فی فوو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

فی فوو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

دانلود گزارش کارآموزی پالایشگاه نفت کرمانشاه

اختصاصی از فی فوو دانلود گزارش کارآموزی پالایشگاه نفت کرمانشاه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

گزارش کارآموزی پالایشگاه نفت کرمانشاه

تاریخچه:

پالایشگاه کرمانشاه در سال 1314 با تولید روزانه 4200 شبکه، در شمال شهر کرمانشاه در کنار رودخانه قره مو شروع به غعالیت کرد. در سال 1340 طرح توسعۀ پالایشگاه به ظریت 15000 شبکه در روز به انجام رسید و در 27 اردیبهشت سال 1350 به طور رسمی افتتاح شد، متماقب آن ظرفیت پالایشگاه در سال 1357 به حدود 19000 شبکه در روز افزایش یافت. همزمان با احداث پالایشگاه، خط لوله 3 اینچ نفت شهر برپیده و به جای آن خط لوله ای به قطر 8 اینچ و به طول260 کیلومتر احداث شده در آبان ماه 1362 نیز خط لوله افرینه به کرمانشاه به قطر 16 اینچ و به طول 172 کیلومتر آماده بهره برداری شد.

در حال حاضر خوراک پالایشگاه از طریق دو خط لوله نفت شهر به کرمانشاه و اهواز به کرمانشاه و حوزه سرکان ماله کوه تأمین می شود. در سال 1363 نیز با ایجاد تغییراتی تحت عنوان پروژه نوسازی، ظرفیت پالایشی آن به حدود 30000 شبکه در روز افزایش داده شد که نسبت به رفیت طراحی اولیه 100 درصد افزایش نشان می دهد. در سال 1378 شرکت پالایش نفت کرمانشاه به ثبت رسید و پالایشگاه در زیر مجموعۀ آن قرار گرفت.

 

فهرست مطالب

عنوان                                    صفحه

تاریخچه                              1

پیش گفتار                                5

کلیاتی راجع به نفت                          9

نام گذاری فرآورده های نفتی                     14 

فصل اول: جستجو و تولید نفت                      16

  • منشأ نفت 16

2-1- زمین شناسی نفت                         16

1-2-1- انواع مخازن نفت                      19

3-1- اکتشاف نفت                             21

1-3-1- روش های ژئوفیزیکی                    23

2-3-1- روشهای ژئوشیمی                       24

4-1- حفاری                               25

حفاری برای استخراج                          26

فصل دوم: ترکیب شیمیایی نفت خام فرآورده های نفتی        31

1-2- ترکیب شیمیایی نفت خام                      31

فهرست مطالب

عنوان                                    صفحه

2-2- ترکیب شیمیایی فراورده های نفتی     

               36  1-2-2- مشتقات ایدروکربور نفت طبیعی               36 

الف- بنزین                                  36

ب – نفت چراغ، نفت گاز                          37

ج- روغن ها                                 38

2-2-2- مشتقات غیر ایدروکربورنفت طبیعی                  41

الف- ترکیبات گوگردار دار                           41

ب – ترکیبات اکسیژندار                          42

ج- ترکیبات ازت دار                             43

د- ترکیبات فلز دار                               43

فصل سوم- مشخصات شیمی فیزیکی ایدروکربوهای خالص

و برشهای نفتی                                   45

1-3- کلیات                                        45

2-3- نقطه جوش متوسط برشهای نفتی                      46

 

فهرست مطالب

عنوان                                    صفحه

3-3- عامل تشخیص   KUOP                    47       1-3-3- ایدروکربورهای خالص                     47

2-3-3- برشهای نفتی                       47

5-3- فشار بخار                           48

1-5-3- ایدروکربورهای خالص                   48

2-5-3- برشهای نفتی                       48

3-5-3- مخلوط ایدروکربورها                   48

فصل چهارم

آزمایشهای انجام شده                         50

 


دانلود با لینک مستقیم


دانلود گزارش کارآموزی پالایشگاه نفت کرمانشاه

دیار آشنا _ آشنایی با کشورهای آسیای مرکزی

اختصاصی از فی فوو دیار آشنا _ آشنایی با کشورهای آسیای مرکزی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دیار آشنا _ آشنایی با کشورهای آسیای مرکزی


دیار آشنا _ آشنایی با کشورهای آسیای مرکزی

آشنایی با پنج کشور تازه استقلال یافته آسیای مرکزی : ترکمنستان ,قرقیزستان, قزاقستان, ازبکستان, تاجیکستان


دانلود با لینک مستقیم


دیار آشنا _ آشنایی با کشورهای آسیای مرکزی

دانلود فایل ورد(Word) پروژه بررسی چاه های نفت و نگهداری آنها

اختصاصی از فی فوو دانلود فایل ورد(Word) پروژه بررسی چاه های نفت و نگهداری آنها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود فایل ورد(Word) پروژه بررسی چاه های نفت و نگهداری آنها


 دانلود فایل ورد(Word) پروژه بررسی چاه های نفت و نگهداری آنها

عنوان پروژه :دانلود پروژه بررسی چاه های نفت و نگهداری آنها

تعداد صفحات : 102

مقدمه

روشهای جداره گذاری و سیمانکاری چاههای نفت در سال های اخیر بسیار پیشرفت کرده و پیچیده شده اند در جستجو و کاوش نفت ، چاههای عمیق تری حفاری شده و همراه با آن روشهای جداره گذاری و سیمانکاری بهبود یافته اند تا بتوان با شرایط سخت تری که در اعماق زیادتر پیش می آیند ، دست و پنجه نرم کرد .

عمل سیمان کردن در حدود سال ۱۹۰۳ میلادی در کالیفرنیا آغاز شد ، ولی سابقه روش مدرن و فعلی سیمانکاری به سال ۱۹۲۰ میلادی برمی گردد که در آن تاریخ “ارل هالیبرتون” چاه متعلق به “دبلیو . جی . اسکلی ۲” را درمیدان هیوت اکلاهما ۳ سیمان کرد . جت میکسرهالیبرتون هنوز یک وسیله اساسی برای مخلوط کردن سریع دوغاب سیمان است . در سال ۱۹۰۳ تنها یک نوع سیمان وجود داشت و هیچ افزایه ای در کار نبود . امروزه هشت نوع سیمان وجود دارد و تعداد افزایه های موجود به بیش از ۴۰ رقم می رسد . استفاده از سیمان فله بصورت استاندارد درآمده است و برای هر عملیات خاصی ، یک مخلوط خشک ویژه از سیمان تهیه شده و بکار می رود .

زمان انتظار برای سیمان که در سال ۱۹۲۰ حدود ۱۰ روز بود در حال حاضر به کمتر از ۲۴ ساعت کاهش یافته است . سیمانکاری تزریقی که در دهه ۱۹۳۰ ابداع شده اینک بصورت یک روش عادی برای کور کردن مشبک ها یا مسدود کردن لایه های آب ده درآمده است . خراشنده و پرگر۱ در سال ۱۹۴۰ برای بهبود سیمانکاری رشته جداری به کار می رفت ولی بعد از جنگ جهای دوم از نقطه نظر مهندسی مورد توجه گسترده قرار گرفته است .

در روش حفاری ضربه ای همزمان با حفر چاه ، چاه دائماً باید جداره گذاری شود و به این خاطر چندین رشته جداری مورد نیاز است . اما در حفاری دورانی ۲ می توان بخش زیادی از چاه را بدون جداره گذاری حفر نمود . علت آنکه در حفاری دورانی امکان دارد که چاه را بدون جداره گذاری حفر نمود . علت آنکه در حفاری دورانی امکان دارد که چاه را بدون جداره گذاری تا عمق بیشتری ادامه داد آن است که می توان با استفاده از گل های حفاری ، فشار تحت الارضی را کنترل کرد . امروزه جداره گذاری عموماً با اهداف و منظورهای خاصی انجام می شود که بستگی به شرایط مشخص هر چاه داشته و اکراه یا اختیار در آن وجود ندارد .

 

فهرست

مقدمه  
اجزای دکل    
رشته حفاری    
مشکلات حفاری    
۱- تئوری    
۱-۱ جداره گذاری    
۱-۲ انواع رشته های جداری    
۱-۳ رشته هادی    
۱-۴ رشته جداری سطحی    
۱-۵ رشته جداری تولید    
۱-۶ رشته جداری میانی    
۱-۷ رشته آستری    
۱-۸ طراحی رشته جداری    
۱-۹ ملاحظات در انتخاب لوله های جداری    
۱-۱۰ رزوه ها و طوقه های لوله جداری    
۱-۱۱ کلاسهای مختلف سیمان چاه نفت    
۱-۱۲ سیمان کلاس A   
۱- ۱۳ سیمان کلاسB   
۱-۱۴ سیمان کلاس C   
۱-۱۵ سیمان کلاس D   
۱-۱۶ سیمان کلاس E   
۱-۱۷ سیمان کلاس F   
۱-۱۸ سیمان های کلاس H , G   
۱-۱۹ سیمان کلاس J   
۲- روش های طراحی لوله های جداری و روش محاسبات سیمانکاری    
۲-۱ روش اول طراحی لوله های جداری    
۲-۲ روش دوم طراحی لوله های جداری    
۲-۳ روش سوم طراحی لوله های جداری    
۲-۴ روش محاسبات سیمانکاری    
۳- محاسبات  لوله های جداری و سیمان کاری    
۳-۱ اطلاعات    
۳-۲ محاسبات لوله جداری
۳- ۳ محاسبات لوله جداری
۳-۴ محاسبات لوله جداری
۳- ۵ محاسبات لوله جداری   و آستری
۳-۶ محاسبات سیمانکاری پشت لوله
۳-۷ محاسبات سیمانکاری پشت لوله
۳-۸ محاسبات سیمانکاری پشت لوله
۳-۹ محاسبات سیمانکاری پشت لوله آستری
۴-۱ نتیجه و بحث    
۴-۲ خطاها    
منابع و ماخذ 


دانلود با لینک مستقیم


دانلود فایل ورد(Word) پروژه بررسی چاه های نفت و نگهداری آنها

گزارش کارآموزی گروه پتروشیمی کشف نفت در پتروشیمی اراک

اختصاصی از فی فوو گزارش کارآموزی گروه پتروشیمی کشف نفت در پتروشیمی اراک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

گزارش کارآموزی گروه پتروشیمی کشف نفت در پتروشیمی اراک


گزارش کارآموزی گروه پتروشیمی کشف نفت در پتروشیمی اراک

دانلود گزارش کارآموزی گروه پتروشیمی کشف نفت در پتروشیمی اراک بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 115

گزارش کارآموزی آماده,دانلود کارآموزی,گزارش کارآموزی,گزارش کارورزی


این پروژه کارآموزی بسیار دقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی میباشد

مقدمه 

عظمت صنایع نفت که زمانی کوتاه در صف بزرگ ترین صنایع سنگین جهان قرار گرفته است ، مدیون تکنولوژی پیشرفته ی آن است که تمام قدرت علمی و دانش بشری قرن بیستم را به خدمت گمارده است . خصوصیات واحدهای پالایش نفت را شاید بتوان در پیچیدگی ماده ی اولیه آن به لحاظ شیمیایی و حجم زیاد ماده ی اولیه از نظر فیزیکی خلاصه کرد . همین خصوصیات تکنولوژی خاصی را برای صنایع پالایش نفت به وجود آورده که آن را از تکنولوژی عمومی صنایع شیمایی متمایز می سازد .    در حال حاضر مشکل می توان قسمت هایی از زندگی انسانی را نام برد که مشتقات نفت در آن مستقیم یا غیر مستقیم نقشی نداشته باشد . نیروی محرکه ی ماشین ها و موتور های دیزل به وسیله ی بنزین و نفت گاز تأمین می شود . کلیه قسمت های متحرک موتورها از روغن های نفتی استفاده می کنند . در داروسازی کاربرد فراوده های نفتی هر روز زیادتر می شود و بالاخره صنایع عظیم پتروشیمی از گازها و سایر فراورده های نفتی مایه می گیرد . سال 1859 به عنوان سال تولد صنعت نفت ذکر شد ، لیکن تاریخ استفاده از فراورده های نفتی به شکلی که در طبیعت وجود دارد و به شکل محدود آن خیلی قدیمی تر است .استفاده از نفت به قدیمی ترین تمدن های بشری در کشورهایی که نفت و قیر در سطح زمین پیدا می شده ،بر می گردد. ثابت شده که در چین در حدود 200 سال قبل از میلاد مسیح برای استخراج آن تا اعماق قابل ملاحظه و با روش ضربه ای که هنوز نیز مورد استفاده است حفاری کرده اند . ولی با وجود این آشنایی بشر به نفت و موارد کاربرد آن علت عقب ماندگی این صنعت را معلول به عواملی چند دانسته اند که مهمترین را باید در نقص دستگاه های تقطیر  دانست ، زیرا در اواخر قرن 18 بود که دستگاه های تقطیر به سبب پیشرفت تنوری های جدید حرارتی تکمیل شد و در مقیاس صنعتی مورد استفاده قرار گرفت . نکته ی دیگر آنکه پیشرفت صنعت نفت و تولید زیاد مواد نفتی محتاج مصرف و در نتیجه تفاضای زیاد برای فرآورده های نفتی بود . ابتدا در مناطق نفت خیز تنها فراورده ی مورد استفاده که به مقیاس تجاری تولید شده نفت چراغ بود ، که جای روغن های نباتی حیوانی را که قبلاً‌ برای روشنایی استفاده می شد ،گرفت ( برش نفت چراغ به طور متوسط فقط در حدود 10% از کل نفت خام  را تشکیل می دهد ) . قسمت بنزین و باقی مانده ی تقطیر یعنی سوخت موتور ها و سوخت های مایع که حال ، یکی از مهمترین و با ارزش ترین فرآورده های نفتی است ، هیچ گونه ارزشی نداشت   فرآورده های دیگر نفتی مانند بنزین ، نفت گاز ، روغن ها و موم ها ، سوخت های مایع و مواد آسفالتی کم کم در طول سال ها مورد استفاده پیدا کرد . لیکن صنعت نفت مدت های مدیدی هنوز شکل ابتدایی داشت . افزایش ناگهانی مصرف بنزین به عنوان سوخت موتورها ی درون سوز ، پیشرفت های فنی زیادی را ایجاب کرد تا تولید بتواند جواب گوی تقاضا و مصرف باشد . به این ترتیب می توان گفت که افزایش زیاد ماشین های سواری محرک اصلی پیشرفت سریع صنعت نفت در قرن ماست .               تاریخچه   یک ربع قرن پس از تأسیس پالایشگاه آبادان دومین پالایشگاه کشور در سال 1314 در مجاورت شهر تاریخی کرمانشاه تأسیس گردید . علت اصلی انتخاب کرمانشاه ، کشف ذخایر نفت در منطقه مرزی « نفت شاه سابق » به شمار می آمد ، اما این ذخایر بسیار قلیل بود و هیچ گاه قابل مقایسه با ذخایر جنوب غربی نبود وچنانچه منطقه ی غرب از ذخایر نفت قابل ملاحضه برخوردار می بود ، چه بسا که کرمانشاه به جای آبادان پایتخت نفت ایران می شد . لازم به تذکر است که کاشف نفت ایران « ژرژ برنارد رینولز »‌نخست کار اکتشافی خود را در منطقه غرب و در نزدیکی شهر مرزی قصر شیرین آغاز نمود .  تاریخ اکتشاف اولیه ی نفت  در غرب کشور           در محافل علمی اروپا ، موضوع نفت در غرب ایران نخستین بار توسط باستان شناس فرانسوی ، ژاک دمورگان مطرح گردید . او در طی اکتشاف خود در دهه ی 1270 در غرب ایران به نشتی های نفتی در محل چیاه سرخ در مجاورت کوه بوزینان برخورد نمود ومشاهدات خود را در گزارشی عیناً‌ منعکس کرد . رینولز در بدو ورود به ایران در اواخر سال 1281 اولین چاه اکتشافی خود را در محل چیاه سرخ به زمین زد که چاه اولیه خشک بود . سپس در سال 1282 به زدن چاه دوم مبادرت ورزید و این بار در عمق 330 متری به لایه ی نفتی رسید . تولید اولیه این چاه بالغ بر 120 بشکه در روز بود ، اما به مرور زمان تولید این چاه روبه تنزل گذاشت و در اولین تابستان 1283 هنگامی که تولید این چاه به 20 بشکه در روز رسیده بود . وی دستور بستن چاه را داد و تصمیم گرفت به جنوب غرب کشور و کوهپایه هی زاگرس عزیمت نماید . او بالاخره در مسجد سلیمان موفق گردید به نفت خام  بصورت تجاری دست یابد .   کشف نفت در منطقه ی غرب      پس از کشف تاریخی رینولز در مسجد سلیمان ، منطقه ی غرب کشور کاملاً‌به فراموشی سپرده شد و تنها از پایان جنگ جهانی اول بود که مجدداً‌ این منطقه نیز شامل برنامه های اکتشافی شرکت نفت ایران و انگلیس قرار گرفت .متخصصین این شرکت در چارچوب شرکت اکتشافی فرعی موسوم به شرکت اکتشافی مارسی روانه ی منطقه ی غرب کشور شدند و در سال 1302 اولین کشف خود را در منطقه ی نفت خیز عراق به ثبت رساندند . در سال 1306 در منطقه ی نفت شاه ایران نیز موفق به کشف نفت شدند . در بخش ایران پیشرفت اکتشافات بسیار کند بود و کار اجرایی در نفت شهر تنها پس از قرارداد 29 آوریل 1933 (سال 1312 ) بین دولت وقت ایران و شرکت نفت ایران و انگلیس رونق گرفت . ماده ی نهم آن قرارداد با شرکت مذکور ، این شرکت را مؤظف به توسعه ی میدان نفت شاه نموده بود ، بنابراین فوراً‌ تدارکات لازم به وسیله یک شرکت فرعی برای استخراج و تصفیه نفت ایالت کرمانشاه آغاز شد .   تاًسیس پالایشگاه کرمانشاه     پیرو قرارداد سال 1312 ، در سال 1313 یک شرکت فرعی به نام شرکت نفت کرمانشاه با سرمایه ی اولیه بالغ بر 750 هزار لیره استرلینگ توسط شرکت نفت ایران و انگلیس تأسیس گردید و بلافاصله شروع به فعالیت نمود .      پالایشگاه کرمانشاه در فاصله ی هفت کلیومتری از شهر تاریخی کرمانشاه و در محلی مشرف بر رودخانه قره سو ساخته شد . ( البته به علت توسعه ی شهر ، این پالایشگاه در حال حاضر تقریباً‌در میانه ی شهر واقع شده است .)     خوراک این پالایشگاه ، از طریق خطوط لوله ای به قطر 3 اینچ و به طول 237 کیلومتر از چاه های نفت شهر تأمین می شد که یک سال پیش از آن احداث شده بود . البته هم اکنون خوراک مصرفی پالایشگاه کرمانشاه از سه شهر نفت شهر ، قصر شیرین و اهواز تأمین می شود که از کل ظرفیت پالایشگاه که حدود 25 هزار بشکه در روز است ، حدود 13 هزار بشکه از اهواز آورده می شود و 9-7 هزار بشکه از نفت شهر وارد می شود که کم وزیاد شدن این مقدار را خطوط لوله کنترل می کند .     ابتدا واحد های تولیدی پالایشگاه کرمانشاه بسیار ساده و شامل یک برج تقطیر در جو و دو واحد تصفیه ی بنزین موتور و تصفیه ی نفت سفید بود . خدمات رفاهی این پالایشگاه نیز بسیار محدود و قلیل بود .

فهرست مطالب
عنوان                                       صفحه

مقدمه                                         1
تاریخچه                                         2
کشف نفت درمنطقه غرب                        4
تاسیس پالایشگاه کرمانشاه                        4
آشنایی باواحدهای مختلفutility                          7
شرح کاردستگاه api                            8
آب صنعتی                                     11
واحد تولید برق                                16
کمپروسورهای تولید هوا                        17
تولیدات پالایشگاه                                      22
واحدهای تقطیر                                    25
محصولات پالایشگاه                                52
بنزین موتور                                       53
MTBE                                                54
عدد اکتان                                         57
نفت سفید                                        59
نفت گاز                                            60
نفت کوره                                        61
آشنایی باواحدهای مختلف آزمایشگاه                  62
مفاهیم واختصارات                                65
انواع وچگونگی انجام آزمایشات                      68
آزمایشات انجام شده درآزمایشگاه                   71                    
فهرست مطالب
عنوان                                       صفحه

تعین مقدار TDS                            82
تعین درجه خلوص کاستیک سودا                89
اندازه گیری نمک درنفت خام                    96
نقطه ریزش                                99
اندازه گیری نقطه اشتعال                     102
اندازه گیری رنگ مواد نفتی                     104
اندازه گیری کل سختی                         107
اندازه گیری PHENOL                        109
آزمایش کلرین                            114
تقطیر                                     115


دانلود با لینک مستقیم


گزارش کارآموزی گروه پتروشیمی کشف نفت در پتروشیمی اراک

مقاله مقدمه ای بر آسیب های زیست محیطی و توسعه ای مناطق نفت خیز

اختصاصی از فی فوو مقاله مقدمه ای بر آسیب های زیست محیطی و توسعه ای مناطق نفت خیز دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله مقدمه ای بر آسیب های زیست محیطی و توسعه ای مناطق نفت خیز


مقاله مقدمه ای بر آسیب های زیست محیطی و توسعه ای مناطق نفت خیز

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 145 صفحه می باشد.

 

فهرست

فصل اول… ۱

جغرافیای طبیعی و اقتصادی مناطق… ۱

خلیج فارس و دریای عمان(موقعیت جغرافیایی و شرایط زیست).. ۲

بررسی سواحل و آبهای ساحلی خلیج فارس و دریای عمان… ۳

۱)جنگل های مانگرو.. ۳

آبسنگهای مرجانی…. ۳

۳)سواحل شنی و ماسه ای…. ۳

۴)پهنه های گلی جزر و مد… ۴

۵-سواحل شنی و صخره ای (بررسی ذخایر و تنوع زیستی آبزیان).. ۴

ماهیان :. ۵

دریای خزر (موقعیت جغرافیایی و شرایط زیست محیطی).. ۵

استان بوشهر : ۹

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان… ۹

وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان… ۱۰

- جاذبه های طبیعی…. ۱۳

جاذبه های تاریخی و باستانی…. ۱۳

بناها و اماکن قدیمی…. ۱۴

استان خوزستان : ۱۵

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان… ۱۵

وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان… ۱۶

جاذبه های طبیعی…. ۱۸

- آثار باستانی و یادمان های تاریخی…. ۱۸

- اماکن زیارتی و مذهبی…. ۱۹

استان سیستان و بلوچستان ۲۰

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان… ۲۰

وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان… ۲۲

جاذبه های طبیعی…. ۲۶

- جاذبه های تاریخی و باستانی…. ۲۶

استان هرمزگان ۲۷

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان… ۲۷

وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان… ۲۸

جاذبه های طبیعی…. ۳۲

جاذبه های تاریخی و باستانی…. ۳۳

استان گیلان :‌. ۳۴

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان… ۳۴

وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان… ۳۵

جاذبه های طبیعی…. ۳۶

جاذبه های تاریخی و باستانی…. ۳۶

بناها و اماکن زیارتی و مذهبی…. ۳۶

صنایع دستی…. ۳۶

استان مازندران ۳۷

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان… ۳۷

وضعیت اجتماعی و وضعیت اقتصادی استان… ۳۷

جاذبه های طبیعی…. ۳۹

جاذبه های تاریخی و باستانی…. ۳۹

بناها و اماکن… ۴۰

استان گلستان : ۴۱

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان… ۴۱

وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان… ۴۲

جاذبه های طبیعی استان… ۴۳

جاذبه های تاریخی و باستانی…. ۴۴

فصل دوم.. ۴۵

اثرات نفت بر اقتصاد کشور و محیط زیست مناطق… ۴۵

نفت و اقتصاد.. ۴۶

فاز یک….. ۴۶

فازهای ۲ و ۳… ۴۷

فازهای ۴ و ۵… ۴۷

فازهای ۶ و ۷ و ۸… ۴۷

فازهای ۹ و ۱۰٫٫ ۴۷

فازهای ۱۱ و ۱۲٫٫ ۴۸

درآمد و اشتغالزایی…. ۵۰

- آلودگی‌های نفتی خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر.. ۵۴

نفت به عنوان یکی از عوامل مخرب و آلاینده خلیج فارس و دریای عمان… ۵۴

راههای ورود نفت به دریا. ۵۴

۱- آب توازن کشتی‌ها. ۵۵

۲- جنگ کویت و خلیج فارس….. ۵۵

۳- ریزش‌های نفتی از خطوط انتقال و سکوهای نفتی…. ۵۶

۴- ورود نفت از طریق فاضلاب و صنعتی…. ۵۶

۵- اکتشاف و استخراج… ۵۷

۶- جابجایی نفت از نفتکشها. ۵۷

۷- تصادف کشتی‌ها. ۵۸

۸- آلودگی نفتی ناشی از روغن موتور شناورها و کشتی‌ها. ۵۸

فصل سوم.. ۶۲

آلودگی‌های نفتی، تهدیدی دیگر!. ۶۲

۱- فاضلاب‌های شهری و صنعتی…. ۶۳

۲- تخریب زیستگاههای ساحلی و دریایی…. ۶۴

۱-۳- ساخت و ساز در سواحل… ۶۴

۲-۳- ایجاد اسکله‌های موج شکن و پیشروی در سواحل… ۶۵

۳-۳- برداشتن شن و ماسه از سواحل… ۶۵

۳- زباله‌ها و مواد زاید… ۶۶

۴- مانورهای نظامی و انفجاری…. ۶۶

۵- فعالیت‌های صیادی…. ۶۷

۱- صید بی رویه.. ۶۷

۲-۵- مشتتاءهای ساحلی…. ۶۷

۳-۵- زباله‌های صید… ۶۸

۴-۶- تورهای مستعمل… ۶۸

۶- غرق شدن شناورها و لنج‌ها. ۶۹

۷- آلودگی‌های حرارتی…. ۶۹

۸- آلودگی‌های ناشی از هوا. ۷۰

آلودگی‌های غیر نفتی آب‌های دریای خزر.. ۷۰

گرما. ۷۲

- اکسیژن محلول DO.. 75

- سایر موارد.. ۷۵

فصل چهارم.. ۷۷

بکارگیری پتانسیل‌های طبیعی مناطق در جهت توسعه اقتصادی…. ۷۷

صنعت توریسم.. ۷۸

صنعت نساجی…. ۸۳

صنعت آبزی‌پروری…. ۸۶

صنایع تبدیلی غذایی…. ۸۷

صنعت دامداری و دامپروری…. ۸۷

انبه و فرآورده‌های آن… ۸۸

کاربردهای انبه در فرآوری…. ۸۸

استفاده از ضایعات میوه انبه.. ۸۹

فرآورده‌های انبه.. ۸۹

آشنایی با میوة گرمسیری شریفه (Custard Apple) 90

موارد استفاده و ارزش غذایی…. ۹۱

شرایط زیستی…. ۹۱

میزان محصول… ۹۲

گیاه کهور آمریکایی (پاکستانی).. ۹۳

گیاهان نمک دوست (هالوفیت).. ۹۳

برنامه‌های انجام شده در قشم.. ۹۶

گیاهان دارویی و صنعتی…. ۹۶

کاشت یونجه.. ۹۹

خرما. ۱۰۰

فراورده‌های خرما. ۱۰۰

۱- شیره خرما. ۱۰۰

۲- قند مایع خرما. ۱۰۱

۳- الکل خرما. ۱۰۱

۴- سرکه خرما. ۱۰۱

۵- مصرف در دامداری…. ۱۰۲

مواد و لوازم بسته بندی…. ۱۰۲

عسل خرما (یکی از فرآورده‌های خرما و اهمیت آن).. ۱۰۳

قند مایع خرما. ۱۰۴

میگو.. ۱۰۸

مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان میگو.. ۱۰۹

خاویار.. ۱۱۱

زنبور عسل :. ۱۱۱

کرم ابریشم.. ۱۱۳

استان مازندران و صنعت نساجی…. ۱۱۴

بازار انگور در سیستان و بلوچستان… ۱۱۶

صنایع روستایی در استان سیستان و بلوچستان… ۱۱۶

سویا در استان گلستان… ۱۱۷

منابع دستی در استان هرمزگان… ۱۱۸

فصل پنجم.. ۱۲۰

ضرورت توجه بیشتر به مناطق مورد بحث…. ۱۲۰

فهرست منابع… ۱۳۸

خلیج فارس و دریای عمان(موقعیت جغرافیایی و شرایط زیست)

خلیج فارس دریای حاشیه ای (Marginal sea) و نیمه بسته ای (semi-enclosed) است که در اثر تأثیر متقابل قاره آفریقا و اروپا-آسیا در طول ادوار گذشته زمین شناسی ایجاد شده است و مساحت آن حدود ۲۴۰۰۰ کیلومتر مربع می باشد. طول سواحل شمالی خلیج فارس و دریای عمان در حدود ۲۵۰۰ کیلومتر می باشد. عرض خلیج فارس ۳۰۰-۲۰۰ کیلومتر با عمق متوسط ۳۵-۳۰ متر است. عمیق ترین قسمت دریای عمان حدود ۳۶۵۰ متر و خلیج فارس در سمت تنگه هرمز ۹۰ متر می باشد. خلیج فارس در محدوده عرض های مناطق گرمسیری کره زمین و بین عرضهای ۲۵ تا ۳۰ درجه شمالی قرار گرفته و به همین جهت آب و هوای غالب آن گرم و مرطوب است.

به طوریکه حداکثر به ۴۵ درجه سانتی گراد می رسد. این امر باعث شده تا میزان تبخیر سالانه به حدود ۲۰۰۰ میلیمتر بالغ شده و موجب افزایش شوری آب دریا شود. به همین خاطر میزان شوری سالانه آن حدود ۴۰ در هزار است که در مناطق کم عمق به مراتب بیشتر می باشد.

زمان ماندگاری آب در خلیج فارس به علت نیمه بسته بودن آن، بین ۳ تا ۵ سال برآورد شده که مدت زمان زیادی است به همین خاطر بروز هرگونه آلودگی تا مدت مدید در آن باقی مانده و می تواند موجب افزایش آلودگی همه جانبه در آن شود.

بررسی سواحل و آبهای ساحلی خلیج فارس و دریای عمان

در منطقه دریای خلیج فارس و دریای عمان تنوع اکولوژیک خاصی به چشم می خورد به شکلی که باعث به وجود آمدن انواع چشم اندازهای طبیعی در طول سواحل و مناطق کم عمق ساحلی شده، که می توان آنها را به نواحی حساس ساحلی به اشکال زیر تقسیم و مورد بحث قرار داد:

 ۱)جنگل های مانگرو

جنگل های مانگرو گیاهی غلب مرداب های گرمسیری را در اراضی بین جزر و مدی تشکیل می‌دهند. در سواحل جنوبی کشورمان ۲ گونه با نامهای حرا (Avicennia marina) و چندل (Rhizophora mucronata) وجود دارند که با مساحتی بالغ بر ۱۶۰۰۰ هکتار در ناحیه لیتورال گسترش یافته اند. سیستم ریشه ای خاص آنها موجب تثبیت ذرات در رسوبات بستر شده و تجمع مواد آلی در بین رسوبات را باعث می‌گردد.جنگل های مانگرو بخوبی می توانند شوری آب دریا را تحمل کرده و توسط ساختار فیزیولوژیک خاص خویش شوری بیش از حد را دفع نمایند.

 آبسنگهای مرجانی

اکوسیستم های مرجانی، مانند جنگلهای مانکرو به علت فراوانی پلانکتونهای گیاهی و جانوری محل طبیعی با ارزشی برای تولید مثل و رشد گونه های زیادی از آبزیان است. بر اساس مطالعات انجام شده ۴۰ گونه مرجان از خلیج فارس گزارش شده که همگی در اطراف جزایر استان هرمزگان و نواحی ساحلی استان بوشهر و بند چابهار می باشند. وجود منطقه های مرجانی وسیع در اطراف جزایر باعث رونق صیادی گردیده است.

 ۳)سواحل شنی و ماسه ای

این نوع از سواحل چنانچه از شیب مناسب برخوردار بوده و امنیت مناسب داشته باشند، برای تخم گذاری لاک پشتان دریایی بسیار با اهمیت هستند.

با توجه به شواهد امر اکثر جمعیت ۶ میلیونی ساکن در سواحل خلیج فارس و دریای عمان در طول سواحل خلیج فارس و دریای عمان در طول سواحل شنی ساکن شده‌اند و بیشترین اثرات مخرب را بر این نوع اکوسیستم در خلیج فارس و دریای عمان به وجود آورده اند.

در سواحل شنی و ماسه ای معمولاً در تمام فصول می توان انواع پرندگان دریایی را مشاهده نمود. وجود شن های سفید در برخی سواحل شنی چشم اندازه های خاصی را بوجود آورده که از قابلیت تفرجی بالایی برخوردار می باشند(همانند سواحل کیش، چابهار، هنگام و بندر لنگه).

 ۴)پهنه های گلی جزر و مد

این نوع از سواحل که در دلتای برخی از رودخانه های جنوبی کشور نیز وجود دارند به واسطه تأثیرپذیری از محصولات رسوب یافته رودخانه ها، مناطق غنی از مواد مغذی می باشند، لذا معمولاً از پوشش گیاهی مطلوب و جمعیت بالای کفزیان برخوردارند.

 ۵-سواحل شنی و صخره ای (بررسی ذخایر و تنوع زیستی آبزیان)

- پستانداران دریایی و لاک پشت های دریایی که هر دو از گونه های تحت حفاظت جهانی بشمار می آیند.

-گیاهان دریایی که از میان ۱۵۰ گونه جلبک شناسایی شده، ۲۷گونه آنها مصارف اقتصادی دارند. چندین گونه نیز خوراکی بوده که در حال حاضر هیچ استفاده اقتصادی از آنها صورت نمی گیرد.

بنتوزها:کفزیان که در اطراف جزایر موجانی سدفهای مروارید ساز فروان وجود دارند.

این موجودات نقش مهمی در حمایت از حیات جمعیت های موجودات مزاحم(Fiulling organisma) دارا می باشند.

استان های حاشیه خلیج فارس و دریای عمان عبارتند از:استان هرمزگان، استان خوزستان، استان بوشهر و استان سیستان و بلوچستان.

 ماهیان :

وجود ذخائر متنوع این گونه آبزیان باعث رونق صنعت صیادی از ایام بسیار گذشته تاکنون در این منطقه شده است .

گونه هایی نظیر تن ماهیانه ، شوریده ، حلوا سفید ، سنگسر ، سرخو ، شیرماهی ، قباد ،راشکو ، صافی ،‌ساردین ، هامور و کفال اکثریت صید صیادان را تشکیل می دهند .

 دریای خزر (موقعیت جغرافیایی و شرایط زیست محیطی)

دریای خزر با ۴۲۴۲۰۰ کیلومتر مربع وسعت(بزرگترین دریاچه جهان) در شمال ایران واقع شده و ارتباط دریایی ایران را با کشورهای اروپایی از طریق آبراهه های روسیه برقرار می کند.[۱] بنادر دریایی انزلی و نوشهر، ارتباط دریایی میان ایران و آسیای مرکزی را ممکن می سازند.[۲]

رودهای عمده دریای خزر عبارتند از:قزل اوزن، سفید رود، زنجان چای، اهرچای، شور، شاهرود، قره سو، ارس، چالوس، هراز، تجن، گرگان و اترک.[۳]

دریای خزر دریایی بسته می باشد و توسط جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، روسیه و جمهوری اسلامی ایران محصور شده است که فعالیت های مختلفی از جمله:استخراج، بهره برداری، اکتشاف و نقل و انتقال نقت و سایر کالاهای صادراتی و وارداتی از طریق آن صورت می گیرد و صنایع و منابع کشاورزی در آن متمرکز گشته است.[۴]

استان های حاشیه دریای خزر عبارتند از:استان گیلان، استان مازندران و استان گلستان.

بسته بودن بزرگ ترین دریاچه جهان حساسیت خاصی را برای آن ایجاد کرده است. مضافاً آن که اگرچه این حوضه آبی در تعریفات جغرافیایی دریاچه نامیده می شود؛ اما به دلیل وسعت و عمق زیاد بی شباهت به دریا نیست. وجود منابع دریایی و انرژی در این دریا و همچنین عدم دسترسی برخی از کشورهای حاشیه این دریا منجر به بهره برداری های مضاعفی از این دریا شده است که تمامی این موضوعات حساسیت زیست محیطی آن را زیاد کرده است.[۵]

در دریای خزر ۸۵۴  گونه جانور و بیش از ۵۰۰ گونه گیاه زندگی می کنند. در بررسی‌هایی که صورت گرفته است در این دریا ۶۲ گونه از آغازیان، ۵۴۳ گونه از بی مهرگان، ۷۹ گونه از مهره داران و ۱۷۰ گونه از فرم های انگلی جانوری مشاهده شده است.

در دریای خزر ۷۵ گونه، ۱۷ زیرگونه از ۱۵ تیره ماهیان زندگی می کنند. گاو ماهیان، شک ماهیان و کپور ماهیان به ترتیب بیشترین گونه ها را در دریای خزر دارند(ماهی سفید، سیم و کیلکا)

گرچه در دریای خزر تعداد زیادی از آبزیان زندگی می کنند ولی بسیاری از ماهیان و دیگر آبزیان ویژه دریاهای حقیقی در اینجا وجود ندارند. بعضی از گروه های ماهیان دریاها فقط نمایندگان معدودی در این دریا دارند. یکی از این گونه های معدود سوزن ماهی کاسپین است.در دریای خزر کوسه ماهی ها و ماهیان چهارگوش را نمی توان یافت. بالن ها، دلفین ها و کاشالوت ها در این دریا نیستند. لاک پشت ها و مارهای مناطق حاره نیز در اینجا دیده نمی شوند. در برخی از نقاط زدیک به کرانه ها مارهای آبی شطرنجی زندگی می کنند که با چابکی ماهیان ریز را شکار می کنند. از پستانداران دریایی فقط فک کاسپین در این دریا زندگی می کند. در دریای خزر مقادیر بسیار زیادی از ماهیان پر بها و لذیذ وجود دارند که ثروت اساسی و مهم این دریا را تشکیل می دهند. از جمله این ماهیان انواع ماهیان غضروفی خاویاری هستند که فرآورده پر ارزش خاویار را بدست می‌دهند و ماهیان استخواندار شیلاتی هستند که دارای گوشت مطبوع و پر بها می باشند.[۱]

گروه ماهیان خاویاری که اصطلاحاً به آنها تاس ماهیان گفته می شود عبارتند از:فیل ماهی که گاه وزتش به یک تن هم می رسد، تاس ماهی که به آن استروژن گفته می‌شود و در ازای آن به دو متر و وزن آن تا ۱۲۰ کیلوگرم ممکن است برسد، دراکول یا ماهی اوزون برون(پوزه دراز) با وزنی معادل ۴ تا ۸ کیلوگرم که گاه به وزن ۳۲ تا ۵۰ کیلوگرم هم دیده شده است.

و از دیگر ماهیان خاویاری ماهی شیپ و ماهی «استرلیاد» را می توان نام برد که ماهی اخیر در آب‌های شیرین ولگا نشو نما می کند.

از دیگر ماهیان غیر استخواندار دریای خزر که جزء ماهیان خاویاری نیست مارماهی کاسپین است که در گوشت آن چربی زیادی وجود دارد.

گروه دیگر از ماهیان دریای خزر ماهیان استخواندار هستند که مهم ترین بخش صید این دریا را تشکیل می دهند و بیشتر فعالیت صیادان و شیلات بر روی صید این ماهیان قرار دارد این ماهیان با نام های زیر معروف هستند:

سفید، کپور، سوف، تلاجی یا کلمه، سیم، شک، ماهی، اردک ماهی، آزاد ماهی، اسلبه، کفال و علاوه بر اینها اقسام دیگر از ماهیان در حوضه وسیع این دریا وجود دارند.

فراوانی ماهی و آسانی شکار آن به وسیله پرندگان در طول مدت سال به ویژه در دوره لانه سازی و لانه نشینی در تابستان موجب فراوانی پرندگان ماهیخوار، مرغابی ها، پلیکان ها، فلامینگوها و انواع مختلف مرغان ماهیخوار اجتماع عظیمی از پرندگان را در سواحل دریای خزر به وجود آورده است.

مناطقی چون مرداب انزلی در غرب و خلیج فگرگان در شرق سواحل کشورمان و آب بندان های طبیعی و مصنوعی که در زمین های اطراف دریای خزر وجود دارند زیستگاه های بسیار مناسبی را برای زندگی این پرندگان به وجود آورده اند. این زیستگاه امکان شکار انواع مرغابی ها، غازها و دیگر پرندگان آبی را برای مردم ساحل‌نشین فراهم می آورند که ضمن آن بخشی از نیاز گوشت را تأمین می کنند و از این راه درآمد مناسبی را هم بدست می آورند.[۲]

 استان بوشهر :

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان

استان بوشهر با مساحتی حدود ۲۷۶۵۳ کیلومتر مربع بین ۲۷ درجه و ۱۴ دقیقة عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۶ دقیقه تا ۵۲ درجه و ۵۸ دقیقة طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد. این استان از شمال به استان خوزستان و قسمتی از کهگیلویه و بویر احمد، از جنوب به خلیج فارس و قسمتی از استان هرمزگان، از ظرق به استان فارس و از غرب به خلیج فارس محدود است. استان بوشهر با خلیج فارس بیش از ۶۰۰کیلومتر مزر دریایی دارد و از اهمیت سوق الجیشی و اقتصادی قابل توجهی برخوردار است.

بر اساس آخرین نقسیمات سیاسی کشور استان بوشهر مشتمل بر ۸ شهرستان، ۱۷ بخش، ۱۳ شهر، ۳۶ دهستان و ۷۰۶ آبادی دارای سکنه است. شهرستان های استان بوشهر عبارت اند از: بوشهر، تنگستان، دشتستان، دشتی دیر، دیلم، کنگان و گناوه.

وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان

بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۷۵، جمعیت استان بوشهر ۷۴۳۶۷۵ نفر بود که از این تعداد ۰۵/۵۳ درصد در نقاط شهری و ۷۶/۴۶% در نقاط روستایی سکونت داشتند و بقیه غیر ساکن بودند. از کل جمعیت استان در همین سال ۳۷۷۳۹۰ نفر مرد و ۳۶۶۲۸۵ نفر زن بودند نسبت جنس جمعیت برابر ۱۰۳ بدست می‌آید. از جمعیت استان بوشهر ۵۲/۴۲ درصد در گروه سنی کمتر از ۱۵ ساله، ۷۲/۵۳ درصد در گروه سنی ۱۵-۶۴ ساله و ۷۴/۳ درصد در گروه سنی ۶۵ ساله و بالاتر قرار داشتند و سن بقیه افراد نامشخص بود.

در آبان ماه سال ۱۳۷۵، از جمعیت استان ۹۱/۹۹ درصد را مسلمانان تشکیل می دادند. این نسبت در نقاط شهری ۸۸/۹۹ و در نقاط روستایی ۹۴/۹۹ درصد بود.

در فاصلة سال های ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵، حدود ۱۰۲۴۲۹ نفر به استان وارد و یا در داخل آن جا به جا شده اند. محل اقامت قبلی ۹۰/۴۱ درصد مهاجران سایر استان ها، ۳۳/۲۲ درصد شهرستان های دیگر همین استان و ۱۰/۳۵ درصد شهرستان محل سرشماری بود. محل اقامت قبلی بقیه افراد، خارج از کشور یا اظهار نشده بود. مقایسه محل اقامت قبلی مهاجران با محلی که در آن سرشماری شده اند نشان می دهد ۴۸/۲۰ درصد از روستا به شهر، ۷۰/۵۰ درصد از شهر به شهر، ۹۷/۱۲ درصد از روستا به روستا و ۱۵ درصد از شهر به روستا  طی ۱۰ سال قبل از سرشماری آبان ۱۳۷۵ مهاجرات کرده اند.

در آبان ۱۳۷۵، از ۶۳۶۶۹ نفر جمعیت ۶ ساله و بالاتر، ۵۶/۸۰ درصد با سواد بودند. نسبت با سوادی در گروه سنی ۶-۱۴ ساله ۹۶/۸۸ درصد و در گروه سنی ۱۵ ساله و بالاتر ۴۹/۷۲ درصد بود. در این افراد لازم التعلیم (۶-۱۴ سال) نسبت با سوادی در نقاط شهری ۹۷/۹۷ درصد و در نقاط روستایی ۴۲/۹۶ درصد بود. در این استان نسبت با سوادی در بین مردان ۷۴/۷۵ درصد و در بین زنان ۲۲/۷۵ درصد بود. این نسبت در نقاط شهری برای مردان و زنان به ترتیب ۳۶/۹۰ درصد و ۳۱/۸۲ درصد و در نقاط روستایی ۱۲/۸۱ درصد و ۸۰/۶۸ درصد بود.

بر اساس همین سرشماری، از جمعیت ۶-۲۴ سالة استان، ۲۹/۶۸ درصد در حال تحصیل بودند. این نسبت در نقاط شهری ۳۹/۷۲ درصد در نقاط روستایی ۶۰/۶۵ درصد بود. در این استان ۲۵/۹۵ درصد از کودکان، ۹۰/۸۸ درصد از نوجوانان و ۶۹/۳۵ درصد از جوانان به تحصیل اشتغال داشتند.

در آبان ماه ۱۳۷۵، در استان بوشهر، افراد شاغل و افراد بیکار(جویای کار) در مجموع ۹۷/۳۰ درصد از جمعیت ده ساله و بالاتر را تشکیل می دادند. این نسبت در نقاط شهری ۳۵/۳۲درصد و در نقاط روستایی ۷۳/۲۸ درصد بود. از جمعیت فعال این استان ۷۱/۹۲ درصد را مردان و ۲۹/۷ درصد را زنان تشکیل می دادند. بیشترین فعالیت مربوز به گروه سنی ۳۵-۳۹ ساله با ۱۴/۵۳ درصد و کمترین میزان مربوط به گروه سنی ۱۰-۱۴ ساله با ۵۶/۱ درصد بود. بالاترین میزان فعالیت برای مردان مربوط به گروه سنی ۳۵-۳۹ ساله با ۸۰/۹۵ درصد و برای زنان مربوط به  گروه سنی ۲۵-۳۹ ساله با ۷۳/۹ درصد بود. بر اساس همین سرشماری، از شاغلان ۱۰ ساله و بیشتر استان ۴۲/۱۹ درصد در گروه عمدة کشاورزی، ۳۶/۲۰ درصد در گروه عمدة صنعت، ۸۶/۵۸ درصد در گروه عمدة خدمات فعالیت داشتند و ۳۶/۱ درصد نامشخص بود. این نسبت در نقاط شهری به ترتیب ۲۹/۶ درصد، ۱۶/۱۸ درصد، ۳۵/۷۴ درصد و ۲۰/۱درصد و در نقاط روستایی برتیب ۴۷/۳۲ درصد، ۹۴/۲۴ درصد، ۴۱ درصد و ۵۹/۱ درصد بود. بدین ترتیب ملاحظه می شود که بیشترین میزان فعالیت هم در نقاط شهری و هم در نقاط روستایی اختصاص به یک گروه عمدة فعالیت های خدماتی دارد.

اقتصاد استان بوشهر به بخش های کشاورزی، دامداری، شیلات و تا حدودی به صنعت متکی است. کشاورزی استان از نظر نوع محصولات تولیدی و روش های تولید به دو قسمت محصولات زراعی و محصولات درختی تقسیم می شود. مهم ترین محصولات زراعی را گندم و جو آبی و دیم، تنباکو، پیاز، کنجد، سبزی، صیفی و نباتات علوفه ای را تشکیل می دهد.به علت شوری زیاد خاک، اراضی قابل کشت به صورت محدوده های مجزا و دور از هم در سطح استان پرا کنده اند .

در زمینه باغداری استان بوشهر امکانات زیادی ندارد. بیشترین باغ های منطقه را نخلستان ها تشکیل می دهند. همچنین باغ های محدود و کوچک مرکبات نیز به طور پراکنده به چشم می خورند. شهرستان دشتستان و تنگستان از لحاظ تولید سالانة خرما و مرکبات مقام اول و دوم را در استان کسب کرده اند. میزان تولید خرما در حدود هشتاد هزار تن و میزان تولید مرکبات حدود ده هزار تن است.

امکانات دامداری استان بوشهر از نظر تأمین خوراک و علوفه دام اندک است. مساحت مناطق تحت پوشش مراتع در حدود ۵/۲ میلیون هکتار برآورد شده است که ظرفیت مراتع موجود علیرغم وسعت زیاد به علت فقر پوشش گیاهی جوابگوی یک پنجم دام‌های فعلی نیز نیست. از سوی دیگر دام های عشایر قشقایی و بویراحمدی برای زمستان گذرانی به مناطق مختلف این استان کوچ می کنند. این امر فشار چرای دام ها را بر مراتع افزوده و سبب تخریب بیش از حد آنها شده است. دامداری به شیوة سنتی انجام می گیرد، در نتیجه تولید گوشت و شیر آنها قابل توجه نیست.بیشترین دام های استان را بز، گوسفند، گاو و شتر تشکیل می دهد. پرورش زنبور عسل نیز در این استان از اهمیت نسبی برخوردار است. در حدود ۱۵۰۰ کندوی جدید و ۱۰۰ کندوی سنتی در استان وجود دارد.

یکی از مهم ترین فعالیت های اقتصادی استان بوشهر صید ماهی است، ولی به واسطه استفاده از وسایل قدیمی و روش های سنتی صیادی امر صید ماهی، که یک مهم اقتصادی به شمار می رود، نقش واقعی خود را باز نیافته است، به طوری که در بعضی نواحی، نیازهای غذایی مردم سواحل را نیز تأمین نمی کند. با این حال در تمام بنادر و سواحل استان بوشهر عدة زیادی به صید ماهی و میگو اشتغال دارند.

صنایع استان بوشهر به دو بخش صنایع دستی و صنایع ماشینی تقسیم می شود. صنایع دستی از گذشته های دور نقش مهمی در زندگی و معیشت روستائیان داشته است. صنایع دستی استان بوشهر در حال حاضر جنبة تجارتی و ارزش صادراتی ندارد و بیشتر تأمین کنندة نیازهای بومی منطقه است. مهم ترین صنایع دستی منطقه عبارت اند از کشتی و لنج سازی، توربافی، قالیبافی، گبه بافی، گلیم، نمد، کوزه و سفال. صنایع جدید نیز در حال حضر نسبت به سایر استان ها رشد و توسعة محدودی دارد. صنایع جدید استان غالباً متوسط کوچک و عموماً تبدیلی هستند. در صنایع متوسط بوشهر و برازجان و در صنایع کوچک ابتدا شهرستان دشتستان و سپس بوشهر و شهرستان‌های دشتی و گناوه به ترتیب دارای اهمیت هستند. به غیر از شرکت ملی صنایع دریایی و نیروگاه اتمی، مالکیت صنایع استان عمدتاً به بخش خصوصی تعلق دارد. این واحدهای صنعتی شامل صنایع غذایی و دارویی، شیمیایی، کانی غیر فلزی، برق و الکترونیک، فلزی و ریخته گری، ماشین سازی، تجهیزات خودرو، نیروی محرکه و لوازم و ابزار صیادی است که عمده ترین آنها را صنایع غذایی و دارویی و ماشین سازی تجهیزات تشکیل می دهند.

 - جاذبه های طبیعی

- منابع و تفرجگاه های آبی: ساحل دریا، رودخانه ها

تالاب ها:تالاب حله

- چشمه ها و مراکز آب درمانی:آب گرم دالکی، آب گرم برازجان، چشمه آب معدنی غرب میراحمد

-جزایر و شبه جزایر:جزیره خارک، جزیره خارکو، جیره شیف، جزیره عباسک، جزیره ام الکرم و نخیلو، جزیره گرم

- مناطق حفاظت شده و شکارگاه ها:منطقه حفاظت شده مند، منطقه حفاظت شده نای بند، منطقه حفاظت شده تالاب حله، شکارگاه کوه سیاه

 جاذبه های تاریحی و باستانی

- بناها و یادمان های تاریخی: کاخ هخامنشی بردک سیاه، کوشک اردشیر، قلعه هلندی‌ها، برج قلعه خورموج و…

آب انبارها و حمام ها:آب انبار قوام بوشهر، آب انبار درخت و تنب کرو

- معابد باستانی:معبد کلات، معبد پوزئیدون(خدای دریا)

- معماری بومی و خانه های قدیمی:خانه قاضی، خانه رئیس علی دلواری، عمارت ملک

- شهرهای باستانی:سیراف،  منطقه باستانی توز، بندر سی نیز و…

- گورستان های باستانی:گور دختر، گورستان باستانی خارک و…

- تپه های باستانی:تل پهن، غار تاریخی چهل خانه، تل مرو و…

 بناها و اماکن قدیمی

- مساجد قدیمی:مسجد بردستان، مسجد شیخ سعدون

- مقابر و امامزاده ها:بقعه امامزاده میر محمد(محمد حنیفه)، امام زاده عبدالمهیمن و…

-کلیساها:کلیسای مسیح مقدس، کلیسای قدیمی خارک

 استان خوزستان :

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان


دانلود با لینک مستقیم


مقاله مقدمه ای بر آسیب های زیست محیطی و توسعه ای مناطق نفت خیز