سبک شناسان در تاریخ شعر ایران با یک مسئله دشوار حل نشدنی روبرو هستند و از دیرباز در آن باب بحثهای بسیار کرده اند و به جایی هم نرسیده اند . « اول کسی که بعد از اسلام به زبان پارسی دری شعر گفت که بود ؟ » این سئوالی است که تذکره نویسان و ادبای ما از قدیم مطرح کرده اند و هنوز نتوانسته اند جواب درستی برای آن بیابند ،اما از مطالعة کتب تذکره نویسان و تایرخ نویسان ،چنین بر می آید که در دورة سامانیان شعر پارسی رونق و رواج پیدا کرد و به مرحلة اوج خود رسید و اول کسی که در راه پیشرفت و تکامل شعر پارسی قدم گذاشت ،رودکی سمرقندی بود که به تشویق سامانیان شعر پارسی را رونق خاصی بخشید.
شاهان سامانی برای احیاء و نشر فرهنگ ایرانی ،تلاشهای زیادی کردند که از آن جمله تشویق شاعران به سرودن شعر پارسی بود . بنابراین در زمان سامانیان شاعران بزرگی مانند رودکی و شهید بلخی ظهور کردند و باعث شدند شعر دری با تمام ویژگی هایش ولادت یابد و رشد و نما پیدا کند. و به بلوغ خود برسد. این شاعران پایة سخن را در روانی و پر باری و استواری به جایی می رساندند که سبک آنها در شاعری ، نمونه و سر مشق اخلاف قرار گرفت و حتی کسانی مانند عنصری و فرخی به عظمت مقام آنها در شارعی اذعان کردند.
سبک شاعرانی چون رودکی و کسایی و دقیقی ، بر سادگی لفظ و آسانی معنی مبتنی بود . شاعر این دوره در پی تکلف و صنعت نبود . افکار و خیالهای خود را به همان صورت که به خاطرش می گذشت ،بیان می کردو برای ابداع تعبیر تازة خود را به تکلیف نمی انداخت . همین تازگی از قید پیرایه و تکلیف معنایی خیالهای خود را به همان صورت که به خاطرش می گذشت بیان می کرد و برای ابداع تعبیر تازة خود را به تکلیف نمی انداخت . همین آزادگی از قید پیرایه و تکلیف معانی خیالهای او را قدرت و تاثیری دیگر می داد. از این رو آنچه وصف و بیان آن مورد شاعر بود ،به خوبی در نظر مجسم می شد و شکل طبیعی خود را داشت . از انواع تعبیر ،بیشتر از همه وصف و تشبیه مورد نظر شاعر بود ،در تشبیه هم سادگی و طبیعی بودن اهمیت داشت و شاعر از امور محسوس و مشهود بیش از صور معقول و موهوم مایه می گرفت . مبالغه ها و اغراقهای خلاف عقل و عادت که در مدح و هجا ،بین شاعران ادوار بعد رواج داشت ، در اشعار این دوره به ندرت دیده می شود.
شامل 14 صفحه فایل ord قابل ویرایش
دانلود مقاله سبک شعر رودکی با نظر سبک شناسان نسبت به رودکی