اهمیت شبکه شهری در جغرافیای سیاسی و اقتصادی و به طور کلی پویش شهرنشینی یک منطقه به حدی است که نیاز به تاکیدی خاص در این زمینه نیست. شبکه شهری هم به مفهوم فضایی آن یعنی نحوه استقرار و توزیع شهرهای مختلف (از نظر اندازه، جمعیت و غیره) و هم به مفهوم اقتصادی آن یعنی نظام مبادله و داد و ستد بین شهرها بر اساس عملکردهای پایه ای آنها هم حاصل و هم علت بسیاری از مسائل و پدیده های شهرنشینی معاصر است.
شامل 61 صفحه فایل word
دانلود مقاله فضای شهری و تعابیر مرتبط - بین النهرین و مصر سبک پارسی با فرمت ورد و قابل ویرایش تعدادصفحات 45
مقدمه
فضای شهری و تعابیر مرتبط
مطرح کردن و پرداخت به این بحث از آن جهت اهمیت دارد که کمترین حاصل آن میتواند به عنوان عامل تفاهم متقابل عمل کند که با ارجاع مطالعه به مباحث ذیربط در این جا فقط به برخی نکات مرتبط با فضا، فضای شهری، طراحی شهری و معماری اشاره میشود. باید توجه کرد که واژه یا مفهوم فضا به عنوان تعبیری که در شهرسازی و معماری مورد استفاده قرار میگیرد، تعبیری متأخر است و متعادل که در زبان فارسی و نزد حکمای ایرانی واژهی مکان بوده است (مراجعه کنید به نقیزاده و امینزاده، 1383 و سجادی، 13719
به همین ترتیب میتوان برای سایر تعابیر مرتبط با شهر مثل فضای شهری، شهر، شهروند، مسکن و زندگی شهری نیز صبغه و معنایی ایرانی معرفی کرد. (نقیزاده، 1381، الف)
ممکن است اطلاق فضا به آن دسته از مکانهایی در شهر که ارزش فضایی گذشتهی خویش را به کلی از دست داده باشند نفی شود. (توسلی و بنیادی، 1371، ص 41) و در واقع فضا به مکانها و محدودههایی از شهر اطلاق میشود که واجد ارزش باشند. در این صورت اولا مکانهای فراوانی (به خصوص در شهرهای جدید) فاقد شرایط لازم برای فضا نامیده شدن هستند، و ثانیا بحث تعریف ارزشها موضوعی است که باید به آن پرداخته شود. به این ترتیب شاید بهتر باشد که [با اندکی تسامح] فضا مفهومی خنثی تلقی شود که ارزشهای ادراکی و فرهنگی و معنوی و هویتی آن، مقام و منزلتش را به عنوان صفت وی (مطلوبیت، معنویت، انسانی بودن، هویت داشتن، کیفی بودن و امثالهم) تعیین کند. (رک نقیزاده و امینزاده، 1383)
بین النهرین:
ساختار کلی :
شهر در هر دو تمدن بین النهرین و حکومت های ماد و هخامنش به دو بخش اصلی تقسیم می شود که هر یک جزئیاتی متفاوت از دیدگاه توده و فضا و عملکرد و هویت دارند.
شهر محل اسکان و فعالیت سایر اقشار جامعه است. توده و فضا در آن به سبکی طراحی نشده واندام وار نظم یافته اند. شکلی مشابه شبکه ای شطرنجی اما ارگانیک با تأکید بر توده . توده و فضا در شهر بین النهرین فقط در تمنوس هویت دارند در سایر نقاط شهر فقط توده به مفهوم منطقه مسکونی با هویت است. و فضا به عنوان مکانی برا ی اجتماع و فعالیت های جمعی و مبادلات اجتماعی وجود ندارد. به طوری که فضاها فقط به معابر خلاصه می شوند و به گفته ی وایت هاوس در کتاب نخستین شهر ممکن است در داخل بافت و باروی شهر فضاهای باز باشد و در آن جا چشممان به چهار پایان در حال چرا بیفتد.
توده در شهر سومری طبقات دارد . حتی از نظر ارتفاع نیز مقر پادشاه در محلی مرتفع قرار دارد. از ساختمان های مرکز شهر خیابان هایی به سمت دروازه بوده که خانه بزرگان در حاشیه آن قرار دارد که می تواند این گونه باشد که منزل بزرگان به فضایی منتهی می شده که دسترسی به کاخ را داشته اما پشت آن در فضایی متراکم بسته و خفه با کوچه هایی کم عرض و کثیف منزل افراد عادی است.
سبک پارسی:
ساختار کلی:
محدوده ی مشابه تمنوس در حکومت های ماد و هخامنش محدوده ای محصور بوده که در ارتفاع قرار دارد دارای ساختاری کاملا منظم بوده که به صورت توده ای می نماید که فضاها از دل آن بیرون کشیده شده اند مانند ساختمان پادشاهی تمنوس فضای ارگ به اندرونی( توده) و بیرونی( فضا) تقسیم می شده است. جایگذاری عناصر داخل اندرونی کاملا حساب شده بوده و هر یک با دیواری از بخش مشابه جدا می شده و فضایی میان آن ها نبوده است. وسط فضای باز دژ حکومتی آتش می افروختند که محافظ پادشاه و حکومت باشد. ساختمتن و نظام کالبدی در این دو بخش با یکدیگر متفاوت است گویی مکان و عملکرد بخش حکومتی _ مذهبی ماد ها و هخامنشیان بر گرفته از بین النهرین است اما در طراحی آن شهرسازی حساب شده لحاظ شده که شکل آن در حکومت ها ی ماد وهخامنش به یک محدوده که کاملا توده است و در میان آن می توان با طزاحی از پیش طراحی شده فضاهای محصور در دل توده را دید، مبدل ساخته. ولی در بین النهرین به محیطی که فضا بر توده غالب بوه و توده ها به شکل لکه هایی تقریبا بدون ارتباط منطقی با یکدیگر قرار داده شده اند و فقط این محدوده را ازسایر محدوده ی شهر متمایز می کند تبدیل شده است.
شار میانی: محل سکونت خانواده ی پادشاه و نزدیکان فرماندهان است که همانند دژ حکومتی طراحی شده است اما فقط شطرنجی بوده و نظم آن طراحی شده و فضای بازی برایش در نظر گرفته نشده و معابر تنها فضاهای باز شار میانی شهر پارسی اند. عامل ارتباط دهنده ی شار بیرونی با دژ حکومتی است به عنوان مثال ساختمان E در پاسارگاد با ارتفاع 20 متر از سطح زمین توانسته رابطه ی منطقی و صحیحی از نظر حجم شناسی و تناسبات مربوط بدان فراهم آورد.
شار بیرونی: این منطقه همانند منطقه ی خارج از تمنوس است و مخصوص اقشار دیگر و پایین دست جامعه و بدون هیچ نظمی ساخته شده که همانند بین النهرین فقط در آن توده تعریف می شود و فضای شهری با هدف مورد نظر در تعریفش در آن مشاهده نمی شود.
منطقه ی مذهبی_ حکومتی:
بین النهرین:
این منطقه در تمدن بین النهرین به صورت فضایی محصور بوده که تنها فضای باز شهری را شامل می شده که در اثر رشد طبیعی و طرحی نسبتا نامنظم بر اساس شبکه ی شطرنجی انتظام یافته است. ساختمان های منفرد این مجموعه دارای طرحی مربع شکل بوده اند. که به غیر از زیگورات به شکل حیاط مرکزی بوده و فضایی را در درون خود داشته اند این بخش تنهاه مخصوص کاهنین واعضای خانواده ی سلطنتی است در حالی که زیگورات به عنوان بخش مذهبی شهر تنها توده است. شکل شهر ارگانیک است و به گفته ی وایت هاوس در کتاب نخستین شهر ممکن است در داخل باروی شهر فضاهای بازی باشد و در آن ها چشممان به چهارپایان در حال چرا بیفتد.
عنصر مذهبی این دوره زیگورات می باشد که دارای معماری جرمی است و فقط توده است. زیگورات پلکان هایی از آسمان یا کوه هایی ساختگی است که نوک قلل رفیع آن جایگاه خدایان می باشد.و محل برگزاری مراسم مذهبی است. شناخته شده ترین نقطه ی شهر است وهویت دهنده ی آن این عنصر از ارتفاعی که در آن قرار داشته از تمام شهر قابل رویت است. و در کنار قصر پادشاهی به عنوان عناصر هویت بخش شهر بین النهرین توده است و نقش پر رنگ توده را می نمایاند.
25 ص
اهداف این نوشته در بررسی و تحلیل تغییر کاربری اراضی روستایی – شهری، با استفاده از سنجش از دور و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی می‌باشد. در این مطلب، 2 مطالعة چند زمانه در 2 سایت (مکان) مختلف اداره شده است.
اولین سایت شامل سه شهر در Morcco، و دمین سایت در آبادی Al-Ahsa در عربستان سعودی می باشد. هدف اصلی تحقیق اثرات شهرنشینی روی اراضی کشاورزی بوده است. اولین مطالعه روی 6 تصویر از (Spot-HRV) 2 تصویر از هر شهر و دومین مطالعه روی 2 تصویر از Land Sat-TM پایه ریزی شده بود. تصویر بصری از شبیه سازی ماهو.اره یا ما را قادر ساخته بود تا 3 نقشه از طبقه بندی اراضی و مطالعات مربوطه تهیه کنیم.
با استفاده از ابزارهای GLS بطور نسبی تخمین زده شده بود که تغییرات در طول 20 سال اخیر در Aorocco و 14 سال اخیر در Saudi Arabia اتفاق افتاده است. رویهم رفته تغییرات، نحوة تکامل محل پیدایش را روشن ساخته است و نقشه اثبات می کند که شهرنشیتی بطور اساسی اراضی کشاورزی را در امر فعالیتهای زمین خواری تحت فشار قرار داده است.
در نتیجه، RS و GLS با یکدیگر با دادة معینی می توانند، مورد استفاده قرار بگیرند جهت کمک به تصمیم گیرندگان برای آماده سازی نقشه های آتی، بخاطر یافتن گزینه های مناسب برای استقرار شهرسازی.
40 صفحه
فقر و جدایی نژادی در مراکز شهری
خبرگزاری فارس:نرخ فقر در مراکز شهرها بیش از دو برابر حومه‌شهرهاست و در پاره‌ای مادرشهرها این تفاوت حتی بیشتر است. برای نمونه در شیکاگو وفیلادلفیا نرخ فقر مرکز شهر حدود چهار برابر نرخ‌فقر در حومه‌های شهر است. توزیع نژادی فقر درمراکز شهرها 1ر31 درصد برای سیاه‌پوستان و 12درصد برای سفیدپوستان است
اگرچه مردم فقیر را در هر یک از بخشهای جامعه میتوان مشاهده کرد اما تمرکز و فراوانی آن در میان زنان، کودکان‌و اقلیتهای نژادی و مراکز شهری بزرگ (در مقابل حومه‌ها یا حوزه آماری کلانشهرها) بیشتر است. این مقاله کاوشی است درباره تداوم و ماندگاری فقر در مراکز شهری ایالات متحد، جدایی نژادی، مسکن فقرا و بالاخره بیکاری و علل آن.
شناخت فضای شهری
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت) + نسخه PDF
تعداد صفحه:45
فهرست مطالب :
طرح مسئله
اهمیت و ضرورت مسئله
بررسی و ارزیابی طرح های بالادست مربوط به حوزه مطالعاتی
تعیین سطوح مطالعاتی
مطالعات در محدوده فراگیر ( سطح 1 )
1-5 – مطالعات اجتماعی – اقتصادی
تاثیر اجتماعی – اقتصادی مراکز اشتغال موثر در حوزه فراگیر بر فضای شهری
2- 5 – مطالعه کاربری اراضی
کاربری های عمده تاثیر گذار در منطقه
وضعیت فضاهای تجاری غرب مشهد
بررسی عناصر لینچ در محدوده
3- 5 – مطالعات حمل و نقل
بررسی سلسله مراتب شهری
بررسی مقطع عرضی فضا
بررسی وضعیت علائم راهنمایی
بررسی وضعیت پارک حاشیه ای و غیر حاشیه ای
بررسی سیستم های حمل و نقل عمومی
بررسی وضعیت تردد و ایمنی عابران پیاده و معلولین
مطالعات در محدوده بلا فصل ( سطح 2 )
1 – 6 – مطالعات اقلیمی
ویژگی های کلی اقلیمی
بررسی هماهنگ سازی محیط مسکونی با شرایط اقلیمی
تعیین قرار گیری مناسب جهت ساختمان ها و خیابان ها
2- 6 – مطالعات کالبدی
بررسی تاثیر عناصر و کاربری های عمده حوزه بلا فصل در فضا
مطالعات در محدوده مداخله ( سطح 3 )
1 – 7 – مطالعات اجتماعی – اقتصادی
شناسایی اقشار اجتماعی استفاده کننده از فضا
2 – 7 – مطالعات حمل و نقل
نقاط ورودی و خروجی و نقاط توزیع ترافیک در فضا
وضعیت پارکینگ ها
الگوی حرکت پیاده
3 – 7 – مطالعات سازمان کالبدی
کیفیت ابنیه ، قدمت ابنیه ، تعداد طبقات و کاربری های آنها
سطح عملکردی کاربری ها
فضاهای عمومی و خصوصی
برداشت نما
( سطوح شفاف و کدر – تزئینات و ملحقات – خطوط افقی و عمودی)
برداشت مبلمان شهری
بررسی کفسازی محدوده مورد نظر
پرسشنامه
1 – 8 – بررسی پرسشنامه مراجعین
2- 8 – بررسی پرسشنامه مغازه داران
3 – 8 – نتایج مربوط به پرسشنامه ها
تحلیل
1 – 9 – جمع بندی نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدها در قالب جدول swot
چکیده :
1 - طرح مسئله
فضای شهری مورد نظر حدفاصل چهارراه آزاد شهر تا چهار راه میلاد است . این راسته یک راسته تجاری است که عملکرد هایی چون فروشگاه پوشاک و طلا فروشی بیشتر در آن به چشم می خورد . پارک ملت به عنوان یک پارک شهری افرادی را با طبقات اجتماعی گوناگون از همه جای شهر به این منطقه می کشاند ، اما اکثریت استفاده کنندگان از این فضا ساکنان غرب شهر می باشند .
این راسته در ارتباط با مسیر های اصلی و پراهمیت شهر است و به دلیل تمرکز مراکز تجاری مکانی برای رفع نیازهای افراد محسوب می شود .
2 - اهمیت و ضرورت مسئله
وجود پارک ملت که در مقیاس پارک شهری عمل می کند و مراکز تجاری سبب شده که در اکثر ساعات به خصوص عصر و شب در این فضا با ترافیک زیادی مواجه باشیم . مسئله مهمتر کمبود جای پارک است که موجب می شود افراد در کوچه های اطرا ف پارک کنند و در نتیجه این کوچه ها همواره مملو از ماشین ها می باشند و مشکلاتی برای ساکنین آن محدوده موجب می شود . با توجه به این موضوع کمبود پارکینگ عمومی احساس می گردد .
به نظر می رسد پارک ملت و مراکز تجاری ا ز عوامل اصلی ازدحام پیاده ها در این فضا ست . ازدحام افراد پیاده در ساعات سر شب آنقدر زیاد است که پیاده رو ها ظرفیت آن را ندارند .
حال با توجه به اهمیتی که این راسته در ارتباط با سایر نقاط شهر دارد ، سعی بر آن است که با شناخت فضا چه از لحاظ اجتماعی و چه از لحاظ کالبدی ، به بررسی این فضا پرداخته و ضعف ها و قوت های آن را مشخص کنیم .
3 - بررسی و ارزیابی طرح های بالادست مربوط به حوزه مطالعاتی
طرح های فرادست و موازی بررسی شده در این محدوده عبارتند از :
در ذیل هر یک از این طرح ها و پیشنهادات ارائه شده توسط آنها مورد بررسی قرار می گیرند
همان گونه که می دانیم طرح جامع توسعه عمران و حوزه نفوذ مهرازان ، شهر مشهد را به 16 منطقه تقسیم می کند و بر این اساس منطقه آزاد شهر و بلوار معلم در منطقه 10 و میان نواحی 8 و 10 واقع شده است .
علاوه بر این طرح جامع توسعه عمران و حوزه نفوذ مهرازان بر اساس گروه های درآمدی ، شهر مشهد را به سه منطقه تقسیم می کند . منطقه آزاد شهر و بلوار معلم جزء منطقه سه واقع شده اند یعنی غالب ساکنین این محدوده دارای در آمد متوسط هستند و تراکم جمعیتی نیز در این منطقه متوسط می باشد .
بر اساس درجه بندی معابر طرح جاع توسعه عمران و حوزه نفوذ مهرازان کاربری های مستقر در حاشیه محورهای معلم ، امامت ، میلاد ، تجاری – مسکونی می باشند .
بر اساس طرح جامع تفصیلی خازنی شهر مشهد به سه منطقه تقسیم می گردد . طبق مطالعات صورت گرفته منطقه مورد مطالعه محل اسکان گروه های درآمدی متوسط و مرفه می باشد ، این منطقه جزء مناطق کارمند نشین و مشاغل آزاد می باشد .
طرح جامع تفصیلی خازنی ، شهر مشهد را به لحاظ تراکم جمعیتی به سه منطقه ( تراکم کم ، متوسط ، زیاد ) تقسیم می کند . بر اساس این طرح محدوده مورد مطا لعه دارای تراکم کم جمعیتی می باشد .
علاوه بر این منطقه مورد مطالعه دارای سه نوع تراکم مسکونی می باشد :
تعداد وا حد های مسکونی در این اراضی 30 تا 40 واحد و تراکم خا لص کمتر از 150 نفر در هکتار پیشنهاد شده است . حداقل سطح قطعه در این منطقه 250 متر مربع ( گروه درآمدی بالا ) و 200 متر مربع ( با درآمد متوسط )
تعداد وا حد های مسکونی در این اراضی 40 تا 75 واحد می باشد و تراکم خالص بین 250 تا 300 نفر در هکتار پیش بینی شده است . حداقل مساحت برای هر واحد های مسکونی 200 متر مربع ( پردرآمد ) و 150 متر مربع ( با درآمد متوسط )
تعداد وا حد های مسکونی در ا ین اراضی ، 75 تا 100 وا حد و تراکم خالص بین 300 تا 450 نفر در هکتار پیشنهاد شده است . حداقل مساحت زمین برای هر واحد مسکونی 175 متر مربع ( درآمد بالا ) و 125 متر مربع ( با درآمد متوسط )
پیشنهادات طرح جامع تفصیلی خازنی
بر اساس درجه بندی معابر طرح خازنی بلوار آزادی ، وکیل آباد و بزرگراه امام علی ( ع ) که مرزهای محدوده را تشکیل می دهند به عنوان شاهراه و بلوار معلم به عنوان شریانی درجه 1 و بلوار امامت به عنوان شریانی درجه 2 در نظر گرفته شده اند . طرح خازنی برای واحد های مستقر در حاشیه این معابر کاربری مسکونی پیشنهاد کرده است . (که عملا در محدوده
این گونه نیست و این پیشنهاد در محدوده محقق نشده است و تحقق آن نیز به دلیل از بین بردن یکی از فضاهای شهری که در سطح منطقه عملکرد دارد درست به نظر نمی رسد .
و...