دانلود مقاله مقاله ترجمه شده خوابیدن و بیدار شدن

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله مقاله ترجمه شده خوابیدن و بیدار شدن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده
مطالب زیادی در مورد خوابیدن و بیدار شدن و سنت های اسلامی در کتب و سنت های اسلامی وجود دارد. مسلماً آموزه ها و احکام اسلام در همه جنبه های زندگی همیشه بهترین و کامل ترین کمک کننده به انسان ها بوده است. البته این احکام خیلی کامل هستند و بر مبنای طبیعت هستند؛ بنابراین بهترین آموزه ها و احکام در هر زمینه ای (و همچنین در محتوای بحث ما) را می توان به این شیوه در مورد مسئله خوابیدن و بیدار شدن اعمال کرد. همچنین در مورد طب سنتی نیز، به اختلالات خواب-بیداری توجه شده است و کتاب ها و مقالات زیادی در این زمینه نوشته شده است که اهمیت آن از این دیدگاه درک می گردد، و بنابراین دوره خواب و بیداری در محتوای طب سنتی ایرانی و هر گونه اختلال منتج برای بیماران، بعنوان حفظ کننده انرژی شناخته می شود. چون در این مورد اطلاعات جامعی وجود ندارد، بنابراین مسلم است که راهکارهای اتخاذ شده در مذهب اسلام با طب سنتی میتواند منجر به بروز نتایج کنشگرایانه شود و در نهایت هدف کاهش رنج های انسان و هزینه های اقتصادی ناشی از آن را به انجام برساند. هدف این مقاله اینست که طبقات خواب و بیداری را بر مبنای سبک زندگی اسلامی و طب سنتی ایرانی بررسی کند، و این را دو با هم ترکیب کند تا به راه حل و روش موثری برسد که میتوان آنرا برای ایجاد فرهنگ سازمانی بر مبنای فرهنگ اسلامی گسترش داد، و همچنین ایرانیانی که این اهداف برای آنها آموزنده و ارزشمند می باشد و همچنین میتوان آنرا به نسل بعدی منتقل کرد.
کلمات کلیدی: خوابیدن، بیدار شدن، سبک زندگی اسلامی، طب سنتی

