فرمت فایل: word(قابل ویرایش)تعداد صفحات302
2-1- روند رشد گردشگری در کشورهای خاورمیانه
بنا به گزارش سازمان جهانی جهانگردی، در سال 2020، باورود 17 میلیون بازدید کننده به مصر، به نظر می رسد این کشور مقصد شماره یک خاورمیانه باقی بماند.
پس از آن، مقصدی که بیشترین بازدید کننده را خواهد داشت، عربستان سعودی با 12 میلیون بازدید کننده از کشورهای گوناگون خواهد بود و پس از آن امارات متحده عربی، بحرین، و اردن، کشورهایی هستند که پیش بینی می شود بین 5 تا 8 میلیون جهانگرد از کشورهای گوناگون در سال2020 از آن ها بازدید کنند. پیش بینی می شود عمان، لبنان، و سوریه بین سه تا چهار میلیون بازدید کننده داشته باشند و این رقم برای لیبی به یک میلیون برسد.
این یافته ها در« توریسم 2020 ویژن»،که آخرین آمار موجود را بر مبنای پژوهش های گسترده ارائه می دهد، درج شده است. این گزارش در ادامه نشان می دهد که بالاترین نرخ رشدطی سال های 1995 تا 2020 را لیبی و عمان، به ترتیب با 6/12 و 1/11 درصد در سال خواهند داشت. انتظار می رود لبنان به رشدی بالاتر از نرخ رشد متوسط منطقه، که 1/7 درصد است نیز دست یابد. در نتیجه، همگی آن ها سهم بازار را از منطقه به دست خواهند آورد.
بنا به گزارش سازمان جهانی جهانگردی، مصرنیز، با نرخ رشد سالانه 4/7 درصد، سهم خود را از بازار افزایش خواهد داد و بدین ترتیب تا سال 2020 پذیرای یک چهارم کل بازدیدکنندگان از منطقه خواهد بود.
در همین حال، نرخ رشد مراکش، تونس، والجزایر در منطقه مدیترانه بالای متوسط خواهد بود . نرخ رشد دیگر مقاصد خاورمیانه اندکی پایین تر از میزان متوسط در منطقه برآورد می شود. بنابراین با سهم کمتری از بازار روبرو می شوند.، اگر چه به طور مطلق، شمار بازدید کنندگان از تمامی این کشورها همچنان بیش از دو یا چهار برابر می شود.
شمار بازدیدکنندگان از کشورها در سراسر دنیا، برحسب منطقه، نشان می دهد که تا سال2020 مناطقی که بیشترین بازدید کننده را خواهند داشت عبارتند از اروپا، با 717 میلیون جهانگرد و شرق آسیا و اقیانوسیه با 397 میلیون جهانگرد، کشورهای آمریکا با 282 میلیون جهانگرد، و پس از آن افریقا، خاورمیانه و جنوب آسیا قرار دارند.
بنا به این گزارش، 40/12 میلیون جهانگرد در سال 1995 از خاورمیانه بازدید کردند و انتظار می رود این رقم تا سال 2020 به 5/68 میلیون نفر افزایش یابد. این افزایش نشان گر نرخ متوسط رشد سالانه به میزان 1/7 درصد طی این دوره است که 3 درصد بیش از نرخ جهانی 1/4 درصدی است.
پیش بینی می شود طی سال های 2020- 1995، سفر راه دور به خاورمیانه سالانه 5/7 درصد رشد داشته باشد، که این نرخ برای شهرهای درون منطقه ای برابر با 5/6 درصد خواهد بود. این نرخ رشد روند جهانی در افزایش سفرهای راه دور را نشان می دهد. بین سال های 1985 و 1995، برای نخستین بار شمار بازدیدهای راه دور در خاور میانه از بازدیدهای درون منطقه ای پیشی گرفت، بنا به این گزارش، تا سال 2020، هجده میلیون بازدید راه دور بیشتر نسبت به بازدید درون منطقه ای صورت خواهد گرفت.
با اینکه رشد گردشگری راه دور سرعتی بیش از گردشگری درون منطقه ای خواهد یافت، گردشگری میان کشورهای عربی همچنان با نرخی به اندازه یک و نیم برابر گردشگری بین المللی رشد خواهد کرد.
خاورمیانه، پس از شرق آسیا و اقیانوسیه به لحاظ بیشترین نرخ رشد منطقه ای برای گردشگری درون منطقه ای میان سال های 95 تا 2020 در مقام دوم قرار خواهد داشت.
گو اینکه تا سال 2020، بیش از 25 میلیون، یا 5/36 درصد کل بازدیدکنندگان خاورمیانه، از خاورمیانه خواهند بود، بالاترین نرخ های رشد طی سال های 2020-1995 از آن جنوب آسیا و اروپا خواهد بود. در سال 2020، پیش بینی می شود که 7/21 میلیون بازدید کننده خاورمیانه، اروپایی باشند، که این امر موقعیت اروپا را به عنوان دومین منطقه پراهمیت برای خاورمیانه از این لحاظ حفظ می کند.
شمار سفرها از مبداء شرق آسیا و اقیانوسیه و کشورهای آمریکا نیز سریع تر از متوسط کل خاورمیانه رشد خواهد کرد. گرچه، سفرهایی که از مبداء آفریقا صورت می گیرند و سفرهای درون منطقه ای با نرخ اندکی کمتر از متوسط کل رشد خواهند کرد و بنابراین سهم بازار را از دست خواهند داد.
این گزارش می گوید:«از سال 1970، خاورمیانه به لحاظ جذب گردشگر از کل جهان پیشی گرفته است، با این حال طی دهه 80، ورود گردشگر به این منطقه به طور چشمگیری کمتر از نرخ جهانی رشد کرد، تا آنکه دوباره طی سال های1990- 1998 از متوسط جهانی سبقت گرفت.»
« در نتیجه، سهم خاورمیانه از ورود گردشگر طی سال های1990-1980 کاهش یافت و دوباره در سال 1998، با رسیدن به 4/2 درصد بهبود یافت. در سال 1998،ورود کل به خاورمیانه به 3/15 میلیون نفر رسید، که نسبت به سال 1980 دو برابر شده بود».
« توریسم 2020 ویژن» پیش بینی می کند در سال 2020 ، بیش از 35 میلیون گردشگر رهسپار خاورمیانه خواهند شد.این رقم نشان گر نرخ رشد سالانه 8/5 درصد طی سال های 2020-1995 خواهد بود، که یک و نیم برابر بیش از متوسط جهانی 1/4 درصد است. با اینکه خاورمیانه یکی از مناطق باقی خواهد ماند که کمترین شمار جهانگردان را عرضه می دارد اما در حال دستیابی به سهم خود از بازار جهانی است.
3-1- برترین کشورهای توریستی در سال 2006 میلادی:
به گزارش سازمان جهانی جهانگردی(unwto)، در سال 2006 میلادی فرانسه برای چندمین سال متوالی درصد جدول رده بندی جذب گردشگران خارجی قرار گرفت و متعاقب آن ، اسپانیا،آمریکا،چین و ایتالیا حائز رتبه های برتر شدند. این سازمان در گزارش جدید خود آورده است ، هرچند آمریکا در رده سوم جذب گردشگرقرار گرفت اما با به دست آوردن بیش از 78 میلیارد دلار، در کسب درآمد رده اول را به خود اختصاص داد. همچنین اسپانیا با جذب 57 میلیون نفر و کسب 48 میلیارد دلار ، فرانسه با جذب 77 میلیون گردشگر و کسب 44 میلیارد دلار، چین با جذب 45 میلیون نفر و درآمد28 میلیارد دلار و ایتالیا با 41 میلیون گردشگر و درآمد 37 میلیارد دلار در مقام های بعدی قرار گرفتند . هنگ کنگ نیز با افزایش 40 درصدی آمار گردشگری مقام اول پیشرفت در صنعت گردشگری را نصیب خود کرد و با جذب 28 میلیون گردشگر ، موقعیت خود را بهبود بخشید اما در آمد این کشور جزو 10 کشور اول نبوده است.
همچنین در رده بندی 12 کشور جذاب برای گردشگران، فرانسه با جذب 77 میلیون نفر، اسپانیا با جذب 57 میلیون نفر، آمریکا با جذب 54 میلیون نفر، چین با جذب 45 میلیون نفر، ایتالیا با جذب 41 میلیون نفر، انگلیس با جذب 32 میلیون نفر، هنگ کنگ با جذب 28 میلیون نفر، مکزیک با 25 میلیون نفر، آلمان با 24 میلیون نفر ، اتریش با جذب 23 میلیون نفر، کانادا با جذب 900/22 میلیون نفر و ترکیه با جذب 600/22 میلیون نفر گردشگر انتخاب شدند.
علاوه بر این در رده بندی درآمدی، 10 کشور نخست از لحاظ در آمد توریستی به ترتیب عبارتنداز: آمریکا با 78 میلیارد دلار، اسپانیا با 48 میلیارد دلار ، فرانسه با 44 میلیارد دلار، ایتالیا با 37 میلیارد دلار، آلمان با 23 میلیارد دلار، انگلیس با 32 میلیارد دلار، چین با 29 میلیارد دلار، ترکیه با 21 میلیارد دلار ، اتریش با 17 میلیارد دلار و استرالیا با 14 میلیارد دلار.
4-1- چشم انداز صنعت گردشگری جهان در سال 2020 میلادی:
براساس پیش بینی های سازمان جهانی جهانگردی (unwto)، تعداد جهانگردان ورودی جهان در سال2020 میلادی به بیش از56/1 میلیارد نفر خواهد رسید. از کل این تعداد 18/1 میلیارد نفر آنها جهانگرد درون منطقه ای و 377 میلیون نفر مسافرینی خواهند بود که از سایر مناطق جهان سفر کرده اند.
سه منطقه جهان که در سال 2020 بیشترین تعدا جهانگرد ورودی را خواهند داشت به ترتیب عبارتنداز: اروپا(717 میلیون جهانگرد)، شرق آسیا و اقیانوسیه (397 میلیون نفر)، آمریکا(282 میلیون نفر)، آفریقا،خاورمیانه و جنوب شرق آسیا به ترتیب در مقام های بعدی قرار دارند.
پیش بینی می شود شرق آسیا و اقیانوسیه، جنوب آسیا، خاورمیانه و آفریقا با رشد متوسط سالیانه ای بیشتر از 5 درصد، در مقایسه با 1/4 درصد رشد متوسط جهانی بیشترین میزان رشد را به خود اختصاص دهند. رشد جهانگردی در مناطقی مانند اروپا و امریکا که از لحاظ جهانگردی پیشرفته ترند، از میانگین جهانی کمتر خواهد بود . اروپا همچنان بیشترین سهم را در بازار جهانگردان ورودی دنیا خواهد داشت، اما سهم تعداد جهانگردان اروپا از 60 درصد در سال 1995 به 46 درصد در سال 2020 تنزل پیدا خواهد کرد.
به عقیده کارشناسان سازمان جهانی جهانگردی، افزایش بهای سوخت یکی از عواملی است که انتظار می رود بر روند مسافرتها ، بویژه سفرهای هوایی و بر روی نرخ ها تأثیر منفی داشته باشد، هر چند که مسافرین خواهان نرخ های پایین تری بوده و رقابت بر بازار حاکم خواهد بود.
سفرهای راه دور دریا بین منطقه ای در طی دوره 1995-2020، 4/5 درصد افزایش خواهد یافت که در مقایسه با رشد5/3 درصدی سفرهای درون منطقه ای از رشد سریع تری برخوردار خواهد بود. در نتیجه بین سفرهای درون منطقه ای و سفرهای بین منطقه ای(راه دور) از 82 به 18 در سال 1995 با حدود 76 به 24 در سال 2020 تغییر پیدا خواهد کرد.
لازم به ذکر است که آمار سفرهای درون منطقه ای همچنین شامل جهانگردانی می شود که کشور مبدأ آنان نا مشخص است و سفرهای راه دور یا بین منطقه ای به کلیه سفرهائی اطلاق می شود که درون منطقه ای نباشد.
جدول : آمار ورود جهانگردان بین المللی برحسب مناطق مختلف جهان (به میلیون نفر)
سال
مبنا پیش بینی رشد متوسط
سالیانه(درصد) سهم بازار (درصد)
1995 2010 2020 1995 – 2020 1995 2020
جمع کل 4/565 4/1006 1/1561 1/4 100 100
آفریقا 2/20 47 3/77 5/5 6/3 5
آمریکا 9/108 4/190 3/282 9/3 3/19 1/18
شرق آسیا/اقیانوسیه 4/81 2/195 2/397 5/6 4/14 4/25
اروپا 4/338 3/527 717 3 8/59 9/45
خاورمیانه 4/12 9/35 5/68 1/7 2/2 4/4
جنوب آسیا 2/4 6/10 8/18 2/6 7/0 2/1
درون منطقه ای(الف) 1/646 9/790 3/1183 8/3 1/82 8/75
بین منطقه ای(ب) 3/101 5/215 9/377 4/5 9/17 3/24
منبع: سازمان جهانی جهانگردی(unwto)
صنعت گردشگری در قارۀ اروپا :
با توجه به اینکه کشورهای اروپایی در حال حاضر بیشترین سهم گردشگر جهان را به خود اختصاص داده اند، اما میزان ورود گردشگر کمتر از میانگین جهانی آن است ، بطوریکه در سال 1985 میلادی کشورهای اروپایی 65 درصد از گردشگران جهان را جذب کرده اند و در سال 1993 میلادی این تعداد به پایین تر از 60 درصد تنزل یافته است.
مهم ترین دلایل این کاهش نسبی عبارتند از:
1- روند نزولی تقاضا در اروپا تا حدی می تواند به علت افزایش شهرت کشورهایی باشد که به تازگی در صنعت گردشگری پیشرفتهایی کرده اند؛ به ویژه کشورهای آسیای جنوبی وشرقی .
2- برخی از کشورهای اروپای شرقی ( مانند رومانی) دوران سختی در بخش گردشگری جهت سازگاری با شرایط جدید اقتصاد بازار می گذرانند، به علاوه مشکلات داخلی یوگسلاوی سابق نیز بر صنعت گردشگری منطقه اروپا تأثیر گذاشته است.
3- برخی از کشورهای اروپای غربی و بویژه کشورهای اروپای جنوبی ( مانند ایتالیا، یونان وتا حدی اسپانیا و پرتغال ) در اثر از دست دادن رقابت، کیفیت و افزایش قیمت کالاها زیان دیده اند و لازم است این کشورها ساختارهای گردشگری خود را با بازار گردشگری امروز منطبق سازند .
4- و بالاخره چند کشور اروپایی شمالی( مانند سوئد، دانمارک،نروژ و تا حدودی انگلستان)
جزوکشورهای پر هزینه برای گردشگران هستند و این امر مسئله رقابت را در بین آنها ترویج می دهد.
به طور کلی بین سالهای 1970-1993 میزان ورود گردشگران بین المللی در اروپا بیش از دو برابر، یعنی از 113 میلیون نفر به 269 میلیون نفر افزایش داشته است، اما در طول همین دوره سهم اروپا نسبت به کل تعداد ورود گردشگر جهان از 16/68 درصد به 29/59 درصد کاهش یافته است .
روند رشد گردشگری در کشورهای خاورمیانه 302 ص