فرهنگ شهادت طلبی
مجموعه ای از اعتقادات وآموزه هایی که بنیان شکل گیری روحیه ی شجاعت، مبارزه و جهاد در راه خدای متعال ونهایتاً کشته شدن در راه ایمان وعقیده است . در فرهنگ اجتماعی ،سیاسی واقتصادی اسلام، ایثار واز خودگذشتگی به عنوان اوج وارستگی انسان ونشانه قرب بشر به خداوند متعال است واگر ایثار واز خود گذشتگی با نثارجان در راه خدا باشد، شهادت تلقی می گردد، واقعه ی عاشورا، اوج ایثار و رسیدن به مقام شهادت است که سرشار از نکات زندگی ساز برای همه انسانهای آزاده جهان می باشد . شهادت مرگ آگاهانه ومقّدس وهدفمند است. »ولاتحسین الذین قتلوا فی سبیل الله امواتاً بل احیاء عندربهم یرزقو.
دفاع مقدس به عنوان سند مقاومت و مظلومیت ایرانیان در خاطره تاریخ ثبت و ضبط است. سند مقاومت از این رو که دشمن تا بن دندان مسلح به اتکای همه قدرت های مستکبر و زورگو برای محو ارزش های ملتی برآمده بود که مدت زیادی از پیروزی انقلاب بزرگ آنها سپری نشده بود. هنوز شرایط انقلابی و عوارض آن بر فضای ایران مستولی بوده و کشور در شرایط آمادگی سیاسی، اقتصاد و اجتماعی نبود که با تهاجم همه جانبه به کشور جنگی ناخواسته و نابرابر بر ملت ایران تحمیل شده است. مقاومت همه جانبه و رشادتهای آحاد مردم در قالب نیروهای مردمی بسیجی و حماسه آفرینی سپاه وجهاد و ارتش رکورد جدید از مقاومت را بر جای گذاشت.سند مظلومیت نیز از این رو می باشد که این جنگ نابرابر بود و ایران نه از توان دفاعی برخوردار بود و نه بروکراسی کشور اجازه تجهیز قوا را برای یک جنگ به ما می داد. از طرف دیگر نیز به دلیل رعایت اخلاق و موازین انسانی اساساً ما در برنامه های دفاعی خود نمی توانستیم از شیوه های دشمن مانند بمباران مدارس، مناطق مسکونی، بیمارستانها و رعب و وحشت مردم بهره بگیریم به نوعی دفاع مقدس سند مظلومیت ملتی بود که با دست خالی و با توکل بر خدا بر همه کفر و الحاد که در قالب ارتش بعثی نمود پیدا کرده بودند پیروز شد.
8 سال دفاع مقدس وعملیات رزمندگان اسلام با همه فراز و فرودش به خلق فرهنگی غنی منجر شد، همان تفکری که به عنوان فرهنگ پایداری از آن نام می برند.
فرهنگ شهادت طلبی به واسطه ریشه و خاستگاه های تاریخی خود نوعی فرهنگ دینی و ملی است و می تواند نسخه شفابخشی برای حفظ تمامیت ارضی کشور در مقاطع متفاوتی باشد.این فرهنگ دارای مشخصه ها و ویژگیهایی است که از دیگر فرهنگها و حتی فرهنگ مقاومت و پایداری دیگر کشور متمایز و ویژه شده است. مهمترین شاخصه های این فرهنگ خداباوری بود همان گوهری که تمام سکنات و حرکات فرد را متوجه مبدا هستی می نماید.خدامحوری موجب شد تا بر خلاف دیگر ارتش های جهان، رزمندگان اسلام تمام لحظات خود را متوجه خدا نمایند و بر خلاف دیگر استراتژی های نظامی فتح خاک را نه به عنوان یک هدف اولیه و اصلی، بلکه به عنوان یک هدف ثانویه ببینند و این موضوع در تمام تاریخ بشریت بی نظیر است و نمونه های آن را فقط می توان در مقاومت هایی سراغ داشت که از ایران اسلامی بهره گرفته اند.
