تعاریف و مفاهیم مسکن
مقوله مسکن گسترده و پیچیده است و ابعاد متنوعی دارد و امروزه به عنوان مکانی فیزیکی و سرپناه که نیاز اولیه و اساسی انسان مانند خواب خوراک استراحت و حفاظت در برابر شرایط جوی را فراهم می آورد و از لحاظ روانی نیز اطمینان خاطر درونی در شخص به وجود می آورد.
با عوض شدن شیوه زندگی مفهوم و مصداق”واحدمسکونی“
و“اسکا ن ”جای ”خانه“و“سکونت“ را گرفته اند.
در اینجا 3 تعریف از خانه ارائه شده است :
1) خانه جائی است که ساکنان آن احساس ناراحتی نکنند واندرون خانه یا جائی که زن و بچه زندگی می کنند می بایست تنوع زیادی داشته باشد تا خستگی احساس نشود.
2) خانه پوششی است که در تطابق برخی از شرائط رابطه صمیمی را بین محیط خارج و پدیده های زیستی انسان بر قرار می سازد در خانه باید یک فرد و یا خانواده زندگی کنند یعنی انکه بخواهد راه برود دراز بکشد ببیند و فکر کنند.
3) خانه مرکز جهان است برای ساکنانش و برای محله اش شاخص ترین بنا در تحکیم مکان.
مفهوم سکونتگاه در برابر مسکن
سکونتگاه محلی است که تمامی خدمات و تسهیلات ضروری برای بهزیستی خانواده را فراهم می سازد مانند بهداشت آموزش فرهنگ روابط اجتماعی و... بدون توجه به اهمیت و میزان انجام این خدمات.
برای تامین رشد اجتماعی عرصه مسکن علاوه بر خود واحد مسکونی می باید محیط اطراف پیرامون آن را نیز در بر بگیرد چون مسکنی که در محیط نامناسب قرار می گیرد حتی اگر خود دارای شرائط مناسب باشد نمی تواند نیازهای تبعی ساکنین خود را تامین کند.
اهمیت اصل قلمرو در محیط های مسکونی
شکل دهی محیط های مسکونی و مجتمع های زیستی در گذشته بر اساس اصول و قواعد بسیار محکمی صورت می گرفت که به رغم آنکه نه در جائی مکتوب بود و به طور رسمی به کسی آموخته می شود و بر اساس نیاز های انسانی رفتار فرهنگی و شرائط اجتماعی اقتصادی و طبیعی جامعه به تدریج ریشه دوانده بود به طوری که همه مردم اعم ازسازندگان و استفاده کنندگان به صورت دانش درونی آن را حس کرده و به کار می بردند .
تجربیات متعدد بویژه تحقیقات اسکار نیومن نشان داده است که عدم توجه به قلمرو موجب بروز انواع مشکلات و ناهنجاری های اجتماعی حتی بروز انواع جنایات در این جوامع شده است.
قلمرو به معنی کامل بخش تعمیم یافته ای از موجود زنده به شمار می رود که با علائم بصری و بویایی مشخص می شود.
آلتمن 1984 تجزیه و تحلیل رفتار های قلمرو را با تاکید بر جنبه های اجتماعی و روانی آن بررسی می کند و معتقد است که قلمرو پذیری سازمان دهنده مهم زندگی انسان در سطح اجتماعات و گروههای بزرگ کوچک وافراد است و بدون قلمرو زندگی بی نظم خواهد بود.
به دلیل اهمیت چنین خصوصیاتی از اصل قلمروست که گفته شده افراد هم مثل ملتها باید مرزها و محدوده های مناسب و حتی منطقه بی طرف مشخص بین خود داشته با شند.
توجه به تعاریف و مفاهیم انواع قلمرو نشان می دهد که فضاهای خصوصی فردی مانند اتاق خواب فضاهای خصوصی خانواده همچون خانه در یک گروه قرار دارد و با روندی نسبتا دائمی کنترل می شود تا جائی که ورود غیر منتظره به این قلمروها می تواند به عکس العمل های شدید دفاعی منجر شود بالعکس در قلمرو های عمومی تر از قبیل نمایشگاه پیاده رو و میادین.
مدت زمان و میزان کنترل بر قلمروهای خصوصی و عمومی و حفظ حریم های این دو از اهمیت خاصی در طراحی شهری بویژه طراحی مجتمع مسکونی بر خوردار می باشد.
نتیجه : اهمیت اصل قلمرو در حوزه فعالیت طراحی شهری حد اقل در سه مورد بارز می گردد :
2)تشخیص مرزهای واقعی قلمروها
3)نحوه تبدیل قلمروهای ذهنی به کالبد و شکل و افزایش امکان کنترل افراد بر قلمروها
نتیجه : لازم است که در طراحی شهری و مسکونی از راه حل های مختلفی برای ایجاد قلمرو و تاکید بر آن استفاده کنیم.
بخشی از این راه حل ها به سازماندهی محله ای شهر و برخی به اجزای معماری و شهری از جمله استفاده از اختلاف سطح و طاق ها هشتی ها عقب نشینی خانه ها و...تاکید کرده اند در روش غربی نیز راه حل هایی چون فضاهای مخصوص کاشت گیاهان عقب نشینی ورودی ها و... استفاده می شود.
شامل 120 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت تیپولوژی مسکن
