دانلود خلاصه‌ گزارش طرح تفصیلی منطقه 7 شهر تهران-ویرایش نهایی

اختصاصی از فی فوو دانلود خلاصه‌ گزارش طرح تفصیلی منطقه 7 شهر تهران-ویرایش نهایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

گزارش ضمیمه، فایل کامل ویرایش نهایی خلاصه گزارش طرح تفصیلی منطقه( ۷ ) شهرداری تهران می‌باشد. اطلاعات و داده های موجود در این طرح تفصیلی می تواند برای مطالعات پایه سایر پروژه ها و پایان نامه های دانشگاهی و همچنین طرح های پژوهشی و مطالعاتی شرکت های مشاور مورد استفاده قرار گیرد. فایل این طرح تفصیلی به صورت pdf  و در ۶۵ صفحه می‌باشد. در ذیل فهرست مطالب کامل این دفترچه مطالعات آمده است. در صورت تمایل می‌توانید فایل را از فروشگاه خریداری فرمایید.

فهرست مطالب طرح تفصیلی منطقه ۷ تهران

۱- ویژگی‌های منطقه( وضعیت موجود)

۱-۱- محدوده (مختصات و وسعت)

۲-۱- جمعیت و ویژگی‌های آن

۱-۲-۱- مقایسه جمعیت ساکن و بهره‌بردار

۳-۱– تقسیمات کالبدی

۴-۱- پیشینه کلی تحولات منطقه

۵-۱- شاخص‌ها و ویژگی‌های عمده منطقه

۷-۱- تحلیل وضعیت موجود

۲- جایگاه منطقه در طرح جامع تهران ۱۳۸۵

۱-۲- چشم‌اندازهای طرح جامع و منطقه(مقایسه و مصادیق)

۲-۲- هدف‌های توسعه طرح جامع و منطقه(مقایسه و مصادیق)

۳-۲- راهبردهای توسعه طرح جامعه و منطقه(مقاسه و مصادیق)

۴-۲- جایگاه منطقه در سازمان فضایی طرح جامع

۳- الگوی توسعه و سازمان فضایی منطقه

۱-۳ – الگوی توسعه منطقه و ارکان آن

۱-۱-۳- چشم‌انداز توسعه منطقه

۲-۳- سازمان فضایی منطقه و عناصر آن

۳-۳- الگوی توسعه منطقه

۴-۳- تقسیمات پیشنهادی منطقه

۱-۴-۳– محدوده مرز منطقه

۵-۳- جمعیت منطقه در افق طرح

۱-۵-۳- برآورد جمعیت منطقه بر اساس سطوح خدمات شهری

۲-۵-۳- برآورد جمعیت بر اساس روند ساخت و ساز

۴- شبکه معابر

۱-۴- اصول و مبانی نظام حرکت

۱-۱-۴- جایگاه منطثه در کل شهر تهران

۲-۴- سلسله مراتب شبکه معابر

۳-۴- مقایسه شبکه معابر منطقه با شبکه معابر طرح جامع و طرح ملاک عمل

۴-۴- مقایسه شبکه معابر موجود و آتی

۵-۴- شبکه حمل و نقل

۱-۵-۴- ویژگی های عرضه سفر

۲-۵-۴- ویژگی های تقاضای سفر در منطقه

۵- پهنه‌بندی استفاده از اراضی

۱-۵- مبانی و اصول پهنه‌بندی

۲-۵- ساختار پهنه‌بندی منطقه

۳-۵- مشخصات پهنه‌ها

۴-۵- اراضی ذخیره توسعه و نوسازی شهری

۶- کاربری‌ها و پهنه‌بندی استفاده از اراضی

۱-۶- مقایسه پهنه‌بندی با کاربری‌ها

۲-۶- کاربری‌ها و عملکرد مجاز در پهنه‌ها

۳-۶- ابنیه تاریخی (محدوده و حرایم آثار تاریخی و با ارزش)

۴-۶- کاربری‌های مهم و غیر قابل تغییر

۷- خدمات

۱-۷-ساختار سلسله مراتب خدمات

۲-۷- برنامه تامین خدمات

۳-۷-خدمات موجود و مورد نیاز

۴-۷- کمبودهای خدمات منطقه و نحوه تامین آنها

۵-۷- نحوه تامین کمبودهای خدماتی و پوشش مراکز خدمات منطقه

۹- بافت‌های فرسوده

۱-۹- مبانی و معیارهای تعیین محدوده بافت‌های فرسوده

۲-۹- محدوده بافت‌های فرسوده

۱-۲-۹- بر اساس مصوبه شورای شهر

۲-۲-۹- بر اساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری

۳-۹- شیوه‌های مداخله

۴-۹- اولویت‌های مداخله

دانلود خلاصه گزارش طرح تفصیلی منطقه ۸ شهرداری تهران

اختصاصی از فی فوو دانلود خلاصه گزارش طرح تفصیلی منطقه ۸ شهرداری تهران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فایل ضمیمه، “خلاصه گزارش طرح تفصیلی منطقه ۸ شهرداری تهران” می باشد که به صورت فایل pdf کامل این گزارش می باشد. مطالب موجود در این گزارش برای استفاده پژوهشگران و مشاوانی که بر روی منطقه ۸ شهرداری تهران مشغول مطالعه می‌باشند، بسیار ارزشمند می‌باشد و می تواند در تکمیل ومطالعات پایه، شناخت و فرادست مطاعاتشان نقش اساسی داشته باشد. در ذیل فهرست این مطالب این گزارش آمده است. در صورت تمایل و نیاز می‌توانید این فایل را از فروشگاه خزیداری کنید. لینک دانلود آن بلافاصله همزمان به شما نمایش داده شده و به ایمیل شما نیز ارسال می گردد.

فهرست مطالب خلاصه گزارش طرح تفصیلی منطقه ۸ تهران

۱- ویژگی‌های منطقه( وضعیت موجود)

۱-۱- محدوده(محتصات و وسعت)

۲-۱- جمعیت

۳-۱- تقسیمات(محدوده، وسعت و جمعیت منطقه به تفکیک نواحی و محلات)

۴-۱- پیشینه کلی تحولات منطقه(محدوده و گسترش کالبدی)

۵-۱- شاخص‌های اجتماعی-اقتصادی و … معرفی منطقه

۶-۱- تحلیل وضعیت : فرصتو تهدید، نقاط قوت و ضعف(swot) و مسائل اصلی منطقه

۲- جاسگاه منطقه در طرح جامع تهران ۱۳۸۵

۱-۲- چشم‌اندازهای طرح جامع و منطقه (مقایسه و مصادیق)

۲-۲- هدف‌های توسعه طرح جامع و منطقه(مقایسه و مصادیق)

۳-۲- راهبردهای توسعه طرح جامع و منطقه(مقایسه و مصادیق)

۴-۲ – جایگاه منطقه در سازمان فضایی طرح جامع(محورها، مراکز و پهنه‌ها)

۳- الگوی توسعه و سازمان فضایی منطقه

۱-۳- الگوی توسعه منطقه و ارکان آن

۲-۳- سازمان فضایی منطقه و عناصر اصلی‌ آن

۳-۳- ساختار پهنه‌بندی در ارتباط با استخوان‌بندی منطقه

۴-۳- تقسیمات پیشنهادی منطقه(نواحی محلات)

۵-۳- جمعیت منطقه در افق طرح(به تفکیک نواحی و محلات)

۴- شبکه معابر

۱-۴- اصول و مبانی نظام حرکت

۲-۴- سلسله مراتب شبکه معابر

۳-۴- مقایسه شبکه معابر منطقه با شبکه معابر طرح جامع و طرح ملاک عمل

۴-۴- مقایسه شبکه معابر موجود و آتی

۵-۴- شبکه حمل و نقل

۵- پهنه‌بندی استفاده از اراضی

۱-۵- مبانی و اصول پهنه‌بندی

۲-۵- ساختار پهنه‌بندی منطقه (پهنه‌ةای اصلی و زیرپهنه‌ها تا کد سه رقمی)

۳-۵- مشخصات پهنه‌ها

۴-۵- اراضی بایر

۶- کاربری‌ها و پهنه‌بندی استفاده از اراضی

۱-۶- مقایسه پهنه‌ها با کاربری‌ها

۲-۶- ابنیه تاریخی(محدوده و حریم آثار تاریخی با ارزش)

۳-۶- کاربری‌های مهم و غیر قابل تغییر

۴-۶- پهنه‌بندی منطقه بر اساس پهنه‌بندی طرح جامع تهران ۱۳۸۵

۷- خدمات

۱-۷- ساختار سلسله مراتب خدمات (مراکز و محورهای خدماتی)

۲-۷- خدمات موجود و مورد نیاز و میزان کمبود آنها(به تفکیک نواحی و محلات)

۳-۷- نحوه تامین کمبودهای خدماتی و پوشش مرا خدماتی منطقه

۴-۷- فضاهای چند منظوره مدیرت بحران

۸- طرح‌های موضعی

۱-۸- عرصه‌های مداخله و ضرورت‌های آن در منطقه

۲-۸- طرح‌های موضعی پیشنهادی طرح جامع در منطقه

۳-۸- طرح‌های موضعی پیشنهادی طرح تفصیلی در منطقه

۴-۸- مشخصات و شناسنامه طرح‌ها

۹- بافت فرسوده

۱-۹- مبانی و معیارهای تعیین محدوده بافت‌های فرسوده

۲-۹- شیوه‌های مداخله

۹-۲- اولویت‌های مداخله

۱۰- جمع‌بندی، ترکیب‌ و رویهم‌گذاری بخش‌های مختلف مطالعات انجام شده

۱-۱۰- نقشه طرح تفصیلی ملاک عمل

دانلودمقاله گزارش کاراموزی اداره برق منطقه ورامین - پیشوا

اختصاصی از فی فوو دانلودمقاله گزارش کاراموزی اداره برق منطقه ورامین - پیشوا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دستورالعمل های ایمنی وفنی
مهارکردن
1- تمام مهارتها بدون استثناءباید مقره عایق را داشته باشند .
2- مقره عایق مهار فشار قوی باید بالاتر از شبکه فشار ضعیف باشد .
3- باید توجه داشت که مقرع فشار ضعیف درارتفاعی دوراز دسترس عابرین قرار گیرد .
4- درصورتیکه سیم اتصال زمینی برروی پایه موجود باشد حتی المقدور سعی شود سیم مهار به این سیم متصل شود.
5- سیم مهار نباید با سیمهای شبکه تماس داشته باشد .
6- مهارراقبل از نصب بایستی مونتاژوسپس روی تیر نصب کرد .
7- موقع مهارکردن تیر ،سیم مهار باید طوری در مقره مهار قرار گیرد که در صورت شکست مقره ،سیمها در داخل یکدیگر بیافتد واز خوابیدن شبکه جلوگیری شود .
8- سیم مهار باید قدرت کشش شبکه را داشته باشد .
9- درصورت دردسترس نبودن مقره عایق مهار حتما"سیمهای مهار باید بطول 2 متر از سطح زمین روپوش عایق داشته باشد .
10- از کامیون ودرخت نباید برای بستن مهار موقت استفاده کرد در مواقع ضروری
11- قبل از سیم کشی باید تیرهای واقع در زاویه مهار شوند .
12- سیمهای هیچ پایه ای را نباید باز کرد مگر اینکه آن پایه از چهار طرف مهار شده باشد .
نکات ایمنی نصب اتصال زمین
1- بعدازقطع برق مدار یک شبکه یا دستگاه دو طرف محل کار را اتصال زمین کنید حتی اگر خط از یک طرف تغذیه شده باشد .
2- محل کار نباید بیش از یک کیلومتر با محل اتصال زمین فاصله داشته باشد ودر هر حال باید اتصال زمین از محل قابل رویت باشد .
3- هرگاه بیش از یک گروه بخواهند روی یک خط فشار قوی کار کنند ،بایستی هریک از گروهها دربین اتصال زمینهای مربوط به خود کار کنند .
4- قبل از نصب وسایل اتصال زمین ،بی برق بودن شبکه را توسط تفنگ مخصوص امتحاان کنید .(درصورت پاره بودن هردو سر آنرا آزمایش نمود.)
5- دستگاه ارتینگ معمولا"دارای سه رشته سیم است ،که سه رشته آنها دارای چنگک فنری (گیره )است که به شبکه متصل میگردد وسیم چهارم از طریق قرقره به میله اتصال زمین وصل میشود .
6- طریق اتصال زمین بدینصورت است که :
أ)میله زمین را در مرطوب ترین نقطه زمین فروکنید .
ب) درشبکه فشار ضعیف سیم اتصال زمین را ابتدا به میله زمین وصل کرده وسپس سرها را دیگر آنرا توسط وسایل کار عایق به پایین ترین سیم وسپس بترتیب به سیمهای دیگر متصل کنید .
ت)هنگام برچیدن اتصال زمین نخست در شبکه فشار ضعیف اتصالات شبکه را به ترتیب از بالا به پایین با وسایل کار عایق باز کنید وبخاطر داشته باشید که بعدا"سیم اتصال زمین را از میله زمین جدا کنید .
ث)درشبکه فشار قوی پیش از اتصال کابل اتصال زمین به میله زمین اول گیره وسطی را به فاز وسط وصل می نمائیم وسپس دیگر گیره ها را به دو فاز کناری .
7- درموقع بستن وباز کردن اتصالات زمین از دستکش لاستیکی عایق استفاده کنید.
8- اتصالات زمین از طریق برجها باید با استفاده از بست مخصوص برج که قادر به هدایت جریانات پیش بینی شده باشد عملی گردد . محل اتصال باید کاملا"تمیز باشد .
9- درهنگام رعد وبرق روی خطوط یا دستگاه ها کار نکنید حتی اگر اتصال زمین خوبی داشته باشد .
10- در صورتیکه باید مدارهای دیگری نیز باشد ،کابل اتصال زمین را باید چنان ببندید تااز افتادن یا لغزیدن آن برروی سیمهای دیگر جلوگیری شود .
بالا رفتن از تیر
1- بیش از هرکار باید بدانید که شبکه برقدار است یا نه زیرا در صورت برقدار بودن با آمادگی و تحهیزات بهتری بالای تیر می روید .
2- قبل از بالا رفتن از هر تیر چوبی میبایستی استحکام آن (توسط ضربه زدن با چکش و با تکان دادن 000 )آزمایش شود ،زیرا ممکن است تیر بظاهر سالم بنظر رسد ولی موریانه آنرا از داخل خورده باشد .
3- از تیرهای پوسیده ویا صدمه دیده ویا دارای ترک و شکستگی نباید بالا رفت مگر اینکه بطور مطمئن مهار شده باشند . بیش از یک نفر حق بالا رفتن از این گونه تیرها را ندارد .
4- همیشه هنگام بالا رفتن از تیر از کلاه ایمنی استفاده کنید .
5- هنگام بالا رفتن از تیر چوبی از دستکش کار استفاده کنید که دست شما در مقابل ماده سمی کروزت درامان باشد .
6- رکابی که استفاده می کنید باید مناسب با قط تیر باشد .
7- بازدید از بند رکاب و کمربند هر دفعه از بالا رفتن لازم است .
8- با هر قدم که برمیدارید مطمئن باشید که تیر تحمل وزن شمارا دارد .
9- درحین بالا رفتن باید ساق پابا تیرزاویه 20 درجه تشکیل داده و فاصله گامها از 30 سانتیمتر پایه چراغ و غیره برخورد ننماید .
10- درموقع بالا رفتن از تیر باید حواس کارگر به طرف بالا باشد تا با شبکه وسایر موانع مانند پایه چراغ و غیره برخورد ننماید .
11- در تیرهای قطور که در موقع بالا رفتن گیر دست کم است باید به کمک طناب ایمنی بالا رفت .
12- در هنگام بالا رفتن از تیر نباید از سیم مهار یا مقره و بستهای فلزی وابزارآلات نظیر آنها بعنوان دستگیره استفاده کرد .
13- در موقع بالا رفتن باید هردو گیره سرهای تسمه ایمنی کمربند داخل حلقه کمر باشند .
14- اگر از روی تیر مایلی بالا می روید (درصورت امکان با نصب مهار موقت )از روی انحناءتیر بالا روید و سایر کارکنان باید دور از محل کار باشند.
15- درحین بالا رفتن از تیر باید توجه شود که خار رکاب به شکاف یا گیره تیر برخوردنکند ، همچنین وسایل نصب شده روی تیر از صدمه رکاب درامان باشد .
16- چنانچه تیری دارای شبکه برقدار باشد باید توجه نمود که اعضای بدن یا ابزار کار هادی با آنها برخورد نکند .
17- اگر کار روی تیر احتیاج به دو نفر یا بیشتر داشته باشد باید یکنفر بالا رفته در جای خود مستقر شود و سپس دیگری شروع به بالا رفتن نماید . در موقع پایین آمدن نیز باید یکنفر از تیر پایین آمده ،از تیر فاصله بگیرد تا دیگری شروع به پایین آمدن نماید.
حمل و نقل تیرهای چوبی و سیمانی
1- انتهای تیرهای روی تریلی باید بوسیله پرچم در روز وچراغ قرمز درشب مشخص شده باشد .
2- تیرها را باید درجائی قرارداد تا باعث مزاحمت درامر رفت وآمد وسایل نقلیه و غیره نشود.
3- اگر ناچار از گذاردن تیر در نزدیکی یا روی خیابانها وبزرگراه ها هستید باید با تابلوهای خطر و چراغهای کافی محافظت شوند .
4- تیرها را باید طوری انبار کرد که برروی هم نغلطند .
5- تیرهای که روی تریلی یا کامیون بار میشوند باید حداقل در دو نقطه از طول تیر بسته شود .
6- تیرها باید طوری بسته شوند که امکان باز کردن آن برای کارگری که روی زمین ایستاده میسر باشد .
7- هنگام باز کردن سیستم بکسل باید افراد از تریلی کاملا"فاصله داشته باشند و جلو و عقب تریلی بایستند تااگر تیرها از روی تریلی به زمین ریخته شدند به کسی صدمه نرسد .
8- هنگامیکه قلاب جرثقیل را به تیر می اندازید بایستی توجه داشته باشید که قلاب کاملا"در دوطرف تیر جاگیر شود و سپس از روی تیر کاملا"کنار روید تا جرثقیل تیر را حرکت دهد.
9- موقع پیاده کردن تیرهای چوبی بهتر است یک نفر در سر تریلی و یک نفر در ته تریلی بایستند و به کمک دیلم تیرها را بغلطانند تا تیر پیاده شود .
10- در موقع پیاده کردن تیرهای چوبی نباید روی تیرها و کف تریلی راه بروید زیرا ممکن است تیرها غلطیده و پایتان بین تیرها قرار گیرد و آسیب ببینید .
تعویض تیر چوبی یا سیمانی
1- خط را بی برق و دسته فیوز را از جایش خارج و اخطاریه نصب نمایید .
2- قبل از هرکاری بی برق بودن خط را امتحان کنید و سپس آنرا اتصال زمین و اتصال کوتاه نمائید .
3- اگر کار در حاشیه جاده ویا معابر عمومی باشد محل کار باید با قرار دادن نرده تاشو یا پرچم یا علامت گذاری با چوب و000 مشخص شود .
4- تیر هائیکه در موقع تعویض تعادلشان بهم میخورد باید مهار شوند .
5- تیر قدیمی حتما"مهار شود (بوسیله جرثقیل ،سیمهای مهار ،نیزه یا تیر نصب شده جدید )
6- درصورت بریدن تیر ،باید شبکه روی آن قبلا"پرچیده شده باشد .
یادآوری :جهت برچیدن شبکه از روی پایه ها دقت شود سیمهای دو طرف تسط وبا احتیاط کامل و توسط چرخ طناب باز شود .
7- در موقع درآوردن تیر قدیمی از زمین باید کارگران دور از تیر شکسته قرار گیرند و راننده جرثقیل باید طوری عمل نماید که صدمه ای به شبکه وارد نماید .
8- پس از نصب تیر باید خاک اطراف آن بخوبی کوبیده و سنگها و خاک اضافی آن برداشته شوند .
9- در موقع نصب تیر ،تیر باید از چهار طرف بوسیله نیزه یا جرثقیل مهار شده وتا موقعیکه گود پر نشده و استقامت کافی ندارد نباید نیزه ها را برداشت .
10- کراس آرام ،مقره ها اتریه و000 باید پس از نصب تیر روی آن سوار شوند .
11- قبل از باز کردن اتصالات تیر قدیمی باید توجه داشت که تیرهای دو طرف آن تحمل نیروئی که برآنها وارد میشود را داشته باشند ودر غیر این صورت باید آن دو تیر را نیز مهار کرد .
12- درحال نصب با برداشتن تیر در نزدیکی سیمهای برقدار اگر فاصله مجاز را نتوان حفظ کرد باید سیمهای برق شوند .
13- اگر پس از حفر گود یا پس از درآوردن تیر ،وقتی برای پرکردن گود نیست ،باید حتما"آن محوطه را با علائم خطر بوضوح مشخص کرد .

