نوع فایل: word
قابل ویرایش 70 صفحه
چکیده تحقیق
در این تحقیق در ابتدای امر سعی بر آن شده تا معنی و مفهوم محراب در فرهنگهای لغت و همچنین جایگاه آن در ادبیات عرفانی ارائه شود . در مرحله بعد تقسیم بندی های مختلف و نظریاتی که در مورد ریشه محراب و منشا پیدایش این نقش می باشد مورد بررسی قرار گرفته و در مورد هر کدام توضیحات لازم ارائه شده است ؛ به عنوان مثال در مورد محرابی در اسلام پس از عنوان نظریه ، به موضوعاتی از قبیل محرابهای اولیه ، نقش محراب در مساجد ، مشهورترین محرابهای جهان اسلام ، محراب در معماری اسلامی و … اشاره شده است ؛ و یا در مورد نظریه محراب و مهرابه پس از توضیح ارتباط محراب با مهرابه های آئین مهری ، به توضیح در مورد شکل مهرابه ها ، تمثیل کشتن گاو ، مهرابه های ایران و … پرداخته شده است .
پس از بررسی ارتباط نمکدانهای عشایری ایران با نقش محراب ؛ طرحهای مختلف محرابی را به همراه عکسهای مربوط به آن شرح داده ایم ؛ و در انتها نیز علاه بر بررسی نماد در قالیهای محرابی و جانمازی ، به بررسی چند نمونه از قالیهای محرابی موجود در موزه فرش پرداختیم .
با امید به اینکه تحقیق حاضر مورد توجه قرار بگیرد .
واژگان کلیدی
محراب / مهراب / آئین مهری / آئین میترائی / تطور نقوش / نقوش سجاده ای
فصل اول :
1-1مقدمه و بیان مساله
طراحی سنتی ایران اساساً پیش از تاریخ یعنی پیش از پیدایش خط – شکل گرفته است .می دانیم که بشر طراحی را از مرحله غار نشینی آغاز کرده است ، دوره ای که سنگ ساده و نتراشیده را به عنوان ابزار به کار می برد ، اما انسان این دوره دارای ره آوردهای مهم فرهنگی است که در نقش پردازی او اثر گذاشته است . همچنین دوره های نوسنگی ، مفرغ تا آهن هر یک برای انسان یا در هر دوره ای انسان برای ما دارای ره آوردهای مشخصی است که باید شناخته شود ، زیرا در هر یک از دوره ها به حسب وضع اجتماعی و اقتصادی انسان ، دسته ای از نقشها آفریده شده است . گذشته از این ، اعتقادات انسان در هر دوره هم باعث پیدایش نقشه هائی شده است که باید به آنها پرداخت .
فهرست مطالب:
فصل اول
1-1) مقدمه و بیان مساله
1-2) پیشینه تاریخی تحقیق
فصل دوم : مواد و روشهای تحقیقفصل دوم : مواد و روشهای تحقیق
1-2) نوع و روش تحقیق
2-2) فرضیه تحقیق
3-2) اهداف تحقیق
فصل سوم : یافته های تحقیق
1-3) معانی محراب در فرهنگهای لغت فارسی و عربی
2-3) محراب در ادبیات عرفانی
3-3) تقسیم بندی کلی در مورد منشا پیدایش نقوش محرابی
4-3) پوست حیوانات
5-3) محرابی در اسلام و رابطۀ آن با مهرابه ها
1-5-3) محرابهای اولیه
2-5-3) نقش محراب در مساجد و دیگر اماکن مذهبی
3-5-3) مشهورترین محرابهای جهان اسلام
4-5-3) محراب در معماری اسلامی
6-3) محراب کلیساها و وجه تشابه و تفاوت آنها با محراب مساجد
7-3) محراب در آئین مهری
1-7-3) مهرابه در آئین مهر
2-7-3) شکل مهرابه ها
3-7-3) تمثیل کشتن گاو
4-7-3) بررسی نقش غار در آئین میترا
5-7-3) مهرابه های ایران
8-3) رنگ در محراب
9-3) کتیبه های تزئینی محرابها
10-3) ارتباط نمکدانهای عشایری ایران و نقش محراب و انعکاس نقوش شبیه به آن بر روی انواع تاچه های بختیاری
11-3 ) قالیهای محرابی
1-11-3)طرح محرابی ستوندار
2-11-3) طرح محرابی قندیلی
3-11-3) طرح محرابی درختی
4-11-3) طرح محرابی گلدانی
5-11-3) طرح محرابی دورنما
6-11-3) طرح سجاده ای (طرح سجاده شاه عباسی)
7-11-3) تفاوت قالیچه های طرح سجاده ای با قالیچه های سجاده
8-11-3) طرح محرابی هزار گل (گل و بوته دار)
9-11-3) طرح محرابی باغی (محرابی چهارباغ)
10-11-3 ) طرح محرابی گنبدی (گنبددار)
11-11-3) طرح محرابی ترنجی (ترنج دار)
12-11-3) طرح محرابی تصویری (تصویردار)
13-11-3) طرح گلدانی حاج خانمی
14-11-3) طرح دو محرابه
15-11-3) طرح سجاده چند محرابه (3،5،7 یا 9 محراب)
12-3) نمونه هایی از محرابهای مختلف ( عکس )
13-3) طرح محرابی و سجاده ها در مناطق مختلف
14-3) محرابی در مناطق مختلف
15-3 ) نقش ناظم
16-3 ) نماد در قالی
1-16-3 ) نماد سرو
2-16-3 ) نماد شجره الاخضر
17-3 ) چند نمونه از قالیهای محرابی موزه فرش
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته ها
فصل پنجم : پیشنهاد و جمع بندی
فصل ششم : فهرست زیر نویسها / منابع و مآخذ
منابع و مآخذ:
1- تورج ، ژوله .« پژوهشی در فرش ایران » ،انتشارات یساولی،تهران، .1381
2- پرهام ، سیروس.« شاهکارهای عشایری و روستایی فارس » ، چاپ اول ، 1371، انتشارات امیر کبیر .
3- دانشگر ، احمد .« فرهنگ جامع فرش » یادواره دانشنامه ایران ، سازمان چاپ گلشهر ، چاپ اول ، 1376.
4- ادواردز ، سیسیل .« قالی ایران » ، انتشارات فرهنگسرا ، چاپ دوم ، 1368.
5- تناولی ، پرویز . « قالیچه های تصویری » . انتشارات سروش ، چاپ اول ، تهران ، 1368.
6- استاندارد ملی ایران – شمارة 1460- « فرهنگ فرش دستباف » ، چاپ دوم ، 1371.
7- تناولی ، پرویز .« نان و نمک » .
8- حصوری ، علی .« مبانی طراحی سنتی در ایران » ، انتشارات چشمه ، تهران ، چاپ اول ، 1381
9- زاویه ، سید سعید .« نظام جمع آوری و ثبت طرحهای فرش ایران» میزگرد بررسی مسایل فرش دستباف ایران ، اداره کل فرش و صنایع دستی و روستائی ، 1375
10- دریایی ، نازیلا .«مقالة نقش و اسطوره در فرش دستباف ایران» ، مجموعه مقالات اولین سمینار ملی تحقیقات فرش دستباف ، تهران ، جلد دوم ، مهر ماه 1382
11- سجادی ، علی . « سیر تحول محراب » در معماری اسلامی ایران از آغاز تا حملة مغول ، سازمان میراث فرهنگی تهران ، چاپ اول ، 1375
12- معین ، محمد . « فرهنگ فارسی » ، چاپ هشتم ، 1371، انتشارات امیر کبیر
13- فرجی ، محسن . « مقالة از مهراب تا مهراب » ، نصب شده در سایت علمی پژوهشی فرش ایران http://www.rugart.org/
14- هیلن براند ، روبرت . « معماری اسلامی » ( شکل ، کارکرد ، معنی ) ، ترجمة باقر آیت الله زاده شیرازی ، انتشارات روزنه ، چاپ اول ، 1380
15- عرفان ، محمد هادی .« سلسله مطالعاتی پیرامون معماری مسجد » ، معماری مساجد ، جلد اول
16- پروچازکا ، امجد بهومیل .« معماری مساجد جهان» ، ترجمة حسین سلطانزاده ، انتشارات امیر کبیر ، 1373
17- تقی زاده ، محمد .« مسجد ، کالبد مسلط در مجتمع اسلامی » ، معماری مساجد ، جلد دوم
18- نجفی زیارانی ، سعید .« جستجویی برای دستیابی به مفاهیم » ، معماری مساجد ، جلد دوم
19- شکاری نیری، جواد . « تبیین ویژگیهای معماری و خصوصیات کالبدی و هنر قدسی مساجد دوران اسلامی »
20- نقره کار ، عبدالمجید.« معماری مسجد از مفهوم تا کالبد » ، معماری مساجد ، جلد دوم
21- رضی ، هاشم .« آئین مهر » ، ... .
22- نصیری ، محمد جواد . « سیری در هنر قالیبافی ایران » ، تهران ، زمستان 1374، مولف
23- یساولی ، جواد .« مقدمه ای بر شناخت قالی ایران » ، فرهنگسرا ، تهران ، چاپ دوم ، 1375
24- هانگلدین ، آرمن . « قالیهای ایرانی» ( ابزار و مواد ، سوابق نقوش ، شیوه های بافت ) ، ترجمة اصغر کریمی ، فرهنگسرا ، چاپ اول
25- محمد زکی ، محمد حسن . « هنر ایران در روزگار اسلامی » ، ترجمة محمد ابراهیم اقلیدی ، صدای معاصر ، تهران ، چاپ اول ، 1377
26- هانگلدین ، آرمن . « قالیهای ایرانی» ( ابزار و مواد ، سوابق نقوش ، شیوه های بافت ) ، ترجمة اصغر کریمی ، فرهنگسرا ، چاپ اول ، 1375
27- فریه ، ر.دبلیو . « هنرهای ایران » ، ترجمه پرویز مرزبان ، فروزانفر ، چاپ اول ، 1374
28- آذر پاد ، حسن – حشمتی رضوی ، فضل ا... « فرشنامه ایران » ، پژوهشگاه چاپ اول ، 1372
29- دیجور، پگاه . « طرح محرابی در قالی ایران». پائیز1379
30- جزوة موزة فرش
31- دیجور ، پگاه . « پایان نامة طرح محرابی در قالی ایران »
32- یا حقی ، محمد جعفر .« فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی » ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی و سروش ، تهران ، 1375
33- تناولی ، پرویز . « سرو زرتشت » ، طاووس ( فصلنامة هنر ایران ) ، سال اول ، شمارة 3 و 4 ، بهار و تابستان 79
34- دادگر ، لیلا .« فرش ایران » ( نمونه هائی از فرش های موزة فرش ایران .)، چاپ اول ، 1380
35- جزوة درسی استاد جامی
36- صوراسرافیل ، شیرین .« فرش نائین » ، فرهنگان، چاپ اول ، 1376
37- فرجی ، محسن .«مقالة از مهراب تا محراب »
38- تناولی ، پرویز.« قالیچه های تصویری ایران » ، انتشارات سروش، چاپ اول ، تهران
39- سایت اینترنتی www.rugart.org
پایان نامه ی رشته معماری با موضوع سیر تحول وتطور نقوش محرابی. doc
