ده درهم. [دیه] براى شهرنشینان ده هزار درهم و براى بیابان نشینان صد شتر و اهل سواد[= مردم عراق یا مطلق روستانشینان] صد راس گاو یا هزار گوسفند.

گفته مى شود: این که امام(ع) از حُلّه ها نامى به میان نیاورده خود دلیل بر آن است که از اقسام دیه نیست،  چرا که اگر بود مى بایست بیان گردد،  بویژه آن که حضرت در صدد توضیح جزئیات دیه بوده است.

از سویى دیگر،  بر عکس این نیز گفته مى شود که مقصود امام(ع) نسبت دادن آنچه ابن ابى لیلا به صورت مرسل از پیامبر نقل کرده است،  به امیرالمؤمنین(ع) بوده تا برساند که آن حضرت سرچشمه این حکم بوده و کسانى چون ابن ابى لیل،  حتى در بازگو کردن حدیث هم درباره امیرالمؤمنین(ع) کینه مى ورزند. بدین سان،  گویا امام صادق(ع) جزئیات آمده در آن حدیث را تایید کرده،  ولى آن را کوتاه کرد و بخشى را ناگفته گذارد؛ چه،  اگر حلّه از دارندگان آن پذیرفته نبود،  بر امام(ع) بود که آن را توضیح دهد،  زیرا:

نخست آن که: میان آنچه خود مى فرماید و آنچه ابن حجاج از ابن ابى لیلا شنیده است،  هماهنگى باشد.

دوم آن که: در ذهن پرسش گر و دیگران این بود که حلّه از دیه است و سکوت از نفى آن،  بویژه این که از مقررّات نبوى شمرده شده است،  ظاهر در تایید و پذیرش همان روایت ابن ابى لیلا خواهد بود. پس این روایت را مى توان از جمله دلایل بر این گرفت که حلّه از اقسام دیه است.

تحقیق در مورد مقایسه خمیردهی پخت کرافت سه گونه کاج - صنوبر - کاه گندم

اختصاصی از فی فوو تحقیق در مورد مقایسه خمیردهی پخت کرافت سه گونه کاج - صنوبر - کاه گندم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه61

فهرست مطالب

عنوان                                                   صفحه

1- کلیات

مقدمه 1

تاریخچه کاغذسازی در جهان 3

روند مصرف خمیر کاغذ 4

روند مصرف کاغذ و کارتن در جهان 4

تاریخچه تولید کاغذ در ایران 5

صنوبر 7

- خواص عمومی چوب 7

- خواص اکولوژیک 7

- خواص آناتومیکی 8

- خواص شیمیایی و خمیردهی 8

- امتیازات استفاده از صنوبر در صنایع کاغذسازی 9

کاج: 10

- مشخصات عمومی کاج الدریکا 10

- خواص آناتومیکی 10

- ترکیبات شیمیایی 11

کاه گندم 11

- ساختمان فیزیکی و خصوصیات شیمیایی 11

- خواص آناتومی 12

- خواص خمیردهی 13

- فرایندهای تهیه خمیر کاغذ از کاه 13

- امتیازهای استفاده از کاه در صنعت کاغذسازی 14

ترکیبات شیمیایی چوب و تأثیر آن بر خمیر کاغذ 17

- سلولز 17

- لیگنین 17

- مواد استخراجی 18

- خاکستر 19

مقایسه گیاه سوزنی برگ و پهن برگ و گیاه غیر چوبی 19

پروسه‌های تهیه خمیر کاغذ 21

فرایندکرافت (سولفات) 24

اصطلاحات فرایند کرافت 26

نکاتی در رابطه با لیگنین زدایی 28

متغیرهای مؤثر بر فرآیند 30

1- اثر اندازه خرده چوبها 31

2- اثر مقدار قلیا 32

3- اثر دمای پیشینة‌ پخت 33

4- اثر سولفیدیته 34

5- اثر نسبت مایع پخت به چوب 34

2- روش تحقیق

هدف 35

تهیه نمونه و اطلاعات مربوط به آنها: 35

اندازه‌گیری درصد رطوبت: 35

آماده‌سازی مایع پخت Liquor 36

عملیات خمیرسازی 37

- وسایل مورد استفاده 37

نسبت مایع پخت به خرده چوب و آماده‌سازی دایجستر 37

- درجه حرارت و زمان پخت 37

- شستشو و جداسازی الیاف خمیر کاغذ 37

- تعیین درصد رطوبت و بازده خمیر 38

تعیین عدد کاپا 39

الف – مقدار تهیه محلولهای موردنیاز جهت یک تکرار آزمون کاپا 39

ب- مراحل آزمون 39

محاسبه کاپا 41

3- تجزیه و تحلیل و نتایج

اثر زمان پخت بر روی عدد کاپا و راندمان و درصد وازد خمیر 49

اثر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان 49

نتیجه‌گیری 50

منابع: 51

فهرست جداول

عنوان                                     صفحه

جدول شماره 1- سهم منابع مختلف سلولزی در سال 1986 و نرخ رشد منابع غیرچوبی در
سالهای 86-1971........................................... 2