نکات ایمنی روی کابینت
1- قطع و وصل کلیه کلیدها بایستی براساس دستور مسئول مربوطه انجام گیرد و دقت شود که دسته ها اشتباها"قطع یا وصل نشود .
2- در هنگام قطع ویا وصل کردن دسته فیوزها ی فشار ضعیف ویا کلید کل تردید ویا سستی به خود راه ندهید ،دسته را باید بسرعت قطع یا وصل کرد تا احتمال پدید آمدن قوس الکتریکی کمتر شود .
3- قبل از وصل کلید کل ویا هر نوع کلید دیگر و همچنین تعویض فیوز بایستی که علت قطع ویا سوختن آن دقیقا"بررسی شده باشد .
4- هرگاه فیوز تابلوئی سوخت باید معلوم شود که دراثر اضافه بار سوخته ویا دراثر اتصال کوتاه .
5- هرگاه فیوز سوخته را با سیم بکار نیاندازید واز فیوزهای نو ومناسب استفاده کنید .
6- در هنگام قطع کردن کلید صورت خود را به یک طرف بگیرید تا درصورت بوجودآمدن قوس الکتریکی به صورت وچشمهای شما آسیبی وارد نیاید .
7- در هنگام کارروی کابینت سعی کنید حتی الامکان با یک دست کار کنید .
8- هنگامی که از فیوزهای فشار ضعیف با بسیار زیادی کشیده میشود بهتر آن است که اول کلید کل را قطع کنید و آنگاه نسبت به قطع فیوزها اقدام شود .
9- در موقع تعویض فیوز باید فیوز مناسبی از لحاظ آمپر ،اندازه (بلندی و کوتاهی فیوز )بکار برده شود.
تعویض یک تابلوی توزیع
1- ابتدا کلید کل را قطع کنید .
2- سکسیونر ویا کت اوت طرف فشار قوی را قطع کنید .
3- روی طرف فشار ضعیف و فشار قوی عمل اتصال زمین و اتصال کوتاه را انجام دهید .
4- تحقیق کنید که تابلوی توزیع بی برق است زیرا ممکن است تابلو از طریق دیگری برقدار شود .
5- اتصالات مربوطه را باز کرده وتابلو را تعویض نمائید .
6- بعد از تعویض تابلو مطمئن شوید که اتصالات را درست و هم فاز بسته اید .
7- قبل از برقدار کردن تابلوی توزیع مطمئن شوید که فازها هیچگونه ارتباطی به بدنه تابلو نداشته و همچنین کابلها زخمی نشده باشند .
8- اتصال کوتاه و اتصال زمین را برداشته و تابلو را برقدار کنید .
9- درحین انجام کار مجهز به دستکش عایق فشار ضعیف باشید .
10- هنگام تعویض کابینت ترانسهای هوائی سعی شود کابلهای زیرآن آویزان نباشند و توسط صفحه فلزی (تشتک )حفاظت شوند تا از دسترس کودکان دور بماند .
تعویض مقره فشار ضعیف
1- شبکه را بی برق و کلیه نکات ایمنی را رعایت کنید . (مانند خارج ساختن دسته فیوز ،نصب اختاریه ،وارد کردن شبکه و000 )
2- ابزار و وسایل کاررا قبل از شروع کار بررسی نمائید .
3- در موقع بالا رفتن از تیر موارد ایمنی مربوطه را بکار ببرید .
4- مقره معیوب را باز کرده و مقره های سالم را بوسیله طناب بالا دهید و جایگزین آن کنید .
5- اگر مقره در زاویه باشد هنگام باز کردن مقره کارگر نباید در وسط دو سیم قرار گیرد .
سیم کشی
1- در موقع سیم کشی نزدیک خطوط برقدار باید حتما"خطوط بی برق شده و اتصال زمین کامل شود .
2- هنگام کار روی شبکه برای قطع برق ،علاوه بر کشیدن دسته فیوز مربوطه ،فیوز معابر نیز باید درآورده شود زیرا ممکن است در اثر تاریک شدن هوا فتوسل عمل کرده و فاز معابر برقدار شود .
3- هنگام سیم کشی باید از دستکش عایق استفاده کرد .
4- قبل از شروع کار تیرهائی که نیرو به آنها وارد میشود را بازرسی کنید .
5- هیچگاه سیم نول را قبل از سیم فاز باز نکنید . (هنگام کار روی شبکه برقدار )زیرا بعلت عدم تعادل بار نول برقدار شده و ولتاژکامل ایجاد میشود .
6- قبل از دست زدن به هر سیم مطمئن شوید که اتصال زمین شده باشد .
7- هنگام سیم کشی باید از سیم گیر متناسب با مقطع سیم استفاده شود زیرا ممکن است دراثر رها شدن سیم به افراد آسیب وارد شود.
8- سیمها و وسایل لازم را با طناب دستی و با سایر وسایل مشابه باید بالای تیر فرستاد و هیچگاه نباید آنها را به بالا پرتاب نمود یاآنها را به پائین انداخت .
9- قبل از برچیدن ویا کشیدن سیم ،تیری که برآن نیرو وارد میشود بخصوص تیرهای واقع در زاویه ودداند را مهار موقت کنید .
10- سیمها نباید روی زمین کشیده شوند بعلت اینکه ممکن است صدمه ببینند همچنین نباید پیچ خوردگی داشته باشند زیرا در غیر اینصورت هنگام کشیدن سیم امکان پاره شدن آنها وآسیب رساندن به افراد وجود دارد .
11- اتصالات فشار ضعیف باید در موقعی که سیم بی برق است ورت گیرد جز اتصال نهائی که با سیم برقدار خواهد بود واین کار بایستی با حفاظت کامل انجام شود .
12- مطمئن شوید که اتصال زمینهای موقتی قبل از برقدار شدن خط برداشته شده باشند .
13- هنگام وصل کردن شبکه جدید به شبکه برقدار نباید باری روی آن باشد .
14- قبل از قطع کردن هر سیم اطمینان حاصل کنید که روی افراد و وسایل نمی افتد .
15- حد مجاز فاصله سیم از زمین باید الزاما"طبق استانداردهای مربوطه رعایت شود.
1- قطع خیابان ها ،کوچه ها و جاده ها در مناطق شهری یا روستایی یا مواقعی که خطوط برروی حریم عمومی قرار دارند یا به موازات خیابانها یا کوچه ها در مناطق شهری .
2- به موازات جاده ها در مناطق روستایی در حالیکه سیمها در حریم عمومی قرار دارند .
3- مدخل وسایل نقلیه به گاراژهای معمولی
4- فضاهای مجاز برای پیاده روها
5- عبور از جاده های اصلی
16- موقع کشیدن سیم از وسط خیابان یا جاده ها باید پرچمهای اعلام خطر بررای آگاهی رانندگان و سائط نقلیه دورتر از محل کار نصب گردد.
17- در موارد یک شبکه جدید از روی خطوط آهن عبور می نماید باید قبلا"با اداره راه آهن تماس حاصل و اجازه عبور گرفته شود .
18- اگر در نزدیکی سیمهای برق آتش سوزی رخ داد باید سریعا"جریان برق قطع شود تا ماموران اطفاءحریق بتوانند با خیال راحت آتش را خاموش سازند .
19- افراد در مواقیکه با چرخ طناب کار می کنند نبایستی طناب را دور دست یا کمر بپیچانند .
20- افرادی که روی شبکه کار می کنند نباید با همدیگر شوخی و یا حواس یکدیگر را پرت نمایند .
21- کارگران باید مرتبا"به تذکرات سرپرست مستقیم خود توجه کنند .
انشعاب گیری فرعی
الف – شبکه بی برق
1- شبکه را بی برق کنید و دسته فیوز مربوطه را خارج و اخطاریه نصب نمائید .
2- تحقیق کنید که شبکه برق نداشته باشد .
3- دو طرف محل کار روی شبکه اصلی را ارت کامل نمایید .
4- استقامت تیری که روی آن انشعاب گیری صورت می گیرد باید بررسی ودر صورت نیاز مهار گردد.
5- در موقع رگلاژباید قطعات چرخ سلنج ومخصوصا"پاچه بند بازدید شود .
ب- شبکه برق دار
1- در هنگام کار برروی شبکه برق دار هرگز نباید از لباس کار آستین کوتاه استفاده کنید .
2- همیشه از وسایل عایق مناسب و سالم از قبیل دستکش ،کلاه ،کفش و000 استفاده نمایید .
3- سیمها را حتما"با طناب مخصوص بالا ببرید .
4- به منظور انشعاب گیری برای کنتور ،سیمهای اتصال را روی زمین کاملا"حاضر و آماده نمائید بعدا"آن را بالا ببرید وبه شبکه وصل نمایید .
5- برای اتصال سیمها به شبکه برق دار ابتدا سیم نول و سپس سیم فاز را وصل کنید .
6- در موقع انشعاب گیری با احتیاط کامل عمل کنید .
حذف شاخه ها ی درختان از روی خط
1- برق را قطع و اخطاریه نصب کنید .
2- عدم فشار را در دوطرف محل کار توسط فاز متر یا تفنگ مخصوص تحقیق کنید.
3- عمل اتصال زمین و اتصال کوتاه را انجام دهید .
4- اگر بخواهید از تیری بالا بروید که از وضعیت آن مطمئن نیستید تیر را مهار کنید ودر اولین فرصت گزارش نمایید تا تعویض شود .
5- قبل از انداختن تسمه کمربند دور تنه یا یک شاخه محکم یا قبل از بستن طناب نجات به کمربند نباید شروع به کار کرد .
6- در صورت استفاده از طناب نجات (طناب ایمنی )موارد زیر را رعایت کنید .
الف- سرطناب ایمنی نباید به یک شاخه افقی بسته شود تا امکان سریدن ودرآمدن آن نباشد .
ب- موقع پایین آمدن تا مادامیکه کارگر روی زمین مستقر نشده باشد نباید گره طناب ایمنی را از کمرباز کند .
7- هنگام کار از وسایل ازایمنی مانند کلاه ،دستکش و000 استفاده کنید .
8- ابزارآلات و لوازم نباید از پایین به بالا برای کارگرانی که در بالای درخت مشغول کار هستند انداخته شوند به همین ترتیب آنها نیز نباید چیزی را به پائین پرتاب کنند .
9- ادوات و لوازم مورد احتیاج را بوسیله طناب دستی یا کیسه ی ابزار بالا و پائین برد .
10- در ضمن کار باید سعی شود روی دوشاخه ایستاد یاتکیه نمود وبیشتر وزن بدن را باید به کمربند ایمنی وارد نمود .
11- موقعی که دو نفر یا بیشتر روی یک درخت مشغول بریدن شاخه ها هستند باید طوری بایستند که به اندازه ی کافی از هم فاصله داشته باشند .
12- اگربریدن درختان یا شاخه های مزاحم شبکه در نزد یکی خیابان یا بزرگراه یا محل عبور عابر پیاده باشد باید با نصب تابلوها ،پرچم های قرمز ،سد راه ها و وسایل خبری دیگر عابرین را مطلع نماید .
13- باید سعی نمود درختان در جهتی که از شبکه های برقی یا ارتباطی دور می شوند انداخته شوند .
14- پس از اتمام کار باید وسایل اتصال کوتاه و اتصال زمین را باز کنید ،اخطاریه را بردارید و بالاخره تاسیسات را آماده ی کار اعلام دارید .
تعویض کنتور در منزل مشتری
1- فیوز داخل منزل را قطع کنید .
2- انشعاب را از سر تیر باز نمایید . توجه داشته باشید که ابتدا باید سیم فاز را قطع کنید و سپس سیم نول را .
تذکر :باز کردن فاز و نول هردو ضروری است .
3- با استفاده از فاز متر عدم وجود برق را در منزل مشترک تحقیق کنید .
4- کنتور را عوض کنید .
5- انشعاب را وصل و منزل مشترک را برق دارکنید . با توجه به اینکه باید اول سیم نول را وصل کرد و بعدا"سیم فاز را .
6- برای اطمینان خاطر،جهت گردش دیسک کنتور را نیز بررسی کنید .
نکات ایمنی روی ترانس
1- قطع برق را در اطراف محل کار تحقیق کنید . بدین طریق که :
الف- کلید کل قطع و اخطاریه داشته ودر صورت امکان قفل نیز شده باشد .
ب- کلیه دسته فیوزها ی فشار ضعیف کشیده و اخطاریه زده شده باشد .
ج- کلید تغزیه ترانس در محل کار (سکسیونر ،کت اوت ،000 )قطع و اخطاریه زده شده باشد .
د- در صورتی که احتیاج به جابه جایی ترانس و یا کار برروی اجزای شبکه ی 20 KV (سکسیونر ،کت اوت ،جمپر و00 0 )باشد باید حتما"طرف منبع تغزیه ترانس قطع شده و به ارت کامل مجهز شده باشد .
2- طرف فشار قوی را باید تا موقعی که اتصالات فشار ضعیف قطع نگردیده برق دار تلقی کرد . زیرا ممکن است طرف ثانویه ترانس به نحوی برق دار گشته ودر نتیجه اولیه (KV20) نیز برق دار گردد .
3- قبل از شروع کار روی ترانس سر سیم پیچهای اولیه و ثانویه اتصال زمین و اتصال کوتاه شده باشد .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 52   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله منطقه وفس

