لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه103
فهرست مطالب
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه.........................................................................................4
تعریف علم تغذیه.............................................................................6
تاریخچه مصرف کود........................................................................8
آشنایی با عوامل موثر بر رشد گیاه........................................................9
اهمیت PH در تغذیه گیاه چیست؟.........................................................15
شوری و سدیمی بودن خاکها و تغذیه گیاه..............................................17
کیفیت آب آبیاری و تغذیه گیاه.............................................................21
PHخاک و تغذیه گیاه......................................................................25
نقش مواد آلی خاک در تغذیه گیاه.........................................................28
عناصر غذایی ضروری،مفید و سمی در تغذیه گیاه.....................................32
منابع عناصر غذایی در خاک..............................................................36
راههای خروج عناصر غذایی از خاک....................................................37
منبع انرژی برای جذب عناصر غذایی....................................................41
جذب برگی یا تغذیه برگی عناصر غذایی..................................................42
ارزیابی نیاز کودی گل ها و گیاهان زینتی................................................45
روش مشاهده علایم ظاهری کمبود در تعیین نیاز کودی گیاه ..........................46
روش آزمون خاک در تعیین نیاز کودی گیاه .............................................51
روش تجزیه گیاه در تعیین نیاز کودی گیاه ..............................................55
آشنایی با کودها..............................................................................58
خواص کودهای شیمیایی ازتی.............................................................59
ترکیب کود....................................................................................62
تاثیر کودهای شیمیایی بر EC وPH خاک...............................................63
روش های کود پاشی........................................................................65
روش کود آبیاری در تغذیه گیاه............................................................68
آشنایی با روش تزریق محلول کودی به داخل گیاه......................................71
نقش کودهای دامی در تغذیه گلها و گیاهان زینتی.......................................73
کود کمپوست و اهمیت آن در تغذیه گیاه..................................................76
نقش کودهای بیولوژیک در تغذیه گیاه....................................................79
نقش ازت در تغذیه گلها و گیاهان زینتی..................................................80
نقش فسفر در تغذیه گلها و گیاهان زینتی................................................84
نقش پتاسیم در تغذیه گلها و گیاهان زینتی...............................................87
نقش کلسیم و منیزیم در تغذیه گلها و گیاهان زینتی.....................................90
نقش بر و مولیبدن در تغذیه گلها و گیاهان زینتی.......................................93
نقش آهن در تغذیه گلها و گیاهان زینتی..................................................96
تاثیر آلاینده های زیست محیطی در تغذیه گلها و گیاهان زینتی........................99
منابع........................................................................................103
مقدمه:
بعد از تعریف علم تغذیه و خلاصهای از تاریخچه این علم عوامل مؤثر بر رشد گیاه یعنی عوامل ژنتیکی و محیطی نام برده خواهد شد. اشاره می شود که رشد گیاه و کمیت و کیفیت محصول زمانی در حد عالی و مناسب خود خواهد بود که تمامی عوامل مؤثر بر رشد از جمله تغذیه گیاه در حد بهینه و مناسب باشد.
از خاک به عنوان بستر طبیعی رشد و نمو گیاه نام برده می شود و خصوصیات یک خاک مناسب از نظر خواص فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و حاصلخیزی نیز بر شمرده خواهد شد. در ارتباط با مشکلات تغذیهای خاکهای خاص مثل خاکهای شور و سدیمی که یکی از مشکلات عمده در کشور ما است و نیز مشکلات تغذیه در خاکهای آهکی و کمبودی که در ارتباط با عناصر غذایی در این خاکها مشاهده میشود، توضیح داده می شود. خاکهای اسیدی گر چه در کشور ما سطح وسیعی ندارند ولی برای تکمیل بحث، مورد اشاره قرار می گیرند و مشکل مسمومیت آهن، آلومینیوم و منگنز در این خاکها عنوان می شود.
تاثیر pH بر قابلیت جذب عناصر توسط گیاه بحث خواهد شد، و اشاره می شود که PH یکی از عوامل مهم در قابلیت جذب عناصر غذایی توسط گیاه است و نقش مهمی در تغذیه گیاه دارد.
عناصر غذایی به عناصر غذایی ضروری، مفید، غیر ضروری و سمی تقسیم بندی می شوند.
معیارهای ضروری بودن عناصر غذایی عنوان خواهد شد. عناصر ضروری به عناصر پر مصرف و کم مصرف یا عناصر ماکرو و میکرو طبقهبندی می شوند و بر این نکته تأکید خواهد شد که مبنای طبقهبندی عناصر به پر مصرف و کم مصرف، مقدار نیاز و مقدار جذب توسط گیاه است، نه اهمیت عناصر. زیرا اعتقاد بر این است که همه این عناصر در تغذیه گیاه نقش یکسانی دارند. چنانچه کمبود یک عنصر وجود داشته باشد، چه این عنصر مولیبدون باشد (که گیاه کمترین نیاز به آن را دارد) یا ازت (که بیشتر مورد نیاز گیاه است) در تغذیه، رشد و کیفیت محصول مهم هستند. مکانیسمهای جذب عناصر غذایی را برمی شماریم و تفاوت جذب فعال و غیر فعال را توضیح می دهیم. سپس در خصوص روشهای تعیین نیاز کودی گیاهان که شامل مشاهده علائم ظاهری کمبود، آزمون خاک و گیاه در مزرعه و گلخانه بود را یادآورمی شویم. مراحل آزمون خاک و گیاه، مزایا و محدودیتهای هر کدام را برمی شماریم و بر این نکته تأکید می کنیم که برای تشخیص صحیح نیاز کودی معمولاً تلفیقی از این روشها میتواند خیلی سودمند و مفید باشد.
در ارتباط با بحث کودها از جمله کودهای شیمیایی، آلی و بیولوژیک مطالبی بیان خواهد شد، و اهمیت هر یک را در تغذیه گیاه یادآورمی شویم و بر این نکته تأکید ویژه خواهیم داشت که در تغذیه گلها و گیاهان زینتی کودهای آلی نقش بسیار مهم و تعیین کنندهای دارند. گلها و گیاهان زینتی در خاکهای خوب رشد میکنند که ماده آلی خاک زیاد باشد و همچنین تأکید می نماییم که در مدیریت تلفیقی تغذیه گیاه مصرف توأم این کودها میتواند مؤثر و مفید باشد. زیرا هدف و راهکار جایگزینی کودهای شیمیایی بوسیله کودهای حیوانی و بیولوژیک است. و این به دلیل پایین آوردن اثرات آلودگی زیست محیطی و استفاده بیشتر از پتانسیلها و توان خاک است. برای تأمین نیازهای غذایی بحث تثبیت کنندههای ازت در خاک را عنوان خواهیم کرد. تثبیت کنندهها در حقیقت کار کارخانههای عظیم کود شیمیایی را در خاک انجام میدهند و این یکی از موهبتهای الهی است که در اختیار بشر قرار گرفته است. در ارتباط با نقش عناصر غذایی در کمیت و کیفیت محصول توضیحاتی بیان خواهد شد. علائم کمبود و راههای برطرف کردن آن را برمی شماریم.
علم تغذیه گیاه:
علم تغذیه گیاه علمی است که به چگونگی تامین نیازهای غذایی گیاه به منظور افزایش کمیت و کیفیت محصول می پردازد.(2)
آیا کیفیت محصول ژنتیکی است یا تحت تاثیر عوامل محیطی قرار دارد؟
بطور کلی کیفیت محصول، بخصوص در مورد گلها و گیاهان زینتی مثل رنگ گل، بوی گل و خصوصیاتی مثل تعداد کاسبرگ و تعداد پرهای گل در درجه اول بوسیله عامل ژنتیک کنترل میشوند؛ و عوامل محیطی از جمله تغذیه گیاه تاثیر زیادی در آن دارند. از طریق تغذیه صحیح و متعادل گیاه، کمیت و کیفیت محصول افزایش پیدا میکند. پس کیفیت محصول بوسیله دو عامل محیطی و ژنتیکی در گیاه کنترل میشود. به این مفهوم که در درجه اول باید سعی کنیم گیاهی را انتخاب کنیم که بطور ژنتیکی کیفیت خوبی داشته باشد و این کیفیت خوب باید در یک محیط خوب پرورش داده بشود و عوامل مورد نیاز آن نیز تأمین بشود تا این کیفیت خوب بروز کند.(6)
اهمیت اقتصادی گیاهان زینتی:
امروزه بحث کیفیت محصولات بخصوص در زمینه گلهای زینتی دارای اهمیت بسزایی است. بسیاری از کشورها در زمینه صادرات گلهای زینتی موفقیتهای زیادی کسب کردهاند و سالانه میلیادرها دلار ارز بدست می آورند. کشور ما هم گرچه در قدیم پرورش گل و گیاه داشته است ولی رتبه دوازدهم صادرات گلهای زینتی را در سطح جهان داراست.(7)
آیا علم تغذیه گیاه یک علم جدید است یا قدیم؟
قدمت علم تغذیه گیاه به زمان شروع کشاورزی بر میگردد، انسانهای قدیم متوجه شدند که بعد از چند دوره کشت و کار، خاک مورد استفاده فقیر شده و محصولات بعدی مانند محصولات اول رشد و تولید خوبی نخواهند داشت. چنانچه موادی مانند کود حیوانی و خاکستر به خاک اضافه شود خاک تقویت میشود. در زمانهای قدیم بدلیل آنکه تحقیقاتی بصورت تجربی یا عملی وجود نداشت یافتههای انسان حالت تجربی به خود گرفت. نظریه هوموس ارسطو در ارتباط با انسجام علم تغذیه گیاه یکی از نظریههای مطرح بود. بر طبق این نظریه، گیاهان بوسیله ریشه خود هوموس را از خاک جذب میکنند.
هوموس مادهایست سیاه رنگ، مقاوم به تجزیه و در اثر تجزیه ماده آلی در خاک ، حاصل میشود و تاثیر بسیار مثبتی در خصوصیات خاک، رشد و تغذیه گیاه دارد. نظریه هوموس ارسطو سالیان سال مورد قبول واقع شد تا اینکه در قرن نوزدهم دانشمندان بوسیلهی آزمایشهایی که انجام دادند، دریافتند که عناصر مختلف مورد نیاز گیاه عمدتاً از طریق خاک جذب گیاه میشوند و با اضافه کردن کود به خاک میتوان کمبود این عناصر غذایی را در گیاه جبران کرد.(6)
تاریخچه مصرف کود:
مصرف موادی مانند خاکستر، کود حیوانی و غیره بعنوان کود از قدیم رایج بوده است. اما تاریخچه کود شیمیایی به سال ۱۸۳۰ میلادی بر میگردد. در این سال مصرف کود شروع شد. در سال ۱۸۴۳ میلادی کود سوپر فسفات تولید شد، و در سال ۱۹۱۳ یک نظریه به نام واکنش هابر بوش مطرح شد. در این واکنش گاز آمونیاک تولید شده بعنوان ماده اولیه برای تولید انواع کودهای ازتی مورد استفاده قرار میگیرد و پس از آن نیز کودهای مختلفی بتدریج تولید شدند و مورد مصرف قرار گرفتند.
متأسفانه امروزه یکی از مشکلاتی که در ارتباط با مصرف زیاد این کودها مطرح شده، مسائل زیست محیطی است. محققین سعی دارند تا مصرف کودهای شیمیایی را پایین بیاورند و بجای آن از مواد طبیعی مثل کودهای حیوانی در امر تغذیه گیاه استفاده کنند. (5)
آشنایی با عوامل موثر بر رشد گیاه:
توسعه ممتد و فزاینده یک موجود زنده را اصطلاحاً رشد میگویند. رشد را با معیارهای مختلفی از جمله طول، ارتفاع، قطر و تولید ماده خشک ارزیابی و بیان میکنند. رابطه رشد گیاه و عامل رشد یا به عبارت دیگر منحنی رشد یک منحنی S شکل است، منحنی رشد دارای سه قسمت مختلف؛ مرحله رشد کند، مرحله رشد سریع و مرحله رشد ثابت است.
عوامل مؤثر بر رشد گیاه:
بطور کلی دو گروه از عوامل، بر رشد گیاه موثر هستند که بعنوان عوامل محیطی و عوامل ژنتیکی بیان میشوند.
عوامل ژنتیکی:
منظور از عامل ژنتیکی همان ساختار و تشکیلات ژنتیکی گیاه است. به عبارت دیگر با توجه به خصوصیت ژنتیکی، هر گیاه توان و استعداد معینی برای تولید دارد.
عملکرد پتانسیل یا پتانسیل ژنتیکی به پتانسیل یا مقدار تولید گیاه در شرایط مناسب گفته میشود.
شناسایی عوامل محدود در محیط رشد یکی از اهداف پرورش دهندگان گیاهان میباشد. آنها با حذف عوامل محدود کننده سعی در افزایش تولید تا حد پتانسیل ژنتیکی را دارند.اما بدلیل وجود عوامل محدودکننده، نمیتوان به سقف پتانسیل رسید ولی میتوان به آن نزدیک شد.
مقاله در مورد تغذیه گلها و گیاهان