جدول شماره 2- میانگین میزان ترکیبات شیمیایی چوب صنوبر دلتوئیدس 7

جدول شماره 3- مقادیر ترکیبات شیمیایی تشکیل دهنده ساقه گندم 11

جدول شماره 4- فرایندهای قابل استفاده برای تولید خمیر کاغذ از کاه گندم و خصوصیات خمیر کاغذ
حاصله................................................... 15

جدول شماره 5- خصوصیات فرایندهای مختلف تهیه خمیر چوب..... 20

جدول شماره 6- میزان تولید خمیر دردنیا با استفاده از پروسه‌های مختلف در سال 1979.................................................... 22

جدول شماره 7- تعریف اصطلاحات در مورد مایع پخت در فرایند کرافت  24

جدول شماره 8- متغیرهای موثر بر پخت کرافت................ 31

جدول شماره 9- وزن تقریبی نمونه برای تعیین کاپا.......... 41

جدول شماره 10- نتایج حاصل از آزمایشهای خمیرسازی روی سه گونه صنوبر، کاج و کاه در قلیائیت 35%
و 60% .................................................. 43

فهرست نمودارها

عنوان                                     صفحه

نمودار شماره 1- منحنی رابطه فاکتور H و جداسازی لیگنین در طی تولید خمیر کاغذ کرافت از کاج (-) و غان (---).......... 29

نمودار شماره 2- اثر ضخامت خرده چوب و لیگنین زدایی بر مقدار پس زدة غربال 32

نمودار شماره 3- کاپا در قلیائیت فعال 60% و درجه حرارت 170 44

نمودار شماره 4- راندمان در قلیائیت فعال 60% و درجه حرارت 170  44

نمودار شماره 5- کاپا در قلیائیت فعال 35% و درجه حرارت 170 45

نمودار شماره 6- راندمان در قلیائیت فعال 35% و درجه حرارت 170  45

نمودار شماره 7- تاثیر زمان بر روی عدد کاپا و راندمان صنوبر 46

نمودار شماره 8- تاثیر زمان بر روی عدد کاپا و راندمان کاه 46

نمودار شماره 9- تاثیر زمان بر روی عدد کاپا و راندمان کاج 47

نمودار شماره 10- تاثیر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان صنوبر 47

نمودار شماره 11- تاثیر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان کاه  48

نمودار شماره 12- تاثیر قلیائیت بر روی عدد کاپا و راندمان کاج  48

1- کلیات مقدمه

صنعت کاغذسازی با تلفیق هنر، تجربه و تکنولوژی نوین از ماده‌ای همچون چوب یا دیگر مواد لیگنو سلولزی، ماده‌ای با خواص متفاوت به نام کاغذ که یکی از کالاهای مهم و استراتژیک موردنیاز انسان‌هاست را تولید می‌کند.

اهمیت کاغذ و فرآورده‌های کاغذی در زندگی نوین بر همگان آشکار است. هیچ فرآوردة صنعتی دیگری نقشی این چنین برجسته در زندگی انسان ندارد. به طوری که امروزه مصرف کاغذ به عنوان شاخصی از میزان پیشرفت فرهنگی و اجتماعی جوامع مختلف مطرح می‌گردد.

از نقطه نظر تاریخی اولین بار کاغذ با استفاده از الیاف غیرچوبی ساخته شده، ولی با توسعة سریع و رشد روزافزون این صنعت بر استفاده از ماده اولیة ‌چوبی تمرکز یافت. در حال حاضر حجم گستردة ارتباطات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و تبادل اطلاعات سبب افزایش مصرف کاغذ و محصولات کاغذی نیز خواهد شد. لذا در چند دهة‌ اخیر اغلب کشورها سعی در کاشت درختان پهن برگ و سوزنی برگ سریع‌الرشد داشته‌اند. زیرا از رشد بیشتری برخوردار بوده و نتیجتاً سن بهره‌برداری آنها کوتاهتر خواهد بود.

