چکیده
نظر به اینکه بورس یکی از شاخص های رشد اقتصادی کشورها بشمار می آید وافراد زیادی سرمایه وپس انداز خود را در بورس سرمایه گذاری می کنند بنابرین برای سرمایه گذاری با یک سری سوالات در این زمینه مواجه خود خواهند شد .لذا این تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است، آیا بین ریسک سیستماتیک واهرم مالی با بازده پرتفوی ارتباط معناداری وجود دارد یا خیر.برای رسیدن به این پاسخ از فرضیات زیر استفاده شده است.
1- بین بازده پرتفوی وریسک سیستماتیک سهام ،ارتباط معنا داری وجود دارد.
2- بین بازده پرتفوی ،اهرم مالی وریسک سیستماتیک ارتباط معنا داری وجود دارد.
در این تحقیق اطلاعات سالهای 75تا 82 مربوط به 21 شرکت فعال در صنایع خودرو سازی ،پتروشیمی ،گچ و سیمان از بانک اطلاعاتی دنا سهم استخراج شده است وروش تحقیق همبستگی پیرسون است.
هدف از این تحقیق در زمینه کاربردی پاسخ به نیاز سرمایه گذاران،مدیران و... وهدف علمی آن بررسی ارتباط بین ریسک سیستماتیک،اهرم مالی وبازده پرتفوی جهت استفاده سرمایه گذاران می باشد.
در این تحقیق به این نتیجه رسیدیم که ، بین ریسک سیستماتیک وبازده پرتفوی در سطح خطای 5% = α ارتباط معناداری وجود داردو همچنین بین بازده پرتفوی واهرم مالی وزیست سیستماتیک در سطح 10% = αارتباط معناداری وجود دارد.
واژه های کلیدی: بازده ،بازده پرتفوی،اهرم مالی ، ریسک،ریسک سیستماتیک، ضریب حساسیت
مقدمه
سهام عادی از جمله ابزارهای مالی است که به دلیل مشخص نبودن بازده آتی،باعث بوجود آمدن شک وتردید سرمایه گذاران می شود.بنابراین شرایطی را باید فراهم نمود که به سرمایه گذاران و مدیران شرکت ها در مورد بازار سرمایه آگاهی های لازم داده وآنان را با کلیه عوامل مؤثر در سرمایه گذاری آشنا نمود،ترجیحاً درتصمیم گیری به آنها کمک کرده عامل مؤثری در رونق بازار سرمایه خواهد بود.
ریسک وبازده دو عامل کلیدی در انواع سرمایه گذاری ها هستند،بازدهی که یک سرمایه گذار به دست می آورد قابل پیش بینی نیست، بنابراین مجبور به تحمل ریسک است.از سوی دیگردریک سرمایه گذاری عقلانی ریسک غیر سیستماتیک با تنوع در سرمایه گذاری ها وصنایع مختلف قابل حذف یا کاهش می باشد.درواقع در سرمایه گذاری ها می بایست به مقدار ریسک وبازده توجه نمود.
تأمین مالی وجوه چالش ترین وظیفه مدیران مالی است ،تأمین منابع مالی نظیر دریافت وام و اعتبار ،مستلزم امکان پرداخت اصل در سررسید وبهره در مقاطع تعهد شده است .وجود هزینه های ثابت مالی نظیر بهره، موجب گردیده که توان واحد انتفاعی در مقایسه با اینگونه هزینه ها با استفاده از اهرم مالی ومحاسبه درجه اهرم بیش از گذشته مورد توجه
مدیران مالی قرار گیرد.1
بیان مسأله
- بازده یا پاداش سرمایه گذاری ،شامل در آمد جاری وافزایش یا کاهش ارزش دارایی است . میزان در آمد یا افزایش دارایی را بادر صد بیان می کنند.بنابراین معمولاً نرخ بازده، نشان دهندۀ کل در آمد سالانه ومنفعت سرمایه است که بر حسب درصدی از مبلغ سرمایه گذاری بیان می شود.
- ریسک را می توان احتمال متفاوت بودن بازده وا قعی با بازده مورد انتظار تعریف کرد. در ادبیات مالی انواع ریسک های مختلف شناخته شده است.از یک دیدگاه می توان ریسک را به دو دسته طبقه بندی کرد. دسته اول شامل ریسک هایی است که به عوامل داخلی شرکت مربوط می شود. این نوع ریسک را ریسک غیر سیستماتیک می گویند. دسته دوم شامل ریسک
¬¬¬¬¬¬¬_______________________________
1-(نیکومرام، رهنمای،هیبتی،1381 ص 200)
هایی می شود که خاص یک شرکت یا چند شرکت نبوده بلکه به کل بازار مربوط می شود.این نوع ریسک را ریسک سیستماتیک می نامند.1
ا هرم در حقیقت عبارت از درصد تغییرات متغیر وابسته تقسیم بردرصد تغییرات تغییر مستقل است.2 اهرم ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند،دسته اول اهرم عملیاتی ودسته دوم اهرم مالی است،که به تغییرات سودسهامداران عادی در مقابل نوسانات EBIT اشاره دارد.تغییرات مزبور از طریق انتشارسهام ممتاز واستقراض به وجود می آید.اهرم مرکب ترکیبی از اهرم عملیاتی واهرم مالی است.2
هیچ ارزیابی پروژه سرمایه گذاری نمی تواند بدون آگاهی از حداقل نرخ بازده وریسک لازم برای پذیرفتن سرمایه گذاری انجام پذیرد.از طرفی هر تصمیمی یا تغییری که در درون شرکت اتفاق می افتد بر بازده وریسک سهام عادی شرکت تأثیر می گذارد.3
آنچه در این تحقیق بعنوان مسئله مطرح بوده است:
1- آیا بین ریسک سیستماتیک پرتفوی وبازده پرتفوی رابطه معنا داری وجود دارد؟
2- آیا بین ریسک سیستماتیک و اهرم مالی با بازده پرتفوی رابطه معناداری وجود دارد؟
اهمیت موضوع تحقیق
به دلیل سرمایه بری بخش صنعت،لذا از هم ضروریات توسعه صنعتی کشور وجود یک بازار کارآمد است،که مسیر نخواهد شد مگر با وجود انواع ابزارهای مالی مؤثر در بازار سرمایه بنابراین اوراق بهادار که به عنوان یک بخش عمده واساسی در بازار سرمایه تلقی می شود باید به عنوان پایه توسعه بخش های تولیدی وصنعتی کشور شناسایی شود.
در بازار سرمایه یکی از مهمترین مباحث،ریسک سیستماتیک وبازده می باشد.مخصوصاً ریسک سیستماتیک که اعتقادبراین است ، بازده سهام بر اساس ریسک سیستماتیک است
وسرمایه گذار براساس تحمل ریسک سیستماتیک بیشتر بازده بیشتری دریافت می کند.
__________________________
1- شفیع زاده 1375 ص 5
2- نیکومرام،رهنمای،هیبتی،1381ص 194
3-رضاشباهنگ1375ص227
____________________________
2- مرادی 1379 ص42
بنابراین ریسک غیر سیستماتیک ،ریسک اضافه ای است که تحمل آن هیچ صرفی برای سرمایه گذارندارد.
اهمیت این تحقیق دراین بعد است که ارتباط بین دومفهوم که یکی مربوط به مسائل مالی شرکت ودیگری مربوط به بازار سرمایه وسرمایه گذاران است را مورد بررسی قرارمی دهد. البته در عالم تئوریک ارتباط مثبت بین ساختارسرمایه و ریسک سیستماتیک سهام عادی شرکت ثابت شده است و می دانیم که در عالم تئوریک معمولاً بازار سرمایه را کارا در نظر می گیرند. اگر ما بتوانیم ارتباط بین این دو را ثابت کنیم،می توانیم ادعا کنیم که بازار ما در ارتباط با متغیر های موجود در این تئوری کار است.
اهمیت تحقیق
تبین رابطه بین ریسک سیستماتیک ،بازده پرتفوی و اهرم مالی به عنوان مبنای تئوریک از جمله اهداف علمی تحقیق حاضر به شمار می رود.در این تحقیق آزمودن روشهای علمی قابل قبول که درادبیات ومفاهیم بازارهای مالی وسرمایه از طرف اندیشمندان ارائه شده است براساس واقعیات محیطی یعنی بر پایه اطلاعات شرکت های مورد تحقیق مد نظر محقق بوده واز جمله اهداف علمی اصلی این تحقیق می باشد.
هدف کاربردی این تحقیق پاسخ به نیاز سرمایه گذاران در سهام شرکتها، مدیران شرکتها ومؤسسات،سازمان بورس اوراق بهادار،کارگزاران بورس اوراق بهادار،دانشجویان و محققان و... می باشد.
پیشینه و مبانی نظری تحقیق
برآوردو پیش بینی قیمت اوراق بهادار(دارایی مالی ) جهت تصمیم گیری مالی اهمیت ویژه ای دارد.مفهوم بتا یک معیار ومقیاس ریاضی است که ریسک سیستماتیک یک دارایی را از نقطه نظر اثرات آن روی گروهی از دارایی ها (پرتفوی)بررسی واندازه گیری می کند.1
__________________________________________
1- محمدی 1383-1382ص 2 3
این ضریب از طریق محاسبات ریاضی استنتاح می شود وهر چه ضریب حساسیت بزرگتر باشد،نشان دهنده سطح ریسک بالاتری است وضریب پایین تر نشان دهنده سطح ریسک پایین تر می باشد.1
حقیق را دو پژوهشگر به نامهای شارپ وکوپر انجام دادند.ضریب حساسیت را برای سهام پذیرفته شده در بورس نیویورک محاسبه نمودند ودر آن تحقیق نشان دادند تا حدودی می توان بر مبنای ضریب حساسیت تاریخی ،ضریب حساسیت آینده را پیش بینی کرد.2
پژوهشگربنام هاهادا ثابت کرد که میزان بدهی با ضریب حساسیت رابطه مستقیم دارد. اگر ساختار سرمایه شرکت به گونه ای باشد که بتواند بد هی های خود با بازپرداخت واوراق قرضه را ازدورخارج کند،؛ اهرم مالی کاهش می یابد واین امر معقول است که انتظار داشته باشیم بتای تاریخی آن نسبت به گذشته کاهش یابد.
محققی بنام بندری ثابت کرد علاوه بر ریسک سیستماتیک که عامل مؤثری در تعیین بازده سهام می باشد، عوامل دیگری از جمله اهرم مالی نقش مؤثری در بازده سهام دارد.بنابراین این شخص مدل ژگرسیون خطی چند متغیره را مطرح کرد
قرضه را ازدورخارج کند،؛ اهرم مالی کاهش می یابد واین امر معقول است که انتظار داشته باشیم بتای تاریخی آن نسبت به گذشته کاهش یابد.
محققی بنام بندری ثابت کرد علاوه بر ریسک سیستماتیک که عامل مؤثری در تعیین بازده سهام می باشد، عوامل دیگری از جمله اهرم مالی نقش مؤثری در بازده سهام دارد.بنابراین این شخص مدل ژگرسیون خطی چند متغیره را مطرح کرد.
در دهه 1950 هری ماکس مارکویتز به عنوان پایه گذار نظر مدرن پرتفوی ،نظر همگان را به خود جلب کرد.
برای محاسبه ریسک پرتفوی لازم است ابتدا ریسک هر یک از اوراق تشکیل دهنده پرتفوی بدست آید وکوواریانس معیاری مطلق از درجه ارتباط بین بازده یک جفت اوراق بهادار می باشد .
مارکویتز پیشنهاد کرد که رویه ساده تری را دنبال کنند وبجای اینکه بازده تک تک اوراق بهادار را با یکدیگر در نظر بگیرد،بازده تک تک اوراق بهادار به شاخص کل قیمت های بازاربا یکدیگر مقایسه شودواز بطن این پیشنهاد نظریه قیمت گذاری دارایی سرمایه ای (CAMP) یا نظریه بازار سرمایه شارپ مطرح شد.3
____________________________
1- جعفری 1381 ص 30
2- جهانخانی ،پارسائیان1379 ص 416
1- اسدالهی،79 ص10،11
پایان نامه آقای حسن قالیباف اصل که در سال 1373 به راهنمایی دکتر محمد تقی شهیدی به بررسی تأثیر ساختار سرمایه(اهرم مالی)برروی ،ریسک سیستماتیک سهام عادی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام گرفته است ونتایج تحقیق نشان می دهد که میانگین بتای غیر اهرمی کوچکتر از میانگین بتای اهرمی می باشد.
پایان نامه آقای شهرام بندپی در سال 79-خانم مریم صفاریان دردی سال 78 ودکتر ایرج نوروش وعباس وفاداردر سال 78 به بررسی رابطه بین ریسک وبازده سهام عادی در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته وبه این نتیجه رسیده اند که رابطه معناداری بین این دو متغیر وجود دارد.
بلاک(Black)،جنس (Jensen)واسکولز(Scholes) مطالعات دقیقی روی سهام عادی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار نیویورک مورد بررسی قرار دارند نتایج تحقیق نشان داد که همسویی بین ریسک وبازده اوراق بهادار وجود ندارد.
مندل کروری(1986)تأثیر اهرم مالی و اهرم عملیاتی را بر ریسک سیستماتیک سهام عادی بررسی کرده است وبه این نتیجه رسیده است که بین ریسک سیستماتیک ودرجۀ اهرم مالی ارتباط مثبت وجود دارد.
فرضیه های تحقیق
فرضیه اول: بین ریسک سیستماتیک وبازده پرتفوی رابطه معنا داری وجود دارد.
فرضیه دوم:بین اهرم مالی،ریسک سیستماتیک با بازده پرتفوی رابطه معناداری وجود دارد.
روش تحقیق
روش تحقیق، روش همبستگی پیرسون است وبه بررسی روابط بین دو یا چند عامل می پردازد.
مدل تحقیق
- بازده هر سهم براساس قیمت های اول دوره وآخر دوره ونیز منافع مالکیت سهامدار در آن دوره محاسبه شده است.منافع مالکیت شامل مبلغ سود پرداختی به سرمایه گذار،سهام جایزه، افزایش سرمایه از محل اندوخته مطالبات، افزایش سرمایه از محل آورده های نقدی سهامداران است.
pit- pit-1+Dit+sdit +fd it
که:
pit: نرخ بازده سهام i در دوره t pit : قیمت سهام i در دوره t
pit-1 :قیمت سهام i در دوره t-1 pit : مبلغ سود پرداختی به سهامداردردوه t
Sdit : افزایش سرمایه ازبه منظور ارتقای سطح بهداشت عمومی شرکت سهامی ولبنیات پاستوریزه مشهد درسال 1345 با کادر 44 نفر وتولیداتی شامل : شیر کاکائو –شیر موز –شیر نارگیل –دوغ –انواع کره ساده وکشمشی ومغز پسته ای – انواع بستنی تخم مرغی – ساده ووانیلی ومالت تازه با سرمایه بخش خصوصی وظرفیت 5 تن شیر وفراورده های لبنی آغاز به کار کرد.
که درحال حاظر تعداد نیروی انسانی کارخانه به 100 نفر تغییر یافته که این تعداد نیروی انسانی شامل 3 زن و97 مرد می باشد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی وتاکید معظم له مبنی برخود کفایی ورسیدن به استقلال وتلاش بی وقفه ای آغاز گردید تا در سال 1366 به طور رسمی ازواردات پودر شیر خشک بی نیاز گشتیم .
به مرور زمان وبا توجه به نیاز عمومی جامعه به افزایش مصرف فراورده های لبنی به تدریج با خرید ونصب وراه اندازی دستگاههای بسته بندی پاکتی با ظرفیت 2500 پا کت در ساعت – دستگاه بسته بندی وشستشو – با ظرفیت 5000 بطری درساعت .
فعالیت های تولید ی این شرکت توسعه یافت درسال 1379 با ساخت کارخانه جدیدی در مساحتی معادل 12 هکتار و8472 متر زیر بنا واقع در جاده آسیایی به شهرک صنعتی توس انتهای بلوار صنعت ضلع غربی نیروگاه توس کارخانه یه این مکان انتقال یافته وبدون ایجاد وقفه در تولید محصولات با ظرفیت وزمان 120 تن شیر در روز وتبدیل آن به شیر پاستوریزه وفراورده های شیری تحت عنوان پگاه مشهد درخدمت عموم شهروندان محترم وزائرین گرامی می باشد.
کارخانه لبنیات سازی :
شرایط ایجاد کارخانه : قبل از تاسیس کارخانه لبنیات سازی دریک محل باید امکان تامین آب مورد نیاز وبرطرف کردن فاضلاب آن موجود باشدهمچنین باید به موقعیت محل کارخانه از لحاظ تشکیلات وساختمان های اطراف آن که مبادا به کارخانه هایی ازقبیل کود سازی ، چرمسازی ، وغیره مجاورباشد – توجه داشت به علاوه محل کارخانه باید وطوری انتخاب شود که چه ازلحاظ پخش فراورده ها وچه از لحاظ ارتباطی ورساندن شیر از اطراف به کارخانه ، مناسب باشد . درضمن نباید کارخانه را در خیابانهای شلوغ بنا کرد . مساحت کارخانه باید به اندازه ای باشد که اولاً ورود وخروج خودروها بدون مزاحمت همدیگر انجام گیرد ثانیاً امکان هرگونه توسعه ساختمانی ، با درنظرگرفتن مقتضیات محل ، وجود داشته باشد.
مشخصات ساختمانی کارخانه :
درطرح کارخانه لبنیات سازی باید اصول وموازین ذیل مورد استفاده قرار گیرد :
1- نوع ومحل قرارگرفتن ماشین ها ونیز مقدار انرژی که مورد مصرف قرارمی گیرد با توجه به میانگین روزانه ، نوع محصولات وظرفیت کارخانه
2- رعایت تمام نکات بهداشتی ودرصورت امکان ایجاد سالن های غذا خوری کنفرانس اتاق شستشو وتعویض لباس به صورت جداگانه
3- ساختمان کارخانه بایستی هم سطح زمین باشد تااز احداث پله های زیاد جلوگیری شود
4- اندازه سالن هاباید متناسب با احتیاجات باشد اتاق های کوچک ویا سالن های بزرگ موجب هزینه مصرفی بی مورد می باشد
5- اتاقها باید نسبت به همدیگر طوری قرار گیرند که علاوه برجلوگیری از کارزیاد از لحاظ لوله کشی مناسب باشند مخصوصاً درمورد بخاروآب یخ در غیر این صورت باعث از دست رفتن واتلاف انرژی می شود .
6- قسمت دریافت شیر باید از اتاق ها وماشین آلات ویا قسمت توزیع وفروش جدا باشد
7- ارتفاع قسمت های کره سازی وماشین ها نباید از 4 متر وارتفاع زیر زمین از 5/2 متر کمتر باشد
8- سقف کارخانه باید کاملاً صاف با شد سقف هایی که با تیر آهن ساخته شده اند بهتر ازهرنوع دیگری است .
9- دیوارها تا ارتفاع 5/1 متر با ید قابل شستشو باشد ، بقیه قسمت دیوارها وسقف باید با آب آهک سفید شده با شد.
توضیح : برای این کار از آهک حل شده در آب با اضافه کردن یک نوع ماده ضد عفونی مثل کلر آمین استفاده می شود .
شیب لازم درسطح کارخانه برای جریان آب اضافی به سمت مجاری فاضلاب وهمچنین پنجره به اندازه کافی برای ورود نور وهوا باید درنظر گرفته شود .
مصالح ساختمان کارخانه:مصالحی که درساختمان های لبنیات سازی وساخت ماشین آلات به کارگرفته می شوند باید دارای مرغوبیت ومزایای زیادی می باشند ، ساختمان وماشین آلات کارخانه لبنیات سازی از لحاظ مکانیکی درحین کارکردن هستند وبه همین دلیل درمعرض کاهش قرا ر دارند ، تاسیسات این نوع کارخانه ها درمقابل رطوبت ، ترکیبات شیر وموادی که باعث تجزیه آنها می شوند قرار دارند ، از این رو باید در مقابل مواد پاک کننده ( تنظیفی ) وضدعفونی که به دلایل بهداشتی در کارخانه ها به کاربرده می شوند – مقاوم باشند وحتی الا مکان تحت تاثیر قرار نگیرند .
تاسیسات باید ازموادی ساخته شود که درصورت تماس یا شیر تاثیر نامطلوبی از لحاظ بو ومزه نداشته باشند .
مصالحی که درکارخانه لبنیات مورد استفاده قرارمی گیرد به شرح زیر می باشد:
1- آهن 2- مس 3- آلمنیوم 4- فولاد وکرم نیکل ( زنگ نزن ) 5- شیشه 6- تروویدور توضیح : ترویدور یک ماده مصنوعی است که درآب سرد کن وسرد کنهای مستقیم وهمچنین برای جریان آب گرم تا 60 درجه سانتیگراد به کارمی رود .
ماشین آلات کارخانه پگاه : ماشین آلات وکلیه دستگاهای صنعتی تولیدی کارخانه از ابتدا ی سال تاسیس سال 42 خریداری شده است ودرطی سالهای گذشته در هرزمان که مدیریت کارخانه لازم دانسته با توجه به نیاز کارخانه ماشین آلات جدیدی که دربازار عرضه می شده را خریداری نموده است . تعدادی از این ماشین آلات تولید داخل کشور بوده وتعدادی از آنها نیرومربوط به کشورهای دانمارک و آلمان هستند .
تجهیزات کارخانه :
کارخانه لبنیات سازی باید طوری مجهز باشد که علاوه بر محصول روزانه بتواند درموقع لزوم با حداکثر ظرفیت خود کارکند وهمیشه محصول خود را به بهترین نحو ممکن بدون عیب واشکال ودر دسترس عموم قرار گیرد ماشین های موجود باید با نوع محصول وشرایط قانونی محیط مطابقت کرده طوری انتخاب شوند که علاوه بر ساده بودن ومطمئن بودن بتوان آنها را به آسانی تمیز کرد اینک به ترتیب دستگاههایی که در مجهز کردن فنی کارخانه مهم وموثر هستند به شرح ذیل می باشند .
1- دیگ بخار : دیگ بخار در نوع عمودی وافقی وجود دارد که معمولاً ازنوع افقی در کارخانه های لبنیات سازی استفاده می شود که از قسمت هایی زیر تشکیل شده است :
1- سیلند ر بخار 2- پیستون ها 3- سوپاپ ها 4- دستگاه تنظیم 5- لوله هدایت بخار
2- برق : با درنظر گرفتن رطوبت وبخار آب فراوان در محیط کارخانه وبا توجه به نظافت وشستشوی دایمی آن وکثرت موتورهای برقی وسیم کشیهای لازم ، سیم برق کارخانه تهیه می گردد .
3- ماشین تولید سرما : خواب شدن بستگی به وجود باکتری ها، مخمرها ، قارچ ها در آن وارد که درمحیط مناسبی برای تکثیر ورشد آنهاست . مناسب ترین دما برای رشد بسیاری از انواع موجودات زنده بین 15 تا 42 درجه سانتیگراد است در دمای بیشتر رشد آنها متوقف می شود انواع ماشین ها با ساختمان های مختلف برای تولید سرما ساخته شده اند ولی در کارخانجات لبنیات سازی فقط آنهایی که دارای کمپرسور هستند مورد استفاده قرار می گیرند به طورکلی ماشین ها از قسمتهای ذیل تشکیل شده است :
1- سرمازا 2- کمپرسور 3- کندانساتور ( مایع کن ) 4- دریچه تنظیم
توضیح : سرمایی که توسط دستگاهای فوق ایجاد می شوند
4- آب : تامین آب آشامیدنی کارخانه یکی از شرایط اصلی است . آب مصرفی کارخانه باید علاوه بر کافی بودن مقدار ، از لحاظ باکتریولوژی وشیمیایی نیز کاملا مورد اطمینان باشد .
تاسیسات :
درهرکارخانه تعدادی ماشین آلات ودستگاهای تولیدی وجود دارد که این دستگاها با توجه به نوع دستگاه نیاز به نوع خاصی سوخت دارند از طرف دیگر سوخت مورد استفاده درکارخانه باید برای کارخانه مقرون به صرفه باشد درغیر این صورت برای کارخانه زیان آور خواهد باشد . کارخانه شیر پگاه که انرژی مصرفی آن مازوت وگاز است واز لحاظ سوخت مصرفی ماشین آلات برقی است همچنین سیستم برقی کارخانه سه فاز وتک فاز می باشد.
همچنین سیستم برق صنعتی براساس ساعات کارماشین وهزینه سوخت وروشنایی براساس برآوردهای برقی ومساحت زیربنا بر آورده می شود از طر ف دیگر کارخانه برای از بین بردن هوای نامطبوع ناشی از تولید باید دارای سیستم تهویه باشد که سییتم تهویه کارخانه پگاه تهویه مطبوع حرارت مرکزی است واز نظر سییستم هواساز مرکزی است وازنظر سیستم گرمازایی دارای تهویه مطبوع است .
روش طراحی سیستم انبار :
درحال حاظر 23 کارخانه درصنایع شیر وجود دارد که زیر مجموعه نسبی مرکزی درتهران بوده ودارای سیستم یکپارچه می باشند . وزیر نظر وزارت کشاورزی می باشد . سیستم یکپارچه علاوه بر اینکه سیستمی است که تمامی قسمت ها در آن مرتبط بوده واگر هر اتفاقی درکارخانه رخ دهد به طور مستقیم وغیرمستقیم روی سایر قسمت ها تاثیر دارد ودارا ی کدهای یکسانی است که از طرفی برای مواد ملزومات ، ملزومات ، محصولات وغیره به تمامی کارخانه های تحت این سیستم اعلام می گردد.
انواع روش های کد گذاری اقلام انبار : این روش هاعبارتند از : روش تمام حرفی ، روش آنها عددی ، روش عددی
که کارخانه شیر پگاه از روش عددی یا کینگ استفاده می نماید .
سیستم مرکزی 2300 کدهایی را تعریف کرده است در حالیکه کارخانه شیر پگاه ازاین تعداد فقط دارای 1000 کالا می باشد . به عنوان مثال کدی که با عدد 12 شروع شود با تمامی زیرمجموعه های آن مربوط به اقلام فنی است .
انواع انبارها :
کارخانه شیر پگاه دارای 4 نوع انبار می باشدکه عبارتند از :
1- انبار محصول : شامل محصولات تولیدی کارخانه از قبیل کره ، شیر ، خامه ، شیر کاکائو ، نوع کم چرب ، نوع پر چرب می باشد .
2- انبار فنی : شامل لوازم وقطعات مربوط به ماشین آلات ولوازم جانبی آنها می باشد.
3- انبار ملزومات : شامل کلیه لوازم ووسایلی است که درجریان فعالیت های روزمره کارخانه مورد استفاده می گیرد .
4- انبار ظروف : شامل ظروف ووسایل بسته بندی محصولات تولیدی از قبیل : لیوان و – بطری – پاکت –پلاستیک –می باشد
تشخیص نیاز به خرید کالا :
کارخانه درتشخیص نیاز به خرید کالا از 2 روش نقطه سفارش ( جاری ) واقلام غیر جاری می نماید .
روش نقطه سفار ش به این ترتیب است که برای هر کالایی مقتضی تعیین می شود به عنوان مثال وقتی موجودی پاکت شیر کاکائو به 10000 یا 20000 رسید انبار دار مجددا ً سفارش پاکت می دهد .
روش اقلام غیر جاری به این ترتیب است که بعضی کالاها مربوط به موجودی کالا نبوده است مانند استارتر ویا اسانس های جدید در بازار که از طرف تولید سفارش داد ه می شود . همچنین اگر شخصی نیاز به کالایی داشته با شد که در کدینگ انبار نباشد آنرا تهیه کرده وشروع به تعریف آن می کند به این ترتیب که سیستم مرکزی اعلام می نماید تا برای آن کالا کدی تعریف می کندتا برای تمام کارخانجات یکسان باشد .
ورود وخروج کالا :
در ابتداکالا ی خرید اری شده قرنطینه می شود پس از مطابقت وباز بینی وارد انبارمی شود سپس با سفارش درخواست کننده پس از تایید از انبار خارج می شود .
حمل کالا :
چون محصولات کارخانه موادغذایی فاسد شدنی است لذااز طرف وزارت بهداشت موظف هستند برای جلوگیری از فاسد شدن وآلودگی مواد غذایی از وسائط نقلیه مجهز به سرد خانه ازجمله : خاور – کامیون – ووانت بار استفاده می نمایند .
سیستم های حفاظتی انبار : انبارهای کارخانه برای جلوگیری از حوادث آنی وناگهانی مجهز به سیستم های اطفای حریق وکپسول های اطفای حریق می باشد.
روش های اجرایی انبار : ( انبار گردانی )
انبارگردانی عبارتند از : شمارش موجودی انبار متعلق به یک کارخانه در پایان دوره مالی
انبارگردانی کارخانه توسط گروها حسابرسین انجام می شود . گروه حسابرسین انجام از طرف سازمان حسابرسی ویا ازطرف شرکتها می باشند .
حسابرسین از آخر سال تا آخر تیرماه شروع به انبارگردانی کرده وتا تاریخی معین ورود وخروج محصول را متوقف می نمایند .
انبار دار از قبل از موجودی انبار پرینت هایی را تهیه کرده وبه حسابرسان تحویل می دهد . حسابرسین پس از شمارش موجودی انبار آنها را با پرینت های موجود تطبیق می دهند که دراین جا 2 وضعیت رخ می دهد .
1- مغایرتی نداشته باشد که بیانگر آنست که انبار دار مسئولیت خود را به خوبی انجام داده ودر کنترل موجودی انبار کوتاهی نکرده است .2- دارای مغایرت باشد که این مغایرت ممکن است در اثر توجهی وکوتاهی وقصور انبار دار باشد .
محل اندوختن یا مطالبات fdit : افزایش سرمایه ازمحل آورده های نقدی1
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 29 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله تاریخچه کارخانه شیر ومحصولات لبنی پگاه مشهد