مقدمه
در مکتب طب سنتی ایرانی، حفظ سلامتی در اولویت است. در طب سنتی شش اصول ضروری برای سلامتی وجود دارد که اگر این اصول بدرستی رعایت شوند فرد سلامت خود را حفظ خواهد کرد. یکی از این اصول همان خوابیدن و بیدار شدن است. اصولاً انسان ها به گونه ای ساخته شده اند که نمی توانند همیشه مشغول کار کردن باشند و برای تجدید نیرو به خواب و استراحت نیاز دارند. تعادل و خواب و بیداری برای حفظ سلامتی حائز اهمیت است. میزان خواب متوسط اعمال طبیعی هضم غذا، سوخت و ساز و دفع زهرابه ها را بهتر می سازد و به اندام مختلف بدن، از جمله مغز، نیروی تازه می بخشد. در جامعه امروزی مطابق توسعه سبک زندگی مدرن و تغییر عادات و رفتارها در افراد، هم از لحاظ احساسات و هم از لحاظ تمایلات، و دیدگاه و درک زندگی و آداب و رسوم، بخاطر تغییر در فرهنگ است. نیاز به تدریس فرهنگ اسلامی و سنت های ملی و آموزه های طب سنتی روز به روز بیشتر احساس می شود. انسان نسبت به قرن گذشته خیلی تفاوت پیدا کرده است؛ امروزه دسترسی به اطلاعات جامع آسان و امکان پذیر است. بطوریکه یک رخداد جامع در جهان در یک قالب زمانی کوتاه ایجاد می گردد و نفوذ مردم به سنت ها و آداب به یک مانع کلی تبدیل شده است که مدتهاست که ریشه در جامعه دوانده است. و مزایای مطابق برای افراد جامعه در نهایت به یک بیماری در طبقه بهداشت تبدیل شده است و سطح بالاتر آن سبب عدم هویت می گردد. این مسئله باید بصورت یک توضیح جامع و متقاعد کننده بررسی شود.
تعاریف و فهرست واژگان:
خواب: خواب یک پدیده روحی وابسته به یک فرآیند روانی-فیزیولوژیکی است. خواب باعث جدا شدن روح از بدن می شود. خواب در طب سنتی بدین صورت تعریف شده است: که خواب دارای حس روحی عقلانی است. و بدین معناست که اگر ناطق یا روح عقلانی بصورت طبیعی از حسهای بدن استفاده نمی کند که توسط خواب بوجود می آید. خواب بر دو نوع است: طبیعی و غیر طبیعی. خواب طبیعی خوابی که است که دارای میزان متوسط است و برای بدن مفید است، اما خواب غیر طبیعی برای بدن مضر است و سبب بیماری می شود.
مرض بیخوابی: بخاطر اینکه مقدار و استمرار خواب در افراد متفاوت است، بنابراین بیخوابی نیز در افراد متفاوت می باشد. این بدین معناست که خوابیدن کمتر از 7 ساعت را برای یک فرد میتوان بعنوان بیخوابی تعریف کرد، درحالیکه برای فرد دیگری این مقدار بعنوان زیاد خوابیدن در نظر گرفته شود. بنابراین نمی توان تعریف جامعی برای همه افراد بیان کرد. بیخوابی بخاطر تعداد بالایی از روانکاوی ها و استفراغ ها، گرمای زیاد بدن و تشنگی و زرداب (خصوصاً در افراد ضعیف) متداول و خطرناک است.
بیدار شدن: بیدارن شدن متضاد خوابیدن است و بصورت زیر تعریف می گردد:
که بدین معناست که بیدار شدن یک حالت طبیعی است که زندگی جسمانی را با نفوذ روح حس میکند. در حقیقت، بیدار شدن حالتی است که افراد در واکنش به محرک های حسی نسبت به محیط بروز می دهند، تا محیط اطراف خود را درک کنند و از آن آگاه باشند.
خواب آور: باید از بیخوابی طبیعی متمایز گردد که تحت نفوذ دارو ها یا بیهوش کننده ها ایجاد می گردد. علائم این خواب ها اینست که فرد به خواب کامل می رود. و در این مورد حتی قوی تر می گردد وقتی که فرد به خواب می رود و نسبت به محرک های محیطی واکنش نشان نمیدهد درحالیکه این روش در جراحی نیز کاربرد دارد. خصوصیات این نوع خواب اینست که فرد در آنها خواب نمی بیند و میتوان آنرا بر روی نواری مغزی ثبت کرد.
نیاز به خواب و بیداری:
نیاز به خواب و بیداری کاملاً ضروری است. چون همه احساسات و حرکات از نیازهای بیدار شدن هستند و بخاطر اینکه بیدار ماندن طولانی سبب اختلال تنفسی و اختلالات روانی و خستگی و یا مرگ می گردد، بنابراین نیاز به خواب کاملاً ضروری به نظر می رسد. نتیجه بخش هایی از خواب روح که از حرکات و گرمای بدن جدا شده است زمانی دوباره ایجاد می گردد که شما بیدار می شوید. باید توجه داشته که ماهیت فیزیولوژیکی خواب بر مبنای دو اصول است: 1- متوقف سازی انتشار پدیده در بخش های مغز که باعث پدیداری حالت خواب می شود، 2- خواب یک عامل تقویت کننده و نیروبخش برای مغز است. در نتیجه، خواب بخاطر توقف در بخش های مختلف مغز ایجاد می گردد و این توقف بخش های مختلف مغز را ترمیم می کند که در هنگام بیداری از کار افتاده اند.
ماهیت خواب:
مدتهای طولانی، پی بردن به دلیل خوابیدن بخاطر خستگی مورد مطالعه قرار گرفت. در قرن پنجم قبل از میلاد، یکی از فیلسوفان یونانی، پیدایش خواب بخاطر وارد شدن خستگی به رگ های بدن را کشف کرد. افلاطون می گوید: وقتی که خستگی می آید، روح بخاطر استراحت بدن از آن جدا می شود و سفر میکند و وقتی که فرد بیدار میشود دوباره به بدن باز می گردد. مدتهای زیادی تصور میشد که تغییر در جریان خون در مغز دلیل آغاز خواب است. به این صورت که تأثیر کاهش یافتن فشار خون در مغز، باعث آغاز خواب می گردد، و بخاطر فشار خون بالا در مغز، فرد بیدار می گردد. نظریه دیگری در مورد آغاز خواب اینست که در حین خواب، قسمت پایینی قشر خاکستری مغز متورم می شود. دانشمندان با قرار دادن الکترود ها در مغز، پی برده اند که وقتی که الکترود در نزدیکی مبنای مغز در ناحیه هیپوتالاموس قرار داده میشود، حیوان به خواب می رود. ماکون و مورز توسط مطالعات تنکردشناسی برق اثبات کرده اند که شبکه ای از ساختارها در عضو ساقه مغز وجود دارد که در انتقال هیجان در قشر مخ مهم است، و در این حالت جلوگیری از تحریک باعث آغاز خواب میشود، و همچنین آنها نقش قشر مخ در متوقف سازی و جلوگیری از انتشار شبکه ای از امواج را اثبات کردند که به قشر نیمکره های مغز می رسد. نظر پائولو در این مورد اینست که الکترود تحریک سازی از تکانه های عصبی در نیمکره های مغز جلوگیری میکند. و بعلاوه، قشر مخ تحریک های ضعیف و مداومی را توسط جریان الکترود از قسمت داخلی مغز دریافت میکند. در این حالت شرایطی بوجود می آید که باعث تحریک ضعیف و منظمی در هنگام خواب از خارج می گردد، و فرد به خواب می رود. بنابراین بر اساس نظریه پائولو، قشر مغز در حیوانات با رشد کمتر یا قشر زیر-مغزی در نوزادان نقش کمتری در به خواب رفتن دارد. پائولو انعکاس توقف خواب را معرفی کرد و نشان داد که اگر حیوان را بتوانیم توسط در کامیون های همگام شده بصورت آرام قرار دهیم، حرکات ریتمیک و منظم در انسان ها سبب خواب می شود. او در واقع خواب را نتیجه گسیختگی های خارجی و وقفه های غیرمشروط و مشروط می دانست. در این مورد، گسیختگی سلول های عصبی و مراکز آنها دارای نقش برتری خواهد بود.
ماهیت خواب از دیدگاه طب سنتی:
مطابق طب سنتی ایرانی در هنگام بیداری، آب زلال و پاکی بتدریج از بینی فرو می ریزد. این رطوبت مانع بین بدن و مغز است و از عملکرد تنفس جلوگیری میکند. این رطوبت شبیه ابری است که از تابش خورشید روی دریا ایجاد می گردد و از رسیدن نور به دریا جلوگیری میکند. در حقیقت در حین خواب، بخاطر بخار ورودی رطوبت بدن از طریق رگ ها در سیستم عصبی مرکزی، رطوبت متوسطی در سیستم عصبی مرکزی جمع می شود و باعث ضعف در عصب ها می شود و آنرا آلوده می سازد. نتیجه آن یک روح نفسانی ضخیم است و باعث نفوذ روح نفسانی در عصب ها می گردد. به همین دلیل است که اینرسی در حسهای فیزیکی ایجاد می گردد و حرکت متوقف می شود و فقط اعمالی که برای بقا ضروری هستند باقی می مانند و فرد به خواب می رود. در این دیدگاه، بدن بصورت غریزی بصورت سطحی یا عمیق در حین خواب باز می گردد که این گرمای غریزی برای هضم غذا و رشد بدن استفاده می شود. دلیل این مسئله، افزایش آبی است که از بدن آزاد میشود و به سیستم عصبی مرکزی می رسد. این آب با روی نفسانی ترکیب می شود و آنرا غلیظ می سازد، و این افزایش غلظت ادامه می یابد تا اینکه به سیستم عصبی هر یک از اندام ها می رسد، و در سیستم عصبی باقی می ماند و غلیظ می گردد و در نهایت نیز به این سیستم وارد می شود و سبب ضعف این سیستم می گردد. بنابراین وقتی که نیروهای روحی ضعیف می شوند و نمی توانند به اندام ها نفوذ کنند (که این اندام ها قادر نیستند که حرکت را حس کنند)، خواب آغاز می گردد. وقتی که رح قادر نیست که بدن را کنترل کند، گرمای غریزی غذا را بطور کامل دریافت میکند و آنرا هضم می کند. و غذا باعث جریان خوب خون می گردد و بدن نیز توسط این خون گرم می شود. در حین خواب، مغز نیز تحت تأثیر قرار می گیرد و ادارک ها و واکنش ها نسبت به محرک های خارجی نیز خیلی ضعیف می شود و یا در سلامت، عمق خواب، سن و تمایل به تحریک آنها ناپدید می شود.
تأثیرات فیزیولوژیکی خواب:
تأثیرات فیزیولوژیکی خواب در دو قسمت اعمال می گردد: یکی بر روی سیستم عصبی و دیگری بر روی سازمان های دیگر بدن. البته تأثیر اول به نظر می رسد که مهمتر باشد.
تأثیرات فیزیولوژیکی خواب بر روی سیستم عصبی مرکزی: فعالیت مغزی در حین خواب را بررسی میکند، که به قرن 18 باز می گردد. 100 سال پیش، تجزیه و تحلیل روحی بر روی خواب انجام شد که این فرآیند برای تشخیص و درمان استفاده شد. حدود 50 سال پیش، علم فیزیولوژی روانی این امکان را فراهم آورد که فعالیت در حین خواب ثبت گردد و REM و NREM ارزیابی گردد. و علاوه بر دو قسمت خواب، عواملی مانند زمان شب، توالی دوره NREM و تأثیر فعالیت روزانه مغز را نیز بررسی میکند که میتوانند به فیزیولوژی روانی خواب کمک کنند.
مزایای خواب:
- خواب اثرات سودمندی در بازیابی تعادل به بدن دارد.
- خواب خستگی را از بین می برد.
- یکی از مزایای خواب، ایجاد هوشیاری، راحتی و اشتهایی است که این فکر را ایجاد میکند که کند می گردد و ضعف را متوقف می سازد و هضم غذا را نیز بهتر می سازد و شادی را به بدن وارد میکند.
- خواب میتواند طول عمر و قدرت بدن را افزایش دهد. چون زهرابه ها و اکسیدان ها بعلت ضایعات و مواد ستونی، اسیدهای سمی و فرسایشگر مانند اسید لاتیک، اسید اوریک، آمونیاک، اوره و پورین، که باعث خستگی میشود، خواب آلودگی و فرسایش سلول ها، توسط پدیده های معجزه آسای خواب و استراحت کاهش داده می شود و یا تغییر می یابد و به سیستم دفع بدن منتقل می گردد. در حین خواب، بدن غذا را هضم میکند و آنچه را که در بدن ذخیره شده است دفع میکند و بدن برای بیدار شدن و حرکت دوباره آماده می گردد.
- خواب گرمای غریزی را می گیرد و آنرا متوقف می سازد و از کاهش یافتن آن جلوگیری میکند. بنابراین باعث نیرو بخشی به همه نیروهای طبیعی بدن می گردد. دما در قسمت های داخلی بدن افزایش می یابد. در این حالت ماهیت مواد داخل بدن بر بدن غلبه میکند و مواد را هضم و جذب می کند.
- خواب موادی را هضم میکند که آنها آماده کرده اند و یا دما را با خون به حالت اولیه باز می گرداند و آنرا گرم میکند. گرما در بدن منتشر می شود و کل بدن توسط گرمای غریزی احاطه می گردد. غریزه درونی باعث هضم بهتر می شود و همچنین مخاط را در بدن بهتر آماده می سازد. این مسئله سوخت و ساز بدن را فراهم می سازد و بدن را برای دفع ضایعات آماده می سازد. بعبارت دیگر، خوابیدن مواد گرم را برای هضم در بدن آماده می سازد و آنها را با جریان خون گرم میکند. این گرما در سراسر بدن منتشر می شود و بدن بصورت غریزی از آن پر می شود.
- در حین خواب همه استفراغ های بدن (بجز عرق کردن) کند می شود و بنابراین انرژی بدن حفظ میشود و خستگی از بین می رود. فقط عرق کردن در حین خواب افزایش می یابد که توسط کامل شدن گوارش (و نه توسط استفراغ) ایجاد می گردد.
- بعلت کاهش کمتر و گوارش کامل بیشتر، و حفظ رطوبت هایی که باید توسط استفراغ از بدن حذف گردد ، رطوبت بدن در حین خواب افزایش می یابد.
مزایای بیداری:
- در حین بیداری عرق کردن بدن کمتر رقیق میشود (عدم وجود مواد رقیق) و حفظ عرق غلیظ نیز کاهش می یابد (باقی ماندن مواد غلیظ).
- در هنگام بیداری روح به سمت خارج متمایل می گردد و مواد داخل بدن نیز رقیق می گردند و چون پوست از مواد گرم است در بدن باقی نمی ماند و بصورت عرق خارج میشود.
- دفع ضایعات در حین بیداری نسبت به خواب مؤثرتر است و مواد بخوبی جریان پیدا میکنند.
- در حین بیداری ضایعات و مواد سمی و ضد اکسنده هایی که در حین خواب به قسمت های دفع کننده بدن انتقال داده شده اند، بصورت عرق دفع می گردند، و ضایعات و قسمت نهایی قولون را ترک میکنند و به کلیه ها می رسند.
مضرات خواب:
A- خواب زیاد:
پیامبر خدا گفت: خدا سه چیز را دوست دارد: کم حرفی، کم خوابی و کم خوری. و همچنین گفت: یکی از بدترین چیزها در مورد امت من که از آن می ترسم خواب زیاد است.
امام علی می گیود: مردم جهان افرادی هستند که خیلی می خوابند. او همچنین گفت پرخوری و خوابیدن زیاد زندگی را مختل می سازد و دنیا و مذهب را از بین می برد.
امام صادق می گوید: چهار چیز وجود دارد که حتی ارزش کم آنها زیاد است: آتش، خواب، بیماری و نفرت.
خواب زیاد عواقب زیادی دارد، بدین معنا که نیرو و احساس را کم میکند و بخاطر تضعیف مواد باعث بروز گرسنگی میشود و چون نیرو را کم میکند گوارش را نیز کمتر می سازد. خواب زیاد سبب حفظ گرمای غریزی می گردد و نیروی بدن را کم میکند. نیرو و احساس را کم میکند و مغز را سنگین می سازد. خوابیدن زیاد، خصوصاً برای تمایلات جنسی و رطوبت مضر است. علاوه بر افزایش رطوبت بعلت حفظ کم مواد و گرمای غریزی، بدن را نیز سرد میکند. و بیماری های ناشی از آنها را افزایش میدهد. خواب زیاد، خصوصاً در افراد چاق، باعث شل شدن بدن و اضافه شدن مخاط و سرد شدن بدن می شود. اگر چرک داغ در بدن باشد، خواب زیاد باعث گرمای غیرعادی می شود و بدن را گرم میکند. خواب زیاد بعلت افزایش رطوبت سبب ضعف و سستی می گردد و مانع از تجزیه و تحلیل روحی (چه در حیوانات و چه در روح طبیعی یا معنوی) می گردد.
B- زمان مضر برای خواب:
خواب صبح: اگر فردی در موقع صبح قبل از حرکت یا ورزش یا غذا خوردن بخوابد، ضعیف، سرد، خسته و خشک خواهد شد. اما باقر می گوید: خواب در آغاز روز کار افراد نادان است و خواب بعد از ظهر خوب است و خوب پس از غروب کار افراد جاهل است و خواب سرشب نیز پیشنهاد نمی گردد. امام علی می گوید خواب موقع غروب و قبل از طلوع آفتاب فقر است.
خواب در روز: زمان دیگری است که خواب در آن مضر است چون مخاط، زکام، خرابی پوست، طحال، کسالت و بی اشتهایی را افزایش می دهد.
C- شرایط مغایر با ناحیه روده ای در حین خواب:
گرسنگی در خواب: چون در موقع خواب، میل غریزی به گرما در درون وجود دارد، بنابراین غذا باید بصورت دیگری هضم شود و بدن خود آنرا هضم میکند، که منجر به کاهش کلی در قدرت فیزیکی، لاغری و ضعف گرمای غریزی و سرد شدن بدن میشود. اگر خواب با خلاء همراه باشد، فرد بخاطر ضعف گرسنه میشود و بدن او سرد خواهد شد. و یا اگر با اختلالی مواجه شود که در قدرت گوارشی وجود دارد، بدن فرد سردتر خواهد شد.
خواب با شکم سیر: اگر در موقع خواب شکم سیر باشد، گوارش نیز با مشکل روبرو می شود (خصوصاً در هضم غذاهای سنگین) وقتی که غذای هضم شده سرد می شود بدن دچار درد می شود.
مضرات بیدار ماندن زیاد: اگر بیدار ماندن بیشتر از حد معمول باشد، سلامت مغز به خطر می افتد و باعث خشکی و ناکارآمدی مغز می شود. در نتیجه، مغز دچار اختلال می گردد و مخاط را می سوزاند و بیماری های شدیدی سراغ فرد می آید. بیدار ماندن زیاد سبب خشکی و یبوست می گردد. چون در این حالت، فرآیند ضعف در بدن بعلت افزایش گرسنگی افزایش می یابد. این ضعف در رطوبت رقیق شده نیز اتفاق می افند که در نهایت بعلت خشکی زیادی سبب اختلال در سیستم عصبی مرکزی و اختلالات مغز می گردد و سوزاندن و آبدار شدن مخاط افزایش می یابد و بیماری های خاصی را ایجاد میکند و گرما را افزایش میدهد. گوارش با ضعف نیرو انجام میشود که دلیل کندی مغز است چون تنفس ضعف را تجربه می کند و سنگین می گردد. بیدار ماندن زیادی دمای بدن را تحریک می سازد و پوست را خربا می کند و بدن را خشک می سازد (خصوصاً در بدن افراد لاغر) و احتمال بیماری را افزایش میدهد. بهتر است که هیچ کس خود را برای بیدار ماندن تحت فشار نگذارد چون بدن او سست و کند می شود. و اگر حسهای او ضعیف شوند و حرکت او قوی باشد، او خود را وادار می سازد تا بیدار بماند.
شرایط موقعیتی و محیطی خواب:
مانند بسیاری از موارد و راه های مختلف سبک زندگی، اسلام راه درست و ترتیب خاص مکان مناسب خواب را نیز بیان کرده است. پیامبر خدا گفته است: بر روی پشت بامی نخوابید که امن نیست. امام صادق می گوید بر روی حیوانات خود نخوابید چون پشت حیوان سریعاً زخم میشود. مگر اینکه خواب آلود هستید و امکان استراحت را دارید در غیر اینصورت نخوابید. امام کاظم گفت: پیامبر خدا فردی را لعن کرده است که در خانه به تنهایی میخوابد.
مقدار مورد نیاز برای خواب: به نظر میرسد که 6 ساعت خواب برای بعضی از ما نرمال است، درحالیکه برای افراد دیگر این زمان ممکن است 9 ساعت یا بیشتر باشد تا به حالت طبیعی برسند. متخصصان بر مبنای ادراک های بالینی و تحقیق (که در آن، به مخاطبان اجازه داده میشود که خواب طبیعی خود را پیدا کنند) معتقدند که برای اغلب افراد 7 تا 9 ساعت خواب ضروری است. هدف اینست که حس فرد در صبح تازه شود و بیدار بماند و در حین روز بدون کمک دارو یا عوامل دیگر هوشیار باشد. اگرچه تحقیقات بیشتری برای بررسی رابطه بین بی خوابی مزمن و نتایج خاص سلامتی مورد نیاز است، با اینحال با اطمینان میتوان گفت که خواب اهمیت زیادی دارد. مانند تمرین منظم و رژیم غذایی مناسب، خواب کافی نیز برای سلامتی مهم است.
دستورالعمل های طب سنتی در مورد استمرار خواب بشرح زیر است:
- بهترین زمان برای خواب زمانی است که گوارش شکمی انجام میشود و غذا از روزنه شکم عبور میکند و نباید آن قسمت متورم باشد. خواب قبل از این زمان سبب فشار روانی و متورم شدن شکم و خواب های پریشان می گردد.
- متوسط زمان خواب 6 ساعت است و نباید بیشتر از 10 ساعت باشد. بهترین زمان برای خواب بین 10 و نیم شب تا 3 و نیم صبح است. و بیدار ماندن در شب خیلی بد است و بیدار شدن در صبح زود مورد تأکید است. بنابراین بهترین زمان برای بیدار شدن از لحاظ شرعی، با زمان خواب پیشنهاد شده طب سنتی مطابقت دارد. وقتی که آفتاب طلوع میکند و ما به صبح نزدیک تر می شویم، خواب تنفس بیشتری نیاز دارد و بنابراین بیدار شدن در آن موقع تأکید می شود و عبادات بیشتر در زمان نزدیک به صبح انجام میشود.
- از خواب بین ظهر و غروب آفتاب منع شده است.
- خواب نباید در حین روز انجام شود. خواب در موقع روز، خصوصاً در زمستان، باعث بیماری ریزش آب بینی میشود. بزرگترین مضرات خواب در هنگام روز برای افراد سرد مزاج است. از بین رفتن چهره، ضعف بدن، عدم اشتها و کسالت از علائم دیگری خواب در روز هستند.
- چرت زدن قبل از ظهر خوب است.
- خواب موقع غروب مخاط را تحریک میکند و افراد را خسته می کند و خوب نیست.
- خواب روزانه نمیتواند جایگزین خواب شب باشد. و افرادی که به خواب در روز عادت دارند باید بتدریج این عادت را تغییر دهند.
بیخوابی:
بیخوابی رایج ترین اختلال خواب است که فشار زندگی مدرن آنرا در جهان و ایران افزایش داده است، و نیاز به درمان های متعددی دارد، و مشکلات اقتصادی زیادی را برای افراد و جامعه بوجود می آورد.
همچنین، تأثیرات محرومیت خواب در دوره ها و روابط اجتماعی، عملکرد روزانه فرد را مختل می سازد. بیخوابی، مشکل داشتن در آغاز خواب و عدم خواب است که عدم واکنش نسبت به خستگی است. اختلالات خواب بتدریج سبب خواب آلودگی زیاد در روز می شوند که میتواند بر خلق، هوشیاری، حافظه، امنیت و عملکرد روزانه تأثیر بگذارد. بیخوابی در منبع طب سنتی ایرانی صحر “Sahr” نامیده میشود. سب سنتی ایرانی علت های بیخوابی را به دو طبقه تقسیم کرده است: ارادی و غیر ارادی. و طینت بد رفتار را علت اصلی بیخوابی در بیخوابی ارادی میداند. این علت ها با علت های بیخوابی در طب مدرن مقایسه می شوند که شامل اختلالات طبی، ذهنی یا محیطی می باشد. بعضی از علت های بیخوابی در طب سنتی توسط علم مدرن تأیید می گردد و دلایلی نیز در طب سنتی وجود دارد که در طب مدرن یافته نشده است. بیدار شدن زمانی طبیعی است که فرد آنرا بخواهد، اما وقتی که بیدار شدن خیلی طولانی گردد و به Sahr برسد گرما و خشکی در بدن افزایش می یابد و باعث خرابی پوست صورت و گود شدن چشمها میشود. بنابراین مقدار و استمرار خواب در افراد متفاوت است، و بنابراین محرومیت خواب نیز در افراد متغیر است. خوابیدن کمتر از 7 ساعت را میتوان برای یک فرد بعنوان بیخوابی در نظر گرفت درحالیکه ممکن است برای فرد دیگری بعنوان خواب زیاد در نظر گرفته شود. بنابراین نمیتوان تعریف جامعی برای همه افراد بیان کرد.
دلیل خواب:
تعادل خواب و بیداری در حفظ سلامتی و درمان بیماری ها مهم است اما امروزه توجه کمتری به این مسئله میشود. عدم تعادل در خواب و بیداری میتواند باعث بیماری های مختلفی شود. خواب اعمال طبیعی گوارش، سوخت و ساز و دفع زهرابه ها را بهتر می سازد و قدرت مغز را تقویت میکند و اندام ها را تجدید میکند و بافت های آسیب دیده را ترمیم میکند و بطور کلی سلامتی را به بدن باز می گرداند.
علت های بیخوابی:
طب سنتی ایرانی علت های بیخوابی را به دو طبقه تقسیم میکند. مطابق آن، فرد عملکرد نامناسبی از لحاظ کار، تغذیه، و فعالیت فیزیکی دارد و عادات خواب برای دفع، خصوصاً در افراد مستعد منجر به بیخوابی می گردد.
دلایل ارادی: عواملی که فرد در ایجاد آنها نقش دارد و فرد میتواند در زندگی خود برای درمان بیخوابی به حذف این عوامل کمک کند و شامل موارد زیر است:
- بعنوان مثال، استفاده از عوامل ساختگی برای امنیت شغلی باید موجود باشد، خصوصاً در فردی که دمای طبیعی بینی او خشک است.
- خوردن کم تا حدی که بتواند ماهیت بینی را خشک کند و سبب بیخوابی شود.
- خوردن زیاد تا حدی که سنگینی شکم و عدم توانایی هضم غذا در شکم سبب بیخوابی میشود.
- روشن بودن محل خواب در افراد مستعد بیخوابی ایجاد میکند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  11  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله تعریف آب میوه

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله تعریف آب میوه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

آب میوه، مایعی است که معمولاً در گیاهان یافت می شود. مثلاً آب پرتقال، عصاره میوه درخت پرتقال می باشد. آب میوه یکی از نوشیدنی های رایج مردم دنیاست.
هر آب میوه ای میزان خلوص مشخصی دارد. در برخی کشورها، آب میوه ها، 100 درصد خالص هستند. البته در بیشتر جاها آب میوه ها طبیعی نیستند.
کارخانجات تولید کننده آب میوه، از میوه ها اسانس یا عصاره تهیه می نمایند و از مخلوط نمودن این اسانس با شکر و آب، انواع آب میوه تهیه می کنند. این نوع آب میوه ها به دلیل داشتن شکر، تنها انرژی زا بوده و معمولاً خواص زیادی ندارند. اما آب میوه های تازه سرشار از انواع ویتامین ها و املاح بوده و ارزش غذایی بسیار بالایی دارند.
اغلب افراد سعی می کنند که در وعده ی صبحانه، یک لیوان آب میوه تازه بنوشند تا ویتامین های مورد نیاز بدنشان در طول روز تامین شود.
معمولاً از میوه های آناناس، انبه، پرتقال، سیب، آلبالو، گیلاس، انگور، زرد آلو ،هلو و انار آب میوه تهیه می کنند.