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله منطقه وفس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
وفس نام منطقه و نیز روستایی در استان مرکزی ایران است.
نام این منطقه را به صورتهای گوناگون تلفظ کرده¬اند: وفس Vafs، ویس Vabs، وَوس Waus، وُوس Waus.
منطقه وفس تا سال 1382 به بخش وسیعی از شمال استان اطلاق می شد که در برگیرنده 71 روستا با جمعیتی در حدود 77000 نفر بود. اما در آخرین تقسیمات «منطقه وفس» فقط به یک روستا که همان «روستای وفس» می باشد محدود گردید و آن منطقه با نام شهرستان کمیجان در تقسیمات جغرافیایی و کشوری مشخص گردید «کمیجان» تا قبل از آن به عنوان یک مرکز بخش شناخته می شد.
جمعیت فعلی این روستا، طبق آخرین سرشماری در حدود 2000 نفر می باشد که در فصول بهار، تابستان و پاییز، این جمعیت به دو تا چند برابر این رقم نیز می رسد و خصوصاً در ماه محرم جمعیت بسیار زیادی در روستا جمع می شود. وسعت این منطقه در حدود 230 کیلومتر مربع می باشد.
صنایع دستی
تخت کشی (گیوه کشی)
تخت کشی فن ساختن گیوه است. این حرفه از قدیمی ترین صنایع دستی وفس می باشد که از تاریخ پیدایش آن اطلاع دقیقی در دست نیست و منحصراً در استان مرکزی، در وفس و سنجان که فاصله زیادی از آن دارد رونق داشته است. این نوع تخت از پارچه های نخی و لباسهای مندرس کرباسی تهیه می شد که امروزه بیشتر از شلوارهای کهنه جین استفاده می کنند به این ترتیب که پود آن از این پارچه ها و به شکل نوارهایی نازک تهیه می شود و تار آن از پوست گاو می باشد و همچنین پنجه و پاشنه تخت را نیز از پوست گاو تهیه می کنند و بعد از اتصال تار و پود به هم، دور آن را حاشیه زده و اضافات آن را می برند و تخت درست می کنند که به آن «تخت کهنه¬ای» یا «تخت ملکی» می گویند.
این حرفه مخصوص مردان بوده و افرادی که تخت کشی، شغل اصلی آنها می باشد بیشتر در فصل تابستان و زمستان به این کار مبادرت می ورزند و بقیه افرادی که به کشاورزی یا کار دیگر مشغول می باشند در اوقات فراغت به تخت کشی می پردازند.
این هنر مخصوص زنان روستا می باشد و آنان با استفاده از نخ تابیده در ضخامتهای مختلف، که اصطلاحاً آن را با نخ و سوزن مخصوص به گیوه چینی می پردازند. گیوه یامستقیماً روی «تخت ملکی» بافته می شود و یا ابتدا = می شود و بعد از اتمام کار آن را جدا کرده و به روی تخت اصلی می دوزند.
- قالی بافی
- جاجیم بافی
- سبدبافی
- تهیه نمد

مشاهیر وفس
تقریباً یک سوم جمعیت روستا را در ادوار تاریخ سادات تشکیل می داده¬اند. دو محله از محله های روستا منحصراً سادات نشین هستند. بعضی از این سادات را دارای کشف و کرامات می دانسته¬اند. از جمله نقل می کنند که طایفه¬ای از آنها، آب را به جای نفت در چراغ می ریختند و چراغ می سوخت که از فرزندان آنان هنوز هم در وفس ساکن هستند.
محله خیبر که اکثریت ساکنین آن را سادات تشکیل می دهند از قدیم بزرگان و عالمان زیادی تربیت کرده است. روزگاری «خانی بر» «بست» بوده، یعنی اینکه اگر کسی از دست ظالمی یا مأمور دولتی به آنجا پناهنده می شد کسی حق تعرض به او را نداشت. در دوران قاجار از زمان ناصرالدین شاه، جوانان سادات از خدمت نظام معاف بودند. علما و بزرگان، زعامت مذهبی مردم را عهده دار بوده، مسند قضاوت دایر کرده به حل دعاوی می پرداختند.
از مردان علمی و ادبی وفس می توان به شخصیتهای بزرگی چون «آیت الله شیخ عبدالنبی وفسی عراقی»، «سید عبدالحمید »، «همافر عراقی»، «میرزا رفیعا»، «ابوالقاسم خاکی» و دیگر بزرگان اشاره کرد.

تحولات جمعیتی وفس
در کتاب تاریخ نزهه القلوب آمده است که وفس از قراء معظم است. نشاندهنده¬ی جمعیت زیاد آن در قرن دهم در کشتار مردم وفس بیش از شش هزار نفر کشته و پنج هزار نفر اسیر و گروهی نیز متواری، مخفی و آواره شده¬اند که شاخص جمعیتی بیش از 15 هزارنفر نشان می دهد. فرهنگ معین و دهخدا نیز آمار 4200 نفر را نشان می دهند و در فقه اللغه آمار 5 تا 6 هزار نفر ثبت گردیده و آقای م. مقدم در مجله ایران کوده، آمار 4500 نفر را بیان کرده مخصوصاً در دوره های اخیر از دههای سی و چهل به این طرف رشد جمعیت بسیار کند و کاهش نشان می دهد. که دلیل بارز آن افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها بوده است در دهه چهل و پنجاه قبل از انقلاب مقدس اسلامی بیش از 400 الی 600 خانوار از جمعیت وفس در مناطق مختلف تهران، قم، اراک، کرمان و همدان ساکن شده¬اند و از آغاز انقلاب اسلامی مهاجرت انفجاری بوده است بطوری که بیش از 80 درصد جمعیت روستایی وفس به شهرهای، قم، اراک و کرمان مهاجرت کرده¬اند و اکنون می توان با کمال جرأت مدعی شد که بیشتر از چندبرابر جمعیت فعلی ساکن در روستا در شهرهای فوق الذکر زندگی می کنند جمعیت فعلی روستا شاخص کمتر از 4000 نفر جمعیت را نشان می دهد که اکثر افراد از سالمندان و افراد بی بضاعت که توان مهاجرت ندارند در روستا باقی مانده¬اند که این هشداری بسیار تکان دهنده برای دست اندرکاران و برنامه ریزان برنامه های اقتصادی و اجتماعی دراز مدت کشور است که در برنام های خود این مسائل را مدنظر داشته باشند. علل مهاجرت انفجاری این روستاییان به حاشیه شهرها و افزون بر مشکلات خود و معضلات شهری دلایلی بسیار دارد که عمدتاً نیاز به بحث کارشناسی دقیق و حساب شده دارد اما چند دلیل را به طور خلاصه یادآور می شوم، باشد که راهگشای دلسوزان و دست اندکاران قرار گیرد بی توجهی نظام داران طاغوتی در سالهای پیش از انقلاب اسلامی مخصوصاً در اواخر حکومتشان به این بخش از کشور دلایل متعدد داشته است.
نبودن کار و موقعیت ایجاد شغل برای جمعیت ساکن در روستا بعد از شکوفایی نظام صنعتی در جهان و ایران، نبودن امکانات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی و درمانی و آموزشی، مهاجرت روحانیون و علما بلندپایه و دست اندرکاران تعلیم و تربیت کارکشته و ماهر، بی رونق شدن محصولات کشاورزی، آفت زدگی سردرختی، کمبود شدید آبهای زیرزمینی که به خشک شدن بسیاری از درختان و از کیفیت افتادن میوه¬ها گردیده، درهم ریخته شدن سنتها و اصالتهای اجتماعی به دلیل مهاجرتهای بی رویه صاحبان بضاعت و سرمایه داران، کم شدن تدریجی دامها به علت فروش و انتقال پول آنها به شهرها از عمده ترین دلایل می باشد.
ترس آن است که روزگاری این دیار که دارای 23000 هکتار زمین و یکی از مهمترین قطب دامی که دارای 35000 رأس گوسفند و بالغ بر 700 هکتار باغ و دارای 11 حقله قنات که بالای 30 الی 35 اینچ آب دارد.
سالانه تولید مقادیر زیادی گردو که درآمدی بالای میلیاردها تومان عایدات را دارا می باشد. تولید بیش از 500 تن از انواع میوه را دارا می باشد . دارای 700 عدد کندوی زنبور عسل با سالانه بیش از 7 تن عسل، دارای بیش از 500 دستگاه دار قالیبافی از نوع ابریشم، کرک و ... می باشد. در مراتع آن بهترین گیاهان پزشکی که هر مثقال آن در بازار بیش از چندین هزار تومان خرید و فروش می شود.
یکی از بهترین و مهمترین جایگاه تفریحی و تفرجی مردم استان مرکزی و کمیجان و روستاهای اطراف یعنی جمعیت 70 هزار نفری آن که اکنون گویا سازمان محترم ایرانگردی و جهانگردی برنامه¬ای را در دست دارد که آثار تاریخی و ملی آن را ثبت نماید. برج موجود در روستا با قدمت 1000 ساله که تا کنون پابرجا مانده است این سرمایه های خدادادی استعدادهای طبیعی و امکانات فراوان از زمینها و باغهای میوه، یا صاحبان خود را از کف داده¬اند یا کهولت سن صاحبان آن مانع رسیدگی مناسب و در خورد توجه نسبت به آنها شده ا ست.
هزاران درخت گردو در اثر بی توجهی و تنگی جا و افزایش درختان خودرو و ازدیاد بی رویه آنها دچار کمبود بار، یا کاملاًَ بی بهره شده¬اند و به دلیل رویش خودرویی این درختان و عدم جابجایی و پیوند نمودن مناسب آنها باغهای وفس به جنگلی تبدیل شده است و ارزش اقتصادی خود را از دست داده است که خود جای تأمل و اندیشه دارد که سالانه دولت محترم و مجلس شورای اسلامی این همه اعتبارات بخش مطالعه، آموزش، تحقیقات را کجا سرمایه گذاری می کند، کمی بیاندیشید، به مسؤولین مربوطه دستور بدهید که بیایند شاید ... اگر دولت اسلامی اندکی در وفس سرمایه گذاری کند می تواند بهترین اماکن تفریحی و توریستی را حداقل برای ساکنان شهرهای همجوار ایجاد کند مثلا با احداث یک جاده از میان جنگلهای وفس و اتصال آن به جاده همدان – ساوه (که خواسته چندین ساله کلیه اهالی بخش وفس و شهرستان کمیجان از قدیم الایام بوده و هست و هر استاندارد و نماینده مجلس در هر محله آن را مطرح و تا کنون عقیم مانده است که امیدوارم سفر شما این طلسم را بشکند) احیاء قنوات، ایجاد اردوگاهها، ایجاد مزارع پرورش ماهی، ایجاد شهرک های دامداری صنعتی، کارخانه جات صنایع تبدیلی، با توجه به بعد مسافت با شهرهای بزرگ و از همه مهمتر احداث سد (دربند) در صحرای انجمن که سالهاست طرح اولیه آن تهیه شده است ولی هر سال در اثر اهمال طرح آن تعطیل می شود. با احداث این سد می توان دریاچه بسیار بزرگ ایجاد کرد و دشتهای بکر و مرغوب شور آب و انجمن را زیر کشت برد و آبهای فراوان وفس را که هفت ماده از سال به هدر می رود را در پشت این سد جمع آوری کرد و جاذبه های دیدنی در کنار آن به وجود آورد.
وفس حتی برای توریستهای خارجی نیز مکانی جذاب و با جاذبه های تفریحی زیاد از قبیل کوهها، غارهای سنگی طبیعی و اشراف آنها بر دشت های وسیع که در کمتر جای ایران می توان آنها را بافت باشد که انشاءالله با توفیق الهی و درایت نظر دولت کریمه احیاء و بازسازی گردد.

0
روستای کوهستانی وفس: (سیمای ده)
وفس، روستایی کوهستانی است. کوهها، مناطق مسکونی و باغات آن را احاطه کرده¬اند. خانه های بر روی دامنه کوهها ساخته شده¬اند و باغات در میان دره¬ها ایجاد شده¬اند و حالت پلکانی دارند. کوهپایه¬های با شیب مناسب و سنگلاخ کم نیز، به زمین زراعی تبدیل شده¬اند. بلندترین نقطه وفس کوه «قلنجه» با ارتفاعی در حدود 2745 متر است.
این کوه طبق جهت جغرافیایی، در جنوب وفس قرار گرفته است. پست ترین نقطه وفس، محلی در دشت وسیع «انجمن» با ارتفاعی در حدود 1550 متر می باشد. ارتفاع مناطق مسکونی در حدود 2200 متر است. فاصله کوه قلنجه تا مناطق مسکونی، 6 کیلومتر و فاصله دشت انجمن تا مناطق مسکونی 16 کیلومتر است که در همین فاصله طولانی، باغات وفس با طولی در حدود 12 کیلومتر قرار گرفته¬اند.
به طور کلی، روستای وفس در میان روستاها و شهرهای اطراف بلندترین ارتفاع را دارد و در نتیجه میزان نزولات جوی و پوشش گیاهی در وفس بیشتر از مناطق نزدیک آن است.
آب و هوای وفس:
از نظر آب و هوایی بخشهای شمالی، شمال شرقی، شرقی، جنوبی و قسمت کوچکی در جنوب غربی ورقه به دلیل کوهستانی بودن از زمستانهای سرد و مرطوب و تابستانهای معتدل برخوردارند. دیگر نقاط منطقه به لحاظ جایگیری در پهنه دشت تابستانهای گرم و زمستانهای سرد و خشک دارند.
بررسی آماری آب و هوا در گذر ده ساله گذشته نشان می دهد که بالاترین درجه حرارت هوا 35 درجه سانتی گراد و پایین ترین درجه حرارت به 15 درجه سانتی گراد می رسد.
اندازه میانگین بارندگی سالانه حدوده 1/303 میلی متر و رطوبت نسبی 64 درصد است.
گونه¬های گیاهی وفس: (پوشش گیاهی)
از جلوه های طبیعیت و سرسبزی و زیبایی و همین طور پوشش گیاهی در استان مرکزی می توان از مناطق سربند و بخشهای اقلیمی کوهستانی آن، دشت کزاز بویژه در دامنه کوهها، بخش چرّا، بخش وفس، رشته جبال هفتاد قله و شهرستان محلات را نام برد. تراکم چشمه های پرآب دائمی و فصلی، پوشش گیاهی بسیار خوب و گستردگی باغها و چمنزارها، داشتن تالابها، سرابهای بزرگ را ایجاد نموده است.
گونه¬های گیاهی بومی و دارویی این مناطق عبارتنداز: نعناع فلفلی، شمعدانی، شاه تره، منداب، اویشن، ریواس، خاکشیر، بومادران، شنگ، اسپند، مرزنگوش، ترشک، تره وحشی، بارهنگ، کاسنی، گل گاوزبان، گل ارغوان، گزنه، بابونه، شنبلیله، علف شیر و ... .

حیوانات اهلی و غیراهلی وفس
نوع کوههای منطقه و وسعت زیاد، شرایط آب و هوایی مناسب، فراوانی تنوع پوشش گیاهی، فراوانی آب، وفس ارزشهای زیستگاهی بالایی همگی از دلایلی هستند که باعث شده است کوهستانهای داشته باشند.
حیوانات وحشی که در کوهستانهای وفس زندگی می کنند عبارتند از: گراز، گرگ، انواع شغال، آهو، بزکوهی، کل، قوچ، میش، خرگوش و ... بعضی از افراد که سن بالایی روباه، ادعا می کنند که در زمانهای گذشته جانورانی همچون شیر، پلنگ و کفتار را نیز دیده¬اند.
گونه های مختلف موش، سوسمار، مار، عقرب، مارمولک و لاک از انواع خزندگان نیز می توان نام برد.
تعداد بسیار فراوانی از پرندگان در جنگلهای به دلیل گستردگی پوشش گیاهی وفس، گونه عبارت است از: عقاب، شاهین، زاغ، انواع کلاغها، آن یافت می شود، که نمونه¬هایی از آن کفتر چاهی، کبوتر کوهی، قمری، یاکریم، تیهو، جغد، بلبل، قرقاول، کبک، کبوتر، اردک، دارکوب، شانه بسر، گنجشک، بلدرچین، سار، پرستو.
حیوانات اهلی موجود در وفس عبارتند از: گربه، سگ، بز، گوسفند، گاو و مراسم عزادازی زمانهای گذشته شتر، اسب و قاطر نیز برای استفاده¬های خاص (برگزاری تعداد گاوها و جشن ها) نگهداری می شد که در حال حاضر وجود ندارد.

دامدارری در وفس:
در ابتدای فصل بهار گوسفندان را برای تغذیه به مراتع وفس می برند و این کار تا اوایل دیماه ادامه دارد که از این زمان با شروع فصل زمستان از دامها در طویله و آغل نگهداری می کنند و به آنها علوفه خشک می دهند که معمولاً روزانه سه مرتبه می باشند. البته در فصل زایش دامها که از اواخر بهمن ماه تا اوایل فروردین ماه است گاهی تا پنج مرتبه نیز به آنها علوفه داده می شود و این علوفه شامل: برگ خشک شده درختان، کاه و یونجه، پوشال نخود و عدس، نان خشک و جو می باشد.
بهترین فصل برای نگهداری دام، تابستان می باشد و در این فصل بعضی از اهالی اقدام به پرورش دامهای گوشتی می کنند.
ارزش اقتصادی توسعه دامداری و تأمین مواد پروتئینی:
در حال حاضر مصرف مواد پروتئینی نسبت به گذشته افزایش یافته است و قیمت آن نیز برای تولیدکننده مناسب می باشد، بنابراین با توسعه دامداری و دامپروری می توان هم نیازهای پروتئینی کشور را تأمین کرد و هم می توان درآمد دامداران را افزایش داد. در وفس دامداران مجبورند دامهای خود را در حدود تیرماه بفروشند که چنانچه مشکلات برطرف شود با نگهداری و تغذیه دامها تا حدود 3 الی 4 ماه دیگر، می توان قیمت دامها را به دو برابر افزایش داد که در نتیجه باعث رونق دامداری و دامپروری خواهد گشت.

باغداری و کشاورزی در وفس:
گردو:
گردو یکی از محصولات مهم باغات وفس و از منابع اساسی درآمد روستاییان به حساب می آید. هرساله مقادیر زیادی از این محصول به قیمت مناسب و با صرفه خوب اقتصادی، در مراکز شهری و روستاهای مجاور به فروش می رسد. درخت گردو از جمله درختانی است که باری باروری کامل زمان زیادی لازم دارد. این درخت از ده سالگی به بار می نشیند و در 40 تا 50 سالگی به باروری کامل می رسد و عمر آن بسیار زیاد بوده و گاهی از 200 سال نیز تجاوز می کند. از آنجا که این درخت نیاز به مراقبت چندانی ندارد کاشت آن مقرون به صرفه بوده و در سطح وسیع صورت می گیرد. آفت خاصی این محصول را تهدید نمی کند و تنها در بعضی از سالها سرما باعث از بین رفتن آن می شود.
موقعیت جغرافیایی
روستای وفس از شمال به ساوه، از جنوب به کمیجان، از غرب به همدان و از طرف شرق به تفرش محدود است. مساحت تقریبی آن 230 کیلومتر مربع و ارتفاع از سطح دریا 2100 متر است. وفس در حصاری از کوههای نسبتاً بلند واقع شده است و از سمت جنوب، مشرق و مغرب در محاصره کنوهستان قرار دارد و تنها از سمت شمال به درختستانها و باغهای میوه منتهی می شود.
فاصله وفس تا شهر کمیجان 18 کیلومتر و تا اراک مرکز استان 120 کیلومتر می باشد و این روستا در فاصله مساوی از همدان، ساوه و اراک واقع شده است.
روستای وفس از لحاظ ارتباطی در یک موقعیت بن بست واقع شده است، تنها راه ارتباطی مهم آن، جاده¬ای آسفالته به طول 18 کیلومتر است که وفس را به کمیجان و از آن به سایر نقاط متصل می کند.
ناهمواری
کوههای وفس بین کوههای همدان و تفرش قرار دارد و از سمت شمال شرقی به کوههای ساوه متصل می گردد، این کوهها در جنوب به صورت دیواری قرار گرفته¬اند و رشته¬ای از شرق به غرب کشیده شده به طوری که عبور از آن فقط از طریق «گردنه حاجی رضوان» امکان پذیر است. بلندترین قله این رشته کوه، «قله قلنجه» با 2745 متر ارتفاع می باشد. از دامنه شمالی چند رشته دیگر منشعب می شود و از جهت جنوب به شمال کشیده می شود. از ارتفاعات دیگر آن می توان به کوههای «هرسهول»، «دی نساء»، «قلعه کهنه»، «گاول»، «ماندر»، «حاجی رضوان»، «دبرین»، «آبی رنگ»، «کله موشمای»، «کله آینبار» و «کوه خیبر» اشاره کرد.
کشتار وفس
در این واقعه که در حدود 300 سال قبل رخ داد، در حدود 5000 نفر از مردم مسلمان و شیعه وفس به دست «عساکر سنی آل عثمان» و «سپاهیان یغماگر افغان» کشته می شوند و همچنین در حدود 6000 نفر از جمعیت منطقه اسیر می شوند و به شهرهای همدان، اصفهان، کرمانشاه و حتی تا بغداد هم برده می شوند.
گویش وفسی
یکی از قدیمیترین و فقیرترین گویشها از جهت تعداد سخنگویان به آن، گویش وفسی می باشد. این گویش در منتهی الیه حدود مرزی استان مرکزی با استان همدان، در شمال شهرستان اراک استفاده می شود، در روستای وفس و سه روستای همجوار، یعنی چهرقان در غرب و فرک و گورچان در شرق، این مناطق تقریباً در یک خط فرضی واقعند که احتمالاً حدود 25000 نفر از مهاجرین و ساکنین این روستاها به این لهجه سخن می گویند، البته در گویش این روستاها به طور جزیی تفاوتهایی مشاهده می شود ولی اصل و مبنای آن یکی است. این روستاها که جمعیت ساکن فعلی آنها حدود ده هزار نفر است، به مثابه نگینی نشسته بر حلقه انگشتری هستند که حلقه آن ترک زبانان در استان مرکزی و همدان است.
تأسیسات زیربنایی و سازمانهای اجتماعی
امکانات و سازمانهای این روستا:
- آب لوله کشی از طریق حفر چاه (از سال 1355)
- برق از طریق ژنراتور برق (از سال 1347)
- جاده آسفالته از کمیجان به وفس (در سال 1378)
- پست (از سال 1346)
- مخابرات (تلگراف در قبل از انقلاب و تلفن در سال 1361)
- مرکز بهداشتی و درمانی (از سال 1343)
- خانه بهداشت (از سال 1369)
- مدرسه (اولین مدرسه به شیوه نوین در سال 1313)
- کتابخانه (ابتدا در سال 1358 و شروع مجدد در سال 1373)
- قرض الحسنه (در سال 1361)
- شعبه نفت
- نانوایی (اولین نانوایی سنگکی در سال 1348)
- آسیاب
- نجاری
- آهنگری
- مسجد
- گاراژ مخصوص حمل و نقل مسافران
- شرکت تعاونی روستایی (از سال 1339)
- پاسگاه ژاندارمری (در سال 1325 – هم اکنون بدون پاسگاه است)
- شورای اسلامی
- دسترسی به همه شبکه های صدا و سیما از طریق نصب گیرنده در روستا

صنایع دستی
تخت کشی (گیوه کشی)
تخت کشی فن ساختن گیوه است. این حرفه از قدیمی ترین صنایع دستی وفس می باشد که از تاریخ پیدایش آن اطلاع دقیقی در دست نیست و منحصراً در استان مرکزی، در وفس و سنجان که فاصله زیادی از آن دارد رونق داشته است. این نوع تخت از پارچه های نخی و لباسهای مندرس کرباسی تهیه می شد که امروزه بیشتر از شلوارهای کهنه جین استفاده می کنند به این ترتیب که پود آن از این پارچه ها و به شکل نوارهایی نازک تهیه می شود و تار آن از پوست گاو می باشد و همچنین پنجه و پاشنه تخت را نیز از پوست گاو تهیه می کنند و بعد از اتصال تار و پود به هم، دور آن را حاشیه زده و اضافات آن را می برند و تخت درست می کنند که به آن «تخت کهنه¬ای» یا «تخت ملکی» می گویند.
این حرفه مخصوص مردان بوده و افرادی که تخت کشی، شغل اصلی آنها می باشد بیشتر در فصل تابستان و زمستان به این کار مبادرت می ورزند و بقیه افرادی که به کشاورزی یا کار دیگر مشغول می باشند در اوقات فراغت به تخت کشی می پردازند.
این هنر مخصوص زنان روستا می باشد و آنان با استفاده از نخ تابیده در ضخامتهای مختلف، که اصطلاحاً آن را با نخ و سوزن مخصوص به گیوه چینی می پردازند. گیوه یامستقیماً روی «تخت ملکی» بافته می شود و یا ابتدا = می شود و بعد از اتمام کار آن را جدا کرده و به روی تخت اصلی می دوزند.
- قالی بافی
- جاجیم بافی
- سبدبافی
- تهیه نمد
مشاهیر وفس
تقریباً یک سوم جمعیت روستا را در ادوار تاریخ سادات تشکیل می داده¬اند. دو محله از محله های روستا منحصراً سادات نشین هستند. بعضی از این سادات را دارای کشف و کرامات می دانسته¬اند. از جمله نقل می کنند که طایفه¬ای از آنها، آب را به جای نفت در چراغ می ریختند و چراغ می سوخت که از فرزندان آنان هنوز هم در وفس ساکن هستند.
محله خیبر که اکثریت ساکنین آن را سادات تشکیل می دهند از قدیم بزرگان و عالمان زیادی تربیت کرده است. روزگاری «خانی بر» «بست» بوده، یعنی اینکه اگر کسی از دست ظالمی یا مأمور دولتی به آنجا پناهنده می شد کسی حق تعرض به او را نداشت. در دوران قاجار از زمان ناصرالدین شاه، جوانان سادات از خدمت نظام معاف بودند. علما و بزرگان، زعامت مذهبی مردم را عهده دار بوده، مسند قضاوت دایر کرده به حل دعاوی می پرداختند.
از مردان علمی و ادبی وفس می توان به شخصیتهای بزرگی چون «آیت الله شیخ عبدالنبی وفسی عراقی»، «سید عبدالحمید ، «همافر عراقی»، «میرزا رفیعا»، «ابوالقاسم خاکی» و دیگر بزرگان اشاره کرد.

تحولات جمعیتی وفس
در کتاب تاریخ نزهه القلوب آمده است که وفس از قراء معظم است. نشاندهنده¬ی جمعیت زیاد آن در قرن دهم در کشتار مردم وفس بیش از شش هزار نفر کشته و پنج هزار نفر اسیر و گروهی نیز متواری، مخفی و آواره شده¬اند که شاخص جمعیتی بیش از 15 هزارنفر نشان می دهد. فرهنگ معین و دهخدا نیز آمار 4200 نفر را نشان می دهند و در فقه اللغه آمار 5 تا 6 هزار نفر ثبت گردیده و آقای م. مقدم در مجله ایران کوده، آمار 4500 نفر را بیان کرده مخصوصاً در دوره های اخیر از دههای سی و چهل به این طرف رشد جمعیت بسیار کند و کاهش نشان می دهد. که دلیل بارز آن افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها بوده است در دهه چهل و پنجاه قبل از انقلاب مقدس اسلامی بیش از 400 الی 600 خانوار از جمعیت وفس در مناطق مختلف تهران، قم، اراک، کرمان و همدان ساکن شده¬اند و از آغاز انقلاب اسلامی مهاجرت انفجاری بوده است بطوری که بیش از 80 درصد جمعیت روستایی وفس به شهرهای، قم، اراک و کرمان مهاجرت کرده¬اند و اکنون می توان با کمال جرأت مدعی شد که بیشتر از چندبرابر جمعیت فعلی ساکن در روستا در شهرهای فوق الذکر زندگی می کنند جمعیت فعلی روستا شاخص کمتر از 4000 نفر جمعیت را نشان می دهد که اکثر افراد از سالمندان و افراد بی بضاعت که توان مهاجرت ندارند در روستا باقی مانده¬اند که این هشداری بسیار تکان دهنده برای دست اندرکاران و برنامه ریزان برنامه های اقتصادی و اجتماعی دراز مدت کشور است که در برنام های خود این مسائل را مدنظر داشته باشند. علل مهاجرت انفجاری این روستاییان به حاشیه شهرها و افزون بر مشکلات خود و معضلات شهری دلایلی بسیار دارد که عمدتاً نیاز به بحث کارشناسی دقیق و حساب شده دارد اما چند دلیل را به طور خلاصه یادآور می شوم، باشد که راهگشای دلسوزان و دست اندکاران قرار گیرد بی توجهی نظام داران طاغوتی در سالهای پیش از انقلاب اسلامی مخصوصاً در اواخر حکومتشان به این بخش از کشور دلایل متعدد داشته است.
نبودن کار و موقعیت ایجاد شغل برای جمعیت ساکن در روستا بعد از شکوفایی نظام صنعتی در جهان و ایران، نبودن امکانات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی و درمانی و آموزشی، مهاجرت روحانیون و علما بلندپایه و دست اندرکاران تعلیم و تربیت کارکشته و ماهر، بی رونق شدن محصولات کشاورزی، آفت زدگی سردرختی، کمبود شدید آبهای زیرزمینی که به خشک شدن بسیاری از درختان و از کیفیت افتادن میوه¬ها گردیده، درهم ریخته شدن سنتها و اصالتهای اجتماعی به دلیل مهاجرتهای بی رویه صاحبان بضاعت و سرمایه داران، کم شدن تدریجی دامها به علت فروش و انتقال پول آنها به شهرها از عمده ترین دلایل می باشد.
ترس آن است که روزگاری این دیار که دارای 23000 هکتار زمین و یکی از مهمترین قطب دامی که دارای 35000 رأس گوسفند و بالغ بر 700 هکتار باغ و دارای 11 حقله قنات که بالای 30 الی 35 اینچ آب دارد.
سالانه تولید مقادیر زیادی گردو که درآمدی بالای میلیاردها تومان عایدات را دارا می باشد. تولید بیش از 500 تن از انواع میوه را دارا می باشد . دارای 700 عدد کندوی زنبور عسل با سالانه بیش از 7 تن عسل، دارای بیش از 500 دستگاه دار قالیبافی از نوع ابریشم، کرک و ... می باشد. در مراتع آن بهترین گیاهان پزشکی که هر مثقال آن در بازار بیش از چندین هزار تومان خرید و فروش می شود.
یکی از بهترین و مهمترین جایگاه تفریحی و تفرجی مردم استان مرکزی و کمیجان و روستاهای اطراف یعنی جمعیت 70 هزار نفری آن که اکنون گویا سازمان محترم ایرانگردی و جهانگردی برنامه¬ای را در دست دارد که آثار تاریخی و ملی آن را ثبت نماید. برج موجود در روستا با قدمت 1000 ساله که تا کنون پابرجا مانده است این سرمایه های خدادادی استعدادهای طبیعی و امکانات فراوان از زمینها و باغهای میوه، یا صاحبان خود را از کف داده¬اند یا کهولت سن صاحبان آن مانع رسیدگی مناسب و در خورد توجه نسبت به آنها شده ا ست.
هزاران درخت گردو در اثر بی توجهی و تنگی جا و افزایش درختان خودرو و ازدیاد بی رویه آنها دچار کمبود بار، یا کاملاًَ بی بهره شده¬اند و به دلیل رویش خودرویی این درختان و عدم جابجایی و پیوند نمودن مناسب آنها باغهای وفس به جنگلی تبدیل شده است و ارزش اقتصادی خود را از دست داده است که خود جای تأمل و اندیشه دارد که سالانه دولت محترم و مجلس شورای اسلامی این همه اعتبارات بخش مطالعه، آموزش، تحقیقات را کجا سرمایه گذاری می کند، کمی بیاندیشید، به مسؤولین مربوطه دستور بدهید که بیایند شاید ... اگر دولت اسلامی اندکی در وفس سرمایه گذاری کند می تواند بهترین اماکن تفریحی و توریستی را حداقل برای ساکنان شهرهای همجوار ایجاد کند مثلا با احداث یک جاده از میان جنگلهای وفس و اتصال آن به جاده همدان – ساوه (که خواسته چندین ساله کلیه اهالی بخش وفس و شهرستان کمیجان از قدیم الایام بوده و هست و هر استاندارد و نماینده مجلس در هر محله آن را مطرح و تا کنون عقیم مانده است که امیدوارم سفر شما این طلسم را بشکند) احیاء قنوات، ایجاد اردوگاهها، ایجاد مزارع پرورش ماهی، ایجاد شهرک های دامداری صنعتی، کارخانه جات صنایع تبدیلی، با توجه به بعد مسافت با شهرهای بزرگ و از همه مهمتر احداث سد (دربند) در صحرای انجمن که سالهاست طرح اولیه آن تهیه شده است ولی هر سال در اثر اهمال طرح آن تعطیل می شود. با احداث این سد می توان دریاچه بسیار بزرگ ایجاد کرد و دشتهای بکر و مرغوب شور آب و انجمن را زیر کشت برد و آبهای فراوان وفس را که هفت ماده از سال به هدر می رود را در پشت این سد جمع آوری کرد و جاذبه های دیدنی در کنار آن به وجود آورد.
وفس حتی برای توریستهای خارجی نیز مکانی جذاب و با جاذبه های تفریحی زیاد از قبیل کوهها، غارهای سنگی طبیعی و اشراف آنها بر دشت های وسیع که در کمتر جای ایران می توان آنها را بافت باشد که انشاءالله با توفیق الهی و درایت نظر دولت کریمه احیاء و بازسازی گردد.
روستای کوهستانی وفس: (سیمای ده)
وفس، روستایی کوهستانی است. کوهها، مناطق مسکونی و باغات آن را احاطه کرده¬اند. خانه های بر روی دامنه کوهها ساخته شده¬اند و باغات در میان دره¬ها ایجاد شده¬اند و حالت پلکانی دارند. کوهپایه¬های با شیب مناسب و سنگلاخ کم نیز، به زمین زراعی تبدیل شده¬اند. بلندترین نقطه وفس کوه «قلنجه» با ارتفاعی در حدود 2745 متر است.
این کوه طبق جهت جغرافیایی، در جنوب وفس قرار گرفته است. پست ترین نقطه وفس، محلی در دشت وسیع «انجمن» (در شمال وفس) با ارتفاعی در حدود 1550 متر می باشد. ارتفاع مناطق مسکونی در حدود 2200 متر است. فاصله کوه قلنجه تا مناطق مسکونی، 6 کیلومتر و فاصله دشت انجمن تا مناطق مسکونی 16 کیلومتر است که در همین فاصله طولانی، باغات وفس با طولی در حدود 12 کیلومتر قرار گرفته¬اند.
به طور کلی، روستای وفس در میان روستاها و شهرهای اطراف بلندترین ارتفاع را دارد و در نتیجه میزان نزولات جوی و پوشش گیاهی در وفس بیشتر از مناطق نزدیک آن است.
آب و هوای وفس:
از نظر آب و هوایی بخشهای شمالی، شمال شرقی، شرقی، جنوبی و قسمت کوچکی در جنوب غربی ورقه به دلیل کوهستانی بودن از زمستانهای سرد و مرطوب و تابستانهای معتدل برخوردارند. دیگر نقاط منطقه به لحاظ جایگیری در پهنه دشت تابستانهای گرم و زمستانهای سرد و خشک دارند.
بررسی آماری آب و هوا در گذر ده ساله گذشته نشان می دهد که بالاترین درجه حرارت هوا 35 درجه سانتی گراد و پایین ترین درجه حرارت به 15 درجه سانتی گراد می رسد.
اندازه میانگین بارندگی سالانه حدوده 1/303 میلی متر و رطوبت نسبی 64 درصد است.
گونه¬های گیاهی وفس: (پوشش گیاهی)
از جلوه های طبیعیت و سرسبزی و زیبایی و همین طور پوشش گیاهی در استان مرکزی می توان از مناطق سربند و بخشهای اقلیمی کوهستانی آن، دشت کزاز بویژه در دامنه کوهها، بخش چرّا، بخش وفس، رشته جبال هفتاد قله و شهرستان محلات را نام برد. تراکم چشمه های پرآب دائمی و فصلی، پوشش گیاهی بسیار خوب و گستردگی باغها و چمنزارها، داشتن تالابها، سرابهای بزرگ را ایجاد نموده است.
گونه¬های گیاهی بومی و دارویی این مناطق عبارتنداز: نعناع فلفلی، شمعدانی، شاه تره، منداب، اویشن، ریواس، خاکشیر، بومادران، شنگ، اسپند، مرزنگوش، ترشک، تره وحشی، بارهنگ، کاسنی، گل گاوزبان، گل ارغوان، گزنه، بابونه، شنبلیله، علف شیر و ... .
اجرای طرح اصلاحات ارضی
در سال 1340شمسی، محمدرضا شاه، به انجام اصلاحاتی پرداخت که بعدها به طور رسمی «انقلاب سفید» یا «انقلاب شاه و مردم» نام گرفت. «تصویب قانون اصلاحات ارضی» و «اعطای حق رای به زنان» از مهمترین این اصلاحات اجتماعی و سیاسی بود. با تصویب قانون اصلاحات ارضی، شیوه مالکیت زمینهای زراعی باز «فتودالی سهم بری» به «خرده مالکی» و توزیع مجدد آن بین زراعان، تغییر کرد. اصلاحات ارضی باعث تحولات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی چشمگیری در تمام سطوح جمعیتی ایران، خصوصاً روستاها گردید. این اصلاحات در سه مرحله بین سالهای 1341 الی 1349 صورت گرفت و به دلیل تعدد روستاها و مزارع مشمول قانون اصلاحات ارضی، مشکلات متعدد در اجرای قانون، عدم همکاری مالکان و حتی گاهی زارعان و مسایل دیگر، مراحل سه گانه اصلاحات ارضی در ایران به صورت کامل انجام نشد و با وقفه¬ای چند ساله در بعد از انقلاب، هنوز هر جریان دارد. یکی از تغییراتی که در نتیجه¬ی اصلاحات ارضی و بعضی دیگر از تغییرات اجتماعی و سیاسی، ایجادشد؛ فروپاشی «نهاد کدخدا» بود. تا پیش از این کدخدا به عنوان نماینده مالک و ارباب، قدرت مطلق هر روستا به حساب می آمد، اما بعد از اعمال قانون اصلاحات ارضی، قدرت مالکان و اربابان که در نتیجه¬ی زمینهایشان بود، به تدریج کاهش یافت و در نتیجه کدخدا نیز قدرت خود را از دست داد. بعد از فروپاشی نهاد کدخدا و خارج شدن روستاییان از زیر ظلم و ستم مالکان و و تا زمان انقلاب اسلامی، تشکیل «شورای ده» با جدیت بیشتری دنبال شد و همچنین نهاد جدیدی تحت عنوان «خانه¬ی انصاف» ایجاد گردید. ایجاد خانه¬ی انصاف، با هدف رسیدگی و حل اختلافات قضایی روستاییان کشور و رفع نیاز آنان از مراجعه به مراکز قضایی در شهرها بود.
همینطور در سال 1346 گروههایی تحت عنوان «سپاهیان دانش» و «سپاهیان بهداشت» ایجاد شدند. مردان و زنان داوطلب (اکثراً از کسانی بودند که با اخذ مدرک دیپلم در دانشگاه ها پذیرفته نشده بودند و عضویت در سپاه دانش، آینده شغلی شان را به عنوان آموزگار تأمین می کرد) در قالب این گروهها، دوران 4 ماهه¬ای را به عنوان دوران آموزشی گذرانده و سپس برای تدریس یا انجام فعالیتهای امدادی و درمانی راهی روستاها و مناطق دورافتاده می شدند. علاوه بر «سپاه دانش» و «سپاه بهداشت» که از بین زنان و مردان داوطلب می می پذیرفت، «سپاه ترویج آبادانی» نیز در همین دوران تشکیل شد. این «سپاه» فقط از بین مردان داوطلب می پذیرد و زنان حق عضویت در آن را نداشتند. نهادهای جدیدالتأسیس و عوامل ارتبشی و دولتی، در طول 15 سال قبل از انقلاب منشاء خدمات ارزنده¬ای در روستاها گردیدند، اما در مجموع، دولت نتوانتس آنطور که لازم است حضور خود را در روستاها به قصد توسعه آنها، پر رنگ کند و لذا باز به فکر ایجاد نهادی قدرتمندتر و مستقل تر در روستاها افتاد که نتیجه¬ی آن تصویب قانونی تحت عنوان قانون «دهبانی» در سال 1355 در مجلس شورای ملی بود، بر اساس این قانون، «دهبان» توسط شورای ده انتخاب شده و با حکم فرماندار انجام وظیفه می کرد. وظایف دهبان بیشتر از کدخدا بود و همه¬ی ابعاد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را در بر می گرفت.

آداب ازدواج در وفس
آداب ازدواج در روستای «وفس» :
در این روستا، خانواده ها از همان دوران کودکی به فکر ازدواج فرزندانشان اند، بخصوص اگر دختر باشد، مادر خانواده از طفولیت اشیایی برای جهیزیه دختر می خرد و نگهداری می کند.
معمولاً کار انتخاب دختر با مشارکت پسر و خانواده¬اش صورت می گیرد. به این ترتیب که خانواده پسر چندین دختر را به او معرفی می کنند و یا به او پیشنهاد می کنند که کنار چشمه برود و دخترانی را که برای شستشوی ظروف و لباسها می آیند تماشا کند و دختر مورد نظرش را انتخاب کند.
در گذشته دور، کار انتخاب دختر تا حد بسیار زیادی به والدین پسر مربوط می شد. بعد از اینکه پسری دخترمورد نظر خود را انتخاب کرد، عمه یا خاله یا یکی از بستگانش به والدین او خبر می داد و والدین پسر نیز گیس سفید یا ریش سفیدی را به صورت غیررسمی و پنهانی به خانه دختر می فرستادند تا از نظر آنها مطلع شوند.
همچنین خانواده پسر از خانواده دختر می خواستند که اگر جوابشان منفی است، از موضوع خواستگاری با افراد دیگر صحبت نکنند، اما اگر جواب خانواده عروس به موضوع خواستگاری مثبت بود، آنگاه آن فرستاده با خوشحالی نتیجه را به خانواده پسر اعلام می کرد.
تعیین مهریه و شیربها:
یکی دو شب بعد، خانواده پسر با اطلاع قبلی و به اتفاق چند نفر از بزرگان و ریش سفیدان فامیل برای تعیین شیربها و مهریه نزد خانواده دختر می رفتند، در «وفس»، معمولاً یک درخت گردو و یک اتاق از خانه و مقداری پول به عنوان مهریه تعیین می شد که بعد از توافق همه با هم یکصدا می گفتند: «خدا مبارک کند».
نشان کردن:
چند روز بعد، خانواده پسر یک چادر، یک روسری، مقداری نخوچی کشمش، آینه، شیشه عطر، یک بسته چای، یک انگشتر، را در سینی قرار می دادند و همراه چند نفر از زنان و مردان فامیل پسر به خانه دختر می رفتند و به اصطلاح دختر را برای پسر نشان می کردند.
انگشتر را زنی که بچه اولش پسر بود یا چندین پسر داشت در انگشت عروس می کرد تا به این ترتیب عروس نیز بچه پسر به دنیا بیاورد.
تا دو سه ماه بعد بدین منوال می گذرد و بین ع روس و داماد آینده صحبتی رد و بدل نمی شود و در این مدت صیغه یا خطبه عقد نیز خوانده نمی شود و پسر بیشتر با پدر و مادرش به خانه دختر می رود.
در این زمان چندماهه، هر از گاهی خانواده پسر مقداری گوشت و نخود و لوبیا و روغن و زردچوبه برای خانواده دختر می فرستد، و اگر عید باشد، عیدانه می فرستد. این هدایا بنا به فصول مختلف متفاوت است.
پس از گذشت این مدت، خانواده پسر به خانواده دختر اطلاع می دهند که برای جشن عروسی آماده شوند و یکی دو شب بعد، پدر داماد به اتفاق چندین نفر از بزرگان فامیل مقدار شیربهای تعیین شده را، به صورت نقدی، در داخل دستمال ابریشمی قرار می دهد و دستمال را به دست یکی از ریش سفیدان می دهد و همراه با چند چراغ زنبوری به سمت خانه دختر می روند.
خانواده دختر نیز چندین چراغ زنبوری در قسمتهای مختلف خانه روشن می کنند و به اتفاق چندتن از بزرگان فامیل به استقبال آنها می روند و خانواده پسر و همراهان را با احترام در بالای مجلس جای می دهند.
بعد از خوردن چای و شیرینی و سلام و احوالپرسی، ریش سفید خانواده پسر، دستمال پول را به ریش سفید خانواده دختر می دهد. او نیز پول را تحویل می گیرد و می شمرد و سپس مقداری از آن را در داخل دستمال قرار می دهد و به خانواده پسر بر می گرداند.
چند روز بعد از بردن شیربها، دو خانواده مشغول پختن نان عروسی می شوند و همزمان گوسفندانی را برای ذبح مهیا می کنند.
از هر خانواده پسر و دختر، دو زن و مرد مسئول دعوت میهمانان برای جشن عروسی می شوند. از طرف خانواده پسر میگویند که امشب تشریف بیاورید چای و شیرینی بخورید و حنا ببرید، و فردا بیایید نهار بخورید و عروسی بیارید. از طرف خانواده دختر چنین دعوت می کنند: امشب بیایید چای و شیرینی بخورید و حنا ببندید، و فردا نهار بخورید و عروس ببرید.
قدمت تعزیه در وفس
تعزیه، نمایشی آیینی است که در دوره قاجاریه به اوج خود می رسد. این نمایش که پرده های بسیاری دارد و علاوه بر به اجرا درآوردن مصایب امام حسین (ع) و دشت کربلا، زندگی سایر معصومان را نیز روایت می کند، در سراسر ایران رواج دارد. بازیگران نقشهای این نمایش آیینی در طول سال حرفه¬ای دیگر دارند اما در ایام محرم نقشهای اولیا و اشقیا را اجرا می کنند.
تعزیه خوانی در وفس از سابقه¬ای دیرینه برخوردار است. قدیمی ترین نسخه های تعزیه که در حال حاضر در اختیار است به حدود 230 سال قبل مربوط می شود. ا ین نسخه های متعلق به «آقاخان بیگ» بوده است و در خانواده¬ی او نسل به نسل گشته و در حال حاضر در اختیار نسل پنجم از فرزندان اوست که خوشبختانه این فرزندان از آن زمان تا کنون راه پدران خود را ادامه داده و در حال حاضر نیز به اجرای تعزیه در وفس اقدام می نمایند.
با توجه به روحیه مذهبی مردم وفس و عشق و علاقه فراوان آنها به امامان معصوم و شهیدان دشت کربلا خصوصاً حضرت عباس (ع)، به طور کلی برگزاری مراسم عزاداری امام حسین (ع) و اجرای تعزیه با شور و حرارت خاصی دنبال می شود و همه¬ی ساکنان سعی می کنند به نحوی در این امور مشارکت نمایند. در گروه های تعزیه وفس نیز افراد بسیاری از همه¬ی محله های وفس از گذشته تا به حال فعالیت داشته¬اند و ا ین هنر در وفس محدود به خانواده یا محله¬ی خاصی نبوده است.
باورهای مردم وفس
روشهای ریختن (از بین بردن) ترس کودکان
این روشها را به طور کلی «ترس ریتن tars rattan» می نامند. گاهی کودک ترسیده را بالای ظرفی پر از آب می نشانند و از او می خواهند که به دقت داخل آب را نگاه کند. آنگاه به طور ناگهانی تکه¬ای قلع یا سرب ذوب شده را داخل آب می ریزند و با صدای بلند می گویند: «اَو...» کودک که بی خبر از همه جاست و انتظار این چنین واقعه¬ای را ندارد ناگهان تکانی می خورد و به اصطلاح شوکه می شود و در باور مردم وفس ترس از وی خارج می گردد. سپس تکه¬ای فلز را از داخل آب خارج می کنند و بر اساس شکلی که فلز هنگام سرد شدن در آب به خود گرفته، تعابیری ارائه می کنند: مثلاً شخص یا از مار ترسیده و ... .
از دیگر روشهای خنثی کردن ترس در کودکان و حتی در نوجوانان این بودکه گوشواره¬ای حیدری را در یک کاسه¬ی آب می انداختند و آب را به کودک می دادند که بیاشامد و به این عمل به اصطلاح آب طلا دادن می گفتند و اگر گوشواره¬ی حیدری در دسترس نبود از قطعه طلای دیگری که در دسترس بود استفاده می کردند.

دفع چشم زخم:
مردم وفس به چشم کردن (به وفسی، چمه کردن – camma kardan) اعتقاد زیادی دارند. برای جلوگیری از چشم زخم، مهره¬هایی آبی رنگ به نام «ک زه» آویزان می کنند و نیز آیه¬ی «وان یکاد» و ادعیه را با سنجاق بر شانه¬ی چپ افراد نصب می کنند. ریختن اسپند یا اسفند بر آتش و به اصطلاح اسفند دودکردن نیز همچون سایر مناطق ایران برای رفع چشم زخم مرسوم است.
در وفس برای خنثی کردن اثر چشم زخم اشعاری را به زبان وفسی می خوانند، در گذشته برای اسفند دودکردن در روز جمعه از سیدها اجازه می گرفتند.
جغد بر بام خانه
در باور مردم وفس آوای جغد (به وفسی: بیغوش biaqus) شوم است و هرگاه – بخصوص غروب آفتاب – جغد بر بام خانه¬ای بخواند اهالی آن خانه را به پیشامد خرابی خانه و مرگ و فقر و تنگدستی در آینده در آینده¬ای نه چندان دور تعبیر می کنند و آب و آینه و نمک و نیز قرآن را در سینی گذاشته، بر بام خانه رفته، آینه را در مقابل جغد قرار می دهند و با صدای بلند جغد را به قرآن سوگند می دهند که دیگر آوا ندهد و از بام خانه برخیزد.
ترغیب به تسریع در امور
اگر کودک یا جوانی را برای رسانیدن پیغام و یا انجام کاری فوری می فرستادند به زمین تف (آب دهان) کرده و می گفتند: «اگر دیر بیایی و این تف خشک شود، کچل خواهی شد!» و معمولاً کودک برای کچل نشدن و نشان دادن سرعت عمل، بر شتاب خود می افزود و زودتر باز می گشت.
آیین چهارشنبه سوری در وفس
چهارشنبه سوری نام واپسین چهارشنبه¬ی تقویم خورشیدی ایرانی است، که شب آن را با رسوم و آیین هایی ویژه خصوصاً پرش از روی آتش مشخص می شود. این مراسم که دارای قدمتی بس دراز است در تمام شهرها و روستاهای ایران و تقریباً بهشکل مشابهی برگزار می شود.
وفسی ها به آخرین چهارشنبه سال، «چارشمبه کُل – charshamba kola» می گویند و آیین یکسانی با سایر نقاط ایران را در غروب و شب این روز انجام می دهند. آیین های وفس عبارتند از: جمع آوری بوته و آتش زدن آن، پریدن از روی آتش، قاشق زنی و ... .
طی روز چهارشنبه، دسته¬هایی از بوته های گوناگون که قبلاً از دشت و صحرا چیده شده¬اند. روی پشت بام خانه و در چند نقطه، مخصوصاً جلوی ناودان، قرار داده می شود. بیشتر از بوته های ورک، یوشان و یون استفاده می گردد.
بعد از اینکه خورشید غروب کرده و به پشت کوههای وفس می رود، همه¬ی اعضای خانواده از بزرگ و کوچک و زن و مرد در پشت بام جمع شده و مراسم را آغاز می کنند. همچنین تعداد کمتری از خانواده ها نیز دسته های بوته را در کوچه قرار داده و دور آن جمع می شوند. با تاریک شدن هوا، بوته های آتش زده می شود و افراد به نوبت از روی دسته¬های آتش می پرند. در وفس نیز جمله معروف «زردی من از تو سرخی تو از من» در هنگام پرش از روی آتش تکرار می شود . منتها این جمله با گویش وفسی و به این صورت تلفظ می گردد: «تمن زردی د است است سوری د تمن».
مردم وفس درباره علت انجام این مراسمها و به طور کلی بزرگداشت این روز بر این باورند که:
زمانی که حضرت مسلم در شهر کوفه پنهان شده بود، دشمن به جاسوس های خود دستور می دهد که هر کس او را مشاهده کرد، در پشت بام خانه آتش روشن کند تا نیرویهای دشمن محل اختفای او را فهمیده و حضرت مسلم را دستگیر کنند. مردم از این اتفاق آگاه شده و وقتی یکی از جاسوسها اقدام به روشن کردن آتش نمود. همه¬ی مردم نیز این کار را در بام خانه ها انجام دادند و به این ترتیب دشمنان نتوانستند نقشه خود را عملی سازند (دست نوشته های آقای محمد نظری).
یکی از اعتقادات مردم وفس این است که در روز چهارشنبه سوری نباید هیچ جنس و کالایی و هیچ چیز با ارزشی چه

دانلود مقاله بررسی جاذبه های توریستی و موانع جذب جهانگردان به منطقه کلیبر

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله بررسی جاذبه های توریستی و موانع جذب جهانگردان به منطقه کلیبر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
مسافرت و صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. بسیاری از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی می دانند. بویژه در کشورهای در حال توسعه که شکل های دیگر توسعه اقتصادی مثل تولید یا استخراج منابع طبیعی، از نظر اقتصادی به صرفه نیست، یا نقش چندان مهمی در صحنه تجارت و بازرگانی ندارد. به توسعه صنعت گردشگری توجه زیادی می شود. بنابراین تردیدی نیست که همه کشورهای جهان تلاش می کنند تا در رقابتی تنگاتنگ در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی برآمده و سهم بیشتری از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال ناشی از بهینه سازی این صنعت خدماتی در کشور خود داشته باشند.
صنعت گردشگری امروز در اغلب کشورهای جهان، به ویژه جهان سوم، کلید اقتصادی به شمار می رود تا جای که در کشورها گردشگری بیش از سایر برنامه های توسعه در اولویت قرار گرفته است. و تلاش می شود که عواملی را که در گسترش و رونق صنعت گردشگری مؤثرند شناسایی شوند. طرفداران صنعت جهانگردی بر این باوردند که این صنعت می تواند تنشهای سیاسی را کاهش دهد و برای صلح جهانی عامل تعدیل کنده به حساب آ ید. در حالی که مرزهای خارجی کشورها کم رنگ می شود. پدیده ای به نام «دهکده جهانی» معنا و مفهوم پیدا می کند و بدین گونه دنیا روز به روز کوچکتر و افراد به هم نزدیکتر و صمیمی تر می شوند.
در کشور ما که عنایت به درآمدهای غیرنفتی از سیاستهای ا قتصادی دولت محسوب می شود. توسعه جهانگردی می تواند به عنوان منبع درآمدزا و پربهره تلقی شود، که در صورت برنامه ریزی صحیح قادر خواهد بود منبع ارزی قابل توجهی را در اختیار متولیان اقتصادی کشور قرار دهد. عواملی که جهانگردان را وادار به انتخاب مکانی برای سیاحت در کشورهای خاورمیانه از جمله ایران می نماید. می توان به چند دسته تقسیم نمود که از بین آنها مهمترین، وجود ویژگیهای خاص بناها و مجموعه های تاریخی است. چرا که اینگونه مکانهای ویژه، مفاهیم واقعی زندگی و فرهنگ گذشتگان مردمان این مرز و بوم را برای آنها بیان و یا ترجمه می کند. جهانگردان برای رسیدن به چنین هدفی هرگونه هزینه و رنج سفری را از جان دل می پذیرند. ولی آنچه حرکت آنها را در این راستا تسریع می نماید. وجود انگیزه های جنبی، سرگرمیها، و وسایل راحتی جهانگرد است که در مرحله دوم اهمیت قرار می گیرد. در اینجا چنانچه این امر مورد توجه ویژه قرار نگیرد. و عملاً با فقدان یا کمبود آن روبرو باشیم یقیناً تأثیر شدیدی در ایجاد انصراف برای نیل به چنین حرکتی خواهد داشت. بنابراین باید نقاط ضعف این صنعت در ایران شناسایی شود. تا شاهد رشد این صنعت باشیم. هنگامی که با عینک جامعه شناسی به صنعت جهانگردی می نگریم. در می یابیم که جهانگردی یک ابزار گفتگوی فرهنگی و ایجاد تفاهم است که در تمام طول تاریخ بشر تا عصر صنعت چنین بوده است. ولی چگونگی جلوه های جهانگردی از عصر صنعت تا به امروز این اصل را از صورت عام و فراگیر خود دور کرده است. صنعت با تمام جلوه های فنی و اجتماعی خود بر جهانگردی هم مانند هر چیز دیگر اثرهای آشکار به جا نهاده است. یکی از اثرهای عمده ای که صنعت جدید و پیامدهای اجتماعی آن بر پدیده جهانگردی فرو نهاده از معناهای فرهنگی آن است. جهانگردی در عصر صنعت و ماشین بیش از آنکه یک حرکت فرهنگی باشد یک حرکت روانشناختی اجتماعی شده است. «دیبایی، 1371: 40»

(1-1)-عنوان پژوهش:
بررسی جاذبه های توریستی و موانع جذب جهانگردان به منطقه کلیبر
ازدیدگاه مسؤلان شهری منطقه کلیبر در سال 86

(1-2)-بیان مسأله:
امروزه صنعت توریسم در دنیا یکی از منابع مهم درآمدزایی و در عین حال از جمله پارامترهای مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورها می باشد. در این میان کشور ایران با یک قدمت تاریخی چندین هزارساله و وجود جاذبه های سیاحتی و زیارتی از جمله مراکز مهم توریستی جهان می باشد. در این راستا استان آذربایجان شرقی دارای جاذبه های طبیعی، تاریخ، فرهنگی و هنری می باشد که شامل: کوهها، دشتها، دریاچه ها، قلعه ها، بناهای قدیمی و مذهبی همراه با شبکه ارتباطی شوسه، راه آهن و هوائی اهمیت توریستی این استان را نشان می دهد. و در این میان منطقه کلیبر دارای جاذبه های مطلوب و کم نظیر در جهت جذب جهانگردان می باشد که تا به حال با این همه استعداد و پتانسیل در این زمینه مورد بی توجهی قرار گرفته است و به صورت یک ضرورت برای تحقیق می باشد.
ورود جهانگردان به منطقه کلیبر می تواند منافع زیادی در برداشته باشد. و منطقه را متحول سازد. چه از بعد اقتصادی و چه از بعد فرهنگی و اجتماعی، از لحاظ بعد اقتصادی باعث افزایش درآمدهای ارزی، افزایش تحرک در صنعت جهانگردی و ایجاد زمینه های اشتغال،گسترش مبادلات با خارج از کشور کمک به گسترش بخشهای اقتصادی وابسته به جهانگردی تسریع در روند عمرانی شهر خواهد شد. از لحاظ بعد فرهنگی باعث تسریع در تعالی فرهنگی شهر، معرفی فرهنگ و تمدن و جلوه های طبیعی منطقه و استان حفظ میراث فرهنگی و تاریخی شهرستان نقش به سزائی دارد. از لحاظ بعد اجتماعی باعث توسعه متعادل اجتماعی شهر، در هم شکستن فاصله های اجتماعی، رفاه فراگیر و همه جانبه در شهر، بهسازی سلامت روانی شهر، و با توجه به ارتباطات سریع اجتماعی و جغرافیایی ضمن افزایش آگاهی های ملی در مورد نحوه زندگی، باورها، آداب و رسوم و سنتهای اقوام مختلف بستر مناسبی برای تحکیم و پیوند هر چه بیشتر مردم و همبستگی بیش از پیش ملی را فراهم می کند.
این پژوهش در دو سطح ا نجام می شود: یکی سطح توصیف و دیگری سطح تبیین آنچه به عنوان پرسش آغازین مطرح است اینکه چرا در شهرستان کلیبر صنعت جهانگردی رونق چندانی نداشته (چرا منطقه کلیبر با قدمت چندین هزار ساله و داشتن جاذبه های توریستی بی نظیر در جهت جذب جهانگردان به صورت ناشناخته باقی مانده است) و چه عواملی بر این مسأله تأثیرگذار بوده است و از طرف دیگر به معرفی توانها و پتانسیل های توریستی شهرستان کلیبر می پردازیم.
در واقع این پژوهش به دو قسمت اساسی تقسیم می شود:
1- قسمت اول پژوهش به معرفی توانها و پتانسیل های توریستی شهرستان کلیبر می پردازد. برای بدست آوردن اطلاعات در مورد جاذبه های توریستی از طریق روشهای توصیفی، کتابخانه ای، و مشاهده و عکسبرداری به معرفی جاذبه های توریستی شهرستان می پردازیم.
2- قسمت دوم پژوهش به دنبال یافتن موانع و عدم جذب جهانگردان (از طریق یافتن عوامل جذب و دفع جهانگردان) به شهرستان کلیبر می باشد. برای پاسخ به این پرسش جامعه آماری ما را مسؤلان شهری شهرستان کلیبر تشکیل می دهد.

(1-3)-اهمیت و ضرورت تحقیق:
قرن بیستم همراه با دگرگونیها و تحولات عمیق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، علمی درون خود سده انقلاب جهانی توریسم است. انقلابی در صنعت تولید بازرگانی و تبلیغات توریسم که این صنعت را از زمره بزرگترین و سودآورترین صنایع درآورده است.
افزایش عمومی درآمد کشورهای صنعتی و پذیرفتن قوانین اجتماعی، پیشرفت صنایع حمل و نقل و کاهش هزینه های سفر ازجمله عواملی است که باعث گسترش سیرو سیاحت بین المللی می گردد. سفر به دیگر نقاط می تواند عامل مهم پیشرفت اجتماعی و فرهنگی تلقی شود. سفر عاملی است که امکان برخورد تمدنها را فراهم می آورد، به بهتر شدن نهادهای آموزشی می انجامد و اندیشه های جدید و نو آوریها را پدید می آورد و یا آنها را به دیگر سرزمینها منتقل می کند. آذربایجان در شمالغربی فلات ایران از نظر موقعیت جغرافیایی (اقلیمی، طبیعی، انسانی، فرهنگی، اقتصادی، تاریخی) یکی از غنی ترین و جالب ترین استانهای ایران و در ردیف کلان استانهای مورد توجه و علاقه محققان و گردشگران و مسافران داخلی و خارجی می باشد و پیوسته ارزشها و پتانسیل های موجود در آذربایجان مورد نظر کسانی است که به این دیار و سرزمین سفر می کنند.
در بررسی سابقه گردشگری و سیاحتی منطقه ارسباران در صدها سال پیش این منطقه بنا به گواهی و روایت تاریخ سیاحان و مطالب مندرج در سفرنامه های جهانگردان اسلامی و اروپایی بیش از سایر شهرهای ایران مورد توجه قرار گرفته است. حالا که امکانات بالقوه در اختیار این منطقه است و طبیعتش بسیار زیبا و آثار تاریخی اش ارزشمند و در ردیف میراث جهانی قرار دارد و غذا و آداب و رسوم و سنت هایش دلپذیر است. باید این منطقه را بهتر از آ ن چه هست آماده پذیرش جهانگردان نمود. و در هر شرایطی امکانات لازم را فراهم ساخت. تا سود بیشتری در کنار شناخت واقعی منطقه عاید این شهرستان شود. پس با وجود این منابع غنی و توانمندی های منطقه توسعه صنعت جهانگردی در این منطقه امری ضروری به نظر می رسد و بررسی موانع موجود بر توسعه این صنعت اهمیت این تحقیق را بیشتر می کند.
از میان برداشتن موانع و مشکلات موجود، در واقع راه را برای دستیابی به اهداف و مقاصد هموار می کند. یک برنامه ریزی دقیق در این راستا به دنبال یافتن راه حلهای منطقی و قابل اجرا برای حل مشکلات و معضلات است. چرا که محور اصلی اجرای برنامه های پیش بینی شده حذف موانع و مشکلات بازدارنده است . تنها از طریق رفع این دشواریها و معضلات است که صنعت جهانگردی شهرستان کلیبر جایگاه خود را خواهد یافت و هدفها و ایده آلها قابل دسترسی خواهد شد.
پس چنانچه این صنعت در شهرستان کلیبر گسترش یابد مزایای زیادی را از قبیل: گسترش زمینه اشتغال، توسعه و گسترش امور زیر بنایی ، رونق وایجاد درآمد بیشتری برای مردم کسب درآمد ارزی، متعادل کردن توزیع درآمدها و.... به دنبال خواهد داشت.

(1-4)-اهداف پژوهش:
1- به کاربردن اطلاعات و تکنیک های بدست آورده در دوره کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی
2- توجه و شناخت مشکلات و تنگناهای شهرستان کلیبر به عنوان یک منطقه از نظر توریستی ا عم از توریست گذری و توریست اقامتی
3- بررسی وضع موجود و شناخت توانها و پتانسیل های شهرستان کلیبر اعم از طبیعی، تاریخی، فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و اجتماعی.
4- شناسایی عوامل مؤثر بر جذب و دفع جهانگردان به شهرستان کلیبر
5- دست یابی به علت هایی که موجب شده است صنعت جهانگردی شهرستان کلیبر نسبت به سایر شهرهای ایران چندان رونقی نداشته باشد در حالیکه منطقه شهرستان کلیبر نسبت به اکثر شهرهای ایران دارای قدمت تاریخی و جاذبه های جهانگردی فراوانی است.

(2-1)-تعریف مفاهیم:
(2-1-1)- تعریف لغوی جاذبه: در فرهنگ عمید به معنی جذب کننده، به خودکشنده، نیرویی که اجسام را به طرف خود می کشد (عمید، حسن، 1343، ص449)
در فرهنگ دهخدا به معنی محبت، کشش، قوه ای است که ملکولها بوسیله آن به سوی یکدیگر کشیده می شوند (دهخدا، علی اکبر 1338، ص 6443)

(2-1-1)-تعریف لغوی موانع:
در فرهنگ عمید به معنی جمع مانع می باشد (عمید، حسن 1343، ص 1130)
در فرهنگ دهخدا به معنی چیزهایی که بازدارنده و ممانعت کننده است. کسی را از کاری و هر آنچه مانع اجرای کاری گردد. بازدارنده از پیشرفت امور می باشد (دهخدا، علی اکبر 1338، ص 19207)
جذب در فرهنگ دهخدا به معنی ضد دفع ، کشیدن و به سوی خودکشیدن می باشد.
موانع جذب به معنی یک سری از عواملی که باعث عدم جذب می شود (همان منبع ص 19207)

(2-1-3)-تعریف لغوی جهانگرد (توریست):
در فرهنگ عمید به معنی سیاح، جهان نورد، کسی که در شهرها و کشورها بگردد و سیاحت کند (عمید، حسن 1343، ص 479)
در فرهنگ دهخدا به معنی سیاح، جهان گردنده، آن که در اقطار عالم بسیار سفرکند (دهخدا، علی اکبر 1338، ص 6961)
در فرهنگ معین به معنی جهانگردنده ، آن که در شهرها و کشورها به سیاحت می پردازد. (معین، محمد 1371، ص 1258)
(2-4-1)-تعریف جهانگرد از دیدگاههای مختلف:
اریک کوهن جهانگرد یا گردشگر را چنین بیان می کند یک مسافر داوطلب و موقت که امید لذت بردن از یک تجربه متنوع و تازه طی سفر دوسره نسبتاً طولانی و غیر تکراری به مسافرت می پردازد. (لی، جان 1378، ص 5)
در یکی از نخستین کتبی که در مورد جهانگردی در سال 1933 (f.w. ogivie) انتشار یافت جهانگرد به کسی اطلاق شده است که دو شرط در باره او مصداق داشته باشد: اول آنکه از محل اقامت خود برای مدتی کمتر از یک سال دور بوده دوم آنکه در محل جدید کسب درآمد ننماید. (الوانی، مهدی و همکاران 1373، ص 18)
در سال 1936 در کتاب صنعت گردشگری (A.j. norval) جهانگرد به عنوان فردی که با هدف و کاری غیر از آنچه در موطن خود دارد به کشور دیگری وارد شده و در آنجا بخشی از درآمد خود را هزینه می کند تعریف شده است (همان منبع ص 18)
جهانگرد یا گردشگر مقصود کسی است که دست کم یک شب در یک اقامتگاه عمومی یا خصوصی در محل مورد بازدید به سر برد. (گی چاک وای و همکاران 1997 ص 32)
در یکی از تعاریف کمیته متخصصین آمار جامعه ملل، جهانگرد به کسی اطلاق شده که کشور محل اقامت خود را حداقل به مدت 24 ساعت ترک گفته و درکشور دیگری اقامت گزیند. در این تعریف افراد زیر جهانگرد محسوب می شوند.
1- اشخاصی که برای تفریح، حفظ سلامتی یا به دلایل خانوادگی و از این قبیل سفر می کنند.
2- افرادیکه به منظور شرکت در جلسات ویا به سمت نماینده (علمی، ا داری، سیاسی، مذهبی، ورزشی وغیره ) مسافرت می نماید.
3- کسانی که برای امور بازرگانی مسافرت می نمایند.
4- افرادی که با کشتی به کشوری وارد می شوند و لو آنکه مدت اقامتشان کمتر از 24 ساعت می باشد.

در تعریف مذکور افراد زیر جهانگرد به شمار نمی آیند:
1- اشخاصی که با قرارداد کار و یا بدون آن برای گرفتن کار یا شغلی وارد کشور دیگری می شود.
2- اشخاصی که به منظور اقامت دائمی وارد کشوری می شوند.
3- دانشجویان و جوانانی که در مدارس یا دانشگاهها و پانسیون ها هستند.
4- ساکنین یک منطقه مرزی و اشخاصی که در یک کشور ساکن بوده و در کشور مجاور به کار مشغولند.
5- مسافرانی که به طور عبوری از کشوری می گذرند ولو آنکه مدت اقامتشان بیشتر از 24 ساعت باشد (الوانی، مهدی و دهشتی زهره 1373، ص 19 و 20)
سازمان جهانی جهانگردی (w.t.o) جهانگرد را چنین تعریف می کند: جهانگرد (توریست یا سیاح) شخصی است که به کشور یا شهری غیر از محیط زیست عادی خود برای مدتی کمتر از 24 ساعت و بیشتر از یکسال نباشد، سفر کند و قصد او از سفر تفریح، استراحت، ورزش، دیدار اقوام، کسب و کار، مأموریت، شرکت در سمینار یا کنفرانس، معالجه، مطالعه، تحقیق یا فعالیتهای مذهبی باشد. (شایان، سیاوش و... گروه مؤلفان 1377، ص 195)
کتاب سازمان جهانی جهانگردی 1997 ص 24 جهانگرد را چنین تعریف می کند: جهانگرد کسی است که برای مدت زمانی دست کم یک شب و نه بیش از یکسال به کشوری غیر از وطن یا محل سکونت معمولی خود مسافرت می کند و هدف اوکارکردن و پول درآوردن در آن کشور نیست. این تعریف شامل کسانی می شودکه برای تفریح، گردش وگذراندن روزهای تعطیل، برای دیدار دوستان و بستگان، برای کارهای تجاری و حرفه ای، برای درمان، برای زیارت و یا برای تأمین هدفهای دیگر به مسافرت می روند. (گی چاک وای و همکاران 1997، ص 205)

(2-2-1)-تعریف لغوی جهانگردی:
در فرهنگ عمید به معنی سیاحت و گردش در کشورها و شهرهای دنیا می باشد. (عمید، حسن 1343، ص 479)
در فرهنگ دهخدا به معنی عمل و شغل جهانگرد، سیاحت می باشد. (دهخدا، علی اکبر 1338، ص 6961)
در فرهنگ معین به معنی در اقطار عالم سفرکردن و شناخت می باشد. (معین، محمد 1371، ص 1258)

(2-2-2)-تعریف جهانگردی از دیدگاههای مختلف:
جهانگردی به سفری موقتی و کوتاه اطلاق شده که ضمن آن جهانگرد به منطقه ای خارج از محل سکونت و کار خود به منظور سیرو سیاحت سفر می کند. (الوانی، مهدی و دهدشتی شاهرخ، زهره 1373، ص 19)
صنعت جهانگردی، گردشگری عبارت است از گروهی از فعالیتهای اقتصادی که در مجموع بزرگترین صنعت جهانی را تشکیل می دهد و برای سرمایه گذاری و رشد یکی از عواملی است که بیشترین انگیزه را بوجود می آورد. جهانگردی (Tourism) یا گردشگری کارهایی است که فرد در مسافرت و در مکانی خارج از محیط عادی خود انجام می دهد. این مسافرت بیش از یکسال طول نمی کشد و هدف تفریح، تجارت یا فعالیتهای دیگر است. (گی، چاک وای و همکاران 1997، ص 32)
سازمان جهانی جهانگردی (w.t.o) جهانگردی را در قالب بازدید کننده ، جهانگرد و کسی که به گشتهای کوتاه تفریحی می رود تعریف کرده است بازدیدکنندگان (Visitors) کسانی هستند که به کشور دیگری غیر از کشور محل اقامت خود وارد می شوند و مقصودی به غیر از آنچه در کشور خود داشته اند پی گیری می نمایند. این گروه شامل جهانگردان و نیز کسانی که به گشتهای کوتاه تفریحی می روند می شود. جهانگردان کسانی هستند. که حداقل یک شب و بیش از یک شبانه روز را در کشور مقصد می گذرانند و هدفشان سرگرمی و تفریح، سلامتی و کسب آرامش، مطالعه، زیارت و غیره می باشد. مسافران گشت های تفریحی کوتاه نیز کسانی هستند که کمتر از یک شبانه روز را با هدف سرگرمی و تفریح صرف سفر می نمایند. (الوانی،مهدی و دهدشتی شاهرخ،زهره1373،ص20)
جهانگردی مجموعه و منظومه ای متشکل از جهانگرد و عرضه کننده خدمات وکالا، دولت و جامعه، میزبان می باشد که با یکدیگر در تعامل و ارتباط بوده و هدف جذب و جلب جهانگردان را دنبال می کند. جهانگردی، ترکیبی از فعالیتها، خدمات، سیاستها، خط مشی ها، ضوابط، فرهنگها و کالایی است که برای تحقق یک سفرسیاحتی ضرورت دارد. به عبارتی دیگر جهانگردی صنعتی چند بعدی است که دربرگیرنده هتل ها، مهمانسراها، رستوران ها، مراکز تفریح، جاذبه های جهانگردی، سیستم حمل ونقل، واحدهای خدمات جهانگردی و واحدهای دیگر است که مجموعاً جهانگردی را در یک کشور شکل می دهد. (همان منبع ص 21)

(2-2-3)-تعریف انواع مختلف جهانگردی:
1- جهانگردی یا گردشگری (Tourism) کارهایی است که فرد در مسافرت و در مکانی خارج از محیط عادی خود انجام می دهد. این مسافرت بیش از یک سال طول نمی کشد و هدف تفریح، تجارت یا فعالیتهای دیگر است.
2- جهانگرد یا گردشگر (Tourist) مقصود کسی است که دست کم یک شب در یک اقامتگاه عمومی یا خصوصی در محل مورد بازدید به سر می برد.
3- گردشگر یک روزه (Same pay visitor) مقصود کسی است که یک روز به مکان دیگری می رود. ولی شب را در آنجا نمی گذراند.
4- دیدارکننده (Visitor) کسی است که به مکانی غیر از محیط معمولی خود مسافرت می کند کمتر از دوارده ماه متوالی در آنجا به سر می برد و هدف اصلی از این مسافرت این نیست که در مکان مورد بازدید در ازای دریافت پول کار کند.
5- مسافر (Traveler) کسی است که بین دو یا چند نقطه مسافرت کند.
(2-2-4)-اشکال عمده جهانگردی:
با توجه به طول مسافرت، نوع تأسیساتی که به خدمت گرفته می شود. فصل و چگونگی سازماندهی مسافرت، همچنین انگیزه های گوناگون که موجب پیدایش یک جریان توریستی
می شوند. می توان اشکال مختلفی از جهانگردی را از یکدیگر تمیز داد:
1- جهانگردی تفریحی واستفاده از تعطیلات: این نوع جهانگردی شامل افراد یا گروههای است که در جهت استفاده از تعطیلات، تفریح، استراحت، استفاده از آب وهوای دلپذیر، گشت و گذار در طبیعت و.... از محل اقامت خود به مسافرت می روند.
2- جهانگردی اجتماعی: در این جهانگردی عمدتاً هدفهای اجتماعی، مردم شناسی، جامعه شناسی و امثال آن مورد نظر است. دیدار و آشنایان خویشاوندان نیز از نوع جهانگردی اجتماعی به شمار می آید.
3- جهانگردی فرهنگی و آموزشی: این نوع جهانگردی برای آشنائی با میراث های فرهنگی و هنری، آداب و رسوم، بناها و آثار تاریخی با هدفهای آموزشی، تحقیقاتی و پژوهشی صورت می گیرد. توریست هایی که در این گروه قرار دارند توریست و جهانگرد کاوشگر نامیده می شود.
4- جهانگردی سیاسی: مسافرت به منظور شرکت در اجلاس و مجامع بین المللی، کنگره ها و سمینارهای سیاسی، جنبش های ملی و مذهبی، مراسم ویژه مانند: تدفین رهبران و شخصیتهای سیاسی، پیروزی رهبران احزاب و به حکومت رسیدن آنها و نظایر آن جهانگردی سیاسی خوانده می شود.
5- جهانگردی بازرگانی: شرکت در بازارهای مکاره،نمایشگاههای کالا،بازدید از کارخانه ها و.....
6- جهانگردی درمانی: معالجه پزشکی با تغییر آب و هوا، استفاده از آبهای گرم معدنی، گذراندن دوره نقاهت و....
7- جهانگردی مذهبی: این نوع از جهانگردی یکی از رایجترین اشکال جهانگردی در سراسر جهان است.جاذبه های مذهبی، زیارتگاهها واماکن مقدسه هر ساله تعداد زیادی از جهانگردان را به سوی خود جلب می کنند.
8- جهانگردی ورزشی: هر نوع مسافرتی که به منظور فعالیتهای ورزشی باشد جهانگردی ورزشی نامیده می شود. مانند اسکی، پیاده روی، کوه پیمایی، شکار، کوهنوردی، دوچرخه سواری، شنا و شرکت در مسابقات ورزشی و تماشای مسابقات و امثال آن.

(2-2-5)-انواع مسافرت:
1- مسافرت ها درون حوزه ای (Domestic tourism): یعنی افراد ساکن به عنوان دیدار کننده در درون یک حوزه انجام می دهند.
2- مسافرت های درون مرزی (In bound tourism): یعنی افراد غیرساکن به عنوان دیدار کننده در درون یک حوزه خاص مسافرت کنند.
3- مسافرت های برون مرزی (Out abound tourism) : یعنی افراد ساکن برای دیدار از نقاط مختلف حوزه ای غیر از حوزه خودشان مسافرت کنند.
پس می توان در یک کشور اصطلاحات (بومی)، (درون مرزی) و (برون مرزی) را به شیوه های مختلف در هم ترکیب کرد و طبقه بندی زیر را به وجود آورد:
1- مسافرت های داخلی (Internal tourism) شامل مسافرت های درون حوزه ای و درون مرزی می شود.
2- مسافرت های ملی (National tourism) شامل مسافرت های درون حوزه ای و برون مرزی می شود.
3- مسافرت های بین المللی (International tourism) شامل مسافرت های درون مرزی و برون مرزی می شود.

(2-2-6)-انواع کلی جهانگردی:
1- جهانگردان خارجی، کسانی هستند که از خارج وارد یک کشور می شوند.
2- جهانگردان داخلی: افرادی هستند که در داخل کشور خودشان به مسافرت می روند. (شایان، سیاوش....گروه مؤلفان 1377، ص 195)
پرویز دیبائی در کتاب خود جهانگردی را به سه دسته تقسیم می کند:
1- جهانگردانی که از خارج وارد کشور می شوند.
2- جهانگردانی که اهل یا مقیم آن کشورند. و در داخل کشور مسافرت می کنند.
3- جهانگردانی که اهل کشوری هستند. و به خارج از کشور خود سفر می کنند.
اثرات جهانگردی داخلی: 1- جلوگیری از خروج ارز وایجاد توازن در تراز پرداختهای کلی و پرداختهای جهانگردی 2- ایجاد ارتباط فرهنگی در سطح ملی برای تأمین وحدت ملی بیشتر.
جهانگردی داخلی به طور کلی یک ابزار مؤثر در دست برنامه ریزان اقتصاد ملی است. زیرا اولاً به طوری که گفتیم با جلوگیری از خروج ارز بر ثروت کشور می افزاید و ثانیاً یک عامل مهم سیاست توزیع مجدد درآمدها و جریان بیشتر و سریع تر پول و ایجاد رونق و اشتغال بیشتر در بخش خدمات وکالاهاست. طبیعی است که سفر به عنوان تفریح زمانی عمل می گردد که موضوع حداقل تأمین ضرورتهای اساسی زندگی نباشد اگر فردی از افراد جامعه نیازهای اولیه زندگی خوش را در حد متعارف تأمین نکرده باشد اندیشه مسافرت به عنوان تفریح را نمی توان در سر بپروراند. بر این اساس تنها خانواده های مرفه که دارای درآمد بیشتردارند. قاعدتاً اقدام به سفر می نمایند. و هزنیه هایی که به عمل می آورند در حقیقت جزو وسایل مستقیم و مؤثر سیاست توزیع مجدد درآمدهاست. و چون این هزینه ها به مصرف خدمات وکالاهای داخلی می رسند ناچار در جریان بازار کالا و پول داخلی وارد شده و به همین ترتیب دست به دست می گردد و موجب سرعت جریان پول می شود.
موج سفرهای داخلی خدماتی تازه پدید می آورد. وخدمات موجود را رونق و تحرک می بخشد و خدمات حمل و نقل و کلیه خدمات وکالاهای وابسته به آن نظیر خدمات تعمیراتی، انرژی و سوخت و یا خدمات تأسیساتی و وابسته های آن مانند: هتل، متل، اردوگاه، رستوران، چایخانه، صنایع دستی وغیره .... توسعه خاصی می یابد.

آثار فرهنگی و اجتماعی جهانگردی:
آثار فرهنگی اجتماعی جهانگردی از سه زاویه قابل بررسی است.
1- آثار فرهنگی- اجتماعی جهانگردی بر مقصد: مقصد تا چه حد توانایی جذب تعداد معینی جهانگرد را داراست.
2- آثار فرهنگی- اجتماعی جهانگردی بر کسب زندگی: اثری که دیدارکنندگان بر ارزشها و سبک زندگی مردم محل می گذارند.
3- آثار فرهنگی- اجتماعی جهانگردی بر هنرها: نفوذ واثر دیدارکنندگان بر هنرهایی نظیر نقاشی، مجسمه سازی، تئاتر، معماری، صنایع دستی و غیره.
این سه اثر پیامدهای مثبت زیر را به همراه دارند:
1- تعداد دیدار کنندگان باعث رونق اقتصاد محل می شود. دیدارکنندگان ثروت و شغل ایجاد می کنند و موجب بهبود در تأسیسات زیربنایی محلی می شوند و تسهیلات و خدمات جدید را پایه ریزی می کنند و دیگر انواع سرمایه گذاری را برمی انگیزند.
2- جهانگردی تماس وارتباط بیشتری با دنیای بیرون ایجاد می کند. فرایند بین المللی شدن را تقویت و جریانهای دو طرفه اطلاعات را تشویق و تحریک می کند. تبادل فرهنگی را ارتقاء می دهد. منجر به واردات کالاها و خدمات بیشتر می شود و به طور کلی تمامی حیطه تجارت و ارتباطات را توسعه می دهد.
3- جهانگردی مخاطبان و شیفتگان جدیدی را برای هنرهای ملی (موسیقی، تئاتر، صنایع دستی) ایجاد می کند. جهانگردی همچنین اثر غیرمستقیم قابل توجهی بر همه تبلورها وتجلی های هنری دارد. (از جمله بر ادبیات، نقاشی، معماری)

این آثار ممکن است در جهت منفی نیز عمل کنند:
1- ممکن است مقاومتهایی در برابر تغییر در ارزشها وسبک زندگی صورت گیرد (این تغییرات نه فقط ناشی از ورود دیدارکنندگان به محل بلکه به سبب خود فرایند توسعه نیز هست).
2- ممکن است مخالفتهای با اثر نیروهای این بازار بر هنرهای سنتی و معاصر صورت پذیرد. (راجر، داس ویل 1378، ص 189).

آثار جهانگردی:
(2-3-1)-آثار مثبت جهانگردی:
1- حفاظت جاذبه های طبیعی: جهانگردی موجب می شود تا تلاش بیشتری برای حفظ منابع طبیعی مانند:جنگل ها، پارک های ملی و مناطق حفاظت شده به عمل آید. سواحل دریاها و رودخانه هایی که در آن ها ماهیان و آبزیان کمیاب یافت می شوند. جنگل هایی که در آن وحوش و حیوانات نادر زیست می کنند، از جمله مناطقی هستند که مورد توجه جهانگردان قرار می گیرند و کوشش می شود تا از آنها حفاظت شود. بدین ترتیب جهانگردی ضمن سودآوری، انگیزه حفظ جاذبه های طبیعی در کشورها را به وجود می آورد و سبب احیاء و بقاء این جاذبه ها خواهد شد.
2- حفظ و نگهداری آثار ابنیه تاریخی: جهانگردی انگیزه حفظ آثار باستانی را تقویت می کند وموجب می شود برای جلب نظر جهانگردان کوشش های جدی تری در زمینه حفاظت از آثار تاریخی به عمل آید. در کشورهایی که از نظر بودجه در تنگنا به سر می برند درآمد حاصل از جهانگردی این امکان را فراهم می آورد که وجوهی برای مرمت و نگهداری آثار تاریخی که از جاذبه های جهانگردی هستند صرف شود. در این کشورها غالباً ورودیه های که برای دیدن ابنیه و آثار باستانی از جهانگردان اخذ می شود. مستقیماً صرف حفظ و نگهداری و مرمت آن ها می شوند.
3- بهسازی محیط: کشوری که جذب جهانگردان را جزو اهداف خود قرار می دهد برای نیل به این هدف می کوشد تا محیطی عاری از آلودگی و بهسازی شده را در معرض دید جهانگردان قرار دهد. خیابان های پاکیزه، دیوارهای رنگ آمیزی شده و میادین گل کاری شده، همه در جذب جهانگردان نقش عمده ای دارند. کنترل آلودگی هوا، طبیعت وحفظ بهداشت محیط که برای توسعه جهانگردان ضروری است. یکی از آثار مثبت جهانگردی به شمار می آید. ساختن هتل های زیبا، ابعاد استراحتگاههای خوش منظره در دامنه کوهها وکنار جاده ها نیز جزئی از بهسازی محیط را تشکیل
می دهند.
4- توسعه تجهیزات وخدمات زیربنایی: برای توسعه جهانگردی نیاز به فرودگاههای مجهز، پایانه های مسافربری وسیع، تجهیزات ارتباطی جاده ها و بزرگراههای امن، سیستم های آب تصفیه شده، برق، روشنایی و سوخت رسانی است و توسعه این تجهیزات وخدمات که به تبع توسعه جهانگردی انجام می شود از مزایای جهانگردی محسوب می شود.
5- آگاهی ساکنان منطقه: در مناطقی که ساکنان چندان اهمیتی به محیط نمی دهند با توسعه جهانگردی و درآمد زا شدن منطقه از طریق جهانگردی، مردم به اهمیت محیط خود پی می برند و برای حفظ وحراست از آن مصمم می شوند.
6- مزیت های اقتصادی: مزایای مستقیم حاصل از جهانگردی، ایجاد فرصتهای اشتغال جدید، فروش خدمات وکسب درآمد، ارزآوری ارتقاء سطح زندگی مردم و توسعه اقتصادی منطقه
می باشد. در مناطقی که رکود و بیکاری وجود دارد. توسعه جهانگردی موجب تحرک اقتصادی، استخدام نیروهای جوان و جلوگیری از مهاجرت می شود. با به گردش درآمدن چرخ های اقتصاد در منطقه، دولت نیز از طریق اخذ مالیات تأسیسات زیربنایی ایجاد می کند. و وضعیت عمومی اقتصاد در منطقه بهبود می یابد. در مناطق پررونق اقتصادی نیز جهانگردی موجب رونق بیشتر و تداوم توسعه می شود.
از مزایای غیر مستقیم جهانگردی، توسعه سایر صنایع و بخش های دیگر اقتصادی است. از طریق جهانگردی فعالیتهای ساختمانی برخی از صنایع تولیدی، صنایع دستی وهنری، کشاورزی، باغداری و ماهیگیری رونق می یابند. وخدمات و کالاهای مصرفی در صنعت جهانگردی گردونه سایر بخش های صنعت و تولید را به حرکت در می آورد. آثار آموزش های جهانگردی نیز غیرمستقیم بر بهره برداری اقتصاد جامعه اثرات مثبتی دارد. و موجب تحرک بیشتر نیروی کار می شود.
7- حفظ واشاعه هنرهای سنتی و آداب و رسوم باستانی: با توسعه جهانگردی هنرهای سنتی نضج گرفته و رشد می یابند و آداب و رسوم باستانی زنده می شوند. بر اساس تحقیقات انجام شده توسعه جهانگردی موجب احیاء هنرهای دستی و آداب و رسوم قبایل سرخپوست در مناطقی که موجب بازدید جهانگردان بوده، شده است. علاقمندی جهانگردان به هنرهای نمایشی موجب توسعه تماشاخانه ها و تئاترهای سنتی شده است و مراسم جشن و پایکوبی افراد بومی احیاءمی شوند. ضمناً درآمدهای حاصل از این طریق به توسعه و رشد آنها کمک می کند.
8- احیاء هویت فرهنگی واحساس غرور ملی: زمانی که ساکنان بومی، علاقه و اشتیاق جهانگردان را نسبت به فرهنگ و سنت های خود مشاهده می کنند با احساس غرور و هویت فرهنگی خود را بیش از پیش در می یابند فرهنگ اقلیت که عموماً در فرهنگ اکثریت تحلیل می رود، بدین ترتیب شکل اولیه خود را پیدا می کند و نمود می یابد به طور کلی فرهنگ ماشینی موجب ا ز بین رفتن و تضعیف فرهنگهای سنتی می شود، که تا حدودی این ضایعه از طریق جهانگردی جبران شده و فرهنگ های سنتی در جوامع احیاء و تقویت می شوند. تحقیقات انجام شده اثرات مثبت توسعه جهانگردی را در احیاء هویت فرهنگی به خوبی نشان داده است.
9- تبادل فرهنگی: جهانگردی مردم جوامع میزبان و میهمان را به هم نزدیک و نوعی تبادل و ارتباط فرهنگی را بین آنان ایجاد می کنند. تفاهم بین ملتها و احترام و دوستی نسبت به یکدیگر یکی از مزایای مهم جهانگردی است. در کشورهایی که قبایل ونژادهای مختلفی دارند (مانند اندونزی وهند) گردش و بازدید ساکنان بخشهای مختلف در کشور موجب نزدیکی آنان به یکدیگر و وحدت ملی می شود. به طورکلی جهانگردی به بازدیدگنندگان نکات تازه ای را از فرهنگ کشورهای دیگر می آموزد و قدرت و تحمل و قبول دیگران، ارزشها وسنت های آنان را ایجاد می کند. جهانگردی پیام آور دوستی و تفاهم بین مردمان جوامع مختلف بوده و موجب پیوند آنان با یکدیگر می شود. جهانگردی موجب شناخت فرهنگ های مختلف می شود. و کشور میزبان این فرصت را پیدا می کند که فرهنگ و ارزشهای خود را به مردم سایر ملل بشناساند. و از آنان نمایندگانی برای تبلیغ اندیشه ها و افکار ایدئولوژیک خود بسازد.

(2-3-2)-آثار منفی جهانگردی:
1- ایجاد آلودگی: صنعت جهانگردی را صنعتی تمیز نام نهاده اند. اما توسعه سریع و بی برنامه آن منشاء آلودگی های بسیار زیاد شده است. افزایش بار سیستم حمل ونقل وازدحام خودروها در مناطق مورد بازدید موجب آلودگی هوا می شود. آلودگی آب نیز از طریق فاضلاب هتل ها و استراحت گاهها یا قایقرانی در دریاچه ها ممکن است. بدنماشدن مناطق طبیعی به علت استفاده بی رویه، ایجاد تأسیسات بدون در نظر داشتن زیبایی شهر و لوله کشی های گاز و سیم کشی برق برای تأسیسات جهانگردی بطور موقت، همه موجب بدمنظره شدن منطقه و نوعی آلودگی بصری می شوند. سروصداهای ناشی از تردد جهانگردان و برخی سرگرم کننده مانند: مسابقات موتور سواری یا ماشین رانی نیز باعث آلودگی صوتی محیط می شوند و در بعضی مناطق مسأله جمع آوری زباله ها و معدوم کردن آنها نیز به کندی انجام می شود و این امر خود به آلودگی محیط می افزاید.
2- فرسودگی محیط زیست: استفاده مستمر جهانگردان از جنگل ها، پارک های ملی، دریاچه ها و سایر جاذبه های طبیعی باعث فرسوده شدن این محل ها می شود. در یکی از تحقیقات انجام شده آثار مخرب استفاده جهانگردان از جاذبه های طبیعی بسیار جدی قلمداد شده است. اصولاً استفاده جهانگردان چرخه طبیعی زیست را در اغلب موارد به هم زده و موجب خسارات جبران ناپذیری به طبیعت منطقه می شود. به عنوان مثال: موتور سواری جهانگردان زندگی وحوش و پرندگان را به هم زده و باعث کوچ آنان می شوند. و یا رویش گل ها و گیاهان وحشی در مناطقی که مورد بازدید مستمر جهانگردان است به تدریج متوقف می شود. و پس از مدتی به نابودی می گراید.
3- آسیب دیدن ابنیه و آثار تاریخی: استفاده بیش از حد آثار تاریخی برای جهانگردان موجب فرسایش و از بین رفتن آثار مذکور می شود. در بعضی از آثار تاریخی ظریف مانند: تابلوها، نقاشی دیوارها یا سنگ نوشته ها و لوحه ها، دست زدن ونزدیک شدن و بعضاً عکسبرداری ممنوع شده است. و بدین وسیله کوشش می شود تا از فرسایش آنها حتی المقدور جلوگیری شود اما به هر حال حضور جهانگردان در این ابنیه و آثار در طول زمان عملاً آسیب ها و صدماتی را به وجود می آورد که شاید قابل ترسیم هم نباشد.
4- به هم زدن طرح های استفاده از زمین: توسعه جهانگردی نیاز به ایجاد هتل ها و استراحتگاهها و سایر تأسیسات مربوط را دارد و گاهی این امر موجب می شود تا فضاهای شهری به نفع تأسیسات جهانگردی اشتغال شده و تأسیسات مورد نیاز شهر کنار نهاده شود. فرضاً مناطق کشاورزی و باغها به صورت تفرجگاه جهانگردان در می آیند. و زمین ها به جای ایجاد بیمارستان و مدرسه به تأسیس هتل و مهمانخانه ها تخصیص داده می شوند. استفاده بی رویه از زمین برای تأسیسات جهانگردی منجر به مشکلات در آبرسانی و مسأله فاضلاب و ترافیک شهر را ایجاد می کند جهانگردی به علت درآمدزا بودن انگیزه
استفاده از زمین به هر قیمت را بوجود می آورد و نیازهای اصلی مردم شهر را ارضاء نشده باقی می گذارد.
5-شیوع بیماری های مسری: امروزه مسأله بیماری علاج ناپذیر «ایدز» مسؤلان جهانگردی را نگران ورود مبتلایان به این بیماری به کشور میزبان کرده است. اما د رهر حال با جابه جایی و ورود وخروج جهانگردان احتمال سرایت بیماری، ویروسها و میکروب ها همواره وجود دارد. اگر چه امروزه بهداشت و پاکیزگی محیط هتل ها، رستوران ها و چایخانه ها، تا حدود زیادی بهبود یافته است. اما به علت تردد مسافران در شهر و نقاط مختلف آن امکان انتقال بیماریها همواره با درصدی از احتمال وجود دارد. هنوز برخی از بیماریها مانند مالاریا، وبا و طاعون در برخی کشورهای در حال توسعه وجود دارند. و در صورتیکه جهانگردان این کشورها از قرنطینه نگذرند. احتمال انتقال بیماری وجود خواهد داشت.
6-ایجاد نابرابر اقتصادی:اگر جهانگردی در یک یا چند منطقه خاص در یک کشور توسعه پیداکند. آثار مثبت اقتصادی آن صرفاً در آن مناطق است و نوعی عدم تعادل از نظر استخدام در نقاط مختلف کشور ایجاد می کند. از سوی دیگر مردمان منطقه جهانگردپذیر از درآمد بالایی بر خوردار می شوند و ساکنان سایر مناطق از این مزیت بی بهره می مانند . این نابرابری ممکن است در یک منطقه و برای مشاغل مختلف نیز به وجود آید. صرفاً کسانی که مسقیماً با جهانگردان در دادوستد هستند درآمدهای بالایی کسب می کنند در حالیکه سایر مردمی که از این درآمد بی بهره هستند از مشکلات و تنگناهای حاصل از توسعه جهانگردی آسیب می بینند. نکته منفی دیگر گران شدن بهای اجناس و کالاها در مناطق جهانگردی است که اگر چه درآمد گروهی از صاحبان مشاغل را بالا می برد ولی اکثر افراد آن خطه از گرانی رنج می برند. ضمناً توسعه جهانگردی موجب جابه جایی اشتغال افراد بومی می شود. (فرهمندی، حسین، بررسی میزان جذب توریسم از دیدگاه سازمان ایرانگردی وجهانگردی شهرستان مشهد، کارشناسی ارشد، پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن 1378).

(2-4)-چارچوب تئوریک پژوهش:
دراین پژوهش از تئوری چاک.وای.گی استفاده شده که سوالات این پژوهش برگرفته از این تئوری است.
تئوری چاک .وای .گی درمورد توسعه جهانگردی پایدار:
در حالی که جامعه جهانی به سده بیست و یکم وارد شده است جهانگردی سیر تکاملی می پیماید ودر بسیاری از کشورهای جهان به صورت یک صنعت در آمده است مسئله پایداری ، دوام و پایندگی مطرح می شود اصطلاح جهانگردی پایدار که به تازگی به کار می رود دارای معنی ها و تفسیرهای متعدد است . مقصود از این اصطلاح بیان توانایی های کشوری است که مقصد جهانگردان قرار می گیرندو باید آن کشور خود را در برابر رقیبان جدید و سرزمین های تازه کشف شده که از جذابیت بیشتری برخوردارند حفظ کند همچنین باید بتواند برای نخستین بارجهانگردان را جذب کند و آنها را تشویق به بازدیدهای بعدی از آن مکان کند. از نظر فرهنگی منحصر به فرد باقی بماند و عوامل زیست محیطی تعادل و توازن برقرار کند(گی ،چاک ،وای و همکاران 1997ص 71)

در تعریف جهانگردی پایدار سه امر مهم مورد تاکید قرار می گیرد:
1. کیفیت جهانگردی پایدار: که می تواند تجربه های با کیفیت بالا به جهانگرد یا به مسافر دهد همچنین باعث می شود که کیفیت زندگی جامعه میزیان بهبود یابد و کیفیت محیطی نیز حفظ شود.
2. حفظ و دوام : جهانگردی پایدار دوام منابع طبیعی که اساس و پایه وجود آن بوده است و همچنین حفظ ودوام فرهنگ جامعه میزبان را که منشاء تجربیات ارزنده آن می شود تضمین می کند.
3. تعادل :جهانگردی پایدار بین نیازهای صنعت جهانگردی ، حمایت از محیط زیست و جامعه محلی،نوعی تعادل و توازن برقرار می کند. درجهانگردی پایدار بین هدفهای متفاوت و مشترک جهانگردان ،مسافران ، جامعه میزبان و مقصد یا محلی که پذیرایی این افراد است نوعی همکاری و اشتراک مساعی به وجود می آورد(همان منبع ،ص 325)
چاک ،وای ، گی در تئوری توسعه جهانگردی پایدار اصولی را برای این تئوری متذکر می شود. و معتقد است که چنانچه این اصول حتی درکشورهای جهان سوم توجه شود می تواند صنعت جهانگردی آن کشور را رونق بخشد . این اصول عبارتند از:
1. باید افراد محلی را تشویق و ترغیب پذیرفتن نقش هایی کرد تا در امر برنامه ریزی و توسعه که به یاری سازمانهای دولتی ، تجاری ،مالی انجام می شود مشارکت فعال نماید و بخش خصوصی راتشویق به سرمایه گذاری دراین صنعت نمود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  260  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید