نوع فایل: word
قابل ویرایش 110 صفحه
چکیده:
در پژوهش حاضر به بررسی رابطة بین استرس با فرسودگی شغلی در کارمندان اداری و کارگران کارخانة ایران خودرو دیزل پرداخته شده است.
بدین منظور تعداد 60 نفر از شاغلین ( 30 نفر کارمند اداری و 30 نفر کارگر) با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند. و سپس پرسشنامة فرسودگی شغلی با 22 ماده و پرسشنامه استرس با 10 ماده در مورد آنها اجرا شد. داده‌های حاصل از پژوهش با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون معنی داری تفاوت میانگین‌های مستقل و آزمون معناداری ضریب همبستگی ( ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که:
ـ بین فرسودگی شغلی کارمندان اداری و کارگران تفاوت معناداری وجود ندارد.
ـ بین میزان استرس کارمندان اداری و کارگران تفاوت معناداری وجود ندارد.
ـ بین فرسودگی شغلی و استرس رابطه معناداری وجود دارد یعنی بین استرس و فرسودگی شغلی همبستگی متوسط مشاهده شده.
ـ بین فرسودگی شغلی و سابقه کار رابطه معناداری وجود ندارد.
مقدمه:
گروهی از صاحب نظران رفتار سازمانی فشار روانی را بیماری شایع قرن نامگذاری کرده‌اند شاید هم براستی دوران ما عصر فشارهای روانی است. دوره‌ای که در آن انسان بشر از هر زمان دیگر در معرض عوامل فشارزا قرارگرفته و مسائل ومشکلات بیشماری از هر سو او را احاطه کرده است.
این فشارها به طور حتم با پیچیدگی روز افزون سازمان ها و گسترش تفکیک‌ها، ابزارها و دیگر ابعاد سازمان در صورت عدم برنامه ریزی صحیح و مناسب، افزایش هم می‌یابد.
فشار روانی یا استرس که واژه اصلی آن ریشه در زبان لاتین دارد در قرن هفدهم میلادی بسیار متداول بوده و به بعضی سختی، دشواری، فلاکت و محنت به کار رفته است. در اواخر قرن هجدهم معنی آن به نیرو، فشار، زور و تلاش بسیار متغیر یافته است ( تیموری، 1383).
فشار روانی برای افراد مختلف معانی متفاوتی دارد اختلاف نظر در مورد فشار روانی در پاسخ‌هایی که مدیران به یک سوال مشابه تحت عنوان «منظور از اصطلاح فشار روانی یا استرس چیست» این موضوع را تائید می نماید. در این رابطه متداول‌ترین جواب‌هایی که به این پرسش داده شده است عبارت بودند از: کار بسیار زیاد و زمان کم برای انجام آن احساس اضطراب و دلهره، فشار روحی و جسمی بسیار زیاد، فشارهای عاطفی احساسی، هیجانی، احساس خستگی، حساسیت و تحریک پذیری بوده است. فشارروانی را عکس‌العمل فرد به عوامل جدید تا تهدید کننده در محیط کاری تعریف کرده‌اند ( تیموری، 1383).
فشار روانی را پاسخی دانسته‌اند که فرد برای تطبیق با یک وضعیت خارجی متفاوت با وضعیت عادی به صورت رفتاری، روانی، جسمانی از خود نشان می‌دهد. همچنین فشار روانی را مجموعه واکنش‌های عمومی انسان نسبت به عوامل ناسازگار و پیش‌بینی نشده خارجی یا داخلی از میان برود ایجاد فشار روانی میکند.
فشار روانی دارای آثار جسمانی نیز هست و از این طریق هم به سازمان صدمات شدیدی وارد می‌آید.
استرس‌های حاد نیروی انسانی سازمان را ضایع میکند و هدف سازمان را دستخوش تزلزل می‌سازد. افرادی که دچار استرس می‌گردند توان مقابله با آن را از دست می‌دهند ، از جهات جسمانی و رفتاری دچار آسیب می‌شوند و بدین ترتیب است که استرس در سازمان همچون آفتی نیروها را تحلیل می برد و تلاش ها و فعالیت‌ها را عقیم می‌سازد. ( تیموری، 1383)
لذا تحقیق حاضر در نظر دارد که با بررسی رابطه فشارهای روانی (استرس‌های شغلی) با فرسودگی شغلی هر چند گامی کوچک در جهت تبیین موضوع تحقیق برداشته شود.
