مقدمه:
یکی از قدیمیترین مشاغل بشری نوغانداری یا پرورش کرم ابریشم به منظور تولید پیله است. این رشته کشاورزی بر پایه تبدیل علوفه(برگ توت) به لیف(نخ) و ایجاد ارزش افزوده از یک ماده ارزان به محصول پر ارزش استوار است.
کرم ابریشم درخت توت، حشرتایست کوچک با نام علمی Bombix mori و دگردیسی کامل که چهار مرحله رشد و تکامل(تخم، لارو، شفیره، پروانه) را در یک نسل دارا میباشد. زمان مناسب برای شروع پرورش کرم ابریشم در بهار هنگامی است که هر جوانه برگی دارای حداقل 5 الی 6 برگ کاملا باز شده داشته باشد. چنانچه دیرتر اقدام به پرورش گردد میزان برداشت برگ به منظور پرورش کرم در تابستان و پائیز کاهش مییابد. کرم ابریشم نیز مانند سایر حشرات خونسرد میباشد. درجه حرارت قابل رشد برای کرم ابریشم 15-40 درجه سانتیگراد است و چنانچه میزان حرارت از 30 درجه بالاتر رود موجب کوتاه شدن دوره رشد کرم و اگر از 15 درجه پائینتر باشد موجب تاخیر در رشد آن و در نتیجه وارد آمدن لطماتی به آن میگردد.
نور بر روی خصوصیات کمی رشد کرم ابریشم تاثیر قابل ملاحظهای ندارد ولی از نظر کیفی و به ویژه بر روی فیزیولوژی کرم تاثیر بسزایی دارد. البته نور دائم در محیط پرورش برای رشد مناسب نیست. به طوریکه گفته میشود وجود نور موجب افزایش دوره پوستاندازی و یا ظهور کرمهایی که قادر به تنیدین پیله نیستند میگردد و برعکس، تاریکی مسائل فوق را کاهش میدهد. به طور کلی میتوان گفت که میزان نور مناسب برای پرورش کرم ابریشم در هر شبانه روز عبارتست از 15 ساعت روشنایی و 9 ساعت تاریکی، چنانچه بستر پرورش از روشنایی یکنواخت برخوردار نباشد، همه کرمها به سمت نقطهای که دارای نور است کشیده شده و روی هم جمع شده، این امر باعث ایجاد اختلال در تغذیه و رشد آنها میگردد. ولی چنانچه بستر از روشنایی یکنواختی برخوردار باشد، تمامی کرمها به طور یکنواخت نیز از برگ داده شده تغذیه نموده و رشدشان هماهنگ میشود.
دانلود طرح توجیهی پرورش کرم ابریشم