شهادت طلبی و دفاع مقدس
بی شک دوران دفاع مقدس دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آنرا از سایر جنگها متمایز می کند، دست پلید و ناپاک رژیم بعثی عراق به خون پاک صدها بیگناه آغشته شد و تجاوزی آغاز شد که از سوی بسیاری از کشورهای مستکبر بیگانه حمایت مادی و معنوی می شد. جنگی نابرابر به معنای واقعی کلمه. پیش بینی های خام اولیه بسیاری نظر به این امر داشتند که در کمتر از چند ماه کار تصرف ایران پایان خواهد یافت و رهبران متجاوز با پیروزی بر مسند قدرت نشسته و امور را بر مبنای تصرف ایران پایان خواهد یافت و رهبران متجاوز با پیروزی بر مسند قدرت نشسته و امور را بر مبنای سلایق خویش خواهند گردانید. این پیش بینی ها تا حدودی درست و عقلانی می نمود زیرا با کشوری که تازه انقلاب نموده و سازماندهی منظمی نداشت، گروهها و فرقه های گوناگون هر یک ساز خود را کوک می کردند فرماندهی نظامی منسجم و کارایی وجود نداشت و ... در مقابل ارتش منظم و مجهز به تمامی سلاحها تجهیزات و تکنیکهای نظامی، ... نمی بایست انتظار دیگری داشت. حال چرا تمامی این پیش بینی ها نادرست از آب درآمد و چه عواملی باعث شد که سرنوشت کشور ما در این نبرد نابرابر این گونه رقم بخورد. آری این عوامل همان ویژگیهای منحصر به فرد دوران دفاع مقدس ماست. یکی از بارزترین و موثرترین آنها فرهنگ شهادت طلبی بود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. عوامل مختلفی در جنگ باعث پیروزی می شوند. در یک تقسیم بندی این عوامل را می توان در دو مقوله بعد سخت افزاری و بعد نرم افزاری جنگ تقسیم بندی نمود.
1) بعد سخت افزاری:
تمامی تجهیزات نظامی، اعم از نیروهای نظامی، مهمات، ادوات سبک و سنگین زمینی و هوایی و ... که جنبه ملموس داشته و در جنگ از آنها بهره گیری می شود بعد سخت افزاری جنگ می باشد. در این بعد مابا یک نابرابری عظیمی مواجه هستیم. چرا که دشمن ما از تمامی تجهیزات نظامی مشروع و نامشروع روز که در لابراتوارهای کشورهای پیشرفته تولید می شد بهره می برد، از کمکهای مادی بسیاری از کشورهایی که موافق نظام جمهوری اسلامی بودند بهره می جست و در زمینه خرید و تامین مهمات، ادوات سبک و سنگین هیچ گونه نگرانی و مشکلی نداشت. قدرت نظامی ایران وعراق از آغاز جنگ در سال 1359 میلادی تا پایان جنگ در سال 1367 هیچگاه با یکدیگر یکسان نبود. حمایت تمامی کشورهای عربی بجز سوریه از رژیم بعث عراق و حمایت مالی و تسلیحاتی بسیاری از کشورهای جهان از رژیم بعث عراق، تفاوت نابرابری قدرت نظامی میان دو کشور را به خوبی نمایان می کند. جدول زیر، نمودار قدرت نظامی دو کشور را در آغاز جنگ و در پایان جنگ نشان می دهد که توسط مجله معتبر اکونومیست منتشر شد.
در حالیکه کشور ما چند صباحی از شروع جنگ نگذشته بود که تن به تحریمی ناخواسته داد. بطوری که در برخی جبهه ها حتی گلوله هایی که سربازان ما استفاده می کردند جیره بندی شد.
2) بعد نرم افزاری جنگ:
تجهیزات، امکانات، آموزشها و مهارتهایی که جنبه عینی و ملموس نداشته و بلکه شامل نیروها، آموزشها و انگیزه های غیرمادی افراد درگیر در جنگ می باشد، بعد نرم افزاری جنگ است. خود این بعد در چند زیرمجموعه قابل بررسی و مداقه می باشد. قسمتی از توان نظامی و دفاعی نیروهای درگیر در جنگ را شامل می شود و قسمتی به هدف، انگیزه و رهبری بازمی گردد. از نظر آموزشهای نظامی به دلیل موقعیت زمانی و استراتژیک کشور عراق و وجود روابط مناسب فیمابین با کشورهای دیگر مخصوصاً با کشور امریکا سربازان آنها جدیدترین تکنیکها را فرا گرفته و در خدمت پیروزی خود قرار داده بودند. این در حالی بود که در کشور ما به دلیل وقوع انقلاب اسلامی و نابسامانی های مرتبط به آن، این آموزشها برای مدتی به حالت تعویق و تعطیل درآمده بود و حتی بسیاری از فرماندهان استعفا داده یا به دلیل شرایط خاص کشور حضور نداشتند. ولی در دوران جنگ بنا به ضرورت این آموزشها احیا شد، بطوریکه قبل از اعزام نیروها به خطوط مقدم یک دوره فشرده آموزشی چند ماهه برگزار می شد. (البته این دوره ها در مقایسه با رقیب بسیار ناچیز بود).