کنسانتره
آب میوه می تواند به حالت کنسانتره (یا غلیظ شده) موجود باشد. کنسانتره، شکلی از ماده است که اکثر اجزای اصلی تشکیل دهنده یا حلال آن را حذف نموده اند. معمولاً با گرفتن آب موجود در یک محلول یا سوسپانسیون، مثلاً گرفتن آب موجود در آب میوه و تبدیل آن به پودر یا عصاره، کنسانتره تشکیل می شود.
فایده تولید کنسانتره این است که با حذف آب، وزن ماده غذایی کاهش یافته و بنابراین حمل و نقل آن راحت تر و با صرف هزینه ی کمتر صورت می گیرد، به علاوه کنسانتره را به راحتی در هنگام مصرف با اضافه نمودن حلال (معمولاً آب)، به حالت اولیه خود برگردانده و مصرف می کنند.

روش های تهیه آبمیوه و رانی

فهرست آزمون های انجام گرفته بر روی نمونه:
1ـ آزمون حسی آبمیوه جات
2ـ مواد خارجی ( به موادی غیر بافت میوه نظیر بقایای گیاهی، شن و ماسه و شش پایان و ... اطلاق می گردد )
3ـ حشرات
4ـ شن و خاک
5ـ دانه و پوست
6ـ پری ظرف
7ـ گوشت میوه.
8ـ وزن مخصوص ( پیکنومتری )
9ـ رفراکتومتری
10ـ پـ . هاش ( عکس لگاریتم یون های H+
11ـ عصاره خشک
12ـ خاکستر ( به بقایای مواد معدنی حاصل از سوختن کامل نمونه اطلاق می گردد. )
13ـ قلیائیات خاکستر.
14ـ اسیدیته نوار.
15ـ اسیدیته کل ( به کل اسیدهای آلی موجود در فرآورده اطلاق می گردد که بر حسب اسید قالب موجود در میوه است )
16ـ اتیل الکل ( یکی از موادی است که در اثر واکنشهای بیوشیمیایی تخمیر قند توسط میکروارگانیسم ها ایجاد می شود. )
17ـ هیدروکسی متیل فدرفورال ( یکی از مواد شیمیایی واسطه که طی جمع آوری فرآورده هنگام حرارت دادن از اسیدهای آمینه حاصل می گردد )
18ـ قند
19ـ قند احیاء ( به قندهایی اطلاق می گردد که خاصیت احیاء کنندگی داشته و در آزمایش بتواند مس دو ظرفیای را با مس یک ظرفیتی Ca+ " Ca2+ تبدیل کند. )
20ـ قند کل
21ـ ساکارز ( مدعی دو قندی غیر احیاء کننده است که با هیدروئید در محیط اسیدی به دو تک قندی احیاء کننده گلوکز و فروکتوز تبدیل می شود. )
22ـ اندیس فرمالین ( مقدار 0.1 NacH نرمال که برای خنثی کردن اسید آمینه موجود در 100 میلی لیتر نمونه )
23ـ ویتامین ث

روش استاندارد سازی نمونه:
الف: در یک استوانه مدرجح 250 میلی لیتری آبمیوه ( نمونه مورد نظر ) را ریخته و سپس دانسیته متر را در درون آن قرار می دهیم و پس از مدتی دانسیته مربوط به آن را خوانده و یادداشت می کنیم. در ضمن بایستی دمای آبمیوه ( نمونه مورد نظر ) را با قرار دادن ترموستو در داخل آن به دست آوریم و یادداشت کنیم چون تمامی ازمایشها در دمای 20 درجه سانتی گراد انجام می شوند و در صورتی که دمای نمونه بالاتر از 20 درجه سانتی گراد باشد به ازای هر درجه 2/0 به دانیسته اضافه می شود و به ازای هر درجه کمتر از 20 درجه سانتی گراد 2/0 از دانسیته کم خواهد شد.
ب: با استفاده از پیپت حبابدار مقداری معلوم از نمونه ( آبمیوه 20 میلی لیتر، نکتار 10 میلی لیتر و کنسانتره 5 میلی لیتر ) را در داخل بشر ریخته و چند قطره شناساگر فنل متالئین به آن اضافه می کنیم و سپس PH متر را در درون بشر قرار داده و در زیر بورت شامل شود 1/0 نرمال تیتر می کنیم . PH آن را به 2/8 رسانده و حجم مصرفی سود را یادداشت می کنیم.

پ: چند قطره از نمونه را به دستگاه فراکتومتر می ریزیم و سپس با نگاه کردن با چشمی راست و بوسیله پیچی که در سمت چپ دستگاه قرار دارد خط مستقیم را طوری تنظیم می کنیم که درست از مرکز علامت ( ) عبور کند و سپس با استفاده از چشمی سمت چپ بریکس ›آن را می خوانیم در هنگام خواندن بریکس بایستی به عامل دما توجه داشته باشیم و دمای آن را با شیلنگی که ( متصل به شیرآب ) در کنار آن قرار داده شده تنظیم کنیم ( 20 درجه سانتی گراد ) و در صورتی که دمای مورد نظر تنظیم نشد و اگر بالاتر از 20 درجه سانتی گراد بود با توجه به مقدار، بریکس مربوط به آن را به عددی که در جدول داده شده اضافه می کنیم و اگر دما پاییتر از 20 درجه سانتی گراد بود مقدار عددی را که در جدول آمده را از بریکس مشاهده شده کم می کنیم.
اما برای نمونه های جامد مثلاً سیب مقداری از آن را ( بر حسب گرم ) در 5، 10 یا 15 و ... میلی لیتر آب حل کرده و بریکس آن را می خوانیم و سپس عدد مشاهده شده را به ترتیب در 2، 3 و 4 و ... ضرب می کنیم.

فرمولهای مربوط به استاندارد سازی:
دانسیته استاندارد ـ دانسیته نمونه در دمای 20 درجه سانتیگراد
دانسیته آب ـ دانسیته استاندارد

حجم مخزن ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ = حجم آب (این فرمول فقط برای آبمیوه به کار می رود)

( لیتر ) L 100 = بر حسب هکتولیتر (HL) = حجم آب + حجم مخزن = حجم نهایی مخزن
100 0064/0 حجم سود 1/0 نرمال مصرفی
وزن یا حجم نمونه

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ = اسیدیته کل

اسید تارتاریک (انگور) = 0075/0
اسید مالئیک ( آلبالو، سیب، سیب گلابی ) = 0067/0
حجم مخزن اسیدیته کل
حجم نهایی
اسید سیتریک ( مابقی میوه ها ) = 0064/0
ـــــــــــــــــــــــــــــ = اسیدیته نمونه

0/01حجم نهایی ( اسیدیته نمونه ) ـ )اسیدیته استاندارد ) = مقدار اسید سیتریکی که باید اضافه شود.
Brix استاندارد ـ Brix نمونه
Brix استاندارد
اسیدیته استاندارد حجم نهایی ( اسیدیته استاندارد) ـ )اسیدیته نمونه) = مقدار آبی که باید اضافه شوددر صورت اضافه بودن اسید
( برای کنسانتره ها و تمامی نمونه ها کاربرد دارد حجم نمونه ــــــــــــــــــــــــــــ = (مقدار آب)

استاندارد سازی شربت:
کنسانتره + شکر = شربت
ابتدا بریکس شربت مورد نظر را نگاه می کنیم و بعد از به دست آوردن بریکس از جدولی که در اختیار داریم دانسیته آن را نگاه می کنیم و از آن جایی که وزن نمونه را در اختیار داریم در فرمول قرار داده و حجم آن را به دست می آوریم و بعد تمام مراحل را با توجه به فرمولهای بالایی انجام می دهیم.
نکته: مرحله قبل از استاندارد سازی شامل پیدا کردن مشخصی از کنسانتره ها است که بریکس و اسیدیته و ... آن مطابق استانداردهای ارائه شده باشد.

دستورالعمل اندازه گیری بریکس:
Brix: 1ـ چند قطره اب میوه یا کنسانتره را روی منشور رفراکتومتر قرار داده و آن را کاملاً یکنواخت پخش کنید. 2ـ در مورد رب گوجه فرنگی، رب را داخل کاغذ صافی قرار داده و آب را روی منشور قرار دهید. 3ـ غلظت را در 20 درجه سانتیگراد بخوانید. 4ـ اگر اندیس رفراکسیون در درجه جرارت بالاتر از 20 درجه سانتیگراد خوانده شود مقدار 00023/0 را به ازای هر درجه سانتیگراد به اندیس رفراکسیون اضافه کنید. 5ـ اگر درجه رفراکتومتر در درجه حرارتی کمتر از 20 درجه سانتیگراد خوانده شود مقدار مذکور را از اندیس رفراکسیون کم کنیم. 6ـ نتیجه بر حسب درصد میلی گرم لیتر محلول درجه بریکس بیان می شود.

دستورالعمل اندازه گیری شفافیت و رنگ:
1ـ اگر نمونه آب میوه باشد مستقیماً عمل می کنیم. 2ـ اگر نمونه کنسانتره باشد ابتدا آنرا با آب مقطر رفیق کرده و به بریکس مورد نظر برسانید. 3ـ دستگاه اسپکترو فتومتر را روشن کرده وبا آب مقطر بد از تنظیم طول موج دستگاه را صفر و کالیبره کنید. 4ـ پس از خالی کردن کوت محتوی آب میوه را داخل همان کوت بریزید. 5ـ کوت را در داخل دستگاه قرار داده و عدد را بخوانید. عدد خوانده شده بر روی مانیتور دستگاه شفافیت و رنگ نمونه را نشان می دهد.

دستورالعمل اندازه گیری NTU:
1ـ اگر نمونه مورد نظر آب میوه باشد مستقیماً عمل می کنیم. 2ـ اگر نمونه کنسانتره باشد آن را با آب مقطر رقیق کرده و به بریکس مورد نظر برسانید 3ـ سپس دستگاه NTU را روشن کرده سل دستگاه را که از قبل شسته و خشک کرده ایم از نمونه مورد نظر پر کنید. 4ـ سل را داخل دستگاه قرار دهید. 5ـ عدد خوانده شده بر روی مانیتور دستگاه NTU را نشان می دهد.
دستورالعمل اندازه گیری اسیدیته کل: 1ـ 250 میلی لیتر آب مقطر جوشیده و سرد شده را در یک ارلن مایر 500 بریزید. 2ـ 20 گرم آب میوه، 20 گرم نکتار 4 گرم کنسانتره ) به آن افزوده و کاملاً هم بزنید. 3ـ با استفاده از همزن مغناطیسی با سود 1/0 نرمال در مجاورت فنل فتالئین تا ظهور رنگ صورتی پایدار یا رسیدن به PH = 8.1 تیتر می کنیم. 4ـفرمول محاسبه اسیدیته:
100 اندیس اسید میلی لیتر سود 1/0 نرمال مصرفی
وزن نمونه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ = اسیدیته کل

اندیس اسید برای اسید سیتریک: 00064/0
اندیس اسید برای اسید مالیک: 00067/0
اندیس اسید برای تارتاریک: 0075/0

دستورالعمل اندازه گیری PH:
1ـ دستگاه PH متر را با محلول تامپون PH = 4 و PH = 7 تنظیم کنید.
2ـ مقداری نمونه آب میوه یا کنسانتره و ... در یک بشر ml 100 ریخته و الکترود PH متر را داخل آن قرار می دهیم و PH آن را می خوانیم.

دستور العمل آزمایش تأثیر آنزیم آمیلاز:
1ـ مقدار 10 میلی لیتر آب میوه را بردارید. 2ـ به آن 2 قطره محلول سد اضافه کنید. 3ـ اگر ید در بالای آب میوه به رنگ آبی درآید آنزیم تأثیر نکرده است ولی اگر به رنگ ید ( قهوه ای روشن ) باقی ماند آمیلاز تأثیر کرده است.

