دانلود مقاله معرفی حیوانات اهلی 5 ص با فرمت word
مقاله معرفی حیوانات اهلی
دانلود مقاله معرفی حیوانات اهلی 5 ص با فرمت word
آرسنیک مرکب از دو کلمة آرس (ARSE) بمعنای مرد (مذکر) و نیکون (NICON)، به معنای کشتن میباشد. چینیها از زمانهای بسیار قدیم ترکیبات سولفوره آنرا در پزشکی و صنعت بکار میبردند. آرسنیک از سموم مشهور قرون وسطی بوده بطوریکه 90 درصد مسمومیتها با آرسنیک صورت میگرفته است.
پاپ الکساندر ششم بوسیلة مستخدمش سهواً بوسیلة آرسنیک مسموم شد. در زمان لوئی- چهاردهم ننگ و رسوایی بزرگی بعلت فوت ناگهانی مادام موتسپان[1] پیش آمد که محاکم قضایی با شدت عمل خود به 441 فقره مسمومیت پی بردند که 87 فقرة آن در اثر آرسنیک بوده است. مسمومیت با این سم در فرانسه و انگلستان بسیار رواج داشته و اغلب با مشروبات الکلی و یا با غذا خورانده میشد.
ایرانیان از زمانهای قدیم 5 نوع از ترکیبات آرسنیک را میشناختند و بنام زرنیخ زرد، سرخ ، سبز، سیاه و سفید مینامیدند. در کتاب جنگ الادویه مذکور است که دو قسم زرنیخ سبز و سیاه به سبب قوت و شدت، غیر متداول اند ولی سفید آن بنام زرنیخ النوره یا داء الشعراء که از نظر سمیت شدیدترین انواع آن است در از بین بردن موهای زائد بدن مور استفاده دارد.
مسمومیت با آرسنیک در انسان ممکن است جنائی، شغلی، اتفاقی و یا خودکشی باشد ولی در حیوانات بیشتر بصورت اتفاقی، جنائی و داروئی است.
استعمال ترکیبات آرسنیکی برای مبارزه با حشرات و موش و انگل و نیز آفات یونجه، پنبه، تنباکو، رازک، چاودار، گندم و آفات درختان انگور و سیب زمینی و نیز آلوده شدن علوفه با آرسنات دوسود و یا آرسنات سرب و سم پاشی آنها با این مواد، خطر مسمومیت حیوانات را زیاد میکند.
و نیز دادن حمامهای آرسنیکی (ضد انگل) در صورتیکه طولانی بوده و حیوان نیز دارای زخمهای جلدی نیز باشد سبب مسمومیت خواهد شد. در گاوها نیز گاهی در اثر لیسیدن رنگهای آرسنیکی و یا پمادهای آرسنیکی و یا بکار بردن بیش از مقدار درمانی آنها احتمال مسمومیت وجود خواهد داشت، در طول جنگ جهانی اول استعمال گازهای سمی لویزایت[2] و مسمومیت حاصله از آن سبب شد که دانشمندان انگلیسی به تهیه دارویی موفق شوند بنام B.A.L [3] که در مسمومیتهای آرسنیکی و اغلب مسمومیتهای فلزی با نتایج عالی و درخشان بکار برده شد.
در تاریخ عمومی یونان به زهر زردرنگ سولفورو آرسنیک که همان اور پیمان[4] است اشاره شده ولی آرسنیکی که دنیای قدیم متوجه آن بودهاند سولفیت آرسنیک میباشد که از معادن توسط بردگان استخراج میشد و جنس شبه فلزی آن (تری اکسید آرسنیک) که همان آرسنیک سفید است تا قرون وسطی شناخته نشده بود.
اولین بار در تاریخ تئوفر اسطوس[5] و ارسطو[6] که چهار قرن قبل از میلاد مسیح زندگی میکردند اشاره به آرسنیک نموده و متذکر شدند کسانیکه صورت آنها به وسیله سوختگی قرمز میشده برای درمان و رفع سوختگی از این دارو استفاده مینمودهاند همچنین نویسنده یونانی قرن اول دیوس کوریدس[7] لغت آرسنیکوم را برای نخستین بار بکار برده است و پس از المپودوریس دیگر یونانی ذکری از تری اکسید آرسنیک یا آرسنیک سفید نموده و آن را با سوزاندن سولفورآرسنیک بدست آورده است.
