نوع فایل: word
قابل ویرایش 90 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
چکیده:
پژوهش حاضر به منظور بررسی سبکهای حل مساله و شیوه های مقابل افراد وابسته به مواد مخدر و مقایسه آن با افراد غیر معتاد انجام شده است. در این مطالعه 240 نفر مورد ارزیابی قرار گرفتند.
آ زمودینها شامل دو گروه افراد وابسته به مواد مخدر(120 نفر) و افراد عادی 120 نفر بودند. برای ارزیابی سبکهای حل مساله مقیاس حل مساله کمیدی و لانگ(1996) و برای ارزیابی شیوه های مقابله پرسشنامه شیوه های مقابله لازاروس و فولکن(1998) مواد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و روش آماری آزمون t و ضریب همبستگی استفاده شده است یافته های پژوهش نشان می دهد که بین افراد معتاد و عادی تفاوتهای معناداری در شیوه حل مساله و شیو ه های مقابله وجود دارد افراد معتاد در شیوه های مقابله ای خود از خویشتن داری، باز برآورد مثبت، جستجوی حمایت اجتماعی، حل مدبوانه مساله و مسئولیت پذیی کمتر استفاده می کنند مقابله آنها بیشتر به صورت شیوه های دوری جویی، اجتناب- گریز و رویارویی می باشد. افراد وابسته به مواد مخدر بیشتر از سبکهای حل مساله و تقریب کمتر سود می برند با توجه به الگوی مقابله ای و سبک مساله معتادن که برای رویارویی با مسایل ریز و درشت زندگی طبیعی و روشهای ناکار آمد ضعیفی می باشد به نظر می رسد که این الگوها زمینه گرایش به اعتیاد، مشکلات اجتماعی و روانشناختی فرد را افزایش داده و در رباطلی را به وجو د می آورند.
مقدمه:
سوء مصرف مواد یکی از مشکلات بزرگ جوامع بشری است با وجود اینکه تلاشهای زیادی برای کنترل و از بین بردن آن به عمل آمده است ولی هنوز این بلای اجتماعی هر روز قربانیان زیادی می گیرد «مهریار و جزایری 1377 »کشور ایران نیز با دلایل جغرافیایی – اجتماعی – فرهنگی و مسایل دیگر با این معضل روبه رو است و برای کنترل و مقابله با آن هزینه های مادی و انسانی زیادی پرداخته است. این مشکل روانی – اجتماعی چنان همه گیر و شایع می باشد که پژوهشگران زیادی به مطالعه آن پرداخته و با تحقیقات فراگیر و همه جانبه ، ابعاد مختلف اعتیاد را بررسی می کنند تا بتوانند راه حل مناسب و قابل قبول برای آن بیابند (کوپر و همکاران، 1992، صالحی، 1371 ) با توجه به آثار زیانبار فردی و اجتماعی سوء مصرف مواد، پژوهشگران آن را به عنوان نوعی اختلال در نظر گرفته اند و دو سیستم طبقه بندی اختلالات روانی – راهنمایی تشخیص و آماری اختلالات روانی (1994) و نظام بین المللی طبقه بندی اختلالات روانی (1992) بخشهایی را به آن اختصاص دادن و ملاکهای تشخیص خاصی برای شناسایی آنها تعیین کردند گیلدر و همکاران 1996 کاپلان و سادو 1994 یکی از عواملی که برای سوء مصرف مواد و اکثر نظریه های روانشناختی مطرح شده است آسیب پذیری افراد در مقابل مسائل و مشکلات طبیعی و غیر طبیعی زندگی است (گیلدر و همکاران 1996) در زمینه آسیب پذیری) فشار روانی یک موضوع کلیدی است و نظریات گوناگون بر روی آن متمرکز شده و تحقیقات پیشنهادی در مورد آن انجام پذیرفته است ساراسون و ساراسون 1987،ریو1992) پژوهشهای نشان داده کار افراد معتاد از استعمال مواد افیونی به عنوان یک روش مقابهل در مقابله چالشهای روز مره زندگی و فشارهای ناشی از آن استفاده می کنند (کوپر و همکاران 1992، گیلد و همکاران 1996، استیل و جوزف 1988 روزنف و همکاران 2000، کارنی و همکاران 2000، آراملی و همکاران 2000).
بسیاری از مصرف کنندگان مواد غیر قانونی بخصوص جوانانی که از دارو نسخه نشده استفاده می کنند به نظر می رسد برای رویارویی با مشکلات زندگی و چالشهای روزانه، از آمادگی لازم برخوردار نبوده و نمی توانند به طور موثر مسائل به وجود آمده را حل کنند(گلید و همکاران 1996).
براساس مطالعات انجام یافته معلوم گردیده است که معتادان هیجانات و منفی مختلفی (مانند پرخاشگری، عصبانیت، نگرانی و اندوه) را گزارش می کنند و به منظور فرار از مشکلات و اجتناب از ناراحتی و هیجانات و احساس منفی به مصرف مواد افیونی پناه می برند. به بیان دیگر در شرایط پرتنش و به هنگام رویارویی با عوامل فشار از برای کاهش فشار های عصبی و هیجانات منفی به آرام بخش ها و افیونها پناه می برند (کوپر استل و جورج1992)
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات
مقدمه
اهمیت و ضرورت تحقیق
هدفهای پژوهش
سوالات پژوهش
تعریف اصطلاحات و مفاهیم کلیدی
حل مساله
فشار روانی
افیون یا مواد مخدر
متغیرهای تحقیق
وابستگی به مواد مخدر
سبکهای حل مساله
مقابله
فصل دوم: بررسی مطالعات پیشین
1- چشم انداز تاریخی سود مصرف مواد
2-جنبه های اجتماعی اعتیاد
3- میزان شیوع
4- دیدگاهای مربوطه به سوء مصرف مواد
5- دیدگاه زیست شناختی و پژوهشی
6- دیدگاه اجتماعی
7- دیدگاه روان تحلیلی
8-دیدگاههای یادگیری و شناختی رفتاری
9- استرس یا فشار روانی
10- تحول تاریخی تعریف فشار روانی
11- تعریف استرس
12- از استرس تا مقابله
13- تاریخچه مقابله
14- تعریف مقابله
15- حل مساله
16- تعریف حل مساله و کاربرد های آن
17- پیشینه پژوهشهای انجام یافته
18- استنتاج کلی از پژوهشهای انجام یافته
فصل سوم:
1- روش پژوهش
2- جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه
4- مقایسه شیوه حل مساله
5- روشهای آماری
6- شیوه اجرای پژوهش
فصل چهارم: نتایج
1-تحلیل تی تست نمرات آزمودنی ها
2- همبستگی بین متغیرها
فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری وپیشنهادها
1- نتیجه گیری و بحث
2- نتیجه گیری کلی و پیشنهادهایی برگرفته از یافته های پژوهش
3- محدودیت های پژوهش
4- پیشنهاداتی برای انجام پژوهشهای دیگر
ضمائم
مقایسه شیوه حل مساله
پرسشنامه راه های مقابله
منابع فارسی
منابع انگلیسی
منابع و مأخذ:
منابع فارسی:
1.آقا یوسفی، علیرضا 1375معدنی جدیدترین روی آوردهای رواندرمانگری بنیادهای نظری و راهبردهای عمل
قم :شهریار
2.انجمن روانپزشکی آمریکا (1374) راهنمای تشخیص و آماری اختلالهای روانی IV –DSM (محمد رضا نیکخو، هامایاک آوادیس یاسن، سیامک نقشبندی ، مالک میرهاشمی، و محی الدین غفرانی، مترجمین : حسن باشا شرفی ، ویراستار)تهران سخن (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1988)
3-پروین،ک 1377.بنیادهای شناختی روانشناسی بالینی.(عباس بخشی پوررودسری،مجیدمحمودعلیلو،وحسن صبوری مقدم،مترجم)تبریز:روان پویا.(تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی1988)
4. پاول .تی.جی.وانرایت، اس .جی (1990) فشار روانی، اضطراب و راههای مقابله با آن و عباس بخشی پور رودسری و حسن صبوری مقدم، مترجم) مشهد آستان قدس رضوی (تاریخ انتشار به زبان اصلی 1990)
5.پوپ، 01،هال،س.ام.، وکرای هه، 1- (1373) افزایش احترام به خود کودکان و نوجوانان و پریسا تجلی، مترجم) تهران: انتشارات رشد (تاریخ انتشار به زبان اصلی 1988)
6. رحیمی، موقر، لطیفی (1379) همه گیر شناسی اعتیاد در شهر تهران خلاصه مقالات سمینار اعتیاد، پیشگری، درمان، تبریز: اداره کل بهزیستی آذربایجان شرقی.
7. ریو، ج.ام. (1376) انگیزش و هیجان (یحیی سید محمدی، مترجم )تهران: ویرایش (تاریخ انتشار به زبان اصلی 1996)
8. ساراسون ای.جی. و ساراسون ب.آر.(1373) روانشناسی عرضی (بهمن نجاریان، محمد علی اصغری مقدم، محسن دهقانی، مترجم )تهران: رشد (تاریخ انتشار به زبان اصلی 1987)
9. سازمان بهداشت جهانی(1375) طبقه بندی اختلالهای روانی و رفتاری، توصیفهای بالینی و رهنمودهای تشخیص، ICD 10 مترجمین: محمد رضا نیکخو، هامایاک آوادیس یاسن، و محی الدین غفرانی، مترجمین) تهران سخن (انتشار اثر به زبان اصلی 1992)
10- ستوده هدایت الله (1376) آسیب شناسی اجتماعی، جامعه شناسی انحرافات تهران: آوای نور .
11. سموعی، راحله، ابراهیمی امر ا... موسوی، غفور، حسن زاده ، اکبر ورفیعی، سعید(1379 )الگوی مقابله با استرس در معتادین خود معرف مرکز اعتیاد اصفهان فضلنامه اندیشه و رفتار 22و23و69و63.
12. صالحی، ایرج،( 1371) زنجیره های اعتیاد تهران آوای نور
13. کاپلان ، پچ، ساوک، ب وگرب ج (1375) خلاصه روانپزشکی علوم رفتاری و روانپزشکی بالینی مترجم:( نصرت ا...پور افکاری) تهران: سهراب تاریخ انتشار به زبان اصلی 1994)
14. کاستلو، تی، وکاستلو جی (1373) روانشناسی نابهنجاری مترجم: (نصرت ا... پور افکاری) تهران :آزاده( تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1992)
15. گلدفدید، ام، و دیوسیون، ج (1370) رفتار درمانی بالینی (مترجم : فرهاد ماهر) مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1976)
16. گلیدر، ام،گات،د،مایو،آ،وکوون،او1376) درسنامه روانپزشکی آکسفورد مترجم نصرت ا...پورافکاری تبریز: معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز( تاریخ انتشار به زبان اصلی 1996)
17. مایکن بام ، د.(1373)آموزش ایمن سازی در مقابل استرس (مترجم : سیروس مبینی) تهران: رشد ( تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1986)
18. محمدی، فریده (1377) بررسی شیوه حل مساله در افراد افسرده و مقایسه آن با افراد عادی پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده دانشگاه فردوسی مشهد.
19.مظاهری، ع، و قشنگ، ن.1380 بررسی شیوه های حل مساله سازگاری زناشوئی در زوج های ناباور نشریه باروری و ناباروری پژوهشکده ابن سینا. زمستان 80
20. مهریار، امیر هوشنگ و جزایری، مجتبی(1377) اعتیاد، پیشگیری و درمان تبریز: روان پویا
21. ولمن،ب 1375) اختلالات روانی تنی( مترجمان: بهمن نجاریان ، محسن دهقانی ، بهرام دباغ) تهران : رشد( تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1988)
References:
- Armeli,s.carney, A .M. Tennen ,H, Affleck,G,and oNeil, p.T.(2000)stress and alcohol use: Adaily process examinationa of The stressor vulnerability model. Jurnal of personality and social psychology,78,978-994
- Atkinson, h.R.Atkinson,c.R.smith E.E,BemI.D.nolen Hoeksma,S.and smith ,D.C.(2000)Hilgards introrduction psychology. Hareourt college publishers. Fort worth.
- Ball, A,S,corroll .M.K and RounsavilleJ.B(199,4) sensation seeking ,substance abuse and psycho pathology in treatment – seeking and community cocaine amusere Journal of consulting and clinical psychology, 62,1053-1057.
- Bandura.A.(1997) self – efficacy :The exercise of self contrd . New York :W .H .Freeman and company.
- Beeder,A.B.and Millman, B.R(1997) patient with psychopathology. InJ. H lowinson, p. Ruiz, R .B Millman, and I.G.Langrod (Eds).suhstance a buse:A com prehens ive Text book (551-562) Baltimor, Maryland :Williams and wikins.
- Blankstein, R.K,flett,h.G.and Watson, S.G.and Watson, S.M(1992) coping and academic problem – solving ability in test anxiety. Iournal of clinical psychology 48,37-46
- Botvin,J.G,and Botvin, M.E.(1997) shool- based programs . In J.H.Lowinson, p.Ruiz,R.B.Millman, and J.G.Langroad (eds). Substance abuse:a comprehensive textbook (764-744)Baltimor, Maryand: Williams and wilkins.
- Brown,A.R.Evans,M.D.Miller.W.I, Burgess,S.E and Muller,I.T(1997)cognitive – Behavioral treatment fordepression in alcoholism. Journal consulting and clinical psychology, 65,715-726
- christo, G, and Sutton, S.(1994) Anxiety and self – esteem as a function of abstinence Time annong recovering addicts attending narcotics anony mous. British Journal of clinical psychology, 33,18-200
- cooper,L.M.R.Russell, M. George, H.W.(1988) coping expentancies and alcohol abuse: A test of social learning formulation.
- cooper,L.M.Russell, M. Skinner, B,S,Frone, R,M. and mudar,p(1992)stress and alcohol use: Moderating effects of gender , coping and alcohol expectancies , Jurnal of Abnormal psychdogy,101,139-152.
- Daley, c.D, and Marlatt, A.G.(1992) Relapse prevention . In J.H lowinson, P.Ruiz, R.B.Millman, and J.G.Langrod (Eds) substance abyse: A comprehrnsive text book(430-442) Baltimor, Mayland : Williams gwikins.
- DZurilla, I.T.and chang , E(1995) The relations between social problem – sdving and coping. Cognitive Therapy and Research, 19,563-587.
- Elliott,R.T.Sherwin, E.Harkins, W.S,and Marmar osh , C.(1995)self – appraised problem – solving ablilty, affective states, and psychology cal distress. Journal of counseling psychology, 42,105-115
- Fals – stewart , w.Ofarrell, J. Freitas, T.T.Mcfarlin, K,S.and Rutigliano, P.(2000) The Time line followback reports of psychology substance use by drug-abusing patient = psychometric properties. Journal of conulting and clinical psychology (68-734-14-40)
- Hall,M.S,Havssy,E.B.and wasserman , A.D.(1991)Effects of commitment To abstinence Positive mood,stress, and coping on relapse To cocaine use. Journal of consulting and clinical psychology, 59,526- 532.
- Kant,h.G.Dzurilla , I.T and Maydeu – Olivares, A.(1997)social problem – solving as a Mediation of stress – related depression and anxiety in middle – aged . and elderly community residents. Cognitive Therapy and Research, 21,73-96.
پایان نامه ی بررسی سبک های حل مساله و شیوه های مقابل افراد وابسته به مواد مخدر و مقایسه آن با افراد غیر معتاد. doc
