جزوه آموزش رله و حفاظت
فلسفه رله گذاری و حفاظت در سیستم های قدرت
کاهش اثرات خطا
عملکرد رله های حفاظتی
دسته بندی رله ها
اطلاعات اساسی و ضروری برای طراحی حفاظت
ویژگی های یک سیستم حفاظتی
حفاظت اصلی و پشتیبان
ارتینگ
فیوز
ترانسفورماتور جریان
تست های ct
ترانسفورماتور ولتاژ
تست های pt
کاربرد و ...
حفاظت موتور
حفاظت ترانس
و...
تایپ شده 200 صفحه -فارسی
رله های حفاظت خط
1ـ رله دیستانس اولیه ، ساخت آلمان B.B.C دارای سه زون
2ـ رله رکلوزتیک ( دوباره وصل کن ) ، ساخت آلمان B.B.C
3ـ رله جریان زیاد ، ساخت آلمان B.B.C
رله های حفاظتی خط 20c
1ـ رله اضافه جریان
2ـ رله اتصال زمین
ضمناً کلیه اتفاقات در پست توسط دستگاه ثبت می گردد و در حادثه ای که درخطهای خروجی رخ دهد توسط مودم ارسال و ثبت می گردد .
حفاظت توسط رله ها :
رله به دستگاهی اطلاق می گردد که در اثر تغییر کمیتی الکتریکی یا مکانیکی مشخص تحریک گردیده و سبب به کار افتادن دستگاههای الکتریکی دیگری می گردد .
رلة حفاظتی رله ای است که بمنظور حفاظت دستگاهها و تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد . رله ها را می توان ازجهات مختلف دسته بندی نمود یکی از این جهات کمیت مورد کنترل رله می باشد به این ترتیب رله ها به انواع زیر دسته بندی میشوند :
1ـ رله های جریانی ( یعنی رله هایی که جریان را کنترل می کنند ) مانند رله های اضافة جریان ـ دیفرانسیل
2ـ رله های ولتاژی ( یعنی رله هایی که ولتاژ را کنترل می کنند ) مانند : رله های اضافه ولتاژ ـ افت ولتاژ ـ تنظیم ولتاژ
3ـ رله های واتمتریک ( یعنی رله هایی که جریان و ولتاژ را به اشکال مختلف کنترل می کنند )مثل رله های کشنال و دیستانس
4ـ رله های فرکانسی ( یعنی رله هایی که فرکانس را کنترل می کنند )
5ـ رله هایی که کمیات غیر الکتریکی را مثل : گاز فشار و یا حرارت کنترل می کنند مانند رله های : بوخهلتس ، رله ای حرارتی و…
رله اضافه جریان
ساختمان ابتدایی یک رله اضافه جریان ممکن است .
عبور جریان از سیم پیچها باعث بحرکت در آمدن قسمت های متحرک در رله و در نتیجه وصل کنتاکت مربوط به صدور فرمان می گردد . می توان از طریق کشش فنر نگهدارنده رله یا از طریق تغییر تعداد دور رسم پیچ تنظیم جریان رله را می توان تغییر داد . به این رله ها ، رله های اضافه جریان با عملکرد آنی یا رله های اضافه جریان با عملکرد بدون زمان می گویند . معمولاً به هنگام وصل مدار ، برای چند لحظه اول جریان زیادی در مدار برقرار می شود و در چنین شرایطی اگر رله اضافه جریانی که در صفحه قبل تشریح مدار وجود داشته باشد موجب قطع کلید خواهد شد لذا معمولاً رله ها را به ترتیبی طراحی می کنند تا هنگام تشخیص اضافه جریان بلافاصله فرمان تریپ ندهد . بلکه بعد از مقداری تأخیر ( در حدود چند ثانیه ) فرمان تریپ بدهد . به این رله ها رله های اضافه جریان تأخیری زمان معین می گویند .
در شبکه معمولاً اضافه جریان بام مقادیر مختلف اتفاق می افتد . مثلاً اضافه جریان در حدود 5/1 برابر جریان نامی شاید برای چند لحظه روی شبکه و سیستم قابل تحمل باشد ولی اضافه جریان معادل ده برابر جریان نامی بهتر است که هر چه سریعتر حذف شود. لذا وجود رله هایی لازم است که اضافه جریان های زیاد را خیلی زود و اضافه جریانهای کم را قدری دیرتر قطع کنند . به این رله ها ، رله های اضافه جریان زمان معکوس می گویند . یعنی رله هایی که مدت زمان عملکرد شان با مقدار اضافه جریان نسبت عکس دارند . هر چه مقدار اضافه جریان بیشتر باشد زمان عملکرد کوتاهتر میشود. گاهی رله های تاخیری را به یک رله بدون زمان نیز مجهز می کنند .
حال که صحبت از تنظیم رله های اضافه جریان شد اشاره مختصر به این نکته بد نیست که : تنظیم جریان و زمان یک رله اضافه جریان با توجه به شرایط زیر تعیین می شود :
37 صفحه فایل ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
رله های حفاظت خط
رله های حفاظتی خط 20c
رله اضافه جریان
رله اتصال زمین
رله دیفرانسیل (Differctial relay)
رله افت ولتاژ (Under voltage reloy)
رله اضافه ولتاژ (over Voltage realy)
رله اضافه فرکانس (over freguency relay)
رله افت فرکانس (under freguency relay)
رله اضافه فلوی مغناطیسی (over flux relay)
رله دایره کشنال
رله دیستانس (Distane relay)
قطع کننده یا سکسیونر
کلید بدون بار ( سکسیونر )
موارد استعمال سکسیونر
سکسیونر دورانی
سکسیونر قیچی ایی
در حالیکه مقالات متعددی در زمینه انواع خاصی از رله های زمین و مشکلات مربوط به آن نوشته شده است ، اما یک بررسی کلی در مورد اصول عملکرد این رله ها کمتر یافت می شود .در این فصل سعی بر این است تا مفاهیم اساسی رله های زمین بیان شود و یک آشنایی کلی با طرز کار این رله ها صورت گیرد با این امید که بتوان برای مهندسین حفاظت مفید واقع گردد.
لازم به ذکر است که در این پروژه ، منظور از حفاظت خطوط انتقال حفاظت جریان زیاد است و رله های زمینی که در اینجا بحث می شود ، همگی طبق اصول رله های جریان زیاد عمل می کنند . بنابراین نباید آن ها را با انواع دیگر حفاظت خطوط نظیر حفاظت دیستانس و یا Pilot Protection اشتباه گرفت.
1 : خطاهای زمین (GROUND FAULTS)
خطاهای زمین به خطاهایی گفته میشود که بین یک یا دو فاز و زمین صورت می گیرد . رله زمین در چنین مواقع ی باید بتواند در کمترین زمان ممکن این اشکال را احساس کند و فرمان لازم برای عملکرد کلیدهای قدرت را صادر کند.
کمیتی که در رله های زمین برای تشخیص خطا بکار می رود ولتاژ (3V0) یا جریان باقیمانده (3I0) است کهV0 وI0 مقادیرمولفه صفر ولتاژ و جریان هستند . بیشتر سیستم های قدرت زمین شده اند و این زمین کردن ممکن است بصورت مستقیم باشد و یا از مقاومت یا راکتانس استفاده شده باشد. در نتیجه جز در موارد خاصی ، ولتاژ و جریان های باقیمانده بسیاری وجود دارد که میتوانند توسط رل های زمین مورد استفاده قرار گیرند . البته ولتاژ و جریان مولفه منفی نیز در خطای زمین وجود دارد و با ترکیب آن ها با مقادیر مولفه صفر ، در آشکار نمودن و ایزوله کردن خطاها می توان از آن ها استفاده کرد.
قابل ذکر است که خطای سه فاز به زمین به علت این که مولفه صفر قابل ملاحظه ای ایجاد نمی کند نمی تواند باعث عملکرد رله زمین شود . به همین خاطر عموما این نوع خطا به عنوان یک خطای فاز درنظر گرفته می شود.
هیچکدام از کمیت های مشخص کننده خطای زمین (ولتاژ و جریان مولفه صفر) هنگامیکه سیستم در شرایط نرمال قرار دارد ، به مقدار قابل ملاحظه ای موجود نیستند. این نکته مهم باعث شده است تا بتوان رله های جداگانه ای را برای حفاظت زمین استفاده کرد که حساسیت بیشتری دارند و در مقادیری کمتر از بار سه فاز سیستم تنظیم می شوند.
