مقاله تحلیل و مدل سازی پارامترهای ایمنی موثر در انتخاب مسیرهای بهینه تخلیه اضطراری پس از زلزله

اختصاصی از فی فوو مقاله تحلیل و مدل سازی پارامترهای ایمنی موثر در انتخاب مسیرهای بهینه تخلیه اضطراری پس از زلزله دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 24 صفحه

مقدمه

بیش از 50 درصد جمعیت جهان در شهرهای بزرگ که کمتر از 3 درصد کل کره زمین را در بر می گیرد، زندگی می کنند. تراکم بیش از حد جمعیت، دارایی ها، تاسیسات زیربنایی و منابع تولیدی و خدماتی در کلان شهرها باعث آسیب پذیر شدن تعداد انبوهی از شهرنشینان در مقابل سوانح گردیده است. سوانح طبیعی( بویژه زلزله) که اغلب خاموش و در عین حال بالقوه مستعد ایجاد آسیب هستند، همه شهرهای جهان را تهدید می کند[1]. زلزله می‌تواند در مدت زمان کوتاهی خسارات و تلفات بسیار گسترده­ای بر جای بگذارد. آنچه که از این پدیده یک فاجعه می­سازد، عدم پیشگیری از تأثیر آن و عدم آمادگی جهت پاسخ مناسب به آن است. در خلال قرن گذشته بیش از یک هزار زلزله مخرب در هفتاد کشور جهان به وقوع پیوسته و جان بیش از 53/1 میلیون نفر را گرفته و خسارات مادی فراوانی نیز به بار آورده است. 80 درصد از تلفات ناشی از این زلزله ها در 6 کشور گزارش شده است که یکی از آنها ایران می باشد. واقع شدن ایران بر روی کمربند زلزله خیز آلپ – هیمالیا موجب شده است که زمین لرزه به عنوان یکی از زیانبارترین بلایا در کشور مطرح شود. به طوری که از هر 153 زلزله مخربی که در دنیا اتفاق افتاده 6/17 درصد آن مربوط به ایران بوده است[2]. چنین رخدادهایی همواره موجب تغییرات محیطی بسیاری شده و خسارت های فراوانی بر جای می گذارند. آسیب پذیری کالبدی در همه شهرهای ایران (به طور کم یا زیاد)، وجود دارد تا جایی که آمارها نشان می دهند،  بیش از 90 درصد شهرهای ایران در برابر یک زلزله 5/5 ریشتری به شدت آسیب پذیر هستند[3]. در این میان شهر تهران که بر اساس نقشه درشت پهنه بندی خطر لرزه ای کشور در پهنه خطر بسیار زیاد قرار گرفته است، بیش از سایر شهرها در معرض خطر زمین لرزه قرار دارد و وجود 15 گسل موثر بر حوزه استان تهران نیز دلیلی بر این ادعا می باشد. از این میان سه گسل مشاء، گسل شمال تهران و گسل جنوب ری که هر یک به تنهایی پتانسیل ایجاد زمین لرزه ای با بیش از هفت ریشتر قدرت را دارا هستند، قابل ذکر می باشند[4].

افزایش ایمنی، امنیت، کاهش تلفات جانی و خسارات مالی شهروندان در برابر مخاطرات و سوانح از اهداف و اقدامات بسیار مهم در مدیریت بحران شهری می باشد. تعیین و بهینه ساختن  شبکه ای کار آمد و با تاب آوری بالا از مسیرها برای تخلیه اضطراری مناطق سانحه دیده به محل های ایمن در کمترین زمان ممکن از بخش های بسیار مهم در فاز پیش از بروز سانحه در چرخه مدیریت بحران می باشد. کلانشهر در معرض خطر تهران نیز با وسعتی بیش از 700 کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 8 میلیون نفر (جمعیت روز بالای 11میلیون نفر) به زنجیر ه ای متشکل از طرحها و برنامه های پیشگیرانه جهت مدیریت ریسک خطرپذیری و  نهایتاً مدیریت بحران کارآمد نیازمند است. شهرها به طرق مختلف تحت تأثیر و مواجه با خطرات طبیعی هستند که اغلب پیشگیری از وقوع آنها (مخصوصا زلزله) غیر ممکن می باشد. لذا برنامه ریزان و مدیران  شهری بایستی در فاز پیش از بروز بحران راهکارهایی بهینه برای تخلیه اضطراری، نجات و امداد رسانی در مناطق شهری را پیش بینی نمایند و برای این امر شبکه راه های اضطراری ایمن جهت تخلیه اضطراری ساکنان مناطق سانحه دیده شناسایی شده و اقدامات لازم در راستای بهینه ساختن آنها صورت گیرد. شناخت شهر، شناسایی مسیرهای درون شهری و تعیین مناطق ایمن برای اسکان اضطراری به هنگام بروز سوانح و از همه مهمتر شناسایی و بهینه ساختن مسیرهای تخلیه اضطراری و ثبت این اطلاعات بر روی نقشه های مورد استفاده در ستاد مدیریت بحران از مهم ترین بخشهای طرح های تخلیه اضطراری در مناطق شهری در فاز پیش از بروز زلزله می باشد]5 و 6[.

خطر زمین لرزه در شهر تهران به دلیل موقعیت جغرافیایی و زمین ساختی، وجود گسل های متعدد در اطراف آن، وقوع زلزله های مخرب تاریخی متعدد در محدوده آن و سایر شواهد تکتونیکی و زمین شناختی بسیار بالا ارزیابی می شود. نگاهی به تاریخچه زمین لرزه های ایران نشان می دهد که تهران، با نام قدیمی ری، چندین بار در اثر زمین لرزه های بزرگ تاریخی ویران شده است. علی رغم فعال بودن پهنه تهران و ثبت زمین لرزه های متعدد کوچک در این پهنه، در قرن حاضر زمین لرزه ای مخرب در این گستره رخ نداده است و این نبود لرزه ای را باید نشانه ای از تجمع انرژی دانست که احتمال وقوع زمین لرزه ای ویرانگر را افزایش می دهد]7[. این در حالی است که ایمنی شبکه معابر شهری تهران مورد بررسی قرار نگرفته و نقشه ای جامع که در آن شبکه راه های تخلیه اضطراری ایمن شناسایی شده باشد وجود ندارد.

محله 13 آبان منطقه 20 تهران که به لحاظ بافت اجتماعی – اقتصادی و فرهنگی از تنوع قابل توجهی برخوردار است، به طور قطع یکی از معدود مناطق توریستی و زیارتی شهر تهران می باشد که هر روز فعالیت خیل عظیمی از شهروندان تهران را در زمینه کارهای مختلفی شاهد است. شبکه راه های محله 13 آبان دارای انواع معابر بوده و به شریانهای خارج از شهر تهران نیز وصل می باشد. بنابراین محله 13 آبان با توجه به ویژگی های خاص آن می تواند نمونه مناسبی برای ارزیابی شبکه معابر و پارامترهای ایمنی برای تعیین مسیر بهینه تخلیه اضطراری باشد.