دستور العمل آزمایش تأثیر پکتیناز:
1ـ مقدار 2 میلی لیتر آب میوه را برداشته و به آن 4 میلی لیتر محلول اسید ـ الکل اضافه نمائید. 2ـ اگر محلول فلوکه شد آنزمیم تأثیر نکرده 3ـ اگر محلول فلوکه نش و شفاف بافی ماند آنزیم ثاثیه کرده است.
کشت میکروبی:
برای کشت میکروبی دو نوع محیط وجود دارد:
الف ـ plate - Count - Agar
ب ـ YGC – Agar
هر یک از این محیط ها به طور جداگانه تهیه و مورد استفاده قرار می گیرند و طرز تهیه آن ها بدین شکل است: مقداری آب مقطر دوباره تقطیر شده را حرارت می دهیم و بعد مقدارهایی در حدود 5/4 گرم از محیط P و 8 گرم از YGC را وزن کرده و به طور جداگانه در 200 میلی لیتر آب مقطری که حرارت داده شده حل می کنیم و به هم می زنیم و رنگ محلول کدر می شود دوباره محلول را حرارت داده و شفاف می کنیم و اینگونه محیط کشت برای آبمیوه ها کاربرد دارد.
برای کنسانتره ها و ترکیباتی که بریکس آن ها بالاست از رینگر استفاده می کنیم.
محیط کشت P.C.A برای تشخیص مخمرها و محیط کشت YGC برای تشخیث کپک ها به کار می رود. قبل از شروع به کشت بایستی محیط های تهیه شده و تمامی ظروف ( پلیت ها و پیپت ها ) را در اتوکلاو قرار دهیم تا استریل شوند. بعد از استریل شدن آنها را استفاده می کنیم. برای هر نمونه آبمیوه دو محیط کشت داریم به طوریکه 1 میلی لیتر از آبمیوه را برداشته و در درون پلیت می ریزیم و بعد مقداری از محیط کشت ( تقریباض 8 میلی لیتر ) که در درون لوله های مخصوص قرار گرفته اند درون پلیت که محتوی آبمیوه است می ریزیم. قبل از اینکار ما باید توجه داشته باشیم که موقع باز کردن درب آبمیوه ها، پاکت آن ها را با الکل 70 پاک کنیم و علت انتخاب الکل 70 به این دلیل است که خاصیت ماندگاری زیادتری روی پاکت دارد در حال که الکل 96 فرار است و زود بخار می شود.
در ضمن کشت باید دو پلیت را به عنوان شاهد برای محیطهای کشت در نظر بگیریم اگر احتمالاً آلودگی از محیط باشد مشخص می شود. بعد از آن که YGC و P.C.A را به طور جداگانه در پلیت ها ریختیم باید منتظر بمانیم که به شکل ژلاتین در آید سپس پلیتها را برگردانده و همه آنها را در انکوباتور قرار می دهیم در ضمن باید روی درب پلیت ها مشخصات آبمیوه ( نمونه ) نوشته شود.
4 یا 3 یا 2 یا M1
ساعت تولید /P.C.A یا YGC / تاریخ تولید
بعد از 24 تا 48 ساعت اگر محیط های کشت و نمونه ها آلودگی داشتند به صورت کلونی های سفید رنگ نمایان می شوند در غیر اینصورت به شکل صاف و شفاف خواهد بود.
برای کشت میکروبی 24 نمونه و ... در 4 دستگاه و دو به دو پشت سر هم قرار گرفته اند و برای هر پاکت آبمیوه 2 پلیت در نظر گرفته می شود که در یکی از پلیت ها YGC و در پلیت دیگری P.C.A ریخته می شود. در ضمن نمونه ها در ساعات گوناگون تولید مورد آزمایش قرار می گیرند.
در هنگام کشت میکروبی باید توجه داشته باشیم که در پلیت ها به مدت طولانی باز نماند ( در هنگام ریختن نمونه و محیط های کشت ) چون احتمال نفوذ آلودگی به آن وجود دارد.
در هنگام برداشتن آبمیوه با پیپت اگر مقداری از آن به دهان رفت باید فوراً پیپت را عوض کرده و از پیپت دیگری استفاده کنیم و باید برای هر پاکت آبمیوه پیپت خاص به آن را داشته باشیم.
در اتاق کشت میکروبی چراغ AV برای میکروب کشی وجود دارد که هنگام روشن بودن آن باید وارد اتاق شد و مدت زمان روشن بودن آن 10 تا 20 دقیقه است.
کشت میکروبی کنسانتره:
در یک لوله آزمایش مقداری در حدود 9 میلی لیتر از رینگر را می ریزیم و سپس توسط پیپت و چدار مقدار 1 میلی لیتر از کنسانترهرا برداشته و درون آن می ریزیم و بعد از آن که کنسانتره در آن کاملاً مخلوط شد 1 میلی لیتر از آن را برداشته و درون پلیت ها می ریزیم و بعد محیط های کشت P و Y را درون پلیت ها ریخته و بعد از 24 تا 48 ساعت که پلیت ها را از انگوباتور برداشتیم در صورت داشتن آلودگی مقدار کلونی ها را در ده ضرب می کنیم ( 10 برابر رقیق شده ).
آزمایش تعیین میزان خاکستر
ابتدا 25 میلی لیتر با 25 گرم از نمونه ( آبمیوه ) را برداشته و درون کوزه چینی می ریزیم البته قبل از اینکار باید وزن کروزه خالی را یکبار توسط ترازوی حساس و یکبار توسط ترازوی آنالیتیک به دست می وریم اینتکار برای به دست آوردن اختلاف بین آن ها است و بعد از آن درون آون قرار می دهیم تا آب آن از بین برود و سپس آن را روی شعله می گذاریم و چند قطره روغن زیتون برای بهتر سوختن به آن اضافه می کنیم. بعد از قدری حرارت را ادامه می دهیم تا نمونه کاملاً بسوزد و دیگر دود نکند و بعد کروزه چینی را برداشته و درون کروه در دمای 525 درجه سانتی گراد قرار می دهیم تا کاملاً بسوزد و به صورت پودر سفید رنگ درآید. اگر بعد از چندین ساعت مشاهده کردیم که مقداری سیاهی بر روی آن مانده است آن را سرد می کنیم و چند قطره آب مقطر بر روی آن لکه سیاه می ریزیم بعد مجدداً آن را درون کوره قرار می دهیم تا کاملاًً سفید شود و بعد آن را وزن کرده و جواب آن به صورت زیر می باشد.
4 = g/100 mlit وزن خاکستر
تذکر: کروزه چینی را بایستی تمیز شسته و با آب مقطر هم شستشو می دهیم سپس درون آون قرار داده و بعد از خشک شدن کامل وزن می کنیم.
قلیائیت خاکستر
100 0069/0 ( میلی لیتر سود 1/0 نرمال ـ میلی لیتر HCL1/0 نرمال مصرفی )
درصد خاکستر
به خاکستر بدست آمده در کپسول چینی مقدار معینی کلریدریک اسید 1/0 نرمال ( 10 میلی لیتر ) بریزید ورودی جسم آب گرم قرار دهید و بخوشانید سپس آن را برداشته و سرد کنید بعد چند قطره معرف متیل ( یک درصد آبی ) اضافه کنید و سپس آن را در زیر بورت قرار داده و با سود 1/0 ـ نرمال تمیز کنید به طوری که رنگ آن از قرمز آلبالوئی به نارنجی تبدیل شود . ( PH = 3.8 ) اختلاف بین حجم کلریدریک اسید اضافه شده و سود مصرفی مربوط به قلیائیت خاکستری یعنی میلی لیتر اسید مورد نیاز برای خنثی کردن خاکستر حاصل از نمونه توزین شده می باشد سپس قلیائیت را بر حسب کربنات پتاسیم در خاکستر حاصل از صد گرم نمونه بیان کنید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ = قلیائیت خاکستر بر حسب گرم در صد گرم نمونه
اندازه گیری ویتامین ث ( Vitc )
روش کار :
5 میلی لیتر یا 5 گرم از نمونه را در یک ارلن 250 میلی لیتری ریخته در حدود 20 میلی لیتر آب مقطر به آن اضافه کنید و در مجاورت نشاسته بایدیدور پتاسیم تمیز می کنیم . پایان عمل رنگ آبی خواهد بود .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   24 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله کودکان عقب مانده آموزش پذیر

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله کودکان عقب مانده آموزش پذیر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

کودکان عقب مانده آموزش پذیر

مقدمه :

کودکان امروز آینده سازان و گنجینه های گران بهای فردا هستند این گلهای خندان باغ زندگی نیاز به نگهداری و پرورش صحیح دارند تا بتوانند رشد یافته و شکوفا شوند. از آنجا که پرورش این سرمایه های زندگی بر عهده ما آموزگاران و مربیان تعلیم و تربیت است، باید این مسئولیت بزرگ را آگاهانه و هوشیارانه بپذیریم.از این رو سعی ما در نوشتن این مقاله افزودن مطالبی در این مورد هر چند ناچیز و اندک، خواهد بود در این مقاله تأکید بر دو گروه کودکان عقب مانده و سرآمد می باشد.و بر گروه متوسط چندان تأکید نخواهیم کرد.(چون این گروه از لحاظIQ و از لحاظ آموزشی و تربیتی وسایر لحاظ نُرم بوده و نیازچندانی نسبت به گروه های بالا ندارند.)
امید است که این مقاله هر چه بیشتر برای دست اندر کاران تعلیم و تربیت و آموزگاران دلسوز و متعهد مفید واقع شود. محمدی فروردین1383
همیشه در کلاس بچه هایی وجود دارند که نسبت به همکلاسیهای خود مطالب را زودتر یا دیرتر یاد می گیرند. کودکانی وجود دارند که در کلاس فعال هستند. پر جنب و جوشند و فعالانه در فعالیت های گروهی شرکت می کنند. همچنین کودکانی نیز هستند که از وظایف خود شانه خالی می کنند، مورد تمسخر دیگران قرار می گیرند و گوشه های کلاس را برای خود انتخاب می کنند و تنهایی را دوست دارند و بیشتر اوقات در خود فرو رفته با خود حرف می زنند یا غرق در رویا هستند و یا بازی میکنند.و آیا این عادلانه است که ما آن ها را فراموش کنیم و اهمیت ندهیم و به دیگران اجازه بدهیم که آن ها را مسخره کنند؟
کودکان سرآمد و کودکان عقب مانده را تحت عنوان کوکان استثنایی نام می برند. بدیهی است که اول از همه لازم است که یک تقسیم بندی از کودکان از لحاظ هوشی داشته باشیم. اما قبل از آن باید چند اصطلاح توضیح داده شوند.
هوش: (intelligence ) برای هوش تعریف واحدی به دست نیامده است. و صاحب نظران مختلف آن را به گونه های مختلف تعریف کرده اند. بنابر این نمی توان تعریف واحدی از هوش به دست داد که مورد توافق همه روانشناسان وابسته به رویکردهای مختلف باشد با این حال عناصری از هوش وجود دارند که مورد توافق غالب پژوهش گران است. گیج و برلاینر (1992) این عناصر را در سه دسته زیر قرار دادند:
1:توانایی پرداختن به امور انتزائی، منظور این است که افراد باهوش بیشتر با امور انتزائی (اندیشه ها، نمادها، روابط، مفاهیم، اصول) سر و کار دارند تا امور عینی(ابزارهای مکانیکی، فعالیت های حسی)
2:توانایی حل کردن مسائل، یعنی توانایی پرداختن به موقعیت های جدید نه فقط دادن پاسخ های از قبل آموخته شده به موقعیت های آشنا
3:توانایی یادگیری، به ویژه یادگیری انتزاعیات، از جمله انتزاعیات موجود در کلمات و سایر نمادها و نیز توانایی استفاده از آن ها
استیس2 هوش را اینگونه تعریف می کند: (( هوش به رفتار انطباقی فرد اشاره می کند که معمولاً دارای عنصری از حل مسئله و به وسیله فرایند ها و عملیات شناختی هدایت می شوند))
پیاژه3 هوش را فعالیتی می داند که از شخص سر می زند و دائماً در حال تغییر است و آنرا به صورتی از تعادل یابی (جبران عدم تعادل) تعریف می کند که تمام ساخت شناختی به صوی آن هدایت می شوند. پیاژه هوش را بر حسب محتوا، ساخت و کارکرد توصیف می کند.
آلفرد بینه4 هوش را اینگونه تعریف می کند: (( هوش همان چیزی است که آزمونهای هوش آن را می سنجد و باعث می شود که افراد عقب مانده را از افراد طبیعی و با هوش متمایز کند ))
هوشبهر(IQ )5 : معمولاً نمره هر فرد در آزمون هوش با اصطلاح هوشبهر(IQ )6 مشخص می شود و نحوه محاصبه آن به این شکل است که سن عقلی را بر سن تقویمی تقسیم کرده و آن را در 100 ضرب می کنند.
هر کس در آزمون هوشی نمره 100 بگیرد از نصف افراد گروه باهوشتر است. نمره بالای100 معرف عملکرد ذهنی بالای متوسط و نمرات پایین 100 معرف عملکرد ذهنی پایین تر از متوسط هستند.

اندازه گیری هوش بهر افراد در یک جامعه منحنی بهنجاری را می سازد
1: حدود 5/2 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 70-55 دارند. ( عقب مانده ذهنی )
2: حدود 5/13 درصد افراد جامعه ضریب هوشی 85-70 دارند. ( عقب مانده مرزی )
3: تقریباً 66 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 115-85 دارند. ( طبیعی یا متوسط )
4: حدود 5/13 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 130-115 دارند. ( پر استعداد )
5: حدود 5/2 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 145-130 دارند. ( سرآمد )

نتایج بالا این را نشان می دهد که فقط حدود 5 درصد از افراد جامعه در محدوده کودکان استثنایی (عقب مانده و سرآمد ) قرار می گیرند.

تعریف کودکان عقب مانده:
مطالعه اکثر کتاب های روانشناسی این نکته را مشخص می کند که اکثر استادان و صاحب نظران روانشناسی کودکان عقب مانده را از روی نتیجه آزمون هوشی تعریف می کنند اما اخیراً این نکته که جنبه سازگاری با محیط توسط این کودکان نیز مطرح شده است. حال به تعریف عقب ماندگی ذهنی می پردازیم.
عقب ماندگی ذهنی7 : عقب ماندگی ذهنی به کنش هوشی کلی اطلاق می شود که به طور معنی داری پایین تر از میانگین است و همراه اختلالات، همزمان در رفتار انطباقی است و یا به آن منجر می شود. و در طی دوره رشد آشکار می شود.
سازمان بهداشت جهانی (WHO )8 عقب ماندگی ذهنی را اینگونه تعریف می کند: عقب ماندگی ذهنی عبارت است از رشد ناقص یا متوقف ذهنی ( غیر از عقب ماندگی شدید ) که شامل عقب ماندگی هوشی بوده و به نحو و درجه ای است که حساس یا ملزم به درمان طبی و سایر مراقبت ها و تعلیمات مخصوص بیمار است.9
تقسیم بندی کودکان عقب مانده10:
کودکان عقب مانده را از دیدگاههای مختلفی طبقه بندی می کنند ( طبقه بندی روانشناسان، پزشکان و … ). یکی از بهترین طبقه بندی ها ، طبقه بندی مرکز تحقیقات کند ذهنی آمریکا (طبقه بندی روانشناسی ) است که طی آن کودکان عقب مانده به 5 گروه طبقه بندی می شوند.
1: عقب ماندگی ذهنی مرزی با بهره هوشی بین 84-70
2: عقب ماندگی ذهنی خفیف با بهره هوشی بین 69-55
3: عقب ماندگی ذهنی متوسط با بهره هوشی بین 54-40
4: عقب ماندگی ذهنی شدید با بهره هوشی بین 39-25
5: عقب ماندگی ذهنی عمیق با بهره هوشی بین 24-0

واضح و روشن است که هر چه از میزان ضریب هوشی فرد کاسته شود سازگاری او نیز با محیط کمتر و مشکل تر خواهد شد.
طبقه بندی پزشکی کودکان عقب مانده11 :
1: کودکان مرزی با هوشبهر بین 95-75
2: کودکان آموزش پذیر با هوشبهر بین 75-50
3: کودکان تربیت پذیر با هوشبهر بین 50-25
4: کودکان پناهگاهی یا ایزوله با هوشبهر بین 25-0

علل عقب ماندگی ذهنی12 : علل عقب ماندگی را به چهار دسته کلی تقسیم می کنند.
1:عوامل ارثی یا علل قبل از تشکیل جنین ( اختلالهای مربوط به کروموزومهای جنسی، سندرمهای داون، کلاین فلتر، ترنر و سایر سندرم هاـ هیدرو سفالی ـ میکرو سفالی ـ ماکروسفالی و … )
2:عوامل قبل از تولد یا علل مربوط به دوران بارداری: ( داروهاـ عفونت های مادرـ ناسازگاری خونی مادر و جنین ـ اشعه ایکس و تشعشعات رادیواکتیوـ ضربه ـ مسمومیت و … )
3: علل هنگام تولد: ( چرخش نامتعادل کودک هنگام زایمان ـ استفاده از وسایل مکانیکی ـ کمبود اکسیژن به هنگام تولد ـ عفونت و … )
4:علل بعد از تولد: ( انواع عفونت ها ـ مسمومیت ـ ضربه ـ اختلالات سوخت و سازی و غدد داخلی ـ محرومیت های عاطفی و … )

در بین عوامل ذکر شده در صفحه قبل آن دسته از عوامل که فراوانی بیشتری نسبت به دیگر عوامل دارند و همچنین بیشتر شناخته شده اند، عوامل ارثی ( دسته اول ) هستند بیماری هایی مانند: سندرم داون( down )، سندرم کلاین فلتـر (klinefelter )، سندرم ترنر( turner )، سندرم صدای گربه (cri-du-chats ) و بیماری های دیگری مثل میکرو سفالی، هیدرو سفالی و ماکرو سفالی از این دسته هستند که به توضیح مختصری از آن ها می پردازیم.