همچنین کشورهایی وجود دارند که به علت نداشتن منابع طبیعی و جنگل کافی برای استفاده از آنها سعی و کوشش خود را بر استفاده از منابع الیاف سلولز غیرچوبی و سایر منابع، مانند کاغذ باطله متمرکز کرده‌اند. البته هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه، فشار فزاینده‌ای در جهت استفاده از مواد خام جایگزین و مشابه برای تهیه خمیر و کاغذ هم به لحاظ زیست محیطی و هم به لحاظ موجودی مواد اولیه وجود دارد.

اگر چه منابع سلولزی غیرچوبی سهم اندکی در کل تولید دارند، ولی نرخ رشد قابل توجه 93/3% آنها در مقایسه با 73/2% برای منابع چوبی در سالهای 1971 تا 1986 نشان دهندة‌ علاقمندی زیاد به استفاده از منابع غیرچوبی می‌باشد.

جدول شماره 1- سهم منابع مختلف سلولزی در سال 1986 و نرخ رشد منابع غیرچوبی در سالهای 86-1971

نوع ماده اولیه

درصد تولید از کل تولید

درصد نرخ رشد

غیرچوبی

38/5

93/3

چوب

9/68

37/2

کاغذ باطله

53/2

Atchison (1987)

تاریخچه کاغذسازی در جهان

در مورد تاریخ پیدایش کاغذ، نویسندگانی چند نوشته‌اند که دو قرن پیش از میلاد مسیح برای نخستین بار توسط چینی‌ها ساخته شده است، هر چند که در بعضی از منابع مصریها را در این امر پیشگام می‌دانند که از نوعی نی، کاغذی بنام پاپیروس تهیه می‌کردند.

دانلود مقاله گونه شناسی سفالهای دوره اوروک تپه سنجر (خوزستان

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله گونه شناسی سفالهای دوره اوروک تپه سنجر (خوزستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

ساختار زمین ریخت شناسی خوزستان
ساختار جغرافیایی که امروزه جنوب غربی ایران نامیده می شود، در اثر چین خوردگی های کوه های زاگرس به صورت کمانی در اطراف لبه شمال و غرب سرزمین های پست است. کوهپایه های این رشته کوه ها، نامنظم و دره های رسوبی دارند که حاصل انباشت نهشته های رودهای زاگرس شامل کارون از شرق، دز از شمال و کرخه از شمال غربی بوده و آب زیادی را وارد این سرزمین می کنند، که یکی از آنها دشت شوشان است. این دشت به دشت پهناور بین النهرین در جنوب غربی می پیوندد و شاید این ساختار زمین شناسی تنها باز مانده سرزمین و ناحیه ای باشد که با مردمان هزاره چهارم پ.م مرتبط بوده است چرا که در حال حاضر بیشتر موارد تغییر کرده اند (کرمی 1384).
موقعیت جغرافیایی تپه سنجر
محوطه باستانی سنجر (KS-7) در شمال استان خوزستان، در محدوده شهرستان اندیمشک واقع شده است. این محوطه در فاصله 18 کیلومتری شمال شوش و در غرب جاده اهواز به اندیمشک، به صورت برجستگی عظیم در معرض دید است. راه دسترسی به این محوطه از طریق جاده خاکی است که در سمت راست جاده اندیمشک به اهواز جدا شده و فاصله ای تقریباً 500 متر دارد(تصویر1،شکل1) موقعیت جغرافیایی این محوطه شامل طول جغرافیایی: 236700 و عرض جغرافیایی:3584300 است. بلندترین نقطه ارتفاعی آن 50/112 متر نسبت به سطح دریا است که این ارتفاع نسبت به زمین های کشاورزی اطراف با احتساب نقطه میانگین ارتفاعی 99 متر نسبت به دریا، در حدود 50/13 متر می باشد(شکل2). تپه سنجر شامل تپه ای مرکزی و چند برجستگی کم ارتفاع و کوچک در اطراف آن است که بر اساس بررسی ها و عکس های هوایی موجود، در گذشته شمار این تپه ها و برجستگی ها بیش از این بوده است (تصویر2) ولی در حال حاضر تنها 5 تپه یک تا دو هکتاری بر جای مانده است که در قسمت های غربی، جنوبی و جنوب شرقی تپه مرکزی واقع گردیده اند.
بر اساس تصاویر ماهواری، در دوره های مختلف تاریخی با تغییرات مسیر رودخانه، این محوطه نیز بارها دچار تغییرات مساحتی و همچنین جابجایی استقرار بوده است که موقعیت استراتژیک آن در این منطقه دلیلی بر تداوم استقرار در آن بوده است. آدامز در اوایل دهه 1960م. طی بررسی های خود در این محوطه که منطبق بر عکس های هوایی صورت گرفت، تعداد 16 برجستگی را در ارتباط با آن مشخص کرده است که در حال حاضر بر اثر فعالیت های کشاورزی مکانیزه تنها 6 تپه برجای مانده است (تصویر2).
تاریخچه مطالعات
ژاک دمورگان از نخستین باستان شناسانی است که تپه سنجر را مورد بازدید قرار داده است. او بر اساس موقعیت این محوطه، آن را در لیستی از شهرهای فتح شده توسط آشوربانیپال قرار می دهد(Morgan 1896: 288) ، درحالی که دمکنم، آن را به عنوان شهر ایلامی ماداکتو معرفی کرده است. (Mecquenem and Michalon 1953:10).
رابرت مک آدامز در سال های 1960 و 1961 در خوزستان اقدام به بررسی های منظم و هدفمند، به منظور تهیه یک جدول ترکیبی از تاریخ سیر تکاملی خوزستان از دوره های پیش از تاریخی تا دوره های اسلامی می نماید. وی نتایج حاصل از بررسی های خود را در مقاله ای تحت عنوان " کشاورزی و شهرنشینی باستان در جنوب غرب ایران " منتشر می سازد.(Adams 1962) او در این بررسی ها مجموعاً 246 محوطه مورد شناسایی قرارداده است که با کد اختصاری (Khuzestan Survey ) KS مشخص شده اند. علاوه بر این، اقدام به نقشه برداری از این محوطه ها بر طبق عکس های ماهواره ای می نماید. در این بررسی ها، تپه سنجر با کد KS-7 ثبت و نقشه برداری شده است. آدامز در یادداشت هایی که از بررسی های خود در اختیار پژوهشگران مشغول در خوزستان در همان سال ها قرارداده است، وسعت این محوطه را 12 هکتار تخمین زده که ابعاد آن 320450 متر است(Carter 1971: 12 ).
الیزابت کارتر در سال های 1968و 1969 به منظور بازسازی تاریخ ایلام و همچنین شناخت بهتر نقش مراکز، شهرها و روستاهای دشت شوشان در هزاره دوم ق.م اقدام به بررسی های سطحی بر روی اکثریت محوطه هایی می نماید که پیش از این توسط آدامز شناسایی شده بودند. در این بررسی ها که به صورت پایان نامه دکتری منتشر گردیده، (Carter 1971) 52 استقرار مربوط به هزاره دوم ق.م. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند که تپه سنجر(KS-7) جزو یکی از مهم ترین آنها است.
کارتر بر اساس کاوش های گیرشمن در شهر شاهی شوش، دوره های استقراری اصلی در تپه سنجر را به صورت متوالی از سوکل مخ ها (ایلام قدیم) در حدود 2100 ق.م. و سپس مرحله انتقالی تا پایان دوره ایلام میانه در حدود 1000 ق.م. تاریخ گذاری کرده است. علاوه بر این، دوره های ایلام نو و پس از آن نیز به صورت استقرارهای فرعی در این تپه مشخص کرده است. (Carter 1971: 120 )
