تعداد صفحات :110
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار : ب
مقدمه : 1
بخش اول:قوانین مربوط به الحاق دولت ایران به کنوانسیون های هواپیمایی مربوط
به کنوانسیون شیکاگو وتلاشهای بین المللی در پیگیری حقوق هواپیمایی کشوری 5
فصل اول :قانون الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال
غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری 6
فصل دوم :قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به پروتکل مربوط به متن
پنج زبانی کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین الملل 13
بخش دوم :مجموعه قوانین مجلس شورا 18
فصل اول :قانون پروتکل های اصلاحی کنوانسیون بین المللی هواپیمایی کشوری
شیکاگو مصوب 22/8/1351 19
مبحث اول :پروتکل اصلاحی کنوانسیون بین المللی هواپیمایی کشوری (ماده
50 الف) 21
مبحث دوم :پروتکل اصلاحی کنوانسیون بین المللی هواپیمایی کشوری رم –
15سپتامبر 1961 (ماده 48-الف) 22
مبحث سوم :پروتکل اصلاحی ماده 56کنوانسیون بین المللی هواپیمایی کشوری
که در 7 ژوئیه 1971در وین به امضا رسیده است 24
عنوان صفحه
فصل دوم : قانون تصویب مقاوله نامه های اصلاح کنوانسیون هواپیمایی
بین المللی کشوری 1323(1944) واجازه تسلیم اسناد آنها 26
مبحث اول :مقاوله نامه راجع به اصلاح کنوانسیون هواپیمایی کشوری
بین المللی(بند الف ماده 50)امضا شده در مونترال 21ژوئن 1961مطابق با
31/3/1340 29
مبحث دوم :مقاوله نامه راجع به متن معتبرکنوانسیون هواپیمایی بین
المللی کشو (شیکاگو 1944) به سه زبان انگلیسی ،فرانسه واسپانیایی امضا
شده در بوئنوس آیرس 24سپتامبر 1968مطابق با2مهر 1347 30
مبحث سوم :مقاوله نامه راجع به اصلاح کنوانسیون هواپیمایی بین
المللی کشوری امضاشده در مونترال ،30سپتامبر 1977مطابق با 8مهر 1356 33
مبحث چهارم:مقاوله نامه راجع به متن معتبر کنوانسیون هواپیمایی بین
المللی کشوری (شیکاگو 1944)به 4 زبان انگلیسی ، فرانسه ، روسی واسپانیایی
امضا شده در مونترال 30 سپتامبر 1977مطابق با 8مهر 1356 34
مبحث پنجم :مقاوله نامه راجع به اصلاح کنوانسیون هواپیمایی بین المللی
کشوری (ماده 83مکرر )امضا شده در مونترال ،6اکتبر 1980مطابق با 14مهر
1359 37
مبحث ششم :مقاوله نامه راجع به اصلاح کنوانسیون هواپیمایی بین المللی
کشوری (ماده 3مکرر ) امضا شده در مونترال 10می 1984مطابق با 20/2/1363 39
مبحث هفتم :مقاوله نامه راجع به اصلاح ماده56کنوانسیون هواپیمایی بین المللی
کشوری امضاشده در مونترال 6اکتبر1989مطابق با 14مهر 1368 42
عنوان صفحه
مبحث هشتم :مقاوله نامه راجع به اصلاح بند الف ماده0 5 کنوانسیون
هواپیمایی بین المللی کشوری امضا شده در مونترال 26اکتبر 1990مطابق با
4آبان 1369 43
فصل سوم :بازخوانی تلاشهای بین المللی ایران در پیگیری حقوقی هواپیمایی
655 46
مبحث اول :ارجاع به دیوان بین المللی دادگستری 48
مبحث دوم :دادخواست ایران 49
مبحث سوم :دعوا را فیصله دادند 49
بخش سوم :قانون منع اعمال غیر فانونی خشونت آمیز در فرودگاهها و
ایجاد امنیت و جلوگیری از اعمال غیر قانونی 51
فصل اول :پروتکل جلوگیری از اعمال غیر قانونی خشونت آمیز در فرودگاه
هایی که در خدمت هواپیمایی کشوری بین المللی می با شند مکمل
کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری 52
فصل دوم :کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت
هواپیمایی کشوری (مصوب 7/3/1352مجلس شورای اسلامی ) 56
بخش چهارم :قانون موافقتنامه حمل ونقل هوایی دو جانبه بین دولت ایران ودیگر
دولتها 63
فصل اول :قانون موافقتنامه حمل ونقل هوایی دو جانبه بین دولت ایران
ودولت جمهوری لیتوانی (17/1/1379) 64
مبحث اول :تعاریف 65
عنوان صفحه
مبحث دوم :اعطای حقوق 66
مبحث سوم :تعیین و اجازه 67
مبحث چهارم : تعلیق ولغو 68
مبحث پنجم : شمول قوانین ومقررات 68
مبحث ششم : مقررات تجاری وملی 69
مبحث هفتم : معافیت از حقوق گمرکی وسود بازرگانی وسایر عوارض 70
مبحث هشتم : هزینه های فرودگاهی 71
مبحث نهم : مقررات ظرفیت وتصویب برنامه های پرواز 72
مبحث دهم : شناسایی گواهینامه ها وپروانه ها 73
مبحث یازدهم : نرخهای حمل ونقل هوایی 73
مبحث دوازدهم : امنیت هوانوردی 74
مبحث سیزدهم : تسلیم آمار 76
مبحث چهاردهم : مشاوره واصلاحات 76
مبحث پانزدهم حل اختلافها 77
مبحث شانزدهم : فسخ 78
مبحث هفدهم :مطابقت با کنوانسیونهای چند جانبه 78
مبحث هجدهم : ثبت 78
مبحث نوزدهم : لازم الاجرا شدن 79
فصل دوم : قانون پروتکل اصلاحی ومتمم موافقتنامه حمل ونقل هوایی بین
دولت جمهوری اسلامی ایران ودولت پادشاهی بحرین 82
فصل سوم : قانون موافقتنامه حمل ونقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی
ایران و دولت جمهوری چک 86
عنوان صفحه
مبحث اول : تعاریف 86
مبحث دوم : اعطای حقوق 87
مبحث سوم : تعیین واجازه 88
مبحث چهارم : تعلیق ولغو 89
مبحث پنجم : شمول قوانین ومقررات 89
مبحث ششم : نمایندگی شرکت هواپیمایی 90
مبحث هفتم : انتقال درآمدها 90
مبحث هشتم : معافیت از حقوق گمرکی ،سود بازرگانی وسایر عوارض 91
مبحث نهم : تسهیلات وهزینه های فرودگاهی 92
مبحث دهم : مقررات ظرفیت وتصویب برنامه های پرواز 93
مبحث یازدهم : شناسایی گواهینامه ها وپروانه ها 94
مبحث دوازدهم : نرخهای حمل ونقل هوایی 94
مبحث سیزدهم :امنیت هوانوردی 96
مبحث چهاردهم :ایمنی هوانوردی 97
مبحث پانزدهم : تسلیم آمار 97
مبحث شانزدهم : مشاوره ،تغییر واصلاح 98
مبحث هفدهم : حل اختلافات 98
مبحث هجدهم : فسخ 99
مبحث نوزدهم : مطابقت با کنوانسیونها یا موافقتنامه های چند جانبه 100
مبحث بیستم : ثبت 100
مبحث بیست و یکم : لازم الاجرا شدن 100
نتیجه گیری : 104
منابع و مآخذ :
مقدمه
معاهده هواپیمایی کشوری بین‌المللی (به انگلیسی: Convention on International Civil Aviation) که به کنوانسیون شیکاگو نیز معرف است، مهمترین معاهده مربوط به هوانوردی و حقوق هوایی است که اجرای آن از ۴ آوریل ۱۹۴۷ آغاز شد.
این کنوانسیون در کنفرانسی به تصویب رسید که از ۱ نوامبر تا ۷ دسامبر ۱۹۴۴ با حضور بیش از پنجاه کشور که به دعوت دولت ایالات متحده گرد هم آمده بودند، معاهده شیکاگو به تأسیس سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری انجامید و اساسنامه آن نیز به شمار می‌رود.
با امضای قرارداد شیکاگو معاهدات همگی نسخ شدند.
ایران
ایران نیز یکی از کشورهای مؤسس ایکائو و از اولین امضاکنندگان معاهده بود. قانون اجازه الحاق دولت ا یران به این کنوانسیون در ۳۰ تیر ۱۳۲۸ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
ساختار
این کنوانسیون در ۹۶ ماده در ۲۲ فصل و یک شیوه‌نامه امضا در ۷ دسامبر ۱۹۴۴ در شیکاگو به زبان انگلیسی نوشته شده و متن‌های انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی آن ارزش برابر می‌دارند.
هر سه متن توسط کشورهای متعاهد امضا شده و پس از آن به بایگانی دولت ایالات متحده بازگشته و رونوشت گواهی شده آنها نیز به آن کشور و کشورهایی که قصد امضای ان را دارند، تحویل می‌گردد.
پیوند به بیرون
ساختار Convention on International Civil Aviation (on ICAO Website)
Annex 5: Units of Measurement to be Used in Air and Ground Ope
قانون اجازه تصویب مقررات فنی و قواعد مربوط به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی (کنوانسیون شیکاگو)
مصوب 1356.4.8
ماده واحده - هیأت وزیران می‌تواند بنا به پیشنهاد سازمان هواپیمایی کشوری و تأیید وزارت امور خارجه توصیه‌نامه‌ها و قطعنامه‌ها و تصمیمات و‌جداول و قواعد و مقررات فنی و اصلاحیه‌ها و الحاقات و ضمائم و استانداردهای موضوع کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی (کنوانسیون‌شیکاگو 1944) را که از طرف سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) و یا دستگاههای تابع و وابسته آن پذیرفته شده و یا می‌شود در صورتی که‌مغایر با اصول کلی کنوانسیون نباشد تصویب و اقدام برای اجرای آنها معمول دارد.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز سه‌شنبه 25 آبان ماه 2535.، در جلسه فوق‌العاده روز چهارشنبه هشتم‌تیر ماه دو هزار و پانصد و سی و شش شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید.
رییس مجلس سنا - جعفر شریف‌امامی
بخش اول
قوانین مربوط به الحاق دولت ایران به کنوانسیون های هواپیمایی مربوط به کنوانسیون شیکاگو وتلاشهای بین المللی در پیگیری حقوق هواپیمایی کشوری
فصل اول:
قانون الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری
مصوب 1352.3.7
ماده واحده - کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده که در تاریخ 23 سپتامبر1971 (اول مهر ماه 1350) در مونترال منعقد گردیده است تصویب و اجازه تسلیم اسناد الحاق آن داده می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن کنوانسیون ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز یکشنبه 1351.12.13 در جلسه روز‌دوشنبه هفتم خرداد ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و دو شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رییس مجلس سنا - جعفر شریف‌امامی
کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری
دول طرف این کنوانسیون:
با توجه به اینکه اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امنیت افراد و اموال را به مخاطره انداخته و بهره‌برداری سرویسهای هوایی را شدیداً‌مختل و اعتماد مردم جهان را نسبت به امنیت هواپیمایی کشوری متزلزل می‌سازد و
- با توجه به اینکه وقوع این قبیل اعمال موجب نهایت نگرانی می‌باشد و
- با توجه به اینکه برای جلوگیری از این اعمال اتخاذ سریع تدابیر مقتضی جهت مجازات مرتکبین ضروری است.
به شرح زیر توافق نمودند:
ماده 1 - 1 - هر کس بر خلاف قانون و عامداً مرتکب اعمال زیر گردد مجرم شناخته می‌شود:
الف - علیه سرنشین هواپیمای در حال پرواز به عمل عنف‌آمیزی مبادرت کند که طبیعت آن عمل امنیت هواپیما را به مخاطره افکند.
ب - هواپیمای در حال خدمت را از بین ببرد یا به این هواپیما خساراتی وارد سازد که پرواز آن را غیر مقدور ساخته و یا طبیعت آن اعمال امنیت هواپیما‌را حین پرواز به مخاطره افکند.
ج - به نحوی از انحاء - دستگاه یا موادی در هواپیمای در حال خدمت قرار دهد یا وسیله قرار دادن آن بشود - که موجب از بین رفتن هواپیما شده یا‌مسبب خساراتی گردد که پرواز آن را غیر مقدور ساخته و یا طبیعت اعمال مزبور امنیت هواپیمای در حین پرواز را به مخاطره افکند.
د - تأسیسات یا سرویسهای هوانوردی را از بین برده یا آسیب برساند یا کار آنها را مختل سازد و یا طبیعت هر یک از این اعمال امنیت هواپیمای در حال‌پرواز را به مخاطره اندازد.
ه - با علم به مجعول بودن - اطلاعاتی را در دسترس بگذارد که در اثر آن امنیت هواپیمای در حال پرواز به مخاطره افتد.
2- همچنین هر کس به اعمال زیر مبادرت کند مرتکب جرم می‌شود:
الف - ارتکاب هر یک از جرائم مذکور در بند 1 ماده حاضر را شروع کند.
ب - شریک جرم شخصی باشد که این اعمال را مرتکب شود و یا ارتکاب آنها را شروع نماید.
ماده 2 - از لحاظ این کنوانسیون:
الف - هواپیما از زمانی که درهای خروجی آن پس از سوار شدن مسافرین و بارگیری بسته شود - تا زمانی که یکی از درهای مزبور به منظور پیاده شدن‌مسافرین یا تخلیه بار باز گردد - در حال پرواز تلقی می‌شود - در مورد فرود اجباری - حالت پرواز تا زمانی که مقامات ذیصلاحیت مسئولیت هواپیما و‌مسافرین و اموال داخل هواپیما را به عهده گیرند - ادامه خواهد داشت.
ب - هواپیما از آغاز عملیات آماده‌سازی قبل از پرواز توسط مأموران زمینی یا کارکنان هواپیما برای یک پرواز معین تا 24 ساعت بعد از هر فرود در حال‌خدمت تلقی می‌شود و به هر ترتیب زمان در حال خدمت شامل تمام مدت زمانی است که هواپیما به شرح بند الف ماده حاضر در حال پرواز می‌باشد.
ماده 3 - هر یک از دول متعاهد - تعهدی نماید برای جرائم مذکور در ماده 1 کیفرهای شدید مقرر دارد.
ماده 4 - 1 - این کنوانسیون در مورد هواپیماهایی که برای مقاصد نظامی یا گمرکی یا پلیسی مورد استفاده قرار می‌گیرد - اجرا نمی‌شود.
2 - این کنوانسیون - در موارد پیش‌بینی شده در بندهای فرعی الف و ب و ج و ه از بند 1 ماده 1 اعم از اینکه هواپیما در حال پرواز داخلی یا بین‌المللی‌باشد مجری خواهد بود به شرط آنکه:
الف - محل واقعی یا پیش‌بینی شده برخاست یا فرود هواپیما خارج از سرزمین دولت ثبت‌کننده هواپیما باشد.
ب - جرم در سرزمین دولتی غیر از دولت ثبت‌کننده هواپیما وقوع یافته باشد.
3 - علاوه بر مفاد بند 2 این ماده در موارد پیش‌بینی شده در بندهای فرعی الف - ب - ج و ه بند 1 ماده 1 کنوانسیون حاضر در صورت پیدا شدن‌مرتکب یا مظنون به ارتکاب جرم در سرزمین دولتی غیر دولت ثبت‌کننده هواپیما نیز مجری خواهد بود.
4 - در مورد دولتهایی که مشمول ماده 9 و موارد پیش‌بینی شده در بندهای فرعی الف - ب - ج و ه بند 1 ماده 1 می‌باشند در صورتی که محلهای‌مذکور در بند فرعی الف از بند 2 این ماده فقط در سرزمین یکی از دول مذکور در ماده 9 واقع باشد مجری نخواهد بود مگر آنکه جرم در سرزمین دولت‌دیگری ارتکاب یافته و عامل جرم یا مظنون به ارتکاب جرم در سرزمین دولت دیگری کشف شده باشد.
5 - در موارد پیش‌بینی شده در بند فرعی د از بند 1 ماده 1 کنوانسیون حاضر مجری نخواهد بود مگر آنکه تأسیسات و سرویسهای هوانوردی در‌پروازهای بین‌المللی به کار برده شوند.
6 - مفاد بندهای 2 و 3 و 4 و 5 این ماده در موارد پیش‌بینی شده در بند 2 ماده 1 نیز مجری خواهد بود.
ماده 5 - 1 - هر یک از دول متعاهد تدابیر لازم جهت اعمال صلاحیت خود برای رسیدگی به جرائم در موارد زیر اتخاذ خواهد نمود:
الف - اگر جرم در سرزمین آن دولت ارتکاب یافته باشد.
ب - اگر جرم علیه هواپیما یا در هواپیمایی که نزد آن دولت به ثبت رسیده است ارتکاب یافته باشد.
ج - اگر هواپیمایی که جرم در آن ارتکاب یافته است در سرزمین آن دولت فرود آید و مظنون به ارتکاب جرم هنوز در هواپیما باشد.
د - چنانچه جرم در هواپیما یا علیه هواپیمایی ارتکاب یافته است که بدون خدمه پرواز به شخصی اجاره داده شده باشد که محل اصلی فعالیت او و یا‌در صورت نداشتن محل اصلی فعالیت - محل اقامت دائمی او - در سرزمین آن دولت باشد.
2- هر یک از دول متعاهد نیز - برای اعمال صلاحیت خود جهت رسیدگی به جرائم مذکور در بند 1 بندهای فرعی الف و ب و ج ماده 1 و همچنین‌جرائم مذکور در بند 2 ماده 1 تا آنجا که مربوط به این جرائم باشد - در مواردی که مظنون به ارتکاب جرم در سرزمین یکی از دول متعاهد باشد و این‌دولت طبق ماده 8 او را به هیچیک از دول موضوع بند 1 این ماده مسترد ندارد - تدابیر لازم اتخاذ خواهد نمود.
3- کنوانسیون حاضر سالب هیچیک از صلاحیت‌های کیفری که طبق قوانین ملی اعمال می‌گردد - نخواهد بود.
ماده 6 - 1 - هر یک از دول متعاهد که عامل یا مظنون به ارتکاب جرم در سرزمین او باشد در صورتی که اوضاع و احوال را موجه تشخیص دهد‌مشارالیه را توقیف یا اقدامات دیگری برای مراقبت و اطمینان از حضور او معمول می‌نماید.
توقیف یا اقدامات مذکور طبق قوانین آن دولت انجام خواهد گرفت و پیش از مدتی که برای تعقیب کیفری یا انجام تشریفات استرداد لازم باشد ادامه‌نخواهد یافت.
2- دولت مذکور بلافاصله به منظور کشف واقعیات به تحقیقات مقدماتی خواهد پرداخت.
3 - به شخص توقیف شده به موجب بند 1 این ماده امکان داده خواهد شد فوراً با نزدیکترین نماینده صلاحیتدار دولت متبوع خود تماس بگیرد.
4 - هر گاه دولتی طبق مقررات این ماده شخصی را توقیف نماید بلافاصله مراتب توقیف و اوضاع و احوال موجهه را به دول مذکور در بند 1 ماده 5دولت متبوع شخص توقیف شده و در صورتی که مقتضی بداند به هر دولت ذینفع دیگر اعلام خواهد نمود. دولتی که به موجب بند 2 این ماده به‌تحقیقات مقدماتی می‌پردازد نتایج تحقیق و قصد خود را دایر به اعمال یا عدم اعمال صلاحیت سریعاً به دول مذکور اعلام خواهد نمود.
ماده 7 - دولت متعاهدی که مظنون به ارتکاب جرم در سرزمین او باشد در صورت عدم استرداد مورد را اعم از اینکه جرم در سرزمین آن دولت ارتکاب‌یافته است یا نه برای تعقیب کیفری به مقامات صالحه خود ارجاع خواهد نمود.
این مقامات تصمیم خود را با همان شرایطی که در مورد جرائم مهمه عمومی طبق قوانین این دولت مقرر است اتخاذ خواهند نمود.
ماده 8 - 1 - جرائم مورد بحث در کلیه معاهدات استرداد موجود بین دول متعاهد به خودی خود از جمله جرائم قابل استرداد تلقی خواهد گردید. دول‌متعاهد تعهد می‌نمایند در معاهدات استردادی که منعقد می‌نمایند این جرائم را از جمله جرائم قابل استرداد محسوب بدارند.
2 - چنانچه دولت متعاهدی که استرداد را مشروط به وجود معاهده می‌کند از دولت متعاهد دیگری که با آن معاهده استرداد ندارد تقاضای استرداد‌مجرمی را دریافت دارد مختار خواهد بود کنوانسیون حاضر را در مورد جرائم مورد بحث اساس قانونی استرداد بشناسد.
استرداد تابع سایر شرایط مقرر در قوانین دولت متقاضی‌عنه خواهد بود.
3 - دول متعاهدی که استرداد را منوط به وجود معاهده نمی‌دانند در حدود شرایط پیش‌بینی شده در قانون دولت متقاضی‌عنه - جرم را فیمابین خود‌قابل استرداد خواهند شناخت.
4 - بین دول متعاهد از لحاظ استرداد - چنین تلقی خواهد گردید که جرائم نه تنها در محل ارتکاب آن - بلکه در سرزمین‌های دولی که طبق بندهای
کار تحقیقی مقرات کنوانسیون شیکاگو