مسأله چگونگی دفع پسماندهای هسته ای، مسأله ای بوده که از ابتدا ذهن اکثر کارشناسان مسائل محیط زیست را به خود جلب کرده است.
بسیاری از نیروگاه های تولید انرژی که با سوخت هسته ای کار می کنند در پایان زمان بهره برداری استاندارد خود قرار دارند. این مسأله در ایالات متحده آمریکا که عمده نیروگاه های آن درسال های پایانی فعالیت قرار دارند، نگرانی های بسیاری را به همراه داشته است. نیروگاه «گینا» که در شمال «روچستر» قرار دارد بیش از پیش در کانون توجه است.
زباله ها یا پسماندهای هسته ای، موادی هستند که در اثر فرایند تولید الکتریسیته در نیروگاه های هسته ای از طریق شکافت هسته ای تولید می شوند.
به طور کلی در تماس با مواد رادیواکتیوی ۲ نوع آلودگی وجود دارد: ۱ ـ سطح پائین، که بیشتر در مصارف پزشکی نظیر رادیولوژی، پرتودرمانی و اشعه ایکس وجود دارد.
در این سطح، به دلیل آن که مواد رادیواکتیو، عمر کوتاهی دارند، خیلی سریع از بین می روند.
۲ـ سطح بالا،که در اثر حضور در مرکز راکتور هسته ای به وجود می آید، مواد رادیواکتیوی نظیر اورانیوم، پلوتونیوم و سایر عناصر رادیو اکتیوی به هنگام شکافت هسته ای تولید می شوند. بسیاری از عناصر تولید شده در این فرایند نیمه عمر بالایی دارند. بعضی از این مواد تا صدها سال نیز وجود دارند که وجود آنها صدمات جبران ناپذیری را به محیط زیست وارد می کند.
مسأله ای که باید برای دفن این زباله ها مد نظر داشت، میزان پرتوافشانی این مواد است چرا که پس از ۴ سال میزان رادیواکتیو موجود در مواد به دلیل کاهش ایزوتوپ ها به یک شانزدهم میزان اولیه می رسد.
چندی قبل انگلستان به دنبال آن بود که پسماندهای هسته ای خود را در فضای پیرامونی زمین و یا در اعماق آب دریاها قرار دهد. آنها بر این عقیده بودند که قراردادن این مواد در خارج از سطح زمین بهتر از نگهداری آنها در سطح زمین است. کمیته مدیریت پسماندهای هسته ای در بریتانیا، ۴ راه را برای از میان بردن این زباله ها پیشنهاد کرده است که به شرح زیر است:
۱ـ دفن عمیق: که پسماندها در عمق ۳۰۰ متر تا ۲ کیلومتری زمین دفن شوند.
در این عمق از نظر زمین شناسی، صخره ها همچون محافظ عمل می کنند و مانع انتشار مواد می شوند.
۲ـ دفن عمیق فازی: که همانند دفن عمیق است؛ با این تفاوت که قابلیت بازیابی مواد نیز وجود دارد.
۳ـ دفن کم عمق نیمه عمر پسماندها: در این نوع مواد رادیو اکتیو که نیمه عمر کوتاهی دارند زیر سطح زمین دفن می شوند.
۴ـ نگهداری موقت: این راه، یک راه حل موقتی است. در این راه مواد رادیواکتیو در روی زمین و یا زیر سطح آن نگهداری می شوند. البته باید توجه داشت که این نگهداری باید خارج از مناطق زیستی باشد.
طبق آخرین تحقیقات محققان، در انگلیس به طور متوسط افراد در فاصله ۴۲ کیلومتری از ۳۰ مرکز نگهداری پسماندهای هسته ای زندگی می کنند. همچنین از سوی مراکز تحقیقاتی معتبر تاکنون پیشنهادی برای محل دفن این زباله ها ارائه نشده است. در انگلستان چیزی در حدود ۴۷۰ هزار مترمکعب پسمانده هسته ای وجود دارد. در این کشور ۲ هزار مترمکعب زباله سطح بالا، ۲۰ هزار مترمکعب زباله سطح پائین، ۴ هزار و ۳۰۰ مترمکعب پلوتونیوم و ۷۵ هزار مترمکعب اورانیوم وجود دارد. این نگرانی وجود دارد که با افزایش استفاده کشورها از نیروگاه های هسته ای تا ۱۰۰ سال آینده منطقه ای عاری از رادیواکتیو وجود نداشته باشد.
آلفا، بتا و گاما اشعه هایی هستند که میزان رادیو اکتیو بالایی دارند. به غیر از این ۳ اشعه، نوترون نیز وجود دارد که در داخل راکتور هسته ای تولید می شود. هر کدام از این اشعه ها، محافظت و پیشگیری خاص خود را دارند.
اشعه آلفا از پوست عبور نمی کند، ولی با استفاده از یک ورق کاغذ می توان از برخورد آن با بدن جلوگیری کرد. اگر این اشعه به شش برسد می تواند خطرناک باشد. اشعه بتا می تواند وارد بدن شود، اما با استفاده از یک فویل آلومینیوم می توان از تابش آن در امان بود. اشعه گاما می تواند به طور مستقیم وارد بدن شود و برای محافظت از تابش آن باید از چند سانتیمتر سرب استفاده کرد!
در ایالات متحده آمریکا، پسماندهای هسته ای که از چرخه سوخت در نیروگاه هسته ای و یا تولید سلاح هسته ای تولید شده است، در صحرای «نوادا» دفن می شوند. این کشور به دنبال آن است که تا سال ۲۰۱۰میلادی با ایجاد کارخانه ای در زیرزمین برای فرآوری مجدد، بتواند از این مواد دوباره استفاده کند.
در اروپا بیشتر زباله های هسته ای را در نیروگاه ها نگهداری می کنند. انگلستان و فرانسه نیز با ایجاد مراکز بازفرآوری مواد هسته ای، به دنبال استفاده مجدد از مواد هسته ای هستند. پس از بازفرآوری، مواد در ظرف های استیل نگهداری می شوند. مرکز اصلی نگهداری مواد هسته ای در «کلاب» در نزدیکی اوسکار شام در سوئد است. کشورهای اروپایی به دنبال آن هستند تا با استفاده از یک درصد هزینه برق مصرفی اروپائیان، هزینه لازم برای ساخت این مرکز را تأمین کنند.
احتمال داده می شود که تا سال ۲۰۱۵ میلادی مراکز بازفرآوری در اروپا ساخته شود.
<BR>آب، محیط زیست <BR><FONT color=#0000ff>فعالیتهای مربوط به توسعه منابع آب تغییراتی را در محیط زیست بدنبال دارد . اثرات زیستمحیطی سیستم های توسعه منابع آب ، در ضمن مفید بودن می تواند مضر هم باشند . برای مثال مخازن سد ها اغلب بخشهائی از بستر سیل گیر رودخانه و نیز حوزه آبریز را تخریب می نمایند درحالیکه از طرف دیگر دریاچه ای بوجود می آورند و به این ترتیب بعضی از خصوصیات زیستمحیطی و اکولوژی این رودخانه ها در حوزه های آبریز از دست میرود . افزایش دمای زمین به این معنی است که سطح آب دریا بالا خواهد رفت و مناطق ساحلی و روخانه ها را غرقاب خواهد کرد و زندگی بیش از 100میلیون جمعیت را به مخاطره خواهد انداخت . گذشته از آن الگوی بارندگی ها بی تردید تغییر کرده و کشاورزی مختل می شود ، همچنین این تغییر الگو باعث می شود که طوفانها و گردبادها ، پرقدرت تر شده و موجب جاری شدن سیل شود . همینطور امکان دارد که نواحی گرم وخشک جهان کوچک تر شوند و آز آنجا که این دگرگونی ها سریع خواهد بود ، اکوسیستم های طبیعی یعنی زمینهای مرطوب یا زمینهای هموار و اصولا جانوران و گیاهانی که به زندگی در شرایط اب و هوائی معین خو گرفته اند ناگهان خود را با اوضاع متفاوت مواجه خواهند دید و همین مسئله باعث نابودی و انقراض بسیاری ازاین گونه های جانوری و گیاهی خواهد شد .<BR>تخریب جزایر مرجانی ، صید بی رویه ماهی و آلودگی اقیانوسها ، فجایعی ساخته و پرداخته دست بشر است . مواد نفتی ، فاضلاب و رسوبات مواد شیمیائی ، کودهائی که بدرون دریا میریزند بدون شک ماهی ها و پرندگان دریائی را بیمار می سازد و مواد ناشی از پسماندها موجب رشد خزه های دریائی شده درنتیجه باعث نابودی حیات دریائی می گردد. از طرف دیگر آلودگی آبهای زیر زمینی ناشی از نشت و نفوذ شیرابه در جایگاههای دفن زباله ، از معضلات عمده ای است که مسائل بهداشتی زیستمحیطی عدیده ای را ایجاد نموده است . در اثر فعل و انفعالات و واکنشهای مختلف در درون گودالها و انبار های زباله و نزدیک بودن سطح بسته گودالها به آبهای زیر زمینی ، شیرابه به سهولت در این آبها نفوذ کرده و هرگونه مصارف آنی اب را غیر ممکن می سازد . این مسئله از آن جهت اهمیت بیشتری می یابد که جدا سازی مواد سمی ، صنعتی و بیماری زا ی مراکز بهداشتی درمانی ، از زواید شهری انجام می شود . و مراکز دفع زباله ، پذیرای هرگونه زوایدی می باشند . بطوری که این مواد با ایجاد تغییرات نامطلوب در خواص فیزیکی و شیمیائی و بیولوژیکی کیفیت آب را پائین می آورند . و گاهی نیز آلودگی ها زوال پذیرند و به آسانی تجزیه و تقلیل داده می شوند مانند مواد زائی کشاورزی ، حیوانی و … بعض زباله ها به اسانی یا هرگز تجزیه نمی شوند و انحطاط پذیرند مانند جیوه ، سرب ، پلاستیک ، و…که باید حتی المقدور از انداختن یا ریختن آنها در آب جلوگیری شود . زیرا وجود این عناصر در آب آشامیدنی به اندازه بالاتراز حد مجاز تاثیر مخربی بر سلامت انسان می گذارند و آب را به منشاء بیماریهای گوناگون مبدل می سازند . مقادیر غیر مجاز پلاستیک باعث بروز بسیاری از اختلالات ژنتیکی و سرطان پوست می شود. موجودات ذره بینی مانند میکروب ها،قارچها و … باعث بروز انواع بیماریهای انسانی شده و بهداشت آب را به خطر می اندازند . بعضی از جلبکها ، نوعی مواد سمی تولید می کنند که هم باعث بیماری شده و هم تاسیسات و فرایند تصفیه را دچار اشکال می کنند . شهر نشینی و فعالیتهای صنعتی و کشاورزی زمینه بسیار مساعدی برای رشد و انتقال آلودگی ها از طریق آب بوجود آورده است . اگر فرض شود که هر متر مکعب آب آلوده می تواند تا 40 متر مکعب آب سالم را آلوده سازد مجموعه پساب هائیکه هر روز تولید می شود تهدیدی بسیار جدی برای منابع آب خواهد بود . به گزارش سازمان بهداشت جهانی تقریبآ از هر سه نفری که در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند یکنفر آب آشامیدنی سالم در دسترس ندارند . هر سال سه میلیون کودک زیر 10 سال بعلت کمبود آب سالم و امکانات بهداشتی از از بین میروند . در کشورهای جهان سوم 80 درصد کل بیماریها مربوط به مصرف آب آلوده است که 33 درصد کل مرگ ومیر در این کشورها ، باعث می شود ، یعنی در واقع 25 هزار نفر در روز بدلیل استفاده از آب آلوده از بین میروند . این سناریو تیره و غم افزا ممکن است موجب شود که دولتهای جهانی به خود آمده و دست به اقدامات جدی بزنند . زیرا به رغم همه این دشواریها تا حدودی جا برای امیدواری هست و به کمک اقدامات مناسب و عزم و اراده لازم برای بکار گرفتن آنها می توان از روند نابودی منابع آب کاست و یا آنرا متوقف نمود . از طرفی پیشگیری از آلوده سازی آب یکی از راههای علمی و با صرفه است ، موفقیت این امر در گروه یک عزم ملی و فرا گیر است . ایجاد اهرمهای قوی قانونی ، استحکام و قاطعیت در برخورد با آلوده کنندگان منابع آب و پیامدهای ناشی از آلودگی آن برای افزایش آگاهی عمومی از جمله مواردی است که باید در سطح جهانی به آن توجه اکید مبذول شود و کشورهای مختلف با توجه به شرایط اجتماعی ، صنعتی و کشاورزی و انواع آلاینده ها و پسابهای ناشی از فعالیتهای انسانی ، استانداردهای خاصی برای خود تهیه کرده اند و بسیاری از عوامل تشکیل دهنده این استانداردها در سطح جهانی یکسان و مشابه است . بنابراین کشورهای درحال توسعه نیز باید در جهت رفع مشکلات زیستمحیطی و حفظ بهداشت جامعه خود بکوشند و از این استانداردها بهره گیری نمایند
فجیع ترین راه دفع زباله های هسته ای:
ساخت بمنیرو های متجاوز آمریکا و انگلیس در جنگ با عراق از بمب هایی استفاده می کنند که از (اورانیوم فرسوده) نوعی زباله هسته ای تهیه شده است. کاربرد این گونه سلاحهای کشتار جمعی به معنای زیر پا گذاشتن کلیه قطعنامه های سازمان ملل است. آمریکا سال1991 در جنگ خلیج فارس 300تن از این مواد و سازمان ناتو در بمباران سال 1994 بوسنی و1999 کوزوو و صربستان 10 تن از اورانیوم فرسوده رامصرف کرد که باعث آلودگی شدید منطقه با مواد رادیو اکتیو شد .
اصطلاح غلط اورانیوم فرسوده Depleted Uranium چیست ؟
اورانیوم فرسوده (DU) از فضولات رادیواکتیو است و در کشورهایی همچون ایالات متحده آمریکا، انگلستان، فرانسه وروسیه که به خالص سازی اورانیوم مشغولند،تولید می شود. سالانه فقط در آمریکا 30 هزار تن تولید می شود.
عبارت” فرسوده“ گمراه کننده است.
در رآکتورهای اتمی و صنایع ساخت سلاحهای اتمی آنچه از اورانیوم طبیعی پس از غنی سازی (استخراج ایزوتوپ اورانیوم 238) باقی می ماند را اصطلاحا اورانیوم فرسوده (DU) می نامند.
(DU) تا 60 درصد اثر طبیعی رادیو اکتیویته خود را حفظ کرده و اشعه های آلفا ، بتا و ایکس از آن ساطع می شود و حاوی ذرات پلوتونیوم هم می باشد. بنابراین واژه ”فرسوده“ ( که در مقالاتی از این دست بکار برده می شود ) که واکنش ناپذیری و بی ضرر بودن این ماده را بیان می کند کاملاً گمراه‌کننده است.
استفاده از (DU) در صنعت بسیار محدود است و بازیافت آن ناچیز است. تاکنون به عنوان وزنه برای حفظ تعادل هواپیماها و حفاظ رادیو اکتیو در بیمارستانها و مخزن های حمل و نقل مواد رادیو اکتیو بکار برده شده است.
با پیشرفت تکنولوژی هواپیماسازی و پس از سقوط هواپیمای ال- آل درنزدیکی آمستردام (1992)که حاوی (DU) بود ، استفاده از (DU) در این صنایع کمتر شد. سقوط این هواپیما اعتراضات و واکنش گسترده ای را در محافل خبری به همراه داشت. در گزارش کمیته منتخب هلندی آمده است.” ارتباط مستقیمی میان بیماریهای ایجاد شده در مردم منطقه و سقوط هواپیمای ال – آل وجود دارد. این هواپیما حامل 282 کیلوگرم (DU) بود که اکثر آن پس از سقوط دیگر یافت نشد.“
تولید فزاینده (DU) از نظر امنیت ملی مشکلی جدی است.
از بین بردن زباله های هسته ای در صنعت غنی سازی اورانیوم مشکل جدی است که هزینه های سنگینی را می طلبد. هم اکنون (DU) را در مخازن و سیلندرهای استیل در نزدیکی رآکتورهای اتمی در محوطه هایی باز نگهداری میکنند . این مخازن در محوطه های وسیعی به نام حیاط های سیلدزر در هوای آزاد باقی می مانند . هر سیلندر حاوی 13 تن (DU) است .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 18صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله زباله های هسته ای، زباله دان های هسته ای