1-1 خطاهای زمین 2
2-1 اتصالات رله های زمین 5
3-1 انواع معمول رله های زمین 10
1-3-1 رله های با مشخصه معکوس 10
2-3-1 رله های زمان معین 12
3-3-1 رله های IDMT 12
4-3-1 رله های لحظه ای 13
فصل دوم : مطالعه رله های جهت دار زمین
1-2 ضرورت جهت دار بودن 15
2-2 هماهنگی رله های جهت دار 16
3-2 پلاریزه کردن رله های جهت دار 18
1-3-2 پلاریزه کردن توسط جریان 19
الف: ترانس های دو سیم پیچه 20
ب : ترانس های سه سیم پیچه 22
ج : اتو ترانس ها 26
2-3-2 پلاریزه کردن توسط ولتاژ 31
3-3-2 روش های دیگر پلاریزاسیون 35
4-2 مشخصه عمل رله های جهت دار 36
1-4-2 جبران سازی در رله های زمین 40
فصل سوم : بررسی برخی از مشکلات رله های زمین
1-3 جریان مانده اشتباه 50
1-1-3 عملکرد ضعیف ترانس های جریان 50
نامساوی بودن بردن و اختلاف بین ترانس های جریان 51
اشباع DC ترانس های جریان 52
2-3 خطاهای چند مداره 66
3-3 نامتقارن باز وبسته شدن کلیدها 68
4-3 معکوس شدن جریان در سیم پیچ پلاریزه کننده 70
5-3 مشکل رله های حاصل ضربی 74
6-3 مشکل جریان القا شده در خطوط موازی 76
7-3 کاربرد مشخصه هیبرید 83
فصل چهارم : سیستم های حفاظت زمین دیفرانسیلی
1-4 معرفی سیستم دیفرانسیل اصلاح شده 92
2-4 انواع سیستم های دیفرانسیلی 93
1-2-4 سیستم دیفرانسیل قدیمی 93
2-2-4 سیستم دیفرانسیل اصلاح شده 95
3-4 تحلیل شبکه قدرت 97
1-3-4 مفاهیم اولیه تحیلی شبکه 98
2-3-4 روش تجزیه و تحلیل سیستم 102
4-4 مطالعه حالت های مختلف سیستم 103
5-4 توسعه دیفرانسیل اصلاح شده 111
فصل پنجم : تنظیم رله زمین در یک شبکه نمونه
1-5 معرفی شبکه نمونه 114
2-5 محاسبات 117
3-5 تنظیمات رله 119
4-5 نتایج بدست آمده 119
نتیجه گیری 123
ضمیمه 127
مراجع 128
شامل 130 صفحه فایل word
حفاظت تجهیزات و دستگاه های سیستم قدرت در مقابل عیوب و اتصالیها ، به وسیله کلید قدرت انجام می گیرد قبل از اینکه کلید قدرت بتواند باز شود ، سیم پیچی عمل کنندة آن باید تغذیه شود این تغذیه به وسیله رله های حفاظتی انجام می پذیرد . رله به دستگاهی گفته می شود که در اثر تغییر کمیت الکتریکی مانند ولت و جریان و یا کمیت فیزیکی مثل درجه حرارت و حرکت روغن ( در رله بوخهولس ) تحریک شده و باعث به کار افتادن دستگاههای دیگر و نهایتاً قطع مدار به وسیله کلید قدرت ( در سیستم تولید و انتقال و توزیع ) یا دژنکتور می گردد . بنابراین به وسیله رله : محل وقوع عیب از شبکه جدا سازی شده باعث می شود که سایر قسمتهای سالم شبکه همچنان به کار خود ادامه دهند و پایداری و ثبات شبکه به همان حالت قبلی محفوظ بماند .• تجهیزات و دستگاهها در مقابل عیوب و اتصالی ها محافظت شده و میزان خسارات وارده به آنها محدود گردد . سبب به وجود آمدن اتصالی ها و تأثیرات آنبه دو علت زیر اتصالی ها می توانند به وجود آیند : الف – تأثیرات داخلی تأثیرات داخلی که باعث خراب شدن و از بین رفتن دستگاهها یا خطوط انتقال و توزیع می شود عبارتند از :فاسد شدن قسمتهای عایق در یک مولد ، ترانسفورماتور ، خط ، کابل و غیره . این ضایعات و امکانات مکن است مربوط به عمر عایق ، عدم تنظیم صحیح ، عدم ساخت صحیح و یا عدم نصب صحیح عایق باشد . ب – تأثیرات خارجیتأثیرات خارجی شامل تأثیرات زیادی است از آن جمله رعد و برق ، اضافه بار که باعث به وجود آمدن حرارت شود ، برف و باران ، باد و طوفان ، شاخة درختها ، حیوانات و پرندگان ، سقوط اشیاء اشتباه در عملیات و خسارتهایی که یه وسیله مردم وارد می شود و غیره . وقتی که یک اتصالی در مداری رخ دهد ، جریان افزایش یافته و ولتاژ ( اختلاف پتانسیل ) نقصان پیدا می کند افزایش جریان حرارت زیادی را به وجود آورده که ممکن است منجر به آتش سوزی یا انفجار شود . اگر اتصالی به صورت جرقه باشد ممکن است خسارت زیادی به بار آورد . برای مثال اگر جرقه ای بر روی خط انتقال نیرو به وجود آمده و سریعاً بر طرف نشود خط را سوزانده و باعث پاره شدن آن خواهد شد و نتیجه سبب قطع برق برای مدت طولانی خواهد شد
فهرست :
رله وساختمان آن
رله اولیه یا پریمر
معایب رله اولیه
مزایای رله اولیه
معایب رله ثانویه
هدف از حفاظت
مشخصات سیستم حفاظت
حفاظت از خطوط 132 کیلو ولت
رله دیستانس ( رله مقاومت سنج )
رله اتو رکلوزر
تعریف رکلوزر
رله پاور سوئینگ
رله فیوز فیلور
رله اور کارنت دایرکشنال
انواع رله جریان زیاد
رله ارت فالت دایرکشنال
حفاظت از باسبارها
رله دیفرانسیل
دستگاه حفاظت و مراقبت روغن
رله بوخهلتس
عواملی که سبب بکار انداختن رله بوخهلتس می شود
رله توی بر
اساس کار رله دیستانس
عامل مؤثر در لة دیستانس می‌تواند یکی از عوامل
انواع کلیدهای قدرت
انتخاب یک رله
رله حفاظتی
خلاصه مطالعات امکان سنجی طرح
نام محصول : رله مشعل گازی و گازوئیلی
ظرفیت پیشنهادی طرح : ٢٠٥ هزار عدد در سال
موارد کاربرد : کنترل کننده عملکرد مشعل
عمده مواد اولیه مصرفی : برد خام مواد چاپی
اشتغال زایی (نفر) : ١٨ نفر
زمین مورد نیاز (متر مربع) : ٢٠٠٠
با توجه به نیاز بازار داخل و واردات این محصول در سال های آتی احداث واحدهای تولیدی این محصول جهت تامین تقاضای بازار در آینده توجیه پذیر می باشد.
محصول طرح رله مشعل گازی و گازوئیلی می باشدکه نام اصلی آن کنترلر مشعل می باشد که اصلی ترین بخش
کنترل کننده عملکرد مشعل به حساب می آید.
عملکرد رله در مشعل ها معمولا بصورت یک هماهنگ کننده است . بدین ترتیب وقتی که جریان برق به پایه های رله وصل می شود مدار رله چنان طراحی شده که ابتدا برق موتور را تامین می نماید و موتور شروع به چرخش می کند در همین موقع پمپ و فن که هر دو بروی شافت موتور سوار شده اند شروع به کار می کنند پمپ سوخت را تحت فشار به حالت آماده در پشت شیر مغناطیسی قرار می دهند و فن نیز برای مدت چند ثانیه تمام پس مانده های احتراق قبلی را به خارج هدایت می کند در همین لحظه رله برای مدت چند ثانیه برق ترانس جرقه را متصل می کند و ترانس جرقه بوسیله الکترودها، جرقه لازم را می زند و در همین هنگام برق شیر مغناطیسی را تامین می نماید و در نتیجه شیر مغناطیسی باز می شود و سوخت به داخل دیگ پاشیده و مشتعل می گردد چشم الکترونیک با مشاهده شعله جریان ضعیفی به رله می فرستد در نتیجه رله برق شیر مغناطیسی را برقرار نگه می دارد.
رله ها و سیستم های کنترل کننده مشعل ها انواع مختلفی دارند که از معروف ترین گروه رله ها رله ساترونیک می باشند که این رله قابلیت کنترل عملکرد مشعل در دو مرحله (دو شیر سوخت) را دارا بوده و می تواند عملکرد شیر پیلوت یا استارت را نیز کنترل نماید. رله کنترل عملکرد و ایمنی مشعل: این رله قابلیت کنترل مشعل های یک و دو مرحله ای را در حالت دوگانه سوز دارا بوده و قابلیت تشخیص و اعلام خرابی مشعل را نیز دارا می باشد:
جهت کنترل مشعل های متوسط به بالا استفاده می گردد و قابلیت کار به صورت LF رله کنترلی لاندیس سری ١ دوگانه را دارا می باشد و می توان با کنترل روشن و خاموش و همچنین پیوسته دما از آن استفاده نمود. همچنین این رله قابلیت کنترل همزمان موتور دمپر هوا و سوخت را نیز داراست.
ساترونیک برای کنترل مشعل های دارای دمنده هوا مورد استفاده قرار می گیرند که MMG ‐ رله های سری قابلیت کنترل سیستم دوگانه سوز (گاز –گازوییل) را نیز دارا می باشند.
مورد (Direct air heart) ٣٣ می تواند برای کنترل مشعل های کوره های هوای گرم MOD ٨١٠.١ و MMG ‐ مدل ٧٨٠ قرمز استفاده می نماید که در دو حالت UVZ استفاده واقع شوند. این رله برای تشخیص شعله از فتوسل گازسوز و گازوییل سوز می تواند با اطمینان مناسبی عمل نماید.