یک سال پس از بررسی های کارتر، گریگوری جانسون در سال 1970، بررسی های گسترده ای را به منظور شناخت الگوهای استقراری، تخمین جمعیت و مبادلات محلی به منظور آگاهی از چگونگی رشد جوامع پیچیده و پیدایش حکومت های اولیه در خوزستان آغاز می کند که تپه سنجر(KS-7) نیز یکی از محوطه های مورد بررسی او بوده است.(Johnson 1973)
جانسون که برای نخستین بار اصطلاح اوروک را برای دوره های زمانی هزاره چهارم ق.م یا شوش B در گاهنگاری خوزستان استفاده نموده است، این دوره را به سه مرحله جزیی تر اوروک قدیم، میانی و جدید تفکیک نموده است. با این توصیف، او سفال های یافت شده از تپه سنجر را به دوره اوروک میانی منتسب می نماید که شاخص آنها سفال هایی با نوار هاشوری متقاطع است.(Johnson 1973: 116) در این دوره تا مرحله انتقالی اوروک میانی، تپه سنجر به صورت روستای کوچک محلی، جزو استقرارهای حاشیه ای در شمال غرب شوشان بوده که در واقع دورترین نقطه ارتباطی مبادلات محلی داخل دشت شوشان محسوب می شده است(Johnson 1973: 127).
رابرت شاخت نیز باستان شناسی بوده که در رابطه با تپه سنجر اظهار نظر نموده است. او معتقد است محوطه سنجر همان شهر زاهارای ایلامی است و اعلام می دارد که در نوشته ای باستانی آمده است که زاهارا، مکانی در بین اوان و شوش باستان در نزدیک رودخانه بوده است(شاخت 1381: 354). این تپه جزو یکی از هشت مرکز دوره ایلام میانه بوده که تابع شوش در غرب در مقابل چغاپهن در شرق دشت شوشان به عنوان دو مرکز بزرگ منطقه ای بوده است (شاخت 1381: شکل 51).
مهمترین پژوهش انجام گرفته تا قبل از کاوش های اخیر تپه سنجر، مقاله ای از دنیل پاتس (Potts 2005) ، با عنوان " مسائل دوره ایلام نو " است که در سمیناری در رابطه با عصر آهن ایران، در بلژیک در سال 2003 ارائه شده است. این مقاله حاصل بازدید چند روزه وی، در رأس هیاتی مشترک با همکاری کوروش روستایی از سازمان میراث فرهنگی ایران در نوامبر 2002 است که از استان های فارس، خوزستان و بختیاری داشته است. پاتس پس از بازدید یک روزه از تپه سنجر و براساس مشاهدات خود، اهمیت این محوطه را در مکان یابی ماداکتو به عنوان شهر ایلامی نو می داند که سابقاً توسط دمکنم بدان اشاره شده بود. (Potts 2005:171)او معتقد است که در بین تمامی مناطقی که درباره ماداکتو گفته شده، تنها تپه سنجر است که می تواند در نزدیکی رودخانه کرخه یا همان اوقنو(Uqnu) باستان واقع شده باشد. با این حال او اذعان می کند که برای تأیید این فرضیه، محوطه مذکور باید مورد کاوش قرار گیرد.
در زمستان 1384 و بهار 1385، با در خواست دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول مبنی بر انجام کاوش های آموزشی باستانشناختی، از طرف پژوهشکده باستان شناسی کاوش هایی به سرپرستی خسرو پوربخشنده از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بر روی یکی از تپه های کوچک وابسطه به تپه سنجر که با شماره 5 ثبت شده است صورت گرفت. بر اساس این کاوش ها و آثار یافت شده، کاوشگر محل، این تپه کوچک را متعلق به دوره پارت و ساسانی می داند (پوربخشنده 1385). فصل دوم این کاوش های آموزشی که در تپه مرکزی انجام شد از جانب پژوهشکده باستان شناسی به عهده علیرضا سرداری زارچی واگذار شد (سرداری 1386).
ترانشه F
بر اساس بررسی های باستان شناسانی مانند آدامز و جانسون که در سابق بر روی تپه سنجر انجام داده بودند، مواردی از سفال های دوره پیش از تاریخ مانند شوشان جدید و اوروک جمع آوری شد که باعث گردیده بود این محوطه را دارای آثاری از این دوره ها بدانند. چنانکه جانسون وسعت این محوطه را در حدود یک هکتار می دانست.
هیأت کاوش آموزشی دانشگاه دزفول که در سال 1386 بر روی این محوطه اقدام به بررس های روشمند نمود، شواهدی از پراکنش سفال های دوره اوروکی مانند لبه واریخته به صورت فشرده در دامنه های شرقی و جنوب شرقی تپه سنجر به دست آورد که نشاندهنده وجود احتمالی لایه های این دوره در این بخش بود. بنابراین با گزینش محلی مناسب در دامنه های جنوب شرقی و در ارتفاعی مناسب برای سهولت به لایه ها، ترانشه ای به ابعاد 2×2 سانتیمتر را ایجاد نمود که به منظور اهداف لایه نگاری پیگیری شد.
بالاترین نقطه ارتفاعی این ترانشه10/106 متر و پایین ترین نقطه آن10/102 متر از سطح دریا است که مجموعاً 4 متر از لایه های این ترانشه مورد حفاری قرارگرفت. در نهایت 62 لوکوس از این ترانشه شناسایی گردید که شامل 5 فاز استقراری می شوند. مهم ترین پدیده موجود در این ترانشه چاله آشغال عمیق و بزرگی است که تا پایین ترین لایه های ترانشه ادامه داشت و در پایان کاوش نیز به کف آن برخورد نشد.

