دانلود مقاله تعمیرات خودرو

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله تعمیرات خودرو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فصل او ل : کلیات تحقیق
مقدمه :
اتومبیل یک سیستم کامل و پیچیده ای است که هر قسمت از ان را ملاحظه می کنید که با روش خاصی به یکدیگر متصل شده بنابراین تعمیرکار برای انجام کارهای ضروری خود
( باز و بسته کردن و تعویض قطعات داخلی و خارجی خودرو ) نیاز فراوان به ابزارهای اولیه دارد به گونه ای که در صورت نبودن این وسایل توان سرویس و تعمیر خودرو برابر او میسر نخواهد بود .
و همچنین دانش استفاده از آنها را هم باید داشته باشد تا بتواند از عهده تعمیر و سرویس اتومبیل برآید . یعنی باید علم استفاده از ابزار را داشته باشد تا بتواند هر ابزار را در محل مناسب خود به کار برد بدون آنکه به قطعه آسیبی وارد بکند .
به همین دلیل است که اکثر سازندگان ابزار توصیه می کنند که ( همیشه از ابزار مناسب و اندازه استفاده کنید . به کار بردن ابزار نامناسب باعث خراب شدن کار و صدمه به شما خواهد شد . ) مهمترین نکته ای که باید در مورد ابزار بدانیم تمیز نگه داشتن آنها ست که پس از اتمام کار باید هر کدام در محل خودش قرار بگیرد در غیر این صورت باعث خرابی آچار و عدم امکان استفاده مجدد آن و در صورت استفاده دقت انجام پایین می آید .

طرح مسئله :
امروزه در صنعت خودرو سازی به علت پیچیده شدن سیستمهای خودرو و حساسیت بالای این سیستمها ابزارهایی که در سرویس آنها استفاده می شود باید دقت لازم را داشته باشد به قطعات خودرو و تعمیرکاران آسیب نزنند زیرا این قطعات علاوه بر پیچیده بودن دارای قیمت بالایی هستند و کوچکترین اشتباه در تعمیر ممکن است هزینه سنگینی را به بار بیاورد . به عنوان مثال قطعاتی مانند سنسورها بسیار حساس و گران هستند نکته مهم دیگر ایمنی در هنگام کار است بعضی از افراد عقیده دارند که حوادث جزء سرنوشت افراد است در حال که متخصصان ایمنی بر خلاف آن فکر می کنند و می گویند که حوادث وجود ندارند بلکه به وجود می آیند حوادث در اثر بی احتیاطی و سهل انگاری و بکارگیری ابزار فرسوده و نامناسب به وجود می آید بنابراین با توجه به موارد ذکر شده این مسئله برای انسان مطرح می شود که چه ابزارهایی باید به کار ببریم که ایمنی از هر نظر در محیط کار افزایش بدهد وعلاوه به آن باعث سهولت و سرعت در انجام کارها شود .
هدف یا اهداف تحقیق :
باز بر این نکته که سیستمهای طراحی شده خودرو روز به روز پیچیده می شوند تاکید می کنیم به تبعیت از این مورد کارها تخصصی تر شده و هر تعمیرکاری کار خود را اختصاص به تعمیر یک خودروی خاص می دهد و کمتر تعمیرکاری را پیدا می کنیم که چندین خودرو را بتواند تعمیر کند یا به عبارتی دیگر هر تعمیرکاری تعمیر و سرویس یک بخش از خودرو را انجام می دهد به عنوان مثال تعمیر قسمت بدنه – موتور – جلوبندی و سایر قسمتها متخصص خود را می طلبد و از عهده سایرین خارج است باز با تبعیت از این مورد ابزارهای چند منظوره که در چندین خودرو مورد استفاده قرار می گرفت کارایی خود را از دست می دهند چون علاوه بر پیچیده بودن این قطعات ( تعداد اجزای آنها ) دقت کار آنها را پایین تر برده و ایمنی آنها نیز کمتر است بنابراین با کوچکتر شدن کارگاهها و تعمیر خودروهای خاص توسط آنها می توان با طراحی ابزار ساده تر نه تنها هزینه خرید ابزار را کاهش داد بلکه ایمنی و سرعت انجام کار را نیز بالا برد به عنوان مثال در تعمیرگاهی که مخصوص تعمیر خودروی پژو 206 می باشد می تواند به جای استفاده از ابزارهای چند منظوره فقط از ابزارهایی که در این خودرو کاربرد دارد استفاده کند .
ارائه فرضیه :
طرح اول آچار سوپاپ جمع کن :
آچارهای سوپاپ جمع کن فعلی ( موجود در بازار ) یک طرح مفصلی است که با استفاده از یک بازو فنر قوی ، فنر سوپاپ را جمع کرده و سوپاپ را آزاد می کنند در طرح جدید می توان با حذف فنر و بازوهای مفصلی آنرا از حالت کنترل فنری خارج کرد و با ایجاد یک مفصل لولایی و یک بازو حالت کنترل مطمئن تری به آن داد به گونه ای که کنترل فقط در اختیار دست باشد .

طرح دوم آچار طبق کش
اصولا آچاری به نام آچار طبق کش در بازار موجود نمی باشد در این طرح می توان با استفاده از چند قطعه فلزی با سطح مقطع مستطیلی شکل ابزاری ایجاد کرد که هم قابل تنظیم باشد و هم براحتی در این مورد استفاده شود .
تعریف عملیاتی واژه ها :
آچار سوپاپ جمع کن :
ابزار یا آچار : به وسایلی گفته می شود که در اشکال و طرحهای مختلف تولید شده و در باز کردن و مونتاژ ماشین آلات مورد استفاده قرار می گیرند .
منظور از ماشین آلات سیستمهایی است که انرژی را دریافت کرده و تولید کار می کنند .
سوپاپ :
قطعه ای است تشکیل شده از یک ساق استوانه ای که در انتهای آن یک بشقابک قرار دارد .
منظور از ساق همان میله استوانه ای که به عنوان یک دریافت کننده نیرو از طرف سیستم فرمان سوپاپ است .
منظور از بشقابک یک قطعه با سطح مقطع دایره ای شکل است که به ساق سوپاپ متصل می باشد و مجرای ورودی و خروجی سیلندر موتور را کنترل می کند.

آچار طبق کش :
طبق :
در خودرو به قطعه ای گفته می شود که در قسمت جلوبندی خودرو قرار می گیرد و مفصل بندی چرخ را به شاسی خودرو متصل می کند .
منظور از جلوبندی همان مفصل بندی فرمان و چرخ است .
شاسی :
یکی از بخشهای اصلی خودرو سات که بدنه و موتور روی آن سوار می شود .

فصل دوم :
کارگاه مولد قدرت (1)_ رشته مکانیک خودرو
نکات
تعمیر کاران ،جهت انجام کارهای تعمیراتی به ابزارهای مخصوص نیاز دارند که آگاهی از روش صحیح استفاده و کاربرد آنها ضروری است.
خودرو ،مجموعه ای کامل و پیچیده است ،که هر قسمت آن با روش خاصی با یکدیگر متصل می باشد .
مهم ترین نکته ای که در مورد ابزار باید دانست ،تمیز نگه داشتن آنها و قرار دادن هر یک پس از استفاده ،در محل خود است .
1-1-1- آچارهای تخت :
از آن برای باز کردن یا بستن پیچ و مهره ها استفاده می شود .اندازه یک آچار با فاصله دهانه آن تعیین می شود . بنابراین دو اندازه رایج وجود دارد :یکی متریک و دیگری اینچی است .
در سیستم متریک ،اندازه آچارها از آچار 7 میلیمتری شروع شده ،میلیمتر به میلیمتر افزایش پیدا می کند و تا 25 میلیمتر و گاهی بیشتر هم می رسد .
آچارهای تخت دیگری هم وجود دارد که زاویه دهانه آنها نسبت به بدنه ،دارای زاویه 22/5 ، 30 ، 60 و 90 می باشد .

آچارهای مینیاتوری با اندازه های خیلی کوچک ساخته می شوند و برای تعمیر دستگاه های جرقه و آلترناتورها که دارای پیچ و مهره های کوچکی هستند ،به کار می روند. آچارهای تخت مخصوصی وجود دارد که برای تنظیم فیلر سوپاپ موتورهای L شکل ،به کار می رود . این آچارها نازکتر هستند ،ولی بلند ساخته می شوند .
2-1-1- آچار رینگی :
برای جلوگیری از سر خوردن ( لغزیدن )آچار از روی مهره یا سر پیچ ،آچار رینگی به کار می رود . آچار رینگی دارای 12 شیار است که هر دو شیار در طرفین یک گوشه مهره یا سر پیچ قرار می گیرد و با زاویه به آن نیرو وارد می شود و براحتی مهره یا پیچ را باز می کند و امکان لغزش آن از بین می رود .

و گاهی بیشتر هم می رسد .برای آنکه بتوان آچار تختی را در یک دهانه تنگ مورد استفاده قرار داد ،دهانه آچار را نسبت به بدنه آن با زاویه 15 درجه می سازند.
3-1-1- آچار بوکس :
مانند آچار رینگی می باشد . لغزش آچار از روی مهره ،به وسیله تعدادی شیار کنترل می گردد.
از آچار بوکس بیشتر برای باز کردن و بستن مهره های داخل شیارها و شمعهای موتور ،استفاده می کنند.


4-1-1-آچار درجه دار (تورک متر ) :
یکسان بستن پیچها ،بویژه در مورد بستن پیچهای سر سیلندر و مهره های یاتاقانهای میل لنگ ،اهمیت زیادی دارد . برای سفت کردن این نوع پیچها یا مهره ها از آچار درجه دار استفاده می گردد .آچار درجه دار دارای میله نشان دهنده است که مقدار سفت کردن پیچ را بر حسب گشتاور وارد شده به آن ،نشان می دهد . مقیاس روی صفحه مدرج بر حسب m.N ، m.kg ، ft-1b ویا in-1b می باشد .

آچار فرانسه ،برای باز کردن پیچهای بزرگ به کار می رود . این آچارها بر حسب طولشان دسته بندی می شوند . مهمترین عیب این نوع آچارها به هم خوردن اندازه آنها و لغزیدن آنها از روی مهره است.
هر نوع آچاری که برای کار روی مهره یا پیچ انتخاب می شود ،باید با آچار خور آن به خوبی منطبق شود .
بخشی از آچارهای مختلف که در اتو مکانیک کار برد دارند دیده می شوند .

آچارهای مورد مصرف در کارگاه اتومکانیک
5-1-1- انبر دست ها :
انبردست ها را بنام های :انبردست ،انبر دست محور لغزان ،سیم چین ،دم باریک ،انبر کلاغی ،انبر قفلی ،خار باز کن ،خار جمع کن و غیره می نامند .
6-1-1- انبر دست محور لغزان :
به علت لغزنده بودن محور انبر دست فکین آن بیشتر باز شده و مورد استفاده آن را گستر ده تر می کند .


7-1-1- دم باریک :
برای در آوردن قطعات کوچک سقوط نموده در شیارها و یا نصب کردن پیچ و مهره در مواضع تنگ و کارهای مشابه بکار می رود .

انواع دم باریک
8-1-1- انبر کلاغی :
این انبر دارای فک لغزنده طولانی بوده و برای انجام کارهای مختلف بکار می رود . این انبر را طوری ساخته اند تا در هر اندازه ای که قرار گیرد فک های آن بطور موازی با هم به جسم تکیه کند .

انبر کلاغی

9-1-1- انبر قفلی :
این انبر از نوع قفل شونده است . وقتی فکهای آن به قطعه ای که بایستی باز شود می چسبد تماس محکم و استواری برقرار نموده و به آسانی آن را از محل خود باز می کند .

انبر قفلی
10-1-1- سیم چین :
سیم چین برای بریدن سیم ها و قطع پین ها و غیره بکار می رود .

سیم چین
11-1-1- خار بازکن :
انبر خار بازکن یا خار جمع کن برای خارج کردن خار از قطعات مختلف بکار می رود . یکی خار را در محل خود باز می کند تا بتوان آن را خارج نمود و دیگری خار را جمع می نماید ( خار گژنپین ) .

خار بازکن
12-1-1- آچار پیچ های دو سر دنده :
برای بستن یا باز کردن پیچ های دو سردنده ابزار مخصوصی بکار می رود . پیچ در سوراخ ابزار قرار گرفته . با آچار بوکس محور متحرک را می پیچانند تا آنرا ببندد یا باز کند .

آچار پیچ دو سردنده
13-1-1- آچار های پیچ گوشتی :
در کارگاه اتومکانیک آچار پیچ گوشتی های متعددی بکارمی رود.


انواع پیچ گوشتی و انواع آچار پیچ گوشتی
1-13-1-1- آچار پیچ گوشتی دو سو :
از این آچار برای بستن یا باز کردن پیچ های شیار دار استفاده می شود .
2-13-1-1- آچار پیچ گوشتی چهار سو :
آچار پیچ گوشتی چهار سو برای باز و بستن پیچ های شیار دار چهار سو بکار می رود .

3-13-1-1- آچار پیچ گوشتی خم :
وقتی پیچ درمحل تنگی بسته شده و فضای بالای آن خیلی کوچک باشد از آچار پیچ گوشتی خم ، برای بستن یا باز کردن آن استفاده می شود .
2-1- آچار مهره های گرد :
مهره هایی که دارای شیار محیطی بوده و به علت بزرگی یا شرایط خاص فاقد آچار خور می باشند به وسیله آچار مهره باز یا بسته می شود .


دو نوع آچار مهره
3-1- چکش ها :
چکش ها بر حسب وزن قسمت فلزی آن تقسیم بندی می شود . گاهی چکش ها را بر حسب نرمی و سختی دسته بندی می نمایند . این چکش ها از جنس پلاستیک ، مس ، برنج و سرب ساخته می شوند . ممکن است چکش ها را از نظر شکل تقسیم بندی نمایند . مانند چکش صافکاری ، چکش جازدن پین و غیره .


چکش های نرم و سخت
4-1- قلم ها
1-4-1- قلم تخت :
قلم تخت برای قطع کردن ورق ها ، سرپرچها و غیره بکار می رود .
2-4-1- قلم شیار :
این قلم دارای نوک باریکی است و برای ایجاد شکاف باریک مانند جار خار بکار می رود .
3-4-1- قلم لب گرد :
برای ایجاد شیارهای هلالی شکل از قلم لب گرد استفاده می شود .




انواع قلم
در موقع براده برداری از سطح کار ضخامت براده به زاویه گرفتن قلم بستگی دارد هرگاه زاویه را بزرگ انتخاب کنند ضخامت براده بیشتر و اگر زاویه را کوچک انتخاب نمایند ضخامت براده نازکتر خواهد بود .

عمق براده را با زاویه قلم معین می کنند .
5-1- دریل ها و لوازم یدکی آنها :
دریل ها برای سوراخ کردن و نیز کربن زدایی از قطعات موتور بکار می رود . در شکل 30-1 انواع دریل دستی و الکتریکی و لوازمات آنها دیده می شود .


دریل و متعلقات آن
6-1- سوهان ها :
سوهان ها از فولاد ساخته می شوند بوسیله سوهان ها از سطوح قطعات براده برداری شده و سطوح تماس را پرداخت می کنند . لبه های برنده یا آج های سوهان به صورت موازی و یا متقاطع ساخته می شوند . در شکل زیر نام قسمتهای مختلف سوهان و مقاطع انواع سوهان دیده می شود .

سوهان با برش موازی ( بالا ) و سوهان با برش متقاطع ( پایین )
سوهان گرد برای بزرگ کردن سوراخ ها و یوهان مثلث ساییدن قطعات پرداخت شده و نرم از لب گیره استفاده می کنند تا داغ گیره بر روی قطعات باقی نماند . در موقع پرشدن فاصله های بین آجها که بخصوص در سوهانکاری اجسام نرم اتفاق می افتد از برس سیمی استفاده کرده و سوهان را تمیز نمایید .
7-1- لحیم کاری :
به وسیله لحیم کاری دو قطعه فلز به یکدیگر متصل می شوند . در کارگاه اتو مکانیک از لحیم برای پر کردن سطوح ناصاف بدنه اتومبیل ، اتصالات برقی استفاده می شود . سیمهای برقی را اگر بدون لحیم به یکدیگر متصل کنند در اثر ارتعاشات از یکدیگر جدا شده و مدار قطع می گردد .

روش لحیم کاری اتصالات سیم ها
لحیم آلیاژی است از قلع و سرب که با نسبت های مختلف با یکدیگر مخلوط ، و با نقطه ذوب متفاوت ساخته می شود . لحیمی که در حرارت کم ذوب می شود برای کارهای ظریف و کوچک مصرف شده و لحیم نرم گفته می شود . لحیمی که در حرارت زیاد ذوب می شود برای لحیم کاری قطعات بزرگ بکار رفته و لحیم سخت نامیده می شود .

انواع هویه برقی
هویه ها یا به صورت مسی بوده و با چراغ کوره ای گرم می شوند و یا به صورت برقی بوده و در فرمهای مختلف ساخته شده و دارای قدرت گرمایی متفاوت است . هویه های مسی را قبل از لحیم کاری باید پوششی از لحیم بدهند .
به این منظور ابتدا نوک هویه را تمیز کرده و آن را گرم می کنند . سپس نوک آن را در روغن لحبم فرو می کنند . آن گاه روی آجر نسوز یا کریستال آمونیاک جامد لحیم را به هوریه تماس می دهند .

وسایل لحیم کاری و آزمایش
8-1- کمان اره :
برای بریدن فلزات از کمان اره استفاده می کنند . کمان اره دارای یک بدنه فلزی و دو فک است یکی از فکها متغیر بوده و در موقع تعویض تیغ اره در محل خود جلو و عقب می رود . تیغ اره ها از فولاد سخت تهیه شده و در انواع مختلف وجود دارد . تیغ اره ها در دو انتها دارای سوراخی هستند که به کمان اره متصل می شوند . تیغ اره ها یی که برای مصارف دستی ساخته می شوند دارای اندازه های مختلفی هستند که بر حسب تعداد دندانه در واحد طول مشخص می شود . معمولا تعداد دنده ها در هر اینچ از طول تیغ اره 14 ، 18 ، 24 و 32 می باشد هر چه تعداد دنده در واحد طول زیادتر باشد تیغ اره دنده ریزتر خواهد بود . انتخاب نوع تیغ اره برای کارهای روزانه در پیشبرد درست کار نقش مهمی دارد .

کمان اره
بطور کلی برای اره کاری موادی مانند آهن ، برنز و چدن تیغ اره ای که دارای 14 دنده در هر اینچ است مناسب می باشد . برای برش قطعات سخت تر از تیغ اره ای که دارای 14 دنده در هر اینج است مناسب می باشد . برای برش قطعات سخت تر از تیغ اره دنده ریز ( 18 دنده درهر اینچ ) استفاده می شود .
برای برش لوله های برنجی ، آهنی و اشیایی که دارای دیواره نازک هستند تیغ اره با دنده ریزتر مناسب می باشد ( 24 دنده در هر اینچ )
برای برش ورق های نازک و یا لوله های جدار نازک ریزترین دنده توصیه می شود ( 32 دنده درهراینچ )
موثر ترین سرعت کار برای برش با دست آن است که هر کورس تیغ اره در یک ثانیه انجام شود . برای اره کار قطعات نازک بهتر است آنها را در بین دو قطعه مواد نرم مانند چوب قرار دهند و در هنگام برش هر سه قطعه بریده شود . در غیر اینصورت دندانه های تیغ اره در کار قلاب می کند .


روش انتخاب تیغ اره بر حسب نوع کار

فصل سوم
روشهای تحقیق ( آزمودنی ها )
بعد از ارائه فرضیه که شامل طرح اولیه آچارها می شود باید طراحی را به شکل دقیق و فنی انجام داد به طوری که کلیه محاسبات فنی بر روی آن انجام شود که شامل تعیین قطر قوطی ها و یا ضخامت میله ها و طول بازوها و همچنین جنس قسمتهای دیگر است .
به عنوان مثل قطعه و جنس قسمت درگیری آچار سوپاپ جمع کن باید به گونه ای باشد که از شکستگی و خم شدن آن در هنگام کار جلوگیری شود یا اینکه به علت حساسیت این قسمت باید عملیات حرارتی و اندود کاری روی آن انجام شده تا از پریدگی لبه های آن و یا زنگ زدگی آن جلوگیری شود .
بعد از این محاسبات نوبت ساخت قطعات می رسد که با استفاده از مواد اولیه مناسب و ماشین آلات از قبیل ماشین تراش و سنگ و غیره انجام می شود . بعد از این عملیاتها نوبت به آزمایش ابزار می رسد .
هدف از آزمایش تعیین کارایی و مقاومت قطعه در مقابل نیروهای وارده است به صورتی که باید به طور کامل کار خود را انجام داده بدون اینکه به قطعه کار آسیب بزند .
در ضمن ابزارها برای خودروهای مختلف طراحی می شوند که باید روی همان خودروها آزمایش شوند .
به عنوان مثال اگر آچار سوپاپ جمع کن برای خودروی پیکان طراحی شود باید بر روی خودروی پیکان آزمایش شود . چون فنرهای سوپاپ آن خیلی قوی نیستند طول بازوهای آچار نباید زیاد بلند باشد اگر هر فنر برای جمع شدن نیاز به نیروی 500 نیوتن را داشته باشد و نیرویی که توسط دست به بازوی آچار وارد می شود 1000 نیوتن باشد وطول بازوی آچار نیم متر است .

؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ جای نقشه

جای نقشه
فصل چهارم :
تجزیه و تحلیل اطلاعات :
ارائه یافته ها ( شرح پروژه ) :
مقدمه ای بر ابزار سوپاپ جمع کن
با توجه به اینکه روزبه روز خودروهای جدید با سیستمها و قطعات و طرحهای جدیدی ساخته می شوند و با توجه به روی آوردن تعمیرکاران به تعمیر سرویس یک نوع خودرو ، ابزارهای مورد استفاده برای سرویس خودروها باید مخصوص همان خودرو ساخته شود و نمی توان هر ابزاری را برای همه خودروها به کار برد بنابراین به جای استفاده از ابزارهای چند منظوره و پیچیده با استفاده از ابزارهای ساده تر می توان هم با سهولت و ایمنی بیشتر وصرف هزینه کمتر همان کار را انجام داد . زیرا ابزارهای پیچیده به علت چند منظوره بودن علاوه بر بالا رفتن قیمت آنها ایمنی آنها نیز کمتر است .
به عنوان مثل سوپاپ جمع کن هایی که برای باز کردن سوپاپ از قسمت سرسیلندر خودروها ، در حال حاضر استفاده می شوند علاوه بر قیمت بالای آنها خطر آسیب دیدن سرویسکار در استفاده از آن وجود دارد ( خطر در رفتگی آچار در هنگام استفاده ) توضیح بیشتر اینکه قسمتی از این آچارها به صورت بشقابک است و با بشقابک سوپاپ درگیر می شود احتمال سر خوردن و در رفتن آن وجود دارد و چون بازوی سوپاپ توسط فنر به آن نیرو وارد می کند بنابراین در هنگام استفاده احتمال اینکه دست سرویسکار آسیب ببیند زیاد است همچنین در هنگام بازکردن سوپاپ خطر پریدن فنر سوپاپ و خارهای آن به طرف صورت سرویسکار وجود دارد علاوه بر اینها قیمت این آچارها به علت پیچیده بودن ( زیاد بودن قطعاتی که در آنها بکار رفته ) زیاد است و برای تعمیرگاه کوچکی که مخصوص تعمیریک نوع خودرو است به صرفه نیست .
شرح پروژه سوپاپ جمع کن :
طرح سوپاپ جمع کنی که ارائه شده یک طرح بسیار ساده سوپاپ جمع کن است که از چهار قطعه تشکیل شده است .
الف – قطعه شماره یک ( بازوی اصلی سوپاپ جمع کن )
شامل یک قطعه بلند با سطح مقطع مکعب مستطیل است که دارای یک دهانه نیم استوانه ای می باشد سوراخی در قسمت عرضی این میله وجود دارد که نزدیک دهانه درگیری آن ایجاد می شود فاصله این سوراخ نسبت به دهانه درگیری در آچارهای گوناگون مختلف است و نسبت به طراحی سرسیلندر خودرو تغییر می کند جنس این میله به علت حساسیت آن و نیروی زیادی که تحمل می کند از فولاد 60 است قسمت دهانه درگیری این قطعه باید تحت عملیات حرارتی مخصوص قرار بگیرد تا مقاومت آن بیشتر شود .
فاصله دهانه درگیری تا سوراخ عرضی موجود در بدنه بازو بر اساس فاصله بین ته سوپاپ ( قسمت مرکزی فنر سوپاپ ) تا لبه بیرونی سرسیلندر است که در خودروهای مختلف متفاوت است و بستگی دارد به اینکه آچار برای کدام خودرو طراحی شود از طرفی طول این بازو نیز بستگی به نیروی فنرهای سوپاپ دارد و بر اساس نیروی فنرهای سوپاپ طراحی می شود .
ب – قطعه شماره 2 ( میله رابط بین پایه ها و بازوی اصلی ) :
تشکیل می شود از یک میله گرد که باید به عنوان تکیه گاه بازو قرار بگیرد که از میان سوراخ بازوی اصلی عبور کرده و دو سر آن روی تکیه گاههای آچار قرار می گیرد به صورتی که قسمتی از طول آن از سوراخ تکیه گاه ها بگذرد جنس این قطعه نیز از فولاد است و بر اساس نیروی وارد بر آن و طول طراحی شده بر آن مقاومتش تغییر می کند .
ج – قطعه شماره 3 و 4 ( پایه ها و یا تکیه گاههای آچار ) :
تشکیل شده از دو قطعه مستطیل شکل که به صورت L شکل طراحی می شوند و وظیفه تکیه گاه میله رابط را بر عهده دارند در قسمت بالای آن یعنی صفحه ای که به صورت عمود نسبت به سطح سر سیلندر قرار می گیرد سوراخی تعبیه شده که بزرگتر از قطر میله رابط است به طوری که میله رابط به آسانی از داخل آن عبور کند در قسمتی از پایه که به صورت هم سطح با سرسیلندر قرار می گیرد سوراخی وجود دارد که از آن برای عبور یک پیچ بلند استفاده می شود تا سرسیلندر و باید آچار توسط آن پیچ و مهره به میز کار اتصال پیدا کند و از هر گونه حرکت در هنگام کار جلوگیری شود در این آچار دو پایه وجود دارد که در لبه های بیرونی سرسیلندر قرار گرفته و توسط پیچ با سرسیلندر و میز کار بسته می شوند .

طرز استفاده از آچار سوپاپ جمع کن :
سرسیلندر را از موتور خودرو جدا کرده و در روی میز کار قرار می دهیم به صورتی که فنرهای سوپاپ در قسمت بالا قرار گرفته و بشقابک سوپاپ در قسمت پایین قرار بگیرد . از آنجائیکه این آچار برای یک نوع خودرو طراحی شده بنابراین باید همراستا با سوراخهای سرسیلندر که در لبه خارجی آن وجود دارد سوراخهایی در میز کار ایجاد کرد ( توسط دریل ) سرسیلندر را در روی میزکار قرار می دهیم دو قطعه پایه آچار را طوری روی سرسیلندر قرار می دهیم که صفحه عمودی آن به سمت بیرون قطعه کار باشد سپس توسط 2 عدد پیچ بلند و مهره پایه آچار و سرسیلندر را به میزکار محکم می بندیم تا از هر گونه حرکت آن در هنگام کار جلوگیری شود . سپس میله رابط را از سوراخ بازوی اصلی عبور می دهیم و دو طرف میله را نیز از سوراخ های پایه عبور می دهیم به طوری که میله از هر طرف چند سانتی متر بیرون سوراخ ها قرار بگیرد آچا رآماده انجام کار است دهانه درگیری آچار را به صورت نیم دایره است روی بشقابک بالایی سوپاپ قرار داده و با دست سمت دیگر بازوی اصلی را به طرف بالا می کشیم به اندازه ای نیرو وارد می کنیم که فنر سوپاپ تا نیمه های کورس خود جمع شود سپس با دست یا به وسیله دم باریک خارهای سوپاپ را از داخل شیارهای آن خارج می کنیم سپس به آرامی بازوی اصلی را به سمت پایین حرکت داده تا فنر به آرامی باز شود و فنر و بشقابک را از جای آن خارج می کنیم .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  42  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله بررسی کاربرد نانوتکنولوژی در صنایع خودروسازی

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله بررسی کاربرد نانوتکنولوژی در صنایع خودروسازی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده :
در این پژوهش به بررسی نقش و تاثیر تکنولوژی نانو در صنایع خودروسازی پرداخته شده است ، NanoCar، مطالعه ای جهانی در مورد تغییرات صنعت خودرو است که همزمان با توسعه فناوری نانو و همگرایی نانو در میان تولیدکنندگان خودرو در سال های 2004 تا 2015 صورت می گیرد. خودروی آینده، با پیشرفت های مقرون به صرفه ای در ارتباط خواهد بود که مبتنی بر کوچک سازی، مواد سبک تر و مستحکم تر و سیستم های جدید انرژی بوده و در عین حال، خودرویی هوشمند خواهد شود.

مقدمه :
فناوری نانو تا 20 سال آینده، همانند فناوری اطلاعات در 20 سال گذشته، فناوری توانمندساز خواهد بود. هر شرکتی در دنیا به وسیله این فناوری و از طریق همگرایی فناوری های: نانو، زیستی، تشخیصی و اطلاعات، تغییر خواهد یافت. فناوری نانو، فناوری میان بخشی است و تمام فناوری ها و بازارهای شناخته شده کنونی را تغییر داده و یا از نو تعریف خواهد کرد. این فناوری، در کوتاه مدت باعث تغییر و کامل شدن علوم زیستی، داروسازی، روش های تشخیص، فناوری پزشکی، غذا، فناوری محیط زیست، آب، انرژی، الکترونیک، مهندسی مکانیک و... خواهد شد. فناوری های میکرو و نانو، قبلاً تغییراتی در صنعت خودرو ایجاد کرده اند. در خودروها، میکروتراشه ها موتور را تنظیم می کنند، فناوری های جدید ترمز خودرو را کنترل می کنند. ابزارهای الکترونیکی، از احتراق تمیز موتور اطمینان حاصل می کنند. صنعت خودرو یکی از زمینه هایی است که شروع به بهره گیری از مزایای نانوکامپوزیت ها در اجزا و سیستم های مختلف کرده است. این کاربردها، از مبدل های کاتالیزوری (برای تبدیل مؤثرتر محصولات جانبی احتراق به مواد بی خطر) گرفته، تا پلاستیک ها و روکش های سبک وزنی که بهره سوخت و عمر خودرو را افزایش می دهند، شامل می شوند.
فناوری نانو؛ الزامی برای شرکت های خودروسازی
پیشرفت های فناوری نانو در صنعت خودرو، طوفان نوآوری بزرگ تری را پیش بینی می کنند. صنعت خودرو از طریق فناوری نانو، رشد بزرگ و قابلیت پیشرفت عظیمی را به دست خواهد آورد. طی 10 سال، طراحی و تولید خودروها، کامیون ها، اتوبوس ها و... با استفاده از فناوری نانو و فناوری های مشابه، تا 60 درصد تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. توانایی دستکاری اتم ها و مولکول ها، ابعاد جدیدی از صنعت خودرو را پیش روی ما قرار خواهد داد. فناوری نانو الزامی حیاتی برای شرکت های خودروسازی است. روندهای غالب علم و فناوری به سمت مقیاس نانو حرکت می کنند. صنعت خودرو از طریق دستیابی به موتورهای پیشرفته، استفاده از انرژی های نو، کاهش وزن ماشین، بهبود عملکرد مواد، افزایش میزان راحتی و انعطاف پذیری، افزایش بهره وری و... از این روند سود خواهد برد. تقریباً تمام قطعات خودرو را می توان به وسیله فناوری نانو، بهبود بخشید. فناوری نانو، موجب ایجاد فضایی بسیار زیاد برای نوآوری و همچنین بازارهایی عظیم برای صنعت خودرو خواهد شد. قدرت رقابت در 10 سال آینده، به میزان توسعه کاربردهای فناوری نانو توسط خودروسازان در خودروهایشان بستگی دارد. فناوری نانو، ارتباط بسیار نزدیکی با دیگر فناوری های مقیاس مولکولی نظیر فناوری زیستی، فناوری عصبی و فناوری اطلاعات دارد. همگرایی آنها، کنترل دقیق ساخت مولکولی را موجب می شود. فناوری های همگرا، نه تنها صنعت را تغییر خواهند داد بلکه موجب تغییر سبک زندگی و جامعه خواهند شد. اثرات آنها بر محیط زیست، انرژی، بازار کار و اقتصاد جامعه، باید پیشاپیش مورد بررسی دقیق قرار گیرد. امروزه تعداد کمی از صنایع خودروسازی عمده در مرحله تحقیق یا استفاده اولیه از فناوری نانو قرار دارند. تا سال 2010 تمام خودروسازان و بخش اعظمی از تولیدکنندگان قطعات، درگیر فناوری نانو خواهند شد. تا سال 2015، محصولات و خدمات مربوط به فناوری نانو تا حدود 10 درصد از سهم کل بازار خودرو را دراختیار خواهند داشت.

نقاط کلیدی این گزارش
این مطالعه، مبتنی بر تحقیقات و تحلیل های صورت گرفته در زمینه علوم و کاربردهای فناوری نانو در سال 2004 و توسعه آن در سال های 2006، 2010 و 2015 برای خودروسازان اصلی دنیاست. حدود 70 کاربرد فناوری نانو در صنعت خودروسازی برای دهه آینده، مورد مطالعه قرار گرفته اند. این کاربردها در زمینه های مختلفی همچون: مواد، انرژی، نیروی محرکه، ایمنی، اطلاع رسانی، تفریحات و محیط زیست است. حجم بازار مرتبط با این کاربردها در سال 2004، معادل 6/8 میلیارد دلار، 2010 معادل 2/54 میلیارد دلار و 2015 معادل 130 میلیارد دلار خواهد بود. این کاربردها، موجب می شوند تا خودروها سبک تر، قوی تر، سریع تر، ایمن تر، سازگارتر با محیط زیست و هوشمندتر شوند. در عین حال، فناوری نانو هزینه عملکردهای موجود را کاهش داده و در هر دو بعد تجهیزات و فرایندها، روش تولید را تغییر خواهد داد. فناوری نانو عنصر اصلی رقابت در صنعت خودرو در آینده خواهد بود. با این حال، کاربردها در 10 سال آینده تنها موجب ایجاد پیشرفت و ارزش افزوده خواهند شد. جنبه های انقلابی واقعی فناوری نانو در زمینه انرژی و تولید خواهد بود. به کارگیری انرژی کاملاً پیشرفته و خدمات مربوط به آن، موجب تغییر حمل و نقل روزانه شده و تغییر بنیادی فرایندهای تولید، دنیا را عوض خواهد کرد. ظهور واقعی نانو کارخانه های شخصی، دنیای اقتصاد، بازار کار، جغرافیای سیاسی و نحوه زندگی بشر را از نو تعریف خواهد کرد. هدف شرکت ها و محققان فناوری نانو، شکستن محدودیت های بنیادی فناوری های امروزی است.

عوامل اصلی رقابت در صنعت خودرو
رقابت در صنعت خودرو همانند سایر بخش ها، از یک سو در زمینه تلاش برای کاهش هزینه و از دیگر سو، افزایش کارایی و غلبه بر مشکلات زیست محیطی است. عوامل اصلی رقابت در صنعت خودرو عبارتنداز:
قیمت ، ایمنی و امنیت ، کارایی سوخت ،ارتباطات/ اطلاعات ،عملکرد بهتر ،کاهش آلودگی هوا ، زیبایی ،راحتی در تمامی این زمینه ها، فناوری نانو یا در حال استفاده توسط شرکت های خودروسازی برای کسب قدرت رقابت بالاتر بوده و یا در آینده توسط این شرکت ها به کار گرفته خواهد شد. بسیاری از کاربردهای پیشنهادی فناوری نانو، مشخصات نسل بعدی خودروها را تعیین خواهند کرد. به عنوان قدرتمندترین فناوری توانمندساز، استفاده از فناوری نانو موجب به دست گرفتن نقش رهبری در زمینه این فناوری خواهد شد.
فناوری میکرو و نانو در حال تغییر دادن صنعت خودرو هستند. تولیدکنندگان خودرو نیز مشتاق استفاده از نوآوری ها برای بهبود عملکرد، راحتی و ایمنی خودرواند. عامل تصمیم گیرنده برای پذیرش این فناوری ها مقرون به صرفه بودن آنهاست. بنابراین در سال های بعدی، پیشرفت های اصلی فناوری نانو در زمینه های زیر خواهد بود: - عملکرد بهتر: مربوط به کارایی موتورهای بهبود یافته و استفاده از مواد سبک و مستحکم که همگی آنها به وسیله فناوری نانو تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. - عدم استفاده از روان کننده ها از طریق به کارگیری لایه های نازک بر روی بلبرینگ ها و قطعات تحت اصطکاک
- فیلترهای الکتروستاتیک جدید
- استفاده از سوئیچ های توان بالا در دستگاه های احتراقی، این سوئیچ ها بر مبنای نشر زمینه در نوک های تیز عمل می کنند .
- کاتالیزورهای جدیدی که از مواد بسیار متخلخل و سطوح انتخابگر شیمیایی بهره می برند .
- نانوذرات در افزودنی های رنگ ها به کار رفته و اثرات رنگی جدید، سختی بیشتر و دوام بالاتر را موجب می شوند
- کاربردهای میان مدت، شامل قطعات موتور ساخته شده از سرامیک های جدید، پلاستیک های با استحکام بالا و عایق های لرزشی بهتر مبتنی بر نانوسیالات مغناطیسی است
- کاربردهای بلندمدت، شامل سیستم یاری رسان رانندگی مبتنی بر واقعیت تکمیل شده اند. صفر بازیابی کامل، خودروهایی که با انرژی تجدیدپذیر کار می کنند و تولید شخصی می باشد
امروزه فناوری نانو در بخش‌های مختلفی از صنعت خودروسازی وارد شده است که غفلت از آن باعث عقب‌ماندگی کشور در صنعت خودروسازی می‌گردد. این فناوری عامل بسیار مهمی در تولید خودروهای کم مصرف‌تر و مرغوب‌تر خواهد بود.
پس بجاست که مدیران صنعت خودروسازی کشور تلاش مجدانه‌ای در جهت دستیابی و توسعه این فناوری در صنعت خودروسازی کشور نمایند و با تلاش دو چندان در پی تجاری سازی آن باشند. صنایع خودروسازی در کنار صنایع دیگر از یک سو نگرشی به کاهش هزینه‌ها دارد و از سوی دیگر در پی تلاش برای استفاده از فناوری‌های نوین درکنار ملاحظات زیست‌محیطی می باشد.

از عوامل کلیدی در صنعت خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. کاهش آلایندگی و مصرف سوخت
2. بازیافت
3. ایمنی
4. بهبود عملکرد و ا فزایش کارایی موتور
5. زیبایی گرایی

کاربردهای آتی در صنعت خودرو
فروش بیش از 55 میلیون خودرو در سرتاسر جهان در سال 2002 صنعت خودرو را به یک بازار اقتصادی بزرگ و صنعت بسیار جذاب تبدیل کرده است. از این فناوری بیشتر برای بهبود استحکام، کاهش وزن، تولید مواد با سختی بالا (نانوکامپوزیت‌ها)، استفاده بیشتر از انرژی (پیل‌های سوختی) و نانوکاتالیست‌های جدید (کنترل آلایندگی) استفاده می‌شود.
تولید کنندگان خودرو به دنبال راه‌های استفاده از فناوری نانو به عنوان ابزاری برای کاهش هزینه‌ها و بهبود عملکرد اجزاء خودرو در کنار راحتی و ایمنی هستند.
در همین رابطه یک شرکت بزرگ که در سال‌های 1989، 1990 و 1995 تجربیات موفقی در مطالعه روی فناوری میکروسیستم‌ها، میکروالکترونیک، صنایع خودرو و صنایع هواپیمائی داشته، در ادامه مطالعات خود به کمک 70 خودروساز معتبر دنیا از جمله مرسدس بنز، BMW ، فراری، ولوو، پورشه، پژو، جنرال موتورز، فورد و ... آمده و مطالعاتی را روی فناوری نانو و فناوری‌های مرتبط با آن جهت استفاده در این صنایع انجام داده است.
هدف از انجام این مطالعات، بررسی بازار سراسری کارخانه‌ها، ارگانها، شاخه‌ها، محصولات و تحقق و توسعه آنهاست. مطالعات نشان دهنده حجم معاملات و برگشت پذیری آن در زمینه‌های تولید زنجیره ارزش کارخانجات و موفقیت آنها در کنار استراتژی فرصت‌ها و ریسک‌پذیری آنها برای سالهای آینده می‌باشد. همچنین در این مطالعات، به شکل جداگانه، بازار این گونه محصولات در کشورهای آمریکا، ژاپن، آلمان، چین و دیگر کشورهای اروپایی و آسیایی مورد بررسی قرار گرفته است.

بازارهای بخش‌های فناوری نانو در صنعت خودرو مطابق تحقیقات انجام شده، بصورت ذیل می‌باشد:
تولید و ذخیره انرژی
• پیل‌های سوختی
• پیل‌های خورشیدی
• کاتالیزورهای گازوئیلی و بنزینی
• ذخیره‌سازی انرژی

مواد نانوساختار – نانوکامپوزیت‌ - نانوذرات
• نانوساختارهای سبک وزن
• مواد مقاوم در برابر آتش و حرارت
• افزایش استحکام و بهبود پایداری
• رنگ‌ها و پوشش‌های نانوساختار و هوشمند
• خود تمیز شونده‌ها
• مقاومت به خراش
• عملکرد نوری پوشش‌ها
• مواد قابل برنامه‌ریزی

حسگرها و نمایشگرهای دقیق
• نمایشگرهای حرکت
• نمایشگرهای فشار
• نمایشگرهای شیب
• سیستم‌های بیومتریک
• حسگرهای جوی
نانوالکترونیک
• مدیریت هوشمند موتور
• سیستم روشنایی
• الکترونیک در دمای بالا
• کنترل امنیت
• باطری‌های با طول عمر طولانی

مواد و پوشش‌ها
• پوشش‌های نانوکامپوزیتی با اصطکاک پائین‌
• پوشش‌های نانوکامپوزیتی مقاوم به سایش
• پوشش‌های مقاوم به حرارت

کاربردهای زیستی
• تجهیزات بهداشتی
• سیستم‌های امداد
• طراحی زیستی

تولید
• اندازه‌گیری و کنترل
• اداوات، ابزار و ماشین‌ها
• اتوماسیون

محیط زیست
• فناوری زیست محیطی
• بازیافت
• سوخت

ابزارهای نانو و فناوری‌های متقارب در صنعت خودرو
• فناوری بر اساس نانولوله‌های کربنی
• مدل سازی و شبیه‌سازی
• نانوحسگرها و محرک‌ها
• اسپینترونیک و نانومغناطیس

نانو کامپوزیت ها در صنعت خودرو
اثبات شده است که در دنیای نانو مواد تفکر قدیمی " هرچه بزرگ تر، بهتر" صدق نمی کند. به نظر می رسد آینده ما با درک و گسترش مواد کامپوزیتی که در ساخت آنها کوچکترین ذرات شناخته شده به کار کرفته می شوند، گره خورده است. با یک جستجو در شبکه جهانی اینترنت، مشخص می شود که چقدر کار در این زمینه انجام می شود. از زمان کشف تراشه سیلیکونی تاکنون، هیچ زمینه ای در علم مواد و فیزیک به این اندازه هیجان انگیز نبوده است. صنایع گوناگون خصوصی و دولتی با میلیاردها دلار سرمایه گذاری به سوی بهره برداری از این دنیای کوچک هجوم آورده اند. دنیایی که در آن مواد با اندازه ای کوچک تر از ۱۰۰ نانومتر تعریف می شوند. برای درک بیشتر، لازم به ذکر است که هر نانومتر تنها یک میلیاردم متر است. این اندازه ها یعنی این که مواد مورد مطالعه به اندازه یک ویروسند.
برنامه های دولتی به طور گسترده ای مطرح شده اند. حتی نخست وزیر تایلند نیز به تازگی اعلام کرده است که نانو مواد، اساس توسعه اقتصادی آینده این کشور را تشکیل خواهد داد و برای رسیدن به این هدف، ۲۰۰ دانشمند به کار گرفته شده اند. دولت فدرال ایالات متحده نیز در پروژه ۴/۱ میلیارد دلاری خود در وزارت انرژی، یک مرکز تحقیقات علوم نانو گنجانده است که حدود ۳۸۰۰ نفر کارمند دارد و ۳۰۰۰ نفر مشاور پژوهشی با آن همکاری می کنند. توجه صنعت خودرو به این تحول بزرک جلب شده و در حال کشف کاربردهای جدیدی برای مواد نانو کامپوزیت است. تامین کنندگان Tier و OEMS با کمک پژوهشی چندین موسسه آموزشی همانند دانشگاه ایالتی میشیگان و دانشگاه سینسیناتی در حال کشف جایگاه رقابتی مناسب برای خود هستند. بازه کاربردی این مواد از پلیمرهای سانای الکتریسیته تا میکروسوئیچ های نوری و حس گرها و سوییچ های هوشمند در اندازه های نانو متغیر است.
در این چند سال گذشته پلیمرهای رسانا تدریجاً کاربردهایی در صنعت خودرو پیدا کرده اند. با به کارگیری نانو لوله های کربنی با نسبت طول به قطر ۱۰۰۰ به ۱ و مقاومت حجمی حدود ۶ ۱۰&#۷۷۲; اهم – سانتی متر، بهترین ماده کامپوزیتی برای خطوط انتقال سوخت به دست خواهد آمد و باعث تغییر جنس این خطوط از فولادی به پلیمری می شود. شرکت های آمریکایی هایپریون (Hyperion ctalysis international)و اپلایدساینس (Applied Science Inc) عقیذه دارند که بازار تجاری نانو لوله های کربنی چند دیواره (MWNT) به چندین تن در سال می رسد.
پلیمرهای رسانا در ساخت صفحات بیرونی بدنه خودرو نیز به کار می روند. این صفحات می توانند بدون هیچ تغییری در خط رنگ پاشی الکترواستاتیک قطعات فولادی رنگ شوند. چون دستگاههای رنگ پاشی در سرمایه گذاری یک کارخانه جدید بخش عمده ای را به خود اختصاص می دهند. لزوم فراهم کردن یک خط رنگ پاشی جداگانه در کارخانه، صفحات پلیمری را جایگزین نامناسب و غیر قابل قبول برای فولاد معرفی می کند. GE و کابوت (cabot) شرکت هایی هستند که به تازگی گونه هایی از پلیمرهای رسانا را عرصه کرده اند.
در یک کارگاه آموزشی که به تازگی توسط مرکز تحقیقات علوم نانو وزارت انرژی آمریکا برگزار شد. ریچارد اسمالی (Richard Smalley)، یک پژوهش گر در زمینه نانو، ۱۴ پدیده از فن آوری نانو را معرفی کرد که هر کدام به عنوان تحولی بزرگ در ۱۰ سال آینده، رخ خواهد داد. در بالای این فهرست کاربردهایی همانند ذخیره سازی هیدروژن، پیل های سوختی و باتری ها / ابر خازن ها قرار داشتند. تمام این وسایل از نظر وسایل تولید ذخیره نیرو. اثر مهمی بر صنعت خودرو خواهند داشت. تخمین زده می شود تنها پیل های سوختی،هزینه زیرساخت های صنعت خودرو را به یک دهم تا یک صدم کاهش دهند. دیگر فن آوری نیز اثری تقریباً مشابه دارند.
جنرال موتورز از سال ۲۰۰۲ کامپوزیت های نانورس و نانوتالک را به طور موفقیت آمیزی در اجزای سازه ای رکاب خودروهای آسترو (Astro) و سافاری (Safari) به کار گرفته است و برای ساخت در پشتی بیوک راندوو (Buick Rendevous) نیز یک ماده TPO نانو کامپوزیت را به خواهد گرفت.
شرکت تویوتا با عرضه قطعه ای از جنس نایلون نانورس در سال ۱۹۹۱، نخستین نانو کامپوزیت تجاری را به صنعت خودرو معرفی کرد. اکنون باید زبان جدیدی برای تشریح طراحی و ساخت این محصولات جدید به کار گرفته شود. زبانی که حاوی عباراتی همچون جا داده شده (intercalated) و ورقه ورقه (exfoliated) باشد.
بررسی فهرست خرید مواد جدید همانند مطالعه فرهنگ لغاتی است که در آن، مدخل نانو دارای زیر مجموعه های بسیاری از جمله نانو لوله ها، نانورس ها، نانو الیاف، فیبریل ها، نانو پلاکت ها(پولک های نازک با ضخامت کمتر از ۵ نانومتر)،نانوسیم ها، نانوکامپوزیت ها، نانو رشته ها، نانو ذرات و نانوابزار است. نانو پلاکت های نوری، انقلابی در سیستم های سویچینگ و حس گر تجهیزات الکتریکی خودروها ایجاد خواهند کرد. در این تجهیزات که به زودی به سیستم های ۳۶ تا ۴۸ ولت تغییر خواهند کرد، تسهیم (multiplexing) یک نیاز است (تسهیم بکارگیری همزمان یا مشترک مدارهای الکتریکی برای برقراری ارتباط های چند گانه است). افق آینده این مواد حس گرهای کیسه هواست که در پوسته پلیمری بیرونی آن قرار داده می شوند و سیگنال ها را با سرعت نور، منتقل می کنند. به این ترتیب میلی ثانیه هایی به دست می آیند که در میزان آسیب وارده در اثر تصادف بسیار تاثیرگذارند.
ویژگی های دیرسوز کنندگی نانو کامپوزیت ها، امیدهایی را برای خلق یک رده کاملاً جدید از پلیمرها با کاربری درون خودرو ایجاد می کنند. مقاومت کامپوزیت های تقویت شده با نانو پلاکت ها در برابر شرایط آب و هوایی، عمر مفید قطعات بیرونی را افزایش می دهد. صفحات دو قطبی که از نانو کربن استفاده می کنند. فن آوری پیشرفته ای برای تولید انبوه پیل های سوختی ارایه می کنند.
نانو سرامیک ها نیز فرصتی برای تجدید نظر در ساختار داخلی موتورهای درون سوز و پوشش اجزای این موتورها ایجاد می کنند. نانو کامپوزیت های سبز، بر پایه شیمی کربوهیدرات ها، تعریف جدیدی از بازیافت پذیری و تجزیه زیستی ارایه می کنند. جهان نانو ممکن است کوچک باشد ولی بزرگ ترین تحول مواد در دو دهه آینده است، ممکن است پس از این در همایش های تخصصی، برای مشاهده شگفتی های دنیای نانو حتی به یک میکروسکوپ الکترونیکی TEM نیاز باشد. توان بالقوه حقیقی این مواد در آینده ای نزدیک درک خواهد شد.
کاربرد نانولوله های کربنی در خودرو سازی :
نانولوله‌های کربنی‌ که از صفحات کربن به ضخامت یک اتم و به شکل استوانه‌ای توخالی ساخته شده‌است در سال ۱۹۹۱ توسط سامیو ایجیما (از شرکت NEC ژاپن) کشف شد. خواص ویژه و منحصر به فرد آن از جمله مدول یانگ بالا و استحکام کششی خوب از یک طرف و طبیعت کربنی بودن نانولوله‌ها (به خاطر این که کربن ماده‌ای است کم وزن، بسیار پایدار و ساده جهت انجام فرایندها که نسبت به فلزات برای تولید ارزان‌تر می‌باشد) باعث شده که در دهه گذشته شاهد تحقیقات مهمی در کارایی و پرباری روش‌های رشد نانولوله‌ها باشد.
کارهای نظری و عملی زیادی نیز بر روی ساختار اتمی و ساختارهای الکترونی نانولوله متمرکز شده‌است. کوشش‌های گسترده‌ای نیز برای رسیدگی به خواص مکانیکی شامل مدول یانگ و استحکام کششی و ساز وکار عیوب و اثر تغییر شکل نانولوله‌ها بر خواص الکتریکی صورت گرفته‌است. می‌توان گفت این علاقه ویژه به نانولوله‌ها از ساختار و ویژگی‌های بی‌نظیر آن‌ها سرچشمه می‌گیرد.

ویژگی‌های نانولوله‌های کربنی
انواع نانولوله های کربنی
روش‌های تولید نانو لوله‌های کربنی
کاربردهای نانولوله‌های کربنی
چالش‌های فراوری
نانو لوله های کربنی، به دلیل خواص مکانیکی، گرمایی، شیمیایی، نوری و الکتریکی شان، نوید بسیاری کاربردهای با فن آوری های بالا را می دهند.
به گزارش خبرگزاری برق، الکترونیک و کامپیوتر ایران (الکترونیوز) و به نقل از ساینس دیلی، پژوهشگران دانشگاه نورس وسترن امریکا از نانو لوله های فلزی برای ساختن لایه های نازکی که از لحاظ ظاهری شبیه شیشه های رنگی هستند و ویژگی هایی همچون نیمه شفاف بودن، رسانایی و انعطاف پذیری بالا دارند و در انواع و اقسام رنگ ها موجود می باشند، استفاده کرده اند. این نتایج، که به صورت آنلاین در ژورنال نانولترز منتشر شده، می تواند به تولید محصولاتی با فن آوری های پیشرفته مانند صفحه نمایشگرهای مسطح و یا سلول های خورشیدی، منجر شود.
خواص متنوع و بسیار خوب نانو لوله های کربنی، کاربردهای وسیعی را ایجاد کرده است. این کاربردها شامل ترانزیستورها، گیت های منطقی، اتصالات، لایه های رسانا، منابع گسیل میدان، گسیل کننده های مادون قرمز، بیوسنسورها، دستگاه های نانو مکانیکی، نیروهای تقویتی مکانیکی، عناصر ذخیره ی هیدروژن و پایه های کاتالیزی می باشند.
اخیراً در میان کاربردهای مذکور، لایه های رسانای شفاف که با استفاده از نانو لوله های کربنی ساخته می شوند، مورد توجه زیادی قرار گرفته اند. رساناهای شفاف، موادی هستند که از نظر نوری شفاف و از نظر الکتریکی رسانا می باشند. این مواد معمولاً به عنوان الکترودهایی در صفحه نمایشگرهای مسطح، صفحه نمایش های لمسی، روشنایی حالت جامد و سلول های خورشیدی مورد استفاده قرار می گیرند. با افزایش تقاضا برای منابع دیگر انرژی و ساخت دستگاه هایی که از نظر انرژی بازده خوبی دارند، تقاضای جهانی برای لایه های رسانای شفاف نیز به سرعت در حال افزایش است.
در حال حاضر، مهم ترین ماده ی مورد استفاده برای کاربردهای رسانای شفاف، اکسید قلع ایندیم می باشد. کمیابی نسبی ایندیم از یک طرف و افزایش تقاضا از طرفی دیگر منجر به افزایش شدید هزینه ی ساخت این گونه لایه ها در پنج سال گذشته شده است. علاوه بر این موضوع اقتصادی، اکسید قلع ایندیم دارای قابلیت تنظیم نوری محدود و انعطاف پذیری مکانیکی ضعیفی می باشد. بنابراین استفاده از این ماده در کاربردهایی نظیر LED های آلی و دستگاه های فتوولتاییک آلی به خطر می افتد.
تیم نورس وسترن گام مهمی در معرفی یک رسانای شفاف دیگر برداشته است. پژوهشگران با استفاده از روشی موسوم به نیروی گریز از مرکز افت چگالی، نانو لوله های کربنی با خواص الکتریکی و نوری یکسانی تولید کرده اند. رسانایی لایه ها ی نازکی که از این نانو لوله های با خلوص بالا ساخته شده اند، ده برابر مواد نانو لوله های قبلی می باشد.
روش نیروی گریز از مرکز افت چگالی، نانو لوله های کربنی را بر اساس خواص نوری آنها تقسیم بندی می کند و ساختار لایه های رسانای نیمه شفاف با رنگ مشخصی را به وجود می آورد. لایه های ایجادشده ظاهری شبیه به شیشه های رنگی دارد. هرچند، بر خلاف شیشه های رنگی، این لایه های نازک نانو لوله های کربنی رسانایی الکتریکی بالا و انعطاف پذیری مکانیکی خوبی دارند. خاصیت انعطاف پذیری مکانیکی خوب این نانو لوله ها، یکی از مهم ترین محدودیت های اکسید قلع ایندیم در کاربردهای فتو ولتاییک و الکترونیک انعطاف پذیر را بر طرف می کند.
مارک هرسام، سرپرست تیم پژوهشی، استاد مهندسی و علم مواد در دانشگاه نورس وسترن، دانشکده ی مهندسی و علوم کاربردی و همچنین استاد شیمی در کالج علوم و هنر واینبرگ گفت: "رساناهای شفاف در جامعه ی امروزی همه جا حضور دارند. از مانیتور کامپیوترها گرفته تا صفحه نمایش تلفن های همراه و تلویزیون های دارای صفحه نمایش تخت. لایه های نازک نانو لوله های کربنی که خلوص بالایی دارند، نه تنها موجب پیشرفت هایی در زمینه ی کاربردهای رایج می شود، بلکه موجب پیشرفت فن آوری های مریی مانند LED های آلی و دستگاه های فتوولتاییک آلی نیز می شود. انتظار می رود در آینده ی قابل پیش بینی، فن آوری های مربوط به بازده انرژی و منابع انرژی ثانویه از اهمیت در حال افزایشی برخوردار باشند."
علاوه بر هرسام، الکساندر گرین نویسنده ی دیگر مقاله شان در ژورنال نانولترز می باشد. وی فارغ التحصیل مهندسی و علم مواد دانشگاه نورس وسترن می باشد.

نانولوله های کربنی؛ خواص و کاربرد

1 - آلوتروپ های کربن
تا سال 1980، سه آلوتروپ کربن(کربن غیر بلوری) به نام های الماس، گرافیت و کربن بی شکل شناخته شده بودند، اما امروزه می دانیم که خانواده کاملی از سایر اشکال کربن نیز وجود دارند (شکل 1).

شکل1 آلوتروپهای مختلف کربن
اولین آلوتروپ کربن که در سال 1985 کشف شد، باک مینستر فولرن نام داشت که به نام های دیگر باکی بال و فولرن نیز نامگذاری شده است. فولرن ها مولکول های کروی کربن هستند که به سبب شکل زیبا و خواص شگفت انگیز، توجه بسیاری از دانشمندان را به خود معطوف کرده اند.
آلوتروپ بعدی کربن که در سال 1991 کشف شد، نانولوله(Nano Tube) نام دارد که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد.

2 - نانولوله های کربنی
1 – 2 ساختار نانولوله های کربنی
در سال 1991 دانشمندی به نام سومیو ایجیما به طور کاملاً اتفاقی، ساختار دیگری از کربن را کشف و تولید کرد که خواص منحصر به فردی دارد. وی در ابتدا این ساختار را نوعی فولرن تصور نمود که در یک جهت کشیده شده است. اما بعدها متوجه شد که این ساختار، خواص متفاوتی از فولرن ها دارد و به همین دلیل آن را، نانولوله ی کربنی نامید.
در یک نانولوله ی کربنی، اتم های کربن در ساختاری استوانه ای آرایش یافته اند. یعنی یک لوله ی توخالی که جنس دیواره اش از اتم های کربن است. آرایش اتم های کربن در دیواره ی این ساختار استوانه ای، دقیقاً مشابه آرایش کربن در صفحات گرافیت است. در گرافیت، شش ضلعی های منظم کربنی در کنار یکدیگر صفحات گرافیت را می سازند. این صفحات کربنی بر روی یکدیگر انباشته می شوند و هر لایه از طریق پیوندهای ضعیف واندوالس به لایه زیرین متصل می شود.
هنگامی که صفحات گرافیت در هم پیچیده می شوند، نانولوله های کربنی را تشکیل می دهند. در واقع، نانولوله ی کربنی، گرافیتی است که به شکل لوله در آمده باشد (شکل 2).

شکل2. شکل گیری نانولوله ها از صفحات گرافیت
نانولوله های کربنی به دو دسته کلی نانولوله های کربنی تک دیواره و نانولوله های کربنی چند دیواره تقسیم می شوند. چنانچه نانولوله کربنی فقط شامل یک لوله از گرافیت باشد، نانولوله تک دیواره و اگر شامل تعدادی از لوله های متحد المرکز باشد نانولوله چند دیواره نامیده می شود (شکل 3).

شکل3. انواع مختلف نانولوله های کربنی

2 – 2 خواص و کاربردهای نانولوله های کربنی
کشف نانوله های چند دیواره در سال 1991، موجب شده است که فعالیت های تحقیقاتی گسترده ای در علوم به بحث نانو ساختارهای کربنی و کاربردهای آنها اختصاص یابد. دلیل عمده ی این مسئله تکامل ساختاری مورد انتظار آنها، اندازه کوچک، چگالی کم، سختی بالا، استحکام بالا (استحکام کششی خارجی ترین جداره ی یک نانولوله کربنی چند دیواره تقریبا ً 100 برابر بیشتر از آلومینیوم است) و خواص عالی الکتریکی آنهاست. در نتیجه نانولوله های کربنی ممکن است به طور گسترده در تقویت مواد، صفحه نمایش مسطح با انتشار میدانی، حسگرهای شیمیایی، دارو رسانی و علم نانو الکترونیک کاربرد یابند. در ادامه به مواردی از کاربردهای نانولوله های کربنی اشاره خواهد شد.

به عنوان تقویت کننده در کامپوزیت ها
نانولوله ها یکی از مستحکم ترین مواد به شمار می روند. این موضوع، کاربرد نانولوله های کربنی را به عنوان ماده ی پرکننده در تولید نانوکامپوزیت ها به خوبی روشن می سازد. کامپوزیت های با پایه نانولوله ی کربنی دارای نسبت استحکام به وزن بالا هستند و مصارف گسترده ای را در صنعت خواهند داشت.

استفاده در نمایشگرهای تشعشع میدانی
یکی از مشکلات دستگاه های نشر میدان امروزی، عدم پایداری میدان های تولیدی در بازه های زمانی طولانی است. این مشکل را می توان با استفاده از نانولوله کربنی حل نمود. بیش از 700 مقاله تحقیقاتی در رابطه با کاربردهای نشر میدان نانولوله های کربنی منتشر شده است. این آمار بیانگر اهمیت موضوع است. برای مثال، مزایای استفاده از نمایشگرهای تولید شده با نانولوله ی کربنی نسبت به نمایشگرهای کریستال مایع، سرعت واکنش بالاتر نسبت به محرک های الکتریکی، مصرف انرژی کمتر، درخشندگی مناسب تر، میدان مغناطیسی پایین در هنگام روشن کردن دستگاه و دمای کاری بالاتر است.
بر پایه همین مزیت ها، شرکت هایی مانند سامسونگ و NEC نمایشگرهای رنگی با استفاده از نانولوله کربنی را تولید کرده است. تلویزیون های ساخته شده با این تکنولوژی در اوایل سال 2006 روانه بازار شد.

استفاده از نانولوله های تک دیواره در صنعت الکترونیک
نانولوله ها به میزان قابل توجهی سخت و قوی بوده و هادی جریان الکتریسیته و گرما می باشند. این خواص سبب استفاده از این مواد در صنعت الکترونیک شده است. نانولوله های کربنی سیم های مولکولی بزرگی هستند که الکترون می تواند آزادانه در آن حرکت کند و رفتار آنها پیچیده است. در این راستا رفتار نانولوله های چند دیواره بسیار پیچیده تر از تک دیواره است زیرا لایه های کناری روی یکدیگر تأثیر می گذارند. مدل سازی چنین اثراتی از موضاعات تحقیقاتی در حال حاضر می باشد. محققان امیدوارند که ابعاد سیم ها یا قطعات را از طریق جایگزینی با نانولوله به حدود نانومتر یا کمتر برسانند. این قطعات در کنار مدارات الکترونیکی می توانند خیلی سریع تر و با توان کمتر از مدارات کنونی کار کنند.
لامپ های تولید شده با نانولوله های کربنی هزینه تولید کمتری دارند. به علاوه عمر طولانی تر و ثبات رنگ بیشتر نسبت به لامپ های معمولی، از مزایای دیگر این لامپ هاست.

ساختار تو خالی نانولوله و کاربرد به عنوان ذخیره کننده و پیل سوختی
نانولوله ها، ساختارهای کربنی توخالی هستند. بنابراین، امکان قرار دادن مواد خارجی در داخل آنها وجود دارد.
به طور مثال، با قرار دادن فلزات درون نانولوله ها می توان خواص الکتریکی این مواد را بهبود بخشید. تحقیقات نشان داده است که نانولوله های باز، مثل یک نی توخالی عمل می کنند. این نی های مولکولی می توانند به وسیله عمل موئینگی و تحت شرایط خاص، برخی عناصر را به درون خود بکشند.
همچنین نانولوله های کربنی برای ذخیره نمودن سوخت های آلکانی و هیدروژن و ایجاد پیل های سوختی نیز مورد بررسی قرار گرفته اند. ذخیره ی هیدروژن در داخل نانولوله های کربنی تک دیواره امکان پذیر است. ظرفیت جذب هیدروژن نانولوله های تک دیواره ساخته شده حدود 3 تا 5 درصد وزنی نانولوله هاست. بنابراین در مقایسه با دیگر انواع ذخیره سازهای هیدروژن نظیر سیستم هیدروژن مایع، هیدروژن فشرده، هیدریدهای فلزی و سوپرکربن اکتیو، سیستم نانولوله ای کربنی و خصوصاً نانولوله های تک دیواره، بهترین انتخاب برای اهداف مورد نظر بوده و می تواند به عنوان سیستمی سبک، فشرده، نسبتاً ارزان، ایمن و با قابلیت استفاده مجدد در ذخیره سازی هیدروژن مورد استفاده قرار گیرد.
ساخت نانوماشین ها با استفاده از نانولوله های کربنی
نانولوله های کربنی همچین برای استفاده در ساخت نانوماشین ها پیشنهاد شده اند. نانولوله ها به طور مناسبی با ساختارهای مختلف جانشین شده اند که می توانند به عنوان محورها در نانو ماشین ها عمل کنند. ممکن است، نانولوله های مختلف با همدیگر تشکیل چرخدنده دهند تا حرکت چرخشی مختلفی را انتقال دهند. این امر از طریق ساختن دنده های چرخدنده (استخلاف ها) بر روی نانولوله ها می تواند انجام شود.

روش های تولید نانو لوله های کربنی :
بعد از آن که در سال 1991 ایجیما اولین نانولوله‌ را درکربن دوده‌ای حاصل از تخلیه قوس الکتریکی مشاهده کرد، محققان زیادی در جهت بسط و گسترش روش‌های رشد برآمده‌اند تا بتوانند مواد خالص‌تر با خواص کنترل شده مورد نظر تولید کنند. اما با آن که روش‌های زیادی برای تولید نانولوله‌های کربنی ارائه شده است،‌ سنتز آن ها در دمای اتاق تاکنون به صورت مشکلی لاینحل باقی مانده است. دانشمندان تاکنون این مواد را در محدوده دمایی 200 تا700 درجه سانتیگراد با بازده کمتر از 70 درصد و حتی پس از چندین بار خالص‌سازی با درجهخلوص حداکثر 95 -70 درصد تولید کرده‌اند. در زیر چند روش عمده در سنتز نانولوله‌ها مورد بحث اجمالی قرار می‌گیرد. بدون شک بهینه سازی و کنترل این روش‌ها می‌تواند توان بالقوهنانولوله‌ها را پدیدار نماید.
3-1 روش تخلیه قوس
در این روش اتم‌های کربن به وسیله عبور جریان بالا از دو قطب آندو کاتد در داخل پلاسمای گاز هلیم داغ شده و بخار می‌شوند.

3-2 روش تابش لیزر
در این روش پالس‌های قوی شده اشعه لیزر به طرف یک هدف کربنی که شامل 5 درصد اتمی نیکل و کبالت است پرتاب می‌شوند.

3-2 رسوب بخار شیمیایی (CVD)
این روش شامل حرارت دادن مواد کاتالیزوری تا درجه حرارت های بالا در یک کوره لوله‌ای شکل و عبور یک گاز هیدروکربنی در سراسر لوله برای یک مدت زمان معین می‌باشد.
دو روش تخلیه قوس و تابش لیزر برای زمان طولانی، روش‌های تقریباً کاملی برای تولید نانولوله‌های تک جداره بودند. اما از آنجایی که هر دو روش مبتنی بر بخار اتم‌های کربن درون محفظه کوچک هستند اولاً میزان تولید نانولوله پایین می‌باشد، ثانیاً نانولوله‌هایی که به صورت تبخیری تهیه می‌شوند به صورت در هم پیچیده هستند؛در این صورت برای خالص و تمیز کردن آن ها با مشکل مواجه‌اند. روش رسوب بخار نیز با چالش‌هایی مواجه است چرا که برای تولید نانولوله‌های کربنی چند جداره چگالی بالایی از عیوب در ساختارشان به وجود می‌آید. این عیوب به خاطر دمای پایین رشد می‌باشد که مقدار انرژی لازم برای بازپخت (آنیل) نانولوله‌ و تکمیل ساختارش را فراهم نمی‌کند. همچنین این روش منجر به مداری شامل هر نوع نانولوله‌های هادی و نیمه‌هادی می‌شود. همچنین رشد نانولوله‌ها دلخواه بوده و قطر آن ها بزرگ است در حالی که نانولوله‌های با قطر کمتر در کلید زنی مناسب‌ترند. با این وجود تمرکز محققان بر روی روش رسوب‌دهی بخار است زیرا تولید انبوه در حد کیلوگرم را میسر می‌سازد و می‌توان کنترل قابل قبولی بر مکانیزم رشد داشت.

چالش های فرآوری :
با وجود ویژگی‌های بالای نانولوله‌ها و کاربردهای فراوان آن، تولید و استفاده مستمر از این محصولات با اهداف مورد نظر مشکل می‌باشد، لذا محققان زیادی در جهت رفع مشکلات آن برآمده‌اند. در زیر چند مورد از مشکلات اساسی استفاده از نانولوله‌ها ذکر می‌گردد.

5-1) تولید انبوه با قیمت مناسب
از آنجا که تولید انبوه نانولوله‌ها در مقیاس تنی با قیمت مناسب، بزرگ ترین مانع تجاری‌سازی اختراعات در این زمینه بوده است، لذا شرکت‌های مختلفی درصددند تا بتوانند این مشکل را حل نمایند. امروزه قیمت هر گرم نانولوله چند دلار می‌باشد. هر چند که قیمت نانولوله‌ها نسبت به قیمت اولیه آن کاهش زیادی یافته اما هنوز هم برای تجاری‌سازی و استفاده در صنایع مختلف مناسب نمی‌باشد، لذا دانشمندان ابراز امیدواری کرده‌اند که بتوانند در چند سال آینده ضمن تولید چند تنی آن، قیمت آن را به زیر یک دلار کاهش دهند.

5-2) خالص‌سازی نانولوله‌ها
یکی از مسائل کلیدی در الکترونیک، استفاده از نانولوله‌های کربنی با کیفیت بالا (نانولوله‌های خالص) می‌باشد. تولید محصولات جانبی نا مطلوب در حین فرایند رشد نانولوله‌هاسبب کوتاه‌ شدن مدارها می‌شود. بزرگ ترین چالش محققان، در خالص‌سازی، میزان نانولوله‌های تولید شده است. در فرایند استفاده شده توسط محققان برای ساخت نانولوله‌ها، ناخالصی‌ها دائماً افزایش یافته و مقدار زیادی از کربن‌ به هدر رفته و کاتالیست‌ها را بِلا استفاده می کند، که این عوامل در نهایت منجر به افت کیفیت نانولوله‌ها می‌شود.
برای رسیدن به نانولوله‌های کربنی خالص باید از دمای بالا استفاده نماییم اما در این روش مقداری کربن آمورف حاصل می‌شود که یک لایه رسانای نامطلوب بر روی زیرلایه ایجاد می‌نماید. لذا راهبرد جدید، استفاده از روش رشد سریع می‌باشد. این روش رسوب‌دهی، تولید نانولوله‌کربنی حاصل را تضمین می‌کند زیرا رشد نانولوله‌ها سریع‌تر از رشد محصولات جانبی نامطلوب است. بنابراین می توان گفت حذف فرایندهای هزینه‌بر، زمان‌بر و اغلب مخرب در تخلیص نانولوله‌ها به معنی دسترسی به نمونه‌هایی با درجه‌ای از خلوص کربن است که می‌توانند در زمینه‌های مختلفی از جمله زیست شناسی، شیمی و تحقیقات مغناطیسی وادوات گسیل میدانی که خلوص نانولوله‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد به کار روند.

5-3) اتصال نانولوله‌ها و ایجاد رشته‌ها
از آنجا که برای بسیاری از مقاصد، نیاز به اتصال نانولوله‌ها به صورت پشت سر هم یا به صورت عمود بر هم و تشکیل آرایه می باشد لذا اتصال نانولوله‌ها ضروری به نظر می‌رسد. به طوری که اگر بتوان نانولوله‌های کربنی را به هم پیوند داد به موادی کامل و تمام عیار دست می یابیم. اما برای ایجاد این اتصالات بین لوله‌ها باید پیوندهای کربنی بین لوله‌ای ایجاد کرد.
دو روش ایجاد رشته‌هایی از نانولوله‌ها عبارتند از معلق ساختن نانولوله‌ها در مایع و عبور جریان از آن به منظور ردیف ساختن نانولوله‌ها و دوم استفاده از جریان گاز هیدروژن برای ردیف کردن نانولوله‌ها به طوری که آن ها به شکل بخاری از اتم‌های کربن درآیند. دانشمندان معتقدند که امروزه استفاده از آرایه‌های منظم نانولوله‌های مجزا جای استفاده تصادفی از نانولوله‌های متراکم و توده‌ای را گرفته است.

5-4) جلوگیری از توده‌ای شدن نانولوله‌ها
اگر نانولوله‌ها به آسانی در محلول غوطه‌ور شوند، به آسانی می‌توانند قابلیت عظیم خود را در الکترونیک و مواد به نمایش گذارند،‌ اما این استوانه‌های کربنی به شدت نامحلول بوده و تمایل به دسته‌ شدن با همدیگر در رشته‌های کروی کنترل ناپذیر دارند؛ لذا مانع از دستیابی به بسیاری از این کاربردها می‌شوند.
دانشمندان روش‌هایی را برای جداسازی ارائه کرده اند، مثلاً با یک نیروی قوی (لوله‌ها با امواج مافوق صوت در فرایندی موسوم به اختلاط صوتی از هم جدا می‌شوند) یا با استفاده از گروه‌های شیمیایی آلی بزرگ که از چسبیدن نانولوله‌ها به یکدیگر جلوگیری می‌کنند. همچنین با استفاده از مواد شیمیایی شوینده‌های غیرصابونی نیز ‌توانسته اند نانولوله‌ها را از هم جدا کنند.
از دلایلی که برای به هم چسبیدن این نانو لوله ها ارائه شده، وجود نیروهای واندروالس بین اتم‌های کربن می‌باشد. نانولوله‌ها به واسطه نیروی واندروالس که نیروی جاذبه الکتروستاتیک طبیعی بین اتم‌ها و مولکول‌های بدون بار است، از انتها به یکدیگر متصل می‌شوند،‌ بارها مثبت و منفی اتم‌ها و مولکول‌ها که با هم برابر اما از یک بخش به بخش دیگر تغییر می‌کنند، منجر به نیروی جاذبه‌ای بین اتم‌ها و مولکول‌های مجاور می‌شوند. نیروی واندروالس تنها برای اشیاء بسیار کوچک نمود پیدا می‌کند؛ اما سئوال اساسی اینجاست که آیا، اگر نانولوله هایی را که به هم چسبیده اند جدا کنیم همواره جدا می‌مانند، یا بعد از مدت زمانی دوباره به هم می‌چسبند و این مدت چقدر است؟

5-5) چگونگی حفظ نانولوله‌ها بعد از فراوری
حفظ نانولوله‌ها بعد از فراوری بسیار مشکل است. تا به حال محیط انتخابی، محلول‌های متشکل از ماده پاک کننده وآب بوده است که حاوی کمتر از 1 درصد حجمی نانولوله‌های پراکنده بوده و به وسیله محلول‌های پلیمری فراوری شده اند؛ چنین غلظت‌هایی برای استفاده در فرایندهای صنعتی به منظور ساخت الیاف‌های نانولوله‌ای بزرگ، بسیار پایین هستند. ضمناً دانشمندان هیچ راهی برای زدودن تمامی صابون و پلیمر و تبدیل نانولوله‌ به شکل خالص پیدا نکرده‌اند. همچنین برای تولید مواد ماکرومقیاس از نانولوله‌ها، در فرایندهای شیمیایی نیز باید از مایعی استفاده کرد که بتواند محلولی با غلظت بالا از نانولوله‌ها به وجود آورد. گروه پاسکوئالی در دانشگاه رایس معتقدند که سوپر اسیدها (حاوی 10 درصد وزنی از نانولوله‌های خالص) می‌توانند در تهیه الیاف‌ها و ورقه‌های نانولوله‌ای ماکرومقیاس با استفاده از روش‌های کاملاً مشابه با روش‌هایی که در صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد به کار گرفته شوند.

5-6) کنترل رشد نانولوله‌ها
آن چیزی که در کنترل رشد مورد اهمیت می باشد این است که چگونه بتوانیم نانولوله‌هایی با شکل و ویژگی‌های دلخواه تولید کنیم. از آنجا که نانولوله‌ها هنگام تولید به صورت تک جداره یا چند جداره تشکیل می‌شوند و انتهای آن ها نیز بسته یا باز است، همچنین دارای طول و قطر یکنواخت نمی‌باشند و تعدادی از نانولوله‌ها رسانا و تعدادی غیررسانا هستند، لذا روشی برای کنترل دقیق نانولوله‌ها و تولید یک نوع محصول خاص از آن وجود ندارد. روش‌‌هایی که دانشمندان تا حالا ارائه کرده اند مربوط به جداسازی این مواد بعد از تولید (مثلاً روش‌های جداسازی نانولوله‌های رسانا از نیمه‌رسانا یا روش‌های بریدن نانولوله‌ها و هم اندازه کردن آن ها) بوده است، لذا تولید یک نانولوله با خواص کنترل شده را به صورت یک رویا باقی گذاشته‌اند.
عمده‌ترین کاوش‌ها در کنترل رشد نانولوله‌ها را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
سنتز خوشه‌های کاتالیزوری مولکولی با شکل و ابعاد مشخص با دقت اتمی؛

رشد آرام؛
سنتز کاتالیزوری در دمای پایین؛
توسعه رشد برنامه‌ریزی شده با امکان کنترل زیاد اندازه و جهت نانولوله‌ها، سنتز پیچیده‌ و سازماندهی شده شبکه با آرایه‌هایی از نانولوله‌ها روی مواد درشت مقیاس.
بررسی‌های نظری در کنار کارهای آزمایشگاهی مسیرهای نوینی را برای دیگر پژوهشگران به منظور ایجاد مواد و فناوری‌های جدید با نانولوله‌ها فراهم خواهد آورد لذا راهبرد‌‌های کارکردی‌سازی نانولوله‌های کربنی برای دسترسی به این کاربردها بسیار حیاتی است، به ویژه توسعه برای کارکردی سازی نانولوله‌ها به صورت غیرکوالان، به منظور استفاده از خواص الکترونیکی و مکانیکی آن ها، ضروری به نظر می‌رسد. لذا برای ساماندهی و دستکاری نانولوله‌ها در مقیاس نانو، لازم است تمامی ابزارهای موجود جهت افزایش کارایی مواد و وسایل به کار گرفته شود. یکی از ابزار، شیمی تحلیلی، خصوصاً مدل‌سازی مولکولی و شبیه‌سازی است.
حال شبیه‌سازی چطور می‌توانند برای نانوتکنولوژیست‌ها مفید واقع شود؟ محدودیت‌های آزمایشگر در مقیاس نانو زمانی آشکار می‌شود که شگفتی جهان دانشمندان نظری وارد عمل شود. در اینجا هنگامی که دانشمندان قصد قرار دادن هر یک از اتمها را در محل مورد نظر دارند قوانین کوانتوم وارد صحنه می‌شود. لذا برای تسریع در عمل تولید نانولوله‌ها لازم است شیمیدانها نیز مانند تجربی‌کاران وارد عرصه شوند، چرا که شیمیدانها می‌توانند با انجام آزمایش‌ها به وسیله رایانه، احتمال فعالیت‌های غیر موثر را از بین ببرند و گستره احتمالی موفقیت‌های آزمایشگاهی را وسعت دهند، نتیجه نهایی این امرکاهش اساسی در هزینه‌های آزمایشگاهی (مانند مواد، انرژی، تجهیزات) و زمان است

نانو تکنولوژی در بدنه اتومبیل
«نانو تکنولوژی» امروزه به شدت فن آوری پوشش اجسام را تحت تأثیر ق

دانلود مقاله تاریخچه معماری ایران

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله تاریخچه معماری ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در ایران، اولین نمونه های هنر و معماری در منطقه "خرا سان" شکل گرفت. در این منطقه شاهد شکل گیری اولین شیوه معماری ایران پس از اسلام هستیم. این شیوه که به "خراسانی" یا"شبستانی" معروف گردید، در قرن اول هـ.ق از ابتدای پذیرش دین مبین اسلام از سوی ایرانیان آغاز گردید و تا دوره "آل بویه" و "دیلمیان"قرن چها رم هـ.ق ادامه پیدا کرد . در این شیوه ، نقشه مساجد از صدر اسلام الهام گرفت و مساجد به صورت "شبستانی " یا"چهل ستونی"بنا گشتند.قوس های به کار رفته در شیوه خراسانی به صورت"بیضی"و"تخم مرغی"است که از نمونه های پیشین آن میتوان به کاخ های ساسانی یعنی "فیروز آباد" و"طاق کسری"اشاره کرد.به طور کلی، معماری در شیوه بسیار ساده و خالی از هرگونه تکلف است و مصالحی که در این بناها به کار رفته ساده و ارزان قیمت می باشد. از مساجد این شیوه می توان به "مسجد جامع فهرج یزد"، "مسجد تاریخانه دامغان"،"، "مسجد جامع نائین"، "مسجد جامع تبریز" و "بنای اولیه مسجد جامع اصفهان"و"مقبره امیر اسماعیل سامانی" اشاره کرد .
در نیمه اول قرن پنجم هـ.ق، با تأسیس سلسله سلجوقیان، درخشان ترین دوره هنر اسلامی در ایران آغاز گردید.دراین دوره،شاهد اوج شیوه ای از معماری به نام "رازی" هستیم که از زمان سلسله "آل زیار" در شهر ری آغاز و تا حمله "مغولان" ادامه پیدا کرد.در این زمان برج های آرامگاهی،مناره ها،مساجد،مدارس و کاروانسرا ها و موارد متنوع بسیاری احداث شدند.در این دوره تعداد برج مقبره ها و میل مناره ها از تعداد مساجد بیشتر شده.طرح های دایره،8گوش،6گوش،4گوش،مربع،مربع مستطیل در بناهای این دوره مورد استفاده قرار گرفت.میل های راهنما ،تبدیل مساجد شبستانی به بناهای "چهار ایوانی "در این دوره صورت گرفت.گنبدها نیز در انواع شکل های گوناگون در این دوره ساخته شدند ،مانندگنبدهای"گسته نار" "گسته رک" "گنبد قابوس" "گنبد خاگی"و انواع گنبدهای"دوپوسته پیوسته".دراین شیوه بود که معماران از انواع "نقوش شکسته"و"گره سازی"با آجر و کاشی استفاده کردند.در این شیوه ساختمان از بنیاد و پای بست با"مصالح مرغوب"احداث میشد و خشت های پخته ی کوچک و بزرگ و نازک بستر نما را می آراست.درشیوه ی رازی قوس های جناغی در طاقنماها و طاقها عمومیت پیدا می کند.
مساجد معروفی چون "مسجد برسیان" در نزدیکی اصفهان، "مسجد جامع اردستان"، "مسجد جامع کبیر قز وین" و "مسجد جامع اصفهان" که بر روی شالوده های دوران "آل بویه" بنا گردید، از نمونه های این شیوه به شمار می روند. در اوایل قرن هفتم هـ.ق، با هجوم مغولان، بسیاری از کشورهای اسلامی از جمله ایران به ویرانی کشیده شدند، اما چندی نگذشت که با تأسیس سلسله ایلخانیان، مغولان فرهنگ و سنتهای کشورهای شکست خورده را پذیرفتند و یکی از حامیان هنر و هنرمندان اسلامی شدند. در این دوره، شیوه ای به نام "آذری" رواج یافت که تا دوره "صفویه" ادامه پیدا کرد و شهرهایی چون "تبریز"، "بغداد"، "سلطانیه" و "اصفهان" مراکز هنر و هنرمندان گشتند و بناهای مذهبی و غیرمذهبی متعددی در این شهرها ایجاد شدند.
در اواسط قرن هشتم هـ.ق، با حمله تیمور، بار دیگر شهرهای ایران به ویرانی کشیده شد؛ ا ما این بار نیز هنر ایران تیموریان را نیز مغلوب کرد به طوری که شهرهای "سمرقند" و " بخارا" مراکز هنری ایران شدند و شیوه آذری که از دوره مغول رواج یافته بود، به کار خود ادامه داد. در این دوره، ابداعی در زمینه تزئینات معماری یعنی "کاشی معرق" به وقو ع پیوست. از بناهای معروف دوران ایلخانی و تیموری، می توان به "مسجد گوهرشاد"، "مسجد جامع ورامین"، "قسمت اعظم بناهای حرم مطهر حضرت رضا(ع)"، "مسجد کبود تبریز"، "مسجد جامع یزد"، و... اشاره،کرد.
با روی کارآمدن صفویان در اوایل قرن دهم هـ.ق، شهرهایی چون "تبریز"، "قزوین" و "اصفهان" به مراکز هنری ایران تبدیل شدند. در این دوره، شاهد اوج هنر معماری ایران می با شیم که توسط پادشاهان مقتدر و هنردوست آن دوره یعنی "شاه تهماسب" و "شاه عباس اول" به وجود آمد. در این دوران البته، اندکی قبل از دوره صفوی یعنی از زمان قراقویونلوها، شیوه ای دیگر در معماری ایران به وجود آمد که به "شیوه اصفهانی" معروف گردید.در دوران نخست شیوه اصفهانی یعنی دوران صفویه شاهکارهای هنر معماری و هنر های تزیینی پای می گیرد و کیفیت اصیل،شفاف و غنی رنگهای درخشان در کاشیها بسیار دلپذیر می شود.کیفیت مصالح به کار رفته بویژه در معماری پایتخت،هنوز مرغوب و مقاوم است.در این شیوه، نقشه ها و طرحهای ساختمانی رو به سادگی نهاد و استفاده از کاشی های خشتی و هفت رنگ به جای کاشی معرق رواج یافت.میدان بزرگ مرکزی اصفان که نقش جهان نامدارد،شاهکار معماری ایران و جهان در این دوره است. این میدان علاوه بر بناهای زیبایی که در اطراف آن ساخته شده محل سان،رژه و نمایش های گوناگون در اعیاد و روزهای ویژه بوده است.مساجدی چون "شیخ لطف ا..." و "مسجد امام"در اصفهان، از شگفتی های معماری این دوران به شمار می آیند. در دوران زند و افشار، بتدریج شاهد افول معماری ایرانی می باشیم، به طوری که این رکود و افول
در دوره قاجار به اوج خو د می رسد. با وجود این رکود، باز هم شاهد ایجاد بناهایی
چون "مسجد امام تهران"، "مسجد و مدرسه شهید مطهری(سپهسالار)" و "مسجد
و مدرسه آقابزرگ" در کاشان و... می باشیم.
از میان انواع هنر معماری در ایران، معماری مذهبی از جایگاه خاصی برخوردار است. البته، سابقه این نوع معماری به دوران قبل از اسلام به ویژه دوران ساسانیان می رسد. با گسترش دین اسلام در کشورهای مختلف از جمله ایران، معماری مذهبی در اسلام از جایگاه خاصی بر خوردار گشت، البته عواملی چون "تأکید بزرگان دین"، "کارکرد گسترده" و "پدیده وقف" در گسترش و توجه ویژه معمارا ن به مسجد" بی تأثیر نبوده است. بدین ترتیب، مسجد در ایران عالی ترین نوع بنای اسلامی و به عقیده صاحب نظران "کلید معماری" به شمار می آید.

معماری ایرانی
ایران در طول تاریخ به وجود آمدنش توسط قوم آریا فرهنگ معماری خاص خود را به جهان ارائه داده است .ایران سرزمینی است با وسعت زیاد و به علت همین وسعت جغرافیایی و وجود ناحیه های متعدد دارای تنوع معماری زیادی می باشد اگرخوب دقت کنیم خواهیم فهمید که حتی در یک منطقه جغرافیایی خاص نیز با تنوع در شیوه ساخت مسکن روبه رو هستیم.
ما برای بررسی و شناخت نگرش معماری ایرانی و به طور کلی معماری هر نقطه ای از جهان ابتدا به یک تقسیم بندی مناسب نیاز داریم شاید .در درجه ی اول دو عامل مکان و زمان نظر ما را به خود جلب می کند (در چه مکانی و در چه زمانی)، این انتخاب را می توان کمی عجولانه تلقی کرد چرا که دو عامل ذکر شده را نمی توان به عنوان اساس تقسیم بندی به کار گرفت .
همانطور که گفتم در سرزمینی که در یک زمان و در یک مکان شاهد تفاوت در شیوه ی معماری مسکن بوده ایم نمی توان این دو عامل را به عنوان تنها مولفه ها انتخاب نمود پس ناگزیر به قرار دادن مولفه ی سومی در این معادله هستیم تا با بهرگیری از آن بتوانیم به یک تقسیم بندی ایدآل دست یابیم انتخاب گونه شناسی درونگرا و برونگرا با توجه به این موضوع صورت گرفته است . لفظ درونگرا و برونگرا در چند کلمه بدین صورت بیان می شود که در خلق طرح بنا و اجرای آن الویت را با فضای داخلی در نظر گرفته اند یا فضای بیرونی (در به کار بردن عناصری نظیر تزئینات ، عوامل بصری و ….
معماری ایرانی و معماری اسلامی توجه بر درونگرایی مسکن دارد .این انتخاب و گرایش در معماری ایرانی (اسلامی) ریشه در اعتقادات ایرانیان (که اکثریت مسلمان هستند)دارد.ایرانیان خواستار فضایی آرام برای خانواده ی خود به دور از هیاهو و مزاحمت دیگران هستند.ما می توانیم از درونگرایی بر داشت مختلفی داشته باشیم.این واژه پیش از آنکه نوع نگرش در معماری باشد آشکار کننده ی دیدگاه اخلاقی و عرفانی هر اقلیمی می باشد.تودار بودن گرایش به حالات درونی و پرهیز از نشان دادن آن حالات به صورت تظاهر،بعضی از این مفاهیم می باشد .در بحث معمارانه ی این واژه نپرداختن به ظاهر و در عوض کار بر درون معنا دارد.تا آنجا که در کلیت معماری ایرانی می توان خانه ها از نظر نما ی بیرونی ساده و بی آلایش بوده و در عوض در درون غظمت و شگوه چشم نواز دارد .
پژوهشگران تاریخ هنر و معماری، غالباً دوران 1400 سالۀ هنر و معماری ایران بعد از اسلام را به سلسله‎های مهم حکومتی نسبت داده و برای مثال زیر عنوانهای سده‎های نخستین، دورۀ سلجوقی، مغول (ایرانی ـ مغول، ایلخانان)، تیموری، صفوی و قاجار به بحث کشیده‎اند (ویلسن جمـ ؛ دیماند، جمـ ؛ هنر فر، جمـ ؛ ویلبر، 33، 35؛ پوپ «بررسی هنر ایران» جمـ ؛ همو، هنر ایران در گذشته و آینده، جمـ ؛ دوری، جمـ ؛ مارسیه، جمـ) و جز تنی چند از اینان چون زکی محمدحسن (ص 15، 17، 18، 27، 36) و ارنست کونل (ص 11، 43، 94) غالباً بی‎هیچ توضیحی از به کار بردن واژۀ «سبک» که اصطلاحی است فنی، تن باز زده‎اند. تنها ویلبر در تعلیل این نکته نوشته: چون فرمانروایان این روزگاران فقط پشتیبان و فراهم‎کنندۀ زمینۀ پیشرفت معماری بودند نه آفرینندۀ آن، به جای به کار بردن واژۀ «سبک» از عنوان سیاسی استفاده می‎شود. گرچه او خود در جای جای کتابش تعبیرات «سبک مغول»، «سبک ایلخانی» و گاه «سبک معماری دورۀ ایلخانی» را به کار برده است (صص 33، 35). در میان این پژوهشگران ظاهراً محمدکریم پیرنیا، نخستین‎بار در 1347ش در مقالۀ «سبک‎شناسی معماری ایران» آگاهانه واژۀ «سبک» را به کار برده و به منظور به دست دادن «نامهایی منطقی و مناسب» برای چند بنا که «به یک سبک ساخته شده» ولی نامهای مغولی، تیموری، قراقویونلو و نظایر آن» گرفته اصطلاحاتی نو در پژوهش تاریخ معماری ایران بعد از اسلام عرضه کرده است. وی به پیروی از سبک‎شناسی شعر فارسی، سبکهای معماری را به زادگاههای آنها نسبت داده و نامهای خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی و... را در معماری پیشنهاد کرده است (صص 43، 44).
این سبک ها عبارتند از:
• شیوه پارسی (هخامنشیان) سده ششم پیش از میلاد تا سده چهارم.
• شیوه پارتی (اشکانیان و ساسانیان) سده چهام تا صدر اسلام.
• شیوه خراسانی (صفاریان، طاهریان، غزنویان و...) از ابتدای قرن چهارم تا پایان قرن چهارم.
• شیوه رازی (سامانیان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان) قرن پنجم تا اول قرن هفتم.
• شیوه آذری (ایلخانیان و تیموریان) از اول قرن هفتم تا اول قرن دهم.
• شیوه اصفهانی (صفویان، افشاریه، زندیه و قاجاریه) از اول قرن دهم تا اواسط دوره قاجاریه.
• معماری معاصر (پهلوی، بعد از انقلاب ۱۳۵۷) از اواسط دوره قاجاریه تا کنون
از شش شیوه معماری ایران دو شیوه پارسی و پارتی مربوط به پیش از اسلام و چهار شیوهٔ دیگر مربوط به دوره اسلامی می‌باشد. غربی‌ها برای شیوه‌های اسلامی نام‌هایی را به کار می‌برند مانند شیوه‌های اموی و عباسی... اما به نظر خیلی‌ها هیچ یک از کشورها و ملت‌ها یعنی ترک ها، عرب ها و... نمی‌توانسته‌اند در معماری کشوری که پیشینه معماری چند هزارساله دارد کارساز باشند، زیرا آنها در آن زمان معماری ارزشمندی نداشته‌اند.
معماری پارسی:
یکی از ویژگیهای ایرانیان کهن و هنرمندان آنها باور به تقلید درست بوده که آن را بهتر از نوآوری بد میدانستند. تقلید یا برداشتی که منطق داشته باشد و با شرایط زندگی سازگار باشد. آریایی ها چون مردمی کشاورز بودند ودر سرزمینی آباد و خرم زیسته بودند خویی آشتی جو و سازگار داشتند.

به گمان فراوان آریایی ها هنگام کوچ و گذر از کنار دریاچه ارومیه در برخورد با معماری ارارتویی از آنالگو گرفته و آنرا " برساو " کرده اند. مردم ایران از هزاران سال پیش از چنین شیوه معماری پیروی می کرده اند چنانکه مردم ابیانه و افوشته ( در نطنز ) هم که نامی از ارارتو نشنیده اند چنین کرده اند.
نمونه های این الگو برداری هم در معماری وهم در نیارش شیوه پارسی یافت می شود که دو نمونه از آنها " تالار ستوندار" و " کلاوه " ها بوده است.
نیایشگاه ارارتویان دارای تالاری با آسمانه تخت چوبی بود و چون دهانه آن بزرگ بود ستون های چوبی هم در میان تالار زده می شد. همین روش را آریایی ها در شوش پی گرفتند. البته آنها ستون ها را از سنگ و دیوارهای گرداگرد تالار را از خشت می ساختند که ستبرای ( قطر ) برخی دیوارها تا پنج گز می رسید. با بکار بردن خشت و پوشش دو پوسته تلاش می کردند جلوی ورود گرما به درون را بگیرند. بدین گونه ازمعماری ارارتویی الگوبرداری می شد درحالیکه ساختمایه ای که سازگار با آب و هوای سرد قفقاز بود در شوش دگرگون شده بود.
ساخت تالار ستوندار با پوشش دو پوسته تیر پوش پس از اسلام نیز دنبال شد. نمونه هایی از آن در مسجد جامع آبیانه مسجد گزاوشت و مسجد میدان در بناب یافت می شود.
کلاوه های ارارتویی به گونه ای دیگر در معماری پارسی ساخته شد. نمونه این الگو برداری ساختمان کعبه زرتشت در نقش رستم است که ساختمانی چهار گوشه سنگی که درگاه آن بلندتر از کف زمین است.
محوطه تاریخی پاسارگاد به علاوه آرامگاه کوروش، کاخ آپادانا در شوش، مجموعه کاخ‌های تخت‌جمشید و آرامگاه‌های واقع در نقش رستم از نمونه‌های معماری‌های این سبک هستند. شیوه معماری پارسی، نخستین شیوه معماری ایران است که روزگار هخامنشیان تا حمله اسکندر به ایران را در بر می‌گیرد. در این معماری، بیشتر از آنکه بتوانیم به یک سبک خاص اشاره کنیم می‌توانیم توانایی و هنر ایرانی را در تقلید درست و هماهنگی میان سبک‌های مختلف ارزیابی نماییم. در حقیقت بنیاد شیوه پارسی از همان ساختمان‌های ساده که در سرزمین‌های غرب و شمال غرب ایران و دیگر جاها بوده برگرفته شده است اما پدیده تازه‌ای که با گسترش فرمانروایی پارس‌ها روی می‌دهد، همکاری هنرمندان مختلف از سرزمین‌های گوناگون است. علاوه بر نمونه‌هایی که به عنوان معماری پارسی ذکر شد می‌توان به الگوی چهار‌باغ اشاره کرد که یکی از ماندگارترین ابداعات هخامنشیان در عرصه طراحی است که در پاسارگاد پا به عرصه ظهور گذاشت و ادامه یافت.
http://ravagh-manzar.blogfa.com/post-161.asp
http://www.cerm-edu.ir/article/arc/47-%
مشخصات شیوه پارسی
1- استفاده از سنگ بریده ، منظم و پاکتراش و گاها صیقلی و تهیه بهترین مصالح ازلحاظ مرغوبیت رنگ و دوام از هر جا که مسیر بوده است .
2- آماده کردن پی از سنگ ریزه
3- نهادن ستون ها در حداکثر فاصله ممکن و تا ارتفاع بسیار چشم گیر و آرایش سرستون ها با جزئیاتی که برای بردن بارسقف چوبی کاملا متناسب و منطقی باشد
4- پوشش با شاه تیر، تیرچه چوبی تخت بریده و درودگری شده .
5- آرایش دیوارهای اطراف پلکان های کوتاه با نقش های برجسته و کنگره های زیبا و متناسب
6- ساختن دیوارهای جدا کننده با خشت خام و آرایش داخلی و خارجی آن با رنگ کاشی لعابدار .
7- پرداختن فرش کف با بهترین مصالحی که در آن روزگار بوده است .
8- تعبیه سایبان و آفتابگیرمنطقی و ضروری برای ساختمان ها .
پس از فروپاشی هخامنشیان به وسیله اسکندر ایران بین سرداران یونانی و مقدونی تقسیم شد .
قسمتی از ایران در دوره هخامنشیان بوسیله سلوکیان اداره می شد . سلوکیان فرماندهان نظامی اسکندر بودند. اسکندر غیر یونانی بود ولی سران لشگر تاثیر فرهنگی و هنری خود را از یونانیان گرفتند. و تعدادی از یونانیان در ایران ساکن شدند. به لحاظ هنری خیلی از آثار بدست آمده و تاثیر هنر یونانی را برایران نشان می دهد .
تاقبل از سلوکیان نوع طراحی انتزاعی بوده ولی در دوره سلوکیان تاثیر هنر یونانی وجود دارد. ( تا اواخر دوره اشکانی حتی در ساسانی )
مجسمه های یونانی تقلید از طبیعت داشته ولی نقوش برجسته های تخت جمشید حالت انتزاعی داشت .
در هنر روم واقعیت گرایی دنیایی وجود دارد ولی هنر یونان ایدالیست است یعنی حالت نمادین و تجلی اش در جسم انسانی است .
http://ravagh-manzar.blogfa.com/post-161.aspx
http://www.cerm-edu.ir/article/arc/47-%

▪ معماری پارتی:
برای نمونه این سبک از معماری میتوان به معبد آناهیتا در کنگاور، کوه خواجه در سیستان، آتشکده فیروزآباد، بازه هور در نزدیکی نیشابور، کاخ سروستان و کاخ قصر شیرین در داخل ایران اشاره کرد. طاق کسری در نزدیکی بغداد، کاخ الحضرا، مجموعه فسا و کاخ آشور از نمونه‌های دیگر این سبک معماری هستند که خارج از مرز جغرافیایی ایران امروزی قرار دارند. شاید بتوان گفت آنچه که ما معماری پارتی می‌نامیم، نه معماری یونانی است و نه معماری هخامنشی. در این دوران معماران به نوآوری بزرگی در طول تاریخ بشری دست یافتند که همان پوشش‌های طاقی در دهانه‌های بزرگ و گنبدها در زمینه چهارگوش است.
http://ravagh-manzar.blogfa.com/post-161.aspx
http://www.cerm-edu.ir/article/arc/47-%
▪ شیوه خراسانی:
از این شیوه نیز اطلاعات کمی در دست است،و ناگزیر به بیان نمونه هایی بارز از این سبک اکتفا می کنیم.
مسجد جامع فهرج، تاریخانه دامغان؛ مسجد جامع اصفهان؛ مسجد جامع اردستان؛ مسجد جامع نایین و مسجد جامع نیریز از مثال‌های این شیوه معماری هستند.
یکی از نمونه‌های ساختمان‌هایی که در شیوه خراسانی پدیدار شد و در معماری ایران جایگاه ارجمندی پیدا کرد، مسجد است. از ویژگی‌های این شیوه سادگی بسیار در طراحی؛ پرهیز از بیهودگی؛ مردم‌محوری و بهره‌گیری از مصالح بومی است.
http://ravagh-manzar.blogfa.com/post-161.aspx
http://www.cerm-edu.ir/article/arc/47-%
شیوه رازیسبک شناسی معماری ایران
شیوهٔ رازی، شیوه‌ای در معماری ایرانی است که مربوط به سدهٔ پنجم تا آغاز سدهٔ هفتم(سامانیان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان) می‌باشد.
معماری این دوره را می‌توان مجموعه‌ای از تمام معماری‌های گذشته ایران دانست در این زمان بود که ادبیات ایران نیز زنده گشت و فردوسی شاهنامه را برای ایرانیان به جا گذاشت که یکی از پر افتخار ترین آثار ادبی ایران است. معماری نیز در این دوره با نغز کاری پارسی، شکوه و عظمت پارتی و ریزه کاری خراسانی همراه بود.
معماری در این دوره مشخصات معماری گذشته را در کار بری‌های جدید به کار برد در این دوره با فراوانی‌های انواع معماری روبرو هستیم که در آنها از معماری‌های قبل از اسلام الگو گرفته شده و ساخته گردیده‌اند. درواقع با تشکیل حکومت سامانیان در شرق امپراطوری اعراب، اولین حکومت نیمه مستقل ایرانی تشکیل شدحکومت طولانی و نسبتا طولانی این دولت باعث گردیدتا نهضتی آغاز شود که به درستی از سوی بسیاری از محققین به عنوان تجدید حیات علمی و ادبی ایران دوره اسلامی نامگذاری شده‌است که در حدود چهار قرن که با دولت سامانیان آغاز و حضیض آن با دولت خوارزمشاهیان است.
علت وقوع چنین نهضتی، که حدود چهار قرن قبل از این در چین آغاز شد و چهار قرن بعد از افول آن در اروپا تحت رنسانس آغاز شد، را مورخین و جامعه شناسان چنین متذکر شده اند:
• به هم ریختن نظام کاستی و جایگزین شدن جهان بینی اسلامی به جای تقسیم ارثی و اجتماعی کار، موقعیت اجتماعی و روابط ناشی از آنها
• آمیخته شدن تمدنها متفاوت، یونانی و مصری از یک سو و هندی و ایرانی از سوی دیگر در معجونی از فرهنگها محلی از بلخ تا اندلس چون ماده خام در تفکر و جهان بینی اسلامی به هم جوش می‌خورد. و تمدن و هنر اسلامی را پایه گذاری میکند و تمدن و هنری که بنا به مورد خاص و بخصوص در ایران سبب تجدید حیاط علمی و ادبی و هنری و رجوع به سنتها و رفتار‌های کهن می‌گردد.
• اختراع کاغذ در چین و رسیدن آن در قرن اول هجری قمری به سمرقند که موجب تکوین و تکثیر نظریه‌ها گردید
• امکان برخورد آزاد عقاید مختلف با یکدیگر بخصوصو در قرن دوم هجری قمری و نظریه پردازیهایی که در همه زمینه‌ها، علی رغم ستیزهای عقیدتی وجود ‌داشت.
شاید بتوان چنین گفت که در این دوره، در سر هوای بازگرداندن ایران به قدرت ساسانی را داشتند و سعی بر آن داشتند که در معماری که در این دوران به جا می‌گذاشتند در واقع اشکال و ترکیبات هندسی بنا برای بیان قدرت و بقا به کار گرفته شود و نهایت سعی را در ایجاد ارزشهای شکلی ماندگار و بی نظیر به عمل می‌آوردند
در معمار ی این دوره عملا با توجه به موارد بالا با گوناگونی بناها روبرو هستیم در این دوره همانند دوره‌های قبل از اسلام مدرسه به عنوان بنایی جدا وارد معماری شد و بناهای چهار ایوانی نیز از نو زنده شده و تز ئینات نیز به بناها باز گردانده شد. می‌توان دستاور‌های معماری این دوره رابه صورت زیر دانست.
پدید آمدن ساختمان با کارکردهای متفاوت همچون مدارس، آرمگاهها و...
• استفاده از طرح چهار ایوانی در بناها
• استفاده از تاقهای چهار بخش، کاربندی، تاق کلنبو و تاق چهار ترک
• ساخت گنبد به روشهای مختلف همچون گنبد رک و گسسته ناری و ابداع گنبد دوپوسته و گنبد ترکین با تویزه
• استفاده دوباره از مصالح مرغوب در بناها
• به کاربردن آجر پیشبر به دو صورت لعاب دار و بی لعاب
• ابداع شیوه معقلی که گره سازی با آجر و کاشی است
• به کار بردن نگاره‌های آجری با خطوط شکسته و مستقیم
• به کار بردن انواع گچ بری‌ها در بناها
آنچه مسلم است دوره رازی را می‌توان رنسانسی برای ایران قدیم دانست که متاسفانه با حمله مغول به این کشور اکثر آثار این دوره نابود گردید و باز در ایران وقفه‌ای در امر هنر و معماری پیش آمد که این بار توسط اقوام وحشی تاتار به وقوع پیوست.
پانویس
1. ↑ سبک شناسی معماری ایران نوشته دکتر محمد کریم پیرنیا ص۱۵۸
2. ↑ کتاب از شار تا شهر، نوشته دکتر سید محسن حبیبی، ص 60
3. ↑ کتاب از شار تا شهر، نوشته دکتر سید محسن حبیبی، ص 61
4. ↑ کتاب هنر هندسه نوشته محمود توسلی ص 63-65
5. ↑ کتاب تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی نوشته محمد یوسف کیانی ص 54-55
6. ↑ کتاب سبک شناسی معماری ایران نوشته دکتر محمد کریم پیرنیا ص162-

▪ یادگارهای این شیوه:
گنبد قابوس، مسجد جامع اصفهان (آغاز طرح چهار‌ایوانی)؛ مسجد جامع زواره؛ مسجد جامع اردستان (افزوده‌ها)؛ گنبد سرخ مراغه؛ رباط شرف؛ برج‌های خرقان و مقبره امیر اسماعیل سامانی در بخارا با این شیوه بنا شده‌اند.
شیوه معماری رازی همه ویژگی‌های خوب شیوه‌های پیشین را به بهترین گونه داراست. نغزکاری شیوه پارسی، شکوه شیوه پارتی و ریزه‌کاری شیوه خراسانی در شیوه معماری رازی با هم می‌پیوندند.
http://ravagh-manzar.blogfa.com/post-161.aspx
http://www.cerm-edu.ir/article/arc/47-%
شیوه آذری
آذری، سبکی در معماری اسلامی ایران، منسوب به اذربایجان، مشهور به سبک مغول یا ایرانی ـ مغول و مقارن با دورۀ حکومت ایلخانان بر ایران (654-736ق/1256-1336م) است. باتوجه به مشخصات تاریخی، جغرافیایی، ویژگیهای معماری و بناهای بازماندۀ منسوب به سبک آذری می‎توان آن را بر معماری اسلامی ایران در دورۀ ایلخانی (مغول) منطبق ساخت. به نظر پیرنیا پس از استقرار هولاکو در مراغه (657ق/1259م) معماری ایران جان تازه‎ای گرفت و سبک آذری در پی دگرگونیهایی که بر اثر اوضاع سیاسی، اجتماعی و اقتصادیِ حکم بر جامعه، در سبک رازی (معماری دورۀ سلجوقی) پدید آمد، از مراغه آغاز شد و با نام سبک مغولی راه تبریز و سلطانیه را پیموده و به سراسر ایران و خارج ایران نفوذ کرد و روز به روز آراسته‎تر شد تا در اوج درخشش خود شاهکارهای روزگار فرزندان تیمور و به ویژه شاهرخ (807-850ق/1404-1446م) را پدید آورد (سبک‎شناسی معماری ایران ،45). از این سخن پیرنیا و قراین دیگر در دو مقالۀ وی، چون ذکر مقبرۀ، شیخ‎صفیّ‎الدین اردبیلی و مسجد گوهرشاد و برخی دیگر از آثار دورۀ پس از ایلخانی در جزو بناهای سبک آذری، آشکارا برمی‎آید که او سبک آذری را بر معماری دو دورۀ ایلخانی و تیموری منطبق می‎سازد، درحالیکه غالب پژوهشگران، هنر و معماری دو دورۀ مغول (ایلخانی) و تیموری را جدا از یکدیگر و به‎سان دو دورۀ مختلف به بحث کشیده‎اند، حتی کونل که از این دوره زیر یک عنوان، سبک ایرانی ـ مغول، گفت‎وگو کرده، توجه دارد که در اینجا دو دورۀ متوالی با فاصلۀ زمانی کوتاه قابل تشخیص است که به عقیدۀ وی در دورۀ نخست که مربوط به ایلخانان است عنصر مغولی بر کارهای هنری ایران تأثیر می‎گذارد و در دورۀ دوم که عنصر مغولی در فرهنگ ایران حل و هضم می‎شود سبک تیموری ارزش و اعتبار می‎یابد (ص 94). اما به هر حال باید این واقعیت را در اینجا پذیرفت که گرچه دورۀ ایلخانی با مرگ آخرین پادشاه مقتدر این سلسله، ابوسعید، در 736ق/1335م پایان می‎یابد، ولی چون مرگ او «نه در فعالیت ساختمانی وقفه ایجاد کرد و نه در سبک معماری» (ویلبر، 105) ساختمانهای بقیۀ سدۀ 8ق/14م را نیز می‎توان جزو این دوره و سبک به شمار آورد. وجه تسمیه: پیرنیا به وجه تسمیۀ این سبک تصریح نمی‎کند، ولی با توجه به این جمله‎ها می‎توان به علت این نامگذاری پی برد: این سبک «با آمیزش و ترکیب و تلفیق معماری جنوب و سنتها و روشهایی که از روزگاران کهن، بومیِ آذربایجان شده بود» پدید امد و «به حق نام آذری گرفت» (پیرنیا، «سبک آذری»، 55)، اما وی روشن نمی‎سازد که این سبک کی و از سوی چه کسی و در کجا نام «آذری» گرفته و در کدام متن کهن یا نو به کار رفته است. البته توجه و اشاره به «معماری بومی آذربایجان» در نوشته‎های دیگر پژوهشگران بی‎سابقه نیست. پیش از پیرنیا، آندره گدار در گفت‎وگو از مقابر مراغه، که در نیمۀ دوم قرن 6ق/12م (پیش از یورش مغول) ساخته شده‎اند تعبیر «نوع ساختمانهای آذربایجان» و «معماری آذربایجان» را به کار برده است (ص 426). همچنین وی در گفت‎وگو از آرامگاه الجایتو (سلطان‎محمد خدابنده)، بنا‎ترین اثر معماری عصر ایلخانان، به «ابنیۀ پیشین آذربایجان» و «معماری قدیمی آذربایجانی» عنایت داشته است (همو، 433).
خاستگاه: برخی از محققان چون عباس اقبال معتقدند روابط میان جهان اسلام و چین (مرکز حکومت خان مغول) که از روزگار هولاکو آغاز گردید، تأثیرات متقابلی در معماری جهان اسلام داشت، «یکی شکل گنبدهاست که در مقابر و مساجد کاملاً از معابد چینی و بودایی تقلید شده، دیگر رنگ آبی شفاف در کاشی‎کاری و پوشاندن خِارج گنبدها از کاشیهای کبود براق، تأثیر شکل یورتها در مقبرۀ مشهور به دختر هولاکو واقع در مراغه از همه‎جا نمایان‎تر است» (اقبال، 564؛ قس: حسن، 30، 48؛ الالفی، 210؛ پرایس، 101؛ دیماند، 188). ارنست کونل نیز از سرازیر شدن سیل‎وار طرحهایی از شرق آسیا به ایران و کشورهای مجاور و تأثیر عنصر مغولی بر هنر ایران در روزگار ایلخانان سخن گفته است، ولی افزوده»: «ابداعات و تکامل گذشتۀ آن، آن قدر نیرومند بود

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  30  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله کارخانجات و کارگاههای جدید در مهاجا

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله کارخانجات و کارگاههای جدید در مهاجا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

خلاصه تحقیق:
که علیرغم تلاش مسئولین لجستگی در بهینه سازی این قسمت آنطور که انتظار می رفت این کارخانه ها نتوانسته اند به نحو شایسته ای در پشتیبانی لجستکی یگانهای نهاجا و همسو با سایر یگانهای پشتیبانی کننده حرکت نمایند. لذا موضوع انتخابی این تحقیق وضعیت کارخانجات موجود در نهاجا میباشد و در این رابطه تعیین عوامل مؤثر در کاهش کارآئی کارخانجات موجود در نهاجا مورد مطالعه قرار گرفته است و بر این اساس عواملی چون تجهیزات موجود، ساختار سازمانی، وضعیت ایمنی و وضعیت آموزش فعلی کارکنان بعنوان متغیرهای مستقل انتخاب و کاهش کارآئی کارخانجات بعنوان متغیر تابع (وابسته) درنظر گرفته شدند. فرضیه های مورد مطالعه در این تحقیق به شرح زیر می باشد.
1- میزان آموزشهای ارائه شده به کارکنان کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات کارخانجات موثر است.
2- میزان تجهیزات واگذاری به کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات مؤثر است.
3- میزان ایمنی اعمال شده در سطح کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات موثر است.
4- میزان آگاهی مدیران کارخانجات در بالارفتن کارآئی کارخانجات فراتر است.
5- ساختاری سازمانی کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات موثر است.
اهداف تعیین شده در این تحقیق به شرح زیر میباشد.
1- تعیین میزان بار دفتر آموزش ارائه شده به کارکنان کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات.
2- تعیین میزان تاثیر تجهیزات واگذار شده به کارخانجات در بالا رفتن کارآئی آنها
3- تعیین میزان تاثیر آگاهی مدیران کارخانجات در کارآئی کارخانجات
4- تعیین میزان ساختار سازمانی کارخانجات در کارآئی آنها
5- تعیین میزان تاثیر ایمنی کارخانجات در اجرای کارآئی کارخانجات نهاجا
برااس متغیرها و فضیه های معرفی شده پرسشنامه ای به تعداد 11 سؤال 5 گزینه ای تنظیم و بین 30 نفر از مسئولین و متخصصین دست اندر کار کارخانجات نهاجا توزیع گردید و پس از تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات که با استفاده از جداول، نمودار، میانگین، انحراف معیار و آزمون (مجذور خی دو) انجام شد مشخص گردید که متغیرهای ذکر شده در کارآئی کارخانجات تاثیر دارند و فرضیه ها تدوین شده مورد تایید قرار گرفتند و از طرفی آزمون (مجذور خی دو) نشان داد که یک رابطه معنی داری از نظر آماری بین تفاوت فراوانیهای مشاهده شده و مورد انتظار در هر یک از پاسخهای سئوالات پرسشنامه وجود دارد که بر این اساس نتایج حاصله به شرح زیر می باشد.
با تجزیه و تحلیل سئوالات نشان می دهد که میزان لاموزش ارائه شده به کارکنان در حد خیلی کم و تا حدودی وضعیت در سیستم آموزش وجود دارد و هم چنین در مورد میزان تجهیزات واگذاری مشخص گردید که 7/66 درصد معتقد هستند که تجیزات واگذاری در حد کم و تا حدودی میباشد که نشاندهنده ضعف در فراهم نمودن تجهیزات در کارخانجات ذوب آهن میباشد و هم چنین 3/77% معتقد هستند که تجهیزات کارخانجات قالب سازی در حد کم و تا حدودی که اینهم نشاندهنده ضعف در میزان تجهیزات موجود در این کارخانه می باشد.
و 7/76 درصد معتقد بودند که ایمنی کارخانجات در حد کم و تا حدودی میباشد که نشاندهنده صنعت های ایمنی کارخانجات ذوب فلزلت نهاجا می باشد. و 3/73 درصد متقد بودند که ایمنی کارخانجات قالب سازی و تراشکاری در حد کم و تا حدودی میباشد مه فقدان ایمنی کافی را در تین بخش نشان می دهد.
و 4/83 درصد معتقد بودند که وضعیت آموزشی کارخانه ذوب فلزات در حد کم و خیلی کم میباشد و هم چنین 90% معتقد بودند که آموزش در کارخانه تراشکاری و قالب سازی در حد کم و خیلی کم میباشد که نشاندهنده ضعف آموزشی در این کارخانجات می باشد.
و 3/83 درصد معتقد بودند که نحوه مدیریت و توان مدیران در حد کم و خیلی کم میباشد (ث) که نشان از ضعف مدیریت در این کارخانجات میرود.
و پیشنهادات در مورد برطرف کردن نارسائیها در این تحقیق ارائه گردید که در فصل پنجم به آنها اشاره گردیده است.

تشکر و قدردانی:
من یشکر المخلوق ام یشکر الخالق
کسی که از مخلوقات خدا تشکر نکند، شکر خدا را نیز نکرده است.
لازم می دانم مراتب قدرشناسی و امتنان خدا را از زحمات و راهنمائیهای بیدریغ اساتیدراهنماو مشاور جنب سرهنگ محمدرضا و جناب سرهنگ علی نوروزخانی که با رهنمودهای مفید و ارزشمندشان باعث پربارشدن این پایان نامه گردیده است اعلام دارم و هم چنین مراتب سپاسگذاری خود را از فرمانده محترم رانوس آجا امیر سرتیپ حسین – جوانمرد و معاونت محترم آموزش امیر سرتیپ مروت – آزادبخت و ریاست محترم گروه امیرسرتیپ یداله – حسینی که به جهت زحمات بی شائبه ای که در امر آموزش متحمل می گردند تقدیم دارم.
لازم میدانم از سازمانها و سایر افرادی که مرا در امر تهیه این پایان نامه مساعدت کردند و نیز خانواده ام که با صبر و شکیبائی خود مرا یاری نمودند نهایت تشکر و قدردانی را بعمل آورم.

فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: مقدمه
بخش اول: مقدمه
بخش دوم: بیان و تشریح مسئله مورد تحقیق
بخش سوم: هدف از انجام تحقیق
بخش چهارم: اهمیت موضوع مورد مطالعه
بخش پنجم: زمینه ها و فرضیه های اهم
فصل دوم: مطالعه منابع
بخش اول, مطالعه تحقیقهای انجام شده قبلی
بخش دوم: مصاحبه با افراد صاحب نظر
بخش سوم: مطالعه منابع و مدارک مرتبط با موضوع تحقیق
فصل سوم: روش اجرایی تحقیق
بخش اول: جامعه مورد تحقیق
بخش دوم: نمونه و رفتارهای نمونه گیری
بخش سوم: تعاریف عملیاتی متغیرهای مورد تحقیق
بخش چهارم: تعیین روش های جمع آوری اطلاعات مورد نیاز
بخش پنجم: روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات:
فصل پنجم: نتایج پیشنهادات و محدودیتها در عمل
بخش اول: نتایج
بخش دوم: پیشنهادات
بخش سوم: محدودیتها در عمل
پیوست ها:
پرسشنامه
فهرست منابع

فهرست نمودار
عناوین صفحه
1- نمودار شماره
2- نمودار شماره

فهرست جداول
عناوین صفحه
1- جدول شماره

بیوگرافی محقق
1- درجه و رسته: سرهنگ خلبان
2- نام و نشان:
3- تاریخ تولد
4- محل تولد
5- تاریخ ورود به خدمت
6- تحصیلات
الف) غیرنظامی:
ب) دیپلم طبیعی
ج) لیسانس
د) نظامی
1)
2)
7- دوره های طی شده
الف –
ب –
پ –
ت –
8- مشاغل:
الف –
ب –
پ –
ت –
ث –
ج –

فصل اول:
مقدمه

بخش اول: مقدمه
بخش دوم: بیان و تشریح مأمور در تحقیق
بخش سوم: هدف از انجام تحقیق
بخش چهارم: اهمیت موضوع مورد مطالعه
بخش پنجم: فرضیه ها و فرضیه هیا اهم

فصل اول: مقدمه
بخش اول: مقدمه
حیات نظامی ملتها ثمره کوششها و تلاشهای آن در راه توسعه و تعالی تجهیزات و ابزارهای به کار گرفته شده در جنگها و دفاع از سرزمین خود بوده است و از طرفی جوامعی توانسته اند بهترین و بیشترین استفاده از امنیت جامعه خود را به برند که بیشترین تلاش آنها در حفظ و نگهداری و توسعه تکنولوژی سلاحهای دفاعی خود نموده اند.
و اغلب مشکلاتی که از ناحیه امنیتی یک کشور را تهدید میکند فقدان سلاحهایی است که در مقابل تجاوزات دشمن قابلیت انعطاف نداشته وفرصتها را در زمانی که میتوانستند به توسعه سلاحهای تکنولوژی و دفاعی بپردازند از دست داده اند. و یا در نگهداری تجهیزات خود کوتاهی نموده اند و رکود در پیشرفت.
و از جهتی امروزه ارتش های بزرگ دنیا شالوده و اسا قدرت رزمی خود را بر پایه پیشرفت صنایع و کارخانجات پشتیبانی کننده و قدرت نگهداری از تجهیزات بنا نهادند، این ارتش ها اخیراً سرمایه گذاری عظیمی برای طراحی و بکارگیری تکنولوژی در کارخانجات و کارگاههای تعمیراتی خود نموده و با این روش توانسته اند تا حدودی نقاط ضعف موارد تعمیراتی خود را برطرف نمایند. قدرت نگهداری یک نیرو زمانی نقش حیاتی می یابد که تحت محاصره اقتصادی قرار گیرد و صنایع پشتیبانی لجیستیکی آن کشور را از طرف کشورهای سازنده سلاحها دچار نحریم تسلیحاتی شود. کشور ما نیز از تبتدای جنگ تحمیلی تحت تحریم تسلیحاتی قرار گرفته و بعلت تحریم های بوجود آمده که خجم زیادی از تجهیزات نهاجا بخصوص تجهیزات آفندی (هواپیماها) و پدافنذی (رادارها، تجهیزات و توپهای زمین به هوا) که اکثراً ساخت کشورهیا غربی علی الخصوص امریکا بوده زویم گیر شده اند. علی رغم اینکه در طول جنگ تحمیلی و بعد از آن توانستیم دشمنان را از رسیدن به اهدافشان ناکام بنمائیم اما کاملاً نتوانستیم به سامان دادن بعضی از واحدهای پشتیبانی کننده ازجمله کارخاتجات نهاجا آنطور که شایسته است بپردازیم و نارسائیهای موجود را مرتفع نمائیم.
و عواملی وجود داشته و دارند که در کاهش کارآئی این کارخانجات موثر بوده و تاکنون چاره یا اندیشیده شنده است و فقدان تجهیزات مورد نیاز و شعبات مورد نیاز و نبودن یک ساختار سازمانی مناسب و نبودن یک مدیریت توانمند و فقدان یک سیستم ایمنی مناسب در محیط کارخانجات و فقدان آموزش های مورد لزوم کارکنان کارخانجات متغیرهایی هستند که در کاهش کارآئی مؤثر هستند و محقق در صدد است این نارسائیها را از نزدیک مورد ارزیابی قرار داده و جهت مرتفع کردن این مشکلات راه کارهائی ارائه نمایند باشد تا در هرچه بهینه استفاده نمودن از این کارخانجات بتواند در پشتیبانی لجستیکی یگانهای نهاجا در نهایت بالا رفتن توان عملیاتی نهاجا میباشد مؤثر افتد.

بخش دوم: بیان و تشریح مسأله مورد تحقیق
الف- تشریح مسئله: در نیروی هوائی کارخانجاتی در ابعاد مختلف وجود دارند که هرکدام به نحوی در پشتیبانی یگانهای تعمیر و نگهداری نهاجا مؤثر میباشند بخصوص کارخانجاتی که مورد بحث هستند در فرماندهی لجستیکی نهاجا وجود دارند و عمدتاً در راستای ساخت قطعات مورد نیاز یگانهای نهاجا و ریخته گری و قالب سازی و تراشکاری اقلامی که مورد نیاز نهاجا میباشند فعالیت میکنند.
بدلیل ذاتی این قسمت ها و نوع کاری که انجام می دهند به مهارتهای خاص و مدیریت خاص و ایمنی مطابق استاندارد و تجهیزات خاص و مسائل دیگر را میطلبد تا بتواند از حداکثر ظرفیت آنها استفاده گردد.
و استفاده بهینه از این کارخانجات با توجه به وضعیت حاکم بر نیروهای مسلح بخصوص نیروی هوائی در وضعیت فعلی که با تحریم اقتصادی دولتی که این سلاحها را در اختیار نهاجا قرار داده اند مواجه میباشد اولویت اجتناب ناپذیرند اما این کارخانجات علی رغم فعالیتهای چشم گیری که انجام داده اند آلانطور که انتظار می رفت و مورد نظر بود بعلت مشکلات نتوانسته اند بهره مورد نظر را ارائه نمایند و بعضاً در فراهم کردن نیازمندی هالی نهاجا ناتوان بوده اند فلذا خواهان بررسی در رابطه با عواملی است که در صورت رفع آن بتوان اقدام موثر در جهت بالا بردن توانائی تعمیراتی و لجستیکی کارخانجات ایجاد نمود.

ب- تعیین حدود مسئله (سئوالات تحقیق)
1- آیا فقدان تجهیزات موجود باعث کاهش کارآئی کارخانجات نهاجا گردیده است.
2- آیا ساختار سازمانی فعلی کارخانجات باعث کاهش کارآئی کارخانجات نهاجا گردیده است.
3- آیا وضعیت مدیریت فعلی باعث کاهش کارآئی کارخانجات نهاجا گردیده است.
4- آیا وضعیت ایمنی کارخانجات باعث کاهش کارآئی کارخانجات نهاجا گردیده است.
5- آیا وضعیت آموزش فعلی مارکنان کارخانجات باعث کاهش کارآئی کارخانجات نهاجا گردیده است.

ج- بیان مسئله:
تأثیر عوامل (تجهیزات موجود، ساختار سازمانی، وضعیت مدیریت، وضعیت ایمنی و وضعیت آموزش فعلی) در کاهش کارآئی کارخانجات موجود در نهاجا چگونه بوده است.

بخش سوم: هدف از انجام تحقیق:
الف – هدف کلی:
هدف کلی از انجام این تحقیق تعیین تأثیر عوامل (تجهیزات، ساختار سازمانی، وضعیت مدیریت، وضعیت ایمنی، وضعیت آموزش فعلی) در کاهش توان کارخانجات نهاجا می باشد.
ب- اهداف اجرائی:
در اخداف اجرائی سعی گردیده است وضعیت و عوامل کاهش توان کارخانجات مورد بررسی قرار گیرد. که این اهداف عبارتند از:
(1) تعیین میزان تأثیر تجهیزات موجود و کاهش کارآئی کارخانجات نهاجا
(2) تعیین میزان تاثیر ساختار سازمانی فعلی کارخانجات در کاهش کارآئی آنها
(3) تعیین میزان تأثیر وضعیت فعلی مدیریت در کاهش کارآئی کارخانجات نهاجا
(4) تعیین میزان تأثیر ایمنی فعلی کارخانجات در کاهش کارآئی آنها
(5) تعیین میزان تأثیر آموزش فعلی کارکنان کارخانجات در کاهش کارآئی آنها
بخش چهارم: اهمیت موضوع مورد مطالعه
جمهوری اسلامی ایران از نظر منابع انرژی یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان می باشد و به علت قرار گرفتن در منطقه ای پرآشوب خاورمیانه و دارا بودن موقعیت عالی ژئوپولتیک از گذشته هیا دور همواره مورد توجه قدرتهای بزرگ استعماری بوده است. و لذا استقلال نظامی و وجود یک نیروی نظامی قدرتمند به منظور جلوگیری از مطامع بیکانگان بسیار مهم بوده و در این راستا نیروی هوائی که یک نیروی نظامی جهت حراست از آسمان کشور میباشد آمادگی این نیرو بسیار حائز اهمیت بوده و در این راستا هر اندازه تجهیزات آفندی و پدافندی در وضعیت مطلوبتری باشند این نیرو قادر به اجرای بهتر مأموریت خود خواهد بود.
از طرفی اهمیت تعمیر و نگهداری و نقش یگانهای پشتیبانی کننده ازجمله کارخانجات نهاجا زمانی که محاصره اقتصادی در کشور حاکم باشد بسیار حائز اهمیت بود.
در صورتیکه محقق بتواند عواملی را که باعث ضعف و رکودکاری یگانهای پشتیبانی کننده ازجمله کارخانجات در نهاجا گردیده مورد بررسی قرار دهد و بمنظور برطرف آنها راه کارهای مناسبی ارائه دهد می توان امیدوار بود که نهاجا با تکیه بر توان خود در هر زمان بخصوص در زمان محاصره اقتصادی تا حد زیاد تجهیزات خود را سرپا نگه داشته و باعث بالا رفتن نتوان عملیاتی نهاجا گردد.

بخش پنجم: فرضیه ها و فرضیه های اهم
الف- فرضیه ها
1- میزان آموزشهای ارائه شده به کارکنان کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات موثر است.
2- میزان تجهیزات واگذاری به کارخانجات در بالا رفتن کارآئی موثر است.
3- میزان ایمنی اعمال شده در سطح کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات مؤثر است.
4- میزان آگاهی مدیران کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات مؤثر است.
5- ساختار سازمانی کارخانجات در بالا رفتن کارآئی کارخانجات موثر است.

ب- فرضیه های اهم:
بعلت اهمیت فرضیه های فوق کلیه آنها جزو فرضیه های اهم منظور میگردند.

فصل دوم:
مطالعه منابع

بخش اول: مطالعه تحقیقهای انجام شده قبلی
بخش دوم: مصاحبه با افراد صاحب نظر
بخش سوم: مطالعه منابع و مدارک و مقالات مرتبط با موضوع و مسئله مورد تحقیق

فصل دوم: مطالعه منابع
بخش اول: مطالعه تحقیقهای انجام شده قبلی
با نگرش به بررسی های انجام شده از آرشیو پایان نامه های دانشجویان در دافوس هیچگونه موردی که مشابه موضوع تحقیقی اینجانب باشد جهت بهره برداری بدست نیامد.

بخش دوم: مصاحبه با افراد صاحبنظر
بمنظور دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با موضوع تحقیقی مصاحبه ای با تنی چند از مسئولین و صاحبنظران انجام گردید که در ذیل ملاحظه می فرمائید.
از سرهنگ فرج الله – مرادی جانشین محترم آمادگاه تعمیر و نگهداری نهاجا سئوال گردید.
سئوال – به نظر جنابعالی چه عواملی می توانند در اجرای فعالیت های کارخانجات مؤثر باشند.
کارخانجات فعلی نهاجا در موقعیت فعلی با توجه به محاصره اقتصادی میتواند نقش عمده یا را در پشتیبانی از یگانهای لجستیکی بعمل آورند. اما بدلیل اینکه این کارخانه ها بسیار قدیمی بوده و تجهیزات مدرن مطابق روز جایگزین نشده و از طرفی کارکنان این کارخانه بعلت قدیمی بودن و فقدان پرسنل جوان از تحرک کافی برخوردار نبوده و متخصصین مورد نیاز بخصوص در بعد متخصصین دانشگاهی بسیار محدود و انحصاراً از پرسنل وظیفه استفاده میگردند که اینها هم بسیار محدود هستند و تغییر نیافتن سیستم ایمنی و نیاز مبرم به این کارخانه ها محدودیتی را بوجود آورده بطریقی که فرضاً در کارخانه ذوب فلزات بعلت آلودگی بیش از حد کارخانه تعدادی از پرسنل دچار ناراحتی تنفسی گردیده و کارآئی خود را از دست داده اند.
و هم چنین در بعد فراگیری آموزشهای مدرن بعلت محدودیت پرسنل و نبودن امکانات آنطور که لازم است اقدام نمی گردد و امیدواریم که امکانات مورد لزوم فراهم گردد بخصوص بودجه و اعتبارات مورد نیاز تأمین گردد تا بهبودی در فعالیت های این کارخانه بوجود آید.
سئوال دوم: به نظر جضرتعالی کمبودهای این کارخانجات را در شرایط فعلی چگونه ارزیابی میکنید.
پتسخ: کمبودهای این کارخانه ها در وحله اول عدم وجود مهندسین مورد نیاز و فقدان کارگاههائی که بایستی بمنظور تکمیل کارها و استاندارد بودن اقلام بعمل آید و از نظر متالوژی که ضرورت یک کارخانه بوده بعلت فقدان فقدان تجهیزات آزمایشگاهی و متخصصین تقریباً در حال بسیار ضعیف عمل میکند. و بعلت عدم تماس با کارخانه های بسیار از از زمان و حتی سازکمان های نظامی مثل صنایع دفاعی از نقاط قوت و ضعف آنها نیاز آگاهی چندانی وجود ندارد. و از طرفی چون یک ارتباط سازمانی مناسبی بین این کارخانه و جهاد خودکفایی وجود ندارد لذا همسوئی فعالیت یعنی از قسمت ها بعضاً مشهود بوده است.
از سرهنگ ناصر – ادیبی جانشین معاونت تعمیر و نگهداری سئوالات ذیل پرسیده شد:
1- به نظر حضرتعالی این کارخانه تا چه اندازه در پشتیبانی تعمیر و نگهداری فعالیت دارند.
پاسخ: این کارخانه ها در وضعیت فعلی قادر به انجام خدمات خوبی در جهت پشتیبانی لجستیکی از یگانهای تعمیر و نگهداری در بعد ساخت بعضی از قطعات مورد نیاز و تأمین قالب های مورد نیاز و هم چنین ساخت پمپ های صنعتتی در کارخانه ذوب فلزات و تأمین سایر نیازمندیهای یگانی تعمیراتی نهاجا بوده اند.
سئوال 2- به نظر حضرتعالی وضعیت مناسب این کارخانجات چگونه میباشد؟
این کارخانجات همانطور که در سئوال اول بعرضتان رساندن بسیار مفید هستند اما میتوان با تأمین پاره ای از نیازمندیها و نارسائیهای موجود در این کارخانه بهره بهتری گرفت. کارخانجات بعلت بافت قدیمی و پرسنل قدیمی اکثراً دارای تحصیلات در حد سیکل بوده و امروزه تکنولوژی پیشرفت نموده و نیازمند افراد مستعدتر و تواناتر بوده و در ضمن بعلت عدم وجود مهندسین مورد نیاز و نبودن متخصصین دانشگاهی بعضاً کارها با تجربه کارکنان فعالیت میکند تا با استفاده از علوم و تکنولوژی جدید..
در ثانی این کارخانجات بایستی متحول گردند از تظر تأسیساتی و ساختمانی و نصب سیستم های ایمنی تا برابر استانداردهای موجود عمل کنند اما بعلت کمبود بودجه اقدامات چمدانی انجام نگرفته در ضمن دستگاههای ساخت قطعات بهضاً بیضی تراش هنوز در این کارگاهها وجود ندارند و بعلت دستمزد کم هم تعداد زیادی از پرسنل که دارای تجارب خوبی هستند خواهان ترک خدمت هستند تا بتوانند در بازار کار بیرون فعالیت نمایند.
از جناب سرهنگ قاسم فهیمی جانشین کارخانجات نهاجا که مدت چند سالی در این قسمت بودند سئوالات ذیل بعمل آمد.
1- به نظر حضرتعالی وضعیت مدیریت کارخانجات نهاجا چگونه است.
پاسخ: در حال حاضر وضعیت کارخانه ها و مدیریت این کارخانه ها سنتی عمل میگردد در صورتیکه بخواهیم تحولی از نظر مدیریتی در این کارخانه ها بعمل آوریم بایستی از وجود مهندسین و منخصصین دانشگاهی در مدیریت این کارخانه ها استفاده نمود. زیرا ساخت قطعات در وحله اول، بایستی متالوژی گردند و وجود مهندسین متالوژ که بتوانند میزان قدرت و ترکیبات فلزات را مشخص کنند و آزمایشگاههای مجهزی که در این امر فعالیت نمایند در این مارخانجات وجود ندارد و اگر هم تا حدودی فعاتلیتی باشد بسیار محدود ناقص است. لذا این مشکل وجود دارد و آموزشهای طولی و عرضی که بتواند عمل کارکنان فعلی کارخانجات را افزایش دهد وجود ندارد و اساساً چون به آموزش بهائی داده نمیشود و بالا بردن آموزش کارکنان بعلت بها ندادن چندان رونق ندارد و پرسنل هم رغبت به این کار ندارند لذا سطح آموزش بسیار پائین است و آلودگی محیط کارخانجات باعث اختلالات در دستگاه تنفسی پرسنل هم بوجود آورده و از طرفی همسان نبودن پرداخت هزینه اضافه کار با بازار کار بیرون هم مشکل دیگری است که امکان بهره برداری بهتر از پرسنل وجود ندارد.
سئوال دوم: به نظر حضورتعالی چگونه م یتوان در بالا رفتن توان این کارخانجات اقدام نمود.
پاسخ: به نظر من ایجاد یک ساختار سازمانی مناسب که یک ارتباط معقول بین مدیریت این کارخانه ها با کلیه یگانهائی که در ساخت قطعات ارتباط دارند مثل جهاد خودکفائی و قرار گرفتن مهندسین با مهارت در رأس کارگاهها و هم چنین مکانیزه کردن و مجهز کردن کارخانه با امکانات مطابق روز مثل نصب جرثقیل های مناسب در درون کارخانهد های ذوب فلزات و ایجاد سیستم ذهکشی فنی در کارخانجات و تشکیل آزمایشگاه متالوژی و استخدام پرسنل با تحصیلات بالا و به تعداد کافی در کلیة تخصص ها و اجرای آموزشهای طولی و عرضی و ایجاد یک سیستم دستمزد مناسب با بازار کار کاربردن میتواند گام مؤثری در بالا رفتن توان این کارخانجات مورد توجه قرار گیرد.
از سرهنگ محمود محمدی که مدت چهار سال فرمانده این کارخانجات را برعهده داشته مصاحبه زیر انجام گردید که در ذیل ملاحظه می فرمائید.
سئوال: به نظر جنابعالی ئضعیت فعلی کارخانجات فرمانده لجستیکی نهاجا را چگونه ارزیابی می کنید؟
پاسخ:
اصولاً یکی از موارد اصلی و موثر در تاذمین نیازهخای نهاجا همین کارخانجات بوده که طبیعتاً نقش ارزنده اغی در آمادگی تجهیزات نهاجا را بر عهده دارد. این کارخانجات در حال حاضر انواع بمب های مشقی هواپیماهای شکاری و باک های بمب های آتش زا و هم چنین انواع قطعات که امکان تهیه آن از طریق سیستم(A.L.S) (Automatic – Logestic – system) امکان پذیر نبوده مبادرت و ساخت یا قالب ریزی آنرا انجام می دهد و کارخانه ذوب فلزات موجود هم در حال حاضر فعال بوده و کلیه قطعات ریخته گری را انجام میدهدت و از بعد تجهیزات و آموزشهای لازم و سیستم ایمنی این کارخانجات تا حدودی با کمبود و نقص وجود دارد که مقداری از آنها مرتفع شده وبعضاً مشکلاتی نیز هنوز باقی است.
سئوال دوم: به نظر جنابعالی چه عواملی می توانند در کارآئی بهتر این کارخانه ها مؤثر باشند.
همانطور که در سئوال اول بیان کردم، این کارخانه ها علی رغم تلاشهای زیاد و زحمات زیادی کهع در بهره وری آنها بعمل آمده تمت دچار مشکلاتی نیز هستند.
در صورتیکه بتوان سیستم ایمنی این کارخانجات را برابر استانداردهای بین المللی که بتواند در هر ثانیه از یک فضای 1000 متر مربعی 25 فوت مکعب هوای آلوده راغ از دریچه 2 متر در 6 متر خارج نماید میتواند در تنظیم هوای سالم کارخانه ها مؤثر باشد که فعلاً این عمل توسط فن های کوچکی که در دیواره ها وصل شده انجام میگردد که قدرت خارج نمودن هوای آلوده کارخانجان را ندارد و سیستم جرثقیل های نصب شده هم عموماً قدیمی و بعضاً دستی عمل میکنند که بایستی تعویض دو یا با دستگاههای اتوماتیک راه اندازی گردند.
تجهیزاتی که نیازمند است تا آزمایشگاه های متالوژی این کارخانه ها را فعال نماید در حال حاضر بعلت قدیمی بودن و نبودن مهندسین متخصص بصورت کانل عملیاتی نبوده و فلزات ساخته شده از نمظر متلوژی برابر استانداردهای بین المللی تنظیم وتهیه نمی گردد و نظر به قدئیمی بودن پرسنل که بعضاً از سطح تخصیلات عالی برخوردار نبوده و در بعد آموزشی هم آنطئور که لازم است پیشرفتگی حاصل نگردید و با فنون و تکنولوژی پیشرفته آشنایی چندانی وجود مدارد که اگر در این موارد اقداماتی بعمل آید قطعاً کارآئی کارخانجات بالا خواهد رفت.
و از طرفی میزان حقوق و پاداش واگذاری به این کارکنان هیچگونه مطابقتی با بازار کار بیرون وجود ندارد و بعلت پرداخت اضافه کار بسیار محدود با سطح پرداختی پائین پرسنل چنان رغبتی به کار اضافه ندارند که اینهم مشکلی است که در صورت رفع آن می توان در بهره وری هرچه بیشتر کارخانه مؤثر باشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  60  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مدیریت طرح

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله مدیریت طرح دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مدیریت طرح :
درحدود 2650 سال پیش ازمیلادمسیح ایموتزهرم پلکانی رابرای فرعون توسورتروس در سکاره مصر ساخت در حدود 150 سال بعد و به فاصله حدود 3500 کیلو متری این هرم نیاکان مردم بریتانیا ساختمانهای مدور عظیم سنگی در سرتاسرجزایر بریتانیا ساختند که معروفترین آنها ستون هنج است دو هزار وپانصد سال دیگر سپری شد تا اقوام ما یا در آمریکا ی مرکزی به صورت طبقه سیاسی نمایی در آمدند آنان چشم انداز خالی شبه جزیره یوکاتان را با معابد عظیم در چیچن ایستا، سی تیل ، اوکسمال و بسیاری از مکانهای دیگر پرکردند.
سازندگان این سازه های چشمگیر ، نخستین مدیران طرحها در جهان بودند آنان رایانه نداشتند که به ایشان کمک کند ،شیوه ارزیابی و بررسی عملکرد برنامه یا ابزارهای زمان بندی روش مسیر بحرانی را نمی شناختند در برخی موارد حتی کاغذی هم در اختیار نداشتند که برروی آن طرح ونقشه ای بکشند یا برنامه ای بنویسند با این همه آنان برخی از طرحهای پیچیده استسنایی را، با استفاده از ساده ترین ابزار ها مدیریت و اداره می کردند بنا براین مدیریت طرح دست کم به 4500 سال پیش برمی گردد با این حال نقش مدیر طرح تنها اخیراً به عنوان یک رشته تخصصی خاص خود شناخته شده است. دانشگاه ها دوره های مدیریت طرح ارائه می کنند و بسیاری از آنها هم اکنون به جای تخصص سنتی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی ، کار شناسی ارشد مدیریت طرح را پیشنهاد می کنند.

طرح چیست؟
همه جور طرح وجود دارد طرحهایی هستند که محصولات جدید تولید می کنند یک
برنامه بازاریابی را پیاده می کنند. یک ساختمان اداری بزرگ می سازند ، مدل یک خانه را تغییر می دهند چمن کاری و محوطه سازی می کنند، واکسن جدید می سازند با توجه به تنوع بی پایان طرحها ، مدیریت طرح تقریباً تخصصی جامع و فراگیر است متداولترین تعریف پذیرفته شده طرح ذیلاً بیان میشود.
طرح کاری است برای یک باربا مقاطع آغازوپایان مشخص اهداف.محدوده و(معمولاً)بوسیله مشخص روشن.
واژگان مهم این تعریف عبارتند ازبرای یک بار،مقا طع آغازوپایان مشخص ،بوسیله واهداف ومحدوده با این حساب،طرح ازفعا لیتهای مکررهمچون تولید،نظم وسازمان بخشی،امثال اینها متناسب است
تعریفی که آقای دکترجی.م.جوران کارشناس کیفیت ارایًه شده است به اعتقاد اوطرح مساًله ای است که حل آن زمان بندی می خواهداین بدان معناست که هدف ازاجرای طرح همواره آن است که مشکل ومساًای رابرای سازمان موردنظرحل کند اهمیت این تعریف درآن است که ما را مجبورمیکند به حل مشکلات ومسایًل اذعان کنیم.
مدیریت طرح چیست؟
مدیریت طرح عبارت است از برنامه ریزی ، زمان بندی ، کنترل فعالیتهای طرح برای تحقق اهداف عملکرد ، هزینه و زمان ، در محدوده کاری معین با استفاده کار آمد و سودمند از منابع به این اهداف pet که مخفف کلمه Time و Performance می گویند به اهداف فوق معمولاً اهداف خوب و سریع و ارزان هم می گویند .

این واژه های رنگین و شوق انگیز همان طور که در شکل بالا نشان داده شده است عصاره آنچه را باید مدیر طرح به آن نائل شود نشان می دهند .
آخرین جمله تعریف فوق واقعاً پر بار است . سه هدف مورد نظر باید با استفاده کار آمدوسودمندازمنابع تحقق یابند نکته مهمی در مدیریت طرح است که در عین حال اغلب اوقات نادیده گرفته می شود هر سازمانی منابعی محدود دارد و اگر مدیر طرح با مسا له اختصاصی منابع به نحوی موفقیت آمیز نپردازد آن سازمان موفق نخواهد بود . تجربه نشان داده است که در بسیاری موارد ناتوانی در تمشیت و مدیریت مناسب و مقتضی منابع یکی از متداولترین علل شکست طرح است .

خوب ، سریع ، ارزان – دو تا را انتخاب کنید .
رابطه بین این چهار متغییر در معادله زیر ارائه می شود :
(S , T ,P) =C
به عبارتی معادله می گوید که هزینه تابعی است از عملکرد ، زمان و محدوده در شرایط مطلوب می توان معادله ای واقعی نوشت که روابط ملموس را دقیقاً معین کند .عملاً ما هرگز آن رابطه دقیق را نمی دانیم نا گزیر هستیم که زمانها و هزینه ها را حدس بزنیم و بر آورد کنیم .
اکنون باید دید که در یک معدله چهار متغیره چه تعداد از این متغییرهارامی توان در اختیار گرفت ؟ طبیعتاً پاسخ سه است . نمی توان بر هر چهار متغییر استیلا داشت . (با هر احتمالی ) این چهار متغییر حقیقتاً با هم نمی خوانند وقتی سه متغییر را انتخاب می کنید متغییر چهارم چیزی خواهد بود که معادله می خواهد باشد{ نه آن چیزی که شمت می خواهید} درست آن است که متغییر چهارم تخمین زده می شود و اجازه داده شود که آن تخمین خود یک هدف باشد .
به رغم این استنباط هنوز مدیران ارشدی را می بینیم که می کوشندهمه متغییر ها را در اختیارداشته باشند یکی از ده علت متداول شکست طرح آن است که مدیران ارشد واقعیت را نمی پذیرند . در بسیاری موارد وضعی پیش می آید که طرح با هزینه ای بیش از آنچه مدیران تصور می کرده اند به پایان می رسد .
بررسی رابطه مستقیمی بین هزینه و زمان موضوع جالبی است . این مطلب در شکل 2-1 نشان داده شده است .توجه شود که نوعی دوره بهینه برای طرح وجود دارد که در آن دوره هزینه ها در کمترین میزان هستند با افزایش این دوره به دلیل کم بازدهی ، هزینه ها کم افزایش می یابند با کاهش این دوره (که به آن فشردگی طرح می گوییم ) هزینه ها افزایش می یابند زیرا معمولاً باید برای کم کردن زمان ، دستمزد های اضافی پرداخت ، وبه نقطه ای از باز ده های نزولی هم رسید.

جدول
کلیات دانش مدیریت طرح :
انجمن مدیریت طرح (PMI) Plogectmanagementinstitute .که انجمن حرفه ای و تخصصی مدیران طرح به شمار می آید ،هشت زمینه آگاهی را مشخص کرده است هر مدیر طرح با آنها تا حدودی آشنا باشد تا بتواند در کار خود موثر باشد برای آنکه موسسه مدیریت طرح کسی را به عنوان متخصص مدیریت طرح تائید کند شخص باید امتحانی را بگذراند که تمام این هشت زمینه را در بر می گیرد
 مدیریت زمان بندی (زمان) :
یعنی مدیریت طرح به منظور تحقق اهداف زمانی ، این موضوع معمولاً متضمن استفاده از روش مسیر بحرانی و یا زمان بندی های گانت است .
 مدیریت هزینه:
روشهای مورد استفاده به منظور اجرای طرح با بودجه مقرر آن .
 مدیریت کیفیت :
استفاده از ابزار ها و شیوه های مدیریت کیفیت کلی وزمینه های مربوطه در مدیریت طرحها به منظور تضمین انجام درست و مقتضی کار .

 منابع انسانی :
مدیریت جنبه انسانی طرحهامتضمنپرداختن به رفتارافراد سهیم در اجرای طرح وهمچنین جزءاداری نیروی انسانی است که مشتمل است بر حقوق ومزایا،پیروی ازمقررات دولتی درارتبات با اقتضایًات فرصتهای اشتقال برابر،وغیره.
 قرارداد/تدارکات:
مدیرطرح باید بتواند نسبت به تاًمین موادواجناس مورد نیازاقدام کندعلاوه براین هنگامی که پیمانکاران بیرونی(خارج ازطرح)بخشی ازکارطرح را انجام میدهند ممکن است نیاز به عقد قرارداد باشد.
 ارتباطات:
این موضوع متضمن داشتن مهارتهای مناسب است به منظور برقراری ارتباط با افراد مورد نظر درزمان مقتضی با بکار گیری روش مناسب گاهی ارتباطات مکتوب مناسب دارد ودراوقاتی دیگر تنها ارتباطات رودررو باید به کار گرفته شوند.
 مدیریت محدود:
محدودهً طرح همان مقدارکاری است که انجام میشود تغییرات محدوده ای خارج ازاختیار،معمولاً به تخطی از هزینه وزمانبندی منجرمی شودوهزینه وزمان طرح را بیشتر می کند.مدیران طرح باید بدانند چگونه محدودهً کار را اداره کنند تا از چنین پیامدهایی پرهیز شوند.
 مدیریت مخاطره:
(ریسک)قانون بسیار منقول مورخی می گوید که هرآغاز غلط به پایان غلط منتهی خواهد شد. این موضوع محققاً درطرحها مصداق دارد وناتوانی در اداره مدیریت مخا طرات می تواند منجربه مصایب شود.
 نظام مدیریت طرح:
برای اعمال مدیریت موفقیت آمیز برطرحها عوامل مهم معینی باید درسازمان وتشکیلات طرح لحاظ شوند. در واژگان نظامها(سیستمها) این عوامل متفقاً نظام(سیستم) مدیریت طرح را تشکیل می دهند.و هر عامل به نوبه خود یک نظام فرعی (زیر نظام)است چون تمام نظامها از نهادها ستاده ها ونوعی پردازش برای انتقال و تبدیل این نهاده هاو ستاده ها تشکیل یافته اند ، همین موضوع را می توان در مورد هر مولفه (جزء) نظام مدیریت هم اطلاق نمود .
نظام مدیریت طرح متشکل است از هفت مولفه یا نظام فرعی که در شکل ذیل نشان داده شده است .

نظام انسانی :
به دلیل بسیار ساده نظام انسانی به عنوان قاعده هرم نشان داده می شود و آن عبارت از این است که نظام انسانی احتمالاً دشوارترین جنبه مدیریت طرحهاست آنچه اصطلاحاً مهارتهای انسانی اطلاق می شود همه چیز دیگر را تقویت می کند و استحکام می بخشند در واقع هیچ یک از ابزارهای مدیریت طرح هیچ ارزشی ندارند. چنانچه کمی که باید آنها را به کار گیرد در دسترس نباشد .
به همین دلیل لازم است که مدیران طرحها در زمینه روابط درون سازمانی با کار کنان یا روابط انسانی مهارتهای بسیار داشته باشند این مهارتها مشتمل است برتوانایی هدایت و رهبری اعضای گروه مجری طرح با توانایی مذاکره و چانه زنی با مشتریان ،اعضای گروه مجری طرح ، و سایر مدیران به منظور دستیابی به عملکرد ، منابع وسایر موارد مورد نیاز با مهارتهای لازم برای تشکیل گروه ؛ با مهارتهای لازمه برقراری ارتباطات مطلوب ؛ درک چگونگی اجرای تصمیمات در گروه طرح ؛ و آگاهی بر چگونگی ایجاد انگیزه در اعضای گروه بر حسب ضرورت .
چون برنامه ریزان ، دانشمندان وسایر افراد فنی اغلب فاقد مهارتهای انسانی ارتباط با مهارتهای انسانی نیاز به آموزش داشته باشند .
نظام فرهنگی :
فرهنگ هر سازمانی معلول تلفیق ارزشها ، باورها ، نگرشها ،سنتها ،و رفتارهای اعضای آن سازمان است وقتی کسی می گوید که در این حول وحوش ما کار و آن طوری انجام نمی دهیم ضرورتاً از فرهنگ آن سازمان سخن می گویدتخطی از توقعات فرهنگی اعضای قدرتمند سازمان مشکل ساز و باعث زحمت است فرهنگ که در کشورهائی کهاز نظر فرهنگی رو به متنوع شدن هستند همین تفاوتهای فرهنگی ممکن است طرح را به شکست بکشانند به عنوان مثال یکی ازمدیران چنین حکایت می کند که همکار نقشه کشی داشته است اهل کشوری که فرهنگ مدیریتی متداول درآن کشور هنوز مستبدانه است این مدیر می کوشید که با کرکنانش خودمانی تر باشد و افراد در کارها بیشتر مشارکت کنند. بنابراین روزی از نقشه کش خواست که مسئله ای مطرح کند شخص مورد نظر به شدت به حیرت افتا د و متعجبانه گفت بنده را از این جفنگیات مشارکتی معاف کنید. اگر می خواهید من کاری بکنم، کافی است که به من بگویید چه باید بکنم.آن مدیر سر در گم از من می پرسید که چه باید بکند به او گفتم راهش این است که فعلاً باهمان منش مستبدانه و آمرانه با او برخورد کند . این چیزی است که خودش می خواهد اگر رفتاری دیگربا او شود،آن رابی احترامی نسبت به خود تلقی می کند با گذشت زمان مدیری می تواند بتدریج به سمت مشارکتی کردن کار اقدام کند قاعده کار این است باید با مردم به اقتضای جائی که می خواهید باشند .
نظام سازمان :
به منظور ایجاد هماهنگی در تلاش های افراد سازمانی تشکیل می شود که باید حدود اختیار و اقتدار مسئولیت وپاسخگویی افراد عضوئ را تعریف و مشخص کند . در بخش مربوط به کنترل (باز بینی ومهار ) است . اگر اعضای گروه طرح بی اختیار باشند در آن صورت نسبت به کارهای خود احساس مسئولیت هم نخواهند کرد ، مدیر طرح ناگزیر خواهد بود همه تصمیمها را خود اتخاذ کند .
نظام روشها :
در طرحی برای انجام کار از شیوه ها و روش شناسی های معینی استفاده می شود این روشها می توانند مشتمل باشند بر فناوری خاص ، طراحی رایانه ای شیوه ارزیابی و بررسی عملکرد (برنامه ) و زمان بندی روش مسیر بحرانی ، الگوهای تعین هزینه و نظاریر اینها آشکار است که چنانچه در اجرای طرح از روشهای مقتضی استفاده نشود تحقق اهداف دشوار خواهد بود.
نظام برنامه ریزی :
اگر چه مهارتهای انسانی موجب تحکیم و تقویت الگو (مدل ) است اما احتمالاً نظام برنامه ریزی ازهمه چیزمهمتراست.زیرااگربرنامه تدوین شده بدباشد،اجرای موفقیت آمیز طرح نا ممکن خواهد بود هر چند هم که مدیر طرح ممکن است از مهارتهای انسانی سودمند و موثر نیز بر خوردار باشد.
نظام اطلاعاتی :
نظام اطلاعاتی داده های مورد نیاز راگرد آوری می کند به طوری که مدیر طرح بداند که آیا در مسیر و به سمت هدف پیش می رود یا خیر اما این اطلاعات باید به روز باشد یکی از مشکلات برخی سازمانها آن است که اطلاعات مربوط به طرح گرد آوری می شود به رایانه اصلی سپرده می شود وسپس درچنان فواصل زمانی درازی پردازش و پخش می شود که دیگر به درد باز بینی نمی خورد .
نظام کنترل:
کنترل طرحها یکی از مسئولیتهای اصلی مدیرطرح است درواقع هدف اولیه از مدیریت آن است که مصرف وکاربرد منابع کمیاب در جهت تحقق اهداف سازمانی مطلوب ، مهار(کنترل) شود برای نیل به این منظورمدیر باید از داده های مربوط به وضعیت طرح استفاده کند تا معلوم کند آیا طرح طبق برنامه پیش می رود یا خیر . چنانچه تفاوت معنی داری ازاین لحاظ در میان باشد اقدام اصلاحی را شروع کند توجه شود که نظام پیگیری بتنهایی ، نظام بازبینی (کنترل ) نیست .
نخستین گام در برنامه ریزی : ارائه شرح مساله مدیریت طرح عبارت است از حل مساله در مقیاس کلان و این (حل مساله ) نخستین گام حد فرایند برنامه ریزی است تا هنگامی که تعریف رضایتبخشی از مساله ارائه نشده باشد.نمی توان برای انجام کارقدم برداشت ، زیرا این تعریف است که شیوه مناسب انجام کار را تعیین می کند . مثلاً پرسش بهترین راه پیاده کردن انسان در ماه چیست ؟ پرسشی بسیار کلی است .

مسائل باز وبسته:
در نوع مساله وجود دارند : مسائل باز و مسائل بسته . مساله باز مساله ای است که پاسخ یگانه درستی ندارد و حدود و مرزهای آن چالش پذیر ند . مساله بسته تنها یک جواب دارد کدام دسته از مسائل فوق بزرگترین گروه مسائل را تشکیل می دهد؟ حدس بزنید تعداد مسائل باز بیشتر از مسائل بسته است.با این حال بیشترین آموزشی که می بینیم برای این است که مسائل بسته را چگونه حل کنیم .
به سبس اینکه نظام آموزشی مابه ما می آموزاند که مسائل ارائه شده تنها یک پاسخ درست دارند که باید آن را پیدا کنیم ما به این اعتقاد مدرسه را به پایان می رسانیم که تمام مسائل جهان واقعی نزدیک شویم وبا این کار را با اکراه انجام می دهیم . هر چند که بیشترین این گونه مسائل بازند.
راجرفون انک(1983 تا 1986) پیشنهاد می کند که یک راه خروج از این بحران آن است که همواره بر یافتن پاسخ درست دوم سماجت شود .
بیشتر طرحها متضمن حل مسائل بازند یعنی این که شیوه یگانه ای برای حل آنها وجود نخواهد داشت به هر حال ممکن است برخی طرحها وجود داشته باشند که مسائل مبتلا به آنها از نوع مسائل بسته باشند .
برنامه ریزی مرحله ای :
معمولاً امکان ندارد که یک طرح بلند مدت یا تحقیقاتی را با جزئیات کامل برنامه ریزی کرد زیراهمچنان که پیشترگفته شدهیچ مدیرطرحی دوراندیشی وآینده نگری صددرصدندارد.در طرحهای تحقیقاتی شاخه های تحقیقات مشروط اند . مثلاً برمبنای نتیجه این مرحله قرار است بعد چه اقداماتی صورت بگیرد؟ به همین نحو در بسیاری از طرحهای متعارف تصمیمات متعاقب تکمیل یک مرحله از کار طرح که برکار بعدی تاثیر می گذارد اتخاذ می گردند .
تلاش در تدوین برنامه برای یک طرح بلند مدت یا جزئیات کامل تنها تلاشی بی فایده خواهد بود برای تعیین تاریخ تکمیل طرح پیش از آنکه نیازهای کامل مجموعه مورد نظر شناخته شود . برنامه ریزی مرحله ای شیوه ای واقع بینانه است که به مدیر طرح امکان می دهد تا کار برنامه ریزی را تا مرحله ای انجام دهد که در هنگام برنامه ریزی جزئیات امر برایش معلوم است . با استفاده از این شیوه حاصل هر مرحله از طرح متضمن دو سند برنامه ریزی است . یکی مربوط به برنامه مرحله و دیگری مربوط به برنامه طرح برنامه مرحله در سطح وظیفه یا بسته کاری تدوین می شود . جزئیات کاری را که باید در مرحله بعدی طرح انجام شود بیان می کند .
برنامه ریزی مرحله ای در کاملترین مفهوم خود ممکن است در برخی از محیطها مقبول واقع نشود.اغلب ضرورت دارد که پیش از شروع طرح ضرب الاجلی برای آن معین شود (مثلاً ) کارفرما می خواهد که تا تاریخ معینی در ساختمان مستقر شود.
گامهای برنامه ریزی طرح :
الگوی اعمال مدیریت بر طرحها این گامها عبارتند از :
گام یک:مفهوم کلی برای طرح ایجاد می شود ما چیزی نیاز نداریم .
گام دوم: مساله را باید طرح به حل آن بپردازد تعریف کنید (شرح مساله) .
یک شرح ماموریت برای طرح ارائه کنید .(شرح ماموریت )
گام سوم : راهبردهای جانشین برای انجام کار را فهرست کنید (فهرست راهبرد) .
گام چهارم و پنجم : بهترین راهبرد را برای طرح انتخاب کنید (شرح راهبرد طرح : تجزیه و تحلیل امکانات و تسهیلات ؛ با تجزیه وتحلیل مخاطرهبا تجزیه و تحلیل حمل ساخت محصول با تجزیه وتحلیل نتیجه .
گام ششم : یک برنامه اجرایی مفصل تدوین کنید این کار را با ساختار تفکیک کار آغاز کنید .
ب) با استفاده از ساختار تفکیک کار زمانهای منابع مورد نیاز و هزینه ها را (به اقتضای محیط خود ) برآورد کنید (بودجه نمودار مسئولیت خطی با زمانهای فعالیت).
ج) زمانبندی اصلی طرح (نمودارهای مربوط به شیوه ارزیابی فنی و روش مسیر بحرانی ویا نمودارهای گانت را تدوین کنید .
د) درباره ساختارسازمانی طرح تصمیم بگیرید (اگر امکان انتخاب داشته باشید ) می خواهید که این ساختار ماتریسی باشد یا سلسله مراتبی .
ح) دفترچه طرح را تدوین کنید.
گام هشتم: طرح را به امضای تمام شرکای طرح برسانید .
برنامه ریزی راهبردی در مدیریت طرح :
گام سوم در مدیریت طرح تدوین راهبرد برای انجام ماموریت است .
تعریف برنامه ریزی راهبردی:
واژه راهبرد اساساً واژه ای نظامی است فرهنگ انگلیسی آکسفورد درباره آن تعریف ذیل را ارائه می کند:
راهبرد: هنر پیش بینی و هدایت تحرکات و عملیات نظامی گسترده مرتبط با نبرد نظامی . روش اجرای راهکارها(تاکتیک ها ) .
راهکارها : هنراداره کردن نیروها در جنگ یا در صورت حضور فوری دشمن .
گاهی اصطلاحاًبه جای راهبرد تعبیر «برنامه بازی»را به کار می بریم و آن را شیوهای کلی برای تحقق اهداف اصلی و مهم خود می دانیم نکته مهم در اینجا آن است که تنها هنگامی می توان درباره راهبرد تصمیم گرفت که ماموریت و اهداف سازمان معلوم شده باشد تمام کار برنامه ریزی برای تحقق اهداف است و راهبرد صرفاً نمای کلی گسترده برنامه است .
به عنوان مثالهی راهبرد می توان از شیوه های موسوم به : درست بهنگام ، مهندسی مقارن یا همزمان و کارهای گروهی هدایت مستقیم وبی واسطه به عنوان راههای نیل به اهداف بازرگانی نام برد.
الگوی برنامه ریزی راهبردی :
گاههای فرعی ملحوظ در الگوی برنامه ریزی راهبردی از هیچ توالی خاصی پیروی نمی کنند در واقع این گامها تا حدودی تقابلی و تبادلی اند به طوری که اطلاعات حاصل از یک تجزیه وتحلیل ممکن است لازم باشد به گام دیگری برگردد وبا این کار اطلاعات بیشتری به دست می آید.
دو مولفه از مولفه های الگوی برنامه ریزی راهبردی که در الگوی تدوین شرح ماموریت(هم)لحاظ می شوند فوقاً (درالگویبرنامه ریزی راهبردی ) ارائه شده اند.
این مولفه ها عبارتند از شناخت توقعات علاقمندان شرکا گفته می شود. این بدان معنا است که اگر شرح ماموریت منطبق بر الگوی (ذی ربط) تدوین شده باشد ، توقعات شرکا پیشا پیش شناخته شده است . همچنین از نظر گروه ، طرح ، ممکن است اشاره به برخی از آن شرکا ئی که در الگوی برنامه ریزی راهبردی مورد اشاره قرار گرفته اند ، ضرورت داشته باشد .

در برخی از سازمانها ، انجام تجزیه و تحلیل مربوط به پایگاه اطلاعاتی به دلیل نبود داده های گذشته محدود است در چنان وضعی تجزیه وتحلیل متاثر از حافظه افراد خواهد بود و لذا در معرض همه گونه تعصبات وبی دقتی هائی قرار می گیرد . که انسانها مستعد ارتکاب به آنها هستند در استفاده از داده های مبتنی بر خاطرات باید به این گونه محدودیتها و ضعف ها توجه شود .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 28   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید