در دنیای مجازی پیشرفته با امکانات فراوان خود تفاوت زیادی با دنیای واقعی و مشکلات و دغدغه های فیزیکی آن دارد. در این فضا شهروند دنیای مجازی با مفاهیم و ساختارهایی مثل دولت الکترونیک ، شهر مجازی و شهروند مجازی آشنا می شد. در این نوع شهروندی مشکل زندگی متفاوت است و مفاهیم زمان و مکان تغییر می کند. شهروندی متفاوت در این دنیا قرار می گیرد. شرایط این شهروندی به گونه ای ، قدم در راهی است که همیشه در تخیل خود داشته ایم و همه چیز حتی هویت انسان دستخوش این تغییرات می شود. آیا این دنیای مجازی میتواند " عدالت" را برای بشریت تشنه عدل به ارمغان آورد؟ آیا گسترش فضای مجازی می تواند به عنوان یک راهکار ، امیدوار بود که جهان در آینده ای نزدیک چنین شرایطی را تجربه خواهد کرد؟ این ادعایی است که از تعدیل و گسترش نهادهای درونی و عرصه عمومی و حرکت به سمت دموکراسی شهری و شکل گیری جامعه در این نوع جدید زندگی نشانه ای از نژاد های مختلف نیست و هم چنین مشکلاتی مثل کمبود یا نبود اطلاعات و ابزار وجود ندارد. آنچه در شهر مجازی ایده آل مطرح است دسترسی یکسان را در استفاده از سرمایه و ابزار در هر جا و هر زمان گسترش می دهد هر چند بسیاری از منتقدان گسترش این فضا را تهدیدی برای حریم خصوصی افراد و موجد نوعی جمله نظارتی می دانند چنانچه گیدنز می گوید : " امروز احساس زندگی در یک جهان تا حد زیادی نتیجه برد بین المللی رسانه هاست." اما در اینجا یک نظام جهانی اطلاعاتی بوجود آمده است و کشورهای جهان سوم در معرض شکل جدیدی از امپریالیسم رسانه ای هستند ( کالاهای اطلاعاتی نظام بین المللی تولید، توزیع و مصرف ) . مقابل مخالفان جامعه پساب صنعتی ، مدافعان رشد جامعه اطلاعاتی ، عصر مجازی را عامل نزدیکی ملتها و مردم می دانند و معتقدند این امر به تفاهم متقابل و صلح و ایجاد عدالت ، میدان خواهد داد به عبارتی می توان با دیدی خوش بینانه یا آرمان گرایانه از تحقق اهداف و شعارهای جامعه اطلاعاتی سخن گفت چنانچه در بیانیه اخیر اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی تصویر آینده زندگی انسان ، انسانی تر ، دموکراتیک تر و البته عادلانه تر ترسیم شده است. هم چنین در این بیانیه اخیر احترام به آزادیهای اساسی و حقوق انسانی ، دسترسی به منابع اطلاعاتی ، گسترش رسانه های ارتباطی مستقل ، متکثر و وفادار به میثاقهای بین المللی در خصوص صلح و امنیت ، برابری ، حفظ محیط زیست ، عزت و همبستگی از مواردی است که جهانی صلح آمیزتر و عادلانه تر را تصویر می کند.
به تعبیری ، موج چهارم یا عصر مجازی را می توان بازگرداننده عدالت از دسته رفته در موج سوم یا موجهای قبل دانست و در اینجا آنچه مورد بررسی قرار می گیرد صرفه جویی درزمان و فراغت بیشتر ، فرصت انتخاب ، اطلاع رسانی گسترده ، بازگشت به طبیعت ، توزیع اجتماعی که همگی نمودهایی از عدالت به شمار می آیند.
" عدالت تأملی دوباره " :
عدالت به معنای دادگری ، واژه ای است که در بسیاری از زبانهای اروپایی از واژه حق مشتق شده است و در میدان معنایی این واژه ، صفت عادلانه معمولاً برای تأیید احساس بر حق بودن رفتاری ، قضاوتی و یا وضعیتی به کار می رود. معمولاً برای داوری مثبت نسبت به رفتار یک انسان ، یک هنجار عادلانه در مجموع واژه ( سزاوار بودن ، شایسته و بایسته بودن ) قرار دارد که یک داوری منفی نسبت به ناعادلانه در مقابل آن واژه قرار می گیرد . بسیاری از اندیشمندان معتقدند محصور کردن مفهوم عدالت در فرمولی ساده غیر ممکن است و دریافتهای گوناگون از مفهوم عدالت بررسی آنرا مشکل تر و البته ضروری تر می سازد.
می توان مهم ترین مسایل نظری عدالت را در سه حوزه مورد بررسی قرار می گیرد :
- در حوزه تبیین مفهومی عدالت
- ) در حوزه باز نمود سنجیدارهای عدالت
- در حوزه گونه و شیوه استدلال داوریهای مربوط به عدالت .
چه چیز به فضای مجازی توضیحی درباره مفهوم عدالت و اینکه در این فضای جدید چگونه به ایجاد و بسط مفهوم کمک می کند می پردازد.
می توان گفت مباحث این مقاله به هر سه مورد عنوان عدالت اعتبار می یابد .
در بینشهای اسطوره ای یونانیان ؛ عدالت از ابعاد گوناگونی برخوردار است و در نزدیکی با مدیریت ، نظم پایدار و خرد جهانی قرار دارد و با صلح ، حکومت خوب و آرامش در پیوند تنگاتنگ است . در این بینشها هم چنین عدالت با ستیزه جویی ، زیاده روی ، تحریف ، بی نظمی ، فراموشکاری ، پنهانکاری، ریا کاری و چند پهلویی ناسازگار است . در واقع پیمودن مسیر راستی و صلح را عدالت می توان گفت و پیمودن این مسیر را عدالت سهل می کند . آناکسیماندر نخستین بار در تبیین مفهومی عدالت ، هستی و نظم را امری واحد دانست و بودن آنرا بیانگر امری نسبی و البته عدالت وابسته می دانست . از نظر هراکلیت حق به معنی کنشی با بصیرت ، متوازن ، خردمندانه وفادار به حقیقت و غیر جانبدار برآن حاکم است . او همه چیز در طبیعت را عادلانه می دانست که فقط نزد انسانها برخی از این امور ناعادلانه دیده می شود . اندیشه یونانی درباره عدالت با افلاطون و ارسطو به اوج خود رسید . در دولت عادلانه افلاطونی ، وظایف و حقوق سیاسی مطابق استعداد انسانها و میزان بصیرت و درایت آنان باید در مقیاسهای گوناگون تقسیم گردد .
شامل 9 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله نوآوری فرهنگی و دنیای مجازی