ترانشه G
با بررسی های فشرده ای که در محدوده های شرقی و جنوب شرقی تپه صورت گرفت، پراکندگی گونه های سفالی متعلق به دوره های پیش از ایلام مانند شوشان جدید و اوروک در دامنه ها و بالاترین بخش برجستگی های شرقی مشاهده شد. بنابراین با فرض وجود لایه هایی از دوره های مذکور، ترانشه G در بالاترین سطح این قسمت در نزدیکی نقطه ثابت 7 در ابعاد 22 متر ایجاد گردید. بالاترین سطح این ترانشه نسبت به سطح دریا، 84/110 است که در مجموع 15/4 متر از لایه های این ترانشه مورد کاوش قرار گرفت. این ترانشه دربردارنده 30 لوکوس و 4 فاز استقراری است(تصویر7) که به شرح زیر می باشد.
مرحله اول استقراری در این ترانشه شامل خاک سطحی و همچنین تدفین هایی از نوع خمره ای ( لوکوس های 2، 3، 5 و 8)) است که این حجم زیاد تدفین در مقیاس کوچک ترانشه، وجود گورستان در لایه های سطحی این بخش را متصور می سازد. شیوه تدفین و همچنین نوع سفال خمره های تدفینی نشانگر تعلق آنها به دوره های ایلامی است که همراه آنها هدایایی مانند حلقه های مفرغی دیده می شود.
در زیر مرحله اول، انباشتی رسوبی (لوکوس7) با ضخامت تقریبی 80 سانتی متر تشکیل شده که مقادیری متفاوت از سفال، جوش کوره سفال پزی و استخوان به صورت پراکنده در آن یافت شده است. در واقع، این لوکوس را می توان به عنوان فازی مستقل، جدا از مراحل زیرین دانست که دوره های زمانی اوروک و ایلام را از هم جدا کرده است. به نظر می آید که در این محدوده زمانی، استقراری در این قسمت از تپه صورت نگرفته است.
فاز استقراری زیر این رسوب انباشتی، گودالی (پیت) بزرگ با بقایای خرده سفال(لوکس7) است که در داخل انباشت رسوبی مرحله زیرین ایجاد شده و سپس توسط خاک های لوکوس 12 پر شده است. این گودال، مملو از قطعات سفال، از نوع گونه های مختلف سفال دوره اوروک است که از شاخص ترین آنها، می توان به کاسه های لبه واریخته در فرم و ابعاد متنوع اشاره کرد. قطر این گودال یک ونیم متر و عمق آن تقریباً 70 سانتی متر می باشد.
دوره چهارم استقراری در این ترانشه با ساخت سه مرحله کف سازی که بر روی هم و بدون وقفه انجام گرفته است مشخص شد(تصویر8). این مرحله در بردارنده دو کف کوبیده بسیار سخت، و یک کف سفال فرش است. از قابل توجه ترین یافته های این مرحله، مهری استوانه ای است که متعلق به دوره اوروک میانی است، جنس آن از قیر و سیاه رنگ است(تصویر9). طول این مهر 27 و قطر آن 15 میلی مترمی باشد. نقوش موجود بر روی این مهر از نوع نقوش کنده است که به شیوه مته ای و تقریباً عمیق ایجاد شده اند. نقوش روی این مهر شامل دو بز با شاخ بلند و کشیده است که به حالت وارونه و عکس یکدیگر (Tete beche) نقش شده اند(Amiet 1972:117). بزها در حال پرش و حرکت نشان داده شده اند و بیانگر نوعی طبیعت گرایی در نقش است. بالاترین کف ( لوکوس 25 ) این مرحله، که دارای ضخامت تقریبی 5 سانتیمتر می باشد، دارای ساختاری بسیار فشرده وسخت است که به دلیل وسعت اندک محدوده مورد کاوش، فقط ابعادی در حدود 142145 سانتیمتر از آن شناسایی شد. بالافاصله در زیر این کف، کف دیگری ( لوکوس 26 ) مشاهده شد که دارای ابعاد و ویژگی های مشابه کف قبلی است. سومین کف شناسایی شده در این دوره، به صورت سفال فرش ایجاد شده است. شایان ذکر است که کاوش در این ترانشه، به علت اتمام مدت زمان کاوش به طور نیمه تمام رها شد.
طبقه بندی سفالها
سفال های دوره اوروک که برخی از آنها خشن و دارای شاموت گیاهی می باشند، شامل کاسه های لبه واریخته و سینی های تخت می باشند. خمره های لبه برگشته به بیرون که به صورت پایه ای، تخت و محدب بوده، سفال با لبه نواری ضخیم و همچنین سفال هایی با تزیین نقش کنده هاشوری متقاطع و تزیین طنابی شکل نیز از دیگر نمونه های شاخص این دوره هستند که در مقادیر زیاد به دست آمده اند. علاوه بر این ظروف چهاردسته ای و لوله دار نیز به طور معدودی یافت شده اند. به طور کلی سفال ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: 1-کاسه های لبه واریخته 2- لبه ظروف
1- کاسه های لبه واریخته
این نوع کاسه ها بیشتر دارای خمیره قهوه ای بوده و شاموت همگی آنها را کاه درشت تشکیل می دهد. سفالها همگی با دست ساخته شده اند و پوشش دست مرطوب روی هر دو سطح سفال دیده می شود. بیشتر این کاسه ها لبه به بیرون برگشته دارند اما فرم لبه نشان می دهند که یا شیوه ساخت و یا ابزار مورد استفاده متفاوت بوده است.
به طوری که برخی از لبه ها سطحی صاف و با یک شیب به سمت بیرون متمایل می شوند که خود این شیب نیز گاهی تند و کاهی کند است و برخی روی لبه شیار پهنی دارند که آن را به یک فرورفتگی روی لبه تبدیل کرده است.
2- لبه ظروف
فرم لبه ظروف اوروک بسیار زیاد است و به طور کلی ظرف های بدست آمده از تپه سنجر به دو دسته تقسیم می شوند: 1- لبه برگشته به بیرون 2- لبه های به داخل برگشته که تعداد گروه اول بسیار بیشتر از گروه دوم است.
گروه اول تنوع زیادی دارند به طوری که قسمت انتهایی این نوع لبه ها خود گونه های مختلفی از قبیل تخت (شکل )، پایه ای، محدب و لبه های دارای برجستگی را تشکیل می دهند. خمیره بیشتر سفال های این گروه را قهوه ای و تعداد کمی نخودی روشن و شاموت آن ها را نیز کاه و شن ریز تشکیل می دهد.
لبه های به داخل برگشته فرم مشخصی داشته و دارای یک برجستگی بزرگ و برخی از آن ها شیاری در زیر لبه دارند و از نظر خمیره و شاموت مشابه گروه اول هستند.
تقریبا" همگی ظرف های هر دو گروه دارای پوشش هستند که می توان: نخودی، قهوه ای و قرمز را نام برد. تزئینات روی آن ها را نیز شیار زیر لبه و برجسته و برجسته طنابی تشکیل می دهد.
پیچیدگی های اجتماعی- سیاسی در اواخر هزاره پنجم و چهارم پ.م
پیچیدگی های اواخر فاز شوشان در پیش از تاریخ خوزستان همزمان با تحولات بین انهرین، ما را با دوره ای جدید با نام شهرنشینی روبرو کرد. با توجه به کاوشهای تپه وارکا در بین النهرین که نخستین بار مواد فرهنگی مربوط به این دوره از آنجا کشف شد، این دوره فرهنگی به نام اوروک شناخته شد و مدت زیادی نگذشت که کاوشگران در مناطق مختلف بین النهرین با مواد فرهنگی مربوط به این دوره مواجه و آن را با نام اوروک مقایسه کردند (کرمی 1384).
در ارتفاعات زاگرس جنوبی ایران نیز استقرارهایی باز سازمان یافته در طی هزاره چهارم پ.م آشکار شدند که بعد از کاهش اندازه جمعیت در اواخر هزاره پنجم، به نظر می رسید که ظهور شیوه های دیگر زندگی همچون کوچ نشینی باید دلیل آن باشد. در این زمان برخی استقرارهای محلی شروع به رشد کرده و در آنها شاخص های زندگی شهری همچون سیستم استحکامات و دیوار های پشتیبان و دفاعی، ساختمان های اداری و صنعتگران دیده شدند. این استقرارهای بزرگ معمولا توسط تعدادی محوطه های کوچک با اقتصاد معیشتی کشاورزی احاطه شده بودند.
در خوزستان از هزاره پنجم پ.م شوش و ابوفندوا شروع به توسعه و تبدیل به مراکز منطقه ای کردند و در اوسط هزاره چهارم پ.م سومین مرکز در چغامیش پدیدار شد که از دو تای دیگر بزرگتر بود. همچنین تمرکز استقرارها در امتداد لبه غربی دشت نشان می دهند که نیمه شرقی دشت شوشان به شدت زیر کنترل گروه های کوچ نشین بوده است (همان).

دوره اوروک
دوره فرهنگی اوروک از نام بزرگترین محوطه پیش از تاریخی در جنوب بین النهرین به عاریت گرفته شده که نقش پر نفوذی را در شکل گیری فرهنگ های مجاور داشته است. دوره اوروک خود به سه مرحله کوچکتر تقسیم می گردد که شامل اوروک قدیم، میانی و جدید می باشد.
دوره اوروک با تغییراتی نسبی همراه بوده است. اوروک قدیم با ظروف ساده و اشکال کوزه ای از مجموعه های عبید پایانی که ظروفی با تزئینات ساخته شده با فشار انگشت و لبه ضخیم، تمایز یافته است و آغاز آن به دوره 4250 پ.م می رسد.
دوره اوروک میانی که با غالب شدن کاسه های لبه واریخته همراه است، از 3800 پ.م آغاز می گردد. این دوره، خود به دو بخش قدیم و جدید تقسیم می شود، که شامل دو سنت سفال منطقه ای، یکی در جنوب بین النهرین و دیگری در جنوب غرب ایران است. گونه سفال های میانی جدید، تشابه زیادی با نمونه های موجود از دوره اوروک جدید دارد. انتقال به اوروک جدید بر اساس مجموعه های گودین V از 3400 پ.م است. این دوره در شمال غرب بین النهرین تا 3000 پ.م تداوم می یابد (Wright and Rupley 2001,120).
نتیجه گیری
سفال یکی از مهمترین داده های باستان شناختی است که به وفور در محوطه های پیش از تاریخ یافت می شود. برخی از پژوهشگران در مواردی تغییرات کمی و کیفی سفال و همچنین وجود بعضی گونه های جدید را به عنوان یکی از داده ها در تفسیر تغییرات فرهنگی و در اثبات جایگزینی و یا حضور یک قوم فرهنگ یا تمدن بکار می برند. این محققین وجود برخی گونه های سفالی مانند کاسه لبه واریخته را دلیلی بر نفوذ و یا حضور تمدن اوروکی در فلات ایران می دانند. در حقیقت استدلال این گروه بر این فرض استوار است که شهرهای اوروکی در اواخر هزاره چهارم به علت گسترش فراون و فقدان کانی ها و سنگهای گرانبها و نیمه قیمتی در منطقه مجبور به اعزام تجار و تشکیل پایگاههایی در مناطق اطراف شده اند (چایچی 1383).
با آغاز شهرنشینی در اواسط هزاره چهارم ق.م، یعنی زمانی که روندهای پیچیدگی اجتماعی- اقتصادی در خاور نزدیک روبه تسریع نهادند، سنت تولید سفال منقوش رفته رفته رنگ باخت و سنتی جانشین آن شد که بیشتر بر جنبه کاربردی سفال تاکید داشت تا جلوه زیبایی شناختی آن. این مرحله از تحول سفال منقوش به سفال تکرنگ در دوره اوروک به انجام رسید (عبدی 1378).
دوره اوروک اوج روند پیشرفت اجتماعی- اقتصادی جوامع خاور نزدیک بود. با پیدایش هنرمندان و پیشه وران متخصص و تمام وقت در این دوره، در بیشتر هنرها و فنون جهشی چشمگیر رخ داد. با این وجود، بیشتر سفالهای دوره اوروک جنبه کاربردی دارند.
به طور کلی یافته های ناشی از کاوش و بررسی تپه سنجر در نوع خود قابل توجه بوده که در روند شناخت محوطه، چه از منظر سبک و چه کارکردی می بایست مورد تحلیل قرار گیرد. حجم زیادی قطعات پراکنده سفال و جوش کوره، پیدایش مدارک مدیریت اداری و اشیای مرتبط با امور بافندگی، کشاورزی، دامپروری، صنعتی و غیره نشاندهنده اهمیت این محوطه در دوره های مختلف بوده که به عنوان مرکز در مبادلات محلی و منطقه ای، نقش انکارناپذیری در سیر تغییرات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی فرهنگ های خوزستان، بین النهرین و داخل فلات ایران داشته است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 18   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

آموزش برنامه نویسی اندروید بدون هیچ گونه مهارتی

اختصاصی از فی فوو آموزش برنامه نویسی اندروید بدون هیچ گونه مهارتی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

آموزش برنامه نویسی اندروید بدون هیچ گونه مهارت خاصی 

شما هم میتوانید به راحتی برنامه اندروید بسازید ودر کافه بازار و سایر فروشگاه های برنامه های اندروید قرار دهید و درآمد کسب کنید.

همانطور که میدانید این روزها بسیاری از افراد با روش های بسیار راحتی برنامه اندروید میسازند و در کافه بازار قرار میدهند و در طی مدت کوتاهی به درآمدی میلیونی میرسند.

ما در این مجموعه سعی کرده ایم بسیار ساده و روان بطوریکه هرکسی که حتی ذره ای از علم برنامه نویسی را نمیداند کاملا متوجه شود تا به راحتی بتواند برنامه اندروید خود را بسازد و درآمدی کسب کند.

پاینده و موفق باشید