سندرم داون (منگولیسم )13: این بیماری با فراوانی 1 در 600 بروز می کند علت آن تا سال 1959 مشخص نبود، ولی در این سال ، لوژن، دانشمند و طبیب فرانسوی به وجود یک کروموزوم اضافی در جفت شماره 21 در بیماران مبتلا پی برد. در واقع یاخته های بدن این افراد به جای 46 کروموزوم 47 کروموزوم دارند.
علایم بیماری: از مهمترین مشخصات این ناهنجاری شل بودن عضلات، داشتن صورت گرد و بزرگ، چشمان مورب شبیه مغول ها، گوشهای کوچک، خطوط غیر طبیعی در کف دست، عقب ماندگی قوای مغزی و پایین بودن قدرت هوش و حافظه ( 75-25= IQ ) گاهی ممکن است نارسایی های قلبی نیز مشاهده شود. همچنین استعداد ابتلا به عفونتهای ریوی در کودکان مبتلا زیاد و متوسط طول عمرشان 8 سال است. استفاده از آنتی بیوتیک ها و جراهی قلب می تواند طول عمر آن ها را افزایش دهد. طبق آمار موجود در برابر سه پسر مُنگول تنها دو دختر از این نوع به وجود می آیند و بعلاوه مادرانی که سن آن ها از 38 متجاوز باشد بیشتر در معرض خطر داشتن چنین فرزندانی قرار می گیرند.

سندرم کلاین فلتر14: این ناهنجاری کروموزومی که در هر 400 نوزاد پسر 1 مورد دیده می شود ( مخصوص پسران ) در سال 1942 توسط دانشمندی به این نام شناخته شد. در سال 1959 به وجود یک کروموزوم اضافی در این بیماران پی بردند. تعداد کروموزوم های این قبیل افراد 47 عدد و وضعیت کروموزمی آن ها XXY است.
علایم: تشخیص مبتلایان در کودکی و قبل از بلوغ مشکل است، زیرا هیچ گونه علامت ثابتی درآنها وجود ندارد. این بیماری در سن بلوغ به علت کوچک ماندن بیضه ها و نداشتن یاخته های جنسی فعال، عقیم ماندن، عدم رویش کامل مو بر صورت و بدن ، بزرگی پستان ها، بلندی قد و چانه زنانه و گاهی عقب ماندگی مغزی و روانی قابل تشخیص است.

سندرم ترنر15: این ناهنجاری مخصوص زنان است در هر 2500 نوزاد دختر 1 مورد دیده می شود احتمال وفور آن بیشتر است ولی اکثر آن ها قبل از تولد سقط می شوند. این بیماری در سال 1938 نخستین بار توسط دانشمندی به نام ترنر شناخته شد. علت پیدایش ناهنجاری فقدان یکی از کروموزوم های جنسی X است. یعنی این افراد 45 کروموزوم دارند. ( ژنوتیپ OX )
علایم: تشخیص مبتلایان قبل از بلوغ مشکل است. در سن بلوغ، علایمی نظیر کوتاهی قد، عدم ظهور صفات ثانویه جنسی به علت کوچک ماندن تخمدان ها، همچنین فقدان قاعدگی و عدم رشد پستان، داشتن گردن پرده دار از علایم این ناهنجاری است.

سندرم صدای گربه16: به علت وجود اختلال در دستگاه صوتی و حنجره صدایی شبیه به گربه از خود بیرون می آورند. علت این بیماری را در اختلالی که در کروموزوم شماره 5 به وجود می آید می دانند. بطوری که جزئی از کروموزوم مذکور از بین می رود یا مواد شیمیایی آن ( ژن ها ) فعالیت ندارند. این اطفال خیلی زود به علت ابتلا به عفونتها و بیماری قلبی از بین می روند. ولی با روش های درمانی ممکن است تا مدتها زنده بمانند. اگر کودک زنده بماند ممکن است کم کم صدای گریه گربه از بین برود ولی عقب ماندگی همچنان باقی می ماند.

میکرو سفالی، هیدرو سفالی، ماکرو سفالی17:

میکروسفالی: این افراد دارای جمجمه ای کوچکتر از حد معمول هستند که در اولین نگاه متوجه این کوچکی می توان شد. علت آن وقفه در رشد سلول های قشر مغزی در نواحی پیشانی و آهیانه ای است. میکروسفال ها علاوه بر عقب ماندگی ذهنی شدید اختلالات حسی و حرکتی و حملات اپی لپسی نیز دارند. اکثر میکرو سفال ها در گروه تـربیت پزیر قرار دارند و بهره هوشی آن ها بین 45-25 می باشد. معمولاً قد این بیـماران از اکثر همکلاسان خود کوتاه تر می باشد. یکی از علل این بیماری وجود ارث مغلوب در خانواده های این افراد است.

هیدروسفالی: این افراد دارای جمجمه خیلی بزرگ هستند، بطوری که بیمار نمی تواند در حالت عادی سر خود را به طور طبیعی نگه دارد و بایستی توسط دستگاهی حالت سر خود را نگه دارد. این بیماری به علت ازدیاد ترشح مایع مغزی نخایی است که به خاطر عدم جذب آن در بطن های مغزی باعث ازدیاد فشار داخل جمجمه شده و در نتیجه از رشد مغزی جلوگیری می کند. این بیماران نیز با اختلالات حسی و حرکتی و ناهنجاری شدید نشان داده می شود.

ماکروسفالی: در این بیماران به علت رشد زیاد از حد بافت مغز، معمولاً ماده سفید جمجمه فرد مانند هیدروسفال ها از حد معمول بزرگ بوده و در این وضعیت چین و شکن های طبیعی در مغز ایجاد نمی شود. عقب ماندگی در این بیماران در درجات مختلف دیده شده و با اختلالات حسی و حرکتی همراه می باشد. در این بیماران اختلالات رفتاری نیز مشاهده می گردد.

ویژگیهای کودکان عقب مانده ذهنی18:
عقب ماندگان ذهنی دارای ویژگیهای خاص خود هستند، که شناخت این ویژگیهای در قلمرو های متفاوت شناختی ( حافظه، یادگیری، یادآوری و … ) عاطفی ـ اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و روانی ـ حرکتی است و تقریباً هر کودک عقب مانده ذهنی ویژگهای روانی، اجتماعی، شناختی، عاطفی و … خاص خود را دارد. و عامل اصلی که کودکان عقب مانده را در این گروه قرار می دهد تفاوتهای شناختی آن ها با دیگران است.

همکاران و پیروان نظریه پیاژه به برسی کودکان عقب مانده در چهارچوب نظام شناختی پیاژه پرداختند و به این نتیجه رسیدند که عقب ماندگان عمیق از مرحله حسی ـ حرکتی، عقب ماندگان شدید از ابتدای مراحل پیش عملیاتی، عقب ماندگان متوسط از مرحله پیش عملیاتی و عقب ماندگان سطحی از مرحله عملیات عینی جلوتر نخواهند رفت.
در هر یک از گروه های چهارگانه ی ( عمیق، شدید، متوسط و سطحی ) قدرت ابتکار، اختراع و انتقاد وجود ندارد. تحول عاطفی یا انفعالی این دسته از کودکان نیز نا متعادل و غیر طبیعی است؛ چرا که تحول عاطفی صحیح و سالم در گرو تحول شناختی و اجتماعی مناسب می باشد.
تحقیقات برخی از روانشناسان19 نشان داده است که: اقامت سه ساله در پرورشگاه ( تقریباً بین شش ماه تا سه سال و شش ماه ) به طور متوسط ضریب هوشی 72 به بار می آورد در حالی که گروه مشابهی از کودکان پرورشگاهی، وقتی در اختیار خانواده ها قرار می گیرند و در نتیجه از محیط طبیعی برخوردار می شوند، ضریب هوشی 100 نشان می دهند. نتایج اجرای آزمون هوشی در مورد کودکان پرورشگاهی ده ساله یا بیشتر نشان داده است که اثر محیط روانی فقیر در دوران اولیه زندگی پایدارتر است ضریب هوشی پس از 12 تا 15 سالگی خیلی کم تغییر می کند. به عبارت دیگر کودکی که سال های اولیه زندگی خود را در محیط های روانی فقیر بگذراند، هرگز نخواهد توانست کمبود هوشی خود را جبران نماید.
جدول ویژگی های کودکان عقب مانده20:
درجه عقب ماندگی
ضریب هوشی
درصد جمعیت %
ویژگیها
خفیف
(مرزی)
50-70
80 تا 85
معمولاً می توانند کارهایی یاد بگیرند که بوسیله آن ها خود را اداره کنند؛ می توانند خانواده تشکیل دهند کودکانی داشته باشند و به شغل های غیر تخصصی اشتغال ورزند
متوسط
(آموزش پزیر)
49-35
10 تا 12 می توانند کار های ساده و غیر تخصصی انجام دهند؛ می توانند بخشی از نیازهای خود را برطرف کنند.
شدید
(تربیت پزیر)
34-20
4 تا 7
می توانند کارهای یکنواخت را تکرار کنند، اما همیشه باید تحت مراقبت باشند. با آموزش مناسب، می توانند مهارت های اولیه ایجاد ارتباط را یاد بگیرند.
عمیق
(پناهگاهی)
زیر 20 1
تنها می توانند رفتارهای ابتدایی انجام دهند، مثل راه رفتن، غذا خوردن و چند کلمه حرف زدن.
اقدامات آموزشی21:
برای اینکه یادگیری با ظرفیت دانش آموز عقب مانده متناسب شود باید نکات زیر را مورد توجه قرارداد.

1ـ برنامه متناسب با سن تقویمی کودک باشد؛
2ـ برنامه بر فعالیت های کنشی تأکید داشته باشد؛
3ـ برنامه بیشترین اوقات روزانه کودک را تحت تأثیر قرار دهد؛
4ـ سازمان دهی اقدامات آموزشی باید بدقت بر قلمرو برنامه های درسی منطبق باشد؛
5ـ در کنار اقدامات آموشی همگانی از طرح برنامه های آموزشی انفرادی غفلت نشود؛
6ـ بیشترین تلاش برای عادی سازی صورت گیرد؛
7ـ برای آموزشی یک مهارت تا حد امکان تمرین های متفاوت و متنوع در نظر گرفته شود؛

کودکان متوسط ( طبیعی ):
همانطور که در صفحات قبل نیز اشاره کردیم بیشترین فراوانی در جامعه متعلق به این گروه می باشد. ( حدود 65 درصد ) ضریب هوشی این کودکان 115 – 85 می باشد.که هر چه به 85 نزدیک شویم، برخی ویژگی های عقب ماندگی و هر چه به 115 نزدیک شویم برخی ویژگی های تیز هوشی (پراستعدادی) را می توانیم در این کودکان ببینیم. این دسته می توانند درس بخوانند ، تحصیل خود را به اتمام برسانند ، شغل های مختلف را بپزیرند، ازدواج کنند، بچه دار شوند ، فرزندان خود را تربیت کنند و به زندگی عادی خود ادامه دهند.
چون ما در جامعه اکثراً با این گروه زیاد سر و کار داریم، ( شاید خود ما نیز در این دسته باشیم ) ویژگیهای آنها را تا حد زیادی می دانیم و با رغبت ها، فعالیت ها، عواطف، تمایلات و… آن ها آشنا هستیم، به این جهت از توضیح اضافی در این مورد صرف نظر کرده و بقیه مقاله را به توصیف کودکان سرآمد می پردازیم.

کودکان سرآمد (تیز هوش ):
این دسته را کودکانی تشکیل می دهند که در آزمون های هوشی نمره بالاتر از 130 کسب می کنند. کودکانی هستند؛ خلاق، مبتکر، پر استعداد، راغب به انجام کارها و آزمایشات، جستجوگر، و آفریننده.
در مقابل مفهوم استثنایی پایین یا عقب ماندگی، مفهوم استثنایی بالا یا قریحه یا استعـدادقرار دارد، با استعداد ها هم مانند عقب مانده ها حدود 2 درصد جمعیت را تشکیل می دهند، یعنی شامل افرادی هستند که نمرات هوشی یا هوشبهر آن ها 130 به بالا است. این افراد علاوه بر عملکرد بالا در آزمون های هوشی، معمولاًدر فعالیت های تحصیلی نیز موفقیت سطح بالایی به دست می آورند.
مفهوم دیگری که به استعداد نزدیک است مفهوم سرآمدی ( giftedness ) است.معمولاً چنین فرض می شود که افراد سرآمد هم دارای توانایی های ذهنی و استعداد سطح بالا و هم دارای ویژگی های خلاق هستند. بنا به گفته هیوارد (heward ) هر چند که سرآمدی به گونه های مختلف تعریف شده اما هوش، استعداد و آفرینندگی مفاهیم عمده همه تعاریف آن بوده اند. به سخن دیگر می توان گفت که سرآمد ها کسانی هستند که هم هوش سطح بالا دارند، هم به خوبی از عهده حل مسائـل برمی آیند و هم دارای ویژگی های آفرینندگی یا خلاقیت هستند.22

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 11   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله عوامل تعیین کننده موفقیت یا شکست اجرای ABC

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله عوامل تعیین کننده موفقیت یا شکست اجرای ABC دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده
تلاشهای چشمگیری برای ایجاد یک سیستم هزینه یابی پیشرفته تر صورت گرفته است. نیاز به بهبود دقت اطلاعات هزینه یابی محصول از تغییرات ایجاد شده در دورنمای رقابتی و همچنین رقابتهای روبه افزایش جهانی ناشی شد. شرایط جدید رقابتی اعتبار سیستمهای هزینه یابی مرسوم را به چالش کشید. حسابداری بهای تمام شده بطور سنتی برای محصولات یا خدماتی که تنها از یک محرک حساس به حجم معامله استفاده می کنند (معمولا نیروی کارمستقیم) هزینه های سرباراختصاص داد. برای سازمانی با سربار زیاد و ترکیبی از محصولات یا خدمات ، استفاده از یک محرک هزینه یابی واحد ممکن است برآورد هزینه را تحریف کند. محققان حسابداری مدیریت تلاش قابل ملاحظه ای را برای عنوان کردن این محدودیتها صورت دادند. تقریبا تمام توجهات به مطالعه ی سیستم های هزینه یابی مبتنی بر فعالیت(ABC) اختصاص یافته است. ظهور این سیستم ها به عنوان راهکاری کلی در جهت حل انحرافات قیمت گذاری محصولات و متعاقبا به عنوان وسیله ای برای ارتقا رقابت از طریق قیمت گذاری آگاهانه تر و تصمیمات ترکیب محصولات بود. ادعا شده که ABC می تواند اطلاعات اصلاحی را برای تصمیمات استراتژیک از جمله طرح ریزی محصول و مدیریت هزینه فراهم کند.
اهداف تحقیق :
شناسایی دلایل میزان پذیرش پایین ABC.ارائه روش هایی برای پذیرش موفقیت آمیز ABC توسط شرکت هایی که یک دوره طولانی مدت ABC را بکار برده اند.
فرمول بندی مراحل جهت اجرای موفقیت آمیز ABC :
. علت اصلی عدم پذیرش ABC توسط شرکتها، پیچیدگی مشاهده شده اجرایی و فنی آن است. مهمترین علل عدم ارزیابی ABC در برخی شرکتها نامربوط بودن آن به تجارت آنها، وجود سیستم مدیریتی هزینه یابی که بطور رضایت بخشی در حال اجرا است، نبود تخصص و منابع لازم برای بعهده گرفتن ارزیابی و عدم علاقمندی مدیریت ارشد می باشد. عوامل رفتاری و سازمانی جدا از صفات فنی سیستم ABC کلیدهای موفقیت به شمار می روند. می توان از یک فرآیند یادگیری پیچیده برای از بین بردن مقاومت سازمانی و رفتار دفاعی نسبت به پذیرش ABC استفاده کرد.
واژه های کلیدی:
ABC،هزینه یابی،مدیریت،حسابداری،رقابت
شواهد نشان داده میزان پذیرش ABC نسبتا پایین است. علاوه بر این بنظر می رسد بسیاری از سازمانهایی که ABC را پذیرفتند سود مورد انتظار را بدست نیاوردند. اینچنین بنظر میرسد که اگرچه ویژگیهای فنی ABC به خوبی مشاهده شده اند، اما برخی سازمانها در اجرای این سیستم با مشکل مواجه هستند
مشکل تحقیق
همزمان با افزایش رقابت میان تجارت ها ،شرکت ها برای قیمت گذاری و شناخت سود آورترین محصولات به اطلاعات دقیق تری از هرینه های محصول نیاز داشتند. ABC بعنوان راهکاری برای حل این چالش معرفی شد. علاوه بر بدست آوردن هرینه های دقیق تر محصول برای قیمت گذاری رقابتی و تصمیمات ترکیب محصولات ،گزارش شد که پذیرندگان ABC قادرند برای کاهش هزینه ها فرصت هایی را بدست آورند. بعلاوه شرکت ها می توانند در طرح ریزی و کنترل معمولی از ABC استفاده کنند. اما نظرسنجی های اخیر نشان می دهند نرخ پذیرش ABC نسبتا پایین است. بعلاوه بسیاری از سازمان ها سودهای پیش بینی شده را بدست نیاورده اند . از بررسی های بعمل آمده چنین به نظر می رسد که سودمندی ABC زیر سوال برده شده است.
مشکلات تحقیق بصورت ذیل خلاصه شده اند:
دلایل روشنی برای میزان پایین پذیرش ABC وجود ندارد.
عوامل رایج مربوط به پذیرش موفق ABC توسط شرکت هایی که ABC را طی یک دوره ی طولانی بکاربردند شناسایی نشدند.
اهداف تحقیق:
شناسایی دلایل نرخ پایین پذیرش ABC
ارائه روش هایی برای پذیرش موفقیت آمیز ABCتوسط شرکت هایی که یک دوره طولانی مدت ABC را بکار برده اند.
فرمول بندی مراحل جهت اجرای موفقیت آمیز ABC:
بررسی نوشته ها
شیلدز می گوید بسیاری از موسساتی که ABC را اجرا کردند شاهد برخی مشکلات بودند .یکی از دلایل مهم این است که معرفی ABC در بسیاری از موسسات بر روی طرح نرم افزاری و ساختاری ABC متمرکز شده است و توجه کافی به عوامل رفتاری و سازمانی صورت نگرفته است . هفت متغیر رفتاری و سازمانی مهم در اجرای ABC شناسایی شده است:
(1)پشتیبانی مدیریت ارشد (2)پیوستگی با استراتژی های رقابتی بخصوص کیفیت و استراتژی های سرعت (3)پیوستگی در ارزیابی عملکرد و جبران خسارت (4)منابع داخلی مناسب
(5)آموزش طراحی، اجراو استفاده از این سیستم (6)مالکیت غیر حسابداری
(7) توافق و رضایت عمومی و شفاف سازی اهداف سیستم مدیریت هزینه
مولف همچنین استدلال می کند که اجرای موفق ABC به منابع فنی بستگی ندارد مثلا آیا نرم افزار استفاده شده ،آیا سیستم با سایر سیستم های حسابداری یکپارچه شده یا بصورت مستقل عمل می کند یا آیا از مشاوران خارجی استفاده می شود.
در جای دیگر پمبرتون(Pemberton) نشان داد فناوریهای دیتون(Dayton) ،یک واحد تجاری در الکوا(ALKOVA) از سیستم هزینه یابی سنتی به سیستم ABC تغییر یافت. یک واحد محرک هزینه یابی ممکن است برای محصول سطح بالای این شرکت و تنوع حجم معامله (volume)مناسب نباشد . این شرکت طی پذیرش این فرآیند مراحل دقیقی را بکار برد، از جمله جمع آوری داده ها از کارمندان از طریق مصاحبه. پس از جمع آوری داده ها یک مدل نرم افزاری ساخته شد و موسسه به اجرای این سیستم جدید که بنظر می رسید ضعف سیستم هزینه یابی سنتی را تصحیح می کند ادامه داد. در نتیجه این شرکت در ارتباط با فعالیتهای اضافه شده ارزشمند و بی ارزش انجام شده در شرکت آگاهی زیادی بدست آورد و برای مواجهه با آنها اقدامات اصلاحی صورت گرفت. همچنین داده های ABCپشتیبانی ارزشمندی بود برای شرکت در جهت تغییر استراتژی عرضه محصول چراکه برخی محصولات خاص در آستانه حذف بودند یاقابلیت دسترسی به آنها محدود می شد. به علت مزایای زیادی که در سیستم ABC یافت شد، مدیران بخوبی قانع شدند و برای اجرای آن اقدام کردند.
در جای دیگر فاستر(Foster) گفت پیکره ی در حال رشد تحقیق نشان دهنده ی موفقیت مدیریت ABC و تعیین کننده های این موفقیت می باشد. مولفان برای سنجش موفقیت تحقیقشان تاثیر استفاده از روشهای جایگزین را مورد آزمایش قرار دادند. آنها دو روش را آزمودند: (1) یک روش طبقه بندی قیاسی (استفاده از تصمیم گیری و انجام اقدامات با اطلاعات ABC ،اصلاح واحد پول(dollar) ، ارزیابی مدیریت برای موفقیت کلی) .(2) یک روش تجزیه تحلیل عامل.
مطالعه ی آنها مصارف سه تصمیم درجه یک را مشخص کرد: شناسایی برای بهبود ، تصمیمات مدیریت محصولات و تصمیمات بهبود فرآیند محرک. علاوه براین، مدیران عملیاتها و مدیران اداری در تصمیم گیریهایشان اغلب به جای کارکنان اجرایی از اطلاعات ABC استفاده می کنند. .گزارش شده که سه حوزه (قابلیت سوددهی محصول/خدمات ، تولید کالا/تولید و حمایت هرینه های بالاسری )بیشترین میزان بهبود واحد پول (دلار) را داشته اند که از اجرای ABC ناشی می شود.
مولفان دریافتند تعیین کننده های موفقیت مانند پشتیبانی مدیریت ارشد،استفاده از داده های ABC ، ارزیابی عملکرد/سیستم های محرک ،شمار درخواست ها، کاربرد زمان در استفاده از آن ،بطور منحصر بفردی در توصیف تفاوت های موفقیت در ABC قابل توجه هستند. نوشته های اخیر در مورد اجرای ABC استدلال می کنند که نمی توان بیشتر مشکلات اجرایی را به کاستی های فنی ABC یا روشی که ABC استعمال می شود نسبت داد اما می توان آنها را به موضوعات سازمانی بنام مقاومت resistance)) نسبت داد. مولف نتیجه گیری می کند که مقاومت در مقابل سیستم های جدید می تواند در سازمانی رخ دهد که تحت سلطه فرهنگ مهندسی قرار دارد که در آن اصول حسابداری تنها نقش کوچکی را ایفا می کند.
مک گوان (McGowan) و کلامر(Klammer) از رضایت کارمندان بعنوان سنجش اجرای موفق ABC استفاده کردند . این مولفان مدلی را بسط دادند که توسط شیلدز و یانگ برای آزمودن ارتباط میان رضایت تهیه کنندگان و کاربران اجرای ABC و متغیرهای رفتاری ،فنی و موقعیتی بوجود آمده بود و ویژگی های اجرایی و سیستم ABC را شرح می داد. نتایج نشان داد پشتیبانی مدیریت ارشد، میزان درک اهداف، مناسب بودن آموزش و منابع آموزشی و ارتباط سیستم ABC به معیارهای ارزیابی عملکرد به طور قابل توجهی وابستگی رضایت به اجرای ABC را نشان می دهد.علاوه بر این ،این تحقیق ارتباط بین متغیرهای موقعیتی و فنی (مانند مشارکت کاربر و کیفیت اطلاعات )و اجرای ABC را اثبات می کند.
.در مطالعه ی او چهار حوزه ی اصلی در نظر گرفته شده است:
دیدگاههای کلی نسبت به فرآیند اجرا،ویژگی های فنی سیستم ABC،سودمندی مشاهده شده سیستم و تغییرات مشاهده شده سازمانی ناشی از اجرای ABC .
.آگاهی مرسوم در نوشته های مربوط به ABC این است که موفقیت ABC به پنج مولفه بستگی دارد:
مدیران رده بالایی که از طرح ABC پشتیبانی کردند؛ آموزش مناسب ABC ؛ جنرالیستهای میان کارکردی و تیم گرایی که می توانند جهت گیری فرآیند ABC را کشف کنند؛ و اتخاذ یک دیدگاه طولانی مدت از طرح ABC توسط شرکت و کارمندان آن، تصمیم گیری توسط کارمندانی که دانش علمی دارند. برور ضروری دانست تاکید کند کار تیمی عامل مهمی است که در اجرای موفق ABC نقش دارد. ممکن است فناوری اطلاعات قوی عدم پذیرش یا رها کرن ABC را تقویت کند، اما در دستیابی به بالاترین سطح اجرایی ABC همچنان عاملیست جدا ناپذیر. مشخص شده که احتمالا به علت عدم اطمینان کمتردر موسسات غیر فروشگاهی ،پذیرش ABCدر این موسسات بسیار بیشتر است. سرانجام بدون تناقض مشخص شد که در موسسات بزرگتر احتمال پذیرش ABC بیشتر از موسسات کوچکتر است. این پژوهشها اجرای ABC را زمانی موفق میدانستند که پشتیبانی مدیریت ارشد، مالکیت غیرحسابداری، و آموزش اجرا داشته باشند. اندرسون (Anderson) و یانگ گفت: استفاده از داده های ABC تحت تاثیر صف گسترده تری از متغیرهای مفهومی و فرآیندی قرار دارد از جمله حمایت مدیریت ارشد و اتحادیه از ABC،مناسب بودن منابع طرح، تعهد پاسخ دهندگان به سازمان، احتمال تعطیلی ها، میزان پاداش مورد انتظار برای عملکرد مثبت. در جای دیگر ابرنسی(Abernethy) دیدگاههایی را مطرح کرد در مورد اینکه چگونه تنوع محصول، ساختار هزینه یابی و تکنولوژی تولید پیشرفته (AMT) بر طرح سیستمهای هزینه یابی تاثیر می گذارد. تجزیه و تحلیل داده های موردی نشان داد ارتباط میان تنوع محصول و سیستم های هزینه یابی تحت تاثیر روش استفاده موسسه ها از تکنولوژی خود برای مدیریت تنوع محصول است براساس مشاهدات این مطالعه، مولفان نتیجه گرفتند ارتباط میان تنوع محصول و طرح سیستمهای هزینه یابی برای انتخاب ابزارهایی که بوسیله ی آنها پاسخ گویی به مشتری انجام خواهد گرفت تحت تاثیر انتخاب مدیریت قرار دارد . ارتباط مثبتی میان حضور یک مشاور ABC ، میزان رقابت و پیچیدگی مدل وجود داشت. براساس گفته های آنها انسجام تیمی و تعهد تیم به انجام وظایف ، برای مدیریت بومی جهت تشکیل تیمهای ABCاز عوامل حیاتی به شمار می روند. ظاهرا علت اصلی مشکلات پذیرش ABC مباجث اجرایی است نه طراحی فنی این سیستمها.
برای اجرای رفتاری ABC سه عامل شناسایی شدند: پشتیبانی مدیریت ارشد، اجماع و روشن سازی اهداف و آموزش. تصویر 1 .چارچوب تحقیقاتی
ارزیابی دلایل عدم پذیرش ABC

شناسایی عوامل مربوط به پذیرش
ABC
عوامل رفتای عوامل سازمانی

فرمولبندی مراحل برای اجرای
موفقیت آمیز ABC
نتایج این مطالعه از این نگرش حمایت می کنند که در کسب اطمینان از سودمندی ABC برخورد شناختی حائز اهمیت می باشد و اینکه برخورد شناختی طی اجرا تقویت می شود.
بحث، تجزیه و تحلیل، و یافته ها
عوامل رفتاری و سازمانی مربوط به کاربردهای موفقیت آمیز ABC .
هزینه یابی بر مبنای فعالیت توسط کاپلن کوپلر (Kaplan Cooper) معرفی شد و به عنوان مبنایی برای داوریهای استراتژیک و ارتقا عملکرد سوددهی تجاری پذیرفته شده است. استفاده از ABC در تجارتهای مختلفی مانند صنایع تولیدی، بهداشتی، تحصیلات، بانکداری، و خدماتی پذیرفته شده است..
. علیرغم اعتبار فنی مشاهده شده آن، ABC از زمان معرفی آن در دهه ی 1980 بطور گسترده پذیرفته نشده است. درواقع میزان کاربران ABC کاهش یافته است، درصد سازمانهایی که آن را نپذیرفته اند بتدریج افزایش داشته و درصد روبه افزایشی از شرکتها آن را ارزیابی نمی کنند. اکثریت سازمانهایی که ABC را پذیرفتند بطور آزمایشی در حال استفاده از آن هستند. در سطح کاربردی بسیاری موسسات در تلاش برای اجرا و حمایت از سیستمهای ABC ناموفق بودند. عوامل رفتاری و زمانی مربوط به کاربردهای موفق ABC شامل پشتیبانی مدیریت ارشد، پیوند با استراتژی رقابتی، منابع مناسب، مالکیت غیرحسابداری، پیوند با ارزیابی عملکرد و جبران خسارت، اجرای آموزش و روشن کردن اهداف و شمار اهداف برای ABC. بعلاوه، مشارکت کاربران در اجرا و مشاهدات آنها از کیفیت اطلاعات تهیه شده توسط این سیستم بطور مثبتی به میزان رضایت از اجرای ABC مرتبط است..
دلایل عدم پذیرش ABC
شرکتها به علت پیچیدگی های فنی و اجرایی مشاهده شده ABC، و نیار آن به سیستمهای جدید برای تولید مداوم داده های فعالیت، ABC را نپذیرفتند. اگرچه مدل ABCبرای مطالعات ابتدایی و آزمایشی امکان پذیر است، اما توسعه ی کاربردهای جامع الشرکتی دشوار و پرهزینه است. حتی پس از اینکه این مدل اولیه ساخته شد ، به روز رسانی این مدل بطور اساسی نیازمند ارزیابی دوباره از طریق یک سری مصاحبه ها و تحقیق های جدید برای انعکاس تغییرات در عملیاتهای شرکت می باشد. برای شرکتهایی که هنوز در حال ارزیابی اجرای ABC هستند، تقاضاهای پرهزینه ای که پذیرش ABC بر کارکنان و سایر منابع اعمال خواهد کرد،حق تقدم سایر محرکهای رقابتی، نیاز به عنوان کردن موضوعات فنی دشواری مانند شناسایی محرکهای هزینه یابی، نیاز به فراهم کردن تخصیص صحیح هزینه یابی و مشکلات رفتاری مانند تغییر طرز کار اثبات شده، و سوء ظن کارمندان به انگیزه های استفاده از ABC، موضوعات نگران کننده ای هستند.
برای آن شرکتهایی که ABC را ارزیابی نکردند، رایج ترین دلایل نگرانیها عبارت بودند از: عدم ارتباط آن به تجارت آنها، وجود یک سیستم مدیریت هزینه یابی که با رضایت اجرا شده، عدم وجود طرز تخصص و منابع لازم برای بعهده گرفتن یک ارزیابی، عدم علاقمندی مدیریت
مراحل اجرای ABC
شارمن(Sharman) برای فرآیند اجرا 9مرحله ی اساسی پیشنهاد کرده است:
1.شناسایی و ارزیابی نیازهای ABC . حسابدار مدیریت باید با تعیین این موضوع که آیا ABC در سازمان ماندنی خواهد بود یا خیر شروع کند. برای انجام چنین کاری وی باید چندین سوال مطرح کند: میزان دقت سیستم هزینه یابی موجود چقدر است؟ در صورت دقیق نبودن سیستم کدام تصمیمات مدیریت تحت تاثیر قرار می گیرد؟ آیا برای تولید کالاها و خدمات و ارائه آنها به مشتری فرآیندهای متفاوت و فراوانی وجود دارد؟و..
2.نیازهای آموزشی. در واقع نیازهای آموزشی در مرحله ی پیشین بوجود آمدند یعنی زمانی که حسابدار مدیریت آگاه کردن دیگران از مشکلات بالقوه ی مربوط به سیستم هزینه یابی موجود را آغاز کرد. سایر گزینه های آموزشی رسمی تر هستند. می توان برای مدیران ارشد جلسات توجیهی یا کارگاهی را ترتیب داد.
3.تعریف محدوده ی طرح. لازم است که مدیریت و تیمها نیازمندیها، احتمالات و اهداف ماموریت را در یک چهارچوب زمانی گویا و با استفاده از منابع قابل دسترسی ارزیابی کنند.
4.شناسایی فعالیتهاو محرکها. شناسایی محرکها تنها زمانی دشوار است که ABC با استفاده از روش تجزیه ی هزینه یابی و بر اساس تجزیه و تحلیل دفتر کل اجرا شود.. سوال کلیدی این است که چه چیزی یک فعالیت یا فرآیند خاص را تحریک می کند.. برای شناسایی این محرک، دستیابی به منابع فیزیکی و کاربرد آنها حائز اهمیت می باشد. محرک ( و نه هزینه یابی) علت و فعالیت معلول می باشد.
5.ایجاد یک نمودار جریان هزینه یابی و عملیاتی (طرح کلی). نمودار کلی جریان عملیاتی و هزینه یابی از نوع نمودار گردشی چگونگی استفاده از منابع در فعالیتهای اجرایی، چگونگی تشکیل مراحل فرآیندها توسط فعالیتها و چگونگی تولید کالاها و خدمات سازمان توسط فرآیندها را مشخص می کند. این نمودار طرح اولیه ساختاری مدل ABC است. همچنین مشخص می کند که چگونه اقلام دفتر کل باید در مدل بکار گرفته شوند.
6.جمع آوری داده ها. داده ها در جایی از نمودار جریان هزینه یابی و عملیاتی جمع آوری می شوند که روابط عملیاتی وجود دارد. این داده ها شامل تلاش افراد و ماشینها است که به صورت واحد زمانی اندازه گیری می شود.
7.ساخت یک مدل نرم افزاری، تایید اعتبار و مغایرت گیری. ساخت یک مدل نرم افزاری شامل وارد کردن کلیه داده ها و ارتباطات به کامپیوتر بمنظور محاسبه ی هزینه های محرکها، فعالیتها، فرآیندها، محصولات، خدمات و سایر عواملی مانند ظرفیت بلا استفاده می باشد. داده ها ممکن است صفتهای فعالیتی مانند شاخصهای ارزش افزوده و ارزش غیر افزوده یا واحد پردازش زمان باشند.
8.تفسیر نتایج و تهیه گزارشات مدیریت. تیم باید برای مطالعه ی نتیجه تجزیه و تحلیل وقت کافی بگذارد و کلیه ی موضوعات قابل توجه مدیریت را شناسایی کند.
9.یکپارچه کردن مجموعه داده ها و گزارشگری. یکپارچگی مجموعه داده ها و گزارشگری به دنبال طرح اولیه ی آزمایشی ABC صورت می گیرد و به مدیریت اجازه می دهد در آینده از تجزیه و تحلیل استفاده کند..
محدودیتها. محدودیتهای کمی برای این مطالعه وجود دارد. نخست، اگرچه سودهای تئوری ABC واضح هستند، اما برای آنهایی که ABC را پذیرفتند هیچ داده ی تجربی مبنی بر نفع مالی وجود ندارد. علت بهبود عملکرد مالی در این شرکتها ممکن است دلایل یا محرک هایی بغیر از کاربرد ABC باشد.
دوم،عوامل مربوط به شکست یا موفقیت ABC که شرح داده شد کلی هستند. عوامل برجسته ی تاثیرگذار بر موفقیت یا شکست اجرای ABC ممکن است در سازمانهای مختلف متفاوت باشد.

نتایج
این مطالعه به بررسی توسعه ABC مربوط می شود و مبنایی است برای کاربران آن جهت دانستن چگونگی اجرای مراحلABC بخصوص اثر رفتاری و سازمانی. می توان از آن به عنوان نقطه ی شروعی استفاده کرد برای شرکتهایی که هنوز در مراحل اجرا و پذیرش موفقیت آمیز ABC در محیط تجاری خود شک دارند.
این تجزیه و تحلیل انجام شده می تواند سودمند باشد بنابراین شرکتها ممکن است بتوانند در انواع مختلف تجارت، فرهنگ، و محیط ، ABC را اتخاذ کنند. در فعالیتهای تجاری مدیریت بخش مهمی از فرایند حسابداری را تشکیل می دهد چراکه مدیریت اطلاعات ارزشمندی را برای سازمان تهیه می کند. این اطلاعات در طراحی و اداره و کنترل فعالیتهای انجام شده توسط شرکت به مدیران و سایر کاربران داخلی کمک می کند. بنابراین هرچه مدیران آگاه تر باشند تصمیمات بهتری درون سازمان گرفته می شود. در همین راستا، حسابداری مدیریت ابزاری است برای صحه گذاری بر تخصیص منابع خاص و ارزیابی عملکرد صحیح .
علت اصلی عدم پذیرش ABC توسط شرکتها، پیچیدگی مشاهده شده اجرایی و فنی آن است. اگرچه مدل ABC برای مطالعات ابتدایی و آزمایشی امکان پذیر است، اما مقیاس گذاشتن برای کاربردهای گسترده شرکت، سخت و پرهزینه است. مهمترین علل عدم ارزیابی ABC در برخی شرکتها نامربوط بودن آن به تجارت آنها، وجود سیستم مدیریتی هزینه یابی که بطور رضایت بخشی در حال اجرا است، نبود تخصص و منابع لازم برای بعهده گرفتن ارزیابی و عدم علاقمندی مدیریت ارشد می باشد.
می توان از یک فرآیند یادگیری پیچیده برای از بین بردن مقاومت سازمانی و رفتار دفاعی نسبت به پذیرش ABC استفاده کرد. حامیان ABC با مداخله ی محتاطانه می توانند تلاش کنند در مباحث تولیدی طرح شده برای ایجاد آزمایش های مربوط به اینکه آیا تئوری فنی ABC واقعا می تواند به بهبود عملکرد سازمانی منجر شود یا خیر مدیران مردد را بکار بگیرند . توانایی فراهم کردن آزمایشها ی معتبر و قابل مشاهده این تئوری احتمال متوقف شدن اجرای ABC را کاهش خواهد داد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  12  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله حسابداری حقوق و دستمزد

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله حسابداری حقوق و دستمزد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دایره کارگزینی
وظیفه عمده این دایره تهیه و تدوین ، و یا اصلاح دستورالعملها، آئین نامه های استخدامی و فرم های پرسنل می باشد. به گونه ای که با قانون کار و مقررات بیمه تامین اجتماعی منطبق باشد. از وظایف دیگر این دایره، امور مربوط به استخدام، آموزش، ترفیعات، مرخصی ها، نقل و انتقالات، اجرای طرح طبقه بندی مشاغل و تعیین شرح وظایف و برقراری ارتباط با سازمانها و اتحادیه های کارگری می باشد.

بسمه تعالی
طرح طبقه بندی مشاغل
حکم کارگـزینی
1ـ نام خانوادگی : 2ـ نام : 3ـ شماره پرسنلی:
4ـ شماره شناسنامه: 5ـ نام پدر: 6ـ تاریخ تولد: 7ـ محل صدور:
8ـ وضعیت تاهل: 9ـ تعداد اولاد: 10ـ وضعیت سربازی:
11ـ آخرین مدرک تحصیلی: 12ـ تاریخ استخدام: 13ـ کد شغل:
14ـ عنوان شغل: 15ـ عنوان پست: 16ـ واحد سازمانی:
17ـ گروه: 18ـ رتبه: 21ـ واحد سازمانی:
19ـ نوع حکم: مزد گروه (مزد شغل) : ریال
20ـ شرح حکم : مزد سنوات :
مزد رتبه :

جمع مزد مبنا :
22 ـ مزایا
تفاوت تطبیق :
مسکن :
خواربار:
24ـ تاریخ اجرای حکم: عائله مندی:
25 شماره حکم :
26ـ تاریخ صدور:
27ـ محل امضاهای مجاز :
28-نسخه: 23ـ جمع کل مزد و مزایا :

هـدف از انتخـاب
پیدا کردن شایسته ترین و مناسب ترین افراد جهت به کار گماشتن آنها در پست های سازمانی کاری است بس مهم که به عهده اداره امور پرسنلی واگذار گردیده است این عمل می بایستی با روشی خاص و حساب شده انجام پذیرد تا شایسته ترین افراد را به کار گیرند. در انتخاب و یا استخدام متقاضیان، نقش اساسی را مسائل اجتماعی ایفا می کنند، زیرا تصمیماتی که در رد و یا قبول متقاضیان اتخاذ می شود از جهات بسیار در شهرت اجتماعی سازمان موثر است. انتخاب کنندگان و انتخاب شدگان هر دو در حالی که اعضای رسمی سازمانی به شمار می روند در عین حال هم عضویت اجتماعی که در آن زندگی می‌کنند به عهده دارند بنابراین مسئله انتخاب کار آسانی نیست زیرا انتخاب شوندگان امروز انتخاب کنندگان فردای سازمانی می شوند.
شرط اولیه برای انتخاب صحیح ، تعیین ارزش های مهارتی، توانایی، استعدادی و غیره برای احراز مشاغل مورد نظر می باشد. رعایت کلیه خصوصیات فوق برای موفقیت یک شخص در انجام وظایف و مسئولیت هایش موثر است . بنابراین در انتخاب افراد جهت تصدی مشاغل سازمانی رعایت دو چشم انداز متفاوت لازم و ضروری است.
نخست آنکه استانداردهای ارزشی لازم برای یک شغل چگونه تعیین می شوند و دیگر آنکه موفقیت در یک شغل به چه معنی و مفهومی به کار برده می شود. در پاسخ مسائل فوق می بایستی متذکر شد که هر دو بستگی مستقیم به طرز تولید و ارائه خدمات سازمانی از لحاظ کیفیت کالا و فراورده دارد. اگر تولید کالا در سطحی کاملا عالی عرضه شود، بنابراین کالای مرغوبی هم به بازار عرضه می شود که برای این جریان داشتن متخصصین عالی رتبه از جمله واجبات است و در غیر این صورت ارزش ها از نتیجه پایین تری برخوردار خواهند بود و به همین نسبت انتخاب افراد هم در همان سطح تعیین شده عملی می گردد .
انتخاب کنندگان که مسئولیت انتخاب را به عهده دارند نه فقط می بایستی از چگونگی ماهیت صفات لازم برای شخصی که می خواهد انتخاب شود آگاه باشند. در پاسخ مسائل فوق می بایستی متذکر شد که هر دو بستگی مستقیم به طرز تولید وارائه خدمات سازمانی از لحاظ کیفیت کالا و فراورده دارد اگر تولید کالا در سطحی کاملا عالی عرضه شود بنابراین کالای مرغوبی هم به بازار عرضه می شود که برای این جریان داشتن متخصصین عالی رتبه از جمله واجبات است و در غیر این صورت ، ارزش ها از نتیجه پایین تری برخوردار خواهند بود و به همین نسبت انتخاب افراد هم در همان سطح تعیین شده عملی می گردد.
انتخاب کنندگان که مسئولیت انتخاب را به عهده دارند نه فقط می بایستی از چگونگی ماهیت صفات لازم برای شخضی که می خواهد انتخاب شود آگاه باشند بلکه می بایستی بدانند که چگونه متقاضیان را ارزیابی کنند بعضی از صفات برای تعدادی از مشاغل دیگر مطلوب نخواهد بود بنابراین هر کس نمی تواند همیشه بر طبق یک استاندارد مشخص افراد متقاضی را به صورت یکسان در برابر صفات مشاغل سازمانی ارزیابی کند بلکه می بایستی بر اساس صفات مشخصه هر شغل متقاضیان را ارزیابی کند بدین علت است که ارزیابی متقاضیان جهت احراز یک شغل برای مشاغل دیگر معتبر نمی باشد.

