ورزش شامل فعالیت هر کس با یک منظور و در محیطی متفاوت از محیط روزانه برای مسابقه، لذت بردن ، برای کسب برتری، برای پیشرفت مهارت یا ترکیبی از تعدادی از این هاست. تفاوت منظور همراه با در نظر گرفتن مهارت فرد یا گروه یا دلیری علامت مشخصه ورزش است.
بنابر این پریدن از روی یک مانع در مقابل دیدگان هزاران نفر در یک میدان سر پوشیده ورزش است در حالی که پریدن از روی یک چشمه هنگام پیاده روی در روستا فقط تلاش برای خیس نشدن پای فرد است.
انواع مختلفی از ورزش وجود دارند و انسان ها قسمت مهمی از وقت، پولو دلبستگی خود را نه فقط به عنوان شرکت کننده بلکه به عنوان تماشاگر به آن ها اختصاص می دهند .
ورزش امروزه در جهان به وسیله ای مبدل شده که انسان ها را با هم متحد و آشنا کرده و بین آن ها پیوند اخوت و برادری برقرار می کند و مهمترین هدف و وظیفه ورزش همین است ایجاد مودت و دوستی بین ورزش کاران که هر چند در میدان رقیب هم هستند اما در خارج از میدان به عنوان رفیق همدیگر می باشند .
ورزش ترکیبی از فعالیت های فیزیکی عادی و معمول و مهارت های شخصی و به عنوان تفریح و یک سری از قوانین که برای مسابقه ، لذت بردن و رسیدن به برتری است. ترکیب شخصیت هایی با مهارت های متفاوت در یک ملت، شجاعت و دلاوری آن ملت را افزایش می دهد .
تاریخچه ورزش
تمدن ها در ورزش سراسر تاریخ ، توانستند یک معامله بزرگ که تغییر اجتماع و ماهیت در ورزش است را آموزش بدهند . آن ها چیزهای بسیار جدیدی از هنر را در فرانسه ، آفریقا و استرالیا ی ما قبل تاریخ که مدرک آن در مراسمات رسمی تهیه شد را کشف کنند .
این کسب مهارت ها وابسته به سفارش مردم است که برای یافتن معانی فعالیت ها در ورزش به صورت یک مروارید گران بها می درخشد . مثلا ورزش ژیمناستیک در میان چینی ها پیشینهی زیادی دارد .
ورزش های دیگر شامل : پرتاب نیزه ، پرتاب دیسک و پرش بلند و کشتی است. رسوم سنت گرایی ورزش باستانی ایرانی ، هنر زورخانه ای بود که اکنون با این روش تماس اندکی دارند . در میان دیگر ورزش های ایرانی چوگان و پرتاب نیزه هم وجود داشت. دسترسی به ورزش های عمومی با تاسیس یونان قدیم ، ایجاد شد . کشتی ، دومیدانی ، بوکس ، پرتاب نیزه ، پرتاب دیسک و مسابقه ارابه سواری نیز در آن زمان متداول بود.
بازی های المپیک هر چهار سال یک بار در دهکدههای کوچک مثل یونان باستانبرگزار می شد و مردم سراسر جهان به این المپیک ها فرا خوانده می شدند.
وجود ورزش های منظم برای موجودات زنده مطابق المپیک قرن قدیمی و قرن حاضر است. فعال شدن موجودات برای تنظیم غذا و خوراک خود موجب منظم انجام شدن فعالیت ها برای لذت بیشتر مسابقات و فعالیت هایی مثل ماهیگیری و باغبانی است . انقلاب صنعتی موجب زیاد شدن آلودگی و فرصت نداشتن تماشاگر ورزشی برای دسترسی و تمایل به بازی های جهانی شده است. محبوبیت و تمایل داشتن مانند ماشین افزایش گر، موجب ترقیهای حرفه ای متداول ورزشی می شود .
اهمیت ورزش
امروزه ورزش یکی از اموری است که به عناوین مختلف در جهان مطرح شده و گروه زیادی به اشکال گوناگون با آن سرو کار دارند. برخی از مردم، ورزشکار حرفه ای اند و گروهی ورزشکار آماتور . گروهی طرفدار و علاقه مند به ورزش و دیدن برنامه ها، مسابقات و نمایش های ورزشی بوده، وعده ای نیز از راه ورزش امور زندگی خویش را می گذرانند.
وزارتخانه ها و ادارات ورزشی فراوانی تاسیس شده و مخارج زیادی صرف ورزش ، ساختن استادیوم ها، مجتمع ها و باشگاه های ورزشی و نیز تهیه وسائل و لباس های ورزشی و یا تماشای مسابقات ورزشی می شود. بخش های قابل توجهی از برنامه های تلویزیون ، رادیو، مجلات و سایر رسانه های گروهی، به ورزشی و اخبار ورزشی اختصاص دارد و خلاصه ورزش یکی از اموری است که در جهان به صورت جدّی مطرح بوده و از جهات مختلف دارای اهمیت می باشد.
رده بندی ورزش
دانستن یک روش برای یک گروه ورزشی هدف بسیار مهمی است و نشان دهنده ی یک نامزد جامع برای ورزش است :
مسابقه
• اسب دوانی
• نیروی انسانی: ( دویدن، شنا کردن )
• کمکی انسان: ( دوچرخه سواری ، قایق پارویی ، قایق سواری و ...)
• منبع فعال خارجی: (موتور سواری، قایق رانی ، قایق سواری و ...)
رقابتی
• رزمی: (جودو ، کاراته ، بوکس ، تکواندو ، ووشو ، کونگ فو ، شمشیر بازی و ...)
• میدانی: (تنیس ، بدمینتون ، والیبال ، اسکواش ، تنیس روی میز )
• تیمی: (بیس بال و فوتبال شهرت بسیاری در جهان دارند . بیس بال معروفیت زیادی در آمریکا و ژاپن دارد و فوتبال معروفیت بیشتری در سر تا سر جهان .
• مثال های دیگری مثل : ( راگبی ، هاکی روی یخ ، هاکی روی چمن و ...) می باشد .
مهارتی
• هدف: ( تیراندازی با کمان ، تیراندازی با تفنگ و ...)
• نمایشی: ( ژیمناستیک ، اسب سواری ، شیرجه و ...)
• استقامت: ( وزنه برداری ، پرش سه گام ، پرتاب وزنه و ...)
جوانمردی در ورزش
عامل اصلی در ورزش که بیشتر اوقات همه را به سوی خود جلب می کند انگیزه و سود در آن است . برای مثال ، قایق رانی و اسب دوانی نیاز به مهارت زیاد دارند . علت بروز حرکات جوانمردانه در یک فعالیت به وسیله ی یک آرزو و یا روحیه خوب ، تمایل به کسب لذت برای خود است . اما تحمل فشار در بیشتر اوقات به صورت انفرادی ، کار بزرگی است و مقدمه ای برای یک تکنولوژی به نظر می رسد و این کار لذت بیبشتری دارد .
فرصت مردم برای فعالیت ها و مسئولیتشان در بیشتر اوقات ، برای جستجو و احترام گذاشتن در ورزش است که با پیوستن فدراسیون ورزشی به IOC ، هر انسان برای خود فرصتی را برای ورزش کردن تنظیم می کند . در این راه ، تکمیل کردن فرصت ها در فعالیت های ورزشی رسمی بیشتر است . بیشتر فعالیت های عمومی ، مشهور و معروف اند و تعقیب کردن فعالیت های گوناگون زمان زیادی می خواهد .
جوانمردی در یک بازی معین باید به گونه ای باشد که هر رقیب چه بعد از مسابقه و چه قبل از مسابقه آن را رعایت کند . جوانمردی نباید در بردن اجرا شود بلکه باید در باختن هم باشد . برای مثال در فوتبال یک ورزشکار نباید خارج از رفتار ورزشی در مقابل دیگران بازی کند و توپ را خارج از زمین لگد بزند .
هنر و ورزش
ورزش به هنر خیلی وابسته است .
اسکی روی یخ و تای چی ورزش های هنری است برای رسیدن به یک منظره ی تماشایی ، و موجب حادثه و تجربه ای برای تماشاچی می شود . همین طور وجود تماشاگران عامل اصلی این فعالیت های ورزشی و هم چنین به اجرا در آوردن هنر شان است و چنین هنری مثل اجرای هنر ژیمناستیک و غیره است .
حقیقت هنر ورزش ، در برخی مواقع احتمالی ، به ماهیت آن ورزش بستگی دارد.
از جمله ورزش هایی که با استفاده از آخرین پیشرفت های علمی و تکنیکی توانسته است تغییراتی اساسی و بنیادی در تمامی مراحل خود به وجود آورد رشته ورزشی شنا می باشد. امروزه شنا با استفاده از روش های علمی و تکنیک قادر شده است بیشتر از تمامی دوران گذشته این ورزش پیشرفت و توسعه داشته باشد.
تاریخ پیدایش ورزش شنا به قدمت آفرینش بشر و دوران ماقبل از تاریخ باز میگردد. انسان بنا به احتیاجات خود برای شکار یا فرار از خطر مجبور به یادگیری و ممارست در امر شنا بوده است.
شاید بعلت همین نیازها و ارتباط تنگاتنگ شنا با حفظ حیات و سلامتی باشد که در اسلام توصیه شده به "فرزندان خود شنا بیاموزید". در طول تاریخ نیز آشنایی با این ورزش یک مزیت محسوب می شده است.
تاریخچه شنا
ورزش شنا همیشه و همه وقت در زندگی روزمره ی انسان و تندرستی و صحت فرد نقش مهمی را ایفا کرده است. در ارتباط با آب و شنا می توان مبادرت به ورزش های دیگری کرد، این ورزش ها عبارتند از: شیرجه، شنای هنری، نجات غریق، غواصی. در دوران گذشته اکثر مردم در کنار رودخانه ها، دریاچه ها و دریاها زندگی می کردند. پس آموختن شنا برای انان از ضروریات بوده زیرا تسلط بر شنا با محیط و وضع اقتصادی مردم ارتباط مستقیم داشته و به همنی دلیل شنا به تدریج تکامل یافته است. در گذشته های دور اکثر شناگران ساکنین سواحل دریاها و یا حوالی لیبی است که در چهار هزار سال پیش به دست آمده است. از تصاویر سنگی می توان نتیجه گرفت که حرکات پا درشنا شبیه حرکات پا کرال می باشد. تمرینات شنا بیشتر در جامعه ی برده داران و بردگانی که برای آماده شدن جهت جدال و جنگ استخدام می شدند توسعه داشت، بر همین اساس ورزش شنا در یونان پیشرفت قابل ملاحظه ای پیدا کرده بود به طوریکه در تمام مجموعه های ورزشی استخر شنا وجود داشت. از طرف دیگر ضرب المثل یونان باستان نشانه ی اهمیت شنا در آن جامعه بوده است. این ضرب المثل می گوید «او نه می تواند شنا کند و نه بخواند». یونانیان به پرورش جسم توجه خاصی داشتند و به همین دلیل بردگانی که برای خدمات جنگی اجیر می شدند باید جسم خود را پرورش می دادند، یکی از این روش ها شنا کردن بود.
رومی ها نیز به شنا اهمیت خاصی می دادند. برای افراد طبقه ی اول و اربابان حمام های گرم وجود داشت. بر اساس شواهد شناگران آن ها قادر بودند در هنگام شنا با خود اسلحه حمل کنند. آن ها مهارت زیادی در غواصی نیز داشتند. در اواخر قرون وسطی اولین کتاب راهنمای شنا در جهان به چاپ رسید. مؤلفش وین من (Wynman) بود. اسم کتاب «شناگر با هنر شنا» بود. در سال 1538 در اگزبورگ به چاپ رسید. او کتاب خود را با شنای کرال سینه شروع کرد و به اعتقادی این نوع شنا، تنها نوع صحیح شنا است. در قرن 18 هالورن (Halloren) پدر هنر شنای امروزی است. وی کارگر معدن بود. در همین قرن بود که اولین مکان شنا و استحمام در آلمان تأسیس گردید.
شنا در برنامه ی کلاسی گنجانده شده. اولین مدرسه در سال 1810 (فورتا pforeta) چنین اقدامی کرد.
گوتس موتس (Gotsmoths) در توسعه ی شنا در مدارس نقش اساسی داشت. بیش از 50 سال در آموزش و پرورش فعالیت داشت. او به کمک طناب، کمربند و قلاب مبتدیان را در آب تعلیم می داد. او اقدام به تهیه و تدوین قوانینی برای برگزاری مسابقه ی شنا نمود.
- تعلیمات باشگاهی و وجود فدراسیون
توسعه و تکامل شنا در بین مردم باعث شد که فدراسیون شنا در آلمان به وجود آید. در سال 1837 اولین باشگاه شنا به نام (استادان آب) در آلمان تأسیس شد. در سال 1840 تی خیشه فورشه اولین باشگاه را برای علاقه مندان شیرجه تأسیس کرد.
آلمان ها با ایجاد سالن های سرپوشیده برای شنا باعث شدند تا علاقه مندان بیشتر بتوانند به شنا بپردازند.
در سال 1886 فدراسیون شنای آلمان (DSV) بوجود آمد.
- تقسیمات و متعلقات فدارسیون: ورزش شنا شامل واترپلو، شیرجه، شنای هنری، شنای محلی، نجات غریق و غواصی.
- معنی و مفهوم شنا: مفهوم وسیع شنا متکی است به ارزش های اصلی و معنوی و ارزش های بهداشتی آن برای مردم.
آموزش شنا
شنای رقابتی با ورود به المپیک در سال 1896 در عرصه بین المللی دارای اهمیت و موجودیت شد. مسابقات المپیک ابتدا تنها به مردان اختصاص داشت اما بعدها در سال 1912 مسابقات زنان نیز در این رقابت ها جای گرفت. قبل از تأسیس فینا( FINA ) بازی های المپیک ، شامل تعدادی از مسابقات غیر متداول بودند. برای مثال در سال 1900 زمانی که مسابقات شنا در رودخانه «سن» Seine در فرانسه برگزار می شد رقابت کنندگان باید از تیرهای چوبی خاصی بالا می رفتند و زیر صفی از قایق ها در آب شنا می کردند.
پس از اینکه فینا تأسیس شد برخی از این مسابقات عجیب برچیده شدند. تحت مقررات فینا هم در بازی های المپیک و هم در دیگر مسابقات ، طول مسابقات به تدریج با سیستم متر اندازه گیری می شد. و در سال 1969 سیستم اندازه گیری یارد برای رکوردها منسوخ شد.
انواع حرکت های شنا به شنای آزاد ، کرال سینه، کرال پشت ، قورباغه ، پروانه دسته بندی شدند.
تمام این حرکات در مسابقات انفرادی چندگانه به اجرا در آمدند.
تاریخچه شنا
ظهور و گسترش شنا، ریشه در احتیاجات عصر انقلاب صنعتی و شهرنشینی اواخر قرن نوزدهم دارد. این توسعه ابتدا از انگلستان آغاز شد و از آنجا به قاره اروپا و آمریکا و سرانجام به همه دنیا گسترش یافت.
اولین استخرهای سرپوشیده به ترتیب در شهرهای لیورپول 1838، وین 1842 و برلین 1855 ساخته شد و بعد از آن اولین تشکیلات شنا شکل گرفت.
در سال 1869 برخی از باشگاههای لندن به انجمن شنای «متروپولتین» پیوستند که در سال 1874 به انجمن شنای بریتانیا تبدیل شد. در سال 1884 اتحادیه شنای آماتور شکل گرفت و دو سال بعد با انجمن شنای بریتانیا تلفیق شده، «انجمن شنای آماتور بریتانیا- ASA» را پدید آوردند.
سرانجام با عبور کاپیتان متیو وب از کانال مانش در سال 1875 و پدید آمدن باشگاهها و فدراسیونها در کشورهای مختلف اروپا، آمریکا و استرالیا، شنا محبوبیت یافت وارتباطات و مسابقات بینالمللی شروع شد.
در آن زمان رشتههای شنا تا بدین حد متنوع نبودند. تا مدتها شنای قورباغه و شناهایی که از شنای قورباغه نشات گرفته بود مثل شنای زیربغل و شنای پشت حکمفرما بودند. بعدها شنای انگلیسی پهلو دست بالا به وجود آمد که هنگام استراحت، دست بالا قرار میگرفت.
تروجن با مشاهده بومیان آمریکایی، استراحت دست را به تناوب، خارج از آب قرار داد و این شنا را با یک ضربه پای قورباغه ترکیب کرد.
پیشرفت بعدی اجرای دو ضربه پا در یک دور شنا بود یعنی یک ضربه در هر حرکت دست که موجب کوتاهتر و سریع شدن حرکات دست شد. بعدها ضربه عمودی پا جایگزین ضربه پای شنای قورباغه شد و شنای کرال سینه متولد شد. ریچارد کاویل استرالیایی این حرکت را در اوایل قرن بیستم با نام ضربه کرال استرالیایی با چهار ضربه پا معرفی کرد و در سال 1956 هموطن او سسیل هیلی این حرکات را به اروپا برد. در همین زمان کرال در آمریکا پیشرفت کرد و بالاخره شیوه آمریکایی شش ضربه پا جهان را فتح کرد.
شنای پشت هم همین الگو را دنبال میکرد تا سال 1908 شیوه سُنتی شنای پشت حاکم بود ولی از المپیک 1912 قهرمانان تنها کرال پشت را اجرا کردند.
تا قبل از ساخت سکوی شیرجه، شناگران در آب «استارت» میزدند یعنی قبل از شروع مسابقه در آب میایستادند یا دراز میکشیدند.
در سال 1933 یک آمریکایی به نام «هنری میوز» نوع جدیدی از شنای قورباغه را در مسابقات به نمایش گذاشت او زمان استراحت (Recovery)، دستها را مانند کرال سینه خارج از آب قرار میداد و شنای پروانه را توسعه داد. نزدیک به دو دهه فرق زیادی بین این روش و قورباغه قایل نبودند، کاربرد هر دو شیوه در شنای قورباغه بود و حتی شناگر میتوانست هنگام مسابقه یکی را به دیگری تبدیل کند. اما این شیوه درگیریهای زیادی ایجاد کرد.
تا آنجا که مجله سویمینگ تایمز اینگونه از المپیک 1948 لندن گزارش داد:
«توفان جدیدی وزیدن گرفته است که میتواند به شکاف درفینا منجر شود.»
هشدار سویمینگ تایمز از آنجا بود که هفت نفر اول شنای 200 متر قورباغه در فینالی که در ویمبلی برگزار شد از شنای پروانه استفاده کرده بودند و به این ترتیب بگومگوهای شدیدی در کنگره فینا بوجود آمد.
سرانجام از بین 73 رای دهنده در فینا 42 نفر رای بر جدایی شنای پروانه از شنای قورباغه دادند و اعلام کردند تدوین قوانین و مقررات مسابقات شنا باید به «سازمان اداری فینا» ارجاع شود.
سازمان اداری فینا در هشتم اگوست 1948 پیشنهاد کنگره را پذیرفت. اما IOC از افزایش برنامه شنای المپیک خودداری کرد. ریتر دبیر افتخاری فینا در 11 آگوست 1948 در نامهای به همه اعضای سازمان اداری از آنان خواست تصمیم جدی اتخاذ کنند.
از میان ده عضو، نه عضو به درخواست ریتر پاسخ دادند که سه نفر شنای پروانه را شنایی کاملاً جدید و مجزا از قورباغه دانستند و شش عضو آن را همردیف شنای قورباغه میدانستند. به این ترتیب با وجود مخالفت رییس وقت فینا، باز هم دو شیوه شنا به شنای قورباغه رسمیت یافت.
در سال 1935 جک سیگ شناگر آمریکایی نوعی ضربه پا مانند دم ماهی را ابداع کرد او و مربیاش آرم بروستر شنای «دولفین قورباغهای» را به وجود آوردند. این نوع شنا به دلیل شکل عمودی حرکتش تا سال 1952 به عنوان شنای پروانه و زیر مجموعه شنای قورباغه محسوب میشد. سرانجام در کنگره فینا که به مناسبت المپیک هلسینکی برگزار شد، شنای قورباغه و پروانه از هم جدا شدند و شنای دلفینی با نام شنای پروانه پذیرفته شد.
در مسابقات المپیک 1956 هنگامی که ما سارویورکاوا قهرمان المپیک و چند تن دیگر از شناگران بیشتر مسیر را در زیر آب شنا کردند مشکلاتی جدید شکل گرفت. کنگره فینا تصمیمی جدید اتخاذ کرد که به دنبال آن شنای زیرآبی حذف شد و شناگران موظف شدند هنگام هر شروع و برگشت سر خود را به شکلی قرار دهند که آب را بشکافد. فقط در شنای قورباغه فرو رفتن در آب مجاز بود ولی در هر دو (چرخه) سر باید یکبار آب را میشکافت. کنگره فینا در المپیک 1988 تصمیم گرفت شنای زیرآبی را به میزان حداکثر 15 متر مجاز بشمارد چون در این دوره استفاده از ضربه دولفین در شنای کرال پشت افزایش یافت.
پرافتخارترین شناگر المپیک در همه دورهها، مارک اسپتیز آمریکایی بود که در بازیهای مونیخ موفق به کسب هفت مدال طلا شد که چهار مدال انفرادی و سه مدال در رقابتهای امدادی و همراه با سایر هم تیمیهایش بود.
در بین زنان نیز کریستین اتو با کسب شش مدال طلا در المپیک 1988 سئول که شامل چهار طلای انفرادی و دو طلای امدادی بود پرافتخارترین زن در مسابقات شنای المپیک محسوب میشود.
برخی از مسابقاتی که در حال حاضر فینا برگزار میکند عبارتند از:
مسابقات شنای قهرمانی جهان
مسابقات جام جهانی شنا
مسابقات نخبگان شنای جهان
مسابقات جهانی شنا در استخرهای کوتاه مسیر
شنا در رقابتهای المپیک
انگلیسی ها اولین مردمانی بودند که در جامعه مدرنیته علاقه زیادی به ورزش داشتند و در تلاش بودند تا مهارتها و ورزشهای مختلف را به خوبی فرا گیرند.
ورزش مفرح شنا نیز جزو همین مهارتهایی است که بریتانیا ییها علاقه زیادی به آن نشان میدادند که این علاقه تا امروز هم ادامه داشته. از سال 1837 رقابتهای قهرمانی شنا در شهر لندن به طور منظم در شش استخر مجهز برای مسابقات و زیر نظر فدراسیون ملی شنا انگلستان انجام می شده .
به مرور زمان پس از آنکه این ورزش در میان مردم عادی جا افتاد، ورزشگاهها و استخرهای حرفه ای زیادی برای این ورزش ساخته شد. در سال 1880 در آغاز کار حرفه ای انجمن شنا نام "آکادمی آماتور های شنای بریتانیا" را روی آن گذاشتند که حدود 300 نفر عضو داشت.
در سال 1896 شنای مردان به طور رسمی به لیست رقابتهای المپیک ملحق شد که نخستین بار در دو قالب 100 متر و 1500 متر شنای آزاد برگزار شد. خیلی زود پس از این ماجرا و محبوبیت سر سام آور و وحشتناک شنا، قالبهای مختلفی از شنای آزاد به رشته های این ورزش اضافه شد مثل: شنای پروانه، شنای کرال سینه و کرال پشت و در نهایت شنای مختلط.
اولین مسابقات پیشرفته شنا ی المپیک در سال 1900 در پاریس برگزار شد که شامل سه نوع متفاوت شنا میشد:
• شنای با مانع
• شنای استقامت
• شنای 4000 متر
این مورد آخری طولانی ترین مسابقات شنا را شامل میشود، البته این سه رشته شنا پس از آن هرگز در رقابتهای المپیک مورد استفاده قرار نگرفت.
به دلایل مختلفی در دوره های ابتدایی برگزاری مسابقات شنای المپیک زنان حضور نداشتند. در سالهای 1896 و 1906 زنان حق حضور در این بازیها را نداشتند و اولین بار بارون دو کابرتینBaron de Cabortin) ) پایه گذار حضور زنان در بازیهای شنا بود و در سال 1912 اولین گروه شناگران زن در المپیک حاضر شدند که البته هنرنمایی درخور توجه و قابل اعتنایی داشتند.
در سالهای بعد رقابتهای شنا به 32 دور (16 دور برای مردان و 16 دور برای زنان) تقسیم شد. در رده بندی شنای معلولین این شرایط فرق داشت، به شکلی که ادوار مسابقات به دسته های 22 تایی برای مردان و زنان تقسیم شد.
تاریخچه شنا در ایران
تاریخچه شنا به عنوان یک ورزش ، در ایران ، بسیار کوتاه است و به طور کلی هم این رشته از ورزش به نسبت دیگر رشته ها در کشور ما چندان پیشرفتی حاصل نکرده است. در حالی که به جهت موقعیت جغرافیایی ایران که در شمال و جنوب کشور به دریا متصل است و هم به جهت تأکیدات مذهبی، می بایستی این ورزش را مورد توجه قرار می دادند.
در قدیم ، مکان هایی شبیه استخر سرپوشیده در حمام ها می ساختند ، به نام چال حوض.
این چال حوض ها ، که حداکثر از 10 متر تجاوز نمی کرد، برای شنا کردن و آب بازی بود.
در اطراف چال حوض ها، سکوهایی به ارتفاع 2 یا 3 متر وجود داشت که از بالای آن به درون آب می پریدند و عملیاتی مانند پشتک و وارو انجام می دادند.
روشنایی چال حوض ها از سوراخ کوچکی که در سقف بود، تأمین می شد. در این گونه آبگیرهای غیر بهداشتی ، هیچ گونه مقرراتی وجود نداشت و هر کس می توانست قبل از استحمام یا پس از آن وارد چال حوض شود و به آب بازی و شنا ( که به معنای واقعی هم شنا نبود) بپردازد. تا سال 1314 در سراسر ایران حتی یک استخر شنا هم نبود و فقط در اردوگاه نظامی اقدسیه تهران یک استخر برای آموزش شنا به دانشجویان دانشکده افسری ساخته بودند.
در سال 1314 ، استخر دیگری در باغ فردوس شمیران احداث شد که به وزارت فرهنگ تعلق داشت. نخستین استخری که برای استفاده ورزشکاران و تعلیم اصول جدید شنا به آنها به وجود آمد، در سال 1314در منظریه تهران بود که یک مربی ورزش خارجی به نام « گیبسون » بر آن نظارت می کرد. پایه های ورزش شنای نوین در ایران از همان استخر منظریه گذاشته شد.
استانداردهای نوین ورزش شنا در دنیا از اوائل قرن بیستم شکل دیگری یافت و در ایران نیز با ورود مهندسین انگلیسی شرکت نفت، اولین استخر استاندارد شنای ایران در مسجد سلیمان خوزستان ساخته شده و مورد بهره برداری قرار گرفت.
اولین استخر شنای ٥٠ متری تهران نیز در سال ١٣١٩ در ورزشگاه امجدیه (استادیوم ورزشی شهید شیرودی فعلی) احداث گردیده است.
سخت افزار مناسب آموزش شنا در کشور نسبتاً گرانقیمت و دسترسی به آن مشکل است و بهمین علت علیرغم علاقه آحاد جامعه به این رشته شنا چنان که باید و شاید در اقشار جامعه رواج پیدا نکرده است.
در طول تاریخ شنا علیرغم میزبانی بازیهای آسیائی ١٣٥٣ در تهران، به هیچ مدال بین المللی و آسیائی دست نیافتیم و پس از انقلاب، اولین مدال بین المللی تاریخ شنا در سال ١٣٧٣ طی مسابقات "آسیا پاسیفیک" توسط بهزاد مهدی خبازیان در رده سنی جوانان بدست آمد.
با تلاش بی وقفه دست اندرکاران و پی گیری و اجرای برنامه های طولانی مدت، این موفقیت با کسب مدالهای مختلف در آسیا همچنان ادامه یافت و اولین مدال طلای تاریخ شنای کشور در اردیبهشت ماه سال ١٣٨٤ توسط پاشا وحدتی در مسابقات دانش آموزان جهان (اسپانیا) کسب شد.
در حال حاضر ، استخرهای خصوصی ، آزاد یا دولتی بسیاری در تهران و شهرهای مختلف ایران هست و نوجوانان و جوانان ، به ویژه در فصل تابستان ، استقبال زیادی از ورزش شنا می کنند.
مشخصات استخر
استخر، محل خصوصی است برای شنا ، شیرجه ، و واترپولو که در اندازه های مختلف ساخته می شود. ولی ، استخرهایی که در آنها مسابقات رسمی را برگزار می کنند باید دارای مشخصاتی معین باشد. این مشخصات از طرف فدراسیون بین المللی شنای آماتور ، که آن را فینا ( FINA ) می خوانند به شرح زیر تعیین شده است:
طول : 50 متر ؛ عرض: حداقل 21 متر
عمق : حداقل 80/ 1 متر
تعداد خطوط : 8 خط ( عرض هر خط 5/ 2 متر)
در استخرهایی که رکوردگیری می کنند، دمای آب باید 22 تا 24 درجه سانتی گراد باشد.
لباس شنا
لباس مخصوص شنا یک شلوار کوتاه و چسبیده به بدن است که باید وزن آن بسیار کم باشد و آب را در خود نگاه ندارد. طبق مقررات بین المللی ، شلوار شنا هنگام مسابقات بین المللی و رکوردگیری ، باید از پارچه ای به رنگ تیره و به صورت یک تکه باشد.
در حال حاضر لباس شناگران را از پوست کوسه ها درست می کنند که کل بدن را می پوشاند
عینک و کلاه شنا
یک شناگر حداقل از یک عینک و کلاه استاندارد باید سود ببرد. انتخاب عینک و کلاه مناسب و استاندارد برای سلامتی و آرامش شناگر بسیار حساس است.
عینک شنا:
عینک شنا باید کاملا مطابق به حجم صورت بوده و به عضلات و استخوانهای اطراف چشم فشار وارد نکند.
برای خرید عینک شنا در ایران بهتر است عینک یک تیکه استفاده نمایید چون خیلی بهتر از انواع چند تیکه عمل میکند.
مزایای ورزش شنا
تاثیر مثبت ورزش بر سلامت روحی و جسمی ما غیر قابل انکار است. بهترین حالت، زمانی است که شما برنامه ورزشی خاصی که متناسب با شیوه زندگی، علایق و شرایط جسمیتان باشد برگزینید، زیرا ورزش کاری است که باید از آن لذت ببرید.
اگر در فصل تابستان، گرما شما را از انجام ورزش منصرف میکند، به جای آنکه ورزش را قطع کنید، به شنا بپردازید. شنا نه تنها موجب طراوت و شادابی میشود، بلکه میتواند تاثیری معجزه آسا بر جسم و از بین رفتن آن کیلوهای اضافه بگذارد.
راهنمای ورزش شنا
تاثیر مثبت فراوانی که چند مرتبه شنا در طول یا عرض استخر بر سلامت ما میگذارد، باورکردنی نیست. شنا سلامت را بهوبود بخشیده و موجب تناسب تمام بدن میشود و قدرت، استقامت و انعطاف آنرا تقویت میکند. شنا به عنوان یک ورزش، با بدن بسیار ملایمتر برخورد میکند و آسیبهای ناشی از آن در حد اقل هستند.
وزن بدن در آب به یک دهم وزن واقعی تقلیل یافته و خاصیت شناوری در آب، از شدت ضربه های وارد شده بر مفاصل میکاهد. کم شدن وزن در آب به افرادی که بدن آماده ای ندارند کمک میکند تا راحتتر حرکت کنند. به این ترتیب، شنا به خصوص برای افراد مبتلا به آرتروز، مشکلات پشت و کمر، مشکلات ناشی از اضافه وزن، بارداری و در کل افرادی که نمیتوانند به ورزشهای خشکی بپردازند، بهترین انتخاب خواهد بود.
مزایای ورزش شنا
علی رغم سبکی بدن در آب، شنا ورزشی سنگین به شمار میرود و تمام عضلات اصلی بدن را به حرکت وامیدارد. شنای کرال سینه، غورباقه و کرال پشت تقریبا از تمام عضلات اصلی بدن- شکم، عضلات دوسر و سه سر، سرین، عضلات پشت ران و چهارسر- استفاده میکنند.
شنا علاوه بر استفاده از گروههای متعدد ماهیچه ها، موجب انعطاف پذیری و حفظ نرمی مفاصل به خصوص در ناحیه لگن، گردن، شانه و دست و پا میشود. شنا در دسته ورزشهای ایروبیک-هوازی- قرار دارد زیرا چند دور شنا بیش از سه دقیقه زمان میبرد و مقدار مصرف اکسیژن عضلات بسیار زیاد است.
از مزایای دیگر شنا میتوان به کاهش فشار خون اشاره کرد که به نوبه خود موجب کاهش خطر سکته قلبی میشود. این ورزش توان قلب را بالا برده و میزان خون پمپ شده به بدن را افزایش میدهد و همچنین با افزایش جریان خون در ریه، موجب سوخت کالری بیشتر میشود.
بنابر گزارش کارشناسان، ورزشهای آبی دارای مزایای جسمی، اجتماعی و روحی متعددی هستند که تعدادی از آنها بدین قرارند:
• بهبود یافتن قدرت و انعطاف پذیری بدن
• استقامت و تعادل عضلانی بهتر (به همین دلیل بسیاری از ورزشکاران حرفه ای در رشته های دیگر، به تمرینات آبی هم میپردازند)
• قلب قدرتمند
• تناسب اندام
• بهبود جریان خون
• توان بخشی درمانی برای عضلات مستهلک و آسیب دیده و بهبود از تصادفات و آسیبهای بدنی
• کنترل وزن
• از بین رفتن اضطراب و تنشهای روحی
• افزایش انرژی
این تصور غلط وجود دارد که چون بدن در طی شنا کردن متحمل فشار زیادی نمیشود، پس نمیتوان آنرا ورزش خوبی دانست، در صورتی که هر چند بدن در آب سبک میشود، اما برای هر حرکت باید بر مقاومت آب غلبه کرده، انرژی زیادی مصرف کند، به این ترتیب حتی راه رفتن در آب از پیاده روی در خشکی کالری بیشتری میسوزاند. انواع ورزشهای قابل اجرا در آب از این قرارند:
1. راه رفتن و دویدن آهسته در آب : این دو ورزش در آب دارای همان مزایای راه رفتن و دویدن در خشکی هستند، اما آسیبهای کمتری دربر دارند. راه رفتن در آب میتواند در حالی که آب تا کمر یا سینه رسیده باشد انجام شود. مقاومت آب تاثیر این دو ورزش را بالا میبرد.
2. ایروبیک در آب : همانطور که گفتیم، ایروبیک در آب شامل حرکاتی برای تقویت قلب و عروق است، حرکات ایروبیک ریتمیک و منظم هستند و میتوان حرکات رابه مدت 20 دقیقه در آب اجرا نمود. مقاومت آب، تاثیر مثبت این حرکات را افزای میدهد.
3. یوگا و حرکات نرمشی در آب : آب خود به عنوان ماده ای آرامش بخش شناخته شده است و حرکات آرام، آهسته و روان بخشی از یوگا در آب هستند.
4. حرکات کششی و انعطاف پذیری : بهترین محیط برای تمرین و افزایش انعطاف پذیری بدن آب است که شامل حرکات کششی و حرکاتی برای تمام بدن است.
5. ورزشهایی برای تقویت و تناسب اندام : شامل حرکاتی برای بالاتنه و پایین تنه است که هرچند مقاومت آب میتواند تاثیر آنها را بسیار افزایش دهد اما گاهی با وسایل مخصوص اجرا میشود تا این مقاومت هرچه بیشتر شود. نتیجه این حرکات عضلاتی کشیده، محکم و زیباست.
6. دویدن آهسته و سریع در آب عمیق : در این ورزش، پا به کف استخر نمیرسد و حرکات دویدن در استخر عمیق اجرا میشود. به همین منظور از کمربندها، کفشها و ابزارهای مختلفی برای شناور ماندن استفاده میشود.
7. ورزشهایی در لبه استخر : دیوار استخر بهترین وسیله برای نگهداشتن بدن در حال انجام حرکات است و خود به عنوان یک وسیله برای انجام حرکات به کار میرود.
8. کشش : حرکات کششی آهسته در میان حرکات ورزشی پر تحرک انجام میگیرد و موجب استراحت و بازگشت عضلات به حالت عادی شده، از دردناک شدن و کوفتگی بدن جلوگیری میکند.
9. شنا : شنا معمولترین ورزش در آب است که به شیوه های مختلف-کرال سینه و پشت، غورباقه و پروانه- اجرا میشود. شما میتوانید شنا را با آموختن یکی از انواع آن آغاز کرده و پس از مهارت یافتن در آن به انواع دیگر شنا بپردازید.
باورزش اندامی زیبا داشته باشیم
ورزش نه تنها زیبایی اندام می شود ، بلکه بر سلامت و طول عمر شما نیز می شود. اولین فایده ای که ورزش کردن برای شما دارد این است که شما با جسم خود در تماس بیشتری خواهید بود و بیش از هر زمان دیگری به نواقصی که ممکن است در بعضی از قسمت های اندامتان وجود داشته باشد می خواهید برد .
برای برخورداری از اندامی زیبا و متناسب لازم است عضلاتی قوی و پوستی با طراوت داشته باشید و این خواسته بدون ورزش کردن صحیح امکان پذیر نیست . در اثر ورزش حرکت های بدن منظم و هماهنگ می شود ، در نتیجه خستگی دیرتر بروز می کند، عضلات و اندام خوش حالت دور زیره می گردد و همراه با افزایش نیروی عضلاتی ، مقاومت بدن زیادتر می شود .
در ضمن ورزش های شادی آور مانند رقص علاوه بر فعالیت بدنی ، خستگی روحی و فشارهای عصبی را از بین می برد ، هیجان را کنترل و یک آرام کننده طبیعی و بدون ضررمی باشد ورزش مرتّب باعث طولانی شدن عمر می شود ، به افراد این امکان را می دهد که از زندگی لذت ببرند و احساس طراوت و شادابی کنند دیگر مزیت بسیار با ارزش ورزش این است که بهترین وسیله پیشگیری در برابر اعتیاد و بیمار های عصبی شناخته شده است .
فواید ورزش کردن :
1) گلبول های قرمز بیشتری در مغز استخوان ساخته می شود و این خود منجر به افزایش هموگلوبین می گردد .
2) قدرت ماهیچه های قلب افزایش یافته و بدن خیلی دیرتر از زمان معمولی خسته می شود .
3) پوست بدن در اثر عتا کردننرم می شود و حالت خشکیدگی وز بری خود را از دست می دهد .
4) حرکات دودی معده بیشتر می شود ،5) در نتیجه هضم غذا را آسان می کند .
6) باعث تقویت عضلات شکم شده و عمل گوارش بهتر انجام می شود .
7) باعث جلوگیری از چاقی ،8) نقرس ،9) برخی از بیماریهای قلبی – عروقی و ماهیچه ای – فصلی می شود.
10) در ایجاد نشاط ،11) پرورش فکری ،12) قدرت تصمیم گیری و لذت اززندگی اهمیت زیادی دارد .
13) به جریان سریع خون کمک می کند،14) در نتیجه ضربان قلب زیاد می شود . در اثر ورزش می توانضربان قلب را از 75 ضربه به 150 ضربه در دقیقه رساند .
چرا باید بعد از فعالیت ورزشی استراحت کرد ؟
پس از ورزش ، انجام کار و فعالیت بدنی ، ماهیچه های بدن دچار خستگی و کوفتگی می شود ، این خستگی به علت سوخت و ساز و تولید اسید لاکتیک است در هنگام خستگی ، استراحت موجب بهبودی ماهیچه های می شو د، به این معنی که اسید لاکتیک به تدریج دفع شده ، سوخت و ساز حالت طبیعی خود را بدست می آورد ماساژ و گرم کردن ماهیچه ها خستگی را زودتر بر طرف می کند .
ورزش شنا راهی برای چربی سوزی و تناسب اندام
انواع حرکات
انواع اصلی حرکات شنا شامل شنای آزاد، کرال سینه، پروانه و کرال پشت می باشد که شنای پروانه دشوارترین این حرکات به شمار می آید.
شنای آزاد که کرال جلو یا کرال استرالیایی هم نامیده می شود، کاملاً از اسمش پیداست. در این حرکت هیچ محدودیتی برای چگونگی حرکت دست و پا وجود ندارد. شما فقط باید بتوانید نیمی از بدن را بالای آب نگاه دارید (به استثنای 15 متر اول و بعد از هر دور). این حرکت احتمالاً بهترین حرکت برای آنهاست که تازه شروع کرده اند.
شنای آزاد برای 150 تا 180 پوند مایل حدوداً 500 تا 700 کالری در ساعت می سوزاند. کرال سینه از طرف دیگر، حرکاتی کاملاً تعریف شده و مشخص دارد. شانه ها باید با آب در یک خط قرار بگیرند، و حرکات دست ها و پاها باید با هم انجام شود و یک عمل را انجام دهند. دست ها از سینه دور شده و به دور بدن می گردد و بعد دوباره به جای اولیه باز می گردد (پاها نیز دقیقاً همین عمل را انجام می دهند). اگر با این حرکت یک ساعت شنا کنید، حدود 750 کالری خواهید سوزاند.
در طی حرکت پروانه دو دست از عقب به سمت هم حرکت می کنند، از بالای آب رد شده و به جلوی سر رسیده و بعد دوباره به زیر آب می روند. در این حرکت پاها حرکت دلفینی انجام می دهند. در این حرکت ماهیچه های شانه کاملاً درگیر می شوند و حرکتی کاملاً دشوار است. به همین دلیل پیشنهاد می شود کسانی که در شنا تجربه دارند ســراغ یــادگیری این حرکت بروند و از آنجا که دشوارترین حرکت شنا به حساب می آید، بیشترین انرژی را می گیرد و شما حدوداً 800 کالری در ساعت خواهید سوزاند.
در آخر حرکت کرال پشت در حالتی انجام می شود که پشت شما روی آب قرار دارد. دست ها و پاها را می توان به همان شیوه شنای آزاد حرکت داد و حداقل 500 کالری در ساعت خواهید سوزاند. در این حرکت باید کاملاً از موقعیت بدنتان داخل استخر مطلع شوید چون وقتی از پشت خوابیده اید نمی توانید جلوی خود را ببینید.
فرض کنید که قادر به انجام کلیه این حرکات هستید، در این حالت حرکت پروانه بهترین حرکت برای شما خواهد بود اگر قصد کاهش وزن داشته باشید، این حرکت عضله سازی نیز می کند. به این دلیل که شما بیشترین حجم کالری را در یک ساعت خواهید سوزاند و این کمک می کند که وزن بدن کاهش یابد.
اما اگر هدف شما از شنا کردن عضله سازی است، باید این ورزش را تا آخرین درجه شدت انجام دهید، اما در زمانی کوتاه تر. در این حالت شما کالری های زیادی نخواهید سوزاند، اما به ساختن ماهیچه کمک خواهید کرد.
نکات مهم:
از آنجا که این ورزش در آب انجام می شود، نکات و توجهاتی را باید مد نظر قرار دهید. یکی از مهمترین جنبه های شنا کردن این است که بتوانید تنفستان را منظم کنید. چون سرتان فقط زمانهایی مشخص به روی آب می آید، باید تنفستان را با هر حرکت تنظیم کنید. حتی برای بعضی افراد الزامی است که این کار را قبل از شروع ورزش کمی تمرین کنند. اگر نتوانید ریتم تنفستان را تنظیم کنید، بسیار برایتان ایجاد مشکل خواهد شد و دیگر نمی توانید فواید چندانی از این ورزش ببرید، چون در این ورزش تنفس و ماهیچه ها با هم کار می کنند.
همچنین بهتر است قبل از انجام این حرکات برای یک دور کامل، خوب به آن حرکت مسلط شوید. اگر این حرکات را درست انجام ندهید، خیلی زود خسته خواهید شد. اگر حرکات بدنتان با یک نظم هماهنگ انجام شوند، شما قادر خواهید بود که خود را روی ضربان قلبتان متمرکز کرده و بنابراین شدت ورزش را بالاتر ببرید.
- ارزشهای اصلی و معنوی: سالیانه صدها انسان غرق می شوند زیرا با ورزش شنا آشنا نیستند به همین جهت آموختن شنا امری ضروری است. هر کودکی باید موقعی مدرسه را ترک کند که شناگر یا احتمالاً ناجی غریق باشد.
- ارزش های بهداشتی: شامل تأثیر محرکه ی آب روی بدن انسان به خصوص اثر مؤثر حرکات شنا برای انسان. شنا علاوه بر تأثیر روی سلسله ی اعضا و ایجاد عکس العمل سریع به سفت شدن پوشت بدن هم کمک می کند.
روش تدریس شنا:
برای اینکه موفقیت خوبی هنگام تدریس شنا داتشه باشیم ضرورت به مراحل سنی توجه داشته باشیم.. مربی باید شرایط ایده آل را برای کلاس خود فراهم کند که برای رسیدن به این هدف باید موارد زیر را رعایت کند:
1. توجه به تعداد شاگردان کلاس شنا: بر طبق اصول ایمنی نباید تعداد افراد از 12-15 نفر بیشتر باشد. حال اگر تعداد کلاس بیش از 15 نفر باشد نباید اجازه داد که بیش از 15 نفر در آب باشند.
2. محل تمرینات: توجه به سرپوشیده یا نبودن استخر از نکاتی است که باید به آن توجه نمود. عمق آب در مورد مبتدیان نباید از حدود سینه تجاوز کند. برای آموزش بهتر است که قسمت عرضی انتهای استخر مجهز به پله باشد. از وجود عوامل مزاحم خارجی از قبیل صدا، اشیاء غیر ضروری در استخر جلوگیری نموده و محل آموزش باید در استخر محدود باشد.
3. درجه حرارت آب و هوا: مدت توقف در آب منوط به مقدار درجه حرارت آب و هوا است. آموزش هنگامی می تواند موفقیت آمیز باشد که کارآموزان در آب احساس آرامش نمایند. مثلاً سرد بودن آب باعث لرزش کارآموزان شناگر شده و این امر به نوبه ی خود در بازده کلاس اثر منفی خواهد داشت. کودکان و نوجوانان از نظر تطبیق و هماهنگی گردش خون نسببت به بزرگسالان با اشکالاتی مواجه هستند. درجه حرارت آب برای کودکان 30-28 و برای بزرگسالان 27-25 درجه حرارت محیط استخر های سرپوشیده بهتر است، 4-3 درجه بیشتر از درجه حرارت آب باشد. برای مبتدیان تعلیم شنا در استخر سرپوشیده بهتر سات.
4. نحوه تمرینات: تحت آزمایشات متعدد این موضوع به اثبات رسیده است که دوره ی آموزش کوتاه مدت پی در پی، 20-15 نوع تمرین در هر جلسه به مدت حداکثر 4-3 هفته از نظر آموزش و تعلیم بهتر و مؤثرتر است.
5. وسایل کمکی: از قبیل خلقه ی شنا، تشک، چوب پنبه، تخته شنا و ... را می توان به کار برد تا کارآموز در سطح آب بهتر غوطه ور شود. این ابزار باید صرفاً به عنوان یک ابزار کمکی به کار رود تا سرعت یادگیری را بیشتر کند مثلاً بیرون آوردن اجسامی از کف استخر کمک می کند تا تطابق پذیری با آب بهتر و سریعتر صورت گیرد.
تجهیزات و مناسبسازی استخرهای شنا برای جانبازان و معلولین
● مقدمهای از شرایط زندگی جانبازان و معلولین
انسانها معمولاً علاقه دارند کارهای مورد نظرشانر خودشان انجام دهند و امور خصوصی خود را به دیگران واگذار نکنند. از سوئی، خستگی و یکنواختی کار و زندگی، نیاز به تجدید نیرو و کسب روحیهای تازه را میطلبد. مراکز تفریحی و ورزشی از مهمترین بخشهای یک محیط شهری است که افراد علاقهمند میتوانند از آنها برای تجدید قوا استفاده کنند.
شهر تبلور کالبد جامعه است که براساس نیازها، فعالیتها و رفتارهای ساکنین آن شکل گرفته است. میزان سازگاری فضا یا کالبد با فعالیتها و رفتارهای جاری در آن، معیار مهمی برای ارزیابی میزان توسعه اجتماعی و غنای فرهنگی یک جامعه است. وجود کاستیها در شهر، استفاده مطلوب از فضاهای شهری را به حداقل رسانده و در بسیاری موارد غیر ممکن میسازد. بخشی از نیروهای فعال جامعه که عمدتاً شامل: سالمندان، خردسالان و افراد معلول و جانباز هستند، به سبب کم توانی جسمی و حرکتی، نابسامان بودن و عدم انطباق فضاهای شهری با نیازها و شرایط این افراد، امکان حضور فعال در شهر را ندارند و این مهم در بلندمدت موجب بروز خسارتهای اجتماعی و اقتصادی فراوانی خواهد شد.
در سال ۲۰۰۵ سازمان بهداشت جهانی برای بررسی عوامل مؤثر بر سلامتی جوامع مختلف، کمیسیونی تأسیس کرد تا به نابرابریهای عمیق اجتماعی توجه بیشتری شود. به عقیده اعضای کمیسیون، تأمین خدمات برای ارتقاء سلامتی، یکی از عواملی است که در سلامتی جامعه اهمیت فراوانی دارد؛ اما مهمترین بخشها، عوامل اجتماعی و اقتصادی هستند که بر شیوه زندگی و کار افراد تأثیر میگذارند. سیاستهای اجتماعی باید بهدنبال سلامت بهتر و کاشه نابرابری در خدمات بهداشتی باشد.
بدیهی است که پس از پایان جنگ تحمیلی، کشور ما در جهت توسعه همه جانبه گام برداشته است. از سوئی تعدادی از بازماندگان جبهههای جنگ بهصورت جانباز و معلول در جامعه وجود دارند که نیاز به توجه بیشتری برای ارتقای سلامتی، بهویژه اماکن ورزشیسبب گشته که عده بسیاری از آنها منزوی شده و حتی از انجام فعالیتهای و روزمره خود ناتوان باشند.
نگاهی به شرکت جانبازان و معلولین در فعالیتهای ورزشی نشان میدهد که علاوه بر افزایش میزان مشارکت، بهویژه در طی سالهای بعد از جنگ، عناوین مختلف ورزشی با تلاش این قشر کسب شده و شاهد هستیم که هر روز بر افتخار آفرینی آنها افزود میشود. جانبازان و معلولین باید از امکانات و فضاهای ورزشی موجود برای بهتر کردن سطح توانائیهای خود، بهمنظور تقویت عضلات سالم، تقویت عضلانی که قسمتهائی از آن فلج یا قطع شدهاند و نیز آموزش مناسبتر فنون ورزشی استفاده کنند.
● امکانات استخرهای شنا و شرکت معلولین و جانبازان
روشن است که انجام فعالیتهای ورزشی تأثیر بسیاری بر افزایش آمادگی بدنی و روانی افراد، به ویژه معلولین جسمی دارد. یکی از ورزشهائی که مطلوب و مناسب این گروه است، ورزش شناست. این ورزش به سبب ماهیت آن، میتواند موجب نشاط و شادابی افراد، به ویژه افراد ناتوان جسمی - حرکتی شده، و حتی میتواند در تقویت اندامهای مختلف بدن بهمنظور بازتوانی و توانبخشی نیز مورد استفاده قرار گیرد. بازیهای آبی مانند: واترپولو و یا شنا برای گذراندن اوقات فراغت مورد توجه بسیاری از معلولین قرار دارد و آنها اغلب تمایل دارند که شنا را بهعنوان یکی از رشتههای ورزشی مناسب در استخرهای ورزشی میتواند موجب افزایش مشارکت آنها شود. تعبیه و نصب وسایل مورد نیاز آنها برای دسترسی راحتتر به استخر، میتواند بهعنوان یکی از ویژگیهای ممتاز استخر به شمار رود. این موضوع علاوه بر توسعه مشارکت معلولین، موجب سودرسانی بیشتر به صاحبان و متولیان استخرها میشود.
از نکات لازم که باید مورد توجه صاحبان استخرها باشد، محلهای تعویض لباس، استحمام، آب استخر، پوشیدن لباس و مکانی برای تغییر و یا تعویض و مراقبت از ویلچر و یا عصا است. برای مثال معلولین، صندلی چرخدار معمولی خود را با صندلی چرخدار مخصوص استخر عوض میکنند؛ حال آن که چنانچه این امکان برای معلول وجود نداشته باشد، احتمال آسیب رسیدن به او یا عدم رغبت به انجام ورزش وجود ندارد. به این دلیل باید این صندلیهیا چرخدار در کابینها و در دسترس باشند. وسایل کمکی برای تعویض صندلی چرخدار مانند دستگیرههای کمکی باید تعبیه شده باشند. برای استحمام مناسب بهتر است یک زیردوشی تعبیه شود. این زیردوشی باید امکانات نشستن معلول و نیز دستگیرههای لازم را داشته باشد.
یکی از بخشهای مهم برای مراقبت از سلامتی معلول یا جانباز در استخر، طراحی سلامتی معلول یا جانباز در استخر، از یک فرد کمکی برای هدایت او به داخل استخر است. مناسبتر است مربیانی برای استخرهائی که افراد معلول را میپذیرند تربیت شوند تا روشهای استفاده از سطح شیبدار و نرده را به فرد معلول آموزش داده و به او کمک کند.
برخی مواقع نیز در کنار استخرها برای بلند کردن افرادی که از صندلی چرخدار استفاده میکنند، وجود یک بالابر هیدرولیکی مناسب است. در این صورت، ق
دانلود مقاله ورزش