مشخصات این فایل
عنوان: بررسی و تحلیل نقش مایه های قالی کردی قوچان
فرمت فایل: word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 22
این مقاله درمورد بررسی و تحلیل نقش مایه های قالی کردی قوچان می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله بررسی و تحلیل نقش مایه های قالی کردی قوچان می خوانید :
-5 نقش بوته شاهی:
طرح و نقش بوته شاهی که از آن به نقش یوسف خانی نیز نام می برند، در روستایی به همین نام بافته می شود.
وجود طرح های هندسی از ویژگی های برجسته طرح بوته شاهی است، این نقش های هندسی با تمام زیبایی که دارند تمام زمینه قالی را می پوشاند.
از دیگر ویژگی های نقش بوته شاهی:1- رنگ نخ مورد استفاده در بافت قالی از گیاهان روستا های اطراف تهیه می شود 2- استفاده از رنگ نارنجی، در زمینه این نقش بیشترین کاربرد را دارد. البته بافندگان رنگ های دیگری مانند: سرمه ای، عنابی و نخودی را برای زمینه قالی خود به کار می گیرند.
گلی که در زمینه این نقش قالی کردی قوچان وجود دارد، برگرفته از گیاهان و بوته هایی است که در اطراف و نواحی این روستادر فصل بهار و نابستان رویش می کنند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
تصویر شمار12.نقش بوته شاهی یا یوسفخانی
( ماخذ: نگارنده)
3-6 نقش شیر خورشید(پرچمی):
این نقش همانند نقش جلیلی در روستای بردر قوچان توسط بافدگان کرد محلی بافته می شود. از ویژگی های مشخص این نقش، وجود یک لوزی بزرک در زمینه قالی است. داخل این لوزی از اشکال هندسی و نقش گل بوته های که در اطراف این منطقه رویش می کنند پر شده است. همچنین بافندگان حاشیه( قاب) قالی را با آن اشکال هندسی و بوته های گل آذین داده اند.
ازدیگر ویژگی های مشخص قالی بردر استفاده از رنگ های متنوعی مانند رنگ سبز است. این رنگ سبز به کار رفته در قالی شیر خورشید همان رنگ الهام گرفته شده از طبیعت می باشد. به همین جهت است که اکثر بافندگان کرد قوچان رنگ موجود در قالی های خود را از رنگ موجود در طبیعت به کار می گیرند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
تصویر شماره13. نقش شیر خورشید
( ماخذ: نگارنده)
3-7 نقش جلیلی:
این نقش یکی از زیباترین و خوش رنگ ترین قالی هایی است که، توسط مردم محلی روستای بردر در قوچان بافته می شود. قالی جلیلی چه از حیث نقش و رنگ دارای نقوش زیبا و متنوعی می باشد.
نقش این قالی را به مردی به همین نام( جلیلی)نسبت می دهند. این فرد با ارئه این نقش به روستاییان و بافت آن توسط مردم محلی طرحی نو از قالی کردی قوچان را به وجود آوردند. این طرح اکنون یکی از زیبا ترین و خوش رنگ ترین قالی های کردی است که توسط روساییان بردر قوچان بافته می شود.
نقش مایه این فرش شبیه به نقش سالانقوچی( فاطمه خانم) که در روستای سالانقوچ بافته می شود. ا ما به کارگیری رنگ و نوع گل های آن با هم متفاوت هستند.
در نقش سالانقوچی سه لوزی داخل هم قرار دارند، اما در نقش جلیلی یک لوزی بزرگ در وسط( در اصطلاح محلی به آن حوض می گویند)و دو لوزی کوچک تر در کنار هم قرار دارند.
علاوه بر این نقش های فرمی شکل، زمینه قالی پر از گل های ریز و درشتی است که بافندگان از محیط پیرامون برای بافته های خود از آن ها استفاده کرده اند. همچنین در دو سر قالی چهره ای از یک حیوان با گوش های دراز دیده می شود، این تصویر خلاصه شده ای از حیوانات محلی این منطقه است.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
تصویر شماره14. نقش جلیلی
( ماخذ: نگارنده)
3-8 نقش گنبدی(ترکمنی):
این نقش که بر گرفته ازنقش های ترکمنی می باشد در روستای نقاب قوچان بافته می شود. این نقش قالی تلفیقی از نقوش ترکمنی و نقوش کردی قوچان می باشد. در نقش قالی ترکمنی بافندگان از طرح های هندسی و خشک استفاده می کنندو زمینه قالی آن ها فاقد نقش گل ریز و در شت می باشد.
بافندگان قالی قوچان با تلفیق این اشکال هندسی و نقش گل های زیبا توانستند، تلفیقی از هنر ترکمنی و قالی کردی قوچان را به وجود آورند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
تصویر شملره15. نقش ترکمنی
( ماخذ: نگارنده)
3-9 نقش بوته فرنگی(جقه):
در زمینه این قالی کردی قوچان گل های ریز و فراوانی به کار گرفته رفته است .این نقش به نام های بوته فرنگی اما در زبان محلی به نقش بوته جقه نیز معروف می باشد. نقش و گل های به کار رفته در زمینه این قالی برگرفته شده از همان درخت سرو ایرانی است. این درخت در فصل بهار و تابستان در منطقه سر سبز و خرم بوده، و به همین خاطر است که مردم محلی با الهام از این درخت نقش زیبایی را در بافته های خود می آفرینند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
این نقش بیشتر در روستا های زیدانلو و برج قوچان بافته می شود.
تصویر شماره16 .نقش بوته فرنگی روستای زیدانلو و برج
( ماخذ: نگارنده)
نقش دیگری از بوته فرنگی(جقه) در روستای کلوخی قوچان، توسط دست ظریف و هنرمندانه آنان بافته می شود.
تصویر شماره 17. نقش بوته فرنگی روستای کلوخی
( ماخذ: نگارنده)
3-10 نقش فیل پا:
زمینه این قالی کردی قوچان از گل های چند ضلعی و زیبایی پر شده است. بافندگان این طرح احتمالا به خاطر بزرگی و درشت بودن گل های زمینه، آن را به پای فیل تشبیه کرده اند. و به همین خاطر است که به این نوع نقش فیل پا می گویند.
اطراف و حاشیه قالی پر از گل های ریز و زیبایی است. بافندگان محلی، نقش این گل ها را از طبعت و کوه های بلند و سرسبز منطقه الهام گرفته و آن ها را در قالی های خود به کار می برند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
این نوع نقش از قالی های کردی قوچان در روستای امام قلی بافته می شود.
تصویر شماره18 . نقش فیل پا
( ماخذ: نگارنده)
3-11 نقش کله اسبی:
نقش کله اسبی بیشتر در روستای امام قلی قوچان بافته می شود. این نقش به دلیل به کار رفتن طرحی از یک حیوان نجیب و اصیل که اسب نام دارد، نقش خلاصه شده ای از این حیوان را در نقش قالی های خود به کار می برند.
علاوه بر نقش این حیوان، نقش هایی از گل و بوته در زمینه و سرتاسر قالی کله اسبی مشاهده می شود. این نقش گل و بوته ها بر گرفته از گیاهان و بوته های رنگارنگی است که در فصل بهار و تابستان در این منطقه رویش می کنند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
استفاده ازآن نقش، به جهت کاربرد روزمره مردم محلی از این حیوان با ارزش و جایگاه آن در زندگیشان می باشد.
تصویر شماره19. نقش کله اسبی
( ماخذ: نگارنده)
3-12 نقش خشتی(قابی):
این نقش از کنار هم قرار گرفتن چند عدد چند ضلعی در کنار هم به وجود آمده است. داخل این چند ضلعی ها از طرح های متنوع و گوناگونی پر شده است. طرح های داخل آن شبیه به درختانی هستندکه فاقد برگ و شاخه ای است.
در اصطلاح محلی و امروزه به این طرح خشتی هم می گویند. این به خاطر آن است که ازکنار هم قرار گرفتن این چند ضلعی ها نقشی زیبا به وجود آمده است. این نوع از قالی ها در روستای امام قلی قوچان بافته می شوند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
نقشی که در بافت قالی قابی به کار می رود بر گرفته از همان نقش حوضی است که در مطالب بالا به آن اشاره شده است.
تصویر شماره20..نقش خشتی( قابی)
( ماخذ: نگارنده)
3-13 نقش دورخانی:
نقشی از قالی کردی قوچان پر از گل های زیبا شبیه به ترنج ایرانی است.گل های این قالی بر گرفته از طبیعت محلی ومنطقه ای است که این نوع قالی ها در آن بافته می شوند. در داخل هر یک از ترنج ها گل های ریزی بافته شده که دارای ساقه و برگ می باشد. علاوه بر آن از همان نوع گل در اطراف و حاشیه قالی استفاده شده است.
این نوع نقش از قالی کردی در روستای سالانقوچ قوچان بافته می شود. روستای سالانقوچ به دلیل برخورداری از آب و هوایی خوب در فصل بهار و تابستان محل رویش گیاهان و بوته های جنگلی زیبایی می باشد. به همین خاطر بافندگان قالی کردی قوچان، زمینه قالی خود را با آن گیاهان زیبا پر می کنند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
تصویر شماره 21.. نقش دور خانی
( ماخذ: نگارنده)
3-14 نقش سر حد:
نقش مایه به کار رفته در این قالی کردی قوچان استفاده از چند شکل چند ضلعی در کنار هم است. نقش های به رفته در حاشیه ( قاب) قالی نیز از اشکال هندسی پر شده است.
استفاده از زمینه قرمز( مایل به صورتی مخصوص)این نقش قالی کردی می باشد. از روستا هایی که در بافت این نقش فعالیت می کنند می توان روستای سر حد قوچان را نام برد.
این طرح از لحاظ شکل و نقشه شبیه نقش قابی می باشد، این به خاطر اینست که اکثر بافندگان طرح های خود را تا حدودی از نقش های دیگر بافندگان کرد قوچان الهام می گیرند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
تصویر شماره 22..نقش سر حد
( ماخذ: نگارنده)
3-15 نقش خرچنگی:
این نقش همان طور از نامش پیداست به خاطر وجود نقش های خرچنگ مانند در زمینه قالی به این نام خوانده می شود. این نوع نقش از قالی کردی به صورت عام در بین بافندگان کرد قوچان آنچنان رواجی نداشته، این نوع از طرح ها را تعدادی از بافندگان با میل شخصی و ایجاد نقشه ذهنی خود به وجود آورده اند.( نگارنده، مصاحبه با هنرمندان قالی کردی).
تصویر شماره 23..نقش چرچنگی
( ماخذ: نگارنده)
با معرفی و پرداختی به نقش های موجود در قالی کردی قوچان و همچنین نقاط مشترکی که بین این نقش های محلی وجود دارد، خوانندگان این پژوهش بتوانند آشنایی بااین هنر محلی و منطقه ای داشته باشند.
بخشی از فهرست مطالب مقاله بررسی و تحلیل نقش مایه های قالی کردی قوچان
چکیده:
مقدمه:
روش تحقیق:
1- معرفی و موقعیت اجتماعی و فرهنگی شهرستان قوچان
-آشنایی با قالی کردی قوچان
2-1 ویژگی های قالی کردی قوچان
2-2 وسایل و ابزار خاص بافندگی
2-3 انواع دار قالی:
3- بررسی انواع نقوش قالی کردی قوچان
-1 نقش سالانقوچی(فاطمه خانوم):
3-2 نقش حوضی:
( ماخذ: نگارنده)
3-3 نقش آینه گل:
3-4 نقش گل شفتالو:
3-5 نقش بوته شاهی:
3-6 نقش شیر خورشید(پرچمی):
-7 نقش جلیلی:
3-8 نقش گنبدی(ترکمنی):
( ماخذ: نگارنده)
3-9 نقش بوته فرنگی(جقه):
3-10 نقش فیل پا:
-11 نقش کله اسبی:
12 نقش خشتی(قابی):
3-13 نقش دورخانی:
3-14 نقش سر حد:
3-15 نقش خرچنگی:
نتیجه گیری:
منابع و مآخذ:
دانلود مقاله بررسی و تحلیل نقش مایه های قالی کردی قوچان