آنچه که زمینه پیروزی سربازان اسلام در برابر ارتش کفر فراهم آورد، نه تجهیزات و آموزشهای نظامی بلکه مقوله هدف، انگیزه و رهبری بود.
مقایسه این ویژگی در بین سربازان اسلام و ارتش کفر نشان می دهد که هدف و فلسفه جنگ بین نظامیان بعثی و متجاوز متفاوت بود. آنها متجاوز بودند و قصد تسخیر کشور ما را برای ارضاء نیازهای مادی و دنیوی خود داشتند. حال آنکه سربازان ما با هدف دفاع از آرمانها و ارزشهای اسلامی و حفظ میهن خویش وارد میدان کار و زار شده بودند. آنها متجاوز بودن و ما مدافع. آنها برای خودشان می جنگیدند و ما برای دفاع از ارزشهای خویش. مسلماً انگیزه هر گروه نیز متمایز و جدا بود. مشوق و انگیزه آنها ترفیع، پاداش و کسب امکانات مادی و دنیوی بود. حال آنکه سربازان ما جان را در طبق اخلاق نهاده بودند و به قصد رسیدن به احدی الحسنیین رشادت می ورزیدند. در زمینه رهبری نیز تفاوتهای مشهود بسیاری وجود داشت. صدام فرماندهی مستبد و دیکتاتور بود که همه کسانی که بر وفق مراد او کار نمی کردند به گونه ای از میدان به در می شدند (نمونه هایی از این امر را در اعدام چند تن از فرماندهان و نزدیکان وی را که به دستور خودش انجام شد، شاهد هستیم.) حال در مقابل رهبری ما به دست حضرت آیت ا... امام خمینی(ره) رهبری به تمام معنا رهبر بود که نه با اجبار و اجحاف، بلکه با ویژگی رهبرگونه و کاریزماتیک خاصی که داشت بر دلها حکومت می نمود. سربازانش نه مزدوربکله خود را همرزمان سربازان اسلام قلمداد می کردند. امام خمینی(ره) شخصیتی جامع در ابعاد مختلف علمی و عملی بود و یکی از کم نظیرترین حادثه های تاریخ اسلام را آفرید. از بارزترین جلوه های رهبری و نقش معنوی حضرت امام خمینی(ره) و تاثیر شگرف آن بر روحیه ملت و رزمندگان اسلام، هدایت و رهبری ایشان در هشت سال حماسه دفاع مقدس است. بزرگمردی که حماسه رزمش آمیخته به بالاترین مراتب عرفان، فقهش متبلور در فلسفه عملی حکومت اسلامی، و حکمتش، شالوده سیاستهای نظام اسلامی بود.
حضرت آیت ا... خامنه ای درباره ویژگی های فرماندهی و رهبری حضرت امام(ره) در هدایت نیروهای رزمی و مسلح میفرماید: غیر از دوران پیامبر و دوران خلافت امیرالمومنین و مدت کوتاهی از امام مجتبی(ع)، فرمانده کل قوای عارف و حکیم و عاشق و الهی در دنیا سراغ نداریم... ما در هیچ جای دنیا، نه امروز و نه در گذشته نیروی نظامی سراغ نداریم که تحت فرماندهی انسانی معنوی و الهی و عارف و دارای رقیق ترین احساسات بشری و در عین حال با قاطعیت و صلابتی که هیچ فرماندهی در دنیا از آن برخوردار نیست، به حراست و دفاع از ناموس و حیات شرافتمندانه ملت در مقابل تجاوزگران بپردازد. شور و حال سلحشوری و رزمندگی، شوق به جهاد و استقامت رزمندگان و فتوحات عظیمی که در نبرد با دشمنان اسلام به دست آورده اند، بیشتر مرهون تاثیرات معجزه گون شخصیت معنوی حضرت امام(ره) در رهبری دفاع مقدس است.
یکی دیگر از ویژگیهای بارز و متفاوت بین دو گروه از نیروهای درگیر جنگ، خصلت و فرهنگ جهاد و شهادت طلبی است. بی شک این خصیصه بود که توانست ما را در برابر حملات دشمن حفظ نماید. چه عزیزانی که با دستان خالی ولی قلبی آکنده از امید به حراست از کیان مقدس کشور عزیزمان پرداختند. چه میدانهای مینی که با پاره های تن و از خودگذشتگی و ایثار این جان بر کفان پاک شد. آری اگر امروز در این فضا نفس می کشیم به مدد این فرهنگ والای عزیزان ما می باشد.
در دوران پیامبر اکرم نیز همین فرهنگ شهادت طلبی در بین مومنان و مجاهدات صدر اسلام بود که خواب را از چشمان مشرکان و کافران گرفته بود و از آن مردانی پولادین، عاشق شهادت و شجاع ساخته بود و موجب رعب و هراس دشمنانشان شده بود به گونه ای که با وجود نفرات و تجهیزات فراوان، از مقابله با نیروهای اسلام هراس داشتند. در جنگ بدر وقتی چند تن از فرماندهان مشرکان برای شناسایی مسلمانان رفته بودند، یکی از آنان به مشرکان گفت: «شترهای یثرب، بار مرگ بر پشت دارند. آیا آنان را نمی بینید که چگونه دم فرو بسته و مثل افعی به خود می پیچند. به خدا قسم! تا به تعداد خود از شما نکشند، کشته نمی شوند، و اگر به آن تعداد از شما بکشند، زندگی بعد از آن برای شما چه سودی دارد؟ پس چاره ای بیندیشید.
اوج تجلی فرهنگ شهادت طلبی جوانان در هشت سال دفاع مقدس نمایان بود
اوج تجلی فرهنگ شهادت طلبی در هشت سال دفاع مقدس نمایان بود، چرا که جوانان با پیشانی بندهای یازهراء، یا ابوالفضل، یا حسین، یا مهدی و ... توانستند با کمترین ساز و برگ نظامی بر ارتش تا دندان مسلح دشمن که توسط استکبار جهانی تجهیز می شد، پیروز شوند و پرچم انقلاب و اسلام ناب را همچنان برافراشته نگهدارند.
یکی از فرماندهان دفاع مقدس می گوید:
روحیه شهادت طلبی رزمندگان ما زبانزد دنیا شده است؛ به طوری که جدیداً اعلام کرده است که ما با این شهادت طلبی رزمندگان اسلام نمی توانیم مقابله کنیم و کاری از دست ما ساخته نیست.
یکی از فرماندهان عراقی هم می گوید: رزمندگان ایران را می بینم که پا می گذارند روی میدان های مین، عبور می کنند، به ما حمله می کنند، اما سربازان خودمان ـ سربازان عراقی ـ را می بینم که پوتین هایشان را می کنند، آهسته و بی صدا فرار می کنند! چطور می شود جنگید؟! چطور می شود عقب نشینی نکرد؟!
حال وظیفه ما در دوران کنونی چیست؟ آنان که رفتند کار حسینی کردند و آنان که مانده اند باید کار زینبی کنند.
اینک بایستی با پایبندی به ارزشهای والای اسلامی و انقلابی ضمن پاسداری از حرمت خون شهیدان، زمینه احیا و گسترش فرهنگ شهادت را فراهم آوریم. زیرا استکبار جهانی همیشه و در همه حال در اندیشه پیروزی بر ما و پایمال نمودن عزت و عظمت ماست و شواهد تاریخی نشان داده است که در این راه از هر حربه ای که بتواند در این زمینه بهره جسته و استفاده می کند. شواهد نشان می دهد که در دوران جنگ نیز استکبار جهانی به قواعد جنگی پایبند نبوده (نمونه های آنرا با در اختیار قرار دادن سلاحهای شیمیایی در اختیار رژیم بعثی و حمله به هواپیماهای مسافربری) و سوءنیت خود را نشان داده است. جوانان ما باید هوشیار باشند و ناخواسته و ناآگاهانه قدم در راه تحقق اهداف این جهان خواران نگذارند.
امام (ره) و بیداری فطرت جوانان
در پیروزی انقلاب اسلامی چند عامل دخیل و تاثیر گذار بود :اولین عامل نفس مسیحایی امام راحل بود که فطرت های پاک نسل جوان را متحول کرد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 16 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله نقش مردم در دفاع مقدس