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات پژوهش
مقدمه
طرح مسئله و چهارچوب نظری آن
اهمیت یا ضرورت پژوهش
هدف پژوهش
فرضیه های پژوهش
تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
بخش اول: استرس شغلی
شغل چیست
حرفه
وظیفه
گروه شغلی
تقسیم بندی مشاغل بر حسب فشار روانی
تاریخچه‌ی روان شناسی کار در ایران
فشار روانی یا استرس چیست؟
به طور کلی دو نوع استرس وجود دارد
عوامل موثر در ایجاد استرس
مراحل فشار روانی
نشانه های سازگاری عمومی
چهار مجموعه کلی فشارهای عصبی سازمانی
پیامدهای فشار عصبی
چهار مجموعه کلی فشارهای عصبی سازمانی
پیامدهای فشار عصبی
تجزیه و تحلیل شخصیت نوع A و شخصیت نوع B
استراتژیهای مقابله با فشار روانی
استراتژیهای مقابله فردی
استراتژیهای مقابله با استرس در سازمان
هدف از مشاوره روانی چیست
تقویت مبانی دینی
بخش دوم: فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی چیست
فرسودگی شغلی چه زمانی رخ می دهد
نشانه‌های فرسودگی شغلی
انواع فرسودگی شغلی
پژوهش های انجام شده
پژوهش‌های انجام شده در ایران
پژوهش های انجام شده در خارج
نتیجه نهایی
فصل سوم: روش پژوهش
جامعه آماری
نمونه آماری
روش نمونه‌گیری
ابزار پژوهش
روش اجرا
طرح پژوهشی
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده‌‌ها
مقدمه
بخش اول: تجزیه و تحلیل توصیفی
توصیف مطرح تحصیلات نمونه مورد بررسی
توصیف نمونه مورد بررسی از لحاظ وضعیت متاهل
توصیف نمونه مورد بررسی از لحاظ سابقه کار
توصیف نمرات فرسودگی شغلی دو گروه
توصیف نمرات استرس دو گروه
بررسی فرضیه اول
بررسی فرضیه دوم
بررسی فرضیه سوم
بررسی فرضیه چهارم
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
مقدمه
محدودیت‌های پژوهش
پیشنهادات پژوهش
فهرست منابع
پیوستها
فهرست جداول:
جدول (1ـ2) مدل فشار شغلی
جدول (2ـ2) مدل استرس
جدول (3ـ2) مقدار فشار عصبی ( LCUS )
جدول (1ـ4) توزیع فراوانی طبقه‌بندی شده سن کارگران
جدول (2ـ4) توزیع فراوانی طبقه‌بندی شده و سن کارمندان
جدول (3ـ4) شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی سن آزمودنی
جدول (4ـ4) توزیع فراوانی سطح تحصیلات حجم نمونه مورد بررسی
جدول (5ـ4) توزیع فراوانی حجم نمونه مورد بررسی از لحاظ وضعیت تأهل
جدول (6ـ4) توزیع فراوانی سابقه کار کارگران
جدول (6ـ4) توزیع فراوانی سابقه کار کارمندان
جدول (7ـ4) توزیع فراوانی نمرات فرسودگی شغلی کارگران
جدول (8ـ4) توزیع فراوانی نمرات فرسودگی شغلی کارمندان
جدول (9ـ4) شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی نمرات فرسودگی شغلی دو گروه
جدول (10ـ4) توزیع فراوانی نمرات استرس کارگران
جدول (11ـ4) توزیع فراوانی نمرات استرس کارمندان
جدول (12ـ4) شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی نمرات استرس دو گروه
جدول (13ـ4) آماره‌های نمرات هوش هیجانی دو گروه مورد بررسی
جدول (14ـ4) تست لون برای آزمودنی یکسانی واریانس‌ها
جدول (15ـ4) نتایج آزمــون T برای مقایسة میــانگین های ســطح تفکــر دو گروه
جدول (16ـ4) آماره‌های نمرات هوش هیجانی دو گروه مورد بررسی
جدول (17ـ4) تست لون برای آزمون یکسانی واریانس‌ها
جدول (18ـ4) نتایج آزمون T برای مقایسة میانگین های سطح تفکر دو گروه
جدول (19ـ4) بررسی همبستگی بین استرس و فرسودگی شغلی
جدول (20ـ4) بررسی همبستگی بین استرس و فرسودگی شغلی
فهرست نمودارها:
نمودار (1ـ2) رابطه استرس و عملکرد