در قرن شانزدهم پاراسیلوس[8] کیماگر سوئیسی راه بدست آوردن آرسنیک شبه فلزی را ذکر نموده و مینویسد با گرم کردن آرسنیک قدیم (فلزی) با پوسته تخم مرغ توانسته است آرسنیک شبه فلزی (آرسنیک سفید) بدست آورد. در قرن هفدهم شرویدر[9] فیزیکدان آلمانی که عدهای از صاحبنظران او را کاشف آرسنیک می دانند درباره این جسم تحقیقاتی نموده که در کتاب فارماکوپه چاپ سال 1694 ذکر شده است.
در قرن هیجدهم هنکل[10] شیمیدان ساکسونی شرحی درباره آرسنیک نوشته و در همان قرن براند[11] خاطر نشان ساخت که آرسنیک سفید بصورت تری اکسید میباشد و بالاخره در سال 1817 برزیلیوس[12]راجع به این عنصر تحقیقات کافی نموده و در قرن نوزدهم تری پیه[13] در آبهای الجزیره آرسنیک را یافت و در همین قرن اورفیلا[14] برای اولین بار به وجود آرسنیک در بدن در غده تیروئید پی برده است . امروزه چنانچه باید خواص داروئی این عنصر شناخته شده است و صنعت داروسازی هر روزه ترکیبات گوناگونی از این ماده را به بازار عرضه میکند(3).
2-2- خواص عمومی:
آرسنیک مادهای است جامد - سفید تا خاکستری رنگ که در حرارت 400 درجه سانتیگراد ذوب میگردد. خواص ظاهری آن شبیه فلزات میباشد ولی از نظر شیمیایی، شبه فلزی است، حقیقی، که در ردیف ازت، فسفر و آنتیموان بشمار میرود. آرسنیک به آسانی اکسید شده و در معرض هوا تغییر رنگ میدهد. ابتدا زردرنگ و بعد سیاه میشود. در صنعت بصورت پودر وجود دارد. این پورد بنامهای آرسنیک تری اکسید و آرسنیک سفید و اکسید- آرسنیوس و پنتااکسید نامیده میشود.
علامت اختصاری این فلز AS، وزن اتمی آن 33 و دارای وزن مخصوص 73/5، میباشد. رنگ آرسنیک در مقابل شعله تغییر میکند و در حرارت زیاد (از 180، درجة سانتیگراد به بالا) در حالیکه بوی سیر از آن متصاعد میشود به اسید آرسنیو، تبدیل میگردد. میلر[15] دانشمند انگلیسی متذکر شده است که در زمانهای بسیار قدیم، برای تشخیص این فلز از خاصیت فوق استفاده می کردند. یعنی یک قطعه از این فلز را روی چاقو گذاشته و بالای آتش نگه میداشتند و در مجاورت هوا و حرارت زیاد آرسنیک با شعلة آبی رنگ سوخته و ایجاد بوی سیر مینمود (3). سنگ معدنی که آرسنیک از آن به عمل میآید، آرسنیوپیرید نامیده میشود. در این سنگ بمیزان 46 درصد آرسنیک، وجود دارد . مهمترین تهیهکنندگان آرسنیک جهان بترتیب آمریکا، مکزیک، کانادا، روسیه، فرانسه، اسپانیا میباشند. (3).
آرسنیک با ترکیبات متتوع و غالباً با فلزات گوناگون از قبیل سدیم، مس و سرب همراه است . این فلز بیشتر در مجاورت معادن طلا یافت شده است.
با توجه به اینکه در حال حاضر تعدادی از ترکیبات نسبتاً جدید آلی آرسنیکی مورد استفاده قرار میگیرند. بنابراین مسمومیت آرسنیکی یک مشکل جدی به شمار میرود ترکیبات آرسنیکی دارای خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متنوعی هستند که میتوانند بر روی مسمومیت و جذب آنها اثر بگذارد. بطور کلی هر چه میزان حلالیت ترکیبات بیشتر باشد، میزان جذب هم بیشتر است و سطوحی که بصورت فیزیکی با آن آلوده شدهاند وسیعتر میباشند. و معمولاً مسمومیت شدیدتر میشود. ترکیبات آرسنیکی قادراند که به درجات گوناگون از سطوح اپیتلیال عبور کنند. جذب از طریق پوست بعنوان یک روش مسمومیت در مقایسه با مسمومیت ناشی از حمام کردن توسط ترکیبات آرسنیکی و استفاده از مرهم که کمتر در آمریکا استفاده میشود غالباً کاهش یافته است(19).
مسمومیت با آرسنیک معمولاً پس از خوردن مقدار سمی این عنصر تولید میشود. ولی امکان مسمومیت از راه پوست بویژه در صورتی که ناحیهای از آن مجروح و پر خون باشد نیز وجود دارد و مقدار آرسنیک که از راه پوست میتواند موجب مسمومیت شود خیلی کمتر از میزان آن از راه خوراکی است (احتمالاً 10 مرتبه)(2).
