کوره وسیله یا محلی است که در آن حرارت ایجاد میکنند. در زبان فارسی به آن آتشدان و آتشگاه نیز گفته میشود. همچنین سیستم حرارت مرکزی ساختمانها بهطور معمول بر پایه یک کوره بنا شده که در آن یک سیال در دیگهای پرهدار گرم میشود.[۲] واژه کوره همچنین به اختصار به کورههای صنعتی تولید حرارت در پالایشگاهها، برجهای تقطیر، آهنگریها، استخراج فلزات، کارخانجات سرامیک سازی و واحدهای شیمیایی بهکار میرود. انرژی موردنیاز کوره گاهی به طور مستقیم از سوزاندن سوخت تامین میشود. در برخی از کورهها نیز انرژی مورد نیاز برای تولید گرما با استفاده از انرژی الکتریکی، خواه به روش قوس الکتریکی و خواه به روش القای الکترومغناطیسی تامین میشود.[۳]
کوره های گچ پزی
سنگ گچ را بیشتر در 3 نوع کوره می پزند:
- کوره تنوره ای باستانی ایرانی:سنگ گچ را در آن می چینند و تون کوره را آتش می کنند تا سنگ گچ بپزد . چنین گچی دارای جنس همکن نیست ، زیرا نزدیک به 20% آن گچ پخته ساختمانی با نیم مولکول آب و مانده ی آن یا سوخته یا نپخته است . در ایران ، روی کوره های تنوره ای آهک پزی و آجرپزی سنگ گچ می گذارند تا در گرمای کم بپزد و آن بهترین گچ برای سفیدکاری است . 2.کوره های تاوه ای: سنگ گچ را در سنگ شکن کلوخه کرده ، آسیاب می کنند تا گرد شود. به گرد سنگ گچ در تاوه های بزرگ گرما می دهند (مانند بو دادن آرد)تا بپزد . گرد سنگ گچ درون تاوه را پیوسته هم می زنند تا همه ی گرد سنگ یکنواخت بپزد. این روش گچ پزی با کار ناپیوسته است . 3.کوره ی گردنده: کار کوره گردنده گچ پزی پیوسته است . برای پختن گچ در آن ، سنگ گچ را کلوخه می کنند و آن را رد کوره گردننده می ریزند . به پوسته ی فولادی کوره ی گردنده گرما می دهند و از لوله ی درون کوره ی گردنده هم گاز گرم می گذارنند و بخار برخاسته از سنگ را به بیرون می مکند . این بخار آب هنگام بیرون رفتن از کوره ، نزدیک به 100 تا 120 درجه گرما دارد . کلوخه ی سنگ گچ پخته در کوره ی گردنده را به نرمی خواسته شده آسیاب می کنند .
کوره آجر پزی
پس از خشک شدن خشت ، آن را در کوره می چینند جوری که به همدیگر نچسبند، تا هوا ، شعله و گاز از لای آجر ها بگذرند . کوره های آجر پزی سه نوع اند : کوره ی با آتش ثابت و آجر ثابت ، کوره ی با آتش رونده و آجر ثابت و کوره ی با آجر رونده و آتش ثابت .
کوره ی با آتش ثابت و آجر ثابت یا کوره ی تنوره ای : این کوره ی کارش پیوسته نیست . کوره ی تنوره ی کوتاه و گشادی است که خشت را در آن میچینند و تون آن را می تابند (آتش می کنند )شعله ، هوای داغ و دود از لابه لای خشت های چیده شده در کوره بالا می روند و گرمای خود را به خشت ها پس می دهند و خشت ها می پزند . کار کوره تنوره ای پیوسته نیست و در آن گرمای زیاد به هدر می رود زیرا پس آنکه خشت پخت و آجر شد ، سر کوره را باز می کنند و می گذارند آجر درون کوره سرد شود و گرمایش را به هوا بدهد . جنس آجر ی که در کوره ی تنوره ای پخته شود یک جور نیست . از پایین به بالا جوش ، آجر جوش ، آجر سبز ، آجر بهی ، آجر سفید ، آجر ابلق ، آجر قرمز و آجر نیم پخته به دست می آید. اگر بالای کوره های تنوری به شکل قارچ نیز ساخته شد و سر کوره نیز پوشیده شود ، جوری که گاز کوره از بالای آن بیرون نرفته ، از سوراخ های نزدیک کف کوره به دودکش یا هوا کش مکیده شود . گاز داغ ، گرمایش را به خشت های چیده شده در کوره پس می دهد . با این کار ، گرمای گاز کوره هدر نمیرود و جنس آجر ها هم همجور می شود .
کوره با آتش رونده و آجر ثابت : کار این کوره پیوسته است و گرمای آن خیلی کم هدر می رود . این کوره را نخست یک بنای اهل برلن به نام friedrich hoffmann ساخت که به نام او مرسوم است .چون حلقه ای ساخته می شد، آن را کوره حلقه ای هوفمان نامیدند . نخستین کوره ها به شکل دایره ای ساخته می شدند . اکنون آن را به شکل حلقه ای دراز یا آره ای و مانند این ها می سازند . در این کوره ها از هدر رفتن گرما به اندازه ی زیاد جلوگیری می شود .
کوره ی تونلی : در آن سفال های ممتاز هم می پزند . کارش مانند تونل خشت خشک کنی است . از سر تونل واگونک با بار خشت به تونل می رود و از ته تونل ، آجر سرد شده بیرون می آید . کانون آتش در دیوار درونی تونل جا دارد . همین که واگونک با بار خشت به درون تونل رانده شد ، به کندی به سوی کانون آتش پیش می رود . خشت کم کم گرم و نیمه پز شده ، از برابر کانون آتش گذشته می پزد . هنگامی که واگنک آجر پخته به سوی ته تونل می رود ، به آن هوای سرد می دمند تا گرمای آجر را بگیرد و آن را سرد کند . هوایی که از روی آجر گذشت ، داغ می شود و هوا کش پهلوی کانون آتش آن را مکیده به کانون آتش می دمد. کار کوره ی تونلی پیوسته است و گرمای آن خیلی کم هدر می رود ، اما ساختن تونل ریل گذاری ، ارزش واگنک ها و جز این ها گران است . جایی که برق ارزان باشد ، می شود کوره تونلی را برقی ساخت و کوره را با برق روشن کرد . برای آنکه کوره تونلی دراز نشود ، آن را در 2 تکه ی پهلوی هم می سازند . در یک تکه خشت می سازند و روی واگنک می چینند و به گرم خانه می برند تا رد آنجا خشت های روی واگنک ها خشک ، گرم و داغ شوند ، سپس واگنک های با بار خشت داغ را به درون تکه دوم می رانند در تکه دوم که کوره رد آن ساخته شده ، خشت های داغ شده از برابر کانون آتش گذشته ، می پزند . روی آجر داغ هوا می دمند و گرمای آن را می گیرند . هوای داغ شده را به گرم خانه و به کانون آتش می دمند .
شامل 10 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله درباره کوره