گاز طبیعی ترکیبی از انواع گاز ها است که قسمت اعظم آن را گاز متان تشکیل داده است اما هیدروکربن های دیگری همچون اتان ، پروپان ، بوتان نیز ممکن است در آن موجود باشند.هرچه مقدار هیدروکربن های سنگین در گاز بیشتر باشد وگاز سنگین تر و ارزش حرارتی آن نیز بیشتر است. علاوه بر هیدروکربن ها مواد دیگری نیز مانند آب، دی اکسید کربن ،انواع اسید ها ،وهیدروژن سولفیدومایعات گازی(NGL ) همراه گاز طبیعی استخراج می شود.
گاز هیدروژن سولفید گازی سمی وخطر ناک است ودر ترکیب با آب موجود در گاز تولید اسیدسولفوریک مینماید و نیز گاز دی اکسید کربن نیز جزئ گازهای گلخانه ای ودر ترکیب با آب موجود در گاز تولید اسیدکربنیک مینمایندبه همین خاطر به گاز خروجی از مخازن طبیعی اصطلاحاً گاز ترش گفته می شود.(به دلیل اینکه اسید ها عموماً ترش مزه اند.)
گاز طبیعی گازی بی بو و بی رنگ است که برای جلوگیری از نشت آن ،به وسیله مواد خاصی آن را بو دار میکنند.
گاز طبیعی به طور کلی به صورت های زیر در یک مخزن طبیعی یافت می شود:
- گاز آزاد :که در این حالت گاز به صورت جدا از نفت در داخل مخازن وجود دارد.
- گاز حل شده در نفت
- مخزن گاز خالص: این مخازن شامل گاز بوده ونفتی در ان وجود ندارد..
- گاز مایع شده: در عمق 6000 پایی مخزن ودر فشار های بالاگاز میتواند به صورت مایع باشد.یک بشکه گاز طبیعی مایع معادل 100000 بشکه گاز در شرایط استاندارد حجم است.(مخازن متراکم)
پالایش گاز:
پس از استخراج گازترش از مخازن گاز را به پالایشگاه گاز منتقل کرده تا عمل شیرین سازی روی آن صورت گیرد.برای شیرین سازی گاز، گاز طبیعی به صورت ناهمسو در تماس با ترکیبات آمین مانندمنو اتانول آمین ،دی اتانول آمین،متیل دی اتانول آمین قرار می دهند تا عمل انتقال جرم صورت گرفته وh2s,co2 از گاز جدا شوند. پس از شیرین سازی عملیات نم زدایی برای جلو گیری از تشکیل هیدرات در خطوط لوله وآسیب رسانی به تاسیسات موجود در مسیر صورت میگیرد.
انتقال گاز:
شرکت های انتقال گاز از طریق خط لوله، گاز تولیدی درپالایشگاهها را به مناطق بازار مصرف منتقل می کنند.فشار گاز در این خطوط 500الی 1000 psi میباشد.
سیستم توزیع گاز:
در این مرحله گاز از طریق شبکه طراحی شده از دروازه ورودی شهر تا محل مصرف منتقل خواهد گردید.گاز ورودی به شهر در ابتدا وارد ایستگاههای تقلیل فشار شده(CGS ) تا فشارآن برای ورود به شبکه شهری تنظیم شود.
مراحلی که گاز در ایستگاه دروازه شهری طی می کند:
انتخاب محل ایستگاه تقلیل فشار گاز در داخل شهر از اهمیت خاصی برخوردار بوده ، بایستی محل انتخاب زمین با طرح های آینده تلاقی نداشته باشد و از نظر ایمنی فاصله با تاسیسات – کارخانجات – مدارس – بیمارستانها – پستهای برق و ... در نظر گرفته شده محل ایستگاهها طوری انتخاب شود که به شبکه اصلی متصل شده و سعی شود که حداقل زیان به املاک مردم زده شود . همچنین پیش بینی های لازم در نظر گرفته شود ، بطوری که عللی ایستگاهی از سرویس خارج شد ، در توزیع گاز اختلالی بوجود نیاید و ایستگاههای مجاور بتوانند بطور موقت گاز مورد نیاز را تامین نمایند .
ضوابط نصب لوله های گاز در کوچه ها و خیابانها می بایستی با توجه به حریم و مقررات مربوط به آن انجام شود . در بعضی نقاط شهرها به علت بافت قدیمی و وجود کوچه های باریک مشکلاتی از نظر حفظ مقررات و رعایت مسائل ایمنی برای حمل و نقل ماشین آلات مورد لزوم موقع تعمیرات و نصب لوله گذاری موجود می باشد . از آنجایی که هدف اصلی ، گازرسانی برای رفاه حال مردم بوده ، اخیراً شرکت ملی گاز ایران تایید نموده با ضوابط خاص حتی المقدور در این کوچه ها لوله گذاری به عمل آید . معمولاً در این نوع کوچه ها عمق لوله گاز به جای یک متر 55 سانتیمتر خواهد بود . فاصله لوله گاز از دیوار منازل بجای یک متر بین 50 تا 30 سانتیمتر تقلیل پیدا خواهد کرد ، منتهی از نظر حفاظت لوله و مسائل ایمنی روی خاک نرم لوله ی گاز مقرر گردید بلوکهای سیمانی به ضخامت 7 سانتیمتر ، عرض 30 سانتیمتر و طول 40 سانتیمتر نصب شود . طبق مقررات فوق حدود 70 درصد از کوچه باریک لوله گذاری خواهد شد . برای اطلاعات بیشتر به ضوابط لوله گذاری کوچه های کم عرض مراجعه شود .
ایستگاههای ورودی شهر علاوه بر ایستگاههای تقلیل فشار گاز داخل شهر معمولاً لوله اصلی گاز به ایستگاه ورودی شهر وصل و از آنجا گاز به داخل شهر انتقال پیدا می کند . محل ایستگاه ورودی شهر می بایستی در نقاط مناسب شهر و نزدیک مناطق صنعتی انتخاب گردد تا از هزینه لوله گذاریهای زائد جلوگیری به عمل آید ، همچنین به علت وجود لوله های فشار قوی ورودی گاز ، محل ایستگاه دور از منطقه مسکونی شهر انتخاب و رعایت حریم کاملاً مورد توجه قرار گیرد . اصولاً طبق ضوابط حریم ورود لوله های گاز بیش از فشار 300 پوند بر اینچ مربع به داخل شهرها ممنوع می باشد . محل ایستگاه ورودی در مسیر سیلابها و نقاط پست که امکان جمع شدن آب وجود دارد و همچنین در نزدیکی پست برق بخصوص برق فشار قوی نبایستی باشد .اصولاً سعی شود محل ایستگاه ورودی C.G.S در نزدیکی جاده بوده و قابل دسترسی در همه شرایط باشد . در طراحی شهرهای بزرگ حسن ایستگاههای تقلیل فشار در داخل شهر که بر اساس نیاز و مصرف در نظر گرفته می شود این است که به علت نزدیک بودن ایستگاهها قطر لوله ها بایستی در نظر گرفته شود که از نظر اقتصادی قابل توجه می باشد . در طراحی خطوط لوله و شبکه های شهر امکان وجود جاده های اصلی ، تقاطع های راه آهن ، رودخانه ها ، نهرها و غیره می باشد ، اصولاً برای طراحی این نوع مسیرها نقشه های استاندارد
شامل 30 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود گزارش کارآموزی شرکت گازشهرستان بجنورد