انتخاب و مفهوم آن
به خاطر آنکه عمل انتخاب به صورت رضایت بخشی انجام پذیرد می بایستی از سه ددیگاه فرآیند انتخاب را مورد بررسی و مطالعه دقیق قرارداد نخست آنکه بر اساس توسعه و گسترش فعالیت های سازمانی لزوم انتخاب و استخدام افراد جدید به وضوح احساس شود و مجوز استخدام نمودن افراد مورد نیاز از مقامات ذیصلاح گرفته شود چنین عملی با تقاضای سرپرستاتن و مدیران واسطه و با توجه به تجزیه و تحلیل شغل و حجم کار از طریق اداره امور پرسنلی مبنی بر تایئید لزوم و سپس تصویب مدیریت سازمانی انجام پذیر است دوم آنکه برای عمل انتخاب می بایستی ضوابط و معیارهایی که دال بر حقانیت قضاوت ما بر افراد داوطلب است در دست باشد تا بخوبی بتوان مشخصات داوطلبان شغل را با ان ضوابط مورد سنجش و ارزیابی قرار داده تا به نتایجی دست یابیم. چنین عملی از طریق اجرای تجزیه و تحلیل مشاغل، نوشتن شرح شغل و بیان شرایط احراز میسر خواهد بو سوم آنکه می بایستی در سازمان پست های خالی در تشکیلات سازمانی موجود باشد تا بتوان افراد را برای آن پست ها انتخاب و استخدام نماییم . چنین عملی هم مستلزم تشخیص حجیم بودن انجام ار و کافی نبودن پرسنل مورد نیاز است.
ارزشیابی طبیعت و ماهیت انسان کاری است مشکل و پیچیده هر قدر قلمرو سازمان و عملیات کارکردی آن گسترده تر گردد به همان نسبت هم عمل انتخاب مشکل تر خواهد شد اما بعضی از سازمان ها که دارای تشکیلات منظم و مرتب امور پرسنلی هستند بخوبی می توانند در اسرع وقت عملیات انتخاب را انجام دهند.
انتخاب به معنی واقعی عبارت است از تشخیص مشخصات فرد متقاضی و قبولیت دارا بودن شرایط احراز لازم برای تصدی شغل مورد نظر به خاطر آنکه جریان انتخاب از یک روش سیستماتیک انجام پذیرد ضروری است که یک سری اطلاعات اضافی در مورد متقاضی در دست باشد. در هر مرحله جریان انتخاب، ممکن است اطلاعات حاصله آشکار سازد که برای قبول کردن و یا رد کردن دواطلب چه دلایل و عللی موجود است در هر مرحله دواطلب بایستی از موانع پی در پی بگذرد و سپس مشخصات خود را با الگوهای انتخاب تطبیق دهد . ایجاد موانع بر سر راه داوطلبین به این خاطر است که در هر مرحله افرادی که واجد شرایط هستند امکان ادامه ارزیابی را داشته باشند و افرادی که فاقد آن باشند از گردونه خارج شوند و بیخود وقت سازمان را نگیرند و از تجمع افراد غیر واجد شرایط در مراحل آخر انتخاب جلوگیری کنند به هر حال ایجاد موانع مختلف برای انتخاب در هر سازمان مختلف است بعضی از آنها کلیه مراحل را در نظر می گیرند و بعضی فقط قسمتی از آنها را مورد نظر قرار می دهند و برای آن اعتباری قائلند . در مراحل انتخاب می‌بایستی شرایط زیر را همیشه در نظر گیریم .
1ـ می بایستی از کلیه درخواست هایی که از طرف واحدهای سازمانی به اداره کارگزینی رسیده تجزیه و تحلیل دقیقی بر روی آنها انجام شده باشد و ماهیت شغل مورد نظر مشخص شود .
2ـ طرح و اجرای یک پرسشنامه کافی، کامل و معتبر که بتواند کلیه اطلاعات را جمع آوری نماید و در دسترس انتخاب کننده قرار گیرد، به عمل آید .
3ـ بررسی بر روی نظریات و وضع سابقه استخدامی متقاضی و حتی دریافت نظریات آنها به صورت شفاهی و یا کتبی .
4ـ طرح و ایجاد یک سری اطلاعات لازم که از طریق مصاحبه بدست می اید.
5ـ امتحانات پزشکی و بهداشتی برای مشخص کردن وضع روحی و جسمی متقاضی و تعیین درجه اهمیت هر یک.
6ـ در دست داشتن نتایج حاصله از اجرای آزمون های مختلف.
به خاطر انکه مراحل انتخاب با نظم و ترتیب خاصی و با در نظر گرفتن شرایط فوق انجام پذیرد رعایت مراحل زیر ضروری و لازم است .
1ـ پذیرش متقاضی
در این مرحله کلیه مدارک لازم و پرسشنامه درخواست استخدام را رسیدگی می کنند و اگر متقاضی حائز شرایط بودوی را به مرحله بعد ارشاد می کنند .
2ـ مصاحبه مقدماتی
فرد متقاضی اطلاعاتی کلی از نحوه انجام کار و میزان حقوق و مزایا و شرایط استخدامی از سازمان بدست می آورد و در قبال آن سازمان هم اطلاعاتی را از لحاظ بررسی وضع تظاهری و جسمی و روانی متقاضی بدست می آورد و سپس تایید و یا تکذیب صلاحیت پی گیری مراحل بعدی را مشخص می کند.
3ـ دریافت پرسشنامه متقاضی در استرداد فرم تکمیل شده به اداره امور استخدامی و رسیدگی به کامل بودن آن.
4ـ دریافت نظریات کارفرمایان قبل از طریق نامه های رسیده و یا مذاکرات تلفنی .
5ـ تعیین نظریات و صلاحیت معرفین خصوصی .
6ـ دریافت برگ خاتمه خدمت نظامی و یا تعیین وضع مشمولیت متقاضی و تطبیق آن با قوانین استخدامی .
7ـ اجرای آزمون های لازم استخدامی .
8ـ اجرای مصاحبه اصلی.
9ـ انجام آزمایشات پزشکی و بهداشتی .
10ـ مشخص کردن نتیجه انتخاب که در این مرحله از دو حال خارج نیست یا فرد متقاضی پذیرفته شده است که به مرحله بعدی یعنی استخدامی می رسد و یا آنکه رد شده که جواب لازم را به وی می دهند.
استخـدام
مردم در جایی خواستار اشتغالند که دستمزد بالاتر، مزایا و مسکن برای آنها وجود داشته باشد آنها به این علت خواستار به استخدام درآمدن دریک شرکت و یا سازمان می باشند که آرزوی نیل به معیشت بالاتری را در دل داشته باشند و خواهان کسب حیثیت و معروفیت اجتماعی بیشتری باشند. ممکن است برای پاسخگویی به نیازهای خود شخصا در شرکت های خصوصی و سازمان های دولتی در جستجوی کار باشند و یا امکان دارد که از زبان دوستان، نزدیکان، خویشاوندان و بالاخره رسانه های گروهی به وجود کار پی برند و خواستار به استخدام درآمدن در آن شرکت ها و یا سازمان ها باشند.
اولین مرحله برای ایجاد کارآمدن یک سازمان پرتوان و خودکفا مرحله استخدام است استخدام عبارت از سپردن تعهد و پذیرش کلیه قوانین و خط مشی های سازمانی از طرف یک فرد و دادن تامین در قبال اعمال آن تعهدها از طرف یک سازمان است بنابراین اگر بخواهیم جریان استخدام به طور کلی عملی گردد می بایستی هم کارفرما و هم کارگر از دو پدیده تعهد و تامین پیروی کنند تا آنکه بتوانند رابطه استخدامی را بوجود آورند.
انواع استخـدام
اصولا استخدام بر سه نوع است : استخدام اجباری، اختیاری و استخدام اجباری اختیاری. استخدام اجباری استخدامی است که فرد را مجبور می سازیم نسبت به سازمان تعهداتی را که بر وفق مراد و میل کارفرما است قبول کند و در قبال آن حداقل تامین را به وی می دهند از جمله طرق متداول تر استخدام اجباری بردگی است که با اخذ انواع مختلف تعهدات فرد را وادار به انجام آن می نمایند نوع دیگر تحمیل کار است که فرد به خاطر از دست ندادن مقام و موقعیت خود و دربعضی مواقع حیات و زندگی خود بایستی کاری را انجام دهد که هرگز در حالت عادی تمایلی به انجام دادن آن کار ندارد. بردگی به عنوان یک بنیاد رسمی اجتماعی برای استخدام نفرات کارگر در حال حاضر به کلی منسوخ شده است و به طور غیررسمی در بعضی از جوامع رواج دارد امروزه هر چند که حالت بردگی منسوخ شده ولی اشکال دیگری از همان حالت بردگی در واقع موجود است بدین معنی که با به کار گماشتن افراد بدهکار و گرفتن تعهدات طویل المدت با مجوزات جزائی و قانونی افراد را مقید به کار کردن می کنند بیشتر تعهدات اجباری به خاطر آن است که نواحی دور دست در مضیقه کارگران قرار می گیرند و کارفرمایان اجبار دارند که با تحمیل مخارجی سنگین افراد رابه آن محل ها گسیل دهند و در قبال آن تضمینی برای یک مدت معین از کارگران بدست آورند تا کارشان بطور کامل انجام شود مثال دیگر از این نوع استخدان بیکاری است به طور خلاصه کار اجباری امری است که تا حدودی معلول لزوم استفاده موثر از افراد به دلایل مختلف است ولی به تجربه ثابت شده که این طریق وسیله غیرقابل اعتمادی برای بنام کردن دائمی نیروی انسانی تشخیص داده شده است .
استخدام اختیاری:
استخدامی است که فرد با آزادی کامل و سنجش کلیه جوانب کار، به استخدام هر سازمانی که لازم بداند در می آید و در قبال آن سازمان هیچگونه تعهد غیرمعقول و یا اجباری نخواهد داشت هر لحظه که ضروی بداند کار را رها می سازد، بدون آنکه هیچگونه ضرر و زیانی برای وی بوجود آید چون نیازهای انسانی متنوع و متفاوتند بنابراین هر فرد خواهان آن است که با آزادترین سیستم استخدامی روبرو شود و سهل ترین وسیله را برای رفع نیازهای خود بدست آورد سهل ترین وسیله پول است که بدنی وسله هر فرد می تواند آنچه را که تمایل دارد بدست آورد بنابراین در سیستم استخدام اختیاری فرد تعهد خود را در قبال دریافت پمول ایجاد می کند و هیچگونه بعد زمانی در اینگونه تعهدات مطرح نمی‌شود ولی تعهدات کاملا با تامین ها مساوی هستند بنابراین در استخدام اختیاری هم کارگر و هم کارفرما هر دو با آزادی کامل وبا رعایت قوانین کار در ایجاد تهعدات و مسائل لازم مرحله استخدام را عملی می سازند.
استخدام اجباری اختیاری : چون انسان در جوامع مختلف به خاطر محدودیت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیاز به کار دارد بنابراین مجبور است که به استخدام سازمان و یا سازمان هایی درآید که زندگی خود را اداره کند اما در این نوع اجتماعات اجباری بودن استخدام امری اجتناب ناپذیر است بنابراین هر فرد خود را در مقابل سازمان هایی مشاهده می کند که همگی از یک نوع سیستم کلی و با اندک تفاوتی شرایط استخدامی را بوجود آورده اند ولی هرگز اینگونه شرایط استخدامی بنا به میل کارگر نبوده و فقط طبقه کارفرما آن را به خاطر احساس نیاز مستخدم به کار اعمال می کند در این شرایط است که افراد کارگر در عین حالی که اجبار دارند از یک سیستم اشتغال اجباری پیروی کنند فقط آزادی آن را دارند که سازمان را انتخاب کنند ولی ماهیت تامین ها در تمام سازمان ها یکسان خواهد بود .
پس میتوان نتیجه گرفت که در استخدام اجباری تعهدات زمانی مطرح است که فرد می‌بایستی با سپردن سنوات خدمت خود را در اختیار کارفرما قرار دهد و کارفرما حق هر گونه اعمال نفوذ و جریاناتی را در سرنوشت کارگر دارد در استخدام اختیاری تعهدات کارگر با تامین های کارفرما برابر است و هیچگونه تعهدات زمانی در امر استخدام مطرح نمی باشد و بالاخره در استخدام اجباری اختیاری، کارفرمایان سازمان های صنعتی و اجتماعی همگی از یک وسیله استثمار کننده کارگری پیروی می کنند و فقط کارگران اختیار انتخاب در بین آن سازمان ها را دارند.
لازم است در اینجا رفتار مستخدمین را از چهار مرحله تحلیلی مورد بررسی قرار دهیم که این چهار مرحله، شاخص تغییر و تحول مستخدم از صورت یک فرد جامعه قدیمی است به درجه تبعیت از یک راه و رسم نوین، به طور کلی کارکنان یک سازمان را به چهار نوع به شرح زیر طبقه بندی می کنیم :
1ـ مستخدمین غیر متعهد .
2ـ مستخدمین نیمه متعهد .
3ـ مستخدمین متعهد کلی .
4ـ مستخدمین متعهد جزئی .

1ـ مستخدمین غیر متعهد
این نوع مستخدم قصد استخدام آنی دارد کوتاه مدت اشتغال چنین فردی به وظایف محوله جنبه موقتی دارد و برای غرضی آنی است گرچه دوره اقامت موقتی اولیه مستخدم تابع احتیاجات آنی وی به درامد حاصله از شغل خویش است. معذالک این امر به منزله بریدن از سوابق خدمتی خود از سازمان های ماقبل که در آن اشتغال داشته محسوب می‌شود و امکان دارد که در ابتدای استخدام غیرمتعهد باشد ولی به مرور زمان تعهد دائمی به آن سازمان دهد . چنین مستخدمی غیرمتعهد باشد ولی به مرور زمان تعهد دائمی به آن سازمان دهد چنین مستخدمی ممکن است مدت معینی مثلا چند ماه در یک سازمان مشغول به کار شود و پس از برآورد نیاز مادی خود به سازمان دیگری برود در تعدادی از کشورهایی که به تازگی در حال صنعتی شدن هستند کارگران غیرمتعهد بخش عظیمی از نیرو کار ملی را تشکیل می دهند پس کارگر غیر متعهد هیچگونه تعهد دوره ای و یا زمانی و مکانی به کارفرما نمی دهد و فقط تابع نیازهای شخصی خویش است که در این حالت از استخدام اختیاری استفاده می کند.
2ـ مستخدمین نیمه متعهد
این مستخدم به جز اشتغال به شغل اصلی خویش به مشاغل دیگر هم دست به کار می‌شود، لکن علایق خویش را با مختصات شغل اصلی از بین نمی برد دوران اشتغال اینگونه مستخدمین ممکن است دراز تر از مستخدمین غیرمتعهد باشد، اما تفاوت اصلی میان آن دودسته آن است که کارگر نیمه متعهد در نظر دارد بخش عظیمی از دوران کارآمدی خویش را در خدمت این سازمان قرار دهد و زمانی هم به کار اصلی خویش بپردازد. بدین وسیله است که مستخدم نیمه متعهد از این طریق مقداری وجه نقد و محتملا زندگی جالب تری پیدا می کند. میزان نقل و انتقالات مستخدمین نیمه متعهد به مراتب زیادتر از مستخدمین متعهد می باشد . این نوع مستخدمین نه تعلق به زندگی شغلی و حرفه‌ای اصلی خود دارند و نه متعلق به سازمان های صنعتی و اجتماعی هستند.
3ـ مستخدمین متعهد کلی
این نوع مستخدمین کاملا رابطه خود را با سایر سازمان های حرفه ای دیگر گسسته اند و به عنوان یک عضو دائمی سازمان به شمار می آیند . این امر صرفا متضمن اشتغال دائمی در سازمان است و مستلزم آن است که فرد مستخدم خود را با جمیع جنبه هایی که ارتباط با بنیادهای سازمانی دارد سازگار سازد و در قالب آن سیستم به تمام معنی فعالیت کند کلیه سازمان های صنعتی و اجتماعی امروز طرفدار و متکی به این نوع مستخدمین می باشند. بنابراین مستخدم متعهد به طور کلی خود را به تمام عیار در اختیار سازمان قرار می دهد و هیچگونه فعالیت دیگری در سازمان های دیگر نخواهد داشت و نکته جالب توجهی که در این سیستم وجود دارد آن است که اگر مستخدم بر اثر تغییر و تحول وظایف سازمانی مجبور به تعویض شغل خویش گردد، چنین کاری را انجام خواهد داد و حرفه خویش را عوض می کند تا آنکه بتواند در سازمان بماند، بدین معنی که طوری در فرهنگ آن سازمان ریشه دارند که جدا ساختن آنها از سازمان غیرممکن است و تعهد آنها جنبه مادام العمر را دارد و کارفرما هیچ وقت درصدد اخراج آنها بر نمی آید .
4ـ مستخدمین متعهد جزئی
این نوع مستخدمین که در سازمان ها فعالیت می کنند افرادی هستندکه به طور دائم از یک حرفه بخصوص دست بردار نمی باشند و تا زمانی که حرفه آنان مورد لزوم کارفرما باشد به تعهدات خود عمل می کنند. چنین افرادی صرفا اعضای نیروی کار حرفه ای و یا صنعتی محسوب می شوند و عضو کوچک و بسیار دقیق حرفه خود به شمار می آیند این نوع کارکنان به حکم تجربه حاصل از کار، کارآموزی بخصوص و نظامات ارشدیت حرفه ای در یک سازمان استخدام شده اند. 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله54    صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید