لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه21
خاستگاه‌ها و ویژگی‌ها
منظور از هنر و معماری اسلامی، همان هنر و معماری سرزمین‌های - خاورمـــیانه، آفریقای شمالی، هند شمالی و اسپانیا - است که از آغاز قرن هفتم میلادی تحت حاکـمیت مسلمانان قرار گرفتند.
اهمیت تزیینات خوشنویسی و شکل مسجد، دو ویژگی اصلی هنر و معماری اسلامی هستند که عمیقاً با ایمان اسلامی ارتباط دارند و در همان روزگار آغازین دین پیشرفت کردند. پیامبر اسلام، حضرت محمد، تاجــری ثروتمند در مـــکه بود که در حدود 40 سالــگی مجموعه عمیقی از وحی را دریافت کرد و شروع به تبلیغ دین جدیدی نمود. این وحی‌ها که مسلمانان آن‌ها را پیام الهی می‌انگارند، در قرآن - کتاب مـــقدس مسلمانان – جـمع‌آوری شده است. میراث غنی زبانی و ادبیات عرب در احــساس احـــترام عمیق نسبت به قرآن نقش داشت.
مرکزیت قرآن در فــرهنگ اسلامی و جذابیت ویژه شکل خــط عـربی سبب شد از کــلام نوشـــتاری، به ویژه آیات قرآنی به عــــنوان کتیبه‌های مساجد استفاده گردد و نیز تزیینات خطاطی و شیوه‌های آن در تمام شاخه‌های هنر اسلامی پیشرفت نماید.
در سال 622 پس از میلاد، همان سالی که مبدأ تاریخ اسلامی قرار گرفت، حضرت مــحمد به شهر یثرب - که بعداً مدینه نام گرفت، هــجرت نمود. در آن‌جا جامعه‌ای از مومنان که در پیرامون خانه محمد به عبادت مشــغول بودند، گردهم آمدند. نمازگزاران عادی جامعه جدید در این مکان ساده، شکل مسـجد را پایه‌گذاری کردند که عبارت بود از محوطه‌ای محصور و مستطیلی با آلونک‌هایی ( خانه‌های همسران حضرت محمد ) که در طـول یک ضلع آن قرار گرفـته بودند و یک ایوان ناهموار (سایه‌بانی که در اصل برای استفاده از سایه بوده است) که در یک طرف برای مسلمــین فقیرتر در نظر گرفته شده بود. از این رو، تقریباً تمام مــساجد نقــشه خانه حضرت محمد را تکــرار می‌کردند و عــبارت بودند از یک محــوطه محصور (صـــحن)، ساختمانی در یک طـــرف برای نماز و طـاق‌هایی قوسی (رواق‌ها) در اطـراف محوطه.
اولین پیروان حضرت مـــحمد[ص] که از شبه جــزیره عربســـتان بودند در مـــقایسه با امپراطـــوری‌هایی که بعداً فــتح کرده و سبک‌های هـــنری آن را به عــنوان سرمشق خود گرفتند، هیچ‌گونه سبک هنری بومی و مخصوص به خود نداشتند. با گسترش اسلام، متناسب با شرایط متفاوت اقلیمی و مــصالح در دسترس در فتوحات اسلامی و با جذب و اقتباس از شیوه‌های هنرهای بومی، انواع هنری آن بالیدن گرفت و نقش‌هایی که در یک ناحیه باب بود، به زودی جهان بزرگ اسلام را فرا گرفت.
بنابراین هنر اسلامی از منابع فراوانی گسـترش یافته است. شیوه‌های رومی، مسیحیت باستان و بیزانسی در مــعماری پیشین اسلامی مورد اقتباس قرار گرفت.
تاثیر هنر ساسانی _ هنر مــعماری و تزییـــنی ایرانِ پیـش از اسلام در دوران حـــکومت ساسانیان _بر هنر اسلامی‌بالاترین اهمیت را داشت. شــــیوه‌های آسیای مرکزی با تاخت و تازهای تاتار و مغول به هنر اســـلامی نفوذ کرد و هنر چــینی تأثیر تکوین‌گری بر نقاشی، سفالگری و پارچه‌بافی اسلامی گذاشت.
سیر تاریخی
سیر تــحول هــــنر اسلامی - از قرن هفتم
مقاله در مورد معماری اسلامی مسجد جامع الکبیر صنعا – یمن