لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *
فرمت فایل :Word (قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه:17
فهرست مطالب :
زیگورات ؛ یک سازه ی تمثیلی
هیماکوت(Hema – kuta
چکیده:
کوه با زرتشت
از دوران کهن بشر به این حقیقت پی برده بود که کوهستان نقش مهمی در تولید آب و باران دارد و منابع آب و تراوش آنها بصورت چشمه در کوهها به وفور یافت می شد .
آب چنانکه می دانیم پیوند تنگاتنگی با شکل گیری تمدن ها داشته است .نطفه ی شکل گیری و جایگاه ویژه ی کوه و کوهستان در ذهن بشر گذشته را باید در این امر جستجو کرد . علاوه بر این پناهگاههای سنگی متعدد و غار های مسکونی که از رهگذر فعالیت های باستان شناسی شناخته شده همه در کوهها و کوهستان جای داشته اند . از این نکته نیز نباید غافل شد که ابزار سنگی بشر پارینه ، سنگ است و منبع سنگ ، کوه .
کوه در اندیشه های اساطیری جایگاه خدایان است ، در یونان بلندترین کوه المپ( Olympe ) بود که زیارتگاه زئوس خدای خدایان در این کوه قرار داشت . در واقع می توان گفت که پناه جستن خدایان به کوه و تولید مثل آنان در کوه و اقامتشان بر کوه از قدیم نمایانگر اهمیت و تقدس کوه بوده است .
اما در سرزمین سومرو بابل در جنوب بین النهرین ، به دلیل اینکه کوه مهمی وجود نداشت عبادتگاههـای خود را کوه آسـا می ساختند ، از جمله برج بابل را که شبیه کوه بود . در واقع زیگورات ها و اهرام و معابد چندین طبقه ی بلند در همه جا نمادی از کوه بوده اند و این پربیراه نیز نخواهد بود زیرا همانگونه که پس از ابداع خط و کتابت هیچ نشانه و حرفی بی جهت و از روی تفنن بکار نمی رفت پیش از آن نیز هیچ تصویری و حتی هیچ خطی بر سفالینه ها ، مهرها ، صخره ی کوههـا و دیواره ی غارها نیز از روی تفنن و صرفاً برای تزئین نقش نمی بسته است . در این میان شیوه ی معماری نیز حکمتی داشته و در پس آن معنایی نهفته بوده است.
* عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی دزفول
درآمد:
از دوران کهن بشر به این حقیقت پی برده بود که کوهستان نقش مهمی در تولید آب و باران دارد و منابع آب و تراوش آنها بصورت چشمه در کوهها به وفور یافت می شد .
آب چنانکه می دانیم پیوند تنگاتنگی با شکل گیری تمدن ها داشته است ، نگاهی به شکل گیری تمدن ها ی کناره ی رودها و منابع آبی نظیر رود نیل ، دجله و فرات ، هوانگ هو و یانگ تسه کیانگ در چین ، جیحون و سیحون ، رود هیرمند سیستان ، رودهای گنگ و سند و رود کارون ، این امر را ثابت می کند . نطفه ی شکل گیری و جایگاه ویژه ی کوه و کوهستان در ذهن بشر گذشته را باید در این امر جستجو کرد . علاوه بر این پناهگاههای سنگی متعدد و غار های مسکونی که از رهگذر فعالیت های باستان شناسی شناخته شده همه در کوهها و کوهستان جای داشته اند . از این نکته نیز نباید غافل شد که ابزار سنگی بشر پارینه ، سنگ است و منبع سنگ ، کوه .
از سوی دیگربشر پارینه براین عقیده بود که تمام امور جاری در طبیعت و در کل جهان هستی توسط روح های مقدس هدایت و کنترل می شوند و همه افراد قبیله موظف به پیروی از سرنوشتی هستند که روح هـای مقدس برای آنهـا در نظـر گرفته اند و بر این باور بودند که روح های مقدس در محلی در نزدیکی آسمان و به عبارت دیگردر ارتفاعات کوهستان ها ی بلند در جایی که از انظار عمومی به دور بود در محلی به نام کوهستان مقدس قرار دارند و تنهـا رئیس قبیله ( شمن ) بود که می توانست به این محل راه یافته و با روح هـای مقدس ارتباط برقـرار کند . همچنین آنان بر این عقیده بودند هـر شخصی که می میرد روان او به روح های مقدس می پیوندد .(فریزر؛ 1384؛84 )
کوه در اندیشه های اساطیری جایگاه خدایان است ، در یونان بلندترین کوه المپ( Olympe ) بود که زیارتگاه زئوس خدای خدایان در این کوه قرار داشت . در واقع می توان گفت که پناه جستن خدایان به کوه و تولید مثل آنان در کوه و اقامتشان بر کوه از قدیم نمایانگر اهمیت و تقدس کوه بوده است .
اما در سرزمین سومرو بابل در جنوب بین النهرین ، به دلیل اینکه کوه مهمی وجود نداشت عبادتگاههـای خود را کوه آسـا می ساختند ، از جمله برج بابل را که شبیه کوه بود . در واقع زیگورات ها و اهرام و معابد چندین طبقه ی بلند در همه جا نمادی از کوه بوده اند و این پربیراه نیز نخواهد بود زیرا همانگونه که پس از ابداع خط و کتابت هیچ نشانه و حرفی بی جهت و از روی تفنن بکار نمی رفت پیش از آن نیز هیچ تصویری و حتی هیچ خطی بر سفالینه ها ، مهرها ، صخره ی کوههـا و دیواره ی غارها نیز از روی تفنن و صرفاً برای تزئین نقش نمی بسته است . در این میان شیوه ی معماری نیز حکمتی داشته و در پس آن معنایی نهفته بوده است . صرفنظر از اساطیر سایر ملل و اساطیر ایرانی که تقدس کوه را در اندیشه ی بشر شرح می دهد ، یافته های باستانی نیز صحت این نظر را تأیید می کند ، از جمله ی یافته های باستانی در ایران ، یک لیوان سفالی از شوش است که مربوط به اواسط هزاره ی چهارم پ . م . است و خطوط زیگزاگی نقش شده بر روی آن که نماد کوهستان است . جام سفالی دیگری نیز از همین دست بدست آمده که تاریخ آن نیز به هزلره ی چهارم پ . م . می رسد که خطوط روی آن بیانگر کوهها و چشمه هاست و می توان نظیر این نقوش را در بسیاری از محوطه های باستانی ایران و از آن جمله سفالینه های سیلک مشاهده کرد . این بن مایه ها و موتیف ها نشان می دهد که کوه در اندیشه ی بشر گذشته ی ایرانی و سایر ملل نقش مهمی داشته است .
1- کوه دراندیشه وحیات بشر
تحقیق در مورد زیگورات