دانلود مقاله عالم برزخ

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله عالم برزخ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده
الَ النَّبِیُّ ص النَّاسُ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا: مردم در خوابند هنگامی که مردند بیدار می شوند (بحار الأنوار ،ج‏50 ،134. مجموعه ورام ،ج 1 ،ص 145
عالم قبر آخرین منزل دنیا و اولین منزل آخرت است که هرگز از آن به سمت دنیا بازگشتی نیست. با آغاز مرگ و ورود به قبر ،کار دینداری و تکالیف الهی به پایان می رسد، شک و تردید برطرف می شود و ایمان به حقایق آخرت کامل می شود اما این ایمان دیگر هیچ سودی نخواهد داشت. ایمان زمانی ارزشمند است که ایمان به غیب باشد وقتی همه چیز آشکار شد و انسان بدون اختیار، تسلیم قدرت الهی شد، ایمان دیگر ارزشی ندارد. دیگر چیزی به اعمال صالح اضافه نمی شود؛ مگر آنکه خود، باقیات صالحات بجا گذاشته باشد یا اینکه بازماندگان چیزی برایش بفرستند. گناهی نیز از گناهانش کم نمی شود؛ مگر آنکه اثر اعمال صالح خودش در دنیا هنوز باقی باشد و بتواند کفاره گناهی را تحمل کند یا آنکه کسی برایش استغفار و طلب بخشش نماید. بنابراین عالم قبر همواره با عذاب حسرت عجین است. حسرت باور نکردن و ایمان نیاوردن. حسرت فرصت های از دست رفته . حسرت اعمال به ریا آلوده شده و ... .

عالم برزخ
شب اول قبر
هر مسلمان معتقدی می داند که در آینده ی دور یا نزدیک با چنین شبی روبرو خواهد بود . ما در روایات داریم که کلمه ی قبر همان عالم برزخ است . این قبری که حفره ای است در قبرستان و بدن مادی را در داخل آن قرار می دهند . دیگر با این بدن دنیایی کاری ندارند و نظام دنیا برچیده می شود . یک نظام کامل تری بعنوان عالم برزخ افتتاح می شود . و با این بدن تا قیامت کاری نیست . بنابراین اگر گفته می شود فشار قبر ، سوال اول قبر، وحشت قبر و تعبیراتی از این قبیل ، مراد برزخ است . از همان زمان مرگ که فرد از عالم دنیا مفارقت می کند و روح از بدن جدا می شود شخص وارد برزخ می شود . از امام صادق (ع) سوال کردند که برزخ چیست فرمود: برزخ همان قبر است ، از هنگام مرگ تا قیامت . این فاصله ی زمانی از زمان مرگ تا قیامت ، زندگی برزخی است . آن ساعات اولیه ای که روح از بدن مفارقت کرده و جدا می شود ، ساعات عجیبی است . و حتی روزهای اولیه که روح انسان از بدن جدا شده و فرد می میرد روزهای عجیبی است . از این جهت که در عین حالی که شخص از دنیا رفته هنوز به این خاطر که انس با آن عالم و موجودات برزخی نگرفته و سالها با این بدن و نظام دنیوی انس گرفته ، آنچنان تحیر و سردرگمی و ابهامی دارد که درست نمی تواند دریابد که کیست . یعنی هنوز فکر می کند همان بدن خاکی است که در داخل حفره می گذارند . با اینکه از آن بدن جدا شده اما به این خاطر که درست خود را نیافته گمان می کند که همان بدن است . باید زمان بگذرد تا کم کم با عالم برزخ انس پیدا کرده و از این عالم دنیا دور شده و بداند که دیگر جدا شده است . در دین و توصیه های دینی ما اکیداً گفته شده که مراعات حالات اولیه ی میت را بکنید . که او خود را بیابد و در درک آن حالات و رفع سردرگمی و گیجی او را کمک بدهید . توصیه های دینی چقدر زیبا شما را پیش برده تا آن میت بتواند خود را بیابد و درک کند که کجا است . در قدم اول گفته شده که هنگام غسل آب داغ بر روی فرد نریخته و ادب بدن را حفظ کنید. در روایت داریم که با او مدارا کرده و مهربان باشید. چون شخص میت در آن جا حضور داشته و گمان می کند که همان بدن است . چه بسا زمانی که می خواهند او را چپ و راست کنند اذیت می شود . او مانند تنه ی درخت نیست که هرکاری خواستند بکنند و آب داغ بر روی او بریزند . در روایتی از پیامبر اکرم (ص) است که خدا غضب می کند بر کسی که با مومن ضعیفی مدارا نمی کند . این میت الان مومن ضعیف است و دست او از همه جا کوتاه بوده و کاری از او بر نمی آید بنابراین باید مراعات او را کرد . درقدم بعدی گفته شده وقتی او را تشییع می کنید و به سمت قبر می برید، آهسته آهسته ببرید . با شتاب نبرده و ناگهان او را وارد قبر نکنید . چون او هنوز خود را نیافته و خیلی سخت است که بدن او وارد حفره شود . امام صادق(ع) در روایتی فرمود که میت را در چند قدمی قبر بر روی زمین بگذارید ، چند لحظه صبر کنید . بعد بلند کنید و یک مقدار جلوتر ببرید ، برای بار دوم بر روی زمین بگذارید . باز یک مقدار جلوتر ببرید و برای بار سوم همین کاررا تکرار کنید . در آخر در کنار قبر بر روی زمین بگذارید ، چون قبر وحشت های زیادی دارد . بگذارید آمادگی پیدا کند . برای بار چهارم او را بلند کنید و بدن را وارد قبر کنید . چقدر خوب است افرادی که این آداب را می دانند و می خواهند این کارها را بکنند در موقع دفن زیارت عاشورا بخوانند . یا صدای قرآن و ذکر و صلوات بلند شود . ما نمی دانیم ارتباط آن چیست ولی فقط می دانیم که ذکر به میت کمک می کند که زودتر خود را بیابد. در قدم سوم گفته شده که وقتی او را داخل قبر می گذارید تلقین همراه با تکان دادن بکنید . یعنی شخصی که وارد قبر می شود میت را تکان داده و به او تفهیم کند که کجا است . به او بگوید توجه داشته باش ، حواس خود را جمع کن و نترس . وقتی که دو ملک می آیند و از تو سوال می کنند به آنها این جواب ها را بده . چون میت گیج است فوق العاده این مسائل به درد او می خورد . در قدم چهارم گفته شده که وقتی روی قبر را پوشاندند ، نزدیکان میت که او در زمان حیات با آنها انس داشته و صدای آنها برای او آشنا است در کنار او بمانند . یک بار دیگر از روی قبر و در قسمت بالای سر او را تلقین کنند . حضرت زهرا(س) در وصیت خود به امیرالمومنین (ع) فرمودند که بعد از مرگ من بالای سر من بنشین . بدرستی که این ساعتی است که میت نیاز دارد که افراد زنده یک انسی با او داشته باشند . یک دفعه نرفته و او را تنها نگذارند . متأسفانه گاهی اوقات در این زمان برخی از افراد به زور بستگان میت را از سر قبر دور می کنند . درست است که امکان دارد برخی از بستگان خیلی بی تابی کنند ولی این بی تابی کردن ها در آن زمان باید به گونه ای باشد که بیشتر به درد فرد متوفی بخورد . یعنی انسان فقط نخواهد که غم خود را تخلیه کند . چند نفر از آشنایان او بمانند و این تلقینات را انجام دهند . این کارها قدم به قدم باعث می شود که فرد متوفی انس بگیرد . او فریادهایی دارد که ما نمی شنویم . مرحوم آیت الله انصاری همدانی رضوان اله که استاد شهید دستغیب بودند می گفتند یک بار در همدان در حال تشییع شخصی بودند که من او را با بدن برزخی بالای جنازه دیدم . البته کسی او را نمی دید . می دیدم که او را به سمت تاریکی عمیق و مبهمی می برند . می خواست فریاد بزند که خدایا من را نجات بده اما زبان او به سمت کلمه ی خدا نمی چرخید . من او را می شناختم که فرد بسیار ستمگر و از حکام آن زمان بود . زبان او به خدا و کمک از خدا خواستن نمی چرخید . او به مردم التماس می کرد که من را نبرید . واقعاً یک حالاتی است که ما نمی شنویم . بنابراین حالات اولیه ، حالات تحیر و ترس است . شب اول قبر همان شبی است که فرد را دفن کرده اند . عالم برزخ بر خلاف قیامت شب و روز دارد . در قیامت خورشید و ماه و شب و روز برچیده می شود . اما در برزخ هنوز شب و روز وجود دارد . در قرآن در رابطه با فرعونیان داریم که آنها صبح و شام بر آتش عرضه می شوند . امام صادق (ع) فرمود: این آیه مربوط به برزخ است که صبح و شام گفته است ، چون قیامت روز و شب ندارد . در برزخ چون اولین شبی است که فرد با یک عالم ناشناخته و موجودات ناشناخته برخورد می کند و شب بودن نیز مزید بر علت است . آیا کسی می تواند به سادگی یک شب را در قبرستان بخوابد ؟ معمولاً افراد از این کار وحشت دارند . حالا این فرد از یک طرف در عالم نامأنوس و ناشناخته و با دیدن چهره های عجیب و غریب از طرف دیگر که برخی از چهره های برزخی بسیار وحشتناک هستند وتنهایی و دلتنگی از کسانی که با آنها مأنوس بوده از طرف سوم، در یک تحیر و ترس و اضطراب شدیدی فرو می رود. لذا پیامبراکرم(ص) فرمود: شدیدترین ساعات بر میت شب اول قبر است . این همان شب اولی است که او را دفن می کنند. اما چون تحیری دارد که هنوز خود را نیافته و نمی خواهد در آن قبر زندگی کند ترس دارد . البته تعلق روح به بدن تعلق تدبیری نیست به آن معنا که بدن را مدیریت کرده و بتواند حرکت کند . اما انسی که از قبل بوده برقرار است . لذا کسانی که به زیارت قبر متوفی می آیند، میت متوجه می شود و با آنها انس دارد .
سوال – چکار می توان کرد که از این ترس و وحشت کاسته شود ؟
پاسخ – در همین روایتی که پیامبر(ص) فرمود: سخت ترین ساعات شب اول قبر است . فرمود بر اموات خود رحم کنید اولاً با صدقه دادن در آن هنگام و بعد اگر نتوانستید دو رکعت نماز هدیه کنید . این دورکعت نماز به غیر از آن دو رکعت نماز لیلة الدفن است . دو رکعت نماز به کیفیت نماز صبح است که آن را هدیه می کنیم . پیامبر(ص) در روایتی فرمود: این دو رکعت نماز که شما کوچک می شمارید، نمی دانید برای او چکار می کند . و البته نماز لیلة الدفن که باید خوانده شود . و از همه مهمتر در این دنیا انس با خداوند داشته باشید . یا انیس من لا انیس له که در تنهایی های ما در همیشه ی زندگی و پس از مرگ ، خدا است .

ارتباط عالم برزخ با عالم قبر (محل دفن میت) چگونه است ؟
واژه قبر در بسیاری از روایات به معنای برزخ است و منظور از فشار قبر یا سؤال و جواب نکیر و منکر در شب اول قبر شب اول انتقال انسان از این دنیا به عالم برزخ می باشد. در نتیجه اول شبی که انسان از دنیا رفته شب اول برزخ (قبر) او حساب می شود و آنچه که مربوط به فشار قبر می باشد عذابی برزخی است مربوط به شب اول مرگ آدمی در نتیجه اگر کسی را حیوانات درنده بخورند یا در دریا غرق شود از شب اول قبر معاف نمی باشد. مسأله عالم برزخ و چگونگی آن از مباحث دقیق در فرجام‏شناسی می‏باشد و آیات و روایات متعددی به این بحث پرداخته است. انس با محسوسات و امور مادی، تصوری غلط از مسائلی مثل عالم برزخ ایجاد کرده، لذا نیازمند طرح مقدمات مختلفی برای توضیح مسأله می‏باشیم. برای پاسخ به سؤال شما طی چند بند مطالبی عرضه می‏شود. امید آن که مفید واقع شود: 1. بسیاری از حقایق هستی و خصوصا حقایقی که در ماوراء جهان طبیعت وجود دارد، برای ما مجهول است. البته این ندانستن، بیشتر در کم و کیف و چگونگی آن حقایق است؛ ولی اصل آن حقایق را عقل و وحی در جای خود اثبات کرده‏اند و ما نسبت به آن آگاهی داریم. البته علم ما به کنه و ماهیت آن حقایق بسیار محدود است؛ مگر برای عده کمی که با سلوک عملی در همین دنیا به آن عوالم راه یافته باشند و علم اجمالی آنها به علم تفصیلی تبدیل شده باشد. از این رو، سنخیت و چگونگی بدن‏های برزخی برای ما به صورت کامل و دقیق روشن نیست؛ ولی در عین حال از مجموعه آیات و روایات و تحلیل‏های عقلی می‏توان دورنمایی از کم و کیف بدن برزخی را تصویر کرد. قبل از تفسیر اجمالی مطلب، توجه به چند مطلب ضروری است: الف) در تمام عوالم هستی (عالم مادی، برزخ و قیامت) انسان دارای بدن است و در هیچ عالمی بی‏بدن نیست؛ به دلیل این که روح حقیقتی است عین تعلق به بدن و در متن و ذات روح، تعلق به بدن خوابیده است. از این رو، ممکن نیست که روح باشد و بدنی در کار نباشد. پس اگر انسان در عالم طبیعت، برزخ و قیامت، دارای روح است ـ که هست ـ واجد بدن نیز خواهد بود. ب ) هر یک از عوالم هستی دارای نظام، احکام، آثار و قوانین مخصوص به خود است؛ یعنی، در عالم طبیعت قوانینی حاکم است غیر از سننی که بر عالم برزخ حکم‏فرماست؛ و در عالم برزخ نظامی وجود دارد که در عالم قیامت وجود ندارد و در عالم قیامت، آثاری است که در دو عالم برزخ و طبیعت نیست. از این رو، بدنی که در عالم طبیعت است هم سنخ با قوانین حاکم بر این دنیا است؛ و این بدن غیر از بدن برزخی است. بدن برزخی، هم سنخ با احکام و آثار عالم برزخ است. هم‏چنین بدن در قیامت غیر از بدن برزخی و بدن مادی است و بدنی است که هم سنخ با سنن ویژه عالم قیامت و آماده پذیرش آن قوانین مخصوص است. مثلاً بدن قیامتی، بدنی است که در عین سوختن مدام، از بین نمی‏رود؛ یا مثلاً بدن قیامتی یک فرد بهشتی، به صورتی است که در عین خوردن و آشامیدن، نیازی به تخلیه مواد تغذیه شده از بدن ندارد؛ و بدن طوری ساخته شده است که نیازمند چنین امری نیست. بنابراین نباید تصور کرد که بدن مادی، برزخی و قیامتی یکسان هستند. در جای خود مستدل شده است که عالم تجرد و قیامت، عالم بالاتر و نزدیک‏تر به مبدأ متعال است و از این رو موجودات آن از مراتب وجودی بالاتر و کامل‏تری برخوردارند. قبل از آن (یعنی در مرتبه فروتر) عالم مثال و برزخ است که مترتب بر عالم تجرد و متأخر از آن است. عالم آخر، عالم جسم و جسمانیات و یا نظام مادی است که دورترین عالم از مبدأ متعال است. از این رو، موجودات آن نیز از مراتب ضعیف‏تر و ناقص‏تری برخوردارند. بنابراین، موجودات عالم برزخ از موجودات عالم مادی، کامل‏تر؛ ولی نسبت به موجودات عالم قیامت و تجرّد ناقص‏ترند. برای اطلاع تفصیلی از سه نکته فوق نگا: استاد محمد شجاعی، معاد یا بازگشت به سوی خدا، ج اول، صص 141 ـ 128 و 226 ـ 212. با دقت در مطالب پیشین، مشخص می‏شود که: اولاً، بدن برزخی غیر از بدن مادی و غیر از بدن قیامتی است. ثانیا، بدن برزخی متناسب با احکام و آثار و قوانین عالم برزخ است. ثالثا، بدن برزخی از بدن مادی کامل‏تر و بالاتر و از بدن قیامتی ناقص‏تر و پایین‏تر می‏باشد. بنابراین، بدن برزخی از آن جا که از بدن مادی بالاتر است، از سنخ ماده و جسم طبیعی نیست که احکام ماده بر آن غالب باشد. ولی از آن جا که از بدن قیامتی پایین‏تر است، واجد برخی لوازم ماده چون، شکل، اندازه و مقدار می‏باشد. روایات نیز به صراحت بیانگر این حقیقتند که بدن برزخی شبیه بدن دنیوی است. امام صادق(ع) می‏فرماید: «ارواح مؤمنان (در برزخ) در بدن‏هایی شبیه بدن‏های دنیوی آنان است» (بحارالانوار، ج 6، ص 268، روایت 119). و در جمله‏ای دیگر می‏فرماید: «ارواح انسان‏ها (در برزخ) به صورت جسدهای دنیوی‏اند» (همان، ص 269، روایت 121). امّا هر چند بدن برزخی بالاتر و کامل‏تر از بدن مادی است، در عین حال، از بدن قیامتی ناقص‏تر است. امام صادق(ع) فرمودند: «بدن‏هایی شبیه بدن‏های دنیوی» یا «در صورت جسدهای دنیوی» که بیانگر شباهت، است نه یکسان بودن. شبیه آن است چون شکل، مقدار و اندازه دارد، و هر فرد مرده‏ای، مرده دیگر را در این قالب مشاهده کرده، او را می‏شناسد؛ چنان که در خواب، آدمی صورت خود را به شکل دنیوی با دیگران در سرور یا رنج می‏بیند. اما عین شکل دنیوی خود نیست؛ چون می‏تواند بدون وسایل و ابزار مادی مثلاً مسافت طولانی را سیر کند و با اراده‏ای خود را در جای دیگر قرار دهد چنان که در خواب، آدمی بدون استفاده از ابزار مادی سیر و سفرها می‏کند. به همین جهت، در بسیاری از روایات خواب را نشان خوبی برای عالم برزخ و بدن برزخی دانسته‏اند. در این باب نگا: استاد محمد شجاعی، خواب و نشان‏های آن، صص 62 ـ 58. پس بدن برزخی، نه مادی محض است مانند بدن دنیوی؛ نه غیر مادی محض است مانند بدن قیامتی؛ بلکه بدنی است که در قالب جسم طبیعی دنیوی نمی‏باشد؛ و در عین حال، برخی از آثار جسم طبیعی چون شکل و اندازه و مقدار را دارد. 2. روح انسان پس از مرگ و انقطاع از بدن مادی، خود را با بدن برزخی و قالب مثالی می‏یابد و می‏بیند. در واقع، روح آدمی با رفتن از حیات دنیوی به حیات برزخی، بدن مادی خود را رها کرده و با بدن مثالی خود متحد می‏گردد؛ بدنی که متناسب با نظام برزخی بوده، اتحادش با روح، قوی‏تر از اتحاد آن با بدن مادی در زندگی دنیوی است. قالب مثالی موجود در خواب، می‏تواند ما را به بدن برزخی تا حدودی هدایت کند چرا که هنگام خواب که تعلق روح به بدن مادی تا اندازه‏ای کم می‏شود و از حدود مادی تا اندازه‏ای آزاد می‏گردد، روح خود را با یک نوع تن مثالی ـ با بدنی شبیه بدن مادی و دنیوی ـ می‏بیند و این، دلیل روشنی است که روح انسان در صورت عدم تعلق به بدن مادی یا تعلق کمتر، قدرت تمثّل به بدن مثالی را دارد. انسان در هنگام خواب دیدن، خودش را با همان بدن می‏بیند با همان شکل و تصویر؛ و این حکایتگر وجود بدن مثالی و قالب برزخی است که با انتقال روح از این عالم مادی به نظام برزخی به وجود نیامده، بلکه قبلاً هم در آن نظام وجود داشته، ولی ما از آن محجوب بوده‏ایم و اگر این حجاب را ـ که تعلق و توجه به نظام مادی و مادیات است ـ کنار زنیم هم اکنون نیز خود را در آن قالب مثالی متمثّل می‏بینیم؛ چنانکه درخواب تا حدودی که تعلق روح به بدن مادی کم می‏شود، در حالی که بدن مادی ما در رختخواب افتاده و در حال آرامش است، خود را با بدنی مشابه با این بدن یافته و سیرها و حرکت‏ها و فهم‏ها و دیدنی‏ها و شنیدنی‏ها و خوردنی‏ها و خواستن‏ها با آن داریم. (نگا: استاد محمد شجاعی، خواب و نشان‏های آن، صص 58ـ62). ناگفته نماند که از نظر روایات، وجود بدن برزخی امری مسلم و قطعی است چنان که امام صادق(ع) فرمودند: «اما [ارواح مؤمنان [در بدنهایی شبیه بدنهای دنیوی آنان است» (بحارالانوار، ج 6، ص 268، روایت 119). یا در جای دیگری فرموده‏اند: «ارواح انسان‏ها به صورت جسدهای دنیوی در درختی در بهشت‏اند»( که هر دو حکایتگر وجود بدن برزخی و همان، ص 269، روایت 121. مثالی در عالم برزخ است. 3. میان قبر برزخی و قبر خاکی ارتباط خاصی حاکم است؛ یعنی میان روح انسان در برزخ و بدن مادی او در قبر خاکی ارتباط وجود دارد و این ارتباط، در اصل از ارتباط روح و بدن مادی که در طول زندگی دنیوی با یکدیگر یک نوع اتحاد داشته‏اند، سرچشمه می‏گیرد که با قطع تعلق روح از بدن، پس از مرگ به کلی از میان نمی‏رود؛ بلکه یک نوع ارتباط در حد پایین‏تری میان روح برزخی و بدن خاکی و مادی وجود دارد؛ البته نه در حد و اندازه‏ای که در زندگی دنیوی و در دوران تعلق روح به بدن بود و نه با آن کیفیت و کمیت؛ بلکه در میزانی ضعیف‏تر و با کم و کیفی دیگر. از همین رو قبر خاکی با قبر و عالم برزخی روح، ارتباطی دارد که در نقاط دیگر این ارتباط را ندارد؛ و به همین جهت است که علی‏رغم حضور روح در عالمی فوق ماده، زمان و مکان (برزخ) توجه خاصی به بدن مادی و به نقطه‏ای که بدن خاکی او در آن است، دارد؛ و بر اساس همین ارتباط میان قبر برزخی و قبر خاکی است که دستورها و احکام خاصی در باب قبر خاکی، تشییع جنازه، کفن، دفن، حرمت قبور، استحباب زیارت قبور، دعا، طلب رحمت و مغفرت بر سر قبور و نظایر آنها در شریعت اسلامی وجود دارد. ناگفته نماند که این ارتباط میان روح انسان در برزخ و بدن مادی او در قبر خاکی در ساعت و روزهای اول مرگ، بیش از روزها و اوقات بعدی است و این به دلیل الفت شدیدی است که روح با بدن مادی در این دنیا داشته که البته به تدریج با انس گرفتن روح با بدن برزخی و قالب مثالی، از این توجه و ارتباط کاسته می‏شود و ارتباط ضعیفی میان روح و بدن خاکی باقی می‏ماند. با توجه به این دو نکته، روشن می‏شود که روح ما بعد از انتقال به عالم برزخ با بدن برزخی، یا در عذاب است اگر اهل عذاب باشد؛ یا در نعمت و بهجت است، اگر اهل نعمت باشد. عذاب و نعمت، متوجه به روح ما در قالب بدن برزخی است، نه به بدن مادی و خاکی ما که در این عالم مادی در زیر خاک مدفون می‏باشد. این بدن مادی، پس از مرگ نه حرکتی دارد و نه احوالی؛ اما روح با قالب مثالی در همان حال، در عالم برزخ یا در عذاب وحشتناکی به سر می‏برد و فریادش بلند است که تصورش بسیار مشکل است؛ یا در نعمت و ابتهاج بسر می‏برد که تصویر آن هم بسی مشکل است. اما از آن جا که گفتیم میان بدن مادی در زیر خاک با روح در قالب مثالی در عالم برزخ، ارتباط ضعیفی وجود دارد، آن عذاب‏ها یا نعمت‏ها تأثیر ضعیف و ناچیزی بر بدن مادی می‏گذرد؛ ولی آنچه در اصل در عذاب یا در نعمت است روح با قالب مثالی در عالم برزخ است. برخی می‏گویند: این که گفته می‏شود انسان پس از مرگ، یا معذب است یا متنعم؛ چرا هنگامی که بدن مادی را در قبر می‏گذاریم و روی آن را می‏پوشانیم، پس از مدتی قبر را می‏شکافیم، هیچ خبری نمی‏یابیم، نه از سوختن بدن و سوزش قبر خبری است و نه از مصفّا گشتن آن. آنچه می‏بینیم، تنها همان بدن خاکی است که در قبر با سکون کامل افتاده، هیچ اثری از آثار وحشت یا نعمت در آن نیست. برخی نیز دوربین در درون قبر کار می‏گذارند و مسائل آن را از هنگام دفن تا مدتی بعد دنبال می‏کنند؛ ولی هیچ اثر و تغییر و تحولی که دلالت بر رنج یا شادی داشته باشد، نمی‏یابند. تنها آنچه آنها از طریق دوربین فیلم‏برداری مشاهده می‏کنند، همان بدن خاکی است که در کمال سکوت و سکون آرمیده است. آیا این امور دلالت می‏کند بر اینکه هیچ عِقابی (چه خوب و چه بد) در کار نیست؛ و فشار قبر، سؤال منکر و نکیر، عذاب‏ها و نعمت‏ها، پوچ است و غیرواقعی؟ با توجه به توضیحات گذشته، پاسخ این پرسش روشن است؛ ولی در عین حال برای بهتر روشن شدن اصل پرسش شما و نیز پاسخ به این پرسش، توجه به خواب دیدن بسیار راهگشاست. اگر در خواب دیدن تأمل کنیم، در خواهیم یافت که خواب دیدن چه حکایتگر عجیبی است از نسبت میان قبر خاکی و قبر برزخی؛ بدن شخصی که می‏خوابد و خواب وحشتناکی می‏بیند، به صورتی که اگر از خواب برخیزد، خدا را شکر می‏کند که خواب بوده است، آیا بدن مادّی در این حالت که خواب می‏بیند در سکون و آرامش نیست؟ البته چنین است. کسانی که کنار بدن این خواب بیننده حضور داشته باشند، بدن او را در هنگام خواب، در کمال سکون و سکوت می‏یابند، به صورتی که اگر خواب بیننده، از خواب وحشتناک خود آنها را مطلع نکند، اینان آگاه نخواهند شد که در آن زمانی که آنها نظاره‏گر بدن ساکن و آرام این شخص بوده‏اند، او در چه عذاب و دهشتی بوده است. بر عکسش را هم حساب کنید؛ بدن کسی که خواب فرحناک و دلپذیر می‏بیند نیز در کمال آرامش و سکون است و افرادی که در کنار او حضور دارند این امر را تصدیق خواهند کرد. این بهترین نشان است میان نسبت قبر خاکی و قبر برزخی که به ما می‏فهماند، انسان می‏تواند در برزخ در حال نعمت یا وحشت باشد و در عین حال، اثری در بدن خاکی او در قبر از عذاب یا ابتهاج نباشد. البته گاهی که انسان خواب ترسناک و ناراحت کننده‏ای می‏بیند، بدن او عرق می‏کند که اثری از خواب او بوده است؛ ولی اولاً این امر همیشگی نیست. ثانیا میان عالم خواب و برزخ تفاوت است. در عالم خواب، ارتباط روح با بدن مادی کاملاً قطع نشده است؛ ولی در عالم برزخ، ارتباط روح با بدن مادی به کلی منقطع است؛ مگر ارتباط بسیار محدود و ناچیزی که حتی در صورت معذّب بودن روح در عالم برزخ نیز، تأثیر چندان قابل مشاهده بر بدن مادی در زیر خاک نخواهد گذاشت. (نگا: استاد محمد شجاعی، خواب و نشان‏های آن، صص 71ـ75). 4. براساس روایات و همچنین با توجه به ارتباط نسبی که بدن برزخی با بدن مادی پنهان در زیر خاک دارد؛ ارواح انسانی در برزخ، براساس منزلت و فضایلی که در دنیا داشته‏اند، امور دنیوی را درک کرده، حتی به خانواده خود سر می‏زنند و آنها را زیارت می‏کنند. این امر می‏تواند در هر زمانی و برای هر فردی باشد؛ ولی روز جمعه کمترین و مشخص‏ترین زمانی است که در روایات وجود دارد. در این باب، تنها به ذکر دو روایت بسنده می‏کنیم: 1 . اسحق‏بن عمار از امام کاظم(ع) پرسید: آیا مؤمن خانواده خویش را زیارت می‏کند؟ فرمود: آری. گفتم: چقدر؟ فرمود: بر حسب فضایلشان. پاره‏ای از آنان هر روز و پاره‏ای هر سه روز، خانواده خود را زیارت می‏کنند. اسحق بن عمار می‏گوید: در اثنای کلام حضرت، دریافتم که می‏فرمود: کم‏ترین آنان هر جمعه (خانواده خود را زیارت می‏کنند) پس گفتم: در چه ساعتی
(ع) فرمود: «به درستی که مؤمن خانواده خویش را زیارت می‏کند. پس آنچه را دوست دارد، می‏بیند و آنچه را ناخوشایند دارد از او پوشیده می‏شود؛ و به درستی که کافر خانواده خویش را زیارت می‏کند. پس می‏بیند آنچه ناخوشایند اوست و از او پوشیده می‏شود آنچه را دوست دارد. امام(ع) فرمود: پاره‏ای از ایشان هر جمعه زیارت می‏کنند و پاره‏ای بر حسب عمل خود زیارت می‏کنند
نتیجه گیری
مکان عالم برزخ کجاست؟ آیا در زمین است یا آسمان؟ در پاسخ می‌گوییم عالم برزخ در ملکوت همین دنیاست یعنی حقیقت و باطن دنیاست زیرا این عالم دو روی دارد یک طرف برونی و دیگر طرف درونی همانطوری که بدن انسان نیز دو رو و جنبه دارد یکی جنبه ظاهری که هیکل آدمی است و دیگری جنبه باطنی که همان بدن مثالی و روح حیوانی است وقتی چشم و گوش ظاهری انسان بسته شد از طریق چشم و گوش باطنی می‌تواند حقایق عالم برزخ را مشاهده نماید مثل موقعی که شخص خواب است با این که حواس او از کار افتاده اما باز هم می‌بیند و می‌شنود سپس عالم برزخ در همین دنیاست اما در روایات زیادی وارد شده که ارواح مومنین در وادی السلام جمع می‌شوند که سرزمینی است در نجف اشرف که وادی ولایت است در پشت کوفه چون قبل از دفن جسد مطهر علی (ع) در نجف اشرف شهری نبوده است بلکه بیابانی بوده یک فرسنگ از کوفه دورتر لذا نجف را ظَهر کوفه می‌گویند.
حبه می‌گوید: من با امیر المومنین (ع) به سوی ظَهر کوفه از کوفه خارج شدیم حضرت در قبرستان وادی السلام توقف نمود همانند کسی که در مقابل مردمی برای مکالمه ایستاده است من نیز با قیام آن حضرت ایستادم تا خسته شدم ناچار نشستم مدتی گذشت و دوباره بپا خاستم و آنقدر ایستادم که مثل بار اول دچار خستگی شدم مجدداً نشستم پس از مدتی برخاستم عبا را از دوش گرفتم و به علی (ع) عرض کردم من از این هم سر پا ایستادن بر شما می‌ترسم ساعتی استراحت کنید و عبای خود را گستردم تا حضرت بنشیند .
حضرت فرمود: ای حبه این قیام و توقف من چیزی جز تکلم و انس با مومن نبود عرض کردم: آیا مردگان هم با یکدیگر تکلم و انس و الفت دارند؟ فرمود بلی اگر پرده در جلو دیدگان تو برداشته شود آنها را می‌بینی که حلقه حلقه نشسته و با عمامه خود یا چیز دیگری پشت و ساقه‌های پای خود را به هم بسته و بدین طریق نشسته و گفتگو دارند عرض کردم آیا آنها اجسامی هستند یا ارواحی؟ حضرت فرمود: بلکه ارواح هستند و هیچ مومنی در سرزمینی نمی‌میرد مگر آنکه به روح او گفته می‌شود که به وادی السلام ملحق شود و وادی السلام بقعه‌ای از بهشت عدن است (12) چنین برداشت می‌شود که هر چیزی حتی ساختمانها و انسانها و حیوانها یک صورت ظاهری و مادی دارند و یک صورت باطنی و ملکوتی مکه‌ای که انسان زیارت می‌کند صورت برزخی کعبه است که مادی نیست ولی صورتش عین مکه است.
و در بعضی روایات آمده است که در وادی ”برهوت“ روح هر کافری قرار دارد حتی در بعضی از روایات دارد که روح بعضی از مردگان به وادی السلام منتقل می‌شود وقتی سوال از آشنایی می‌کنند وی می‌گوید قبل از من مرده است معلوم می‌شود به برهوت برده‌اند.
در حدیثی هنگامی که از ارواح مومنین از حضرت صادق (ع) سوال شد امام فرمودند: آنها در حجره‌هایی از بهشت برزخی از طعام و شراب آن متنعم می‌شوند و می‌گویند پروردگارا قیامت را برای ما بر پا کن و وعده‌هایی را که به ما داده‌ای وفا نما (13) چون نعمت‌های برزخی محدود و اصولاً حیات برزخی شایسته اقامت دائمی نمی‌باشد بدیهی است که مومنین در وادی السلام در التذاذ و مسرت بسر می‌برند و در انتظار فرا رسیدن روز قیامت هستند اما کفار که دستشان از علم و معرفت کوتاه است در خشکزار برهوت اجتماع دارند و گذشت زمان برای آنها سخت و ناگوار است و از قیام قیامت هراسان‌اند از این جهت در روایات می‌خوانیم که گناهکاران همین که عذاب برزخ را مشاهده می‌کنند می‌گویند ربنا لا تقم لنا الساعه خدایا قیامت را برای ما بر پا مکن (14) چون می‌دانند این عذاب موقت و گاه و بیگاه به مراتب آسان‌تر است از عذاب دائمی و سوزان جهنم.
و از برخی آیات استفاده می‌شود که مکان بهشت و جهنم برزخی در روی همین زمین است مثلاً در آیه‌ای آمده است که: النّارْ یْعًرُضُونُ عُلَیًها غُدْواً وُ عُشِیاً عذاب ناراحت کننده آتش هر بامداد و شامگاه بر فرعونیان عرضه می‌شود (15) انسان در عالم خواب صورت دارد وزن و سنگینی ندارد و عالمی که در آن حرکت می‌کند از این سنخ است لذا از بالای بلندی سقوط می‌کند به زمین نمی‌خورد و یا گاهی مانند فرشته سبکبال در فضا پرواز می‌کند اوج و حضیض دارد به دورترین نقاط سفر می‌کند در تفسیر آیه فوق امام صادق (ع) می‌فرماید: این در دنیا قبل از روز قیامت است زیرا آتش قیامت صبح و شام ندارد سپس فرمود: اگر آنها در قیامت تنها صبح و شام در آتش دوزخ عذاب شوند در میان این دو باید سعادتمند باشند چنین نیست این مربوط به برزخ است پیش از روز قیامت (16) و شب و روز و صبح و عصر آنها به مناسب صبح و شام دنیاست در مورد نعمت هم می‌فرماید: و لهم رزقهم فیها بکره و عشیا روزی آنها بدون هیچ گونه رنجی شب و روز به آنها می‌رسد (17) از بامداد و شامگاه فهمیده می‌شود که برزخ در روی زمین است بنابراین زندگی برزخی به تناسب روح و جسم برزخی ظهور پیدا می‌کند مادامی که انسان در قالب جسم مادی است زندگی او در دنیاست به مجرد این که جسم را از دست داد زندگی برزخی او شروع می‌شود...

پی نوشتها:
1- ابوالقاسم حسین بن محمد، الراغب الاصفهانی، مفردات غریب القرآن، تهران، 1373 (ماده برزخ).
2- ابن اثیر، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، چاپ طاهر احمد زاوی و محمود محمد طناحی، قاهره 1383 – 1385/1963-1965؛ ج1، ص 118.
3- افلاطون، جمهوری، ص575.
4- رضا داوری اردکانی، فلسفه تطبیقی، نشر ساقی، س 1383، ص 144.
5- هانری کربن، فلسفه ایرانی و تطبیقی، ترجمه جواد طباطبایی، نشر توس، س 1369، صص 92و 93.
6- هانری کربن، ارض ملکوت، ترجمه سید ضیاء الدین دهشیری، نشر طهوری، س 1374، صص 26 و 27.
7- سهروردی، مجموعه مصنفات، ج2، ص 64 -71 و ص 106. همان، ج1، ص 22، 340 – 371. دکتر سجادی، شرح حکمت الاشراق، ص 64.
8- سهروردی، مجموعه مصنفات، ج2، حکمت الاشراق، ص121.
9- همان ص 121 و ص 122 – نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، شماره 150، مقاله سهروردی در مقابل ابن سینا، دکتر یثربی ص 117 و مجله معرفت، شماره 11، مقاله برهان صدیقین از دیدگاه حکما مشاء، اشراق و حکمت متعالیه، علی زمانی ص 32.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  15  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله ضابطین دادگستری

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله ضابطین دادگستری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 ضابط در لغت به معنای فراهم آورنده، نگاهدارنده، نگاهدارنده چیزی، آنکه ضبط مدینه و سیاست آن را از طریق سلطان بس باشد.[1] ضابطین دادگستری بازویی اجرایی دادسرا‌‌ها و دادگاه‌‌ها در انجام وظایفشان هستند.
قانون آئین دادرسی کیفری ضابطین دادگستری را این طور تعریف کرده است که: «ضابطین دادگستری مأمورانی هستند که تحت نظارت و تعلیمات مقام قضائی در کشف جرم و بازجوئی مقدماتی و حفظ آثار و دلایل جرم و جلوگیری از فرار و مخفی شدن متهم و ابلاغ اوراق و اجرای تصمیمات قضائی به
موجب قانون اقدام می‌نمایند.»[2]

اختیارات ضابطین
ضابطین دادگستری در انجام وظایف خود دارای اختیاراتی هستند که می‌توانند حتی منجر به سلب آزادی شهروندان گردد به همین دلیل ضروری است که افرادی که ضابط محسوب می‌شوند و این اختیارات را دارند به موجب قانون مشخص شوند. با نگاهی به موقعیت و مسئولیت اشخاصی که به عنوان ضابط معرفی شده‌اند، می‌توان گفت که ضابطین دادگستری بر دو دسته‌اند یک دسته ضابط عام هستند و دستۀ دیگر ضابط خاص محسوب می‌شوند.

ضابطین عام:
ضابطین عام ضابطینی هستند که در مورد کلیه جرایم، صلاحیت اقدام دارند و وظایف و اختیارات آنها محدود به جرائمی معین یا شرایط خاصی نیست.[3]
ضابطین عام عبارت است از:

نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
مطابق بند 8 ماده 4 قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب 27/4/1369، اهم وظایفی که نیروی انتظامی به عنوان ضابط قوۀ قضائیه دارد عبارتند از:
مبارزه با مواد مخدر.
مبارزه با قاچاق.
مبارزه با منکرات و فساد.
پیشگیری از وقوع جرائم.
کشف جرائم.
بازرسی و تحقیق.
حفظ آثار و دلایل جرم.
دستگیری متهمان و بزهکاران و جلو گیری از فرار و مخفی شدن آنان.
اجرا و ابلاغ احکام قضائی.

ضابطین خاص
ضابطین خاص ضابطینی هستند که صلاحیت دخالت آنها محدود به جرائم خاص یا شرائطی معین است و در غیر از آن جرائم یا بدون تحقق آن شرایط ، حق مداخله و اقدام ندارند. حال این سوال به ذهن می‌آید که آیا ضابط شناخته شدن این افراد در زمینه خاص، صلاحیت دخالت و اقدام ضابطین عام در این حوزه را نفی یا محدود می‌کند یا خیر؟ در پاسخ باید گفت که ضابطین عام در همه حال ضابط دادگستری محسوب می‌شوند و ضابطین خاص دخالت و اقدام ضابطین عام را محدود یا نفی نمی‌کنند. [4]

انواع ضابطین خاص
در ق. آ.د.ک 1290 ضابطین خاص بر شمرده نشده بودند و برای شناخت آنها باید به قوانین خاص مراجعه می‌شد. در ق. آ.د.ک 1378 ، ماده 15 سه دسته از ضابطین خاص را دربند‌‌های 2، 3 و 4 خود نام برده و در بند 5 به قوانین خاصی که برخی مقامات و مأموران را در حدود وظایف خود را ضابط دادگستری شناخته، اشاره کرده است که انواع ضابطین خاص عبارت است از:
‌أ. رؤسا و معاونین زندان نسبت به امور مربوط به زندانیان.
‌ب. مأمورین نیروی مقاومت بسیج سپاه پاسداران.
البته تذکر این نکته مفید به نظر می‌رسد که بر طبق ماده 1 قانون حمایت قضائی از بسیح مصوب 1/10/1371 و نظریه شماره 7979/7-21/8/1380، اداره حقوقی قوه قضائیه به نیروی مقاومت بسیج تنها در صورتی اجازه داده است که به عنوان ضابطین قوه قضائیه عمل نماید که اولاً جرم از جرائم مشهود باشد و ضابطین دیگر دادگستری حضور نداشته باشند ثانیاً ضابطین دیگر به موقع اقدام ننمایند و یا به منظور جلوگیری از امحاء آثار جرم و فرار متهم و تهیه و ارسال گزارش ضابطین دیگر به نیروی مقاومت بسیج نیاز داشته باشند و همچنین تبصره یک ماده یک آئین نامه اجرائی قانون حمایت قضائی از بسیج مصوب 30/3/1372 فرمانده کل قوا، شرایطی برای ضابطان مزبور پیشبینی کرده است:« الف- گذراندن دورۀ آموزش لازم به تشخیص رده ذیربط بسیج،
ب- دارا بودن سلامت جسمی در حد اجرای مأموریتهای محوله و دارا بودن سلامت روانی،
ج- مجوز مخصوص»[5]

‌ج. نیروهای مسلح با تصویب شورای عالی امنیت ملی.
عبارت نیرو‌‌های مسلح در این بند به موجب ماده4 قانون مجازات جرائم نیرو‌‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران؛ مصوب 18/5/1371 شامل ارتش، سپاه پاسداران، بسیج مستضعفان، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌‌های مسلح می‌باشند.
‌د. مقامات مأمورین به موجب قوانین خاص در محدوده وظایف محوله ظابط دادگستری محسوب می‌شوند که ذیلاً به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می‌شود.
1. مأموران وصول عایدات و کشف، قاچاق[ماده 18 قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312].
2. فرمانده هواپیما نسبت به جرائم ارتکابی درون هواپیما[م 32 قانون هواپیمائی کشوری مصوب 1328].
3. مأموران جنگلبانی[ماده 54 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع مصوب 1346]
4. مأموران شکاربانی:[ ماده 19 قانون شکار و صید مصوب 16/3/1346].
5. مأموران سازمان بنادر و کشتیرانی[ ماده 12 قانون حفاظت دریا و رود خانه‌‌های مرزی از آلودگی با مواد نفتی مصوب 1354].
6. مأموران شهرداری[ ماده 19 قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب 1359].
7. مأموران سازمان آب وبرق.[ تبصره 2 ماده 10 قانون سازمان آب و برق مصوب 1346].
8. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. [تبصره ماده 5 اساسنامه سپاه پاسداران و ماده 11 لایحه قانون تشکیل دادگاه‌‌های فوق العاده رسیدگی به جرائم ضد انقلاب مصوب 13/4/1358]
9. بازرسان مخصوص وزارت بهداری[ ماده 20 قانون اصلاح منع کشت خشخاش مصوب 1338].
10.بخشداران که در گذشته از آنها به عنوان « نایب الحکومه» تعبیر می‌شده است فقط در صورت اعطای سمت ضابطی از سوی قوه قضائیه واجد اختیارات و تکالیف ضابطان دادگستری هستند .
11.مأموران گارد صنعت نفت[ ماده 7قانون ایمنی راهها مصوب 1351].
12.پلیس انتظامی راه آهن[ ماده 7 قانون ایمنی راه‌‌های مصوب 1349].
13.مأموران سازمان حفاظت محیط زیست[ماده 15 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 18/3/1353].
14.مأموران وزارت پست و تلفن و تلگراف[ ماده 15 قانون تأسیس شرکت مخابرات ایران مصوب 1350].
حال این سوال به ذهن می‌رسد که آیا مأموران وزارت اطلاعات ضابط دادگستری محسوب می‌شوند یا خیر؟ با توجه به قانون تأسیس وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران مصوب 1362 معلوم می‌شود که هیچ یک از نیروهای این وزارتخانه در انجام مأموریت‌‌های خود، ضابط دادگستری محسوب نمی‌شوند و در نتیجه در جرائم مشهود فاقد اختیارات ضابطین دادگستری هستند و در جرائم غیر مشهود نیز مراجع قضائی نمی‌توانند انجام باز جوئی و دیگر تحقیقات لازم را به آنها محول نماید. با این همه باید افزود که قانونگذار در بند ب ماده 124قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 11/6/1383 مـأموران این وزارتخانه را به طور محدود و در امور خاص، یعنی در انجام تحقیقات لازم در کشف« مفاسد کلان، اقتصادی و سرقت میراث فرهنگی» ضابط تلقی کرده است اما با این حال ،بخشنامه شماره 73/131/3 مورخ23/1/73 رئیس قوه قضائیه اجازه پیگری فسادهای مالی در ادارات دولتی را به این وزارتخانه داده است.[6]

ضابطین نظامی
در مورد جرائم ارتکابی از سوی پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران[کادر و وظیفه] مأموران زیر به عنوان ضابط نظامی عهده دار جمع آوری دلایل ارتکاب جرم، جلوگیری از فرار متهم، بازجوئیها و سایر اقدامات قانونی هستند:
مأموران دژبان ارتش و سپاه؛
مأموران حفاظت و اطلاعات یگان‌‌ها؛
برخی از مأموران وزارت اطلاعات؛
پرسنل بازرسی یگان‌‌ها؛
افسران قضائی یگان‌‌ها؛
مأموران انتظامی؛
بازپرسان و داد یاران نظامی [7] که همگی تحت نظارت دادستان نظامی انجام وظیفه می‌کنند؛
بند 4 ماده 15 ق آ.د.ک سایر نیروهای مسلح را در مواردی که شورای عالی امنیت ملی تمام یا برخی از وظایف ضابط بودن نیرو‌‌های انتظامی را به آنان محول کرده باشد در ردیف ضابطان دادگستری محسوب کرده است.[8]

وظایف ضابطین
وظایف ضابطین را می‌توان به طور تفکیکی در جرائم مشهود و جرائم غیر مشهود بررسی کرد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله11    صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله طرز کار آسانسور

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله طرز کار آسانسور دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اصول عملکرد: یک آسانسوربرقی با نیروی محرکه کششی دارای اتاقکی است که ازکابلهای فولادی آویزان است و این کابلها برروی قرقره محرک شیار دارحرکت می کنند.کابلهای فولادی از یک طرف به بالای اتاقک و از طرف دیگر به قاب وزنه تعادل متصل می شوند.وزنه تعادل ازمیزان بار روی موتور الکتریکی به اندازه اختلاف وزن موجود میان اتاقک همراه با بار و وزنه تعادل یا اصطکاک کم می کند.این اختلاف وزن را ((بار غیر متعادل))می نامند.وزنه تعادل معمولاً ۴۰ تا ۵۰ درصد وزن اتاقک به علاوه بار آن و اصطکاک وزن دارد. اصطکاک معمولاً ۲۰ درصد وزنه تعادل است.
انواع کابل کشی:
۱-کشش تک رشته ای: این شکل از کابل کشی معمولاً همراه با ماشینهای گیر بکسی به کارمی رود، اما از آن می توان برای ماشینهای بدون گیربکس با سرعتهای پایین تر ۱.۷۵ تا ۲.۵متر بر ثانیه نیز استفاده کرد.در این دو حالت معمولاً زاویه تماس کابل فولادی باقرقره محرک به ترتیب ۱۴۰ و ۱۸۰ است. قرقره محرک به ندرت از چنان قطری برخوردار است که در فاصله میانی مرکز اتاقک و وزنه تعادل قرار گیرد،به همین دلیل استفاده از قرقره انحراف ضرورت پیدا می کند.
۲-کشش دو رشته ای: چون استفاده از قرقره انحراف خطر لغزش کابل فولادی را در نتیجه کاهش سطح اصطکاک کابل با قرقره محرک افزایش می دهد ، می توان از قرقره دو رشته ای استفاده کرد.از این روش در آسانسورهای پر سرعت وسنگین بار استفاده می شود.

۳-کابل کشی ۲ به ۱ : از این روش گاهی به همراه ما شینهای گیربکسی در سرعتهای پایین تر اتاقک یعنی در حدود ۱.۷۵ تا ۳ متر بر ثانیه استفاده می شود.در این حالت سرعت اتاقک و وزنه تعادل نصف سرعت محیطی قرقره محرک است و این بار روی قرقره را به نصف کاهش می دهد وامکان استفاده از موتورهای پر سرعت را فراهم می سازد که نسبت به موتورهای کم سرعت ارزانتراند.
۴-کابل کشی ۳ به ۱: از این نوع کابل کشی برای آسانسورهای سنگین کالا در مواردی استفاده می شود که باید توان موتوروفشار روی یاتاقانها راکم کرد.
۵-کابلهای توازن: در ساختمانهای بلند بالاتر از ده طبقه،بار کابل فولادی که در حین حرکت اتاقک از آن به وزنه تعادل(و بر عکس)منتقل می شود مقدار قابل توجهی است و با رسیدن اتاقک به بالا، بار کابل سیمی به وزنه تعادل منتقل می گردد.برای توازن و کاهش این پدیده،به قسمت تحتانی اتاقک و وزنه تعادل، کابلهای توازن متصل می گردد. برای جای دادن کابلهای توازن به یک گودال عمیق تر نیاز است

اتاق ماشین آلات در سطح پایین :
در صورتی که اتاق ماشین آلات در یک طبقه میانی یا در کف چاه آسانسور واقع شود به کابل سیمی طویلتری احتیاج است ودر این حالت کابل از دور قرقره های بیشتری عبور می کند که این خود به مقاومت اصطکاکی بالاتر و ضرورت کار نگهداری بیشتر منجر می گردد. اما چنانچه اتاق ماشین آلات در طبقه همکف قرار گیرد، چاه آسانسور از وزن ماشینهای کابل پیچی و تجهیزات کنترل خلاص می شود. موقعیت اتاق ماشین آلات مسیله نفوذ دال بام و هوابندی را نیز منتفی می سازد.

محرک استونه ای:
در این شکل کابل در جهت حرکت عقربه های ساعت و کابل دیگر در خلاف جهت حرکت عقربه های ساعت به دور یک استوانه می پیچد، بنابر این زمانی که کابل به دور استوانه می پیچد ، کابل دیگر از دور آن باز می شود ، نقطه ضعف محرک استوانه ای آن است که با افزایش ارتفاع ،استوانه بزرگ و سنگین می شود و بنا بر این استفاده از این سیستم به ارتفاع حداکثر ۳۰ محدود می گردد.

کابلهای سیمی :
این نوع ازکابلهای مورد استفاده، کابلهای سیم فولادی با مقاومت کششی بالا هستند و تعداد کابلهای هر آسانسور بین ۴ تا ۱۲ عدد است . قطر کابلها ۹ تا ۱۹ میلیمتر و ضریب ایمنی آنها ۱۰ است.
موتورهای کابل پیچی:
درصورتی که نیروی محرکه انتقالی به قرقره کششی از طریق یک چرخ دنده حلزونی باشد،موتور از «نوع گیربکسی»است. اما چنانچه نیروی محرکه از طریق اتصال مستقیم از موتور به قرقره کشش منتقل گردد،موتور از«نوع بدون گیر بکس» است. توان موتورهای بدون گیر بکس از۲۲تا ۸۳کیلو وات متفاوت است،اما موتورهای گیر بکسی کشش از توان۳ تا ۳۰ کیلو وات برخوردارند

موتورهای گیر بکسی تک سرعته کششی:
این نوع موتور شامل یک چرخدنده حلزونی است و با برق مستقیم یا متناوب کار می کند.زمانی که اتاقک به فاصله کمی از پا گرد طبقات میرسد،ترمز به صورت اتوماتیک عمل می کند تا اتاقک به شکل آرامی متوقف شود.

موتورهای گیر بکسی دو سرعته کششی:
در این حالت از یک موتور با دو سیستم سیم پیچ جداگانه یا از دو موتور جداگانه استفاده می شود .در زمان شروع،موتور با سیم پیچ پر سرعت به کارمی افتدو برای محدود کردن جریان،یک مقاومت بصورت سری به آنها متصل است.شتاب گیری آرام اتاقک با کاهش تدریجی میدان مقاومت صورت می گیرد.با نزدیک شدن به پا گرد طبقه،موتور یا سیم پیچ پر سرعت از کار می افتدوموتور با سیم پیچ کم سرعت متصل به چوک به کار می افتد.سرعت اتاقک تا رسیدن به فاصله کمی از پا گرد به صورت تدریجی کاهش می یابدودر این زمان جریان برق قطع می شود و ترمز به صورت اتوماتیک اتاقک را به آرامی متوقف می سازد

موتورهای گیر بکسی ولتاژ متغیر کششی:
در سیستم ولتاژ متغیر مزایایی وجود دارد که با دیگر سیستمها نمی توان به آن دست یافت.شتاب گیری مثبت ومنفی بسیار آرام،این سیستم را نسبت به سیستمهای یک یا دو سرعته برتر می سازد.تجهیزات این سیستم شامل موتوری با برق متناوب است که برق مستقیم موتور محرک ماشین گیر بکسی را تأمین می‌کند.

موتورهای بدون گیر بکس ولتاژ متغیر کشش:
وجود این تجهیزات برای آسانسور های پرسرعتی با سرعت ۱.۷۵ متر بر ثانیه و بالاتر بسیار مهم است. این تجهیزات بیانگر بهترین روش جدید در برآورنده ساختن شرایط ترافیکی با کارآیی بالا است. برای شتاب گیری آرام،در مدار میدان ژنراتور از رگولاتور تنظیم کننده ای استفاده می شودکه بازده خروجی ژنراتور را کنترل می کند.یک مقاومت متغیر در مدار میدان به تدریج میزان مقاومت را کاهش و ولتاز ژنراتور را افزایش می دهد تا اتاقک آسانسور باشتاب گیری آرام به سرعت کامل برسد. با ایجاد سرعت کامل، ولتاژ ژنراتور تا کاهش سرعت اتاقک ثابت باقی می ماند.برای کاهش سرعت و توقف اتاقک از یک مجموعه کلید القایی استفاده می شود.ترمزها تنها در زمان ثابت بودن اتاقک عمل می کنند.
ترمزهای آسانسور:
برای انواع تجهیزات ماشینی آسانسور وجود یک ترمز برقی- مکانیکی با عملکرد ایمنی در زمان قطع برق ضرورت دارد.زمانی که آسانسور در حال حرکت است،کفشکهای ترمز به صورت برقی- مکانیکی از استوانه ترمز فاصله می گیرند،یعنی بر نیروی فنرهای لوله ای یا صفحه ای ترمز در زما ن ثابت بودن اتاقک غلبه می شود. قطع جریان برق سبب به کار افتادن ترمز می شود و بنا براین در موقع رفتن برق ترمزها ایمنی ایجاد می کنند.

اتاق ماشین آلات:
در موارد ممکن،اتاق ماشین آلات را باید در بالای چاه آسانسور قرار داد،،این مکان بالاترین کارایی را ایجاد می کند .این اتاق را باید تهویه کرد و با عایق کردن پایه بتنی ماشین آلات از دیوارها و کف به کمک صفحات چوب پنبه فشرده ،به مسیله انتقال صوت توجه نمود. وجود یک تیر بالابر سقفی درست در بالای ماشین آلات برای نصب یا پیاده کردن تجهیزات ضروری است ودر داخل کف در بالای پا گرد نیز باید یک دریچه دسترسی ایجاد کرد تا از طریق آن بتوان تجهیزات را در صورت ضرورت جهت تعمیر یا تعویض پایین برد.برای این اتاق باید یک در قفل دار نصب کرد و وجود فضای کافی جهت کنترل کنندها، انتخاب کننده طبقات و دیگر تجهیزات ضروری است. دراین اتاق وجود پریز و تجهیزات روشنایی خوب ضرورت داردو استفاده کافی از نور طبیعی روز توصیه میشود.دمای اتاق نباید از۱۰ درجه کمتر و از ۴۰ درجه بیشتر شود و برای این منظور وجود امکانات گر مایش و تهویه ضروری است . برای پرهیز از ایجاد گرد و غبار باید دیوارها،سقف و کف را رنگ کرد،

آسانسور چگونه کار می‌کند؟
در سال 1800 تولید فولاد ، انقلابی در ساخت ساختمانهای بلند مرتبه ایجاد کرد. اسکلت بندی بناها به کمک فلزات شروع شد و معماران و مهندسان آسمانخراشهایی به طول صدها پا ساختند.
اما اگر اختراعی بنام آسانسور نبود، این برجها قابل استفاده نبودند. آسانسورهای مدرنی ساخته شد تا مردم بتوانند براحتی و با ایمنی زیاد به بالاترین طبقات آسمانخراشها بروند.

امروزه شهرهائی مثل نیویورک کاملا" به آسانسورها وابسته اند. دراین بخش ما با نحوه حرکت و سیستم های کنترلی آسانسورها آشنا خواهیم شد و ایمنی آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
آسانسورها :
نحوه کار آسانسور ساده است. آسانسور از کابینی که به یک سیستم بالابر متصل شده و کابلی که به یک جعبه متصل است، تشکیل شده است.
البته پیچیدگی آسانسورهای مدرن از اینها بیشتر است. آسانسورهای جدید به سیستم مکانیکی پیشرفته ای نیاز دارند تا وزن کابین و مسافران را تحمل کنند و ایمنی جان آنها را تضمین کند.
امروزه دو نوع آسانسور کاربرد بیشتری دارند: آسانسورهای هیدرولیک و آسانسورهای طنابی
الف : آسانسورهای هیدرولیک
در سیستم آسانسورهای هیدرولیک، بار با فشار پمپ های هیدرولیک جابجا می شود .
سیستم آسانسور هیدرولیک از سه بخش تشکیل شده است:
1- مخزن روغن
2- یک پمپ (تلمبه) که توسط موتور الکتریکی کار می کند.
3- یک دریچه که بین سیلندر و مخزن قرار دارد.
تلمبه، روغن را از مخزن به سیلندر هدایت می کند. هنگامی که دریچه باز باشد، روغن به راحتی به محل قبلی خود باز خواهد گشت. ولی اگر دریچه بسته شود ، روغن با فشار وارد استوانه سیلندر خواهد شد.
هنگامی که روغن در سیلندر جمع شد، فشار به پیستون منتقل می شود و کابین آسانسور بطرف بالا حرکت می کند. هنگامی که آسانسور به طبقه مورد نظر نزدیک شد ، سیستم کنترل آسانسور علامتی را به موتور الکتریکی می فرستد تا کار تلمبه به تدریج قطع شود.

برعکس وقتی آسانسور بخواهدبه طبقهء پائین برگردد ، سیستم کنترل آسانسور یک علامت به دریچه می فرستد و دریچه باز می شود.
سنگینی کابین و مسافران باعث می شود تا پیستون به سیلندر حاوی روغن فشار وارد آورد و روغن به مخزن برگردد . هرگاه آسانسور در طبقه زیرین توقف کرد، سیستم کنترل، دوباره دریچه را می بندد.
طرز کار این دستگاه بسیار ساده است، ولی اشکالاتی هم دارد که به آن می پردازیم.
اشکالات سیستم هیدرولیک :
مهمترین مزیت سیستم هیدرولیک این است که می تواند به آسانی با نیروی کم پمپ، قدرت زیادی ایجاد کند تا آسانسور به راحتی بالا برود. ولی این سیتم دو عیب عمده دارد.
مهمترین مسئله اندازه تجهیزات است. اگر آسانسور بخواهد طبقات زیادی را بالا برود به پیستون بلندتری هم نیاز است، پیستون بلندتر هم به جای زیادی نیاز دارد، مثلا" اگر بخواهیم از این سیستم برای یک ساختمان 10 طبقه استفاده کنیم، باید حداقل 9 طبقه چاه حفر کنیم تا پیستون در آن جا بگیرد !
مشکل دیگر این سیستم ، عدم توانائی آن در ذخیره انرژی پتانسیل است. دراین سیستم پمپ نیروی عظیمی ایجاد می کند تا آسانسور بالا برود، ولی قادر نیست تا انرژی را ذخیره کنند. انرژی پتانسیل فقط وقتی به کار می رود که آسانسور بخاطر وزن خود به طرف پائین حرکت می کند ، ولی اگر دوباره بخواهد بالا برود، باز باید از پمپ انرژی بگیرد.
آسانسور کابلی این دو مشکل را حل کرده است. در بخش بعدی به این سیستم می پردازیم.

ب : آسانسورهای کابلی

این سیستم امروزه بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
در آسانسورهای کابلی ، کابین توسط یک سری کابل فولادی ( که دور چرخ قرقره ای حلقه شده اند) به یک وزنهء تعادل متصل است و چرخ قرقره نیز به یک موتور الکتریکی متصل شده است .

هنگامی که موتور در یک جهت می چرخد، چرخ قرقره ، آسانسور بالا می آید و هنگامی که در جهت عکس می چرخد، آسانسور به سمت پائین حرکت می کند.
چرخ قرقره، سیستم کنترل و موتور در بالاترین طبقه در اطاقکی به نام اطاق ماشین بطور ثابت قرار دارند

وزن وزنه تعادل معادل 40% ظرفیت کامل آسانسور است. یعنی هنگامی که آسانسور به 40% ظرفیت کامل خود رسید، آسانسور و وزنه به یک حالت تعادل می رسند. هدف از این تعادل ، ذخیره انرژی است.
با بار یکسان در هر دو طرف کابل، چرخ قرقره ، نیروی کمتری برای حرکت دادن آسانسور نیاز دارد. در هر دو طرف کابین و وزنهء تعادل، دو خط ریل دندانه دار وجود دارد تا از حرکت نوسانی کابین و وزنه تعادل جلوگیری کند. همچنین این ریل ها در مواقع اضطراری جهت ایمنی سیستم، باعث متوقف شدن حرکت آسانسور می شوند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  33  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله بودجه جامع

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله بودجه جامع دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

بودجه جامع

«فهــرست مطــالب»
مقدمه 6
مبانی بودجه 6
مزایای بودجه بندی 8
محدودیتهای بودجه بندی 9
وظایف بودجه بندی 10
 برنامه ریزی
 کنترل
بودجه جامع 10
تعریف بودجه 10
1. بودجه عملیاتی
2. بودجه مالی
بودجه عملیاتی 11
بودجه فروش
بودجه تولید
بودجه مواد مصرف
بودجه خرید تولید
بودجه دستمزد مستقیم
بودجه بودجه سربار
بودجه جمع هزینه های تولید
بودجه قیمت تمام شده های ساخته شده
بودجه قیمت تمام شده های فروش رفته
بودجه هزینه های اداری و فروش
صورت حساب سود و زیان پیش بینی شده
بودجه مالی 15
بودجه نقدی
بودجه سرمایه داری
بودجه ترازنامه
بودجه صورت گردش وجه نقدی
بودجه بندی با تشریک مساعی 21
دفاع از بودجه 21
آشنایی با مسئولین تجدید نظر در بودجه 22
ارائه طرح ها و برنامه های بودجه به نحوی مطلوب 22
ارائه مطالب به شکل کمی 23
پرهیز از غافل گیری 23
تعیین اولویتها 24
بودجه جامع شرکت تعاونی شماره 41 25
اطلا عات موردنیاز یرای ساخت محصولات 25
اطلا عات فروش
پیش بینی قیمت فروش برای سال 90
پیش بینی تعداد فروش برای سه ماهه اول سال 90
موجودی کالای پایان دوره: 15%سه ماهه بعد
موجودی کالای اول دوره
پیش بینی اقلام متغییر بر مبنای ساعت کار مستقیم
هزینه های ثابت
جمع ساعات کار مورد نیاز سه محصول
کالای اول دوره
ترازنامه
توضیحات لازم برای تهیه ترازنامه بودجه شده سال 1390
جدول شماره 1_ بودجه فروش 29
جدول شماره 2_ بودجه مقداری تولید 30
جدول شماره 3_ بودجه مقداری مواد 31
جدول شماره 4_ بودجه خرید مواد اولیه 32
جدول شماره 5_ بودجه دستمزد مستقیم 35
جدول شماره 6_ بودجه سربار کارخانه 36
جدول شماره 7_ بودجه بهای تمام شده کالای فروش رفته 36
جدول شماره 8_ بودجه هزینه های اداری 37
جدول شماره 9_ بودجه هزینه های توزیع و فروش 37
جدول شماره 10_ صورتحساب سودو زیان بودجه شده 38
جدول شماره 11_ بودجه نقدی 38
جدول شماره 12_ ترازنامه بودجه شده 39
جدول شماره 13_ صورت جریان وجوه نقد بودجه شده 40
منابع و مآخذ 41

تعریف بودجه:
عبارت است از پیش بینی درآمدها وهزینه ها برای یک دوره مالی معین.
بودجه جامع:
1. بودجه عملیاتی
2. بودجه مالی
بودجه عملیاتی:
1. بودجه فروش
2. بودجه تولید
3. بودجه مواد مصرف
4. بودجه خرید تولید
5. بودجه دستمزد مستقیم
6. بودجه بودجه سربار
7. بودجه جمع هزینه های تولید
8. بودجه قیمت تمام شده های ساخته شده
9. بودجه قیمت تمام شده های فروش رفته
10. بودجه هزینه های اداری و فروش
11. صورت حساب سود و زیان پیش بینی شده
بودجه مالی:
1. بودجه نقدی
2. بودجه سرمایه داری
3. بودجه ترازنامه
4. بودجه صورت گردش وجه نقدی
بودجه تولید و فروش:
اولین بودجه ای که هرموسسه تجاری اعم از تویادی ،بازرگانی و یا خدماتی ملزم به تهیه و تنظیم آن است بودجه فروش است .زیرا بودجه فروش مبنای اصلی برای تهیه وتنظیم سایر بوجه هاست.
در تهیه و تنظیم بودجه فروش می بایست نوع محصول،منطقه جغرافیایی فروش ،رشد اقتصادی منطقه،رشد جمعیت منطقه ،سلیقه مشتریان و وجود یا عدم وجود بخشهای دولتی و خصوصی مد نظر قرار بگیرد.
بودجه فروش می بایست حداقل حاوی اطلاعات مربوط به نوع محصول،مقدار،نرخ و مبلغ فروش،منطقه جغرافیایی فروش و زمان فروش باشد.
در موسسات تولیدی با استفاده از بودجه مقداری فروش و تحویل آن با موجودی ابتدا و پایان دوره محصول (موجودی پایان دوره بنابر سیاست مالی مدیریت برآورد می گردد) می توان بودجه مقداری تولید را بدست آورد.
با استفاده از بودجه مقداری تولید ودر دست داشتن مقدار مصرف هر وسعه محصول از مواد،می توان بودجه مقداری مصرف مواد در دست داشتن نرخ خرید مواد،بودجه ریالی مصرف مواد را محاسبه نمود.
بودجه خرید:
با استفاده از بودجه مقداری مصرف مواد و تحویل آن با موجودی ابتدا و پایان دوره مواد ،می توان بودجه ی مقداری خرید مواد را محاسبه و با در دست داشتن نرخ هر واحد از مواد ،می توان بودجه ریالی خرید را محاسبه نمود.
بودجه دستمزد مستقیم:
با استفاده از بودجه مقداری تولید و در دست داشتن اطلاعات مربوط به ساعات مورد نیاز تولید هر واحد محصول نرخ هر ساعت دستمزد مستقیم می توان بودجه دستمزد تهیه و تنظیم نمود.
بودجه سربار:
بودجه سربار همانند بودجه دستمزد مستقیم با در دست داشتن نرخ هر ساعت سربار(نرخ جذب سربار)قابل محاسبه است.
در موئسسات بازرگانی با استفاده از بودجه مقداری فروش،و تحویل آن با مقادیر موجودی ابتدا و پایان دوره ،بودجه مقداری خرید کالا و با استفاده از بودجه قیمت تمام شده کالای فروش رفته و تحویل آن با ارزش موجودی ابتدا و پایان دوره ،بودجه ریالی خرید کالا به دست خواهد آمد.
خلاصه:در موسسات تولیدی تسلسل تهیه و تنظیم بودجه ها به شرح زیر است

خرید مواد بودجه مصرف مواد
بودجه دستمزد مستقیم بودجه تولیدی بودجه فروش بودجه
بودجه سربار

در موسسات بازرگانی تسلسل تهیه و تنظیم بودجه ها به شرح زیر است:
بودجه خرید کالا بودجه فروش

صورت حساب سود و زیان پیش بینی شده:
صورت حساب سود و زیان پیش بینی شده در بر گیرنده خلاصه ایی از بودجه فروش ،تولید و هزینه می باشد.
هدف از تهیه صورت حساب سود زیان پیش بینی شده ،برآورد سود خالص است.
برای تهیه صورت حساب مزبور،در واقع هیچ گونه برآورد جدیدی صورت نمی گردد بلکه صرفا از ارقام مندرج در بودجه های مختلف استفاده می گردد.
بودجه فروش ،در آمد حاصل از فروش و بودجه تولید،هزینه ها تولید و بهای تمام شده کالای فروش رفته را نشان می دهد . سود ناخالص پیش بینی شده از کسر بهای تمام شده کالای فروش رفته از فروش حاصل می گردد.
به منظور محاسبه سود خالص عملیاتی ،بر آوردهای مندرج در بودجه هزینه های اداری و تشکیلاتی و توزیع و فروش از سود ناخالص پیش بینی شده کسر می گردد.
سایر اقلام هزینه و درآمد بر حسب مورد از سود خالص عملیاتی کسر یا به آن اضافه می شود و بدین ترتیب سود خالص بعد از کسر مالیات حاصل می گردد.
به طور کلی:تهیه صورت حساب سود و زیان پیش بینی شده به مدیریت این امکان را می دهد که نسبت به صحت و دقت بودجه قضاوت نموده و دلایل بروز انحرافات از بودجه را مورد بررسی قرار میدهد.

بخش دوم : بودجه نقدی
هدف از تهیه و تنظیم بودجه نقدی تعیین میزان وجه نقد مورد نیاز ابتدای دوره است. به طوریکه موسسه در طول دوره ی مالی در نظر گرفتن دریافت ها و پرداخت های نقدی و سیاست مالی مدیریت مبنی بر میزان وجه مورد نیاز پایان دوره ،مواجه به کمبود نقدینگی و یا تراکم بیش از نیاز نقدینگی نباشد.
کمبود نقدینگی به علت عدم تسویه به موقع بدهی ها موجب سلب اعتماد از موسسه ،و تراکم بیش از نیاز نقدینگی ،عدم استفاده از بهینه از منابع مالی محسوب می گردد.
دریافت های نقدی معمولا ناشی از فعالیت های مالی زیر است:
فروش کالا،فروش دارایی های ثابت،دریافت وام، فروش سهام، انتشار اوراق قرضه ،دریافت سود از سایر شرکت هاو......
پرداخت های نقدی معمولا ناشی از فعالیت های زیر است:
خرید کالا یا مواد ،خرید دارایی ثابت ،پرداخت وام،خرید سهام ،باز خرید اوراق قرضه ،پرداخت سود،پرداخت بابت دستمزد مستقیم و سربار و...

فرمت کلی بودجه نقدی به شرح زیر است:
بودجه نقدی

شرح ریال
موجودی نقدی ابتدای دوره *
دریافت های نقدی *
جمع منابع نقدی *
پرداخت های نقدی *
موجودی نقد پایان دوره *

مهمترین بخش بودجه نقدی تشخیص زمان و مبلغ دریافت و پرداخت نقدی است.
هدف و ماهیت بودجه نقدی:
1. تاثیر نیازهای فصلی، نگاهداری موجودی های عمده، دریافت های غیر عادی و کندی وصول دریافتنیها را بر وضعیت نقدی (نقدینگی)نشان می دهد.
2. بیانگر نیازهای نقدی ضروری برای برنامه توسعه ماشین آلات یا تجهیزات می باشد.
3. نیاز به وجوه اضافی از طریق منابعی مانند دریافت از بانک یا فروش اوراق بهادار و عوامل زمانی مربوط رانشان می دهد در این زمینه ،بودجه نقدی ممکن است تاثیری احتیاطی بر برنامه های توسعه ماشین آلات و تاسیسات داشته باشد بطوریکه این تاثیر به تغییر در تصمیمات مربوط به هزینه های سرمایه ایی منجر شود.
4. بیانگر قابلیت دسترسی به وجوه نقد بمنظور استفاده از تخفیفات می باشد.
5. بیانگر وجوه نقد اضافی برای سرمایه گذاری های کوتاه مدت یا بلند مدت می باشد.
دوره زمانی بودجه نقدی با توجه به نوع فعالیت و وضعیت نقدینگی ،در واحدهای تجاری مختلف،متفاوت می باشد.
بودجه نقدی معولا باید بر حسب ماه و برای یکسال تهیه شود و در پایان هر ماه ، بمنظور:
1. در نظر گرفتن انحرافات از براوردهای قطبی
2. اضافه کردن یک ماه از سال آتی به دوره بودجه بمظور جایگزین کردن ماهی که به اتمام رسیده ،به نحوی که بودجه نقدی همواره در برگیرنده دوازده ماه آتی باشد تغییراتی در آن داده می شود.
بودجه هزینه های سرمایه ایی:
هزینه های سرمایه شامل تعهدات بلند مدت به منظور کسب منافع آتی می باشد بودجه بندی سرمایه ایی یکی از مهمترین قسمت های تصمیم گیری مدیریت است.اهمیت وجوه (منابع) گرفته شده و همچنین زمان لازم جهت بازیافت سرمایه گذاری ها،انجام تجزیه و تحلیل های دقیق و قضاوت های معتبر را ضروری می سازد.
هزینه های سرمایه ای بیانگر تعهدات بلند مدت می باشد. از آنجا که منافع حاصل از هزینه های سرمایه ای طی یک دوره زمانی نسبتا طولانی حاصل می شوند از اشتباهات مدیریت در این زمینه می تواند باعث شود که واحد تجاری طی سال های متماری هزینه های هنگفتی را متحمل گردد.
به منظور به حداقل رسانیدن اشتباهات در ارزیابی هزینه های سرمایه ای ،مدیریت اکثر واحدهای تجاری روش های و شیوه های مشخصی را برای ارزیابی منافع یک طرح قبل از انجام سرمایه گذاری بکار می گیرند.
منابع قابل دسترس برای انجام هزینه های سرمایه ای معمولا محدود می باشد مدیریت واحد تجاری باید هر گونه برنامه بهبود تاسیسات و توسعه کاری را با وجود حاصل از عملیات داخلی و منابع خارجی هماهنگ نماید.
هزینه های سرمایه ای بلند مدت و کوتاه
برنامه هزینه های سرمایه ای شامل طرح های بلند مدت وهمچنین طرح های کوتاه مدت می باشد در بودجه جاری وسعه تجاری لازم است پیش بینی هایی در مورد هزینه های سرمایه ای کوتاه مدت به عمل آید .اینگونه طرح های کوتاه مدت باید از لحاظ اقتصادی در مقایسه با سایر طرحهایی که نیاز به تایید نهایی دارند مورد بررسی قرار می گیرند .فرآیند بودجه بندی ،فرصتی برای بررسی طرح ها و منافع حاصل از هر یک از انها را در دوره های آتی فراهم می سازد.
طرح های بلند مدتی که در دوره جاری بودجه ،به مورد اجرا گذارده نمی شود لازمست صرفا به صورت کلی بیان گردند زیرا انعکاس جزییات مربوطه و افزایش دارای های سرمایه ای صرفا در دوره ای اهمیت دارد که این گونه تغییرات در ان دوره صورت میگردد.
به طور کلی برنامه های هزینه های سرمایه ایی بلند مدت در زمره مسولیت ها ی مدیریت باقی می ماند و صرفا هنگامی که زمان مناسب اجرای انها فرارسد در تعهدات بودجه ای گنجانیده می شود .
برای دستیابی به سودمندترین نتایج در برنامه ریزی و بودجه بندی هزینه های سرمایه ای ،زمان بندی اهمییت بسیار دارد .
بودجه ترازنامه (ترازنامه پیش بینی شده):
ترازنامه پیش بینی شده که برای ابتدای دوره بودجه ،برآورد شده است.به عنوان نقطه شروع تهیه تراز نامه پیش بینی شده برای پایان دوره بودجه تلقی می شود.
ترازنامه پیش بینی شده ،کلیه کلیه تغییرات برآوردی در دارای ها ،بدهی ها و سرمایه که در بودجه های ارائه شده توسط دوایر مختلف به انها اشاره شده است را شامل می شود.
تهیه ترازنامه پیش بینی شده مزایای بی شماری دارد .یکی از این مزایای مزبور آن است که ترازنامه پیش بینی شده ،درصدهای نامساعد(نامطلوب)که مدیریت ممکن است .بنا به دلایل مختلف مایل به تغییر آنها باشد را افشا می کند درصدهای نامساعد مزبور می تواند موجب کاهش میزان اعتبار اعطائی یا تزلزل وضعیت واحدهای تجاری گردد .دومین مزیت ترازنامه پیش بینی شده آن است که محاسبه ترقی یازده سرمایه گذار را از طریق ارتباط سود خالص به سرمایه بکار گرفته شده ،امکان پذیر می سازد.بازده غیر کافی سرمایه گذاری ،که با توجه به ترازنامه پیش بینی شده محاسبه می گردد ، تغییرات در بوجه را متروی می سازد.
بودجه صورت گردش وجوه نقد :
صورت گردش وجوه نقد در برگیرنده خلاصه ای از دریافت ها و پرداخت های نقدی در طول دوره بودجه می باشد که در واقع پیش بینی آن کار مشکلی است و به مدیریت اداری وصنعتی زیادی احتیاج است.

بودجه جامع شرکت تعاونی شماره 41
اطلاعات مسئله و سیکل بودجه شرکت تعاونی 41 بشرح زیر می باشد:
اطلا عات موردنیاز یرای ساخت محصولات
محصول کابینت
شرح مقدار ساخت نرخ مبلغ
MDF 3برگ 600000 1800000
میخ و پیچ 3بسته 700000 2100000
پایه و ریل 3بسته 800000 2400000
دستمزد مستقیم 10ساعت 20000 200000
سربار متغییر 3ساعت 60000 180000
سربار ثابت 3ساعت 90000 270000
جمع 6950000
محصول درآور
شرح مقدار ساخت نرخ مبلغ
MDF 1برگ 600000 600000
میخ و پیچ 1بسته 70000 70000
ریل و پایه 1بسته 80000 80000
دستمزد مستقیم 5ساعت 20000 100000
سربار متغییر 2ساعت 600000 1200000
سربار ثابت 2ساعت 90000 180000
جمع 2230000
محصول سرویس خواب
شرح مقدار ساخت نرخ مبلغ
MDF 2برگ 600000 1200000
میخ و پیچ 2بسته 70000 140000
ریل و پایه 2بسته 80000 160000
پروفیل و دستگیره 1بسته 200000 200000
دستمزد مستقیم 7ساعت 20000 140000
سربار متغییر 3ساعت 600000 1800000
سربار ثابت 3ساعت 900000 2700000
جمع 6340000

اطلا عات فروش
محصول محصول محصول
کابینت درآور سرویس خواب
سه ماهه اول 10 15 2
سه ماهه دوم 18 25 4
سه ماهه سوم 7 8 3
سه ماهه چهارم 5 2 1
جمع سال 40 50 10

پیش بینی قیمت فروش برای سال 90
محصول محصول محصول
کابینت درآور سرویس خواب
7200000 3900000 6500000

پیش بینی تعداد فروش برای سه ماهه اول سال 90
محصول محصول محصول
کابینت درآور سرویس خواب
سه ماهه اول 18 17 0

موجودی کالای پایان دوره: 15%سه ماهه بعد

موجودی کالای اول دوره
کابینت درآور سرویس خواب
3 5 1

مواداولیه مورد نیاز پایان دوره رابرمبنای60%نیازمندی تولید 3ماهه در نظرگرفته می شود.

پیش بینی اقلام متغییر بر مبنای ساعت کار مستقیم
شرح سربار
مواد غیر مستقیم 150000
دستمزد غیر مسقیم 7000
هزینه نگهداری و تعمییرات 300000
هزینه انرژی مصرفی 143000
جمع کل 600000

همچنین هزینه های ثابت شامل موارد زیر است :
هزینه سرپرستی برای کل سال 130000000
استهلاک برای کل سال 10000000
نگهداری و تعمییرات برای کل سال 40000000
عوارض و بیمه برای کل سال 20000000
مالیات برای کل سال 13000000
جمع کل 213000000

جمع ساعات کار مورد نیاز سه محصول
محصول سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم
کابینت 97 163.5 67
درآور 85 110 35
سرویس خواب 14 21 21
جمع سال 196 294.5 123

کالای اول دوره
محصول تعداد اول دوره قیمت اول دوره
کابینت 3 5000000
درآور 2 2500000
سرویس خواب 1 4400000

شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
ترازنامه
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1389
داراییها : بدهی ها :
داراییهای جاری بدهی جاری :
وجه نقد 405990000000 بستانکاران 485990000000
حسابهای در یافتنی 56000000000
مواد اولیه :
MDF 9600000000
میخ و پیچ 1120000000
پایه و ریل 1280000000
پروفیل و دستگیره 200000000
جمع مواد اولیه 12200000000
موجودی کالای ساخته شده 24400000000
جمع دارایی جاری 498590000000 حقوق صاحبان سهام :
دارایی های ثابت: سهام عادی 600000000000
زمین 1000000000000 سود انباشته 100100000000
ساختمان 6000000000000 700100000000
اس.ان ساختمان 30000000000
ارزش دفتری ساختمان 5700000000000
تجهیزات 37500000000
اس.ان تجهیزات 2000.000000
ارزش دفتری تجهیزات 17500000000
جمع دارایی های ثابت 687500000000

جمع دارایی ها 1186090000000 جمع بدهی و حقوق صاحبان سهام 1186090000000

توضیحات لازم برای تهیه ترازنامه بودجه شده سال 1390 :

استهلاک ساختمان به مبلغ 18700000 ریال در حسابها منظور می شود که شامل استهلاک ساختمان کارخانه، بخش اداری و بخش فروش و استهلاک تجهیزات کارخانه، اداری و توزیع و فروش سالانه به مبلغ 13300000 ریال و همچنین قیمت ساختمان 300000000 ریال و تجهیزات 30000000 ریال افزایش یافته است.
بودجه بندی
جدول شماره 1_ بودجه فروش
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه فروش
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
کابینت تعداد نرخ مبلغ
سه ماهه اول 10 7200000 72000000
سه ماهه دوم 18 7200000 129600000
سه ماهه سوم 7 7200000 50400000
سه ماهه چهارم 5 7200000 36000000
جمع سال 40 288000000

درآور تعداد نرخ مبلغ
سه ماهه اول 15 3900000 58500000
سه ماهه دوم 25 3900000 97500000
سه ماهه سوم 8 3900000 31200000
سه ماهه چهارم 2 3900000 7800000
جمع سال 50 195000000

سرویس خواب تعداد نرخ مبلغ
سه ماهه اول 2 6500000 13000000
سه ماهه دوم 4 6500000 26000000
سه ماهه سوم 3 6500000 19500000
سه ماهه چهارم 1 6500000 6500000
جمع سال 10 65000000

مبلغ کل فروش
سه ماهه اول 143500000
سه ماهه دوم 253100000
سه ماهه سوم 101100000
سه ماهه چهارم 50300000
جمع سال 548000000

جدول شماره 2_ بودجه مقداری تولید
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه مقداری تولید
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
کابینت سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
بودجه فروش 10 18 7 5 40
موجودی مورد نیاز پایان دوره 2.7 1.05 0.75 2.7 2.7
مقدار مورد نیاز کابینت 12.7 19.05 7.75 7.7 42.7
موجودی کالای اول دوره 3 2.7 1.05 0.75 3
بودجه مقداری تولید کابینت 9.7 16.35 6.7 6.95 39.7

درآور سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
بودجه فروش 15 25 8 2 50
موجودی مورد نیاز پایان دوره 3.75 1.2 0.3 2.55 2.55
مقدار مورد نیاز درآور 18.75 26.2 8.3 4.55 52.55
موجودی کالای اول دوره 2 3.75 1.2 0.3 2
بودجه مقداری تولید درآور 17 22 7 4 50.55

سرویس خواب سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
بودجه فروش 2 4 3 1 10
موجودی مورد نیاز پایان دوره 0.6 0.45 0.15 0 0
مقدار مورد نیازسرویس خواب 2.6 4.45 3.15 1 10
موجودی کالای اول دوره 1 0.6 0.45 0.15 1
بودجه مقداری تولید سرویس خواب 2 3 3 1 9
موجودی کالای پایان دوره = 15% فروشهای ماه بعد

جدول شماره 3_ بودجه مقداری مواد
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه مقداری موجودی مواد اولیه
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح عطف سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم
بودجه مقداری تولید کابینت جدول 2 16.35 6.7 6.95 9.7
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره کارت استانداردMDF 3 3 3 3
کارت استاندارد پیچ و میخ 3 3 3 3
کارت استانداردپایه وریل 3 3 3 3
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره MDF 49.05 20.1 20.85 29.1
پیچ و میخ 49.05 20.1 20.85 29.1
پایه وریل 49.05 20.1 20.85 29.1
نیازمندی پیش بینی شده 60% 60% 60% 60%
مواد مورد نیاز MDF 29.43 12.06 12.51 17.46
پیچ و میخ 29.43 12.06 12.51 17.46
پایه وریل 29.43 12.06 12.51 17.46
بودجه مقداری تولید درآور جدول 2 22.45 7.1 4.25 16.75
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره کارت استانداردMDF 1 1 1 1
کارت استاندارد پیچ و میخ 1 1 1 1
کارت استانداردپایه وریل 1 1 1 1
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره MDF 22.45 7.1 4.25 16.75
پیچ و میخ 22.45 7.1 4.25 16.75
پایه وریل 22.45 7.1 4.25 16.75
نیازمندی پیش بینی شده 60% 60% 60% 60%
مواد مورد نیاز MDF 13.2 4.2 2.4 10.2
پیچ و میخ 13.2 4.2 2.4 10.2
پایه وریل 13.2 4.2 2.4 10.2
بودجه مقداری تولید سرویس خواب جدول 2 3.85 2.7 0.85 1.6
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره کارت استانداردMDF 2 2 2 2
کارت استاندارد پیچ و میخ 2 2 2 2
کارت استانداردپایه وریل 2 2 2 2
کارت استاندارد پروفیل و دستگیره 1 1 1 1
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره MDF 6 6 2 4
پیچ و میخ 6 6 2 4
پایه وریل 6 6 2 4
پروفیل و دستگیره 3 3 1 2
نیازمندی پیش بینی شده 60% 60% 60% 60%
مواد مورد نیاز MDF 3.6 3.6 1.2 2.4
پیچ و میخ 3.6 3.6 1.2 2.4
پایه وریل 3.6 3.6 1.2 2.4
پروفیل و دستگیره 1.8 1.8 0.6 1.2

جدول شماره 4_ بودجه خرید مواد اولیه
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه خرید مواد اولیه
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح عطف سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
تولید موردنیاز کابینت جدول 2 9.7 16.35 6.7 6.95 39.7
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره کارت استانداردMDF 3 3 3 3 3
کارت استاندارد پیچ و میخ 3 3 3 3 3
کارت استانداردپایه وریل 3 3 3 3 3
مواد مورد نیاز لازم MDF 29.1 49.05 20.1 20.85 119.1
پیچ و میخ 29.1 49.05 20.1 20.85 119.1
پایه وریل 29.1 49.05 20.1 20.85 119.1
موجودی مواد موردنیاز پایان سه ماهه جدول 3
MDF 29.43 12.06 12.51 17.46 17.46
پیچ و میخ 29.43 12.06 12.51 17.46 17.46
پایه وریل 29.43 12.06 12.51 17.46 17.46
مواد مورد نیاز اول دوره جدول 3
MDF 12 29.43 12.06 12.51 12
پیچ و میخ 12 29.43 12.06 12.51 12
پایه وریل 12 29.43 12.06 12.51 12
بودجه خرید مواد اولیه
MDF 46.53 31.68 20.55 25.8 124.56
پیچ و میخ 46.53 31.68 20.55 25.8 124.56
پایه وریل 46.53 31.68 20.55 25.8 124.56
بهای هر واحد مواد کارت استاندارد
MDF 600000 600000 600000 600000 600000
پیچ و میخ 700000 700000 700000 700000 700000
پایه وریل 800000 800000 800000 800000 800000
بودجه خرید مواد اولیه
MDF 27918000 19008000 12330000 15480000 74736000
پیچ و میخ 32571000 22176000 14385000 18060000 87192000
پایه وریل 37224000 25344000 16440000 20640000 99648000
مبلغ خرید بودجه شده 34897500 23760000 15412500 19350000 93420000

تولید موردنیاز درآور جدول 2 16.75 22.45 7.1 4.25 50.55
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره کارت استانداردMDF 1 1 1 1 1
کارت استاندارد پیچ و میخ 1 1 1 1 1
کارت استانداردپایه وریل 1 1 1 1 1
مواد مورد نیاز لازم MDF 16.75 22.45 7.1 4.25 50.55
پیچ و میخ 16.75 22.45 7.1 4.25 50.55
پایه وریل 16.75 22.45 7.1 4.25 50.55
موجودی مواد موردنیاز پایان سه ماهه جدول 3
MDF 13.2 4.2 2.4 10.2 10.2
پیچ و میخ 13.2 4.2 2.4 10.2 10.2
پایه وریل 13.2 4.2 2.4 10.2 10.2
مواد مورد نیاز اول دوره جدول 3
MDF 2 13.2 4.2 2.4 2
پیچ و میخ 2 13.2 4.2 2.4 2
پایه وریل 2 13.2 4.2 2.4 2
بودجه خرید مواد اولیه
MDF 27.95 13.45 5.3 12.05 58.75
پیچ و میخ 27.95 13.45 5.3 12.05 58.75
پایه وریل 27.95 13.45 5.3 12.05 58.75
بهای هر واحد مواد کارت استاندارد
MDF 600000 600000 600000 600000 600000
پیچ و میخ 70000 70000 70000 70000 70000
پایه وریل 80000 80000 80000 80000 80000
بودجه خرید مواد اولیه
MDF 16770000 8070000 3180000 7230000 35250000
پیچ و میخ 1956500 941500 371000 843500 4112500
پایه وریل 2236000 1076000 424000 964000 4700000
مبلغ خرید بودجه شده 21150000 9750000 3900000 8850000 43650000

تولید موردنیاز سرویس خواب جدول 2 2 3 3 1 9
مقدارمورد نیاز مواد اول دوره کارت استانداردMDF 2 2 2 2 2
کارت استاندارد پیچ و میخ 2 2 2 2 2
کارت استانداردپایه وریل 2 2 2 2 2
کارت استاندارد پروفیل و دستگیره 1 1 1 1 1
مواد مورد نیاز لازم MDF 4 6 6 2 18
پیچ و میخ 4 6 6 2 18
پایه وریل 4 6 6 2 18
پروفیل و دستگیره 2 3 3 1 9
موجودی مواد موردنیاز پایان سه ماهه جدول 3
MDF 3.6 3.6 1.2 2.4 2.4
پیچ و میخ 3.6 3.6 1.2 2.4 2.4
پایه وریل 3.6 3.6 1.2 2.4 2.4
پروفیل و دستگیره 1.8 1.8 0.6 1.2 1.2
مواد مورد نیاز اول دوره جدول 3
MDF 2 3.6 3.6 1.2 2
پیچ و میخ 2 3.6 3.6 1.2 2
پایه وریل 2 3.6 3.6 1.2 2
پروفیل و دستگیره 1 1.8 1.8 0.6 1
بودجه خرید مواد اولیه
MDF 5.6 6 3.6 3.2 18.4
پیچ و میخ 5.6 6 3.6 3.2 18.4
پایه وریل 5.6 6 3.6 3.2 18.4
پروفیل و دستگیره
بهای هر واحد مواد کارت استاندارد
MDF 600000 600000 600000 600000 600000
پیچ و میخ 70000 70000 70000 70000 70000
پایه وریل 80000 80000 80000 80000 80000
پروفیل و دستگیره 200000 200000 200000 200000 200000
بودجه خرید مواد اولیه
MDF 3360000 3600000 2160000 1920000 11040000
پیچ و میخ 392000 420000 252000 224000 1288000
پایه وریل 448000 480000 288000 256000 1472000
پروفیل و دستگیره
مبلغ خرید بودجه شده 4760000 5100000 3060000 2720000 15640000

جدول شماره 5_ بودجه دستمزد مستقیم
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه دستمزد مستقیم
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح عطف سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
بودجه مقداری تولید کابینت جدول 2 9.7 16.35 6.7 6.95 39.7
ساعت کار مورد نیاز کارت استاندارد 10 10 10 10 10
بودجه ساعت کار مورد نیاز 97 163.5 67 69.5 397
نرخ استاندارد یک ساعت دستمزد 20000 20000 20000 20000 20000
بودجه ریالی دستمزد مسقیم کابینت 1940000 3270000 1340000 1390000 7940000
شرح عطف سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
بودجه مقداری تولید درآور جدول 2 17 22 7 4 50
ساعت کار مورد نیاز کارت استاندارد 5 5 5 5 5
بودجه ساعت کار مورد نیاز 85 110 35 20 250
نرخ استاندارد یک ساعت دستمزد 20000 20000 20000 20000 20000
بودجه ریالی دستمزد مسقیم درآور 1700000 2200000 700000 400000 5000000
شرح عطف سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
بودجه مقداری تولید سرویس خواب جدول 2 2 3 3 1 9
ساعت کار مورد نیاز کارت استاندارد 7 7 7 7 7
بودجه ساعت کار مورد نیاز 14 21 21 7 63
نرخ استاندارد یک ساعت دستمزد 20000 20000 20000 20000 20000
بودجه ریالی دستمزد مسقیم سرویس خواب 280000 420000 420000 140000 1260000
جمع کل 3920000 5890000 2460000 1930000 14200000

جدول شماره 6_ بودجه سربار کارخانه
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه سربار کارخانه
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
مواد غیر مستقیم 29400000 44175000 18450000 0 92025000
دستمزد غیر مسقیم 1372000 2061500 861000 0 4294500
هزینه های نگهداری و تعمیرات 58800000 88350000 36900000 0 184050000
هزینه های انرژی مصرفی کارخانه 28028000 42113500 17589000 0 87730500
جمع سربار متغییر 117600000 176700000 73800000 0 368100000
هزینه های سربار ثابت :
هزینه سرپرستی 32500000 32500000 32500000 32500000 130000000
هزینه استهلاک 2500000 2500000 2500000 2500000 10000000
هزینه نگهداری و تعمییرات 10000000 10000000 10000000 10000000 40000000
هزینه عوارض و بیمه 5000000 5000000 5000000 5000000 20000000
هزینه مالیات دارایی 3250000 3250000 3250000 3250000 13000000
جمع سربار ثابت 53250000 53250000 53250000 53250000 213000000
جمع هزینه های سربار کارخانه 170850000 229950000 127050000 53250000 581100000

جدول شماره 7_ بودجه بهای تمام شده کالای فروش رفته
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه بهای تمام شده کالای فروش رفته
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح عطف کابینت درآور سرویس خواب جمع
کالای اول دوره 3 2 1
بهای هر واحد کالای اول دوره 5000000 2500000 4400000
بهای تمام شده کالای اول دوره 15000000 5000000 4400000 24400000
تولید طی دوره :
کالای تولیدی طی دوره جدول 2 39.7 50 9
بهای هر واحد کالای اول دوره کارت استاندارد 5150000 2650000 4540000
بهای تمام شده طی دوره 204455000 132500000 40860000 377815000
بهای تمام شده کالای آماده فروش 219455000 137500000 45260000 402215000
کالای پایان دوره جدول 2 2.7 2.55 0
بهای هر واحد کالای پایان دوره کارت استاندارد 5150000 2650000 4540000
بهای تمام شده کالای پایان دوره 13905000 6757500 0 20662500
بهای تمام شده کالای فروش رفته 205550000 130742500 45260000 381552500

جدول شماره 8_ بودجه هزینه های اداری
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه هزینه های اداری
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح مبلغ
حقوق مدیران 54000000
بیمه 5000000
نگهداری و تعمییرات 3760000
ملزومات اداری مصرفی 300000
هزینه های آب و برق و تلفن [phone]
استهلاک ساختمان، تاسیسات و اثاثه 10000000
بودجه هزینه اداری 74260000

جدول شماره 9_ بودجه هزینه های توزیع و فروش
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه هزینه های توزیع و فروش
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح مبلغ
حقوق پرسنل بازاریابی و پورسانت فروش 14000000
حقوق کارکنان فروش 10000000
هزینه آگهی و تبلیغات 3000000
هزینه بیمه 3000000
هزینه نگهداری و تعمییرات 8000000
هزینه ملزومات اداری مصرفی 200000
هزینه ماموریت و مسافرت پرسنل 10000000
هزینه استهلاک دارایی های بخش توزیع و فروش 12000000
بودجه هزینه های توزیع و فروش 60200000

جدول شماره 10_ صورتحساب سودو زیان بودجه شده
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
صورتحساب سودو زیان بودجه شده
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح مبلغ مبلغ
فروش 548000000
بهای تمام شده کالای فروش رفته CGS 381552500
سود ناخالص 166447500
هزینه های عملیاتی :
هزینه اداری و عمومی 74260000
هزینه توزیع و فروش 60200000
جمع هزینه های عملیاتی 134460000
سود عملیاتی 31987500
مالیات 25% 7996875
سود ویژه 23990625

جدول شماره 11_ بودجه نقدی
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
بودجه نقدی
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم جمع
وجه نقد اول دوره 405990000 287997500 263392500 212595000 405990000
دریافتی های وجه نقد از محل فروش :
40%فروش سه ماه قبل 56000000 57400000 101240000 40440000 255080000
60%فروش سه ماه جاری 86100000 151860000 60660000 30180000 328800000
جمع دریافتی های وجه نقد از محل فروش 548090000 497257500 425292500 283215000 989870000
کسر میشود پرداختی ها:
مواد مستیم کابینت 34897500 23760000 15412500 19350000 93420000
مواد مستیم درآور 21150000 9750000 3900000 8850000 43650000
مواد مستیم سرویس خواب 4760000 5100000 3060000 2720000 15640000
دستمزد مسقیم 3920000 5890000 2460000 1930000 14200000
سربار ساخت 157250000 157250000 157250000 157250000 629000000
هزینه توزیع و فروش 12050000 12050000 12050000 12050000 48200000
هزینه اداری 16065000 16065000 16065000 16065000 64260000
مخارج سرمایه ای 10000000 4000000 2500000 6000000 22500000
جمع پرداختی های وجه نقد 260092500 233865000 212697500 224215000 930870000
وجه نقد پایان دوره 287997500 263392500 212595000 59000000 59000000
جدول شماره 12_ ترازنامه بودجه شده
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
ترازنامه بودجه شده
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
داراییها : بدهی ها :
داراییهای جاری بدهی جاری :
وجه نقد 59000000 بستانکاران 398115625
حسابهای در یافتنی 20120000 ذخیره مالیات 7996875
مواد اولیه :
MDF 18036000
میخ و پیچ 2104200
پایه و ریل 2404800
پروفیل و دستگیره 240000
جمع مواد اولیه 22785000
موجودی کالای ساخته شده 19205000
جمع دارایی جاری 121110000 حقوق صاحبان سهام :
دارایی های ثابت: سهام عادی 600000000
زمین 100000000 سود انباشته 122997500
ساختمان 900000000 722997500
اس.ان ساختمان 48700000
ارزش دفتری ساختمان 851300000
تجهیزات 90000000
اس.ان تجهیزات 33300000
ارزش دفتری تجهیزات 56700000
جمع دارایی های ثابت 1008000000

جمع دارایی ها 1129110000 جمع بدهی و حقوق صاحبان سهام 1129110000

جدول شماره 13_ صورت جریان وجوه نقد بودجه شده
شرکت تعاونی شماره 41 سنندج
صورت جریان وجوه نقد بودجه شده
برای سال منتهی به 29اسفند ماه 1390
شرح مبلغ مبلغ
وجه نقد حاصل از عملیات
سود عملیاتی 31987500
تعدیلات جهت تبدیل به نقد :
هزینه استهلاک 32000000
کاهش در موجودی کالا 5195000
افزایش در مالیات 7632500
کاهش در حسابهای در یافتنی 35880000
افزایش در موجودی مواد اولیه 10585000
خالص افزایش در سود عملیاتی 70122500
وجه نقد حاصل از عملیات عادی شرکت 102110000
مالیات پرداختنی 7996875
خرید تجهیزات یسرمایه ای بطور نقد 22500000
خالص افزایش در سود عملیاتی 71613125
وجه نقد اول دوره 405990000
وجه نقد حاصل از کلیه فعالیتهای شرکت 477603125

فهرست منابع و مآخذ
 حسابداری صنعتی جلد سوم جمشید اسکندری.
 حسابداری صنعتی جلد سوم تألیف سعید مشایخی فرد انتشارات مدرسان شریف.
 حسابداری صنعتی جلد سوم تألیف دکتر سورن آبنوس انتشارات ترمه.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  39  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله حجاب

اختصاصی از فی فوو دانلود مقاله حجاب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه:
یکی از عمده ترین مسایل کشورهای در حال گذار، دگرگونی معانی، ارزش ها و عقاید مشترک حاکم بر این جوامع است.نتیجه تغییر این عقاید مشترک که کارکرد انسجام را در نظام اجتماعی بر عهده دارند ایجاد نوعی چند گونگی و تکثر در لایه های زیرین و درون ذهنی افراد است. اگرچه تکثر به خودی خود امری نامطلوب محسوب نمی گردد اما مسئله از آنجایی آغاز می شود که این چند گونگی در باورها و عقاید و لایه های درون ذهنی افراد صورت پذیرد و دیگر هیچ اصل و تعریف واحدی وجود نداشته باشد که این باورهای مختلف حول آن نظام یابند. در این هنگام است که جامعه عرصه بروز نگرش‌ها و کنش‌های مختلف و متفاوت و حتی گاه متناقض گشته و انسجام و یگانگی نظام اجتماعی دست خوش چالش های جدی و مهمی می گردد.
اصل «حجاب» برای زنان که در جوامع اسلامی مطرح است از جمله همین ارزش‌ها و عقایدی است که از دیرباز در جامعه ما وجود داشته و در دوره‌های مختلف تاریخی به صورت‌های مختلفی بروز و ظهور کرده است.

بیان مسئله:
توجه به اخبار روزنامه‌ها و صدا و سیما و همینطور مشاهدات معمولی و روزمره بیانگر این امر است که پوشش دختران و زنان ایرانی مخصوصاً در دهه‌های اخیر نسبت به آنچه که در نسخ دینی موجود است، دچار تحول و دگرگونی شده است؛ هم اکنون نیز این امر از حیث آنکه به عنوان یکه «مسئله» یاد می‌شود مورد توجه محافل گوناگونی واقع شده و سعی در چاره جویی برای آن می شود.
آنچه که در قرآن به عنوان مهم‌ترین منبع دینی آورده شده صورتی کلی است که جزئیات آن توسط مفسرین، مراجع و صاحبنظران به گونه‌های نسبتاً متفاوتی عملیاتی و بیان گردیده است. اگرچه غالب این تعاریف بر حداقل پوشش (یعنی پوشیدگی همه بدن به جز چهره و دستها از مچ به پایین) اتفاق نظر دارند، اما به نظر می‌رسد در عمل این تعاریف کمتر در ظاهر افراد دیده می‌شود.
از آنجایی که دیدگاه‌ها و نگرش افراد درباره موضوعات مقدمه‌ای بر کنش آنها محسوب می‌گردد؛ لذا یافتن پاسخ این پرسش که افراد جامعه چه تعریفی از واژه «باحجاب» دارند می‌تواند گام موثری در این مسیر باشد.
حال سوالی که در این تحقیق بدان پرداخته خواهد شد این است که اولاً : «تعریف تحلیلی افراد تا چه میزان به تعریف اسمی واژه «با حجاب» نزدیک است؟
ثانیاً: «افراد در عمل تا چه میزان به تعریف اسمی واژه «باحجاب» نزدیک می شوند؟»
اهمیت مسئله:
قدر مسلم تفاوت تعاریف قراردادی و تحلیلی افراد از واژه «باحجاب» دو گونه مسئله رابرای ما متصور می‌سازد:
اول اینکه تعاریف دینی موجود از واژه «باحجاب» همگی قابل اجرا و مناسب بوده اما نظام اجتماعی و فرهنگی جامعه، طی مراحل جامعه‌پذیری افراد به درستی نتوانسته این تعاریف را در میان افراد درونی سازد. و یا نظام هنجارساز جامعه دارای عملکرد ضعیفی بوده است به گونه‌ای که سایر منابع هنجارساز (داخلی یا خارجی) دست به هنجارسازی و ارایه تعاریف جایگزین در این باره زده‌اند.
دوم اینکه این تعاریف قراردادی و دینی آن طور که باید و شاید مطابق ضرورت‌ها و نیازمندی‌های زمان و مکان از متون دینی استخراج نشده و لذا افراد، خود، دست به تغییراتی در این تعاریف زده‌اند تا آن را با شرایط روز خود منطبق سازند.
هریک از مفروضات بیان شده که درست باشد نیازمند بکارگیری تدابیر مناسب در جهت همسان‌سازی نظام کنش افراد و نظام هنجاری جامعه می باشد تا شاهد کاهش انسجام و یگانگی در جامعه نباشیم.
اهداف تحقیق:
هدف از انجام این تحقیق که با دو روش "اسنادی" و پیمایشی صورت می پذیرد یافتن پاسخ‌هایی مناسب به سوالات تحقیق است. همچنین یافتن این پاسخ‌ها می‌تواند ما را در رسیدن، نگاهی واقع بینانه نسبت به بخشی از مسئله اجتماعی «بدحجابی» یاری دهد.

تعریف مفاهیم:
تعریف اسمی: تعریف اسمی تعریفی است که طی آن معنی یک واژه به وسیله صفات مشخصی به طور قراردادی تعیین گردد. (رفیع پور، کندوکاو‌ها وپنداشته‌ها)
این تعاریف قراردادی است و به همین دلیل چیزی درباره واقعیت بیان نمی کند و لذا نه درست هستند و نه غلط.‌(همان)
تعریف تحلیلی: گاهی لازم است معانی واژه‌های مورد استفاده (مثلاً در یک پرسشنامه) را قبلاً بررسی کرده و معانی معمول آن واژه‌ها را در گروه یا جامعه مورد نظر تعیین نمود. اینگونه بررسی و تعیین معانی را "همپل"، «تحلیل معنی» و اوپ ، «تعریف تحلیلی» می نامد و تفاوت آن با تعریف اسمی در این است که تحلیل معنی یا تعریف تحلیلی یک امر قراردادی نیست بلکه یک امر تحقیقی است. یعنی به صورت تجربی بررسی می‌شود که فلان واژه در بین افراد یک جامعه‌ دارای چه معنی یا معانی است و لذا در تعریف تحلیلی برعکس تعریف اسمی درباره یک امر واقع (واقعیت) صحبت می شود. (همان)
تعریف اسمی واژه «با حجاب»: دکتر مطهری در کتاب حجاب خود پس از بررسی آیات و روایات و تفاسیر گوناگون به این تعریف می رسد: «برای زن پوشانیدن چهره و دست‌ها تا مچ واجب نیست. حتی آشکار بودن آرایش‌های عادی و معمولی که در این قسمت‌ها وجود دارد نظیر سورمه و خضاب که معمولاً زن از آنها خالی نیست و پاک کردن آنها یک عمل فوق‌العاده به شمار می‌رود نیز مانعی ندارد». پس «با حجاب» بودن یعنی مطابقت با این ویژگی‌ها.
تعریف تحلیلی واژه «با حجاب» : این تعریف شامل آن تعریفی می‌شود که افراد جامعه آماری به صورت نظری آن را عنوان می کنند و همینطور در عمل آن را انجام می‌دهند.

فصل دوم
پیشینه تحقیق

در این فصل تلاش می‌شود تا حاصل تحقیقات انجام شده در رابطه با این موضوع که تاکنون انجام شده و نتایج آن قابل استفاده و رهگشا در انجام این تحقیق می‌باشد گردآوری و ارایه ‌گردد:
 پژوهشی در مجموعه WVS (پیمایش ارزش‌های جهانی) توسط “منصور معدل” از دانشگاه میشیگان و «آزادارمکی» از دانشگاه تهران انجام شده است.
در این پیمایش با نمونه‌هایی که از سه کشور «مصر» ، «ایران» و «اردن» گرفته شده است به باورهای دینی دینداری، هویت ملی و ایستارها نسبت به فرهنگ غرب، خانواده و روابط جنسیتی تحلیل و مقایسه شده است.
نتیجه اصلی که ایشان از تحقیق خود می‌گیرند این است که «ماهیت رژیم حاکم» یک عامل مهم برای اختلاف جهان بینی مردم این سه کشور است. بین این سه کشور حکومت ایران، «حکومت تئوکراسی» و «دین سالاری» است. حکومت‌های مصر و اردن و خصوصاً حکومت مصر، سکولار است. به جهت اینکه این حکومت‌ها در درجات متفاوتی از اقتدار طلبی هستند، گروه‌های مخالف بیانات فرهنگی خود را در واکنش به جهت گیری‌های فرهنگی رژیم‌هایشان تنظیم می کنند. به همین علت در ایران جایی که جامعه تحت تسلط رژیم کاملاً دینی اداره شده است مردم کمتر دینی. کمتر ضد غرب، بیشتر سکولار و بیشتر هوادار ارزش‌های مدرنیسم هستند تا مردم مصر و اردن که حکومتشان سکولار و به طور قطعی هوادار غرب است.
پژوهشگران مذکور معتقدند یافته‌های تجربی آنها با پژوهش‌های تاریخی موجود همخوانی دارد. شواهد تاریخی متعدد حاکی از آن است که جهت‌گیری‌ها و خط مشی‌های فرهنگی دولت نقش تعیین‌کننده‌ای در روند فرهنگی جامعه دارد.
ایشان موارد مختلفی را از تاریخ کشورهای اسلامی ذکر می‌کنند که در آنها مداخله فرهنگی حکومت‌های سکولار با ایدئولوژی تهاجمی، سبب سیاسی شدن دین و شکل‌گیری بنیادگرایی اسلامی شده است.
تحقیق مورد بحث علاوه بر نتایجی در مورد اختلاف جهان بینی مردم این سه کشور اسلامی به نتایجی هم در مورد اختلاف جهان بینی مردم در هر یک از این سه کشور می‌رسد. در این مورد نتایج به دست آمده حاکی از آن است که عوامل تعیین کننده عبارتند از: تنوعی از صفات اجتماعی پاسخگو مانند پایگاه اجتماعی، اقتصادی، جنس و سن و تحصیلات؛ که سن و تحصیلات نشانه‌های خوبی برای راستای تغییر فرهنگی هستند.
در عین حال تحصیلات اثر قابل ملاحظه‌تری روی دیدگاه‌های فردی دارد. تأثیر متغیر سن و تحصیلات در این سه کشور یکسان نیست. در ایران پاسخگویان جوان‌تر و دارای تحصیلات بالاتر بیشتر ملی‌گرا بیشتر سکولار و کمتر دینی هستند. در مصر و اردن این اثرات (تأثیر سن و تحصیلات روی دین) قابل توجه و مشخص نیست. جالب است که در هر سه کشور سطح تحصیلات با اعتماد به مسجد و اعتماد به دولت رابطه معکوس دارد.
پژوهشگران با قدری احتیاط نتیجه می‌گیرند که معنی این رابطه منفی در ایران سکولاریسم بیشتر و دینداری کمتر است ولی در اردن و مصر تلاش دینی بیشتر را می‌فهماند.

 خانواده، دانشگاه و جامعه پذیری دینی: (طالبان 1378)
محقق می‌خواهد به این سوال پاسخ دهد که آیا تأثیر تحصیلات تنها بر افراد تحصیل کرده است یا اینکه دامنه نفوذ آن به فرزندان آن‌ها نیز کشیده خواهد شد؟
نتایج تجربی بیانگر آن است که دینداری فرزندان خانواده‌های تحصیل کرده به نسبت دیگران از میزان ضعیف‌تری برخوردار است. ولی در هر صورت متوسط دینداری در جامعه ایران بالا و نزد این خانوارها هم بالاتر از متوسط مقیاس دینداری بوده است.

 دانشگاه ، دین، سیاست : (رجب‌زاده، 1379 200-183)
این پژوهش می‌کوشد به این سوال اساسی پاسخ گوید که باورها و ارزش‌های دین در این روایات رسمی و سنتی آن تحت تأثیر فرهنگ دانشگاه چه سمت و سویی پیدا می‌کنند؟ و در جریان این چالش چه باورها و ارزش‌هایی به عنوان راه حل چالش مورد پذیرش افراد قرار می‌گیرد یا قابلیت پذیرش بیشتری می‌یابند؟
در باب دین ورزی در این تحقیق مولفه‌های گوناگونی مورد توجه قرار گرفته است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: «راه شناخت خدا» ، «جهان بینی»، «نگاه افراد به دین» (سنتی، تجربه درونی، مادی گرایانه، عقل گرایانه). «تلقی افراد از کارکرد معرفت شناختی دین»، «جایگاه روحانیت در دین» ، «مناسک گرایی» ، «تکثرگرایی»، «تفسیرپذیری سکولاریزاسیون».
ابعاد دین در این پژوهش براساس مولفه‌هایی نوع بندی شده که در ارتباط با بحث ارزش‌ها و باورهای علم قرار می‌گیرند. برخی از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش را به این شرح می‌توان خلاصه کرد:
- پاسخگویان به تعدد راه‌های شناخت معتقدند.
- دانشجویانی که از پایگاه اجتماعی اقتصادی بالاتری برخوردارند نظر منفی‌تری نسبت به دین سنتی دارند.
- گرایش به سوی مخالفت با نقش سنتی روحانیت و ملازمه آن با دین در دانشجویان مشهود است. و نوعی کاهش باور به مرجعیت روحانیت در شناخت دین وجود دارد.
- قبول و موافقت با تکثرگرایی، گرایش کلی جمعیت است و روابط بین متغیرها حاکی از دخالت عوامل درون دانشگاهی و روابط ضعیف با عوامل فرا دانشگاهی است.
- در خصوص مناسک گرایی در دین، همانند تلقی سنتی از دین و نگاه به مرجعیت روحانیت نوعی قطب بندی در سطح افراد دانشگاهی (اجتماعی) محسوس است. در این رابطه متغیرهای «پایگاه اقتصادی- اجتماعی» افراد «سطح توسعه یافتگی» منطقه زندگی افراد نقش اساسی دارند. (همان 203-92)
 فعالیت‌های مذهبی:
در تحقیقاتی که در ذیل عنوان کلی فوق و یا به عنوان جزیی از یک مفهوم کلی‌تر در سال‌های اخیر صورت پذیرفته نکته مهمی مشاهده می‌شود، در مورد عرصه مناسکی دین به خصوص مناسکی که بخش زیادی از آن جنبه جمعی دارد و با تعامل و پیوند با دیگران همراه است، تعاملات و پیوندهایی که در خلال آن اجتماع دینی تداوم می‌یابد با این واقعیت جدید در جامعه ایران مواجه می‌شویم که نوعی تحول از سمت دین و مناسک جمعی به سوی فردگرایی در دین مشهود است.
محقق پیش بینی می‌کند با رشد تجدد و افزایش سطح توسعه یافتگی عرصه دین فردی در بخش‌هایی از جامعه گسترش بیشتری یابد که با توجه به گسترش مولفه اصلی آن یعنی تحصیلات در سال‌های آتی انتظار توسعه بیشتر آن می‌رود. (رجب‌زاده، 1380)
 در تحقیق دیگری که باعنوان «بررسی عوامل موثر بر رعایت حجاب دانش‌آموزان دختر دبیرستانی یزد» انجام شده است؛ کم بودن تعداد افراد خانواده، تربیت و تولد فرزندان در خانواده‌ عامل موثر بر رعایت حجاب نیستند. سن والدین و سطح تحصیلات پدران تأثیری در رعایت حجاب ندارد هرچند که سطح تحصیلات مادران موثر است. مادران خانه‌دار و بازنشسته دارای فرزندانی با رعایت حجاب می‌باشند و مادران شاغل در زمینه حفظ حجاب فرزندانشان موفقیت کمتری دارند:
- پیشرفت تحصیلی و احساس رضایت از وضع ظاهری در رعایت حجاب موثر است.
- برقراری رابطه گرم و صمیمی والدین با یکدیگر و با فرزندان در حفظ حجاب موثر است.
- وضع مطلوب اقتصادی خانواده، پایبندی خانواده به فرایض مذهبی، استفاده مادران از چادر مشکی و مقنعه به عنوان فاکتوری موثر در حفظ حجاب فرزندان می‌باشد.
- رعایت حجاب در دختران با حجاب با بینش و بصیرت و شناخت دلایل آن بوده است.
- تأثیر مدل‌های جدید لباس (مدل‌های جلف) در دختران بد‌حجاب بالا است.(جواد هدایتی 1383)
 در مطالعه‌ای که سازگارنژاد در سال 72 در یکی از مدارس منطقه 8 تهران پیرامون حجاب انجام داده است، متغییر مورد مطالعه «تصور دانش آموز نسبت به حجاب» بوده است. طی این تحقیق از دانش آموزان سوال شده است که: “با این نظر که زن می‌تواند با هر لباس و پوشش که دوست دارد در خیابان ظاهر شود، مهم این است که قلبش پاک باشد» ؛ 1/55 درصد با این حرف کاملاً موافق با موافق بوده و 2/35 درصد نیز مخالف یا کاملاً مخالف بوده‌اند.
در مورد موی‌سر در امر حجاب عبارتی با این مضمون مطرح شده است: «بیرون بودن موی‌سر اززیر روسری، مقنعه یا چادر مانعی ندارد» ؛ 6/46 درصد با این عبارت کاملاً مخالف ، 3/21 درصد مخالف و 2/22 درصد موافق یا کاملاً موافق بوده‌اند.
نتیجه گیری:
یافته‌های این تحقیقات حاکی از آن است که :
ماهیت رژیم حاکم یک عامل مهم در اختلاف جهان‌بینی افراد است. همینطور تنوعی از صفات اجتماعی پاسخگو مانند پایگاه اجتماعی- اقتصادی، جنس، سن و تحصیلات نشانه‌های خوبی برای تعیین راستای تغییر فرهنگی هستند. و در عین حال تحصیلات اثر قابل ملاحظه‌تری روی دیدگاه‌های فردی دارد.
همچنین نباید از یاد برد که در برخی از این تحقیقات مشخص شده که بین تحصیلات و دینداری رابطه معکوس وجود دارد. دانشجویانی که از پایگاه اجتماعی- اقتصادی بالاتری‌ برخوردارند نظر منفی‌تری نسبت به دین سنتی دارند.
قبول و موافقت با تکثرگرایی، گرایش کلی جمعیت است و روابط بین متغیرها حاکی از دخالت عوامل درون دانشگاهی و روابط ضعیف با عوامل فرا دانشگاهی است.
در میان این تحقیقات در جامعه ایران با این واقعیت مواجه می‌شویم که نوعی تحول از سمت دین و مناسک جمعی به سوی فردگرایی در دین مشهود است. و پیش‌بینی می‌شود با رشد تجدد و افزایش سطح توسعه یافتگی عرصه دین فردی در بخش‌هایی از جامعه گسترش بیشتری یابد که با توجه به گسترش مولفه اصلی آن یعنی تحصیلات در سال‌های آتی انتظار توسعه بیشتر آن می‌رود.
از بخشی از نتایج این تحقیقات در پایان نامه حاضر استفاده شده است. به این ترتیب که از تحقیق نخست ، تنوعی از صفات اجتماعی که به عنوان عوامل تعیین کننده در اختلاف جهان بینی مردم بیان گردیده به عنوان بخشی از متغیرهای به کار رفته در پایان نامه حاضر استفاده شده است.
همچنین از دومین تحقیق این پرسش گرفته شده است که آیا تحصیلات و شغل و جایگاه اجتماعی والدین بر تعریف فرزندان از واژه «باحجاب» موثر است؟ و از تحقیق بعدی این پرسش عنوان شده است که آیا تعریف افراد از واژه باحجاب تحت تأثیر فرهنگ دانشگاه و البته در میان رشته های تحصیلی گوناگون تغییر می کند؟

فصل سوم
چهارچوب نظری

پارادایم سکولاریزاسیون بروس:
(به نقل از مسعود سعیدی «سنجش نگرش سکولاریزاسیون در گروه سنی 20 تا 50 ساله مردم شهر مشهد در سال 84 و بررسی عوامل موثر براین نگرش» پایان نامه دوره کارشناسی ارشد)

بروس در فصل اول کتاب خود این پارادایم را مختصراً توصیف می‌کند و در بخش‌های بعد با مدارک و شواهد بیشتری بحث را تکمیل می کند و انتقالات وارد را نیز پاسخ می‌گوید.
وی ابتدا دو نکته را در مورد ارتباطات علی موجود در این پارادایم بیان می‌کند. می‌گوید: “من ادعا نمی‌کنم که هر کدام از این علت‌ها به تنهایی می‌تواند اثر نموده شده را به وجود آورد. بسیاری شرایط دیگر نیز لازم است… ثانیاً من ادعا نمی‌کنم که هر کدام از این علت‌ها (برای به وجود آمدن اثر خاص) همیشه لازم است… مانند ژاپن (که به سرمایه‌داری صنعتی تبدیل شد در حالی که فرهنگ متفاوت با غرب دارد) یعنی این عوامل نه کافی هستند و نه لازم.
اصطلاحاتی که بروس برای پارادایم سکولاریزاسیون آورده تقریباً روشن است و مفهوم آن تفاوت چندانی با مفهوم رایج ندارد. فقط دو اصطلاح «بخشی سازی» (compoutmentalization) و «خصوصی سازی» (priuatization) قدری نیاز به توضیح دارد.
این دو اصطلاح مربوط به جنبه فردی سکولاریزاسیون می‌شوند و در واقع واکنش فرد را به فرآیندهایی مثل تفکیک و تکثیر بیان می‌کنند.
یک راه برای اینکه مومنین ایمانشان را با تنوع و تکثر فرهنگی و دینی آشتی دهند این است که یکپارچگی را در سطح بالاتری از انتزاع بازسازی کنند به این صورت که همه ادیان را به یک معنا یکسان در نظر بگیرند.
امکان دیگر- که با اولی سازگار نیست- این است که فرد ایمانش را به بخش خاصی از زندگی اجتماعی محدود نماید.
«برگر» و «لاکمن» در «ساخت اجتماعی واقعیت» نشان داده‌اند که تفکیک و تمایز که از ویژگی‌های مدرنیته است ما را ملزم می‌کند که نه در یک جهان واحد، بلکه در تعدادی از جهان‌ها زندگی کنیم که هر کدامشان ارزش‌ها و منطق خاص خودش را دارد. پس مقصود از «بخشی‌سازی» این است که فرد فقط در حیطه خاصی از زندگی اجتماعی تابع ایده و ارزش‌های دینی خود است.
خصوصی سازی نیز همراه بخشی سازی فرا می‌رسد یعنی این احساس و درک که حیطه دسترسی دین محدود می‌شود فقط به کسانی که آموزه‌های این یا آن دین را می‌پذیرند.
در مورد «آگاهی فن سالارانه» نیز مفهوم وی تفاوت اندکی با مفهوم مورد نظر هابرمالن دارد. مقصود بروس از این اصطلاح شیوه خاصی از اندیشه است که همراه علم و تکنولوژی مدرن به انسان‌ها تحمیل می‌شود.
در میان خصوصیات این شیوه «استیوبروس»، پیش فرض‌هایی بنیادی نهفته در علم و تکنولوژی را مطرح می‌کند. وی پارادایم پیشنهادی خود را در یک جمله این چنین خلاصه می‌کند:
«فردگرایی ، تکثر (تنوع) و برابری خواهی در یک زمینه لیبرال دموکراسی، اقتدار باورهای دینی راست کرد».
او در جای دیگر می‌گوید: «اگر در گزارش من از این تغییرات ابتکاری وجود داشته باشد، در تأکیدی است که بر تکثر و تنوع می‌کنم. در حالی که دیگران تبیین خود را برای افول دین با پیرایش حکومت به نحوه فزاینده بی‌طرف، شروع می‌کنند، من به علت این بی‌طرفی توجه می‌کنم.
تنوع فرهنگی ناشی از تعامل فرهنگ دینی متکثر با تفکیک ساختاری و اجتماعی، دین را از عرصه عمومی به عرصه خصوصی راند (و حکومتی بی طرف تأسیس نمود) و همراه دین هم ایده‌های دینی به جز ملایم‌ترین آنها نیز به حوزه خصوصی رانده شده … برداشته شدن حمایت از دین در سطح ساختار اجتماعی بر روانشناسی اجتماعی باور، تأثیری مشابه به جای می گذارد.
یقین‌های جزعی کلیسا و فرقه‌ جای خود را به اظهارات ملایم‌تر انجمن مذهبی و کیش می‌دهد…
تأثیر سکولارکننده تکثر و تنوع به مقدار زیادی به فرهنگ برابری خواه جامعه دموکراتیک بستگی دارد؟
«استیوبروس» می‌گوید: که این نسبت غلط و رایج است که گمان می‌کنند پارادایم سکولاریزایسون به معنای پیش بینی الحاد و انکار خدا در همه افراد است: «من استدلال خواهم کرد که کاهش اهمیت اجتماعی دین، تعداد علاقه‌مندان به دین را کاهش می‌دهد. و این یک رابطه علمی است و نه فقط موضوعی برای تعریف. ولی حتی در نظریه رادریکال‌تر من این انتظار وجودندارد که دین ناپایدار خواهد شد.
من مشکلی نمی‌بینم در این که واژه‌ای برای توصیف فرآیندی به کار رود که فقط پایانی قطعی و معینی ندراد… سکولاریزاسیون می‌تواند به این معنی باشد: «حرکت و تحول به سوی کمتر دینی بودن».
دین در بعد فردی (دینداری)، در دنیای مدرن متأثر از تکثر و تنوع فرهنگی تحول می‌یابد. صورت‌های سنتی دین جای خود را به اشکال جدید می‌دهند. صنعتی شدن و شهرنشینی، اقوام و گروه‌های مذهبی و نژادهای مختلف را کنار هم جمع کرده. همین تنوع و تکثر فرهنگی فرآیند خصوصی‌سازی دین را به دنبال دارد. زیرا نمی‌توان در حوزه عمومی، هنجارها و ایده‌هایی را اعمال کرد که مورد توافق گروه‌های مختلف نیست. بنابراین دین به حوزه خصوصی راندده می‌شود دو دوست بی‌طرفی، اجتماع را براساس کلی‌ترین ارزش‌های مشترک اداره می‌کند.
پیامد دیگر تکثر فرهنگی، فردی شدن دین است. فردی شدن را می‌توان با بحث «وورتساخر» در مورد اجتماعی و فرهنگ پذیرشدن، توضیح داد.
وی می‌گوید شخص در برخورد با هنجارهای متفاوت و متناقض و ایده‌ها و اندیشه‌های ناهمخوان دچار تزلزل می‌شود و این تزلزل، تلاش در جهت تعادل دوباره را بر می‌انگیزد.
این دوباره متعادل شدن نوعی تفسیر شرایط است که به شخصیت شناخت می‌دهد و آن را نسبت به دو هنجار یا ایده ناهمخوان به طور نسبی مرزی (مارجینالیزه) می‌کند و به آن هویتی بالنبه مستقل می‌دهد.
«وورتساخر» کل فرآیند متزلزل شدن‌ها و دوباره متعادل شدن‌ها در طول زندگی را فرآیند شخصی شد (پرسونالیزاسیون) می‌نامد که همان دست‌یابی به هویت مستقل است.(حیدری بیگوند، 1380 ، 8 –107)
فردی شدن دین نیز مصداقی از همین فراگرد است. شخص در محیط متکثر دینی و در برخورد با مذاهب و نظام‌های فکری و ارزشی متنوع نسبت به آنچه خود دارد مرزی می‌شود و می‌تواند از بیرون و با دیدی انتقادی‌تر به آنچه خود و دیگران دارند نگاه کند و به نحوی مستقل‌تر از گذشته به انتخاب یا انتقاد و حتی نوآوری دست یازد.
واضح است که خصوصی شدن و فردی شدن دین، صورت‌ها و اشکال بدیعی از دینداری می‌آفریند. این مقدار مورد توافق همه نظریه پردازان جامعه شناس است. اختلاف در این است که موافقان سکولاریزاسیون می‌گویند که تکثر دینی، اقتدار و عینیت باورهای دینی را سست می‌کند و دین را به موضوعی کم اهمیت برای انتخاب و ترجیح در حد کالاها و اقلام مصرفی تبدیل می‌نماید. دین محدود شده به عرصه خصوصی تحت تأثیر شکنندگی و بی‌ثباتی عرصه خصوصی قرار می‌گیرد.
اما مخالفان فرآیند سکولاریزاسیون می‌گویند که دین چون برخی نیازهای اساسی بشر را برآورده می‌سازد بی‌اهمیت نمی‌شود. اگر صورتی از دین یا سازمان دینی آن نیاز‌ها را رفع نکند صورت‌ها یا اشکال دیگری از دین به وجود می آیند تا این وظیفه را انجام دهند. بنابراین تقاضا برای دین همیشه وجود دارد. آنچه مهم است شیوه عرضه دین است.
در یک محیط متکثر دینی بازار رقابتی مبین ادیان و مذاهب و قرائت‌های مختلف به وجود می‌آید و همه مذاهب در بدست آوردن اعضای مومن و ثابت و تقویت مشارکت دینی مردم به رقابت و تلاشی نفس‌گیر می‌پردازند. حال آنکه سازمان دینی در یک محیط انحصاری و بدون رقابت تلاشی در تقویت تعهد دینی مردم نمی‌کرد و منابع خود را تنها برای حفظ انحصار هزینه می‌نمود بنابراین در زمینه اجتماعی متکثر، حیات دینی از مشارکت عمومی بیشتری برخوردار خواهد بود.
 الگوی گلاک و استارک:
(به نقل از مژگان عظیمی هاشمی، «رضایت از زندگی و دینداری در بین دانش آموزان دوره متوسطه شهرهای فردوس و درگز و نواحی 7 و5 و4 مشهد)
از ابتدای دهه 1960 اندیشه ماهیت چند بعدی دین مطرح شد. مشهورترین الگوی چند بعدی از دینداری از سوی گلاگ و استارک مطرح شده است. هدف اصلی آنان از طرح دین مباحث درک شیوه‌های مختلفی بود که مردم با توسل به آن خود را مذهبی تلقی می‌کردند. از نظر آنان حوزه‌های کلی دینداری که به عنوان ابعاد اصلی دینداری در نظر گرفته می‌شود پنج حوزه اساسی ذیل را شامل می‌شود:
1. بعد اعتقادی (ideological) : باورهایی که پیروان دین بدان اعتقاد دارند که این باورها به سه نوع تقسیم می‌شوند: باورهای مسلم که ناظر به شهادت دادن به وجود خداوند و معرفی ذات و صفات اوست. باورهای غایتگرا که هدف و خواست خدا از خلقت انسان و نقش انسان در راه نیل به این هدف است. باورهای زمینه ساز که روش‌های تأمین اهداف و خواست خداوند و اصول اخلاقی را که بشر برای تحقق آن اهداف باید بدان توجه نماید بیان می‌کند.
البته این دو دانشمند عنصر اهمیت را هم در نظر گرفته‌اند. به این معنا که یک باور خاص چقدر برای فرد معتقد دارای اهمیت است. در هر حال سنجش عنصر اهمیت باور از طریق سنجش سایر ابعاد دینداری فرد شامل مناسکی تجربی و پیامدی صورت می‌گیرد.
2. بعد مناسکی یا عمل دینی (ritvalistic) : اعمال دینی مشخصی که از پیروان هر دین انتظار می‌رود آن را به جا می‌آورند. ایشان تأکید دارند در عملیاتی نمودن این بعد علاوه بر مشارکت در فعالیت‌های مناسکی تفاوت مربوط به ماهیت یک عمل و معنای آن عمل نزد فاعلان آن نیز بررسی شود.
3. بعد تجربی یا عواطف دینی (experiment) : احساسات مربوط به برقراری رابطه با وجودی همچون خدا. برای تعریف عملیاتی این بعد مقیاسی را مطرح نمودند که چهارنوع از جلوه‌های عواطف دینی (توجه، شناخت، اعتقاد یا ایمان و ترس) را در بر می‌گرفت.
4. بعد فکری یا دانش دینی (intellectval) : اطلاعات و دانش اساسی در مورد اصول عقاید دینی و کتب مقدس را که انتظار می‌رود افراد از آن مطلع باشند. این بعد معرف مناسبی برای سنجش میزان دینداری فرد نیست مگر اینکه گرایش‌های فرد در سایر ابعاد دینی به خصوص در بعد اعتقاد دینی در نظر گرفته شود.
5. بعد پیامدی یا آثار دینی (conseqvential) : شامل پیامدهای باور، عمل، تجربه و دانش دینی در زندگی روزمره فرد معتقد و روابط او با سایرین است. (معراج‌زاده توکلی، 1380، 5-164)
 نظریه عمومی کنش پارسونز:
(به نقل از عبدالعلی لسایی زاده، جهانگیر جهانگیری، علی شریفی. «بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی موثر بر پایبندی به ارزش های دینی)
نظریه ارادی کنش پارسونز در جهت ایجاد ارتباط بین چندین مقوله است:
1. ارتباط بین هنجارها و ارزش
2. کارگزار انسانی
3. شرایط اجباری
4. فشار برای کارآیی از طریق هنجارها.
هنگام انتقال از واحدهای کنش به سمت نظام اجتماعی پارسونز دست به مفهوم سازی مجدد زده است و کنشگران را برحسب ارزش‌ها دسته بندی می‌کند. از نظر او سه نوع ارزش وجود دارد:
1. شناختی (ارزیابی به وسیله معیارهای عینی)
2. قدردانی (ارزیابی به وسیله معیارهای زیبا شناختی)
3. اخلاقی (ارزیابی به وسیله صحت و سقم مطلق)
به نظر پارسونز اینها همه به شیوه‌های جهت گیری ارزشی و انگیزشی وابسته است. (ترمز. 1998، 30-32) پارسونز نوعی سیطره «سیبرنتیک» به فرهنگ و به طریق اولی به دین می‌بخشد. دین می‌تواند از آن جایگاه والایی که در نظام کنش اجتماعی دارد ارزش‌ها را بیافریند. هنجارها را شکل دهد، نقش‌های اجتماعی را تعیین کند و هدایتی همه جانبه نسبت به نظام‌های جامعه شخصیت و رفتار داشته باشد. (دیویس، 22 ، 1379).
 نظریه رونالد اینگلهارت: (همان)
وی در آثار خود به «انقلاب آرام» و «تحول فرهنگی در جامعه پیشرفت صنعتی» اشاره می‌کند. که یک دسته تغییرات در متغیرهای سطح سیستم جامعه (مثلاً دگرگونی اقتصادی) منجر به تغییراتی در سطوح خود (مهارت‌ها و ارزش‌ها) شده که این تغییرات در سطوح فردی به نوبه خود دارای پیامدهایی در سطح سیستم جامعه است.
از نظر تئوریک نظریه مادی- فرامادی اینگلهارت مبتنی بر دو فرضیه اساسی است:
1. فرضیه کمیابی: اولویت‌های فرد بازتاب محیط اجتماعی- اقتصادی وی هستند شخص بیشترین ارزش‌ها را برای کالاها و یا خدماتی قایل می‌شود که عرضه آنها نسبتاً کم است.
2. فرضیه اجتماعی شدن: مناسبات میان محیط اجتماعی- اقتصادی و اولویت‌های ارزشی یک رابطه مبتنی بر تطابق بلافاصله نیست. زیرا ارزش‌های اصلی شخص تا حدود زیادی انعکاس شرایطی است که در سال‌های قبل از بلوغ وی حاکم بوده است.
این دو فرضیه مجموعاً دلالت برآن دارند که فراگرد و دگرگونی ارزش‌ها از آثار دوره‌هایی (بازتاب نوسان‌های کوتاه مدت در محیط اجتماعی-اقتصادی که بر آثار بلندمدت نسل‌ها) (بازتاب اوضاع غالب در طول سال‌های سازنده یک نسل معین) تحمیل می‌شوند تشکیل می‌گردد. (اینگلهارت، 1373 : 75)

فصل چهارم
بررسی اسنادی تعریف حجاب

از آنجا که حدود حجاب که در قرآن (به صورت کلی) بدان اشاره شده نزد مفسرین و مجتهدین و صاحب نظران به گونه‌های نسبتاً متفاوتی بیان شده؛ لذا در این مجال به گردآوری و بیان همه این برداشت‌ها با توجه به کتب موجود تفسیر می‌نماییم.
همانطور که می‌دانیم آیه‌ای که در آن به طور مشخص درباره حجاب زمان و حدود و ثغور آن مطرح است آیه 31 سوره نور موسوم به آیه حجاب می باشد. در این آیه خداوند می‌فرماید:
و به زنان باایمان بگو چشم‌های خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را جز آن مقدار که ظاهر است آشکار ننمایند و (اطراف) روسری‌های خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشیده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان و پدران شوهر و پسران خود و پسران شوهر و برادران خود و پسران برادر و خواهران خود و زنان خود (یعنی زنان مسلمه) و کنیزان ملکی خویش و اتباع خوانواده که رغبت به آنان ندارند از زن و مرد یا طفلی که هنوز بر عورت و محارم آنان آگاه نیست و از غیر این اشخاص اجتناب کنند و آن طور پای به زمین نزنند که خلخال و زیور پنهان پاهایشان معلوم شود و…
تفسیر: استاد ناصر مکارم شیرازی در جلد چهاردهم تفسیر نمونه ذیل تفسیر این آیه به شرح وظایف زنان در این زمینه می‌پردازد. نخست به وظایفی که مشابه مردان دارند اشاره کرده می‌گوید :
«به زنان با ایمان بگو چشم‌های خود را فروگیرند و از نگاه کردن به مردان نامحرم خودداری کنند و دامان خود را حفظ نمایند»
به این ترتیب «چشم چرانی» همانگونه که بر مردان حرام است بر زنان نیز حرام می‌باشد. و پوشانیدن عورت از نگام دیگران چه از مرد و چه از زن برای زنان نیز همانند مردان واجب است.
سپس به مسئله حجاب که از ویژگی‌ زنان است ضمن سه جمله اشاره فرموده:
1. آنها نباید زینت خود را آشکار سازند جز آن مقدار که طبیعتاً ظاهر است.(ولا یبدین زنتیهن الا ماظهر منها)
در اینکه منظور از زینتی که زنان باید آن را بپوشانند و همچنین زینت آشکاری که در اظهار آن مجازند چیست؟ در میان مفسران سخن بسیار است.
بعضی زینت پنهان را به معنی زینت طبیعی (اندام زیبای زن) گرفته‌اند در حالی که کلمه «زینت» به این معنی کمتر اطلاق می‌شود.
بعضی دیگر آن را به معنی «محل زینت» گرفته‌اند زیرا آشکار کردن خود زینت مانند گوشواره و دستبند و بازوبند به تنهایی مانعی ندارد اگر ممنوعیتی باشد مربوط به محل این زینت‌ها است. یعنی گوش و گردن و دست‌ها و بازوان.
بعضی دیگر آن را به معنی خود «زینت‌آلات» گرفته‌اند. منتها در حالی که روی بدن قرار گرفته و طبیعی است که آشکار کردن چنین زینتی توأم با آشکار کردن اندامی است که زینت برآن قراردارد.
این دو تفسیر اخیر از نظر نتیجه یکسان است هرچند از دوراه مسأله تعقیب می‌شود.
حق آن است که ما آیه را بدون پیش داوری و طبق ظاهر آن تفسیر کنیم که ظاهر آن همان معنی سوم است و بنابراین «زنان حق ندارند زینت‌هایی که معمولاً پنهانی است آشکار سازند هرچند اندامشان نمایان نشود». و به این ترتیب آشکار کردن لباس‌های زینتی مخصوصی را که زیرلباس عادی یا چادر می‌پوشند مجاز نیست. چرا که قرآن از ظاهر ساختن چنین زینت‌هایی نهی کرده است.
در روایات متعددی که از ائمه اهل بیت نقل شده نیز همین معنی دیده می‌شود. که زینت باطن را به «قلاده» (گردن بند) ، «دملج» (بازوبند) و «خلخال» تفسیر شده است. (تفسیر علی‌ابن ابراهیم ذیل آیه مورد بحث) و چون در روایات متعدد دیگری زینت ظاهر به انگشتر و سرمه و مانند آن تفسیر شده می‌فهمیم که منظور از زینت باطن نیز خود زینت‌هایی است که نهفته و پوشیده است.
2. دومین حکمی که در آیه بیان شده است که «آنها باید خمارهای خود را برسینه‌های خود بیفکنند» (ولیضرین نجمرهن علی جیونهن). «خمر» جمع «خمار» (بر وزن حجاب) در اصل به معنی پوشش است ولی معمولاً به چیزی گفته می‌شود که زنان با آن سر خود را می‌پوشانند.(روسری).
«جیوب» جمع «جیب» (بر وزن غیب) به معنی یقه پیراهن است که از آن تعبیر به گریبان می‌شود و گاه به قسمت بالای سینه به تناسب مجاورت با آن نیز اطلاق می‌گردد.
از این جمله استفاده می‌شود که زنان قبل از نزول آیه دامنه روسری خود را به شانه‌ها یا پشت سر می‌افکنند. به طوری که گردن و کمی از سینه آنها نمایان می‌شد قرآن دستور می‌دهد روسری خود را بر گریبان خود بیفکنند تا هم گردن و هم آن قسمت از سینه که بیرون است مستور گردد.
3. در سومین حکم مواردی را که زنان می‌توانند در آنجا حجاب خود را برگیرند و زینت پنهان خود را آشکار سازند با این عبارت شرح می دهد: «آنها نباید زینت خود را آشکار سازند» (الا یبدین زینتهن) مگر در دوازده مورد:
برای شوهران و پدران شوهر پسران خود پسران شوهر برادران خود پسران برادر و خواهران خود و زنان خود و کنیزان ملکی خویش و اتباع خانواده از زن و مرد و طفلی که هنوز بر عورت و محارم آنان آگاه نیست.
4. و بالاخره چهارمین حکم را چنین بیان می‌کند؛ «آنجا به هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود و صدای خلخالی که بر پا دارند به گوش رسد. (و لا یضربن بار جلهن لیعلم ها یحفین من زینتهن).

استثناء وجه وکفین:
در اینکه آیا حکم حجاب صورت و دست‌ها حتی از مچ به پایین را نیز شامل می‌شود یا نه در میان فقها بحث فراوان است. بسیاری عقیده دارند که پوشاندن این دو (وجه وکفین) از حکم حجاب مستثنی است در حالی که جمعی فتوا به وجوب پوشاندن داده‌اند یا حداقل احتیاط می‌کنند البته آن دسته که پوشاندن این دو را واجب نمی‌دانند نیز آن را مقید به صورتی می‌کنند که منشاء فساد و انحرافی نگردد و گرنه واجب است.
در آیه فوق قرائتی براین استثناء و تأیید قول اول وجود دارد از جمله:
الف) استثناء «زینت ظاهر» در آیه فوق خواه به معنی محل زینت باشد یا خود زینت دلیل روشنی است براینکه پوشاندن صورت و کفین لازم نیست.
ب) دستوری که آیه فوق در مورد انداختن گوشه مقنعه به روی گریبان می‌دهد که مفهومش پوشانیدن تمام سروگردن و سینه است و سخنی از پوشانیدن صورت در آن نیست. قرینه دیگری به این مدعا است.
ج) روایات متعددی نیز در این زمینه در منابع اسلامی و کتب حدیث وارد شده است که شاهد زنده‌ای بر مدعا است. (وسایل الشیعه جلد 14 صفحه 145 باب 109 از ابواب مقدمات نکاح). هرچند روایات معارضی نیز دارد که در این حد از صراحت نیست و جمع میان آنها از طریق استحباب پوشاندن وجه وکفین و یا حمل بر مواردی که منشاء فساد و انحراف است کاملاً ممکن است.
شواهد تاریخی نیز نشان می‌دهد که نقاب زدن به صورت در صدر اسلام جنبه عمومی نداشت ولی باز تأکید و تکرار می‌کنیم که این حکم در صورتی است که سبب سوء استفاده و انحراف نگردد.
منظور از «نسائهن» چیست؟
چنانکه در تفاسیر آیه خواندیم نهمین گروهی که زن حق دارد زینت باطن خود را در برابر آنها آشکار کند زنان هستند منتهی با توجه به تعبیر «نسائهم» (زنان خودشان) چنین استفاده می‌شود که زنهای مسلمان تنها می‌توانند در برابر زنان مسلمان حجاب را برگیرند ولی در برابر زنان غیرمسلمان باید با حجاب اسلامی باشند و فلسفه این موضوع چنانکه در روایات آمده است این است که ممکن است بروند و آنچه را دیده‌اند برای همسرانشان توصیف کنند و این برای زنان مسلمان صحیح نیست.
در رابطه با پوشش زنان در آیه 59 سوره احزاب نیز مواردی ذکر شده است. آنجا که خداوند می‌فرماید:
«یا ایها النبی قل لازواجک ….
یعنی : «ای پیامبر به همسران و دخترانت و زنان مومنین بگو روسری‌های بلند خود را برخویش فرو افکنند تا شناخته نشوند و مورد آزار قرار نگیرند.»
در اینکه منظور از «جذابیت» چیست مفسران و ارباب لغت چند معنی برای آن ذکر کرده‌اند:
1. ملحفه (چادر) و پارچه بزرگی که از روسری بلندتر است و سروگردن و سینه‌ها را می‌پوشاند.
2. مقنعه و خمار (روسری)
3. پیراهن گشاد.
گرچه این معانی با هم متفاوتند ولی قدر مشترک همه آنها این است که بدن را به وسیله آن بپوشاند اما بیشتر به نظر می‌رسد که منظور پوششی است که از روسری بزرگتر و از چادر کوچکتر است چنانچه نویسنده «لسان العرب» روی آن تکیه کرده است. و منظور از «یدنین» (نزدیک کنند) این است که زنان «جلباب» را به بدن خویش نزدیک سازند تا درست آنها را محفوظ دارد نه اینکه آن را آزاد بگذارند به طوری که گاه و بیگاه کنار رود و بدن آشکار گردد و به تعبیر ساده خودمان لباس خود را جمع و جور کنند. اما اینکه بعضی خواسته‌اند از این جمله استفاده کنند که صورت را نیز باید پوشاند هیچ دلالتی بر این معنی ندارد و کمتر کسی از مفسران پوشاندن صورت را در مفهوم آیه داخل دانسته است. (نمونه جلد 17)
همانطور که ذکر شد این تفاسیر تا اینجا از تفسیر نمونه ذکر شد. از آنجا که به صورت همه جانبه قصد بررسی همه آراء و تفاسیر موجود را داریم در ادامه مطالبی را از تفسیر المیزان و سایر کتب تفسیر بیان می‌کنیم.
علامه طباطبایی در جلد 15 تفسیر المیزان ذیل ترجمه آیه 30 و 31 سوره نور می‌آورد:
کلمه «غضن» به معنای روی هم نهادن پلک‌های چشم است و کلمه «ابصار» جمع «بصر» است که همان عضو بیننده است و از اینجا معلوم می‌شود که کلمه «من» در جمله «من ابصارهم» برای ابتدای غایت است یا برای بیان جنس و یا تبعیض باشد که هر یک را مفسری گفته و معنایش این است که مومنین چشم پوشی را از خود چشم شروع کنند.
.. معنای جمله این است که به مومنین امر کن که چشم خود را بپوشند و … و این آیه به جای نهی از چشم چرانی امر به پوشیدن چشم می‌کند و فرقی ندارد. آن امر این نهی را هم افاده می‌کند و چون مطلق است نگاه به زن اجنبی را بر مردان و نگاه به مرد اجنبی را به زنان تحریم کرده.
جمله «و یحفظوا فروجهم» نیز به همین معناست که به ایشان امرکن تا «فرج» خود را حفظ کنند. و مقابله‌ای که میان جمله قبل با این جمله است این معنا را می‌رساند که مراد از «حفظ فرج» پوشاندن آن از نظر نامحرمان است نه حفظ آن از زنا و لواط که بعضی پنداشته‌اند. در روایات هم از امام صادق رسیده که فرمود:
«تمامی آیاتی که در قرآن درباره حفظ فروج هست به معنای حفظ از زنا است به غیر از این آیه که منظور از آن حفظ از نظر است».
«و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن و یحفظهن فروجهن»
کلام در جمله فوق همان است که در جمله «قل للمومنین…» گذشت. پس برای زنان هم نظر کردن به چیزی که برای مردان جایز نیست، روا نمی‌باشد و برایشان واجب است که عورت خود را از اجنبی چه مرد و چه زن بپوشانند.
و اما اینکه فرموده «و لا یبدین زینتهن الا ماظهر منها»
«و زینت خود را جز آنچه ظاهر است بر بیگانه آشکار نسازند».
کلمه «ابداء» به معنای اظهار است و مراد از «زینت زنان»، مواضع زینت است زیرا اظهار خود زینت از قبیل گوشواره و دست بند حرام نیست؛ پس مراد از اظهار زینت اظهار محل آنهاست.
خداوند از این حکم آنچه را که ظاهر است استثناء کرده و در روایات آمده که مقصود از آنچه ظاهر است صورت و دو کف دست و قدم‌ها می‌باشد.
«و لیضربن بخمرهن علی جیوبهن» کلمه «خمر» به دو ضمه جمع خمار است. و «خمار» آن جامه‌ای است که زن سرخود را با آن می‌پیچد و زاید آن را به سینه‌اش آویزان می‌کند و کلمه «جیوب» جمع «جیب» به فتح جیم و سکون یا به است که معنایش معروف است و مراد از جیوب سینه‌هایست و معنایش این است که به زنان دستور بده تا اطراف مقنعه‌ها را به سینه‌های خود انداخته آن را بپوشانند.
«و لا یبدین زینتهن الا لبعولتهن …» کلمه «بعوله» به معنای شوهران است و طوایف هفتگانه‌ای که قرآن از آن‌ها نام برده محرم‌های نسبی و سببی هستند. و اجداد شوهران حکمشان حکم پدرانشان و نوه‌های شوهران حکمشان حکم فرزندان ایشان است.
و اینکه فرمود: «نسائهن» و زنان را اضافه کردن به ضمیر زنان برای اشاره به این معنا بوده که مراد از «نساء» زنان مومنین است که جایز نیست خود را در برابر زنان غیرمومن برهنه کنند از روایات وارده از ائمه اهل بیت هم همین معنا استفاده می‌شود.
اطلاق جمله «او ما ملکت ایمانهن» هم شامل غلامان می‌شود و هم کنیزان و از روایات نیز این اطلاق استفاده می‌شود. همچنان که به زودی خواهد آمد و این جمله یکی از مواردی است که کلمه مادر صاحبان عقل استعمال شده و در معنای «من = کسی که» به کار رفته است.
«او التابعین غیر اولی الاربه من الرجال» کلمه «اربه» به معنای حاجت است و منظور از این حاجت شهوتی است که مردان را محتاج به ازدواج می‌کند و کلمه «من الرجال» بیان تابعین است و مراد از آن رجال تابعین افراد «سفیه و ابلهی» هستند که تحت قیمومیت دیگران هستند و شهوت و مردانگی ندارند.
«اوالطفل الذین لم یظهروا علی عورات نساء» الف و لام در «الطفل» برای استفراق است و کلیت را می‌رساند. یعنی جماعت اطفالی که بر عورت‌های زنان غلبه نیافته‌اند یعنی آنچه از امور زنان که مردان از تصریح به آن شرم دارند، اطفال زشتی آن را درک نمی‌کنند.
«و لا یضربن بأرجلهن لیعلم مایخفین من زینتهن» پاهای خود را محکم به زمین نزنند تا صدای زیورآلاتشان از قبیل خلخال و گوشواره و دست‌بند به صدا در نیاید.
از امام صادق روایت شده (از کتاب تفسیرقمی) خداوند فرموده: «قل للمومنین یغضوا…» و مومنین را نهی کرده از اینکه به عورت یکدیگر نگاه کنند و مرد به عورت خوا