1-1 مقدمه
تعلیم و تربیت در حوزه پژوهش‌های علوم انسانی است و از یافته های روانشناسی استفاده می کند. یکی از شاخه های تعلیم و تربیت، تربیت بدنی است. در این میان شاخه علمی جدیدی به نام روانشناسی ورزشی پدید آمده است. روانشناسی ورزشی کاربرد اصول و یافته‌های روانشناسی را در یادگیری مهارت‌های ورزشی و رفتارهای جنبشی انسانی در بر می‌گیرد. ارتباطات اجتماعی در ورزش عوامل شخصیتی ورزشکاران و ضرورت آن از سوی مربیان در حوزه روانشناسی ورزشی قرار می گیرد. روشن است که تلاش در جهت پژوهش و اشاعه آگاهی های روانشناسی و ورزش آثار و فواید ارزشمندی در توسعه فعالیت های ارتقاء سطح مهارت های ورزشکاران خواهد داشت زیرا شناسایی ویژگی های روانی و یافته‌های پژوهشی در جهت تعیین وضعیت روانی ورزشکاران در مقایسه با افراد غیر ورزشکار خود واند عامل مفیدی در علاقه‌مند کردن دیگران به فعالیت های ورزشی باشد.از آن جایی که یکی از وظایف مربی شناسایی فرد تحت تعلیم خود می باشد تجزیه و تحلیل علمی ویژگیهای روانی ورزشکاران برای او ضرورری است : زیرا مربی با بررسی نقاط ضعف و قوت روانی ورزشکاران و کمک گرفتن از علم روان شناسی قادر به اجرای اقدامات موثری در جهت تکامل تیم می شود ( نمازی زاده، 1355).
امروزه ثابت شده است که قهرمانان پیش از آن که مبتنی بر توانمندی های بدنی باشند بر تسلط روحی و اعتماد به نفس خویش متکی است (خلجی، 1367).
آن چه مسلم است این است که فعالیت های ورزشی و فیزیکی اثرات روانی بر روی ورزشکاران در بر دارد و صفات و شخصیت نیز ممکن است در اثر شرکت در فعالیت های ورزشی تغییر یابند.
بسیاری از محققان معتقدند که فعالیت های تربیت بدنی و ورزش آمیخته با تربیت روانی است و هر تجربه حرکتی می تواند یا تغییر تجربه روانی را به همراه داشته باشد و شرکت در چنین فعالیت هایی را یکی از راه های تکامل جسمانی و روانی میدانند و همچنین صفات شخصیتی ممکن است در اثر شرکت در فعالیت های ورزشی تغییر یابد. شاید افرادی که در تجربیات موفقیت آمیز مقدماتی را که از طریق ورزش اندوخته اند تمایل نسبتاً زیادی به شرکت در این گونه فعالیت ها از خود نشان بدهند و در نتیجه تجربیات قبلی خود نسبت به همسالان خویش ماهرتر گردند(علیجانی و نوربخش 1366).
در این تحقیق سعی خواهد شد با تکیه بر شواهد علمی،صفات شخصیتی ورزشکاران پسر رشته های انفرادی و گروهی مورد مقایسه قرار گیرند.
1-2 بیان مسئله
در عصر حاضر همزمان باپیشرفت تکنولوژی و صنعتی شدن جوامع، حوادث و خطرات ناشی از آن زندگی انسان ها را بیشتر از گذشته مورد تهدید قرار می دهد و باعث می شود که فشار های روانی که از مخرب ترین نیروهای مؤثر بر انسان و جوامع به شمار می آید به شکل چشمگیری افزایش و زندگی انسان ها را دچار مشکل و نابودی سازد.نوجوانان پرخاشگر معمولاً قدرت کنترل رفتار خود را نداشته و رسوم و اخلاقیات جامعه ای را که در آن زندگی می کنند زیر پای می گذارند احساس مسئولیت جمعی ندارند و بیشتر از آنکه به فکر دیگران باشند منافع خود را مد نظر دارند این گروه از افراد بیش از بقیه در مدرسه ایجاد اشکال نموده و می توان گفت هرگاه از نوجوانان مشکل دار از مدرسه سؤال مطرح شود آنها در ردیف اول معرفی می گردند(فرقانی 1372).
پرخاشگری دوره نوجوانی نه تنها منجر به پرخاشگری در بزرگسالی می شود بلکه پیامدهای منفی دیگری نیز به دنبال دارد به طوری که نوجوانانی که پرخاشگری زیادی دارند زمینۀ ابتلا بزهکاری اختلال سلوک، ناسازگاری در مدرسه و اعتیاد دارند (لوچمن ودان، 1993).
با توجه به اینکه دیده شده پرخاشگری در صحنه ی مسابقات بین المللی بارها موجب عدم استفاده مطلوب از انرژی روانی و مانع رسیدن به پیروزی می گردد و همچنین موجب می گردد که ورزشکاران ماهر و مسلط به انجام مهارت ها در رشته های مختلف ورزشی از نمایش و بروز توانایی خود احساس خرسندی و نشاط ننماید بر همین اساس محقق در نظر دارد انجام موضوع را بررسی کند که آیا تفاوتی در میزان پرخاشگری دانش آموزان ورزشکار رشته های گروهی و انفرادی وجود دارد یا نه؟
اغلب نظریه ها بر این باورند که عزت نفس ویژگی دیر پای شخصیت است این ویژگی با درک قصاوت‌های ارزشی همراه است و دربر گیرندۀ گستره‌ای از حرمت نفس و خویشتن پذیری است. آبرهام مزلو[1]: معتقد است که همه افراد جامعه به یک ارزشیابی ثابت و استوار از عزت نفس نیازمند هستند. ارضاء عزت نفس به احساساتی از قبیل اعتماد به نفس، لیاقت، ارزش مثمر ثمر بودن در جهان منتهی خواهد شد متقابلا بی‌اعتنایی به این نیازها احساساتی از قبیل حقارت، ضعف و درماندگی شود. (علی اکبر اسلامی نسب، 1380).
محققی به نام کارو سوگیل[2] (1992) ادراکات جسمانی تقویت شده از طریق تمرینات ورزشی را مورد مطالعه قرار داد و اظهار نمود که شرکت در تمرینات ورزشی و فعالیت های جسمانی شامل تغییرات در وضعیت هوازی، بهبود عملکرد سیستم قلبی- عروقی، قدرت عضلانی، انعطاف پذیری و ترکیب بدنی است از فواید روانشناختی تمرینی می توان از کاهش اضطراب افزایش اعتماد به نفس و سازگاری نام برد و وی از عزت نفس به عنوان متغییر روان شناختی با بیشترین پتانسیل برای انعکاس فواید روانشناختی ناشی از تمرینات ورزشی منظم یاد کرد در این تحقیق سعی خواهد شد با تکیه بر شواهد علمی عزت نفس ورزشکاران رشته های گروهی را با هم مقایسه گردد.
بررسی و مقایسه عزت نفس،پرخاشگری و تیپ شخصیتی دانش آموزان پسر ورزشکار رشته های گروهی و انفرادی شهرستان دورود-- دو فصل اول70 ص