نمودار (2ـ2) مراحل بروز فشار روانی
نمودار (3ـ2) سندروم سازگاری عمومی
نمودار (1ـ4) توزیع فراوانی سن نمونه مورد بررسی در گروه‌های 5 ساله به تفکیک نوع شغل
نمودار (2ـ4) توزیع فراوانی میزان تحصیلات نمونه مورد بررسی به تفکیک نوع شغل
نمودار (3ـ4) توزیع فراوانی وضعیت تاهل نمونه مورد بررسی به تفکیک نوع شغل
نمودار (4ـ4) میانگین نمرات فرسودگی شغلی دو گروه مورد بررسی
نمودار (5ـ4) میانگین نمرات استرس دو گروه مورد بررسی
منابع ومأخذ:
فهرست منابع فارسی:
ـ بذری ـ مهدی ـ سرایداریان ـ حمید (1376) مدیریت رفتار سازمانی ( سازمان، مدیریت و فشار روانی) نگرش کاربردی ـ اصفهان: انتشارات ارکان
ـ ابطحی، سید حسین ـ الوانی ـ سید مهدی ( 1371) پژوهش پیرامون فشارهای عصبی مدیران بخش صنعت فصلنامة مطالعات مدیریت، نشریه دانشکدة حسابداری مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی ،شماره پنجم دورة دوم
ـ الوانی ـ سید مهدی ( 1371) مدیریت عمومی، چاپ پنجم تهران: نشرنی
ـ پرومودباترا ـ (1375) رهایی از استرس ( محمد رضا شریفی‌شیه‌‌فر، مترجم ) تهران، سیاوش
ـ دلاور، علی ( 1381) روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی، انتشارات ویرایش
ـ ساعت چی، محمود، ( 1379) روان شناسی کار: کاربرد روان‌شناسی کار، سازمان و مدیریت، انتشارات موسسه نشر ویرایش.
ـ شفیع آبادی، عبدا. . . (1381) راهنمایی و مشاورة شغلی وحرفه‌ای و نظریه‌های انتخاب شغل، تهران: انتشارات رشد
ـ جزئی ، نسرین (1381) مدیریت منابع انسانی، تهران: نشرنی
ـ چمران، محمد هادی (1379) ارزیابی مشاغل تهران: دانشگاه صنعتی شریف، موسسه انتشارات علمی.
ـ فخیمی ،فرزاد (1381) فشارهای عصبی و تعارض و تعارض در سازمان‌ها و راهها
ـ علوی، سید امین ا. . . (1376) روان شناسی مدیریت و سازمان ، مرکز آموزش مدیریت دولتی
ـ مقیمی، سید محمد تقی ( 1377) کتاب سازمان و مدیریت رویکردی پژوهش، تهران : نشر ترجمه
ـ مورهه، گریفین وریکی (1323) رفتار سازمانی ( دکتر سید مهدی الوانی و دکتر غلامرضا معمارزاده، مترجم) تهران: مروارید.
فهرست منابع پایان‌نامه‌ها
ـ تیموری، مینا ( 1383) بررسی رابطه بین استرس و فرسودگی شغلی، پایان نامه کارشناسی چاپ نشده، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز.
ـ دباغ، پارمشیاه (1373) بررسی تاثیر روانی و کارایی مدیران وزارت جهاد سازندگی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه علامه طباطبایی
ـ گمرکی ،حمیده (1383) رابطه بین رضایت شغلی و استرس ، پایان‌نامه کارشناسی چاپ نشده دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز
ـ هاشمی نسب، مرضیه (1383) بررسی و مقایسه میزان فرسودگی شغلی در کارکنان مشاغل در امور اجرایی و امور اداری واحد خبر صدا و سیما ، پایان نامه کارشناسی چاپ نشده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
ـ مازنصرانی، فاطمه زهرا ( 1382) بررسی تفاوت بین سبکهای مقابله با استرس ( مساله مدار، هیجان مدار،اجتنابی) در نوجوانان دختر 18 ـ 16 ساله عادی و محروم از پدر ( شاهد) پایان نامه کارشناسی چاپ نشده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
فهرست منابع خارجی
Freudennberger, the staff buurnot syndrome in althernatire institutions, psychoterapy theory Research and practice, N(1) Vol (12) PP.73, 82,1975
پروژه بررسی رابطة بین استرس با فرسودگی شغلی در کارمندان و کارگران ایران خودرو دیزل. doc