سمیت ترکیبات آرسنیک بر حسب میزان محلول بودن و اندازه ذرات آنها متفاوت است. املاح محلول این عنصر خیلی سمی میباشند، آرسنیک تری اکسید (انیدرید آرسنیو) و آرسنیات سدیم خیلی کمتر از آرسنیت سدیم محلول و سمی میباشند.
ترکیبات آلی آرسنیک، سریعاً جذب میشوند ولی آرسنیک موجود در این ترکیبات به کندی آزاد میشوند. مقدار سمی آرسنیک در حیوانات مختلف متفاوت است. پس از سرب، ترکیبات آرسنیکی مهمترین خطرات توکسیکولوژیک را برای حیوانات ایجاد نموده، محلولهای سدیم آرسنیت که بعنوان علف کش مصرف میشوند ممکن است حاوی 14 تا 40% آرسنیک بصورت تری اکسید آرسنیک باشند.
محلولهای آرسنیکی که برای حمام دادن گاو و گوسفند مصرف میشوند معمولاً همراه با سولفور هستند و حاوی 20% آرسنیک محلول و 3% سولفید آرسنیک غیر محلول هستند. زمانی که برای مصرف دقیق میشوند معمولاً غلظت آرسنیک قابل حل بین 25/0 - 50/0% میشود. آرسنیک معمولاً بصورت خود فلز دیده نمیشود و بیشتر بصورت تری اکسید و پنتا اکسید یافت میشود. از زمانهای گذشته آرسنیک بعنوان یکی از عوامل مکرر مسمومیت در حیوانات فارم بویژه در گاو بشمار میرود. ترکیبات متنوع آفتکشها که در مزارع و گلهها بکار میرود و موادی که بعنوان علف کش مصرف میشوند بهمراه ظروف حاوی این مواد که بطرز مناسبی معدوم نمیشوند از متداولترین منابع آرسنیک بشمار میروند.
اکثرا مسمومیت با آرسنیک بدون شناسایی منبع انتشار آلودگی رخ میدهد. برای سالهای متمادی آرسنیک در خاک باقی میماند. بنابراین مقادیر فراوانی از باقیماندة آرسنیک در اطراف حمامهای ضد انگل قدیمی، مناطقی که یکبار برای نگهداری وسایل اسپری و سمپاشی بکار رفته است و در خاک باغهای میوه قدیمی که درختان آن مدتها پیش قطع شدهاند، ممکن است یافت شود.
1-1- مقدمه........................... 1
فصل دوم/ کلیات2-1- تاریخچه.......................... 4
2-2- خواص عمومی ..................... 7
2-3-خواص حیاتی و اثرات آرسنیک در بدن و اعضاء 11
2-3-1- اثر بر روی پوست .......... 13
2-3-2- اثر بر روی تغذیه.......... 13
3-3-3- اثر بر روی کبد............ 14
2-3-4- اثر بر روی دستگاه گردش خون 14
2-3-5- اثر بر روی اعصاب ......... 14
2-3-6- اثر بر روی استخوانها و نمو بدن 15
2-3-7- اثر بر روی سوخت و ساز بدن. 16
2-3-8- اثر بر روی دهان و دندان... 16
2-3-9- اثر بر روی کلیه .......... 17
2-4- سمیت ترکیبات مختلف آرسنیکی ....... 18
2-4-1- ترکیبات معدنی یا کانی .... 22
2-4-2- ترکیبات آلی ............... 23
2-5- توکسیکوکنتیک آرسنیک............. 38
2-5-1- جذب....................... 38
2-5-2- توزیع و تجمع آرسنیک در بدن. 40
2-5-3- دفع آرسنیک................ 44
2-6- تحمل بدن در مقابل آرسنیک......... 47
2-7- اعمال دفاعی بدن در مقابل آرسنیک. 48
2-8- سبب شناسی ...................... 49
2-8-1 مسمومیت جنائی.............. 49
2-8-1- مسمومیت اتفاقی............ 50
2-8-3- مسمومیت دارویی............ 51
2-9- درجات مسمومیت به (درجات صحیح مسمومیت) 55
2-9-1- سمیت حاد تا تحت حاد......... 55
2-9-2- سمیت مزمن و تحت مزمن........ 57
2-9-3- سمیت آرسنیک در گونههای مختلف حیوانات 60
2-10- مکانیسم عمل ................... 61
فصل سوم/ جمع بندی و نتیجهگیری3-1- علائم بالینی ..................... 64
3-1-1- علائم در مسمومیتهای فوق حاد 64
3-1-2- علائم در مسمومیتهای حاد ... 65
3-1-3- علائم در مسمومیتهای تحت حاد. 66
3-1-4- علائم در مسمومیتهای مزمن... 67
3-2- یافتههای آزمایشگاهی............. 68
3-3- درمان و پیش آگهی................ 72
فصل چهارم/ منابعالف- منابع فارسی .................... 85
ب- منابع انگلیسی..................... 86
92 صفحه فایل Word
در طول چندین هزار سال انسان شکارچی و مصرف کننده گوشت میباشد. انسان Homoerectus در 400 هزار سال قبل شکار و استفاده از آتش را برای پختن گوشت آغاز کرد. بر اساس یافته هایی در تانزانیا استراتژی شکار انسانهای اولیه بر اساس شناخت رفتار حیوان مورد مطالعه قرار گرفته، و آقای Leakey به عنوان نمود در این استراتژی میگوید اگر شکارچی در محدوده حدود 15 متری خرگوش یا حیوان دیگری باشد باید مستقیما و بلافاصله به سوی شکار هجوم برد. در این شرایط حیوانات کوچک در ابتدا در جای خود میخکوب میشوند سپس در فاصله 2 تا 3 متری شکارچی باید به سرعت به سوی چپ یا راست بچرخد. چون رفتار طبیعی فرار، حرکت سریع به یک جهت خواهد بود، اگر شکار و شکارچی هر دو به سوی چپ حرکت کنند شکارچی در بالای سر شکار خواهد بود و میتواند آن را با دست خالی بگیرد و یا آن را با یک سنگ مورد هدف قرار دهد. اگر شکارچی حدس درستی نزده باشد باید توقف کند، تغییر مسیر دهد و به دنبال حیوان بدود تا شاید موفق به گرفتن شکار گردد. این اولین استفاده انسانهای اولیه از رفتارشناسی حیوانات بود. انسانهای Homosupianse به مشاهده و بررسی رفتارها و خصوصیات حیوانات روی آوردند. چون هم به استفاده خوراکی آنها نیاز داشتند و هم مجبور بودند با شناخت رفتارهای تهاجمی خود را از خطر صیادان دور نگه دارند. شکارچیان دوره Paleolithic حدود 35 هزار تا 10 هزار سال قبل احتمالاً از آتش به منظور راندن شکارها به سوی صخرهها یا مکانهای بن بست استفاده میکردند. نقاشی های ماقبل تاریخ در فرانسه و اسپانیا جنبههای دیگری از ارتباط بین بشر و حیوانات خبر میدهد. این نقاشیها، حیواناتی را که برای مسابقات و سرگرمی مورد استفاده انسانها قرار میگرفتند و دورههای مختلف زندگی این حیوانات را به نمایش میگذارند و اولین گامهای استفاده از حیوانات به منظور پرورش و اهلی کردن آنها را نشان میدهد. گونههای که اهلی شدند به منظور تولید گوشت، شیر، تخممرغ و پشم مناسب بودند اما علاوه بر داشتن این صفات این گونهها دارای ویژگیهای رفتاریای بودند که اهلی سازی آنها را امکانپذیر مینمود.
* پتانسیل کاهش پاسخ ضدصیادی نسبت به انسان
* تهاجم کم نسبت به انسان
* تولید مثل کافی
از صفات اصلی به منظور اهلی سازی حیوانات بودند.
به منظور استفاده از این صفات، به اهلی سازی حیوانات از دورههای قدیم تاکنون اهلی کنندگان حیوانات و پرورش دهندگان آنها باید قادر به شناسایی و ارزیابی رفتارهای حیوانات باشند.
با آغاز قرن بیستم و افزایش نیازهای بشر، استفاده از حیوانات اهلی به سرعت گسترش پیدا کرد و به شکل صنعتی درآمد. نگهداری و پرورش متراکم حیوانات بخصوص در سالهای پس از 1970 سیستمهای پیشرفته پرورش گاو و طیور مورد استفاده قرار گرفت و مرتباً تعداد دام نگهداری شده در فضای محدود افزوده گردید. این شرایط باعث افزایش انتقال بیماریها و مشکلات پرورشی گردید و حیوانات مجبور به تطابق فیزیولوژیکی و تطابق رفتاری گردید. حیوانات میتوانند با محدودیتهای محیطی خود را تطبیق دهند و این تطابق در رفتارهای آنها قابل مشاهده است و دانش شناخت رفتارهای دامها تحت شرایط سیستمهای پرورشی متراکم به بهبود این سیستمهای مدیریتی کمک میکند.
بسیاری از مشکلات امروزه دامپروری با روشهای تغذیهای فیزیولوژیکی یا دامپزشکی قابل حل نیستند و نیاز به شناخت دقیق رفتارهای حیوان دارند. واژه اتولوژی به معنای مطالعه علمی رفتارهای حیوانات در شرایط طبیعی، اغلب برای مشاهده و توصیف جزئیات رفتاری به منظور شناخت نقش مکانیسمهای زیستی بکار میرود. مطالعه علمی رفتارهای حیوانات در طی 30 سال اخیر گسترش فوق العادهای داشته است. تکنیکهای جدید در رفتارشناسی در فیزیولوژی، گستره وسیعی از علم رفتارشناسی، از جمله بررسی تحریکها، کنترل حرکات، اثرات هورمونی، غرایز، رفتارهای حفظ جان، رفتارهای تولید مثلی و شناخت رفتارهای حیوانات اهلی برای افرادی که در دامپروری فعالیت میکنند یک ضرورت است.
رفتار و تولیدات حیوان:
کلیه افرادی که در صنعت دامپروری فعالیت میکنند مانند فروشندگان دام، مدیران واحدهای دامپروری، مسئولین جابهجایی دامها و طراحان لوازم و دستگاههای مورد استفاده در مصارف پرورش دام ضرورتاً باید با رفتار دامها آشنا باشند. این اطلاعات در طول سالیان گذشته با انجام تجربیات عملی در رفتارشناسی بسیار مهم است. بعنوان مثال رفتارهای تغذیهای یکی از موضوعات مهم برای مدیران واحدهای دامپروری میباشد. کنترل تغذیه، انتخاب نوع غذا یا مرتع و شناخت رفتارهای رقابتی بین دامها از عوامل مهم در تنظیم میزان دریافت خوراک و بهبود ضریب تبدیل میباشد.
رفتارهای تولید مثلی از عوامل مهم در کنترل تعداد دامهای گله میباشد. روشهای تولید مثلی از مهمترین روشهای تشخیص فحلی در گاو میباشد.
کار و بررسی بر روی تمایل به جفتگیری و عواملی که میل جنسی را تحت تاثیر قرار میدهند از اصول مدیریتی گلههای گوسفند، بز، گاوهای گوشتی و اسبها میباشند که در این گله ها افزایش میزان جفتگیری هدف مدیر واحد است.
هر دامی که در تولید نسل بعد موفق نشود یا تولد فرزند را به تاخیر اندازد باعث خسارت مالی به گله میشود. رفتارهای مادری و محافظت از برهها و گوسالهها نیز نقش مهمی را در حفظ نتاج و افزایش اندازه گله ایفا میکند. در مواقعی که دامها به صورت گلههایی متراکم در کنار یکدیگر قرار میگیرند، شناخت رفتارهای اجتماعی میتواند به تعیین تعداد دامهای نگهداری شده در هر بهاربند یا اصتبل یا سالن کمک میکند. اگر مدیریت مزرعه در مورد رفتارهای اجتماعی بطور صحیح اعمال نشود میتوانند باعث جدال، ایجاد جراحت یا ترس بین دامها گردد و منجرب کاهش راندمان مصرف خوراک، کاهش ارزش لاشه و افزایش تلفات میگردد، بنابراین با شناخت رفتارهای اجتماعی دامها میتوان از بروز این خسارات جلوگیری کنیم.
رفتار ها و دامپزشکی:
موقعیتهایی که در دامپزشکی در تعامل با دام حائز اهمیت است عبارتند از:
در اختیار گرفتن دام و استفاده از رفتارهای دام بعنوان علائم تشخیص افتراقی. همچنین برای جراح دامپزشک شناخت علائمی که نشان دهنده دام برای حمله یا ضربهزدن است بسیار مهم است.
در معالجه دامها به شکل کلینیکی داشتن تاریخچه دام که مجموعهای از رفتارهای گذشته دام است ضروری است. مانند داشتن کاهش اشتها، تغییر فعالیت یا کاهش وزن که نشان دهنده وضعیت سلامت دام میباشد و دامپزشک میتواند با شناخت رفتارهای طبیعی دام از این علامتها در جهت تشخیص و درمان بیماری استفاده نماید.
رفتارهای تولید مثلی در جنس نر و ماده
توانایی تولید مثل:
رفتارهای تولید مثلی جزء گروهی از رفتارهای دامهای اصلی میباشد که به صورت مقطعی و متناوب بروز میکند. بروز رفتارهای تولید مثلی نیاز به مکانیسمهای بلوغ (Maturation) و مکانیسمهای تحریکی دارد تا قادر به تولید رفتارهای تولید مثلی گردد. قسمت عمده رفتارهای تولید مثلی به وضعیت هورمونی ناشی از تحریکات حسی بستگی دارد. توانایی بروز رفتارهای تولید مثلی به مجموعه وسیعی از عوامل متنوع مانند مکانیسمهای عصبی، مکانیسمهای هورمونی و مکانیسمهای فرومونی (Pheromone) و دریافت تحریک بیرونی میباشد. مجموعه این شرایط حیوان را به وضعیت بروز رفتارهای تولید مثلی می رساند که در ادامه به دلیل اولویت بالای غریزی این رفتار سایر رفتارهای حیوان را تحتالشعاع قرار میدهد.
عوامل تحریک کننده:
1- بویائی (Olfaction): حس بویائی اهمیت زیادی در تحریک بروز بسیاری از رفتارهای حیوانات در به عنوان مثال زمانی که حس بویائی را در دام متوقف کنیم، رفتار تولید مثلی کاهش مییابد. رایحه یا بو میتواند از عوامل اصلی تحریک جنسی نر باشد. ترکیباتی که توسط یک حیوان تولید میشود و موجب انتقال اطلاعات و علائم از طریق بویائی به حیوان دیگر میشود فرمونها (Pheromones) نام دارد. فرمونها دارای مکانهای سنتز و دریافت میباشند. به عنوان مثال در خوک نر (Boar) این فرمونها در غدد بزاقی تحتالفکی سنتز میشوند و از طریق مایعات بزاقی ترشح میگردند. بوهای متنوعی در حیوانات نر از جمله انسان شناسایی شدهاند که در هر گونه از حیوانات وظیفه ارسال پیام به دیگر اعضای آن گونه را بر عهده دارد و نیز در ضمینه ارتباط مادر با فرزند ترشح این مواد حاوی بو نقش مهمی را بر عهده دارند.
2- بینایی (Photoperiodism): پس از شناسایی اولیه توسط سیستم بویائی، سیستم بینایی به عنوان دومین عامل شناسایی بین فرزند و مادر شکل میگیرد، همچنین طول روز به عنوان عاملی در جهت بروز رفتار تولید مثلی در حیوانات اهلی حائز اهمیت است. فتوپریودیسم به دو شکل بر روی رفتار حیوان تاثیر میگذارد:
الف) برخی از حیوانات رفتارهای تولید مثلی را در بخشی از سال که دوره روشنایی روز طولانیتر است نشان میدهد به عنوان مثال، فصل تولید مثل اسبها در بهار میباشد که در این فصل طول روز شروع به افزایش میکند و شدت نور نیز بیشتر است و در طول زمان تا فصل تابستان افزایش طول روز ادامه دارد.
ب) برخی از گونههای حیوانی زمان تولید مثل خود را در بخشی از سال که حداقل طول روز را دارد قرار میدهند که در این فصل طول روز کمتر از طول تاریکی شب میباشد و تا فصل زمستان مرتباً کاهش میتابد.
3- تحریک شنوایی: شواهد زیادی در دست است که تحریک شنوایی نقش مهمی در ایجاد ارتباط بین مادر و فرزند ایفا مینماید حیوانات نسبت به اصوات مختلف پاسخهای رفتاری متفاوتی را از خود بروز میکنند.
4- عوامل هورمونی و فرومونی: رفتارهای تولید مثلی بر اساس تفاوتهای جنسی که در مغز در زمان جنینی رخ میدهد پایهگذاری میشود. انجام رفتار جنسی بر اساس تحریک ایجاد شده بر اساس استروژن در جنس ماده و تستسترون در جنس نر صورت میگیرد. همچنین فرمونها و تحریک بویائی نقش مهمی در ایجاد ارتباط جنسی دارد و میتواند از طریق غدد پوستی ترشح شود یا در ادرار، مدفوع یا بزاق وارد شود.
پاسخهای سیستم تولید مثلی به تغییرات فصلی و آب و هوایی:
:(Seasonal and climatic breeding responses)
تغییرات فصلی و آب و هوایی میتواند تولید مثل را تحت تاثیر خود قرار دهد. به عنوان مثال، گوسفند فعالیت تولید مثلی خود را به فصلهای بخصوصی محدود میکند و به این ترتیب برهها میتوانند در فصولی که از نظر آب و هوایی مناسب هستند متولد شوند و رشد کنند. اسب و بز از دیگر حیوانات دارای تولید مثل فصلی میباشند. در برخی گونه ها مانند گاو که دارای تولید مثل دائمی هستند شدت تولید مثل و بروز رفتارهای تولید مثلی در برخی فصول بیشتر است.
1- اثرات دما (Temperature effects): در تمامی گونهها حتی گونههایی که به صورت یکنواخت در طول سال تولید مثل دارند تغییرات دما و آب و هوا میتواند رفتارهای تولید مثلی را تحت تاثیر قرار دهند. مشاهده شده است که بروز سرمای ناگهانی در محیط گاوداری میتواند باعث کاهش دامهای فحل گردد. در گاو و در بز مشاهده شده
است، در فصولی که باران میبارد و علوفه شروع به رشد مینماید میزان فحلی افزایش مییابد. در گونهای از گاوهای بومی غرب آفریقا میزان فحلی در فصول بارانی بیشتر است. کاهش اندک دما میتواند در گوسفند باعث بروز بیشتر رفتارهای تولید مثلی در فصل جفتگیری گردد. در گاوهای نر افزایش دما و روزهای گرم سال باعث کاهش میل جنسی میگردد و رسیدن به دمای 40 تا 50 درجه باعث توقف میل جنسی در گاو نر میگردد. این اثرات موقتی هستند و در صورتی که حیوان نر را با کمک پاشیدن آب خنک کنیم، میل جنسی باز خواهد گشت. این امر به دلیل حفظ تعادل بدن میباشد، تا از فعالیت بدنی در زمان هوای گرم جلوگیری شود و سلامت دام حفظ گردد. (مرکز این کنترل در هیپوتالاموس میباشد)
2- ریتم درونی (Inherent rhythm): به طور کلی رفتارهای جنسی از دو عامل تحریک محیط و آهنگ داخلی حیوان منشاء میگیرد و تحریک بیرونی برای فعال ساختن آنچه که در درون حیوان به شکل بالقوه وجود دارد کافی نیست. بخش داخلی تولیدکننده رفتارهای تولید مثلی، خود نیز قابل تطابق با محیط میباشد. به عنوان مثال در بین میشهایی که از انگلستان به آفریقای جنوبی منتقل شده بودند، برخی بلافاصله نسبت به فصل تولید مثلی نیمکره جنوبی تطابق نمودند، اما برخی دیگر در طی زمان نسبتاً طولانی به این تطابق دست یافتند و از 2 سال تمامی این میشها به تولید مثل در ماههای پاییز تغییر پیدا نمودند.
3- الگوی شبانه روزی (Daily pattern): در بسیاری از گونهها تولید مثل در دورههای مشخصی در 24 ساعت رخ میدهد. به عنوان مثال بیشتر گوسفندان در طی ساعات طلوع یا غروب خورشید (بیشتر ساعات غروب) رفتارهای تولید مثلی نشان میدهند. در برخی گوسفندان بیشتر جهشها (Mounting) توسط قوچها در صبح زود انجام میشود و دلیل اصلی آن شیوع بیش از 75% از فحلیها در شب میباشد و آمادگی میشها در حدود زمانی طلوع آفتاب خواهد بود و این الگوی زمانی در ابتدای فصل تولید مثل بیشتر مشاهده میشود. در گاوهای نژاد (Red sidhi) در پاکستان در بیش از 60% از گاوها، شروع فحلی در طی ساعات شب است جفتگیری نیز در شب انجام میشود.
رفتار تولید مثلی در جنس ماده:
3 خصوصیت در ایجاد جفتگیری موفق در پستانداران ماده حائز اهمیت است:
الف) جزابیت (Attractiveness)
ب) احساس نیاز (Proceptivity)
ج) پذیرش (Reseptivity)
جزابیت با میزان تحریک رفتار تولید مثلی که در جنس نر ایجاد میشود سنجیده میشود. این امر بر پایه بوی تولید شده از جنس ماده و کیفیت ظاهری جنس ماده ایجاد میشود.
در مورد احساس نیاز میزان دعوت یا رفتار جذب کننده جنس نر ملاک خواهد بود.
پذیرش، اجازه نزدیک شدن و تماس جنس نر و اجازه جفتگیری مطرح است.
به منظور جفتگیری، پستاندار ماده باید در وضعیت فحلی(Oestrus) قرار گیرد. به موقعیتی که در طی آن جنس ماده به دنبال جنس نر میگردد و جنس نر را میپذیرد فحلی میگوییم. رفتارهای دام ماده در زمان فحلی با تغییرات فیزیولوژیکی اندامهای جنسی ماده جهت جفتگیری و بارور شدن میباشد. علامتهای فحلی در هر گونه مشخص است. اما در بین افراد هر گونه ممکن است به شکلهای گوناگون مشاهده شود. در طی دوره فحلی کاهش میزان تغذیه و استراحت مشاهده میشود و در عوض تحرک دام بیشتر میشود و تولید صدای دام افزایش می یابد. عوامل محیطی میتوانند بروز فحلی را تحت تاثیر خود قرار دهند. این عوامل از قبیل تغذیه و جایگاه نگهداری دام و وضعیت سلامت دام میتواند فحلی را تحت تاثیر قرار دهند.
شامل 36 صفحه فایل word قابل ویرایش
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات80
مقدمه:
پژوهشهای عملی هر چند ناچیز باشد، قابل توجه است. که اگر چیزی بر دانستنیها نیافزاید، کم ننموده و اگر برای پیشرفت دانش راه تازهای باز ننماید، مسدود هم نمیکند. آنها که با بضاعت مختصر علمی قدم اول را برمیدارند، بالطبع در پی قدم دوم بوده و بدنبال اندوختة بهتری میروند.
اگر به بخش ترکیبات آرسنیکی این پروژة تحقیقاتی، اجمالی شود. اهمیت این ماده در دانش دامپزشکی محرز میگردد.
با علم به اینکه داروهای آرسنیکی قسمت عمدهای از داروها را تشکیل داده و صنعت داروسازی هر روز ترکیبات گوناگونی را از این دارو به بازار میفرستد، مطالعه و بررسی آن خصوصاً از نظر سم شناسی شایان توجه میباشد.
از سالها قبل مسألة اعتیاد بوسیلة این دارو مورد دقت علماء فن بوده و عدهای برای چالاکی و تقویت از آن استفاده میکردند. حتی در روم قدیم، بخصوص زنها برای طراوت و وجاهت ظاهری متوسل به این دارو میشدند.
و یا برای انبساط و نشاط سگهای پرقیمت شکاری و یا پاسبان و یا حیواناتی که میخواستند آنها را فربه و چالاک به مشتری عرضه نمایند، بدون اینکه توجه به خطرات و زهرآگینی آن داشته باشند از این دارو استفاده میکردند.
در رابطه با زهرآگینی آرسنیک، زنها و ندیمههای سابق گردانندة اصلی این کشمکش بوده و حتی اطلاعات سم شناسی آنان بیش از گیاهشناسان و متخصصین شناسی زمان خود بوده است.
نمونههای تاریخ شاهد این مدعا میباشد. از آن جمله کاترین دومدیسی، ملکة فرانسه، دختران بورژیا، کاترین ملکة روسیه و امثال آنها که برای نابود کردن و انتقام کشیدن و انجام مقاصد شیطانی خود متوسل به زهر میشدند و جنایات بیشماری مرتکب شدهاند. اینان دستگاه و تشکیلات وسیعی برای جمعآوری و شناسایی زهرهای مهلک در اختیار داشتند.
آرسنیک از زهرهای کشندهای است که قرنها پیش، بوجود آن پی بردهاند و در حیوان یا انسان برای تبهکاری و یا خودکشی استفاده کردهاند.
تاردیو 288 موردی زهرآگینی در انسان و یا حیوان یادداشت کرده است که 195 مورد آن بوسیلة اسید آرسنیو انجام شده است (3). چون کمترین مقدار این زهر در بدن از راه تجزیة شیمیایی حتی مدتی پس از مرگ هم تشخیص داده میشود لذا امروزه تبهکاری کمتری با این زهر اتفاق میافتد و بیشتر توجه به خواص درمانی آرسنیک معطوف میباشد.
مواد آرسنیکدار جزو اولین داروهایی بودند که در مقابل سیفلیس مؤثر بودند و هنوز هم برای درمان اسهال خونی ناشی از آمیب بکار میروند. آرسوبال یا مل - بی ارگانوآرسنیکهایی هستند که مؤثرترین دارو در درمان مرحلة نورولوژیکی تریپانوزومیازیس آفریقایی میباشند که عامل عفونی آن تریپانازوما گامبینس و تریپانازوما رودزینسی میباشند.
حیوانات اهلی
11 صفحه
ترجمه و تنظیم:
دکتر امیدرضا امرآبادی
کارشناس اداره کل دامپزشکی استان فارس
گزارش بیماری
روستای فتح آباد کوار در 45 کیلومتری جنوب شرقی شیراز قرار دارد. این روستا با دارا بودن بیش از 8000راس گاو وگوساله پرواری از مهمترین مراکز پرواربندی استان فارس می باشد. با توجه به ورود گوساله های پرواری بصورت قاچاق از نقاط مرزی کشور به این روستا در سالهای 67 و 73 شاهدبروز بیماری طاعون گاوی بوده ایم.لذا بروز هر گونه بیماری مخاطی در این روستا با دقت نظر خاص ، بررسی می گردد.